ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση της απόφασης 2235 (2015) του ΣΑΗΕ στο πλαίσιο της εφαρμογής της στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής

1.   Γενικό πλαίσιο και στόχοι

Τον Απρίλιο του 2014, κατά την κορύφωση της επιχείρησης για την αφαίρεση και την καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας, διατυπώθηκαν σοβαρές καταγγελίες σχετικά με τη χρήση χλωρίου ως όπλου κατά των αμάχων. Ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ) συνέστησε διερευνητική αποστολή (FFM) του ΟΑΧΟ ώστε να εξετάσει τους ισχυρισμούς αυτούς. Η απόφασή του υποστηρίχθηκε από το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΟΑΧΟ, ενώ ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) υποσχέθηκε τη συνδρομή του.

Μια ομάδα αποτελούμενη από προσωπικό του ΟΑΧΟ και του ΟΗΕ επιχείρησε τον Μάιο του 2014 τη διεξαγωγή επιτόπιας έρευνας σε ένα από τα χωριά για τα οποία είχαν καταγγελθεί επιθέσεις με χλώριο. Κατά τη διέλευση μιας ζώνης ασφάλειας μεταξύ των περιοχών που ελέγχονται από τη συριακή κυβέρνηση και εκείνων που ελέγχονται από την αντιπολίτευση, η ομάδα δέχθηκε ένοπλη επίθεση και αναγκάσθηκε να διακόψει την αποστολή. Η FFM συνέχισε ωστόσο τις εργασίες της και πραγματοποίησε συνεντεύξεις με αυτόπτες μάρτυρες και θεράποντες ιατρούς, πρώτους παρεμβαίνοντες και θύματα σε ασφαλή χώρο εκτός Συρίας. Με βάση τις εργασίες αυτές, η FFM συμπέρανε με υψηλό βαθμό βεβαιότητας ότι είχε πράγματι χρησιμοποιηθεί χλώριο, αυτούσιο ή σε μείγμα, ως όπλο σε τρία χωριά της βόρειας Συρίας.

Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΟΑΧΟ, στην απόφασή του EC-M-48/DEC.1, που εκδόθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2015, εξέφρασε σοβαρή ανησυχία σχετικά με τα πορίσματα της FFM και επιβεβαίωσε ότι καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τη χρήση χημικών όπλων από οποιονδήποτε και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΟΑΧΟ εξέφρασε εξάλλου την υποστήριξή του προς τη συνέχιση των εργασιών της FFM, ιδίως με τη μελέτη όλων των διαθέσιμων πληροφοριών όσον αφορά τους ισχυρισμούς σχετικά με τη χρήση χημικών όπλων στη Συρία, περιλαμβανομένων των πληροφοριών που παρείχαν η Αραβική Δημοκρατία της Συρίας καθώς και άλλοι. Ακολούθησε η έκδοση, στις 6 Μαρτίου 2015, της απόφασης 2209 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ), με την οποία το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ ενέκρινε την απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΟΑΧΟ και ζήτησε να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους οι υπεύθυνοι για τις επιθέσεις αυτές.

Μετά την εν λόγω απόφαση, στις 7 Αυγούστου 2015 το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ εξέδωσε ομόφωνα την απόφαση UNSCR 2235 (2015), με την οποία καταδίκασε κάθε χρήση τοξικών χημικών ουσιών, όπως του χλωρίου, ως χημικών όπλων στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας και εξέφρασε την αποφασιστικότητά του όσον αφορά τον εντοπισμό των υπευθύνων για τις εν λόγω πράξεις. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ υπενθύμισε το πρωτόκολλο για την απαγόρευση της χρήσης κατά τον πόλεμο ασφυξιογόνων, δηλητηριωδών ή παρόμοιων αερίων και βακτηριολογικών μέσων, τη σύμβαση για την απαγόρευση της ανάπτυξης, παραγωγής, αποθήκευσης και χρήσης χημικών όπλων και για την καταστροφή τους (CWC) και τις αποφάσεις UNSCR 1540 (2004), 2118 (2013) και 2209 (2015). Το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ συνέστησε, για χρονικό διάστημα ενός έτους με δυνατότητα μελλοντικής παράτασης εάν το κρίνει αναγκαίο, κοινό μηχανισμό έρευνας (ΚΜΕ) ΟΑΧΟ — ΟΗΕ για να εντοπίζει στον μέγιστο εφικτό βαθμό άτομα, οντότητες, ομάδες ή κυβερνήσεις που υπήρξαν δράστες, οργανωτές, χορηγοί ή ενεπλάκησαν με άλλον τρόπο στη χρήση χημικών ουσιών, περιλαμβανομένων του χλωρίου ή κάθε άλλης τοξικής χημικής ουσίας, ως όπλων στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, όταν η FFM του ΟΑΧΟ αποφασίζει ή έχει αποφασίσει ότι συγκεκριμένο συμβάν στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας περιλάμβανε, μετά βεβαιότητος ή πιθανώς, τη χρήση χημικών ουσιών, περιλαμβανομένων του χλωρίου ή κάθε άλλης τοξικής χημικής ουσίας, ως όπλων. Ο εν λόγω μηχανισμός είναι υπό σύσταση.

Για το σκοπό αυτό, η Ένωση θα πρέπει να υποστηρίξει τον ΟΑΧΟ και τον ΚΜΕ στα αντίστοιχα καθήκοντά τους, σύμφωνα με την απόφαση 2235 (2015) του ΣΑΗΕ και την απόφαση EC-M-48/DEC.1 του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΟΑΧΟ, καθώς και τη CWC.

2.   Περιγραφή των έργων

Α.   Έργο 1: FFMs του ΟΑΧΟ

1.   Σκοπός του έργου

Υποστήριξη της εκτέλεσης της εντολής της FFM του ΟΑΧΟ, σύμφωνα με την απόφαση 2235 (2015) του ΣΑΗΕ και την απόφαση EC-M-48/DEC.1 του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΟΑΧΟ, καθώς και τη CWC, μέσω της κάλυψης των σχετικών επιχειρησιακών δαπανών της FFM. Οι εν λόγω δαπάνες περιλαμβάνουν την πρόσληψη εξωτερικού προσωπικού με συγκεκριμένες δεξιότητες (π.χ. διερμηνέων και ιατρών), καθώς και τον εξοπλισμό του ΟΑΧΟ που απαιτείται από την ομάδα FFM.

2.   Αναμενόμενα αποτελέσματα

Οι συνεχιζόμενες εργασίες της FFM θα διαλευκάνουν ορισμένους ισχυρισμούς σχετικά με τη χρήση τοξικών χημικών ουσιών στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, σε στενή συνεργασία με τον ΚΜΕ, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην εκπλήρωση της εντολής του ΚΜΕ βάσει της παραγράφου 5 της απόφασης 2235 (2015) του ΣΑΗΕ.

3.   Περιγραφή του έργου

Η FFM θα συνεχίσει να αξιολογεί κατά πόσον εικαζόμενα περιστατικά στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας περιλάμβαναν, μετά βεβαιότητος ή πιθανώς, τη χρήση χημικών ουσιών ως όπλων. Οι δραστηριότητες της FFM καλύπτουν τους ισχυρισμούς τόσο για συμβάντα που κατεγράφησαν στο παρελθόν, όσο και για συμβάντα που ενδέχεται να προκύψουν στο μέλλον. Η περιπλοκότητα των δραστηριοτήτων αυτών είναι πιθανόν να ποικίλλει σημαντικά· ως εκ τούτου, ο ακριβής αριθμός των αποστολών δεν μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς.

Βάσει της πείρας από τις αποστολές του 2015, ο ΟΑΧΟ αναμένει ότι το 2016 οι επιχειρήσεις της FFM μπορεί να περιλαμβάνουν από έξι έως 12 επιθεωρητές σε έξι αποστολές, με διάρκεια περίπου τρεις εβδομάδες η καθεμία. Κάθε αποστολή θα περιλαμβάνει πιθανώς την προσφυγή σε εξωτερικούς συμβούλους με συγκεκριμένες δεξιότητες, όπως διερμηνείς και ιατρούς.

Οι ακόλουθες δραστηριότητες έχουν προγραμματισθεί στο πλαίσιο της FFM:

α)

Συνεντεύξεις: η φύση των καταγγελλόμενων περιστατικών είναι τέτοια, ώστε μπορεί να χρειασθεί να κληθούν σε συνέντευξη πολλοί και ποικίλοι μάρτυρες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται: — ιατρικό προσωπικό, — οι πρώτοι παρεμβαίνοντες, — θεράποντες ιατροί, — τα θύματα, — άλλοι μάρτυρες. Ως εκ τούτου, οι ομάδες που πραγματοποιούν τις συνεντεύξεις πρέπει να διαθέτουν πολύπλευρη εμπειρογνωμοσύνη, που να περιλαμβάνει τα όπλα, τις χημικές ουσίες, τα ιατρικά σημεία και συμπτώματα, καθώς και τη διερμηνεία.

β)	Ιατρικές εξετάσεις και λήψη βιοϊατρικών δειγμάτων.

γ)	Ταυτοποίηση, συλλογή και ανάλυση δειγμάτων.

δ)	Χειρισμός των αποδεικτικών στοιχείων, περιλαμβανομένων των στοιχείων ανοικτής πηγής και εκείνων που παρέχουν οι μάρτυρες και τρίτα μέρη. Η συμπληρωματική προς τις ομάδες που πραγματοποιούν τις συνεντεύξεις, πολύπλευρη εμπειρογνωμοσύνη είναι επίσης ιδιαίτερα αναγκαία στον τομέα αυτό.

ε)	Σύνταξη εκθέσεων.

στ)

Κατάρτιση, περιλαμβανομένης της επιμόρφωσης, προκειμένου να ευθυγραμμισθούν οι γνώσεις με τις σύγχρονες πρακτικές: — προσεγγίσεις προστασίας και ασφάλειας επιτόπου, — τεχνικές συνέντευξης, — χειρισμός και αποθήκευση αποδεικτικών στοιχείων, περιλαμβανομένης της αλυσίδας παραγωγής, — ευαισθητοποίηση στα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου, — κύκλος κατάρτισης για τις τοξικές χημικές ουσίες (ΤΧΟ), — ευαισθητοποίηση σε εγκληματολογικά θέματα, — βασική βιομηχανική χημεία και καθορισμός των χημικών χαρακτηριστικών.

ζ)	Αξιολόγηση του τόπου και αξιοποίηση της σκηνής του συμβάντος.

η)	Προσωπικό υποστήριξης αποστολών και εμπειρογνωμοσύνη, ιδίως για τις περίπλοκες αποστολές.

Β.   Έργο 2: ΚΜΕ ΟΑΧΟ — ΟΗΕ

1.   Σκοπός του έργου

Στήριξη της ταχείας σύστασης του ΚΜΕ και της ικανότητάς του να ξεκινήσει πλήρως τις επιχειρήσεις του δυνάμει της απόφασης 2235 (2015) του ΣΑΗΕ.

2.   Αναμενόμενα αποτελέσματα

Ο εντοπισμός στον μέγιστο δυνατό βαθμό των προσώπων, οντοτήτων, ομάδων ή κυβερνήσεων που υπήρξαν δράστες, οργανωτές, χορηγοί ή ενεπλάκησαν με άλλον τρόπο στη χρήση των χημικών ουσιών, περιλαμβανομένων του χλωρίου ή κάθε άλλης τοξικής χημικής ουσίας, ως όπλων στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας.

3.   Περιγραφή του έργου

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ ενέκρινε τις συστάσεις του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά με τη σύσταση και τη λειτουργία του ΚΜΕ και ζήτησε από τον γενικό γραμματέα των ΗΕ, σε συντονισμό με τον γενικό διευθυντή του ΟΑΧΟ, να αναλάβει χωρίς καθυστέρηση τις ενέργειες, τα μέτρα και τις ρυθμίσεις που απαιτούνται για την ταχεία σύσταση και θέση σε πλήρη λειτουργία του ΚΜΕ, περιλαμβανομένης της πρόσληψης αμερόληπτου και έμπειρου προσωπικού με κατάλληλες δεξιότητες και εμπειρία για την πλήρη εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων που προβλέπει η απόφαση 2235 (2015) του ΣΑΗΕ.

Του ΚΜΕ ηγείται μια ανεξάρτητη τριμελής ομάδα (ηγετική ομάδα), η οποία στηρίζεται από βασικό προσωπικό επαγγελματιών που κατανέμονται σε τρεις συνιστώσες. Στο πλαίσιο αυτό, του ΚΜΕ προΐστανται αναπληρωτής γενικός γραμματέας με γενική αρμοδιότητα και δύο αναπληρωτές του που είναι αρμόδιοι για την πολιτική συνιστώσα και τη συνιστώσα της έρευνας αντιστοίχως.

Η ηγεσία του ΚΜΕ στηρίζεται από τρεις συνιστώσες. Μια πολιτική υπηρεσία, που εδρεύει στη Νέα Υόρκη, παρέχει πολιτική ανάλυση, νομικές συμβουλές, σχέσεις με τα ΜΜΕ και διοικητική στήριξη. Μια υπηρεσία έρευνας, που εδρεύει στη Χάγη, παρέχει χημική και ιατρική ανάλυση, εγκληματολογική έρευνα, ανάλυση στρατιωτικών προμηθειών, ερευνητικές υπηρεσίες και ανάλυση πληροφοριών. Μια υπηρεσία στήριξης επιχειρήσεων, που εδρεύει στη Νέα Υόρκη, παρέχει στήριξη στην πολιτική συνιστώσα και στη συνιστώσα της έρευνας.

Το βασικό προσωπικό του ΚΜΕ, με εξαίρεση εκείνο που εκτελεί διαχειριστικά καθήκοντα, χρηματοδοτείται από τον τακτικό προϋπολογισμό. Το Συμβούλιο Ασφαλείας αποφάσισε τη χρηματοδότηση των εν λόγω υλικοτεχνικών αναγκών από εθελοντικές συνεισφορές. Για τον σκοπό αυτό, ο γενικός γραμματέας των ΗΕ δημιούργησε ένα καταπιστευματικό ταμείο, το οποίο διοικείται σύμφωνα με τις διοικητικές και δημοσιονομικές διατάξεις που εφαρμόζει ο Οργανισμός των ΗΕ.

Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, η οποία έχει ως στόχο να προαχθεί ο ρόλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και να βελτιωθεί η εμπειρογνωμοσύνη του για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η διάδοση, η Ένωση στηρίζει την εφαρμογή της απόφασης 2235 (2015) του ΣΑΗΕ, ιδίως όσον αφορά τους τομείς που προσφέρονται ιδιαίτερα για ορατή και γρήγορη συμβολή στη σύσταση του ΚΜΕ και την ικανότητά του να ξεκινήσει πλήρως τις επιχειρήσεις του.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η στήριξη στις ακόλουθες δραστηριότητες:

α)

Ολοκλήρωση της δημιουργίας γραφείων, τόσο στη Νέα Υόρκη όσο και στη Χάγη, για την ηγετική ομάδα και την πολιτική υπηρεσία και για την υπηρεσία έρευνας αντίστοιχα, καθώς και για την υπηρεσία στήριξης επιχειρήσεων, και αγορά επίπλων γραφείου και ερμαρίων που κλειδώνουν για την ασφαλή αποθήκευση των πληροφοριών και υλικών που λαμβάνονται και/ή παράγονται από τον ΚΜΕ.

β)

Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός συστήματος διαχείρισης αρχείων στο πλαίσιο ενός στιβαρού καθεστώτος ασφάλειας των πληροφοριών που θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλες τις πληροφορίες που λαμβάνονται ή παράγονται από τον ΚΜΕ κατά τη διεξαγωγή των εργασιών του. Το καθεστώς αυτό θα λάβει υπόψη τις απαιτήσεις εμπιστευτικότητας και ασφάλειας που ισχύουν για την αποθήκευση και χρήση των πληροφοριών και των υλικών που λαμβάνονται και/ή παράγονται από τον ΚΜΕ.

γ)

Προετοιμασία ενδεχόμενων αναπτύξεων ερευνητών του ΚΜΕ στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας εφόσον ο ΚΜΕ το κρίνει αναγκαίο για τις έρευνές του και κρίνει ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρηθεί δικαιολογημένη η πρόσβαση στη Συρία, περιλαμβανομένων περιοχών εντός του συριακού εδάφους αλλά εκτός του ελέγχου της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας.

δ)

Αγορά επικοινωνιακού εξοπλισμού που συνδέεται με την ασφάλεια, καθώς και ειδών γραφείου, για τη στήριξη του ΚΜΕ κατά την εκτέλεση της εντολής του. Αυτά θα περιλαμβάνουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό ΤΠ [αποκλειστικό εξυπηρετητή, υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές με σταθμούς σύνδεσης, πρόσθετο σύνολο υπολογιστών για ένα δίκτυο intranet που δεν θα συνδέεται με το διαδίκτυο, επαγγελματικούς τεμαχιστές (shredders) κ.λπ.], για να εξασφαλισθεί η εφαρμογή του καθεστώτος ασφάλειας των πληροφοριών που αναφέρεται στο σημείο β).

Πρόσθετη εμπειρογνωμοσύνη και δραστηριότητες χρηματοδοτούνται από εθελοντικές συνεισφορές ανάλογα με τις απαιτήσεις που προκύπτουν. Προσλαμβάνονται για σύντομες περιόδους ad hoc ειδικοί σύμβουλοι, μεταξύ άλλων για την ταχεία ανάπτυξη του συστήματος διαχείρισης αρχείων και του καθεστώτος ασφάλειας των πληροφοριών που αναφέρεται στο σημείο β), καθώς και για την ανάπτυξη τυποποιημένων επιχειρησιακών διαδικασιών.

3.   Διάρκεια

Η διάρκεια υλοποίησης αυτών των έργων εκτιμάται σε 12 μήνες.

4.   Εκτελεστικοί οργανισμοί

Ο ΟΑΧΟ θα επιφορτισθεί με την τεχνική υλοποίηση του έργου. Το εν λόγω έργο θα υλοποιηθεί από το προσωπικό του ΟΑΧΟ, εμπειρογνώμονες και αναδόχους.

Το Γραφείο Αφοπλισμού των Ηνωμένων Εθνών, εξ ονόματος του ΚΜΕ του ΟΑΧΟ — ΟΗΕ, θα επιφορτισθεί με την τεχνική υλοποίηση του έργου. Το εν λόγω έργο θα υλοποιηθεί από το προσωπικό του ΚΜΕ, συμβούλους και αναδόχους.

Ο ΟΗΕ και ο ΟΑΧΟ θα αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους σε συνεργασία με σχετικούς εταίρους, όπως διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις, προκειμένου να εξασφαλίσουν αποτελεσματικές συνέργειες και να αποφύγουν τις αλληλεπικαλύψεις.

5.   Προβολή της Ένωσης

Οι εκτελεστικοί οργανισμοί λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να προβληθεί το γεγονός ότι η δράση χρηματοδοτείται από την Ένωση. Τα μέτρα αυτά θα εφαρμοσθούν σύμφωνα με το εγχειρίδιο επικοινωνίας και προβολής για τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ που έχει δημοσιεύσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

6.   Υποβολή εκθέσεων

Οι εκτελεστικές οργανώσεις καταρτίζουν:

α)	τακτικές εκθέσεις για την εκτέλεση των εν λόγω έργων· και

β)	τελική έκθεση το αργότερο 3 μήνες μετά την ολοκλήρωση των σχετικών δραστηριοτήτων.

7.   Εκτιμώμενο συνολικό κόστος των έργων

Το εκτιμώμενο συνολικό κόστος των έργων ανέρχεται σε 4 586 096,00 EUR.