Samenwerking in beroepsonderwijs en -opleiding

KERNPUNTEN

In de conclusies worden vier prioritaire gebieden genoemd die moeten worden aangepakt, naast de prioriteiten en richtsnoeren die zijn aangenomen tijdens het Proces van Kopenhagen.

1. Het inzetten van gemeenschappelijke Europese instrumenten en voorzieningen om samenwerking op het gebied van beroepsonderwijs en -opleiding te stimuleren
   • Er moeten nationale stelsels en kaders voor kwalificatie worden opgezet, gebaseerd op leerresultaten, overeenkomstig het Europees kwalificatiekader.
   • Het is van essentieel belang dat deze stelsels en kaders worden ingevoerd, evenals het Europees systeem van studiepuntenoverdracht voor beroepsonderwijs en -opleiding (Ecvet) en het Europees referentiekader voor kwaliteitsborging (Eqarf). Dit vereist de ontwikkeling van proefprojecten, samenhangende methoden en instrumenten, waaronder instrumenten voor het valideren van resultaten van informeel¹ en niet-formeel² leren, alsmede instrumenten voor kwaliteitsborging.

1. Het bevorderen van de kwaliteit en aantrekkelijkheid van stelsels voor beroepsonderwijs en -opleiding
   • De aantrekkelijkheid van stelsels voor beroepsonderwijs en -opleiding moet worden vergroot voor alle doelgroepen, in het bijzonder voor leerlingen, volwassenen en ondernemingen. Tegelijkertijd moet de toegang tot en het deelnemen aan beroepsonderwijs en -opleiding voor iedereen openstaan, in het bijzonder voor mensen of groepen die dreigen te worden uitgesloten.
   • Evenzo moet de toegang tot voorlichting, levenslange begeleiding en advisering worden verbeterd. Trajecten die mensen in staat stellen zich op te werken van het ene kwalificatieniveau naar het andere moeten ook eenvoudiger worden.
   • Er moeten gemeenschappelijke instrumenten worden ontwikkeld ter bevordering van de kwaliteit van stelsels voor beroepsonderwijs en -opleiding. In het bijzonder moeten mechanismen voor kwaliteitsborging worden ontwikkeld door middel van het toekomstige Eqarf. Beleid inzake beroepsonderwijs en -opleiding moet worden gebaseerd op consistente gegevens en het verzamelen van deze gegevens moet worden verbeterd. Daarnaast moet in het kader van beroepsonderwijs en -opleiding meer worden geïnvesteerd in het opleiden van opleiders, moet aangepast talenonderwijs worden ontwikkeld en moeten innovatie en creativiteit worden gestimuleerd. Ook moeten de doorstroommogelijkheden en de continuïteit van trajecten tussen de verschillende opleidingsniveaus worden verbeterd.

1. Verbanden leggen tussen beroepsonderwijs en -opleiding en de arbeidsmarkt
   • Om de verbanden tussen beroepsonderwijs en -opleiding en de arbeidsmarkt te verbeteren is het van essentieel belang om door te gaan met het ontwikkelen van prospectie-instrumenten die zich richten op werkgelegenheid en vaardigheden en die mogelijke tekorten aan vaardigheden vaststellen. Sociale partners en economische actoren moeten worden betrokken bij de ontwikkeling van beleid inzake beroepsonderwijs en -opleiding.
   • Begeleiding en advisering moeten worden verbeterd om de overgang van opleiding naar werk eenvoudiger te maken.
   • Mechanismen ter bevordering van opleidingen voor volwassenen moeten ook worden verbeterd om carrièremogelijkheden en het mededingingsvermogen van bedrijven te vergroten. Er moeten inspanningen worden geleverd om van start te kunnen gaan met de validering en erkenning van de resultaten van informeel en niet-formeel leren. De mobiliteit van personen die werken en tegelijk een opleiding volgen moet ook worden verbeterd, in het bijzonder door versterking van de toepasselijke EU-programma's. Tot slot moet de rol van het hoger onderwijs in beroepsonderwijs en -opleiding en in relatie tot integratie op de arbeidsmarkt worden vergroot.

1. Meer Europese samenwerking
   • Activiteiten voor het leren van gelijken moeten doeltreffender worden gemaakt en de resultaten ervan moeten worden gebruikt om nationaal beleid inzake beroepsonderwijs en -opleiding te ontwikkelen. Er moet ook voor worden gezorgd dat de prioriteiten die samenhangen met beroepsonderwijs en -opleiding, goed worden geïntegreerd en zichtbaar zijn in het komende strategische kader voor Europese samenwerking op het gebied van onderwijs- en opleiding en de uitvoering daarvan.
   • Beroepsonderwijs en -opleiding moeten beter worden gekoppeld aan het beleid inzake andere onderwijsniveaus, veeltaligheid en jongeren. Daarnaast moet de samenwerking met niet-EU-landen en internationale organisaties worden versterkt.
   • De Commissie en EU-landen worden aangemoedigd om, binnen de grenzen van hun bevoegdheden, de maatregelen uit te voeren die op grond van deze vier prioritaire gebieden zijn vastgesteld. Zij moeten zowel particuliere als overheidsmiddelen gebruiken om hervormingen op nationaal niveau te stimuleren en EU-instrumenten in te zetten. Zij moeten doorgaan met het verbeteren van de draagwijdte en de kwaliteit van de statistieken en benchmarks op het gebied van beroepsonderwijs en -opleiding. Daarnaast moeten ze doorgaan met het ontwikkelen van activiteiten die betrekking hebben op de toekomstige behoefte(n) aan vaardigheden.
   • De Commissie en EU-landen moeten informatie uitwisselen en samenwerken op het gebied van beroepsonderwijs en -opleiding met niet-EU-landen. Cedefop (Europees Centrum voor de ontwikkeling van de beroepsopleiding) en de Europese Stichting voor opleiding (ETF) zijn ook nauw betrokken bij het ondersteunen van de Commissie als het gaat om zaken die verband houden met beroepsonderwijs en -opleiding.