Współpraca międzynarodowa

Początki współpracy na rzecz rozwoju Unii Europejskiej (UE) zbiegły się w czasie z podpisaniem Traktatu rzymskiego w 1957 r. Jej pierwszymi beneficjentami były kraje zamorskie i tereny państw członkowskich UE. Zasięg europejskiej współpracy na rzecz rozwoju z biegiem czasu stopniowo się zwiększał. Obecnie UE jest największym darczyńcą na świecie, współpracującym z blisko 160 krajami.

Współpraca na rzecz rozwoju musi się odbywać zgodnie z zasadami i celami zewnętrznych działań UE. Jej nadrzędnym celem jest ograniczenie, a w perspektywie długoterminowej wyeliminowanie ubóstwa na świecie poprzez promowanie zrównoważonego rozwoju gospodarczego, społecznego i środowiskowego w krajach rozwijających się, zgodnie z założeniami celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Zasady, na których opierają się działania zewnętrzne UE i współpraca na rzecz rozwoju, zawarte są odpowiednio w art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej i art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Unijne instrumenty finansowania działań zewnętrznych zostały w ostatnich latach zracjonalizowane. Od czasu przyjęcia wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy jest głównym instrumentem finansowania działań zewnętrznych UE. Obejmuje współpracę ze wszystkimi państwami trzecimi, z wyłączeniem obszarów i terytoriów zamorskich oraz państw korzystających z finansowania przedakcesyjnego.

Przed 2021 r. Europejski Fundusz Rozwoju (który nie stanowił części budżetu UE) był głównym instrumentem pomocy rozwojowej UE skierowanej do 79 krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz krajów i terytoriów zamorskich. W najnowszych wieloletnich ramach finansowych UE na lata 2021–2027 współpraca z krajami AKP została włączona do budżetu UE i jest objęta Instrumentem Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy.

Chociaż umowa z 2000 r. zawarta między Unią Europejską i krajami AKP (umowa z Kotonu) miała wygasnąć w 2020 r., okres jej obowiązywania został przedłużony do 30 września 2023 r., pod warunkiem, że do tego czasu nie wejdzie w życie lub nie będzie tymczasowo obowiązywać nowe porozumienie o partnerstwie AKP–UE.

ZOB. TEŻ:

• Grupa państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP)
• Europejski Fundusz Rozwoju
• Budżet UE
• Unia Europejska
• Pomoc humanitarna
• Wieloletnie ramy finansowe
• Europejska polityka sąsiedztwa
• Kraje i terytoria zamorskie
• Zrównoważony rozwój
• Cele zrównoważonego rozwoju
• Działania zewnętrzne Unii Europejskiej
• Umowa z Kotonu (streszczenie)
• Globalny wymiar Europy – Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej UE (streszczenie)
• Partnerstwa międzynarodowe (Komisja Europejska)
• Rozwój i współpraca (Unia Europejska)