Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Glossary of summaries

Niedyskryminacja (zasada)

Celem przepisów antydyskryminacyjnych jest zapewnienie wszystkim osobom równego i sprawiedliwego dostępu do pełnego zakresu możliwości oferowanych przez społeczeństwo. Zasada ta oznacza, że osoby lub grupy osób, które znajdują się w podobnej sytuacji, nie powinny być traktowane mniej przychylnie jedynie ze względu na posiadanie przez nie określonych cech, takich jak ich płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religia lub wyznanie, niepełnosprawność, wiek i orientacja seksualna.

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zabrania dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. Umożliwia on też Radzie Unii Europejskiej podejmowanie odpowiednich działań w celu zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religię lub wyznanie, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną. W tej materii Rada musi działać jednomyślnie i po uprzednim uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego. Jednak w odniesieniu do kwestii równości szans i równości traktowania mężczyzn i kobiet wykorzystuje się zwykłą procedurę ustawodawczą, która nie wymaga jednomyślności, a jedynie większości kwalifikowanej (art. 157 TFUE).

Dyskryminacja ze względu na narodowość, jak również ze względu na płeć w kontekście zatrudnienia zawsze była zabroniona przez traktaty Unii Europejskiej (UE). Inne podstawy dyskryminacji wymieniono po raz pierwszy w traktacie z Amsterdamu, który został podpisany w 1997 r.

W 2000 r. przyjęto dwie dyrektywy:

  • dyrektywę w sprawie równego traktowania w obszarze zatrudnienia i pracy (dyrektywę 2000/78/WE), która zabrania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną, wyznanie, wiek bądź niepełnosprawność w kontekście zatrudnienia;
  • dyrektywę w sprawie równości rasowej (dyrektywę 2000/43/WE), która zabrania dyskryminacji ze względu na rasę lub pochodzenie etniczne, nie tylko w kontekście zatrudnienia, ale dodatkowo w obszarach takich jak edukacja, ochrona socjalna (w tym dostęp do systemu zabezpieczenia społecznego i opieki zdrowotnej), przywileje socjalne i dostęp do towarów i usług.
  • Dyrektywy te mają zastosowanie do obywateli państw spoza UE i bezpaństwowców, ale nie obejmują różnic w traktowaniu ze względu na ich status prawny i obywatelstwo.
  • Ponadto prawodawstwo UE chroni obywateli przed dyskryminacją ze względu na ich płeć we wszystkich wspomnianych obszarach, z wyjątkiem edukacji.

W 2009 r. traktat lizboński wprowadził klauzulę horyzontalną mającą na celu uwzględnienie walki z dyskryminacją we wszystkich działaniach i politykach UE (art. 10 TFUE).

Wszyscy obywatele mogą dochodzić swoich praw na drodze sądowej w przypadku dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej, w szczególności gdy znajdując się w porównywalnych sytuacjach, traktowani są w inny sposób, przy czym niekorzystnego traktowania nie można usprawiedliwić uzasadnionymi i obiektywnymi względami. Osoby będące ofiarami dyskryminacji mogą również otrzymać wsparcie od krajowych organów ds. równości, które są instytucjami publicznymi ustanowionymi w całej UE w celu promowania zasad równości i zwalczania dyskryminacji.

ZOBACZ TEŻ:

Top