(1)

De aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne sinds 24 februari 2022 heeft gevolgen voor de marktdeelnemers in de visserij- en aquacultuursector in de Unie. De verstoring van de handelsstromen van belangrijke grondstoffen voor de visserij- en aquacultuursector uit Rusland en Oekraïne heeft de prijsstijgingen van belangrijke productiemiddelen zoals energie en grondstoffen abrupt verergerd. De handel tussen Oekraïne en de Unie is ook zwaar getroffen door de onbeschikbaarheid van vervoer, aangezien Oekraïense luchthavens door de Russische aanvallen onbruikbaar zijn geworden en alle commerciële scheepvaartactiviteiten in Oekraïense havens zijn opgeschort. De huidige crisis zal waarschijnlijk ernstige gevolgen hebben voor de levering van graan, plantaardige oliën en magere vis uit Rusland en Oekraïne aan de Unie, wat zal leiden tot tekorten aan belangrijke grondstoffen en tot sterk stijgende prijzen voor visvoeder. Een deel van de vloot van de Unie is gestopt met vissen als gevolg van de onmogelijkheid om de stijgende productiekosten, zoals de torenhoge energieprijzen, te compenseren en de dalende winstgevendheid van de visserij. Het gecombineerde effect van de tekorten aan grondstoffen en kostenstijgingen wordt ook gevoeld in de sectoren teelt en verwerking van vis en schaal- en schelpdieren. Door de significante kostenstijgingen en handelsverstoringen is er bijgevolg sprake van een aanzienlijke marktverstoring en is doeltreffende en doelmatige actie nodig.

(2)

Daarom moet het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij (EFMZV), dat bij Verordening (EU) nr. 508/2014 van het Europees Parlement en de Raad (3) is ingesteld, steun kunnen verlenen voor specifieke maatregelen ter beperking van de effecten van de marktverstoring als gevolg van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne op de toeleveringsketen van visserij- en aquacultuurproducten. Die maatregelen moeten betrekking hebben op financiële compensatie voor erkende producentenorganisaties en verenigingen van producentenorganisaties die visserij- of aquacultuurproducten opslaan overeenkomstig de artikelen 30 en 31 van Verordening (EU) nr. 1379/2013 van het Europees Parlement en de Raad (4), en op financiële compensatie voor marktdeelnemers in de visserij- en aquacultuursector, met inbegrip van de verwerkende sector, voor hun gederfde inkomsten, en voor extra kosten die zij hebben gemaakt door de marktverstoring als gevolg van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne en de effecten daarvan op de toeleveringsketen van visserij- en aquacultuurproducten. De uitgaven voor concrete acties die in het kader van die maatregelen worden ondersteund, moeten subsidiabel zijn met ingang van 24 februari 2022, zijnde de datum waarop de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne is begonnen.

(3)

Het EFMZV moet ook steun kunnen verlenen voor financiële compensatie voor de tijdelijke stopzetting van visserijactiviteiten wanneer de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne de veiligheid van de visserijactiviteiten in het gedrang brengt of wanneer de gevolgen van die aanvalsoorlog de economische haalbaarheid van visserijactiviteiten belemmeren. Tijdelijke stopzetting van visserijactiviteiten moet mogelijk zijn vanaf 24 februari 2022.

(4)

Het moet mogelijk zijn beide maatregelen te ondersteunen met een maximale medefinanciering van 75 % van de subsidiabele overheidsuitgaven.

(5)

Gezien de behoefte aan flexibiliteit bij de hertoewijzing van de financiële middelen, moet het mogelijk zijn om de vaste bedragen die zijn gereserveerd voor controle- en handhavingsmaatregelen en voor maatregelen inzake gegevensverzameling over te hevelen naar de maatregelen ter verlichting van de gevolgen van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne op de visserijactiviteiten en ter beperking van de effecten van de marktverstoring als gevolg van die aanvalsoorlog op de toeleveringsketen van visserij- en aquacultuurproducten. Om dezelfde reden mag, onverminderd de bestaande financiële aftopping en de beperking van de duur voor de andere gevallen van tijdelijke stopzetting van de visserijactiviteiten, steun voor tijdelijke stopzetting van visserijactiviteiten als gevolg van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne niet worden onderworpen aan een financiële aftopping of aan een tijdsbeperking. De verplichting om steun voor tijdelijke stopzetting van visserijactiviteiten in mindering te brengen op de steun voor de definitieve stopzetting van visserijactiviteiten van eenzelfde vaartuig, moet blijven gelden. Omwille van de juridische duidelijkheid in verband met dit nieuwe geval van tijdelijke stopzetting van visserijactiviteiten moet worden verwezen naar de in artikel 65, lid 2, van Verordening (EU) nr. 1303/2013 van het Europees Parlement en de Raad (5) vastgestelde subsidiabiliteitsperiode.

(6)

Gezien de urgentie van de benodigde steun moet het toepassingsgebied van de vereenvoudigde procedure om operationele programma’s van de lidstaten te wijzigen, worden uitgebreid tot wijzigingen die verband houden met specifieke maatregelen ter verlichting van de gevolgen van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne op de visserijactiviteiten en ter beperking van de effecten van de marktverstoring als gevolg van die aanvalsoorlog op de toeleveringsketen van visserij- en aquacultuurproducten. Die vereenvoudigde procedure moet gelden voor alle wijzigingen die nodig zijn voor de volledige uitvoering van de betrokken maatregelen, met inbegrip van de invoering ervan, de overheveling van financiële middelen van andere maatregelen, en de beschrijving van de methoden voor de berekening van de steun.

(7)

Gezien de urgentie van de benodigde steun moet deze verordening in werking treden op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie. Rekening houdend met het onverwachte karakter van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne en de ernstige gevolgen ervan voor visserijactiviteiten en de betrokken economische sectoren en toeleveringsketens, moeten de bepalingen inzake de subsidiabiliteit van de uitgaven met terugwerkende kracht van toepassing zijn met ingang van 24 februari 2022.

(8)

Daar de doelstelling van deze verordening, namelijk het verminderen van de impact van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne op de visserij- en aquacultuursector, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt, maar vanwege de omvang of de gevolgen van het optreden beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om die doelstelling te verwezenlijken.

(9)

Verordening (EU) nr. 508/2014 moet derhalve dienovereenkomstig worden gewijzigd,