Wymogi dotyczące ekoprojektu – silniki elektryczne i układy bezstopniowej regulacji obrotów

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2019/1781 ustanawiające wymogi dotyczące ekoprojektu dla silników elektrycznych i układów bezstopniowej regulacji obrotów

JAKI JEST CEL ROZPORZĄDZENIA?

W rozporządzeniu ustanowiono wymogi dotyczące ekoprojektu* w zakresie wprowadzania do obrotu lub do użytkowania silników elektrycznych* i układów bezstopniowej regulacji obrotów*, z uwzględnieniem przypadków, gdy są zintegrowane z produktami.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie ma zastosowanie do:

silników elektrycznych asynchronicznych bez szczotek, komutatorów, pierścieni ślizgowych oraz połączeń elektrycznych z wirnikiem, przystosowanych do działania przy napięciu sinusoidalnym o częstotliwości 50 Hz, 60 Hz lub 50/60 Hz, które
- mają dwa bieguny, cztery bieguny, sześć biegunów lub osiem biegunów
- mają napięcie znamionowe powyżej 50 V, nie większe niż 1 000 V
- mają moc znamionową o wartości od 0,12 kW do 1 000 kW włącznie
- mają parametry znamionowe określane na podstawie ciągłej eksploatacji roboczej oraz które
- są przystosowane do bezpośredniej eksploatacji w trybie online;
układów bezstopniowej regulacji obrotów z wejściem trójfazowym, które
- są przystosowane do działania z jednym silnikiem, o którym mowa powyżej, przy mocy znamionowej silnika w granicach od 0,12 kW do 1 000 kW
- mają napięcie znamionowe prądu przemiennego o wartości większej niż 100 V i nieprzekraczającej 1 000 V oraz które
- mają tylko jedno wyjście prądu przemiennego.

Niektóre typy urządzeń zaprojektowane do działania w określonych warunkach są wyłączone z pewnych wymogów dotyczących efektywności energetycznej i informacji o produktach. Są nimi na przykład:

silniki lub układy bezstopniowej regulacji obrotów stanowiące integralną część produktu (np. przekładni zębatej, pompy, wentylatora lub sprężarki), których charakterystyka energetyczna nie może być sprawdzona w sposób niezależny;
silniki specjalnie zaprojektowane do działania wyłącznie na dużych wysokościach lub w skrajnych temperaturach;
silniki specjalnie zaprojektowane i przeznaczone do eksploatacji przy pełnym zanurzeniu w cieczy;
silniki lub układy bezstopniowej regulacji obrotów spełniające szczególne warunki dotyczące bezpieczeństwa obiektów jądrowych;
silniki z zabezpieczeniem przeciwwybuchowym zaprojektowane i certyfikowane na potrzeby górnictwa;
silniki w urządzeniach bezprzewodowych lub zasilanych za pomocą akumulatorów;
silniki w urządzeniach przystosowanych do obsługi ręcznej, których ciężar podczas działania jest podtrzymywany ręką;
silniki w przenośnych urządzeniach sterowanych ręcznie, przenoszonych podczas działania;
silniki wprowadzone do obrotu przed dniem 1 lipca 2029 r. jako zamienniki identycznych silników stanowiących nieodłączną część produktów wprowadzonych do obrotu przed dniem 1 lipca 2021 r. w przypadku silników, o których mowa w pkt 1 lit. a) załącznika I, oraz przed dniem 1 lipca 2023 r. w przypadku silników, o których mowa w pkt 1 lit. b) załącznika I, wprowadzane do obrotu specjalnie w tym celu (zob. rozporządzenie zmieniające Komisji (UE) 2021/341);
silniki zaprojektowane specjalnie na potrzeby trakcji pojazdów elektrycznych.

W rozporządzeniu:

określono, w załączniku I, harmonogram wprowadzania wymogów dotyczących ekoprojektu. Termin początkowy zakreślono na dzień 1 lipca 2021 r. Z dniem 1 lipca 2022 r. i 1 lipca 2023 r. wprowadzane są natomiast kolejne wymogi. Obejmują one
- efektywność energetyczną silników elektrycznych
- wymogi dotyczące informacji o produktach w zakresie silników elektrycznych
- wymogi dotyczące efektywności i informacji o produktach w zakresie układów bezstopniowej regulacji obrotów;
określono procedurę oceny zgodności oraz, w załączniku II, metody pomiarów i obliczeń, które należy stosować.

Organy krajowe stosują procedury weryfikacji określone w załączniku III podczas przeprowadzania kontroli w ramach nadzoru rynku.

W załączniku IV wskazano poziomy referencyjne dla najlepszych dostępnych technologii w zakresie silników elektrycznych i układów bezstopniowej regulacji obrotów w odniesieniu do aspektów ekologicznych uznanych za znaczące i mierzalne. W przypadku silników ustalono, że najlepszą dostępną technologią są silniki klasy IE4.

Komisja dokonuje przeglądu rozporządzenia w świetle postępu technologicznego i przedstawia wyniki tej oceny forum konsultacyjnemu, w tym, w stosownych przypadkach, projekt wniosku w sprawie zmiany, nie później niż 14 listopada 2023 r.

Rozporządzenie zmienia rozporządzenie (WE) nr 641/2009 i uchyla rozporządzenie (WE) nr 640/2009.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 1 lipca 2021 r. Niektóre obowiązki związane z obejściem i aktualizacjami oprogramowania oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 641/2009 mają zastosowanie od 14 listopada 2019 r.

KONTEKST

W dyrektywie 2009/125/WE ustanawia się ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią. Komisja ustala te wymogi dla produktów, które są powszechnie sprzedawane i wprowadzane do obrotu w UE oraz znacząco oddziałują na środowisko.

W dyrektywie w sprawie WEEE ustanawia się wymogi dotyczące odzysku i recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) z myślą o ograniczeniu negatywnego wpływu wytwarzania i gospodarowania WEEE na środowisko, a także zmniejszeniu wykorzystania zasobów.

Więcej informacji:

Silniki elektryczne i układy bezstopniowej regulacji obrotów (Komisja Europejska)
Informacje na temat etykiety energetycznej i ekoprojektu (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Ekoprojekt: polityka służąca poprawie, dzięki lepszemu projektowaniu, efektywności ekologicznej produktów, zwłaszcza zaś ich efektywności energetycznej, podczas całego cyklu życia.

Silnik elektryczny: urządzenie, które przekształca elektryczną moc wejściową w mechaniczną moc wyjściową w postaci rotacji, której prędkość obrotowa i moment obrotowy zależą od takich czynników, jak częstotliwość napięcia zasilania i liczba biegunów silnika.

Układ bezstopniowej regulacji obrotów: elektroniczny konwerter zasilania, który w sposób ciągły dostosowuje ilość energii elektrycznej doprowadzanej do pojedynczego silnika w celu sterowania wydajnością mechaniczną silnika zgodnie z charakterystyką momentu obrotowego w zależności od prędkości obrotowej odbiornika napędzanego przez silnik poprzez dostosowywanie zasilania do zmiennej częstotliwości i napięcia doprowadzanego do silnika. Obejmuje on wszystkie elementy elektroniczne podłączone pomiędzy siecią zasilającą a silnikiem, w tym rozszerzenia, takie jak urządzenia zabezpieczające, transformatory i urządzenia pomocnicze.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Komisji (UE) 2019/1781 z dnia 1 października 2019 r. ustanawiające wymogi dotyczące ekoprojektu dla silników elektrycznych i układów bezstopniowej regulacji obrotów na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE, zmieniające rozporządzenie (WE) nr 641/2009 w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla pomp cyrkulacyjnych bezdławnicowych wolnostojących i pomp cyrkulacyjnych bezdławnicowych zintegrowanych z produktami oraz uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 640/2009 (Dz.U. L 272 z 25.10.2019, s. 74–94)

Kolejne zmiany rozporządzenia 2019/1789 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (Dz.U. L 285 z 31.10.2009, s. 10–35)

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 641/2009 z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla pomp cyrkulacyjnych bezdławnicowych wolnostojących i pomp cyrkulacyjnych bezdławnicowych zintegrowanych z produktami (Dz.U. L 191 z 23.7.2009, s. 35–41)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Komunikat Komisji w ramach wykonania rozporządzenia Komisji (WE) nr 640/2009 w sprawie wykonania dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla silników elektrycznych (publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy dyrektywy) (Dz.U. L 394 z 20.12.2012, s. 20–21)

Ostatnia aktualizacja: 08.06.2021

Top