Naar een algemeen beleid voor de bestrijding van cybercriminaliteit

Het internet maakt deel uit van ons dagelijks leven. De internetgebruiker is dan ook kwetsbaar voor criminelen die vaak op andere continenten actief zijn. Gezien de snelle toename van cybercriminaliteit* heeft de Europese Commissie in 2007 voorbereidingen getroffen voor een integraal beleid om dit probleem aan te pakken.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad en het Comité van de Regio's. Naar een algemeen beleid voor de bestrijding van cybercriminaliteit (COM(2007) 267 final van 22.5.2007)

SAMENVATTING

WAT HOUDT DEZE MEDEDELING IN?

In de mededeling wordt ernaar gestreefd een algemeen beleid voor te leggen om de bestrijding van cybercriminaliteit beter te coördineren.

KERNPUNTEN

Doelstelling en actiemaatregelen

Het doel was de bestrijding van cybercriminaliteit op nationaal, Europees en internationaal niveau te versterken via:

• 1.

  een betere operationele samenwerking op het gebied van rechtshandhaving door de verantwoordelijkheid tussen Europol, Eurojust en andere structuren te versterken en te verduidelijken.

• 2.

  Gecoördineerde en op elkaar afgestemde opleidingsprogramma's voor rechthandhavingsinstanties en gerechtelijke autoriteiten van EU-landen, met betrekking tot Europol, Eurojust, de Europese Politieacademie en het Europees netwerk voor justitiële opleiding.

• 3.

  Betere politieke samenwerking en coördinatie tussen EU-landen door de oprichting van een vast EU-contactpunt voor informatie-uitwisseling en een EU-opleidingsplatform voor cybercriminaliteit.

• 4.

  Politieke en juridische samenwerking met derde landen via het Verdrag inzake cybercriminaliteit van de Raad van Europa van 2001 (en het daarbij behorende aanvullende protocol, de G8 Lyon-Rome groep voor hightech-criminaliteit en door Interpol beheerde projecten.

• 5.

  Een betere dialoog tussen de publieke en private sector om wederzijds vertrouwen te scheppen en relevante informatie te delen.

• 6.

  Standaardisering van de wetgeving en definities van EU-landen op het gebied van cybercriminaliteit.

• 7.

  De ontwikkeling van maatstaven/indicatoren om de omvang van cybercriminaliteit te meten.

• 8.

  Bewustmaking van de gevaren en kosten van cybercriminaliteit.

• 9.

  EU-onderzoeksprogramma's zoals het Fonds voor interne veiligheid - Politie.

RESULTATEN

Deze omvatten:

• een richtlijn ter bestrijding van seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen online en kinderpornografie.
• de EU-strategie inzake cyberveiligheid (2013)
• de oprichting van het Europees Centrum voor de bestrijding van cybercriminaliteit (2013)
• een richtlijn betreffende aanvallen tegen informatiesystemen (2013).

Voor meer informatie, zie de webpagina's van de Europese Commissie inzake cybercriminaliteit.

ACHTERGROND

In artikel 68 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, dat van kracht werd in 2009, werd de belangrijke wetgevende rol van de Europese Raad op het gebied van binnenlandse zaken formeel erkend. Hierdoor kunnen maatregelen voor de bestrijding van cybercriminaliteit worden aangevuld door EU-wetten en meer uiteenlopende initiatieven.

KERNWOORDEN

Cybercriminaliteit: misdrijven die aan de hand van elektronische communicatienetwerken en informatiesystemen of tegen zulke netwerken en systemen werden gepleegd.

Dit kan worden ingedeeld in 3 categorieën:

• Traditionele vormen van criminaliteit met gebruik van het internet om deze misdrijven te plegen (zoals fraude of vervalsing). Deze variëren van identiteitsdiefstal tot „phishing” (waarbij onlinecriminelen een valse bankwebsite aanmaken waarmee ze geld stelen van klanten door deze te misleiden om hun paswoord of gegevens vrij te geven. Het internet zorgde ook voor een verandering in de internationale drugs- en wapenhandel en de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten;
• De publicatie van illegaal materiaal zoals materiaal dat aanzet tot terrorisme, geweld, racisme, xenofobie of seksueel misbruik van kinderen;
• Misdrijven die alleen op elektronische netwerken voorkomen, nieuwe en vaak diverse en omvangrijke misdrijven die nog niet gekend waren in het tijdperk voor het internet. In dit geval richten criminelen zich op informatiesystemen, waarbij ze soms kritieke informatiestructuren van de staat, en dus ook direct haar burgers, bedreigen. Dergelijke aanvallen kunnen worden uitgevoerd via „botnets” (een acroniem van „robotnetwerken”, waarbij criminelen „malware” (kwaadaardige software) verspreiden dat de computer van een gebruiker verandert in een „bot”. Een netwerk van zulke besmette computers wordt dan gebruikt om misdrijven te plegen zonder dat de gebruikers hiervan op de hoogte zijn.

GERELATEERDE BESLUITEN

Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - Strategie inzake cyberbeveiliging van de Europese Unie: Een open, veilige en beveiligde cyberspace (JOIN (2013) 1 final van 7 februari 2013).

Laatste bijwerking 26.05.2015