Kolegium komisarzy

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja Rady Europejskiej 2013/272/UE w sprawie liczby członków Komisji Europejskiej

JAKIE SĄ CELE DECYZJI?

Określa liczbę członków Komisji Europejskiej i gwarantuje, że w jej skład wejdzie co najmniej jeden obywatel reprezentujący każde państwo członkowskie Unii Europejskiej (UE).

Artykuł 17 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) określa kompetencje Komisji.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Wraz z rozpoczęciem procedury, Rada Europejska przedstawia Parlamentowi Europejskiemu kandydata na przewodniczącego Komisji. Przewodniczący jest następnie wybierany przez parlamentarzystów Parlamentu Europejskiego większością głosów.

W 2014 roku przywódcy UE po raz pierwszy musieli wziąć pod uwagę wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w maju tego roku, dokonując wyboru przewodniczącego Komisji. W praktyce oznaczało to, że kandydat musiał uzyskać poparcie większości w Parlamencie, gdy posłowie do Parlamentu Europejskiego głosowali w lipcu nad kandydaturą na przewodniczącego. Kandydat na przewodniczącego Komisji przedstawia Parlamentowi założenia polityczne na swoją kadencję, aby umożliwić rzeczową wymianę poglądów przed głosowaniem.

Skład kolegium komisarzy

Po wyborze przewodniczący Komisji kontaktuje się z przywódcami rządów państw członkowskich, aby ustalić skład kolegium komisarzy. Członkowie kolegium (komisarze) są wybierani ze względu na ich ogólne kompetencje i zaangażowanie w sprawy UE. Po konsultacjach przewodniczącego z przywódcami rządów Rada Unii Europejskiej, za wspólnym porozumieniem z wybranym przewodniczącym Komisji, przyjmuje listę osób proponowanych na stanowiska członków Komisji. Ich niezawisłość nie może budzić żadnych wątpliwości. Przewodniczący podejmuje decyzje co do wewnętrznej organizacji Komisji i rozdziela pakiety polityczne, np. z zakresu energetyki, środowiska i handlu, pomiędzy członków nowego zespołu – proces ten wymaga szczególnych umiejętności politycznych, aby udało się pogodzić konkurujące ze sobą wymagania i oczekiwania.

Rola Parlamentu Europejskiego

Kiedy znane już są nazwiska i zakresy obowiązków kandydatów na komisarzy, każdy z nich występuje podczas wysłuchania publicznego przed komisją parlamentarną odpowiadającą jego dziedzinie. Każdy komisarz jest wtedy szczegółowo przepytywany ze znajomości tematu; sprawdza się też, czy jest on odpowiednią osobą na dane stanowisko. Nie jest to jedynie formalność. W przeszłości zdarzało się, że wyznaczeni komisarze zmuszeni byli do ustąpienia, jeżeli nie zostali zaakceptowani przez komisję parlamentarną. W takim przypadku wszyscy deputowani w Parlamencie głosują w sprawie wyboru nowego zespołu Komisji w całości, który po zatwierdzeniu jest powoływany przez Radę Europejską. Nowe kolegium rozpoczyna kadencję 1 listopada.

Komisja jako organ odpowiada przed Parlamentem Europejskim. Parlament to jedyna instytucja UE, która może odwołać Komisję podczas jej pięcioletniej kadencji, składając wniosek o wotum nieufności.

Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa

Na mocy artykułu 18 TUE wiceprzewodniczący Komisji jest mianowany Wysokim Przedstawicielem. Osoba na to stanowisko wybierana jest przez przywódców UE, konieczna jest też zgoda przewodniczącego Komisji. Przedstawiciel nie tylko zasiada w Komisji Europejskiej, ale także przewodniczy posiedzeniom ministrów spraw zagranicznych i odpowiada za Europejską Służbę Działań Zewnętrznych. Wysoki Przedstawiciel realizuje także wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa UE, w tym jej wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony.

Liczba komisarzy

Na mocy artykułu 17 ust. 5 TUE, od listopada 2014 roku liczba komisarzy miała odpowiadać dwóm trzecim liczby państw członkowskich, chyba że przywódcy UE zdecydują o zmianie tej liczby. W maju 2013 roku Rada Europejska zdecydowała jednak, że liczba ta będzie nadal równa liczbie państw członkowskich.

OD KIEDY DECYZJA MA ZASTOSOWANIE?

Decyzja ma zastosowanie od 1 listopada 2014 roku.

KONTEKST

W grudniu 2019 roku rozpoczęła się kadencja obecnego Kolegium Komisarzy pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen na lata 2019-2024.

Więcej informacji:

• Komisarze (Komisja Europejska)
• Komisja Europejska (Unia Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Decyzja Rady Europejskiej z dnia 2013/272/UE 22 maja 2013 r. w sprawie liczby członków Komisji Europejskiej (Dz.U. L 165 z 18.6.2013, s. 98).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej – Tytuł III – Postanowienia o instytucjach – Artykuł 17 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 25-26).

Wersja skonsolidowana Traktatu o Unii Europejskiej – Tytuł III – Postanowienia o instytucjach – Artykuł 18 (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 26-27).

Ostatnia aktualizacja: 20.03.2024