8.5.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 135/1

(1)

Oprócz realizowania swojej podstawowej misji, jaką jest finansowanie inwestycji w Unii Europejskiej — pozostające jego głównym zadaniem i celem — Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) prowadzi działania z zakresu finansowania poza granicami Unii w celu wspierania polityk zewnętrznych Unii. Dzięki temu możliwe jest uzupełnienie środków budżetowych Unii dostępnych dla regionów zewnętrznych zasobami finansowymi EBI, z korzyścią dla państw trzecich, do których skierowane jest wsparcie. Podejmując tego rodzaju działania z zakresu finansowania, EBI pośrednio przyczynia się do realizacji ogólnych zasad i celów polityki Unii, które obejmują ograniczanie ubóstwa poprzez wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu i zrównoważoną gospodarkę, rozwój środowiskowy i społeczny oraz dobrobyt Unii w zmieniających się globalnych warunkach ekonomicznych.

(2)

Art. 209 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w związku z jego art. 208, stanowi, że EBI przyczynia się, na warunkach przewidzianych w jego Statucie, do realizacji środków niezbędnych do wsparcia celów polityki Unii w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju.

(3)

Aby zapewnić wsparcie działań zewnętrznych Unii oraz umożliwić EBI finansowanie inwestycji poza granicami Unii bez uszczerbku dla zdolności kredytowej EBI, większość działań prowadzonych przez EBI poza granicami Unii korzysta z gwarancji budżetowej UE („gwarancja UE”), którą zarządza Komisja. Wzmacnia to dodatkowo wiarygodność kredytową EBI na rynkach finansowych, co ma pierwszorzędne znaczenie.

(4)

Ostatnią gwarancję UE dla działań EBI z zakresu finansowania zatwierdzonych w okresie od dnia 1 lutego 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. ustanowiono decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1080/2011/UE (2). Należy ustanowić gwarancję UE dla działań EBI z zakresu finansowania poza granicami Unii w celu wspierania unijnych polityk na okres obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020.

(5)

Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych („fundusz gwarancyjny”), ustanowiony rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (3), stanowi bufor płynności dla budżetu Unii chroniący przed stratami wynikającymi z działań EBI z zakresu finansowania i z pomocy makrofinansowej oraz pożyczek udzielanych przez Euratom poza Unią.

(6)

Należy ustanowić wykaz krajów potencjalnie kwalifikujących się do uzyskania finansowania EBI w ramach gwarancji UE. Należy również ustanowić wykaz krajów faktycznie kwalifikujących się do uzyskania finansowania EBI w ramach gwarancji UE.

(7)

W następstwie niedawnych wydarzeń, które pozwoliły Unii na otwarcie nowego rozdziału w stosunkach z Bhutanem i Mjanmą/Birmą, Bhutan należy dodać do wykazu krajów faktycznie kwalifikujących się do uzyskania finansowania EBI, a Mjanmę/Birmę — do obu wykazów, w celu wsparcia reform politycznych i gospodarczych prowadzonych w obu tych krajach.

(8)

Aby uwzględnić istotne zmiany polityczne, należy — stosownie do potrzeb — dokonać przeglądu wykazu krajów faktycznie kwalifikujących się jako beneficjenci działań EBI z zakresu finansowania w ramach gwarancji UE oraz przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do zmian w załączniku III. Zmiany wprowadzane przez Komisję w załączniku III powinny opierać się na całościowej ocenie obejmującej aspekty gospodarcze, społeczne, środowiskowe i polityczne, a zwłaszcza aspekty dotyczące demokracji, praw człowieka i podstawowych wolności. Szczególnie ważne jest, aby w czasie własnych prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, również na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie wszystkich stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(9)

Aby uwzględnić potencjalne zmiany rzeczywistego zapotrzebowania funduszu gwarancyjnego na finansowanie zgodnie z rozporządzeniem (WE, Euratom) nr 480/2009, maksymalny pułap gwarancji UE należy ustanowić w podziale na stały pułap o maksymalnej wysokości 27 000 000 000 EUR i na fakultatywną dodatkową kwotę w wysokości 3 000 000 000 EUR. Zasilanie Funduszu Gwarancyjnego w budżecie ogólnym Unii (linia budżetowa 01 03 06) odbywa się w trybie ex post na podstawie wyników zaległych zewnętrznych akcji kredytowych objętych gwarancją pod koniec roku n-2. Mając na uwadze wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1638/2006 określające przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa, środki powracające pochodzące ze śródziemnomorskiego kapitału podwyższonego ryzyka, a także inwestycje pożyczkowe/ze śródziemnomorskich inwestycji opartych na kapitale wysokiego ryzyka i inwestycji pożyczkowych w ramach działań zrealizowanych przed 2007 r. z wykorzystaniem unijnych środków budżetowych zostały zgromadzone na rachunku powierniczym ustanowionym na rzecz Instrumentu Eurośródziemnomorskiego Partnerstwa i Inwestycji (FEMIP). Część tych środków powracających należy wykorzystać na potrzeby Funduszu Gwarancyjnego, jako środek wyjątkowy, aby zapewnić utrzymanie pułapów działań finansowych EBI wynikających z niniejszej decyzji na odpowiednim poziomie w latach 2014–2020. Pozostałe środki powinny zostać zwrócone do budżetu ogólnego Unii.

(10)

Kwestie, które należy przeanalizować do celów uruchomienia w całości lub w części fakultatywnej dodatkowej kwoty, powinny obejmować: postępy w wykonaniu niniejszej decyzji przez EBI, w szczególności wyniki działań EBI na podstawie informacji pochodzących m.in. z ram pomiaru wyników, w tym wpływ na rozwój; zapotrzebowanie funduszu gwarancyjnego na finansowanie, z uwzględnieniem przeszłych i przyszłych pozostających kwot należnych z tytułu wszystkich działań pokrywanych z Funduszu Gwarancyjnego; makroekonomiczną, finansową i polityczną sytuację kwalifikujących się regionów i krajów w chwili przeprowadzania przeglądu śródokresowego.

(11)

Kwoty objęte gwarancją UE w poszczególnych regionach powinny w dalszym ciągu odzwierciedlać pułapy finansowania udzielanego przez EBI w ramach gwarancji UE, nie zaś wartości docelowe, które EBI jest zobowiązany osiągnąć. Pułapy powinny być przedmiotem oceny w ramach śródokresowego przeglądu niniejszej decyzji, w szczególności w świetle ewentualnych zmian w wykazie regionów i krajów faktycznie kwalifikujących się do uzyskania finansowania EBI.

(12)

Działania EBI z zakresu finansowania powinny być spójne ze strategiami kraju będącego beneficjentem. W związku z tym w celu zwiększenia spójności działań EBI w zakresie finansowania zewnętrznego i położenia w tych działaniach większego nacisku na wspieranie polityk Unii, a także w celu zmaksymalizowania korzyści dla beneficjentów, w decyzji nr 1080/2011/UE określono ogólne cele przyświecające działaniom EBI z zakresu finansowania we wszystkich kwalifikujących się regionach i krajach, a mianowicie: rozwój lokalnego sektora prywatnego, zwłaszcza wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP); rozwój infrastruktury społecznej i gospodarczej oraz łagodzenie zmiany klimatu i przystosowywanie się do niej, z wykorzystaniem stosunkowo mocnej pozycji EBI w obszarach, w których może on wykazać się istotnymi osiągnięciami. Cele te należy zachować w niniejszej decyzji, aby w dalszym ciągu wspierać trwały wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy.

(13)

Istotną rolę w pobudzaniu rozwoju gospodarczego i zwalczaniu bezrobocia może odegrać ułatwienie MŚP — w tym MŚP z Unii dokonującym inwestycji w regionach objętych niniejszą decyzją — dostępu do finansowania. Aby w skuteczny sposób dotrzeć do MŚP, działania EBI z zakresu finansowania powinny być zorientowane na wyniki. EBI powinien w miarę możliwości inwestować w działania małych i średnich przedsiębiorstw w dziedzinie badań naukowych i innowacji, by wspierać rozwój lokalny. EBI powinien w kwalifikujących się krajach współpracować z lokalnymi instytucjami pośrednictwa finansowego, które powinny być elementem składowym gospodarki lokalnej, w szczególności w celu zapewnienia, by część korzyści finansowych była przekazywana ich klientom i by zapewnić wartość dodaną w porównaniu z innymi źródłami finansowania. EBI powinien także w miarę możliwości bardziej różnicować swoich partnerów finansowych w krajach, w których prowadzi działalność. Przeprowadzając analizę due diligence, EBI powinien oceniać, czy działania z zakresu finansowania wspierające MŚP i prowadzone przy udziale instytucji pośrednictwa finansowego są zgodne z regionalnymi technicznymi wytycznymi operacyjnymi, ramami pomiaru wyników i standardami EBI. EBI powinien ustanowić mechanizm sprawozdawczości, by upewnić się, że środki finansowe przeznaczone dla MŚP są wykorzystywane na ich rzecz. EBI powinien przedstawić skonsolidowane sprawozdanie na temat finansowania MŚP na mocy niniejszej decyzji; sprawozdanie to powinno być elementem informacji przedstawianych przez EBI w ramach przeglądu śródokresowego.

(14)

Gwarancja UE, której zakres ograniczony jest do ryzyk związanych z niewypłacalnością państwa lub ryzyk o charakterze politycznym, sama w sobie nie wystarczy, aby zapewnić znaczące działania EBI służące wsparciu mikrofinansowania. Dlatego też działania te, w stosownych przypadkach, powinny być realizowane w połączeniu z zasobami budżetowymi dostępnymi w ramach innych instrumentów oraz poprzez instytucje pośrednictwa, również na poziomie lokalnym, jako sposób wspierania wzrostu gospodarczego i pośredniego przyczyniania się do ograniczania ubóstwa w biedniejszych krajach.

(15)

EBI powinien nadal finansować projekty inwestycyjne w obszarze infrastruktury społecznej, środowiskowej i gospodarczej, w tym w dziedzinie transportu i energii; powinien również rozważyć zintensyfikowanie swoich działań wspierających infrastrukturę zdrowotną i edukacyjną tam, gdzie działania tego rodzaju tworzą wyraźną wartość dodaną.

(16)

Aby wzmocnić wymiar gwarancji UE związany ze zmianą klimatu, należy wprowadzić ogólny docelowy wolumen działań i system umożliwiający oszacowanie w trybie ex ante emisji gazów cieplarnianych pochodzących z projektów wspieranych w ramach gwarancji UE. Działania EBI z zakresu finansowania służące łagodzeniu zmiany klimatu i przystosowywaniu się do niej powinny stanowić co najmniej 25 % ogółu działań EBI z zakresu finansowania, aby przyczyniać się do upowszechniania na całym świecie celów Unii w dziedzinie klimatu. We współpracy z Komisją EBI powinien służyć swoją wiedzą fachową, aby wspierać publicznych i prywatnych partnerów korzystających z działań EBI z zakresu finansowania w celu stawienia czoła wyzwaniu, jakim jest zmiana klimatu, a także w celu jak najlepszego wykorzystania dostępnego finansowania. Na projekty w dziedzinie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej powinno być dostępne finansowanie na warunkach preferencyjnych. Działania EBI z zakresu finansowania powinno się, w miarę możliwości i w stosownych przypadkach, uzupełniać środkami z budżetu ogólnego Unii poprzez wydajne i odpowiednie łączenie dotacji i pożyczek służących finansowaniu działań w dziedzinie zmiany klimatu w kontekście pomocy zewnętrznej Unii. W związku z tym coroczne sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady powinno zawierać szczegółowy opis instrumentów finansowych wykorzystanych do finansowania tych projektów, z wyszczególnieniem kwot przeznaczonych na działania EBI z zakresu finansowania oraz odpowiadających im kwot dotacji.

(17)

Celem leżącym u podstaw działań EBI z zakresu finansowania w obszarach wchodzących w zakres celów ogólnych powinna być integracja regionalna między poszczególnymi krajami, zwłaszcza integracja gospodarcza między krajami ubiegającymi się o członkostwo, krajami objętymi polityką sąsiedztwa oraz Unią. W tym kontekście w obszarach wchodzących w zakres celów ogólnych EBI powinien być w stanie wspierać kraje partnerskie poprzez bezpośrednie inwestycje zagraniczne dokonywane przez przedsiębiorstwa z Unii, które wspierają integrację gospodarczą z Unią i które przyczyniają się do promowania transferu technologii i wiedzy, pod warunkiem odpowiedniego uwzględnienia w analizie due diligence dotyczącej danych projektów inwestycyjnych kwestii minimalizacji ryzyka wywołania przez działania EBI z zakresu finansowania negatywnych konsekwencji dla zatrudnienia w Unii. EBI należy również zachęcać do wspierania na własne ryzyko bezpośrednich inwestycji zagranicznych w krajach partnerskich, dokonywanych przez przedsiębiorstwa z Unii, z uwzględnieniem zdolności EBI do ponoszenia ryzyka.

(18)

EBI powinien regularnie przeprowadzać oceny ex post lub oceny śródokresowe działań, jakie wspiera na mocy niniejszej decyzji, z myślą o oszacowaniu ich zasadności, wyników i skutków dla rozwoju oraz określeniu aspektów mogących udoskonalić przyszłe działania. Oceny takie mogłyby się przyczynić do rozliczalności i analizy zrównoważoności.

(19)

Praktyczne środki służące powiązaniu celów ogólnych gwarancji UE i ich realizacji mają być określone w regionalnych technicznych wytycznych operacyjnych. Wytyczne te powinny być spójne z szerszymi ramami unijnej polityki regionalnej, w tym z zasadą zróżnicowania określoną w europejskiej polityce sąsiedztwa. Regionalne techniczne wytyczne operacyjne należy poddać przeglądowi po przyjęciu niniejszej decyzji, a następnie ponownie zaktualizować w wyniku śródokresowego przeglądu niniejszej decyzji, aby dostosować te wytyczne do zmian zewnętrznych polityk i priorytetów Unii. Aktualizacja regionalnych technicznych wytycznych operacyjnych powinna uwzględnić m.in. stosowne zmiany w krajach kwalifikujących się.

(20)

Zgodnie z Protokołem nr 5 w sprawie Statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i TFUE wnioski składane bezpośrednio do EBI o udzielenie przez EBI finansowania w ramach działań, które mają być realizowane na mocy niniejszej decyzji, mają być przekazywane Komisji do zaopiniowania pod kątem zgodności z odpowiednimi unijnymi przepisami i politykami. W przypadku działań EBI z zakresu finansowania wchodzących w zakres zastosowania niniejszej decyzji, gdy Komisja wyda negatywną opinię na temat dowolnego takiego działania, działanie to nie powinno być objęte gwarancją UE.

(21)

Chociaż siłą EBI pozostaje jego specyficzny model publicznego banku inwestycyjnego, w którego gestii leży udzielanie pożyczek długoterminowych, tak by realizować cele polityki określone przez jego udziałowców, działania EBI z zakresu finansowania powinny się również przyczyniać do realizacji zasad ogólnych leżących u podstaw działań zewnętrznych Unii, o których mowa w art. 21 TUE, jakimi są wzmacnianie i wspieranie demokracji i praworządności, praw człowieka oraz podstawowych wolności, jak również do wykonania międzynarodowych zobowiązań i porozumień, w tym dotyczących środowiska, których stroną jest Unia. W szczególności EBI powinien przyczyniać się do współpracy gospodarczej, finansowej i technicznej z krajami trzecimi zgodnie z art. 212 TFUE. Ponadto działania EBI powinny być zgodne z prawem międzynarodowym, m.in. powinny być prowadzone z poszanowaniem zasad Karty Narodów Zjednoczonych. Działania EBI powinny być również zgodne z postanowieniami konwencji Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (konwencji z Aarhus) na stosownych etapach cyklu projektu. W odniesieniu do krajów rozwijających się działania EBI z zakresu finansowania powinny wspierać ich zrównoważony rozwój gospodarczy, społeczny i środowiskowy (zwłaszcza w tych krajach rozwijających się, które znajdują się w najtrudniejszej sytuacji), ich harmonijną i stopniową integrację z gospodarką światową, a także realizację celów przyjętych przez Unię w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych właściwych organizacji międzynarodowych. Przyczyniając się do realizacji środków niezbędnych do osiągnięcia celów Unii w zakresie polityki współpracy na rzecz rozwoju zgodnie z art. 209 ust. 3 TFUE, EBI powinien dążyć do pośredniego wspierania osiągnięcia milenijnych celów rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych na rok 2015, a po 2015 r. wszelkich nowych celów rozwojowych, które mogą zmienić lub zastąpić milenijne cele rozwoju, we wszystkich regionach, w których prowadzi działalność.

(22)

Działania EBI podejmowane na podstawie niniejszej decyzji powinny wspierać realizację Konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju, Programu działań na rzecz zmian oraz stosowanie zasad skutecznej pomocy określonych w Deklaracji paryskiej z 2005 r., w programie działania z Akry z 2008 r. i porozumieniu o partnerstwie z Pusan z 2011 r. Ponadto powinny one być spójne ze strategicznymi ramami UE i planem działania UE dotyczącymi praw człowieka i demokracji przyjętymi przez Radę w dniu 25 czerwca 2012 r. oraz międzynarodowymi porozumieniami dotyczącymi środowiska, w tym zobowiązaniami w zakresie bioróżnorodności. Działania EBI powinny być realizowane z wykorzystaniem szeregu konkretnych środków, w szczególności poprzez zwiększenie zdolności EBI do przeprowadzania oceny środowiskowych, społecznych i rozwojowych aspektów projektów inwestycyjnych, w tym ryzyk związanych z prawami człowieka, podstawowymi wolnościami i ryzyk związanych z konfliktami, a także poprzez wspieranie konsultacji lokalnych z organami publicznymi i społeczeństwem obywatelskim. W tym kontekście EBI powinien wdrażać i dalej rozwijać swoje ramy pomiaru wyników, które zapewniają szczegółowy zestaw wskaźników efektywności pozwalających na pomiar gospodarczych, środowiskowych, społecznych i rozwojowych skutków działań banku z zakresu finansowania w całym cyklu projektu EBI. Wdrożenie ram pomiaru wyników powinno być przedmiotem oceny w ramach śródokresowego przeglądu niniejszej decyzji. Dokonując analizy due diligence w odniesieniu do projektu inwestycyjnego, EBI powinien — w stosownych przypadkach i zgodnie ze społecznymi i środowiskowymi zasadami Unii oraz międzynarodowymi najlepszymi praktykami, a także prawem unijnym i prawem krajowym obowiązującym w kraju będącym beneficjentem — zobowiązać promotora projektu inwestycyjnego do przeprowadzenia konsultacji lokalnych i podania ich wyników do wiadomości publicznej w celu uwzględnienia wpływu projektów na odnośne zainteresowane strony. EBI powinien pozostawać w kontakcie z promotorami i beneficjentami projektów przez cały okres ich programowania. Umowy o finansowanie podpisywane w okresie objętym niniejszą decyzją w odniesieniu do działań EBI z zakresu finansowania, których stroną są partnerzy publiczni, powinny wyraźnie przewidywać możliwość zawieszenia wypłat w przypadku cofnięcia krajowi, w którym realizowany jest projekt inwestycyjny, statusu kwalifikującego się państwa przyznanego na podstawie niniejszej decyzji.

(23)

Na wszystkich szczeblach, począwszy od planowania strategicznego aż po kolejne etapy realizacji projektu inwestycyjnego, należy zapewnić, by działania EBI z zakresu finansowania były zgodne z politykami zewnętrznymi Unii i celami ogólnymi określonymi w niniejszej decyzji oraz by wspierały realizację tych polityk i celów. Z myślą o zwiększeniu spójności działań zewnętrznych Unii, należy jeszcze bardziej zintensyfikować dialog poświęcony polityce i strategii prowadzony między Komisją a EBI, przy udziale Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) i jednoczesnym należytym informowaniu Parlamentu Europejskiego i Rady. Biura EBI poza granicami Unii powinny być w miarę możliwości usytuowane w obrębie delegatur Unii, aby wspierać taką współpracę przy jednoczesnym wspólnym ponoszeniu kosztów operacyjnych. Protokół ustaleń między Komisją Europejską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym w odniesieniu do współpracy i koordynacji w regionach objętych mandatem w zakresie działań zewnętrznych, który został zmieniony w 2013 r., aby zacieśnić współpracę i usprawnić wczesną wymianę informacji między Komisją, ESDZ a EBI na poziomie operacyjnym, powinien być nadal stosowany. Współpraca prowadzona w ramach tego protokołu ustaleń powinna w szczególności obejmować regularny przegląd stosowania zasady zróżnicowania określonej w krajach objętych polityką sąsiedztwa. Szczególnie ważne jest prowadzenie na wczesnym etapie i w sposób systematyczny wymiany poglądów między Komisją a EBI, w stosownych przypadkach przy współudziale ESDZ, w procesie przygotowywania odnośnych dokumentów programowych, aby zmaksymalizować efekty synergii między działaniami tych instytucji. Należy również zintensyfikować współpracę w kwestii praw człowieka, podstawowych wolności i zapobiegania konfliktom. EBI należy zachęcać do współpracy z delegaturami Unii w trakcie cyklu projektu EBI.

(24)

Stosunki zewnętrzne Unii powinny uzyskać wsparcie na podstawie poszczególnych instrumentów, w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2014 (4). W celu zwiększenia spójności ogólnego wsparcia Unii w regionach, których dotyczy niniejsza decyzja, należy, w stosownych przypadkach, korzystać z możliwości łączenia finansowania EBI z zasobami budżetowymi Unii w formie instrumentów finansowych przewidzianych w tytule VIII rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (5) oraz pomocy technicznej na potrzeby przygotowania i realizacji projektów, z wykorzystaniem Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej II ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 231/2014 (6), Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 232/2014 (7), Instrumentu Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 (8), Instrumentu Partnerstwa na rzecz Współpracy z Państwami Trzecimi ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 234/2014 (9), instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 235/2014 (10), Instrumentu na rzecz Stabilności i Pokoju ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 230/2014 (11) oraz Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego ustanowionego rozporządzeniem Rady (UE) nr 237/2014 (12). W następstwie decyzji nr 1080/2011/UE Komisja ustanowiła unijną platformę na rzecz instrumentów łączonych w ramach współpracy zewnętrznej, aby zoptymalizować funkcjonowanie mechanizmów łączenia dotacji i pożyczek poza granicami Unii, w szczególności w zakresie, odpowiednio, wykonywania budżetu ogólnego Unii i realizacji pożyczek EBI oraz w zakresie wymiany najlepszych praktyk dotyczących zarządzania i kryteriów oceny na poziomie projektu. Udział EBI i innych instytucji finansowych w mechanizmach łączenia dotacji i pożyczek powinien być w pełni zgodny z zewnętrznymi celami Unii, zasadami skuteczności pomocy i zasadą przejrzystości.

(25)

W ramach swoich działań z zakresu finansowania poza granicami Unii, które wchodzą w zakres niniejszej decyzji, EBI powinien dążyć do dalszej intensyfikacji koordynacji działań i zacieśniania współpracy z europejskimi i międzynarodowymi instytucjami finansowymi, zwłaszcza tymi, które uczestniczą w unijnej platformie na rzecz instrumentów łączonych w ramach współpracy zewnętrznej. Współpraca ta obejmuje, w stosownych przypadkach, współpracę w dziedzinie warunków sektorowych oraz wzajemne korzystanie ze swoich procedur, stosowanie współfinansowania i udział w globalnych inicjatywach, takich jak inicjatywy wspierające koordynację i skuteczność pomocy. Celem tej koordynacji i współpracy powinna być minimalizacja ewentualnego powielania kosztów i zbędnego nakładania się działań. Współpraca powinna opierać się na zasadzie wzajemności. Stosownie do potrzeb, należy promować wzajemny dostęp EBI do instrumentów finansowych ustanowionych przez inne europejskie i międzynarodowe instytucje finansowe. Trójstronny protokół ustaleń między Komisją, grupą EBI i Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) dotyczący współpracy poza granicami Unii, który pozwala grupie EBI i EBOiR działać w sposób komplementarny dzięki możliwości korzystania z przewagi komparatywnej drugiego partnera, został zaktualizowany w 2012 r., aby uwzględnić rozszerzenie geograficznego zakresu działalności EBOiR o region Morza Śródziemnego; protokół ten powinien być nadal stosowany. Zasady określone w niniejszej decyzji należy również stosować w przypadku, gdy finansowanie EBI udzielane jest w oparciu o porozumienia o współpracy zawarte z innymi europejskimi i międzynarodowymi instytucjami finansowymi.

(26)

Należy zachęcać EBI do dalszego finansowania działań poza granicami Unii również na jego własne ryzyko, w tym w celu wsparcia interesów gospodarczych Unii, w krajach oraz w odniesieniu do projektów inwestycyjnych, które — w ocenie EBI i z uwzględnieniem zdolności banku do absorpcji ryzyka — charakteryzuje wystarczająca wiarygodność kredytowa, tak by wykorzystanie gwarancji UE można było skoncentrować na krajach i projektach inwestycyjnych, w przypadku których gwarancja UE przynosi wartość dodaną na podstawie własnej oceny EBI, również pod kątem zrównoważonego rozwoju gospodarczego, społecznego i środowiskowego.

(27)

EBI powinien poszerzyć gamę oferowanych innowacyjnych instrumentów finansowych, w tym poprzez skupienie większej uwagi na opracowaniu instrumentów gwarancyjnych. EBI powinien ponadto aktywnie dążyć do udziału w instrumentach podziału ryzyka oraz w finansowaniu — z wykorzystaniem instrumentów dłużnych emitowanych na rynku kapitałowym — projektów generujących stałe i przewidywalne przepływy pieniężne. EBI powinien w szczególności rozważyć wspieranie instrumentów dłużnych rynku kapitałowego emitowanych lub udzielanych na rzecz projektów inwestycyjnych realizowanych w kwalifikujących się krajach. EBI powinien także zwiększyć skalę pożyczek udzielanych w walutach krajowych i emitować obligacje na rynkach lokalnych, pod warunkiem przeprowadzenia przez kraje będące beneficjentami niezbędnych reform strukturalnych, szczególnie w sektorze finansowym, a także wprowadzenia przez nie innych środków ułatwiających EBI prowadzenie działalności. W procesie dywersyfikacji i rozwoju instrumentów rynku kapitałowego należy zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie, by instrumenty takie nie przyczyniały się do ryzykownych praktyk finansowych i zadłużenia, w związku z czym mogłyby zagrozić stabilności finansowej.

(28)

Komisja powinna co roku przedstawiać sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. W sprawozdaniu należy ocenić działania EBI z zakresu finansowania i ich zgodność z niniejszą decyzją, ich wartość dodaną oraz udział w realizacji zewnętrznych polityk Unii, a także ich jakość, wpływ na rozwój w oparciu o ramy pomiaru wyników EBI oraz korzyści finansowe przekazane beneficjentom. W sprawozdaniu powinny się również znaleźć informacje na temat: uruchomienia gwarancji UE; finansowania działań w dziedzinie zmiany klimatu i bioróżnorodności na mocy niniejszej decyzji; monitorowania funkcjonowania protokołu ustaleń pomiędzy EBI a Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich; sprawozdanie to powinno także zawierać opis współpracy z Komisją i innymi europejskimi i międzynarodowymi instytucjami finansowymi, w tym w zakresie współfinansowania. Sprawozdanie należy podać do wiadomości publicznej, aby umożliwić odnośnym zainteresowanym stronom, w tym społeczeństwu obywatelskiemu, wyrażenie poglądów.

(29)

Działania EBI z zakresu finansowania wspierające polityki zewnętrzne Unii powinny być nadal prowadzone zgodnie z zasadami należytych praktyk bankowych. Działania te powinny być nadal zarządzane zgodnie z wewnętrznymi przepisami i procedurami EBI, które powinny odzwierciedlać te zasady, w tym odpowiednimi środkami kontrolnymi i zgodnie z deklaracją EBI w sprawie standardów społecznych i środowiskowych, a także z odpowiednimi przepisami i procedurami dotyczącymi Trybunału Obrachunkowego i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF). Prowadząc działania z zakresu finansowania, EBI powinien właściwie realizować swoje polityki w stosunku do jurysdykcji o niskim poziomie regulacji lub niechętnych współpracy określonych jako takie przez Unię, Organizację Narodów Zjednoczonych, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub Grupę Specjalną ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, tak by przyczynić się do międzynarodowej walki z oszustwami podatkowymi, uchylaniem się od opodatkowania i praniem pieniędzy. W celu zapewnienia przejrzystości EBI powinien w miarę możliwości sporządzać we współpracy z lokalnymi instytucjami pośrednictwa finansowego wykaz pożyczkobiorców końcowych.

(30)

EBI powinien podjąć odpowiednie środki, aby w ramach działań z zakresu finansowania objętych gwarancją UE zapewnić ochronę interesów finansowych Unii poprzez stosowanie środków zapobiegających nadużyciom finansowym, korupcji, praniu pieniędzy i wszelkim innym nielegalnym działaniom, a także aby zapewnić, by OLAF miał prawo przeprowadzać kontrole i inspekcje na miejscu w siedzibie beneficjentów. EBI powinien, zgodnie z polityką w zakresie zapobiegania zakazanym praktykom w ramach działalności Europejskiego Banku Inwestycyjnego i zniechęcania do stosowania tych praktyk (zwaną dalej „polityką EBI dotyczącą zwalczania nadużyć finansowych”) przyjętą w 2008 r i uaktualnioną w 2013 r., ściśle współpracować z właściwymi organami Unii i państw członkowskich w celu wzmocnienia obowiązujących środków służących zwalczaniu prania pieniędzy i zwalczaniu finansowania terroryzmu, a także w celu lepszego ich egzekwowania. Zgodnie ze swoją polityką w zakresie sygnalizowania nieprawidłowości EBI powinien również zwracać szczególną uwagę na informacje od osób zgłaszających ewentualne przypadki nadużyć finansowych, korupcji lub innego niezgodnego z prawem działania, umożliwiając odpowiednie działania następcze, przekazywanie uwag zwrotnych i ochronę przed odwetem.

(31)

Organy zarządzające EBI należy zachęcać do podejmowania środków koniecznych do dostosowania działalności EBI tak, by skutecznie przyczyniała się ona do realizacji zewnętrznych polityk Unii, a także do odpowiedniego spełnienia wymogów określonych w niniejszej decyzji,

a)

stały pułap w maksymalnej kwocie 27 000 000 000 EUR;

b)

fakultatywna dodatkowa kwota w wysokości 3 000 000 000 EUR.

a)

rozwój lokalnego sektora prywatnego, w szczególności wsparcie dla MŚP;

b)

rozwój infrastruktury społecznej i gospodarczej, w tym infrastruktury w obszarach transportu, energii i środowiska, a także technologii informacyjno-komunikacyjnych;

c)

łagodzenie zmiany klimatu i przystosowywanie się do niej.

a)

opracowywanych przez Komisję lub — stosownie do przypadku — ESDZ dokumentów strategicznych, takich jak krajowe i regionalne dokumenty strategiczne, programy orientacyjne, plany działania i dokumenty przedakcesyjne;

b)

dokumentów EBI z zakresu planowania strategicznego oraz przygotowywanych projektów inwestycyjnych, a także corocznych sprawozdań, które EBI przedstawia Komisji;

c)

innych aspektów politycznych i operacyjnych.

a)

zakazem transferu waluty;

b)

wywłaszczeniem;

c)

wojną lub zamieszkami społecznymi;

d)

odmową ochrony prawnej po naruszeniu umowy.

a)

ocenę działań EBI z zakresu finansowania na poziomie projektu, sektora, kraju i regionu oraz ocenę ich zgodności z niniejszą decyzją;

b)

ocenę wartości dodanej, szacowanych rezultatów, efektywności i wpływu na rozwój działań EBI z zakresu finansowania w ujęciu zbiorczym, w oparciu o roczne sprawozdanie EBI na temat ram pomiaru wyników. W tym celu EBI opracuje wskaźniki efektywności dotyczące aspektów rozwojowych, środowiskowych i społecznych, w tym aspektów związanych z prawami człowieka, finansowanych projektów, z uwzględnieniem stosownych wskaźników zgodnie z Deklaracją paryską z 2005 r. w sprawie skuteczności pomocy. Wskaźniki dotyczące aspektów środowiskowych projektów obejmują kryteria związane z tzw. czystą technologią, które co do zasady zorientowane są na efektywność energetyczną i technologie ograniczania emisji;

c)

ocenę wkładu działań EBI z zakresu finansowania w realizację unijnych celów polityki zewnętrznej i celów strategicznych, z uwzględnieniem regionalnych technicznych wytycznych operacyjnych, o których mowa w art. 5;

d)

ocenę korzyści finansowych przekazanych beneficjentom działań EBI z zakresu finansowania w ujęciu zbiorczym;

e)

ocenę jakości działań EBI z zakresu finansowania, zwłaszcza stopnia, w jakim EBI uwzględnił kwestie zrównoważenia środowiskowego i społecznego w analizie due diligence i w trakcie monitorowania finansowanych projektów inwestycyjnych;

f)

szczegółowe informacje dotyczące uruchomienia gwarancji UE;

g)

informacje na temat wielkości finansowania udzielonego na podstawie niniejszej decyzji na rzecz działań w dziedzinie zmiany klimatu i bioróżnorodności, wpływu — w ujęciu zbiorczym — na względne i bezwzględne wielkości emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 9 ust. 4, a także na temat liczby projektów ocenionych pod kątem ryzyka związanego ze zmianą klimatu;

h)

opis współpracy z Komisją i innymi europejskimi i międzynarodowymi instytucjami finansowymi, w tym współfinansowania. Sprawozdanie zawiera w szczególności zestawienie zasobów finansowych Unii i zasobów innych europejskich i międzynarodowych instytucji finansowych wykorzystywanych w połączeniu z finansowaniem przez EBI, dając tym samym całościowy obraz inwestycji wspieranych w ramach działań EBI z zakresu finansowania realizowanych na podstawie niniejszej decyzji. Sprawozdanie zawiera również informacje o zawarciu nowych protokołów ustaleń między EBI a innymi europejskimi lub międzynarodowymi instytucjami finansowymi, mających wpływ na działania EBI z zakresu finansowania prowadzone na podstawie niniejszej decyzji;

i)

informacje na temat monitorowania funkcjonowania protokołu ustaleń między EBI a Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, w zakresie, w jakim protokół ten dotyczy działań EBI z zakresu finansowania objętych niniejszą decyzją.

a)

wszystkich działań EBI z zakresu finansowania prowadzonych na podstawie niniejszej decyzji, po etapie zatwierdzenia projektu, wskazując w szczególności, czy dany projekt inwestycyjny objęty jest gwarancją UE i w jaki sposób przyczynia się do realizacji celów unijnych działań zewnętrznych, ze szczególnym uwzględnieniem jego wpływu gospodarczego, społecznego i środowiskowego;

b)

o ile nie mają zastosowania wymogi dotyczące poufności — wszelkich protokołów ustaleń między EBI a innymi europejskimi lub międzynarodowymi instytucjami finansowymi, mających wpływ na działania EBI z zakresu finansowania realizowanych na podstawie niniejszej decyzji;

c)

w miarę możliwości i w stosownych przypadkach — obowiązujących umów ramowych pomiędzy EBI a krajem będącym odbiorcą pomocy. W przypadku podpisywania nowych umów lub wprowadzania zmian do umów już obowiązujących, EBI dokłada starań, by umożliwić podanie odnośnych informacji do wiadomości publicznej;

d)

strategii EBI w zakresie przydziału środków.

a)

ocenę stosowania strategii przydziału środków;

b)

ocenę sprawozdawczości EBI i w stosownych przypadkach zalecenia dotyczące jej poprawy;

c)

ocenę ram pomiaru wyników, w tym wskaźników i kryteriów efektywności, oraz wkładu tych wyników w realizację celów niniejszej decyzji;

d)

szczegółowy opis kryteriów rozpatrywanych pod kątem zalecenia dotyczącego ewentualnego uruchomienia w całości lub w części fakultatywnej dodatkowej kwoty.