EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 28.11.2018

COM(2018) 767 final

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

Kapitaalmarktenunie: tijd voor hernieuwde inspanningen om investeringen, groei en een sterkere rol van de euro te realiseren

1.Inleiding

In zijn State of the Union van 2018 benadrukte president Juncker dat "de recente gebeurtenissen de noodzaak om onze economische en monetaire unie te verdiepen en diepe en liquide kapitaalmarkten op te bouwen, scherp in beeld hebben gebracht. De Commissie heeft daartoe een reeks voorstellen gedaan, waarvan de meeste nu nog moeten worden aangenomen door het Parlement en de Raad."

De kapitaalmarktenunie 1 is een kernprioriteit voor de Europese Unie. In het licht van de komende Europese Raad van december en de Eurotop in inclusieve vorm wordt de volledige inzet en actie van alle partijen om de kapitaalmarktenunie te voltooien nu urgent.

De Unie heeft goed ontwikkelde en geïntegreerde kapitaalmarkten nodig om de economische en monetaire unie en de internationale rol van de euro te versterken en te ondersteunen. Efficiënte kapitaalmobiliteit maakt de economie van de Unie sterker door economische convergentie te ondersteunen. De lidstaten kunnen hierdoor profiteren van extra financieringsbronnen voor investeringen in banen en groei. Een volwaardige kapitaalmarktenunie versterkt de private risicodeling en helpt economische schokken in de eurozone en daarbuiten te limiteren door beleggers en bedrijven uit een land dat een neergang doormaakt in staat te stellen toegang te krijgen tot beleggings- en financieringsmogelijkheden in de niet getroffen landen.

Bovendien kan marktfinanciering het gat opvullen dat overblijft door een tijdelijke vermindering van de bancaire kredietverlening. Zo zijn tijdens de crisis de leningen aan bedrijven gekelderd, terwijl de financiering via aandelen en obligaties stabiel bleef. Een succesvolle kapitaalmarktenunie, met effectief en consistent toezicht, vormt een aanvulling op de bankenunie en draagt bij tot een stabiel financieel stelsel. De voorliggende mededeling vormt een aanvulling op het derde voortgangsverslag over de terugdringing van niet-renderende leningen en verdere risicovermindering in de bankenunie, dat eveneens vandaag is aangenomen.

Een succesvolle kapitaalmarktenunie is ook nodig om lokale kapitaalmarkten te ontwikkelen en de toegang tot financiering voor bedrijven te verbeteren. Alternatieve marktfinancieringsbronnen zijn van bijzonder belang voor de financiering van innovatie, ondernemerschap en startende ondernemingen, die de belangrijkste motoren zijn voor het scheppen van werkgelegenheid. Een succesvolle kapitaalmarktenunie zal ondernemingen in staat stellen meer financiering uit de hele Unie aan te trekken, bijvoorbeeld door beursnotering in een andere lidstaat.

De kapitaalmarktenunie biedt meer beleggingsmogelijkheden. Retailbeleggers  krijgen hierdoor toegang tot interessante beleggingsproducten die ertoe bijdragen in te spelen op hun financiële behoeften op middellange en lange termijn, waaronder sparen voor hun pensioen. Vandaag de dag heeft bijvoorbeeld slechts 27 % van de burgers van de Unie een persoonlijk pensioenproduct. De kapitaalmarktenunie zal meer mogelijkheden bieden om meer burgers in staat te stellen zich voor te bereiden op hun pensionering. En iets meer dan een derde van de retailbeleggingsfondsen 2 wordt in meer dan drie lidstaten verkocht als gevolg van belemmeringen in de regelgeving. De kapitaalmarktenunie zal de burgers dan ook in staat stellen goedkopere en betere beleggingsproducten te kopen.

Dankzij sterke en liquide kapitaalmarkten kunnen institutionele beleggers gemakkelijker op Uniewijde schaal opereren en innovatie, de overgang naar een koolstofarme, hulpbronnenefficiëntere circulaire economie en investeringen in infrastructuur financieren, die essentieel zijn om het concurrentievermogen van de Unie te versterken.

De kapitaalmarktenunie zal de aanbieders van financiële diensten ook in staat stellen hun diensten op te schalen en aan een groter aantal verschillende klanten in de verschillende lidstaten aan te bieden. Er zijn al 13 484 financiële instellingen die gebruikmaken van 359 953 paspoorten voor het aanbieden van financiële diensten in de Unie. Dankzij de kapitaalmarktenunie zouden financiële instellingen hun producten en diensten gemakkelijker in andere lidstaten kunnen aanbieden, zonder afbreuk te doen aan de bescherming van beleggers. De kapitaalmarktenunie kan niet door één enkele maatregel worden verwezenlijkt, omdat deze een ingrijpende structurele verandering van het financiële stelsel met zich meebrengt. Het effect van de door de Commissie voorgestelde maatregelen zal cumulatief significant zijn, maar het kost tijd om de voordelen volledig te verwezenlijken. Het opwaartse potentieel is er (zie onderstaande figuur) en nu is het tijd om door te pakken.

Figuur - Omvang van de kapitaalmarkten in bepaalde regio's (uitstaande bedragen aan het einde van 2017 als percentage van het bbp)

Bron:    European Capital Markets Institute en eigen berekeningen

Toelichting:    Hoewel de markten van de EU en de VS niet volledig vergelijkbaar zijn, blijkt uit het cijfer dat de kapitaalmarkten in de EU-28 ongeveer 160% van het bbp van de Unie vertegenwoordigen, terwijl zij 260% van het bbp vertegenwoordigen in de Verenigde Staten; beurskapitalisatie en obligaties uitgegeven door financiële en niet-financiële vennootschappen; het gemiddelde van de vijf grootste markten in de Europese Unie is het bbp-gewogen gemiddelde voor Nederland, Zweden, Denemarken, Ierland en Luxemburg met wegingen van respectievelijk 40%, 26%, 16%, 16%, 16% en 5%.

President Juncker herinnerde er in de State of the Union van 2018 aan dat "aan het begin van dit mandaat wij allen gezamenlijk hebben beloofd om een kapitaalmarktenunie tot stand te brengen". Nu de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei 2019 voor de deur staan, benadrukt de Commissie dat de medewetgevers de werkzaamheden met betrekking tot de hangende voorstellen moeten versnellen en de noodzakelijke politieke ambitie aan de dag moeten leggen om ervoor te zorgen dat alle voorstellen voor het einde van het mandaat zijn voltooid. De noodzaak om vooruitgang te boeken wordt nog dringender door het toekomstige vertrek van het Verenigd Koninkrijk. De Commissie is bereid de medewetgevers meer steun te verlenen wat betreft het leveren van de belangrijkste bouwstenen voor de kapitaalmarktenunie.

2.Resultaten van de kapitaalmarktenunie tot nu toe

In het actieplan voor de kapitaalmarktenunie van september 2015 en de tussentijdse evaluatie van juni 2017 is een uitgebreid programma aangenomen om de bouwstenen voor de kapitaalmarktenunie tegen 2019 in te voeren.

Het programma omvat 13 wetgevingsvoorstellen van de Commissie om de belangrijkste bouwstenen van de kapitaalmarktenunie in te voeren. Daarnaast heeft de Commissie drie wetgevingsvoorstellen ingediend om de financiële sector van de Unie in staat te stellen het voortouw te nemen richting groenere en schonere economie 3 . Het Europees Parlement en de Raad zijn het tot nu toe echter slechts over drie daarvan eens geworden:

1.De prospectusverordening 4 , die in juni 2017 is aangenomen, vermindert de papierwinkel voor ondernemingen die op zoek zijn naar financieringsmogelijkheden door het opstellen van een prospectus eenvoudig te maken en een prospectus begrijpelijker te maken voor de belegger.

2.De verordeningen inzake Europese durfkapitaal- en sociaalondernemerschapsfondsen 5 , die in oktober 2017 zijn aangenomen, zijn bedoeld om beleggingen in durfkapitaal en sociale projecten te stimuleren. Zij maken het voor beleggers gemakkelijker om te beleggen in innovatieve kleine en middelgrote ondernemingen door de verordening open te stellen voor fondsbeheerders van elke omvang en door het aantal ondernemingen waarin belegd kan worden uit te breiden. Naast de nieuwe regels heeft de Commissie dakfondsen voor durfkapitaal opgericht ter ondersteuning van innovatieve beleggingen en zal zij blijven werken aan andere maatregelen ter ondersteuning van durfkapitaal.

3.Ten slotte draagt de in december 2017 aangenomen verordening betreffende eenvoudige, transparante en gestandaardiseerde (STS) securitisaties 6 bij tot het opbouwen van vertrouwen in de securitisatiemarkt en bevrijdt zij de balansen van de banken. Als de gemiddelde emissies op de markt weer op het niveau van voor de crisis zouden komen, zouden de banken de particuliere sector nog eens 157 miljard EUR extra krediet kunnen verstrekken 7 . Naast de verordening betreffende STS-securitisaties heeft de Commissie de uitvoeringsvoorschriften van het Solvabiliteit II-regelgevingskader 8 gewijzigd om beleggingen door verzekeraars in STS-securitisaties en -infrastructuur te vergemakkelijken.

Naar het voorbeeld van de aanpassing voor STS-securitisatie en infrastructuur is de Commissie voornemens aanpassingen voor te stellen voor de beleggingen van verzekeraars in aandelenkapitaal en onderhandse plaatsingen van vreemd vermogen.

3.Initiatieven met betrekking tot de kapitaalmarktenunie waarvoor verdere snelle vooruitgang nodig is

De effectieve werking van de kapitaalmarktenunie moet een sterke politieke impuls krijgen. Om ten volle van de voordelen van de eengemaakte markt te kunnen profiteren, moeten ondernemingen en beleggers nieuwe mogelijkheden krijgen om in de hele Unie te kunnen opschalen en wereldwijd te kunnen concurreren, met duidelijke en evenredige regels en efficiënt toezicht. Sterke en liquide kapitaalmarkten spelen ook een cruciale rol met betrekking tot de versterking van het leiderschap van de Unie inzake de financiering van de noodzakelijke overgang naar een koolstofarme, meer hulpbronnenefficiënte en circulaire economie.

3.1.De eengemaakte markt optimaal benutten door middel van nieuwe Uniewijde producten en diensten

De Commissie heeft in juni 2017 een voorstel ingediend voor een pan-Europees persoonlijk pensioenproduct. Een Uniewijd persoonlijk pensioenproduct zou burgers meer mogelijkheden bieden voor hun pensioensparen, inclusief in een grensoverschrijdende context. Het zou ook schaalvoordelen opleveren die de spaarders ten goede zouden komen doordat zij toegang krijgen tot betere producten tegen lagere kosten. Persoonlijke pensioenen kunnen helpen de demografische uitdagingen van de vergrijzing aan te gaan door de overheids- en bedrijfspensioenen aan te vullen voor burgers die dat wensen.

De Commissie heeft in maart 2018 een voorstel voor een kader voor gedekte obligaties aangenomen. De markten voor gedekte obligaties behoren tot de grootste particuliere markten voor vreemd vermogen in de Unie en zijn een belangrijk kanaal voor langeretermijnfinanciering. Zij zijn van groot belang voor kredietinstellingen om financiering op efficiënte wijze naar de vastgoedmarkt te kanaliseren en voor door de overheid gegarandeerde instrumenten, waaronder bepaalde leningen aan kleine en middelgrote ondernemingen.

De Commissie heeft in maart 2018 een voorstel ingediend voor een kader voor crowdfunding, dit als onderdeel van het FinTech-actieplan 9 . De markt voor crowdfunding is in de Unie onderontwikkeld in vergelijking met andere grote wereldeconomieën. Een van de grootste obstakels voor crowdfundingplatforms die hun diensten over de grenzen heen willen aanbieden, is het gebrek aan gemeenschappelijke regels in de Unie. De voorgestelde regels moeten de toegang tot deze innovatieve vorm van financiering verbeteren voor bedrijven die financiering nodig hebben, met name startende bedrijven, en er tegelijkertijd voor zorgen dat beleggers goede bescherming en waarborgen genieten.

In maart 2018 heeft de Commissie ook een voorstel gedaan om de grensoverschrijdende distributie van collectieve beleggingsfondsen te vergemakkelijken. Belemmeringen zoals nationale commerciële vereisten en reglementaire vergoedingen zijn nadelig voor de grensoverschrijdende distributie van fondsen. Het voorstel heeft tot doel de grensoverschrijdende distributie van fondsen eenvoudiger, sneller en goedkoper te maken. Meer grensoverschrijdende distributie zou moeten leiden tot meer mogelijkheden om te beleggen in beleggingsfondsen die sociale of milieudoelstellingen nastreven. De voorgestelde regels moeten de transparantie van de nationale vereisten verbeteren, zware vereisten wegnemen en de divergerende nationale regels harmoniseren.

3.2.Eenvoudigere, duidelijkere en evenredigere regels voor bedrijven

De Commissie heeft in mei 2017 een voorstel ingediend om de regels te vereenvoudigen en de administratieve lasten voor marktdeelnemers op de markt voor over-the-counter derivaten te verminderen. Initiatieven op basis van een mondiaal akkoord in de G20 om de risico's in verband met over-the-counter verhandelde derivaten te limiteren, hebben significant bijgedragen aan de verbetering van de stabiliteit van de derivatenmarkt. De huidige regels gelden echter voor alle marktdeelnemers, van grote banken tot kleine financiële ondernemingen, op een manier die niet altijd volledig evenredig is. Tegen deze achtergrond hebben de voorgestelde regels tot doel de regelgevingslasten voor marktdeelnemers te verminderen. Indien de regels worden aangenomen, kunnen zij de marktdeelnemers significante kostenbesparingen opleveren zonder dat de financiële stabiliteit in het gedrang komt.

De Commissie heeft in december 2017 een voorstel ingediend over meer evenredige en effectieve regels voor beleggingsondernemingen. Het voorstel is erop gericht een evenrediger prudentieel en toezichtkader voor beleggingsondernemingen tot stand te brengen, dat is afgestemd op hun omvang en aard. Met de nieuwe regels zou voor een gelijk speelveld voor grote en systeemrelevante financiële instellingen worden gezorgd en zouden er tegelijkertijd eenvoudiger prudentiële regels voor niet systeemrelevante beleggingsondernemingen komen.

De Commissie heeft in mei 2018 een voorstel ingediend om het voor kleinere bedrijven gemakkelijker te maken financiering via de kapitaalmarkten aan te trekken. Kleine en middelgrote ondernemingen worden vaak geconfronteerd met onevenredige regelgevingsbarrières die hen verhinderen toegang te krijgen tot marktfinanciering. Het voorstel heeft tot doel de papierwinkel te verminderen voor kleine en middelgrote ondernemingen die toegang proberen te krijgen tot "mkb-groeimarkten", een nieuwe categorie van handelsplatformen voor kleine emittenten. De voorgestelde regels hebben tot doel een meer evenredige aanpak in te voeren om de beursnotering van kleine en middelgrote ondernemingen te ondersteunen en tegelijkertijd de bescherming van de belegger en de marktintegriteit te waarborgen.

In november 2016 heeft de Commissie een voorstel aangenomen over preventieve herstructureringskaders, tweede kans en maatregelen om de doeltreffendheid van herstructurerings-, insolventie- en kwijtingsprocedures te vergroten. Dat eerlijke ondernemers een tweede kans krijgen na een faillissement te boven te zijn gekomen is van cruciaal belang voor het waarborgen van een dynamisch ondernemingsklimaat en het bevorderen van innovatie. Voor eerlijke ondernemers voorziet het voorstel dan ook in een tweede kans door middel van schuldkwijtschelding, om hen een nieuwe start te geven en ondernemerschap te stimuleren. Dit belangrijke voorstel wil bovendien een efficiënte herstructurering van levensvatbare ondernemingen in financiële moeilijkheden bevorderen om insolventie en vernietiging van going-concernwaarde te voorkomen.

De Commissie heeft in maart 2018 een voorstel ingediend betreffende het recht dat van toepassing is op de derdenwerking van cessies van vorderingen. Het voorstel zou de rechtszekerheid significant vergroten door te bepalen welk nationaal recht van toepassing is op de derdenwerking van grensoverschrijdende cessies van vorderingen.

De Commissie heeft in oktober 2016 een voorstel voor een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB) aangenomen. Het voorstel pakt de bestaande fiscale bevoordeling van vreemd vermogen aan waardoor financieringsbeslissingen worden beïnvloed, bedrijven kwetsbaarder worden voor faillissement en de stabiliteit van de economie als geheel wordt ondermijnd. Het voorstel is erop gericht de fiscale billijkheid op de eengemaakte markt te vergroten en de concurrentievoorwaarden gelijk te trekken alsmede de investeringen in groeivriendelijke activiteiten, zoals onderzoek en ontwikkeling, te verhogen. Gezien de moeilijkheden die de lidstaten hebben om in de Raad over belangrijke belastingvoorstellen tot een unaniem akkoord te komen, zal de Commissie bovendien binnenkort een mededeling uitbrengen waarin de mogelijkheid wordt onderzocht om bij bepaalde fiscale aangelegenheden over te gaan tot stemming met gekwalificeerde meerderheid 10 .

3.3.Een efficiënter toezicht op de kapitaalmarkten

De Commissie heeft in september 2017 een voorstel voor een evaluatie van de Europese toezichthoudende autoriteiten ingediend. Het voorstel is in september 2018 gewijzigd om het toezichtkader op het gebied van de bestrijding van het witwassen van geld en terrorismefinanciering te versterken. Meer financiële integratie vereist een beter geïntegreerd en doeltreffender toezicht. Het doel van de voorstellen is de toezichtconvergentie te verbeteren en de handhaving te versterken - dit bevordert consistent en effectiever toezicht. Het is dan ook van belang dat tijdens de huidige zittingsperiode gezamenlijk een zinvolle hervorming van de Europese toezichthoudende autoriteiten en een versterking van de taken van de Europese Bankautoriteit om bij te dragen aan de bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme worden aangenomen. Onafhankelijker governance, sterke convergentiebevoegdheden en een duurzaam financieringskader, zoals voorgesteld in de evaluatie van de Europese toezichthoudende autoriteiten, zijn eveneens van essentieel belang om de huidige tekortkomingen te verhelpen en de efficiëntie van het toezicht op het witwassen van geld te verbeteren.

De Commissie heeft in juni 2017 een voorstel ingediend om het toezicht op centrale tegenpartijen te versterken. Centrale tegenpartijen spelen een cruciale rol in geïntegreerde kapitaalmarkten door de risico's in verband met de wanbetaling van een tegenpartij bij een transactie te limiteren. Op deze manier concentreren centrale tegenpartijen risico's en kunnen zij belangrijk worden voor het gehele financiële stelsel. De systeemrelevantie van centrale tegenpartijen zal blijven toenemen nu de vereisten voor marktdeelnemers om hun transacties via een centrale tegenpartij te clearen infaseren en vrijwillige clearing toeneemt. De voorgestelde regels zouden ervoor zorgen dat het toezichtkader van de Unie voldoende robuust is om te anticiperen op de risico's van centrale tegenpartijen in de Unie en van systeemrelevante centrale tegenpartijen in derde landen die cliënten in de Unie bedienen, en om deze risico's te limiteren.

In november 2016 heeft de Commissie een voorstel ingediend om het toezichtstelsel voor centrale tegenpartijen aan te vullen met een geharmoniseerd kader voor herstel en afwikkeling. Indien dit voorstel wordt aangenomen, zou het ervoor zorgen dat zowel centrale tegenpartijen als nationale autoriteiten in de Unie over de noodzakelijke middelen beschikken om door te pakken in extreme situaties waarbij centrale tegenpartijen met ernstige disrupties worden geconfronteerd. De voorgestelde regels zijn erop gericht de continuïteit van kritieke functies van centrale tegenpartijen te handhaven en tegelijkertijd de financiële stabiliteit te bewaren. Het voorstel waarborgt aldus de goede werking van de kapitaalmarkten, biedt de marktdeelnemers zekerheid en vermindert de potentiële kosten die verbonden zijn aan de herstructurering en de afwikkeling van centrale tegenpartijen voor de belastingbetalers.

3.4.Duurzame financiering

Kapitaalmarkten moeten veranderen en innoveren om overtuigende antwoorden te ontwikkelen op de uitdagingen die voor ons liggen, met inbegrip van de strijd tegen de klimaatverandering en het aanpakken van de uitputting van hulpbronnen. Daartoe heeft de Commissie in maart 2018 haar actieplan voor duurzame financiering 11 aangenomen en heeft zij reeds drie concrete wetgevingsvoorstellen ingediend, namelijk over taxonomie, informatieverschaffing over duurzame beleggingen en duurzaamheidsrisico's en koolstofarme benchmarks. Doel is de financiële sector van de Unie in staat te stellen het voortouw te nemen richting een groenere en schonere economie. De voorstellen moeten ertoe bijdragen de particuliere kapitaalstromen te heroriënteren naar duurzamere investeringen, zoals schoon vervoer en schone energie, en de overgang naar een koolstofarme, meer hulpbronnenefficiënte en circulaire economie helpen financieren. Deze initiatieven bevestigen het wereldwijde leiderschap van de Unie in de strijd tegen de klimaatverandering en de bevordering van duurzaamheid in lijn met het Akkoord van Parijs en de 17 doelstellingen voor duurzame ontwikkeling van de Verenigde Naties.

4.De ontwikkeling van lokale kapitaalmarkten

De Commissie heeft de kapitaalmarktenunie ook ondersteund door de ontwikkeling van lokale kapitaalmarkten via niet-wetgevende maatregelen. Lokale kapitaalmarkten moeten worden ontwikkeld en hecht verbonden tot financiële centra om alle lidstaten te laten profiteren van de voordelen van de kapitaalmarktenunie. Dit vereist een adequaat evenwicht tussen schaalvoordelen en lokale aanwezigheid om optimaal van binnenlandse besparingen gebruik te maken en internationale beleggers aan te trekken om in te spelen op de financieringsbehoeften van lokale ondernemers. De Commissie geeft follow-up aan de werkzaamheden van de werkgroep kapitaalmarktenunie van het initiatief van Wenen 12 . Verschillende lidstaten hebben kapitaalmarktstrategieën opgesteld en speciale regelingen opgezet ter ondersteuning van beursnotering van kleine en middelgrote ondernemingen, waaronder met overheidsmiddelen, en sommige lidstaten, met name de landen van Midden-, Oost- en Zuidoost-Europa, hebben besloten hun capaciteit voor toezicht op de kapitaalmarkt te versterken. De Ondersteuningsdienst voor structurele hervormingen van de Commissie heeft tot dusver op verzoek van de lidstaten technische en financiële maatwerkondersteuning verleend voor talrijke initiatieven in verband met de kapitaalmarktenunie. Dit is belangrijk voor het doorvoeren van hervormingen van de kapitaalmarkten.

5.Conclusie

De kapitaalmarktenunie is van essentieel belang om de economie van de lidstaten en de economische en monetaire unie veerkrachtiger te maken en convergentie te bevorderen, de financiële stabiliteit te waarborgen en de internationale rol van de euro te versterken. De Commissie roept de medewetgevers op om nu, vóór de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019, in actie te komen en alle belangrijke bouwstenen voor een voltooide kapitaalmarktenunie in te voeren.

De Europese Raad wordt verzocht zijn engagement voor de kapitaalmarktenunie te hernieuwen en deze inspanningen, die niet alleen voor de economische en monetaire unie en de bankenunie, maar ook voor de eengemaakte markt van essentieel belang zijn, te bevestigen.

Naast de agenda voor de hervorming van de wetgeving heeft de Commissie zich er ook toe verbonden de resterende niet-wetgevende maatregelen te nemen die zijn aangekondigd in de midtermreview van de kapitaalmarktenunie. Deze acties bieden een belangrijke bijdrage aan diepe en liquide kapitaalmarkten door zich te richten op belangrijke gebieden zoals de distributie van retailbeleggingsproducten, institutionele beleggingen, bedrijfsfinanciering voor ondernemers en startende ondernemingen en een beter gebruik van financiële technologieën.

De Commissie zal ook met de burgers van de Unie, de sociale partners en het bedrijfsleven blijven contact houden over het belang van de kapitaalmarktenunie door middel van relevante communicatieactiviteiten.

De hervorming van de kapitaalmarkten kan echter niet door de Commissie alleen worden gerealiseerd. Alle belanghebbenden op nationaal niveau en op het niveau van de Unie moeten ook hun engagement opvoeren en hun steentje bijdragen. De Commissie zal deze inspanningen blijven ondersteunen.

(1)    Mededeling over een actieplan voor de opbouw van een kapitaalmarktunie, COM(2015) 468 final van 30.9.2015; Mededeling over de tussentijdse evaluatie van het actieplan kapitaalmarktenunie, COM(2017) 292 final van 8.6.2017.

(2)      Instellingen voor collectieve belegging in effecten (icbe's).

(3)      De Commissie heeft ook een aantal niet-wetgevende maatregelen voorgesteld om de kapitaalmarkten van de Unie te versterken en veerkrachtiger te maken.

(4)    Verordening (EU) 2017/1129 van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2017 betreffende het prospectus dat moet worden gepubliceerd wanneer effecten aan het publiek worden aangeboden of tot de handel op een gereglementeerde markt worden toegelaten en tot intrekking van Richtlijn 2003/71/EG, PB L 168 van 30.6.2017.

(5)    Verordening (EU) 2017/1991 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2017 betreffende Europese durfkapitaalfondsen en Verordening (EU) nr. 346/2013 inzake Europese sociaalondernemerschapsfondsen, PB L 293 van 10.11.2017.

(6)      Verordening (EU) 2017/2402 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2017 tot vaststelling van een algemeen kader voor securitisatie en tot instelling van een specifiek kader voor eenvoudige, transparante en gestandaardiseerde securitisatie, PB L 347 van 28.12.2017.

(7)      Commission Staff Working Document “Impact Assessment accompanying the document Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council laying down common rules on securitisation and creating a European framework for simple and transparent securitisation […]”, SWD/2015/0186 final, 2015/0226 (COD), 30.9.2015.

(8)      Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/35 van de Commissie van 10 oktober 2014 tot aanvulling van Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende de toegang tot en de uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf (Solvabiliteit II), PB L 12 van 17.1.2015.

(9)      Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, de Europese Centrale Bank, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s "FinTech-actieplan: voor een meer concurrerende en innovatieve Europese financiële sector", COM/2018/0109 final, 8.3.2018.

(10)      Zie ook de Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s „Een unieke troef die hernieuwde politieke betrokkenheid nodig heeft”, COM 2018 (772) van 22.11.2018.

(11)      Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad, de Raad, de Europese Centrale Bank, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's "Actieplan: duurzame groei financieren", COM/2018/097 final van 8.3.2018.

(12)      In maart 2018 heeft de Werkgroep kapitaalmarktenunie haar verslag gepubliceerd, http://vienna-initiative.com/wp-content/uploads/2018/03/VI-CMU-Working-Group-Final-Report-March-2018.pdf.

EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 28.11.2018

COM(2018) 767 final

BIJLAGE

bij

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE EUROPESE RAAD, DE RAAD, DE EUROPESE CENTRALE BANK, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO’S

Kapitaalmarktenunie: tijd voor hernieuwde inspanningen om investeringen, groei en een sterkere rol van de euro te realiseren