KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 6.12.2017

COM(2017) 827 final

2017/0333(APP)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

w sprawie utworzenia Europejskiego Funduszu Walutowego

UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

•Przyczyny i cele wniosku

Minęło już prawie szesnaście lat od kiedy pierwsze monety i banknoty euro stały się elementem codziennego życia Europejczyków. Waluta ta jest obecnie używana na co dzień przez 340 milionów Europejczyków w 19 państwach członkowskich („strefa euro”). Euro jest drugą najczęściej używaną walutą na świecie. Sześćdziesiąt innych krajów i terytoriów na świecie, zamieszkanych przez 175 milionów ludzi, postanowiło używać euro jako swojej waluty lub powiązać swoje waluty z euro.

Kryzys finansowy i gospodarczy, który dosięgnął Europę w 2008 r. i którego skutki odczuwane są do dziś, nie rozpoczął się w strefie euro, lecz obnażył niektóre jej słabości instytucjonalne. W ramach nadzwyczajnej reakcji na te bezpośrednie wyzwania zaproponowano i przyjęto szereg instrumentów. Zapewniono tym samym nowe zabezpieczenia finansowe, wspomagano państwa najbardziej dotknięte przez kryzys oraz zintensyfikowano koordynację polityk na szczeblu UE. Jednakże większość z nich, poza europejskim mechanizmem stabilizacji finansowej („EFSM”) opartym na rozporządzeniu Rady (UE) nr 407/2010, zostało ustanowionych poza unijnymi ramami prawnymi. Państwa członkowskie w ramach stosunków dwustronnych zapewniły pomoc finansową Grecji i ustanowiły Europejski Instrument Stabilności Finansowej („EFSF”). Jeszcze w 2010 r. Rada Europejska stwierdziła, że EFSF, który został przyjęty jedynie jako mechanizm tymczasowy, należy zastąpić stałą instytucją, Europejskim Mechanizmem Stabilności („EMS”). Aby zapobiec dalszej eskalacji kryzysu, wzmocniono przepisy budżetowe i finansowe. Rozstrzygające okazały się działania Europejskiego Banku Centralnego („EBC”) w zakresie polityki monetarnej.

Po latach niskiego lub zerowego wzrostu zdecydowane wysiłki na wszystkich szczeblach zaczynają przynosić efekty. Europa przeżywa obecnie wyraźne ożywienie gospodarcze. Wszystkie państwa członkowskie są obecnie w fazie wzrostu gospodarczego, a przez kilka lat z rzędu ogólny wzrost gospodarczy w UE kształtował się na średnim poziomie około 2 % 1 . Wskaźnik nastrojów gospodarczych w UE i w strefie euro jest na najwyższym poziomie od 2000 r. Bezrobocie jest na najniższym poziomie od końca 2008 r. Poparcie społeczne dla euro jest najwyższe w strefie euro od momentu wprowadzenia banknotów i monet euro w 2002 r. 2 . Obejmując urząd, obecna Komisja stwierdziła jednak, że nie można mówić o końcu kryzysu, dopóki stopa bezrobocia pozostaje tak wysoka – w październiku 2017 r. 14,3 mln osób nadal pozostawało bez pracy.

Konieczne było wyciągnięcie istotnych wniosków z lat kryzysu. Przedmiotowe zagadnienia zostały już wyraźnie wskazane w sprawozdaniu pięciu przewodniczących z czerwca 2015 r. 3 . Od tego czasu podjęto wiele działań w celu „pogłębiania” unii gospodarczej i walutowej przez działanie. Europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej został ugruntowany bardziej przejrzystymi wskazówkami dla całej strefy euro oraz silniejszą koncentracją na aspektach społecznych. Udoskonalono zarządzanie gospodarcze dzięki stworzeniu Europejskiej Rady Budżetowej i krajowych rad ds. produktywności. Zintensyfikowano pomoc techniczną dla państw członkowskich dzięki stworzeniu Służby ds. Wspierania Reform Strukturalnych. Podjęto dalsze działania na rzecz dokończenia budowy unii bankowej 4 i unii rynków kapitałowych 5 , w szczególności poprzez równoległe działania dotyczące środków zmniejszania ryzyka i podziału ryzyka w sektorze bankowym. Aby zwiększyć zaangażowanie na wszystkich szczeblach, zintensyfikowano dialog z krajowymi i europejskimi podmiotami politycznymi i partnerami społecznymi.

W konsekwencji struktura strefy euro jest bardziej solidna niż była kiedykolwiek wcześniej, co nie oznacza jednak, że jej budowa została zakończona. Dokument otwierający debatę w sprawie pogłębienia unii gospodarczej i walutowej 6 , jak również dokument otwierający debatę na temat przyszłości finansów UE 7 , przedstawiony przez Komisję w ramach działań następczych w związku z Białą księgą w sprawie przyszłości Europy 8 , podsumowuje aktualną sytuację i nakreśla możliwe dalsze działania do 2025 r.

Europa w sposób widoczny odzyskuje siły. Znajdujemy się w korzystnym momencie, zarówno pod względem gospodarczym, jak i politycznym, a pozytywne zmiany tym bardziej zachęcają do działania. Nie należy jednak popadać w samozadowolenie: zmian należy bowiem dokonywać zawczasu.

W swoim orędziu o stanie Unii w dniu 13 września 2017 r. 9 przewodniczący Jean-Claude Juncker nakreślił wizję bardziej zjednoczonej, silniejszej i demokratyczniejszej Unii oraz wyraźnie stwierdził, że dokończenie budowy europejskiej unii gospodarczej i walutowej stanowi istotną część planu działania, który zostanie zwieńczony spotkaniem przywódców w Sybiu, zwołanym przez przewodniczącego Donalda Tuska na 9 maja 2019 r., podczas którego mają zapaść poważne decyzje dotyczące Europy.

Znajduje to również odzwierciedlenie w Agendzie przywódców 10 , w której zaplanowano szczyt państw strefy euro w dniu 15 grudnia 2017 r. – podczas którego mają oni omówić harmonogram podejmowania decyzji odnoszących się do unii gospodarczej i walutowej i unii bankowej – oraz spotkanie poświęcone tym zagadnieniem w dniach 28–29 czerwca 2018 r., podczas którego mają zapaść konkretne decyzje.

Wezwanie do jedności, skuteczności i demokratycznej rozliczalności zawarte w orędziu o stanie Unii jest niezwykle istotne dla dokończenia budowy unii gospodarczej i walutowej.

•    Jedność: Euro jest wspólną walutą UE, przy czym rozwiązania dla strefy euro powinny być również opracowywane dla państw członkowskich, które mają przystąpić do strefy euro w przyszłości, oraz z ich udziałem. Z wyjątkiem Zjednoczonego Królestwa i Danii, wszystkie państwa członkowskie spoza strefy euro są prawnie zobowiązane do ostatecznego dołączenia do strefy euro 11 . Ponadto, po wyjściu Zjednoczonego Królestwa z UE, gospodarki strefy euro będą odpowiadały za około 85 % całkowitego produktu krajowego brutto UE. Integracja gospodarcza i polityczna Unii Europejskiej, której podstawą jest jednolity rynek, oznacza, że przyszłość zarówno państw członkowskich, które przyjęły euro, jak i państw członkowskich spoza strefy euro, jest już ze sobą spleciona, a silna i stabilna strefa euro ma kluczowe znaczenie dla jej członków, jak również dla UE jako całości.

Wyjaśnia to, dlaczego tak ważne jest, by państwa członkowskie należące do strefy euro, za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Walutowego („EFW”) i wspólnie z państwami członkowskimi nienależącymi do strefy euro, które uczestniczą w unii bankowej, zapewniły mechanizm ochronny dla Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji („SRB”) na warunkach równoważnych, tak aby SRB stosowała takie środki, jeśli byłyby one konieczne do skutecznego przeprowadzenia działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w unii bankowej.

•    Skuteczność: Silniejsza unia gospodarcza i walutowa wymaga silniejszego zarządzania i bardziej wydajnego wykorzystania dostępnych zasobów. Obecny system nadal odzwierciedla mozaikę różnych decyzji podjętych w obliczu bezprecedensowego kryzysu. Czasami prowadzi to do zwielokrotnienia instrumentów i zwiększonej zawiłości przepisów, co staje się źródłem niejasności i powoduje ryzyko powielania się tych instrumentów i przepisów. Do poprawy zarządzania i podejmowania decyzji mogłoby dojść dzięki większej synergii, uproszczonym procedurom oraz włączeniu międzynarodowych ustaleń do unijnych ram prawnych. Mając również na względzie skuteczność, wszystkie zmiany zaproponowane przez Komisję jako część niniejszego pakietu mogą zostać zrealizowane w ramach obecnych traktatów.

Doświadczenie pokazuje, że skomplikowane i uciążliwe jest formułowanie wspólnego działania państw członkowskich w świetle kompetencji w zakresie koordynacji polityki gospodarczej przyznanych Unii. Ogólniej rzecz biorąc, współistnienie unijnych instytucji i stałego mechanizmu międzyrządowego, takiego jak EMS, jest przyczyną złożonej sytuacji, w której występuje fragmentaryczność i nierównomierność stosowania ochrony sądowej, poszanowania praw podstawowych oraz rozliczalności demokratycznej. Ponadto proces podejmowania decyzji w ramach metody międzyrządowej wymaga zwykle uciążliwych procedur krajowych i w związku z tym często trudno jest zapewnić szybkość działania niezbędną do zagwarantowania skutecznego zarządzania kryzysowego, czego przykładem może być wykorzystanie w lipcu 2015 r. EFSM w celu zapewnienia finansowania pomostowego dla wsparcia z EMS na rzecz Grecji: zmiana rozporządzenia UE oraz decyzja o jego zastosowaniu okazały się w praktyce szybsze niż podjęcie zwykłej decyzji EMS o wypłacie. Dotyczy to również dostosowywania działań do nowych okoliczności. Jako że nawet drobne zmiany wymagają podpisania przez wszystkie umawiające się strony na najwyższym szczeblu politycznym, ich przyjęcie może wymagać zatwierdzenia przez parlamenty narodowe. Procedury te są czasochłonne i mogą uniemożliwiać podjęcie działań w momencie, gdy jest to konieczne. Z drugiej strony ramy prawne UE zapewniają szereg potencjalnych metod zmiany obowiązujących aktów prawnych, a ich złożoność odpowiada powadze danego zagadnienia i formie środka, który ma zostać zmieniony. Stosowanie unijnych ram podejmowania decyzji przyspieszyłoby zatem w razie potrzeby proces dostosowania odpowiednich przepisów. Większa synergia i bardziej efektywny proces decyzyjny umocniłby zarządzanie i procedury.

•    Rozliczalność demokratyczna: Ukończenie budowy unii gospodarczej i walutowej oznacza też większą demokratyczną odpowiedzialność i większą przejrzystość w odniesieniu do tego, kto i kiedy podejmuje jakie decyzje na poszczególnych szczeblach. Wymaga to przybliżenia obywatelom europejskiego wymiaru podejmowania decyzji, uczynienia z niego istoty debat krajowych oraz zapewnienia, by zarówno parlamenty narodowe, jak i Parlament Europejski, miały wystarczające uprawnienia nadzorcze w zakresie kierowania unijnym zarządzaniem gospodarczym. Doprowadzi to do zwiększenia poczucia odpowiedzialności za zbiorowe decyzje i otwartości na temat sposobu, w jaki są one podejmowane i upubliczniane. Odnosi się to w szczególności do EFW będącego następcą EMS. Demokratyczna rozliczalność jest kluczowym aspektem debaty na temat przyszłości Europy. Z biegiem lat EMS zyskał bardzo ważną rolę. Jego przekształceniu w EFW powinny towarzyszyć wysiłki, aby funkcjonowanie tego podmiotu oparte było na solidnych unijnych ramach rozliczalności, z w pełni rozwiniętą kontrolą sądową. W szczególności zaangażowanie Parlamentu Europejskiego zwiększyłoby nadzór demokratyczny, przy jednoczesnym pełnym zachowaniu roli parlamentów narodowych, ze względu na wysokie wkłady państw członkowskich do EFW.

Z tych wszystkich względów najlepszym miejscem dla niezbędnych struktur umożliwiających udzielanie finansowej pomocy stabilizacyjnej państwom członkowskim strefy euro, są ramy unijne i utworzony w tym celu organ Unii. Jednak ze względu na ograniczenia finansowe i wyzwania, przed którymi stoi sama Unia, oraz zgromadzoną przez EMS wiedzę fachową w tej dziedzinie, tworzenie takiego organu od zera byłoby zdecydowanie nieopłacalne. W związku z tym proponowany EFW powinien raczej włączyć i wchłonąć już istniejący EMS wraz z jego obecnymi celami, funkcjami i instrumentami. Proponowany obecnie przez Komisję EFW może zostać wdrożony w ramach obecnych traktatów. Takie rozwiązanie zapewnia ponadto odpowiednie środowisko dla stworzenia wspólnego mechanizmu ochronnego dla SRB. Utworzenie mechanizmu ochronnego dla jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji („SRF”) zostało uzgodnione przez państwa członkowskie już w 2013 r., w uzupełnieniu do porozumienia politycznego dotyczącego rozporządzenia w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji 12 . Wspólny ostateczny mechanizm ochronny miałby na celu zapewnienie większej pewności wszystkim zainteresowanym stronom w odniesieniu do wiarygodności działań podejmowanych przez SRB oraz zwiększenie zdolności finansowej jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Będąc narzędziem, po które sięga się w ostateczności, byłby on uruchamiany jedynie w przypadku, gdyby jednolity fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji okazał się niewystarczający do sfinansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji konkretnego banku lub banków. Mechanizm ochronny byłby neutralny pod względem budżetowym w dłuższej perspektywie, ponieważ wszelkie wykorzystane środki byłyby odzyskiwane od sektorów bankowych w państwach członkowskich uczestniczących w unii bankowej.

Zabezpieczenie stabilności finansowej państw członkowskich strefy euro jest logicznym uzasadnieniem powiązania SRB z EFW i jego poprzednikiem, EMS, utworzonym w celu ochrony stabilności finansowej w strefie euro. Obecne ugruntowane już powiązania między państwami a bankami oznaczają, że nie tylko stabilność finansowa państw, lecz także banków o znaczeniu systemowym stanowi krytyczny element stabilności finansowej strefy euro i samej wspólnej waluty. Jest zatem tym bardziej naturalne, że proponowany EFW zapewni powiązania między działalnością SRB i EFW w formie instrumentu umożliwiającego udzielenie SRB linii kredytowej lub gwarancji w celu wsparcia jej działalności.

W ostatnich latach wyrażano wiele różnych opinii na temat ukończenia budowy unii gospodarczej i walutowej. Opinie te mogą się różnić, panuje jednak zgoda co do tego, że należy poczynić dalsze postępy. Bardzo istotny wkład wniósł Parlament Europejski 13 oraz ważne dyskusje w Eurogrupie 14 .

Zaproponowane rozporządzenie dotyczące ustanowienia EFW jest jedną z inicjatyw ogłoszonych w Komunikacie Komisji pt. „Kolejne kroki na drodze do dokończenia budowy unii gospodarczej i walutowej”. Komunikat zawiera streszczenie przesłanek i treści wszystkich inicjatyw przedstawionych przez Komisję. Mowa w nim także o tym, w jaki sposób pakiet ten wpisuje się w szeroko zakrojony plan działania mający na celu dokończenie budowy unii gospodarczej i walutowej do 2025 r. W komunikacie tym przedstawiono również harmonogram działań na następnych 18 miesięcy.

Zaproponowane rozwiązanie zostało skonstruowane w oparciu o ugruntowaną strukturę Europejskiego Mechanizmu Stabilności w drodze ustanowienia Europejskiego Funduszu Walutowego zakotwiczonego w unijnych ramach prawnych. Rozwiązanie to zostało już zapowiedziane w sprawozdaniu pięciu przewodniczących; do jego realizacji wzywał Parlament Europejski, który podkreślał potrzebę wyposażenia Europejskiego Funduszu Walutowego w odpowiednią zdolność pożyczkową oraz nadania EFW wyraźnie określonego zakresu kompetencji 15 .

Europejski Mechanizm Stabilności został utworzony w październiku 2012 r. – w najgorszym okresie kryzysu. Pod presją okoliczności zostało wypracowane rozwiązanie międzyrządowe. Było już jednak jasne, że ten sam cel można również osiągnąć na podstawie traktatów UE, jak wskazano w „Planie działania Komisji na rzecz pogłębionej i rzeczywistej unii gospodarczej i walutowej” 16 . 

Europejski Mechanizm Stabilności przez lata dowiódł swej sprawności w udzielaniu pomocy na potrzeby zachowania stabilności finansowej strefy euro. Dokonał tego za pomocą dodatkowej pomocy finansowej dla państw członkowskich znajdujących się w trudnej sytuacji. Przekształcenie EMS w Europejski Fundusz Walutowy wzmocni jego instytucjonalne zakotwiczenie. Rozwiązanie to pomoże w tworzeniu nowych synergii w unijnych ramach, w szczególności w kontekście zachowania przejrzystości, sprawowania kontroli sądowej i zapewniania wydajności unijnych środków finansowych, a zatem umożliwi udzielanie lepszej pomocy państwom członkowskim. Ponadto pomoże ono usprawnić współpracę z Komisją i udoskonalić rozliczalność wobec Parlamentu Europejskiego. Proces ten nie wpłynie na sposób, w jaki rządy krajowe odpowiadają przed parlamentami narodowymi, oraz na realizację zobowiązań istniejącego Europejskiego Mechanizmu Stabilności.

Inicjatywa ta przyjęła formę rozporządzenia Rady będącego przedmiotem wniosku, które na podstawie art. 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wymaga uzyskania zgody Parlamentu Europejskiego. Art. 352 umożliwia włączenie Europejskiego Mechanizmu Stabilności w ramy unijne, ponieważ działanie to jest niezbędne do celów zachowania stabilności finansowej strefy euro 17 , a w traktatach nie ma innej podstawy prawnej, w oparciu o którą Unia Europejska mogłaby osiągnąć ten cel 18 . Ust. 2 tego artykułu wyraźnie przewiduje rolę parlamentów narodowych. Już w przeszłości korzystano z przepisów artykułu, który przewidywał te same unormowania co art. 352, na potrzeby wydania kilku znaczących aktów będących kamieniem węgielnym unii gospodarczej i walutowej. Na przykład decyzje dotyczące Europejskiego Funduszu Współpracy Walutowej, wspólnej jednostki rozliczeniowej, pierwszego bilansu mechanizmu płatności zostały podjęte na podstawie art. 235 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą – poprzednika art. 352.

Wniosek został uzupełniony projektem tekstu, który może stać się porozumieniem międzyrządowym państw członkowskich strefy euro na potrzeby uzgodnienia między nimi przekazania środków z Europejskiego Mechanizmu Stabilności do Europejskiego Funduszu Walutowego. Projekt ten przewiduje również, że fundusz stałby się następcą prawnym EMS i zastąpiłby go – w tym w zakresie statusu prawnego – z jego wszystkimi prawami i zobowiązaniami.

Na podstawie dzisiejszego projektu Europejski Fundusz Walutowy zostanie utworzony na podstawie prawa Unii jako jednostka prawna o wyjątkowym charakterze. Stanie się ona następcą Europejskiego Mechanizmu Stabilności, przy jednoczesnym zachowaniu jego struktur finansowych i instytucjonalnych. Oznacza to, że Europejski Fundusz Walutowy będzie nadal prowadził działania w zakresie udostępniania finansowej pomocy stabilizacyjnej dla państw członkowskich w potrzebie, w drodze zbierania środków poprzez emisję instrumentów rynku kapitałowego oraz uczestniczenie w transakcjach rynku pieniężnego. Członkowie nie ulegną zmianie i nadal możliwe jest przystąpienie dodatkowych państw członkowskich, z chwilą z którą przyjmą one euro.

Z uwagi na to, że Europejski Fundusz Walutowy będzie organem Unii, konieczne będą pewne ukierunkowane dostosowania obecnej struktury Europejskiego Mechanizmu Stabilności. Obejmują one zatwierdzanie przez Radę uznaniowych decyzji podejmowanych przez Europejski Fundusz Walutowy 19 .

W przedstawionym dziś wniosku dodano również kilka nowych elementów.

Po pierwsze, Europejski Fundusz Walutowy zapewni wspólny mechanizm ochronny dla jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Jest to niezbędny element drugiego filaru unii bankowej, tzw. jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji 20 . W momencie przyjęcia jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w 2013 r. państwa członkowskie uzgodniły również utworzenie mechanizmu ochronnego dla jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Miał on być zabezpieczeniem stosowanym w ostateczności, aktywowanym wówczas, gdyby bezpośrednio dostępne środki jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków okazały się niewystarczające do celów pozyskania kapitału lub płynności. Państwa członkowskie ustaliły także, że mechanizm ten powinien charakteryzować się neutralnością budżetową w perspektywie średnioterminowej, tak aby wszelkie potencjalne środki wykorzystane w ramach mechanizmu były odzyskiwane od sektora bankowego w strefie euro.

Nowe przepisy UE dotyczące nadzoru bankowego oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, wprowadzone w wyniku kryzysu, znacznie zmniejszyły prawdopodobieństwo i potencjalny wpływ upadłości banków. Wspólny fiskalny mechanizm ochronny jest w dalszym ciągu konieczny, aby zwiększyć zdolność finansową jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Taki mechanizm ochronny zwiększy zaufanie do systemu bankowego, będąc podstawą wiarygodności działań podejmowanych przez Jednolitą Radę ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji. W rezultacie zmniejszyłoby to wręcz prawdopodobieństwo zaistnienia sytuacji, w których mechanizm ochronny byłby wykorzystywany.

Panuje powszechna zgoda co do tego, że Europejski Mechanizm Stabilności – a w przyszłości Europejski Fundusz Walutowy – może najlepiej zapewnić taki mechanizm ochronny w formie linii kredytowej lub gwarancji na rzecz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Odzwierciedlono to w przedstawionym dziś wniosku, w którym określono również odpowiednie procesy decyzyjne, aby zapewnić szybką możliwość skorzystania z mechanizmu ochronnego w razie potrzeby. Zaproponowano również szczególne ustalenia w celu uwzględnienia prawnie uzasadnionych interesów państw członkowskich spoza strefy euro, które dołączyły do unii bankowej.

Po drugie, w kontekście zarządzania, we wniosku przewidziano możliwość szybszego podejmowania decyzji w konkretnych, pilnych sytuacjach. Wszystkie ważne decyzje mające wpływ finansowy (np. dotyczące wezwań do uzupełnienia kapitału) nadal będą wymagały jednomyślności. Jednak w przypadku konkretnych decyzji dotyczących wsparcia na rzecz stabilności, wypłat i wykorzystania mechanizm ochronnego proponuje się stosowanie wzmocnionej większości kwalifikowanej, w przypadku której konieczne jest 85 % głosów.

Po trzecie, w odniesieniu do zarządzania programami pomocy finansowej, we wniosku przewidziano bardziej bezpośrednie zaangażowanie EFW, wspólnie z Komisją Europejską.

Po czwarte, wskazano w nim możliwość rozwijania nowych instrumentów finansowych przez Europejski Fundusz Walutowy. Z czasem mogłyby one uzupełniać lub wspierać inne instrumenty finansowe i programy UE. Takie synergie mogłyby się okazać szczególnie użyteczne, jeśli Europejski Fundusz Walutowy miałby być w przyszłości wsparciem potencjalnego mechanizmu stabilizacyjnego.

W wyniku tych zmian Europejski Fundusz Walutowy przeobrazi się w silny organ zarządzania w sytuacji kryzysu finansowego w ramach Unii, w pełnej synergii z innymi jej instytucjami. Rada i Komisja zachowają swoje kompetencje i odpowiedzialność w zakresie nadzoru gospodarczego i budżetowego oraz koordynacji polityki, zgodnie z traktatami UE.

Można również poprawić współpracę praktyczną, aby lepiej służyć państwom członkowskim, współdziałać z uczestnikami rynku i unikać powielania działań. Możliwe jest dalsze rozwijanie współpracy w świetle przyszłych postępów w kierunku wzmocnienia unii gospodarczej i walutowej.

•Zaproponowane udoskonalenia środowiska EMS

•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

•Podstawa prawna

Chociaż środek oparty na art. 352 TFUE jest przyjmowany przez Radę jednomyślnie (UE-28), stosowanie takiego środka może być ograniczone do podgrupy państw członkowskich, kiedy ograniczenie jest obiektywnie uzasadnione. Fakt, że EMS działa wyłącznie w celu ochrony stabilności finansowej strefy euro uzasadnia ograniczenie jego członkostwa do państw członkowskich strefy euro. W związku z tym proponowany EFW mógłby działać tak, jak obecnie działa EMS, udzielając wsparcia jedynie państwom członkowskim strefy euro, a jego wewnętrzna struktura zarządzania składałaby się z tych samych państw członkowskich.Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)

•Proporcjonalność

Celem niniejszego wniosku jest zapewnienie stabilności finansowej strefy euro oraz UE jako całości, jej państw członkowskich oraz tych państw członkowskich, które uczestniczą w unii bankowej. We wniosku przedstawiono zoptymalizowane ramy udzielania finansowej pomocy stabilizacyjnej członkom EFW oraz udostępniania linii kredytowych i gwarancji w celu wsparcia SRB w zakresie finansowania potencjalnych działań związanych z restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją podejmowanych w państwach członkowskich, które uczestniczą w unii bankowej.

Wniosek określa różne role i obowiązki wszystkich organów zarządzających EFW oraz innych zaangażowanych instytucji Unii. Przewiduje również instrumenty finansowe, którymi będzie dysponował EFW do osiągania tych celów.

Poprzez ustanowienie w Unii centralnego organu odpowiedzialnego za udzielanie pomocy finansowej państwom członkowskim, wniosek przyczynia się do zaradzenia ryzyku dla stabilności finansowej strefy euro i jej państw członkowskich, przy jednoczesnym utrzymaniu obowiązków budżetowych państw członkowskich, poprzez zobowiązanie członka EFW będącego beneficjentem do przestrzegania rygorystycznych warunków polityki, odpowiednich do wybranego instrumentu wsparcia finansowego i do słabości, którym należy zaradzić. Ponadto EFW byłby również odpowiedzialny za udzielanie wsparcia finansowego SRB. Zaangażowanie EFW przyczyni się do przerwania negatywnej pętli sprzężenia zwrotnego między państwami, bankami i gospodarką realną, co ma kluczowe znaczenie dla sprawnego funkcjonowania UGW.

Jednocześnie niniejszy wniosek nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celu EFW, jakim jest zmniejszenie ryzyka dla stabilności finansowej strefy euro i jej państw członkowskich. Wszelkie wsparcie udzielane przez EFW swoim członkom wymaga spełnienia warunków polityki mających na celu zaradzenie słabościom występującym w danym państwie będącym członkiem EFW, w celu szybkiego przywrócenia solidnej i zrównoważonej sytuacji gospodarczej i finansowej oraz przywrócenia lub poprawy zdolności tego państwa do pełnego finansowania się na rynkach finansowych.

•Wybór instrumentu

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

•Prawa podstawowe

4.WPŁYW NA BUDŻET

5.ELEMENTY FAKULTATYWNE

•Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku

2017/0333 (APP)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

w sprawie utworzenia Europejskiego Funduszu Walutowego

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 352,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego 22 ,

uwzględniając zgodę Parlamentu Europejskiego,

stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Bezprecedensowy kryzys finansowy i gospodarczy, z którym świat i Unia zmagają się od 2007 r., poważnie zagroził stabilności finansowej i zaszkodził wzrostowi gospodarczemu, co doprowadziło do znacznego pogorszenia sytuacji szeregu państw członkowskich pod względem odnotowywanych poziomów deficytu i długu publicznego, co zmusiło część z nich do ubiegania się o pomoc finansową w Unii oraz poza nią.

(2)Kryzys ten ujawnił, że Unii brakuje wystarczająco solidnych instrumentów, które pozwoliłyby jej podjąć szybkie i zdecydowane działania w odpowiedzi na zagrożenia dla jej stabilności finansowej. Instrumenty te są niezbędne w celu zapewnienia stabilności dla strefy euro, jej państw członkowskich, obywateli oraz innych podmiotów gospodarczych; mają one nadrzędne znaczenie w kontekście zwiększenia zaufania do jednej waluty.

(3)W związku z zagrażającą stabilności finansowej Unii wyjątkową sytuacją znacznego pogorszenia się warunków zaciągania kredytów w szeregu państw członkowskich w stopniu wykraczającym poza to, co można uzasadnić zmianą fundamentalnych parametrów gospodarczych, przyjęto szereg środków, przy czym niektóre z nich wykraczają poza ramy Unii.

(4)Po pierwsze, w 2010 r. utworzono europejski mechanizm stabilizacji finansowej („EFSM”), za pomocą którego Unia może udzielać państwom członkowskim wsparcia finansowego. Mechanizm ten umożliwił Unii skoordynowaną, szybką i aktywną reakcję na poważne trudności występujące w konkretnym państwie członkowskim, ma on jednak ograniczoną zdolność finansową i czysto tymczasowy charakter.

(5)Po drugie, w 2010 r. państwa członkowskie, których walutą jest euro, także utworzyły między sobą tymczasowy Europejski Instrument Stabilności Finansowej („EFSF”). EFSF udzielił pomocy finansowej Irlandii, Portugalii i Grecji. Pomoc ta została sfinansowana przez EFSF poprzez emisję obligacji oraz innych instrumentów dłużnych na rynkach finansowych. EFSF nie udziela już pomocy finansowej, ponieważ zadanie to wykonuje obecnie wyłącznie Europejski Mechanizm Stabilności („EMS”).

(6)Po trzecie, dnia 17 grudnia 2010 r. Rada Europejska zgodziła się co do tego, że państwa członkowskie, których walutą jest euro, powinny utworzyć stały mechanizm stabilności zastępujący EFSF na potrzeby udzielania ewentualnej nowej pomocy finansowej.

(7)EMS został ustanowiony w dniu 2 lutego 2012 r. jako międzynarodowa instytucja finansowa w drodze Porozumienia ustanawiającego Europejski Mechanizm Stabilności, zawartego poza ramami Unii. EMS przejął zadania EFSF polegające na świadczeniu pomocy finansowej na rzecz państw członkowskich, których walutą jest euro, i rozpoczął działalność w październiku 2012 r.

(8)Na przestrzeni lat okazało się, że EMS zdecydowanie przyczynił się do zachowania stabilności finansowej strefy euro. Zapewniał on dodatkowe wsparcie finansowe państwom członkowskim strefy euro znajdującym się w trudnej sytuacji. Przekształcenie go w Europejski Fundusz Walutowy („EFW”) jeszcze bardziej wzmocni jego instytucjonalne zakotwiczenie. Przyczyni się to także do stworzenia nowych synergii w ramach UE, zwłaszcza pod względem przejrzystości, efektywności zasobów finansowych UE i kontroli prawnej, zapewniając tym samym lepsze wsparcie państwom członkowskim. Przyczyni się to również do usprawnienia dalszej współpracy z Komisją i zwiększenia odpowiedzialności przed Parlamentem Europejskim. Odbędzie się to bez wywierania wpływu na odpowiedzialność rządów krajowych przed parlamentami narodowymi, przy zachowaniu zobowiązań EMS.

(9)Włączenie EMS do ram Unii poprzez ustanowienie EFW przyczynia się także do zwiększenia przejrzystości i rozliczalności w ramach unii gospodarczej i walutowej („UGW”). W okresie największego natężenia kryzysu podjęto daleko idące decyzje dotyczące państw członkowskich, których walutą jest euro, oraz ich obywateli. Odegrana przez EMS kluczowa rola w zapewnieniu stabilności finansowej przy spełnieniu rygorystycznych warunków stanowi uzasadnienie włączenia tego mechanizmu do ram Unii, tak aby zadbać o wyższy poziom dialogu, wzajemnego zaufania, większą demokratyczną rozliczalność i legalność w unijnym procesie decyzyjnym. EFW powinien w związku z tym być rozliczalny wobec Parlamentu Europejskiego i Rady.

(10)Aby wzmocnić kontrolę demokratyczną sprawowaną przez Parlament Europejski, EFW powinien przedstawiać doroczne sprawozdanie z wykonanych zadań. Parlament powinien mieć prawo do zadawania pytań wymagających odpowiedzi ustnej lub pisemnej oraz do organizowania wysłuchań. Ze względu na newralgiczny charakter działań podejmowanych przez EFW oraz ich wpływ na rynki finansowe, powinna istnieć możliwość zorganizowania przez Parlament poufnych dyskusji z Dyrektorem Zarządzającym EFW na temat postępów w odniesieniu do procesu świadczenia lub wdrażania finansowej pomocy stabilizacyjnej na rzecz członka EFW, jak również w odniesieniu do świadczenia wsparcia finansowego na rzecz Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji („SRB”).

(11)Z uwagi na przejrzystość i kontrolę demokratyczną parlamentom narodowym powinno przysługiwać prawo do uzyskania informacji na temat działalności EFW oraz do podjęcia z nim dialogu. Parlament narodowy państwa będącego członkiem EFW powinien mieć możliwość zaproszenia Dyrektora Zarządzającego do udziału w dyskusji dotyczącej postępów w realizacji operacji w zakresie finansowej pomocy stabilizacyjnej w świetle wpływu takiego środka na danego członka EFW. Taka wymiana opinii może ułatwić nawiązanie porozumienia między EFW a jego konkretnym członkiem.

(12)W TUE i TFUE nie przewidziano niezbędnych kompetencji w postaci konkretnej podstawy prawnej dla utworzenia stałego organu Unii odpowiedzialnego za świadczenie pomocy finansowej na potrzeby zapewnienia stabilności finansowej strefy euro oraz państw członkowskich, których walutą nie jest euro, ale które uczestniczą w unii bankowej.

(13)W braku takiej konkretnej podstawy prawnej zezwala się Radzie, za zgodą Parlamentu Europejskiego, na utworzenie EFW jako środka, który jest niezbędny do osiągnięcia jednego z celów określonych w traktatach w rozumieniu art. 352 TFUE.

(14)Ze względu na silne wzajemne powiązania między państwami członkowskimi, których walutą jest euro, poważne zagrożenia stabilności finansowej w tych państwach członkowskich mogłyby narazić na ryzyko stabilność finansową strefy euro jako całości. W związku z tym EFW powinien świadczyć finansową pomoc stabilizacyjną na rzecz państw członkowskich, których walutą jest euro, jeżeli jest to niezbędne na potrzeby ochrony stabilności finansowej strefy euro lub jej państw członkowskich.

(15)W związku z tym konieczne jest podjęcie działań ze strony Unii w celu osiągnięcia celów polegających na utworzeniu unii gospodarczej i walutowej, której walutą jest euro, zgodnie z art. 3 ust. 4 TUE oraz na zapewnieniu zrównoważonego rozwoju Europy na bazie zrównoważonego wzrostu gospodarczego i stabilności cen oraz wysoko konkurencyjnej społecznej gospodarki rynkowej dążącej do pełnego zatrudnienia i postępu społecznego zgodnie z art. 3 ust. 3 TUE. Ściślej rzecz biorąc, zabezpieczenie stabilności finansowej strefy euro, państw członkowskich, których walutą jest euro, oraz państw członkowskich, których walutą nie jest euro i które uczestniczą w unii bankowej, ma na celu osiągnięcie pogłębionej, bardziej sprawiedliwej i bardziej odpornej unii gospodarczej i walutowej.

(16)Cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie działające indywidualnie, a zatem, z powodu skali działania, mogą zostać lepiej osiągnięte na poziomie Unii zgodnie z zasadą pomocniczości, jak określono w art. 5 TFUE.

(17)Zgodnie z prawem unijnym EFW powinien zostać utworzony jako organ Unii posiadający osobowość prawną.

(18)EFW powinien podlegać przepisom niniejszego rozporządzenia oraz Statutu EFW, który stanowi jego integralną część. Statut EFW powinien zawierać odpowiednie przepisy dotyczące statusu prawnego, członkostwa, celów i zadań EFW, jego organizacji i wewnętrznych procedur decyzyjnych, zdolności udzielania pożyczek i kapitału EFW, zasad dotyczących udzielania pomocy stabilizacyjnej państwom członkowskim, których walutą jest euro, oraz wsparcia świadczonego przez EFW na rzecz SRB, zasad odnoszących się do rezerw finansowych i zarządzania finansami EFW, przepisy przejściowe regulujące dokonywanie wpłat na kapitał początkowy przez nowych członków EFW, zasady odnoszące się do tymczasowej korekty klucza wkładów do EFW, a także szereg przepisów ogólnych.

(19)W celu zapewnienia płynnej kontynuacji działalności oraz niezbędnej pewności prawa, EFW powinien zastąpić EMS w drodze następstwa prawnego, wstępując w jego wszystkie prawa i obowiązki.

(20)Następstwo prawne EFW w stosunku do EMS nie tworzy żadnych nowych zobowiązań finansowych dla państw członkowskich, których walutą jest euro, w odniesieniu do ich wkładu na kapitał zakładowy MFW, który został już przez nie subskrybowany.

(21)Ze względu na fakt, że pod względem formy prawnej EFW jest międzynarodową instytucją finansową utworzoną na podstawie umowy międzynarodowej zawartej między państwami członkowskimi, których walutą jest euro, Rada Gubernatorów, jako najwyższy organ decyzyjny EFW reprezentujący umawiające się strony Porozumienia ustanawiającego EMS, powinna wydać uprzednią zgodę na takie następstwo prawne i przekazanie subskrybowanego kapitału. Następstwo prawne powinno zostać zrealizowane w momencie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia i po uzyskaniu zgody EMS, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

(22)Wszystkie państwa członkowskie, których walutą jest euro i które obecnie są umawiającymi się stronami Porozumienia ustanawiającego EMS, powinny stać się członkami EFW w momencie wejścia niniejszego rozporządzenia w życie. W wyniku przyjęcia euro dane państwo członkowskie powinno stać się członkiem EFW i przyjąć wszystkie wynikające z tego prawa i obowiązki, identyczne z tymi, które dotyczą dotychczasowych członków EFW.

(23)Uprawnienia nowego członka EFW na mocy niniejszego rozporządzenia, w tym prawa głosu, powinny być uzależnione od jego wkładu do kapitału zakładowego.

(24)Należy wprowadzić przepisy przejściowe, podobne do tych, które zostały zawarte w Porozumieniu ustanawiającym EMS, w odniesieniu do nowych członków EFW, którzy przyjmą euro po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia. Nowi członkowie EFW powinni mieć możliwość dokonania wpłat na kapitał EFW w ratach. Nowi członkowie EFW, których PKB na mieszkańca w roku poprzedzającym ich przystąpienie do EMF jest niższy niż 75 % unijnego PKB, powinni skorzystać z tymczasowej korekty klucza wkładów na potrzeby wpłat na kapitał EFW. W takim przypadku tymczasowa korekta powinna mieć zastosowanie przez okres dwunastu lat.

(25)Pomoc stabilizacyjna udzielana przez EFW powinna podlegać rygorystycznym warunkom w zakresie polityki. Warunki te powinny być odpowiednie do charakteru wybranego instrumentu pomocy finansowej.

(26)Warunki w zakresie polityki towarzyszące umowie o pomocy finansowej powinny być określone w protokole ustaleń, a także powinny być w pełni spójne ze wszelkimi środkami koordynacji polityki gospodarczej przyjętymi na podstawie TFUE. Ocena skutków społecznych powinna stanowić podstawę do negocjacji w sprawie protokołu ustaleń oraz wyznaczać kierunek działań następczych i monitorowania ich wdrażania.

(27)Jednolity Mechanizm Nadzorczy („SSM”) ustanowiony rozporządzeniem Rady (UE) nr 1024/2013 23 oraz jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji („SRM”) ustanowiony rozporządzeniem nr 806/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady 24 zostały utworzone w odpowiedzi na kryzys, w ramach kolejnego etapu budowania unii bankowej, na potrzeby państw członkowskich, których walutą jest euro, oraz tych państw członkowskich, których walutą nie jest euro, ale które postanowiły uczestniczyć w SSM („uczestniczące państwa członkowskie”) zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, co sprawia, że podlegają one uprawnieniom nadzorczym EBC oraz uprawnieniom SRB w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych w tych państwach.

(28)Kontrola nadzorcza oraz prowadzenie operacji w zakresie restrukturyzacji na szczeblu Unii stanowią podstawę dla ustanowienia unii bankowej. EFW powinien zatem udzielać wsparcia finansowego na rzecz SRB, centralnego organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji ustanowionego na podstawie rozporządzenia nr 806/2014 za pomocą linii kredytowych lub gwarancji w odniesieniu do zadań wykonywanych obecnie lub w przyszłości przez SRB na rzecz instytucji kredytowych w ramach unii bankowej.

(29)W ramach tworzenia SRM ustanowiono jednolity fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji („SRF”). Jest on finansowany z wkładów pochodzących od banków, pobranych na szczeblu krajowym i zgromadzonych na szczeblu unijnym. Zgodnie z art. 74 rozporządzenia nr 806/2014 SRB może zawierać publiczne umowy finansowe na rzecz SRF dotyczące dodatkowych środków finansowych do wykorzystania w przypadku gdy składki ex ante i ex post nie wystarczają do pokrycia zobowiązań funduszu.

(30)EFW powinien dysponować wystarczającymi środkami finansowymi, aby móc skutecznie wykonywać swoje obowiązki. Biorąc pod uwagę ograniczone zasoby własne Unii, członkowie EFW powinni zapewnić niezbędne środki w zamian za prawa określone w niniejszym rozporządzeniu. Powinno to znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednich ustaleniach dotyczących zarządzania i zasadach głosowania zapewniających członkom wystarczający nadzór nad wykorzystaniem przekazanych przez nich środków.

(31)W świetle specyficznej struktury finansowej EFW prawa głosu każdego członka EFW powinny odzwierciedlać wagę jego indywidualnego wkładu finansowego do EFW. Podejmowanie decyzji w ramach organów zarządzających EFW powinno zatem odbywać się zgodnie z zasadami głosowania, które opierają się na dotychczasowych zasadach zawartych w Porozumieniu ustanawiającym EMS, w celu zapewnienia w jak największym stopniu ciągłości istniejących praktyk w zakresie głosowania.

(32)W zakresie, w jakim państwa członkowskie, których walutą nie jest euro, uczestniczą w unii bankowej, ich przedstawiciele powinni brać udział w posiedzeniach Rady Gubernatorów w odniesieniu do wszystkich dyskusji dotyczących wykorzystania linii kredytowych lub gwarancji stanowiących wsparcie dla SRB.

(33)Rada Gubernatorów i Rada Dyrektorów powinny mieć możliwość ustanowienia stałych komitetów, komitetów ad hoc lub organów pomocniczych, o ile uznają to za niezbędne lub stosowne na potrzeby zapewnienia doradztwa lub pomocy w ramach obowiązków pełnionych odpowiednio przez te organy lub przez Dyrektora Zarządzającego. Zasady dotyczące ich zadań, składu i sposobu funkcjonowania powinny zostać określane na szczeblu wewnętrznym. Takie komitety lub organy pomocnicze nie powinny mieć żadnych uprawnień decyzyjnych.

(34)Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem decyzje podejmowane w ramach EFW związane z polityką gospodarczą i charakteryzujące się znacznym stopniem swobody decyzyjnej powinny być podejmowane wyłącznie za zgodą i na odpowiedzialność instytucji Unii. Zgodnie z kompetencjami zapisanymi w traktatach odnośnie do koordynacji polityk gospodarczych państw członkowskich oraz zgodnie z innymi aktami prawa wtórnego Unii, uprawnienia do zatwierdzania takich decyzji na podstawie art. 291 TFUE powinny zostać powierzone Radzie.

(35)W odniesieniu do instrumentów mających na celu udzielanie członkom EFW pomocy stabilizacyjnej niniejsze rozporządzenie przyjmuje się na podstawie art. 352 TFUE jako niezbędny środek uzupełniający w odniesieniu do uprawnień określonych w postanowieniach traktatu odnoszących się do państw członkowskich, których walutą jest euro (art. 136 – 138 TFUE). Zgodnie z tymi postanowieniami w odniesieniu do środków przyjmowanych przez Radę w głosowaniu biorą udział jedynie członkowie reprezentujący państwa członkowskie, których walutą jest euro. W odniesieniu do tych instrumentów niniejsze rozporządzenie dotyczy wyłącznie wykorzystania zasobów udostępnionych przez państwa członkowskie, których walutą jest euro, wyłącznie na rzecz tych państw, z myślą o zapewnieniu stabilności strefy euro. W związku z tym w przypadku decyzji Rady mających na celu zatwierdzenie aktów, o których mowa w poprzednim motywie, głosy państw członkowskich spoza strefy euro powinny zostać zawieszone, a w głosowaniu powinni brać udział jedynie członkowie Rady reprezentujący państwa członkowskie, których walutą jest euro.

(36)Należy ustanowić procedurę nadzwyczajną w Radzie w celu zatwierdzania lub zgłaszania sprzeciwu w odniesieniu do decyzji organów zarządzających EFW, w przypadkach gdy wymagane jest pilne udzielenie finansowej pomocy stabilizacyjnej na rzecz członków EFW. W takim przypadku przewodniczący Rady Gubernatorów powinien móc zwrócić się do Rady z wnioskiem o zatwierdzenie decyzji lub wyrażenie wobec niej sprzeciwu w terminie 24 godzin od momentu przekazania decyzji. Procedura nadzwyczajna może zostać wykorzystana do zatwierdzenia warunków finansowych i umów o pomocy finansowej w odniesieniu do wsparcia dla SRB z wykorzystaniem linii kredytowych lub gwarancji EFW.

(37)Rada Gubernatorów powinna być uprawniona do przyjęcia regulaminu wewnętrznego dotyczącego praktycznych aspektów działalności EFW. Regulamin ten powinien zastąpić regulamin EMS oraz regulamin wewnętrzny Rady Gubernatorów i Rady Dyrektorów.

(38)Zdolność udzielania pożyczek przez EFW nie powinna być mniejsza niż 500 000 mln EUR. Kwota ta odzwierciedla obecną zdolność udzielania pożyczek przez EMS. Rada Gubernatorów powinna być w stanie zwiększyć zdolność udzielania pożyczek, jeśli uzna, że taka zmiana jest właściwa w celu umożliwienia EFW realizacji jego celów i związanych z tym zadań. Ponieważ decyzja taka ma poważne skutki finansowe dla członków EFW, powinna ona zostać podjęta przez Radę Gubernatorów jednomyślnie. W odpowiednio uzasadnionych przypadkach Rada Gubernatorów może również tymczasowo zmniejszyć zdolność udzielania pożyczek, jeżeli jest to niezbędne w celu umożliwienia EFW pełnienia jego funkcji.

(39)W fazie wstępnej pierwotny kapitał zakładowy EFW powinien odzwierciedlać kapitał zakładowy EMS. Państwa członkowskie, których walutą jest euro, powinny być jedynymi subskrybentami kapitału zakładowego EFW, który powinien wynosić 704 798,7 mln EUR i dzielić się na równe udziały. Odpowiedzialność każdego członka EFW powinna być ograniczona do wysokości jego wkładu do kapitału zakładowego. Członkowie EFW nie powinni odpowiadać za zobowiązania EFW. Budżet Unii nie powinien odpowiadać za koszty lub straty EFW.

(40)Rada Gubernatorów powinna mieć możliwość dokonania podwyższenia pierwotnego kapitału zakładowego, jeżeli uzna, że takie podwyższenie jest właściwe na potrzeby umożliwienia EFW realizacji jego celów i zadań. Informacja o uzyskanym w ten sposób kapitale oraz podziale udziałów między członków EFW powinna zostać opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(41)Podobnie jak EMS, EFW powinien udzielać pomocy stabilizacyjnej swoim członkom w sytuacji, gdy zwykły dostęp do finansowania rynkowego jest utrudniony lub istnieje ryzyko, że stanie się on utrudniony.

(42)EFW powinien uczestniczyć w negocjowaniu i podpisaniu protokołu ustaleń ze względu na wagę warunków związanych z pomocą finansową, na potrzeby ułatwienia spłaty pomocy finansowej udzielonej przez EFW.

(43)Wachlarz instrumentów finansowych dostępnych obecnie na potrzeby EMS powinien być również dostępny dla EFW, co obejmuje możliwość udzielania ostrożnościowej pomocy finansowej, pomocy finansowej na potrzeby dokapitalizowania instytucji kredytowych w państwie będącym członkiem EFW, bezpośredniego dokapitalizowania instytucji kredytowych w państwie będącym członkiem EFW, udzielania pożyczek, a także nabywania obligacji członka EFW na rynkach pierwotnych i wtórnych.

(44)Celem finansowej pomocy stabilizacyjnej w formie ostrożnościowej pomocy finansowej jest wspieranie rozsądnych strategii i zapobieganie sytuacjom kryzysowym, umożliwiając członkom EFW dostęp do pomocy udzielanej przez EFW jeszcze przed wystąpieniem znacznych trudności w pozyskiwaniu środków na rynkach finansowych. Ostrożnościowa pomoc finansowa ma na celu wspieranie członków EFW, w których nadal utrzymują się dobre warunki gospodarcze, w celu utrzymania ciągłości dostępu do finansowania rynkowego poprzez wzmocnienie wiarygodności ich wyników makroekonomicznych, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniego zabezpieczenia.

(45)Pomoc finansowa świadczona na rzecz członków EFW w formie pożyczki na potrzeby dokapitalizowania instytucji kredytowych będących beneficjentami powinna dotyczyć przypadków, gdy trudności finansowe lub gospodarcze są związane z sektorem finansowym, a nie bezpośrednio z polityką budżetową lub polityką strukturalną. W związku z tym pomoc finansowa na potrzeby dokapitalizowania instytucji finansowych powinna zostać przyznana członkowi EFW poza ramami programu dostosowań makroekonomicznych.

(46)Instrument bezpośredniego dokapitalizowania instytucji kredytowych ma na celu zachowanie stabilności finansowej strefy euro jako takiej oraz jej państw członkowskich poprzez jego zastosowanie w szczególnych przypadkach wystąpienia poważnych trudności w sektorze finansowym członka EFW, którym nie można zaradzić bez narażania stabilności jego finansów publicznych ze względu na poważne ryzyko wystąpienia efektu domina między sektorem finansowym a budżetem państwa. Rozważenie stosowania tego instrumentu byłoby również możliwe, jeżeli inne rozwiązania mogłyby prowadzić do zagrożenia dla ciągłości dostępu członka EFW do rynku. Jeżeli wykorzystanie instrumentu będącego udzieloną przez EFW pożyczką na dokapitalizowanie instytucji finansowych nie jest możliwe, taka pomoc finansowa ma na celu ułatwienie wyeliminowania ryzyka wystąpienia efektu domina między sektorem finansowym a budżetem państwa poprzez umożliwienie bezpośredniego dokapitalizowywania instytucji, zmniejszając w ten sposób ryzyko wystąpienia zjawiska błędnego koła na styku niestabilnego sektora finansowego i spadku wiarygodności kredytowej budżetu państwa.

(47)Powinna istnieć możliwość świadczenia pomocy stabilizacyjnej w formie pożyczek w celu udzielenia pomocy członkom EFW o dużych potrzebach w zakresie finansowania, które utraciły w znacznej mierze dostęp do finansowania rynkowego, ponieważ albo nie mogą znaleźć kredytodawców, albo kredytodawcy mogą zapewniać finansowanie jedynie po zawyżonych cenach, co miałoby niekorzystny wpływ na stabilność finansów publicznych.

(48)Podobnie jak pożyczki z EMS, przyszłe pożyczki z EFW oraz pozostałe do spłaty pożyczki z EMS powinny być uprzywilejowane w zbliżony sposób do pożyczek udzielanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy („MFW”). Powinny one jednak mieć niższy stopień uprzywilejowania niż pożyczki z MFW. Uprzywilejowanie powinno istnieć od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(49)Aby członkowie EFW mogli utrzymać dostęp do rynku lub go odzyskać, EFW powinien móc nabywać na rynku pierwotnym obligacje lub inne dłużne papiery wartościowe emitowane przez członków EFW w ramach instrumentu wsparcia na rynku pierwotnym, oprócz zwykłych pożyczek w ramach programu dostosowań makroekonomicznych lub wykorzystania środków w ramach ostrożnościowego instrumentu pomocy finansowej.

(50)EFW powinien mieć możliwość zakupu obligacji swojego członka na rynku wtórnym. Instrument wsparcia na rynku wtórnym powinien mieć na celu wspieranie sprawnego funkcjonowania rynków długu publicznego członków EFW w wyjątkowych sytuacjach, gdy brak płynności rynku zagraża stabilności finansowej, a jednocześnie występuje ryzyko doprowadzenia państwowych stóp procentowych do niezrównoważonych poziomów i wystąpienia problemów z refinansowaniem w systemie bankowym danego członka EFW. Interwencja EFW na rynku wtórnym powinna umożliwiać mu pełnienie funkcji animatora rynku w sposób pozwalający zapewnić pewną płynność rynku długu i zachęcić inwestorów do dalszego udziału w finansowaniu członków EFW.

(51)Państwa członkowskie, których walutą jest euro, powinny wspierać równorzędny status wierzyciela przysługujący EFW i innym państwom członkowskim udzielającym pożyczek dwustronnie, w koordynacji z EFW.

(52)Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać zobowiązania uzgodnionego między umawiającymi się stronami Porozumienia ustanawiającego EMS zgodnie z art. 12 ust. 3 tego Porozumienia, który stanowi, że klauzule wspólnego działania muszą zostać wpisane do wszystkich nowych rządowych papierów wartościowych strefy euro o zapadalności przekraczającej jeden rok, w sposób zapewniający ich identyczne skutki prawne.

(53)Wsparcie na rzecz SRB udzielane z wykorzystaniem linii kredytowych lub gwarancji powinno być udostępniane w sytuacjach, gdy kwoty pobrane zgodnie z art. 70 rozporządzenia (UE) nr 806/2014 nie są wystarczające na pokrycie strat, kosztów lub innych wydatków poniesionych w wyniku wykorzystania SRF w związku z działaniami w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a nadzwyczajne składki ex post przewidziane w art. 71 rozporządzenia (UE) nr 806/2014 nie są niezwłocznie dostępne.

(54)W celu zapewnienia odpowiedniego równorzędnego traktowania w ramach unii bankowej, uczestniczące państwa członkowskie, których walutą nie jest euro, powinny zaproponować SRB, równolegle do EFW, linie kredytowe lub gwarancje na warunkach równoważnych z warunkami oferowanymi przez EFW.

(55)Inne państwa członkowskie spoza strefy euro powinny zapewnić linie kredytowe lub gwarancje, informując pozostałe państwa członkowskie, Komisję, EBC i Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o swoim wniosku dotyczącym nawiązania bliskiej współpracy z EBC w zakresie wykonywania zadań powierzonych mu zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) nr 1024/2013, z zastrzeżeniem przyjęcia decyzji przez EBC.

(56)Od dnia 1 stycznia 2024 r. zasoby SRF zostaną całkowicie uwspólnione. Rozporządzenie (UE) nr 806/2014 przewiduje, że począwszy od tej daty wszystkie banki w państwach członkowskich uczestniczących w unii bankowej mają dokonywać wpłat na SRF i wnosić nadzwyczajne wkłady ex post w celu spłaty pożyczek udzielonych przez osoby trzecie, zgodnie z kluczem określonym na podstawie ich wielkości i profilu ryzyka. Ponieważ wsparcie dla SRB ma na celu uzupełnienie zasobów SRF, ten sam klucz, zastosowany na szczeblu państw członkowskich, których walutą nie jest euro i które uczestniczą w unii bankowej i EFW, powinien stanowić podstawę do określenia odpowiednio ich zaangażowania w świadczenie wsparcia.

(57)Rada Gubernatorów powinna przyjąć stosowne warunki finansowe dla ustanowienia mechanizmu ochronnego przez EFW. W celu zapewnienia ich odpowiedniego zaangażowania, EFW i uczestniczące państwa członkowskie, których walutą nie jest euro, powinny uzgodnić między sobą warunki finansowe związane z liniami kredytowymi lub gwarancjami, które mają zostać udzielone SRB, jak również stosowane ogólne pułapy, które powinny zostać skorygowane proporcjonalnie w przypadku przystąpienia do unii bankowej państwa członkowskiego, którego walutą nie jest euro.

(58)Dyrektor Zarządzający powinien być uprawniony do podjęcia, w ciągu 12 godzin od otrzymania wniosku złożonego przez SRB, decyzji o wykorzystaniu linii kredytowej lub udzieleniu gwarancji na zobowiązania SRB.

(59)W celu zapewnienia natychmiastowej dostępności dodatkowych środków finansowych dla SRF, SRB powinna mieć możliwość złożenia wniosku o wsparcie przed przyjęciem danego programu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Powinno to nastąpić w porozumieniu z Komisją, zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 806/2014. W przypadku decyzji związanych z systemami restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, decyzja Dyrektora Zarządzającego powinna wejść w życie dopiero po wejściu w życie programu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zgodnie z art. 18 tego rozporządzenia. Harmonogram składania wniosków i podejmowania decyzji nie powinien prowadzić do wydłużenia obowiązującego harmonogramu procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) nr 806/2014.

(60)Decyzja Dyrektora Zarządzającego dotycząca wypłaty środków lub udzielenia gwarancji powinna być uzależniona jedynie od prowadzenia przez SRB działalności zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 806/2014, w tym obowiązującymi przepisami dotyczącymi umorzenia lub konwersji długu. Inne warunki nie powinny mieć zastosowania.

(61)W celu zapewnienia, aby EFW był w dalszym ciągu w stanie świadczyć w razie potrzeby pomoc finansową na rzecz swoich członków, kwota dostępna do celów wsparcia dla SRB powinna być objęta pułapem w wysokości 60 000 mln EUR. EFW powinien być jednak w stanie elastycznie reagować na nieprzewidziane potrzeby w zakresie finansowania wynikające z operacji restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W związku z tym Rada Gubernatorów powinna mieć uprawnienia do odpowiedniego podwyższenia tego pułapu.

(62)Wszelkie wsparcie finansowe świadczone na rzecz SRB przez EFW oraz wszelkie wsparcie finansowe pochodzące od uczestniczących państw członkowskich, których walutą nie jest euro, powinno zostać w pełni spłacone przez SRB z jej zasobów własnych, w tym z wkładów pochodzących z sektora.

(63)Należy ustanowić odpowiednie przepisy w odniesieniu do budżetu EFW oraz wewnętrznego i zewnętrznego audytu jego sprawozdań finansowych. Sprawozdania finansowe EFW powinny zostać zbadane i poświadczone przez niezależnych audytorów zewnętrznych, ponieważ EFW jest podmiotem prowadzącym działalność na rynkach finansowych. Ponadto powinna istnieć niezależna Rada Audytorów, do której zadań powinno należeć sprawowanie kontroli i audyt sprawozdań finansowych EFW oraz zapewnienie zgodności, wykonania zadań i prawidłowego zarządzania EFW. Powinna ona również monitorować i dokonywać przeglądu procesów audytu wewnętrznego i zewnętrznego EFW.

(64)Uprawnienia niezależnych audytorów zewnętrznych oraz Rady Audytorów nie mają wpływu na uprawnienia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego zgodnie z art. 287 TFUE.

(65)Do EFW stosuje się Protokół nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej dołączony do TUE i TFUE. Przewodniczący Rady Gubernatorów, a w szczególności Gubernatorzy, zastępcy Gubernatorów, Dyrektorzy i zastępcy Dyrektorów powinni, jako przedstawiciele członków EFW, korzystać z przywilejów i immunitetów przyznanych na mocy art. 10 tego protokołu.

(66)Aby umożliwić EFW wypełnianie zadań wykonywanych obecnie przez EMS, jak również jego nowych zadań, powinno określić się środki przejściowe, w szczególności w odniesieniu do Dyrektora Zarządzającego, Zarządu i członków personelu, którzy są obecnie zatrudnieni na podstawie umowy z EMS. Powinno to obejmować także obywateli państw trzecich, którzy są obecnie zatrudnieni przez EMS. Istniejące ustalenia umowne powinny w dalszym ciągu mieć zastosowanie do członków personelu zatrudnionych przez EMS przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia. Po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia pracownicy rozpoczynający pracę w EFW podlegają regulaminowi pracowniczemu, warunkom zatrudnienia innych pracowników oraz zasadom ich stosowania.

(67)W celu zachowania poufności działań podejmowanych przez EFW, członkowie jego organów zarządzających i jego personelu, w tym pracownicy zatrudnieni w drodze wymiany lub oddelegowani przez członków EFW w celu wykonywania zadań EFW, powinni podlegać wymogom dotyczącym zachowania tajemnicy służbowej, również po zaprzestaniu pełnienia swoich funkcji. W tym celu powinien zostać opracowany kodeks postępowania.

(68)Obowiązek zachowania poufności powinien mieć również zastosowanie do obserwatorów zapraszanych na posiedzenia Rady Gubernatorów oraz uczestników takich spotkań pochodzących z państw członkowskich, których walutą nie jest euro. Na potrzeby wykonywania zadań powierzonych mu na mocy niniejszego rozporządzenia, EFW powinien być upoważniony, z zastrzeżeniem spełnienia odpowiednich warunków, do wymiany informacji ze swoimi członkami, innymi instytucjami i organami Unii, jak również z niektórymi organami krajowymi.

(69)Na potrzeby realizacji swoich celów EFW powinien współpracować z instytucjami Unii i innymi organami, urzędami lub agencjami, a także z państwami trzecimi, które świadczą pomoc finansową na rzecz członka EFW. EFW powinien być również uprawniony do współpracy z organizacjami międzynarodowymi lub podmiotami posiadającymi szczególne kompetencje w dziedzinach związanych z działalnością EFW. Obejmuje to między innymi MFW i banki centralne.

(70)EFW powinien podlegać unijnym przepisom dotyczącym publicznego dostępu do dokumentów. Przy dokonywaniu oceny przesłanek odmowy dostępu do dokumentu zgodnie z art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady 25 EFW powinien należycie uwzględniać potrzebę ochrony poufności czynności podejmowanych przez Radę Gubernatorów, Radę Dyrektorów, wszelkie odpowiednie komitety, Zarząd i Radę Audytorów, wewnętrznej sytuacji finansowej EFW oraz stabilności systemu finansowego strefy euro, członka EFW lub uczestniczącego państwa członkowskiego zgodnie z definicją zawartą w art. 2 rozporządzenia Rady (UE) nr 1024/2013, a także międzynarodowych stosunków finansowych, walutowych lub gospodarczych.

(71)EFW mógłby w przyszłości obsługiwać nowe instrumenty finansowe, np. w celu wspierania inicjatyw politycznych związanych z utworzeniem mechanizmu stabilizacyjnego. Przewiduje się mechanizm stabilizacyjny wykorzystywany w przypadku dużych wstrząsów asymetrycznych. W tym celu uruchomiłby on w trybie pilnym środki antycykliczne w sposób automatyczny, z zastrzeżeniem spełnienia określonych z wyprzedzeniem kryteriów kwalifikowalności. EFW mógłby wesprzeć wdrażanie takiego mechanizmu poprzez organizowanie i udostępnianie wszelkiego niezbędnego finansowania rynkowego związanego z uruchomieniem tego mechanizmu.

(72)Możliwą formą takiego wsparcia udzielanego przez EFW na rzecz mechanizmu stabilizacyjnego byłoby udzielanie pożyczek członkowi EFW będącemu beneficjentem mechanizmu stabilizacyjnego, po jego uruchomieniu. EFW może udzielać pożyczek w sposób bezwarunkowy, gdy uruchomienie mechanizmu stabilizacyjnego byłoby uzależnione od spełnienia z góry ustalonych kryteriów kwalifikowalności,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

CZĘŚĆ I

EUROPEJSKI FUNDUSZ WALUTOWY

Art. 1

Ustanowienie

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia Europejski Fundusz Walutowy („EFW”).

2. Statut EFW został określony w załączniku do niniejszego rozporządzenia i stanowi jego integralną część.

Art. 2

Następstwo prawne i zastąpienie Europejskiego Mechanizmu Stabilności

1. EFW jest następcą prawnym Europejskiego Mechanizmu Stabilności („EMS”) i go zastępuje, w tym w odniesieniu do jego sytuacji prawnej oraz wszystkich jego praw i obowiązków. Proces ten zostanie zakończony w momencie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia lub za zgodą Europejskiego Mechanizmu Stabilności, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

2. Wszystkie obecne mianowania i mandaty EMS zostają utrzymane w mocy w ramach EFW przez pozostały okres trwania kadencji.

CZĘŚĆ II

ROLA RADY I ODPOWIEDZIALNOŚĆ

Tytuł I

Rola Rady

Art. 3

Rola Rady

1. Decyzje podejmowane przez Radę Gubernatorów na podstawie art. 8 ust. 6, art. 9 ust. 1, art. 10, art. 11 ust. 4, art. 11 ust. 5, art. 11 ust. 6, art. 13 ust. 2, art. 13 ust. 4, art. 14 ust. 1, art. 14 ust. 2, art. 15 ust. 1, art. 15 ust. 2, art. 19 ust. 1, art. 19 ust. 4, art. 16 ust. 1, art. 16 ust. 2, art. 17 ust. 1, art. 17 ust. 2, art. 18 ust. 1, art. 18 ust. 3, art. 22 ust. 4, art. 22 ust. 5 i art. 23 ust. 1 Statutu EFW, decyzje podejmowane przez Radę Gubernatorów w odniesieniu do umów w sprawie instrumentu pomocy finansowej zgodnie z art. 13 ust. 3 Statutu EFW, a także decyzje podejmowane przez Radę Dyrektorów na podstawie art. 9 ust. 2, art. 14 ust. 4, art. 15 ust. 4, art. 19 ust. 5, art. 16 ust. 4, art. 17 ust. 4, art. 18 ust. 5 i art. 23 ust. 3 Statutu EFW są przekazywane Radzie niezwłocznie po ich przyjęciu, wraz z uzasadnieniem. Mogą one wejść w życie jedynie wówczas, gdy zostaną zatwierdzone przez Radę.

2. W przypadku gdy okoliczności wymagają natychmiastowego udzielania pomocy stabilizacyjnej konkretnemu państwu będącemu członkiem EFW zgodnie z art. 16, decyzje mogą być podejmowane w drodze procedury nadzwyczajnej. W takim przypadku decyzja podjęta przez Radę Gubernatorów lub Radę Dyrektorów jest przekazywana Radzie niezwłocznie po jej przyjęciu, wraz z uzasadnieniem. Na wniosek przewodniczącego Rada przeprowadza dyskusję na temat decyzji w ciągu 24 godzin od jej przekazania. Rada może wyrazić sprzeciw wobec decyzji. W przypadku wyrażenia sprzeciwu Rada może przyjąć inną decyzję w sprawie bądź skierować sprawę z powrotem do Rady Gubernatorów w celu podjęcia innej decyzji.

Procedura nadzwyczajna może być również stosowana przez Radę Gubernatorów do podjęcia decyzji zgodnie z art. 22 ust. 4 oraz ust. 5 i art. 23 ust. 1.

3. Rada podaje przyczyny wykonania uprawnień, o których mowa w ust. 1, w przypadku niezatwierdzenia decyzji lub wykonania uprawnień, o których mowa w ust. 2, w przypadku wyrażenia sprzeciwu wobec decyzji. We wszelkich nowych decyzjach podjętych przez Radę Gubernatorów lub Radę Dyrektorów należy uwzględnić uzasadnienie przedstawione przez Radę.

4. W przypadku podjęcia przez Radę działań zgodnie z ust. 1 lub ust. 2, z wyjątkiem decyzji podjętych na podstawie art. 22 – 23 Statutu, głosy członków Rady reprezentujących państwa członkowskie, których walutą nie jest euro, zostają zawieszone. Większość kwalifikowaną określa się zgodnie z art. 238 ust. 3 TFUE. Przewodniczący Rady Gubernatorów może uczestniczyć w posiedzeniach Rady.

Art. 4

Publikacja

Decyzje podejmowane przez Radę Gubernatorów i zatwierdzane przez Radę zgodnie z art. 3 ust. 1 są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Tytuł II

Rozliczalność

Art. 5

Rozliczalność wobec Parlamentu Europejskiego i Rady

1. EFW odpowiada za wykonywanie swoich zadań przed Parlamentem Europejskim i Radą.

2. EFW przedstawia corocznie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie wykonania jego zadań, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym oraz sprawozdaniem finansowym. Dyrektor Zarządzający przedkłada te dokumenty Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, przy czym każda z tych instytucji może na ich podstawie przeprowadzić ogólną debatę.

3. Dyrektor Zarządzający może, na wniosek Parlamentu Europejskiego lub z inicjatywy własnej, być wysłuchany przez właściwe komisje Parlamentu Europejskiego na temat wykonania zadań EFW.

4. EFW odpowiada ustnie lub pisemnie na pytania skierowane przez Parlament Europejski lub Radę, zgodnie z własnymi procedurami.

5. Dyrektor Zarządzający przeprowadza, na wniosek, poufne dyskusje przy drzwiach zamkniętych z przewodniczącym i wiceprzewodniczącymi właściwych komisji Parlamentu Europejskiego w sprawie zadań EFW, w tym oceny skutków społecznych, realizacji finansowej pomocy stabilizacyjnej i udostępniania linii kredytowych lub ustanowienia gwarancji stanowiących wsparcie dla SRB. Pomiędzy Parlamentem Europejskim i EFW zawarta zostanie umowa zawierająca szczegółowe ustalenia dotyczące organizacji takich dyskusji na potrzeby zapewnienia pełnej poufności.

Art. 6

Rozliczalność wobec parlamentów narodowych

1. Przedkładając sprawozdanie przewidziane w art. 5 ust. 2, EFW przekazuje je jednocześnie bezpośrednio parlamentom narodowym państw będących jego członkami oraz uczestniczących państw członkowskich, określonych w art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013. Parlamenty narodowe mogą kierować uzasadnione uwagi na temat tego sprawozdania do EFW.

2. Parlamenty narodowe państw członkowskich, o których mowa w ust. 1, mogą zwracać się do EFW o udzielenie pisemnej odpowiedzi na wszelkie uwagi lub zapytania przedłożone przez nie w odniesieniu do zadań EFW.

3. Parlament narodowy państwa będącego członkiem EFW może poprosić Dyrektora Zarządzającego do udziału w wymianie poglądów na temat postępów w zakresie realizacji finansowej pomocy stabilizacyjnej.

CZĘŚĆ III

PRZEPISY KOŃCOWE

Art. 7

Odesłania w prawie Unii

Zawarte w aktach prawnych Unii odesłania do Europejskiego Mechanizmu Stabilności lub EMS należy odczytywać jako odesłania do Europejskiego Funduszu Walutowego lub EFW.

Art. 8

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

(1)    Europejska prognoza gospodarcza – jesień 2017 r.; dokument instytucjonalny nr 63.

(2)    Badanie Eurobarometr Flash 458, 4 grudnia 2017 r.

(3)    „Dokończenie budowy europejskiej unii gospodarczej i walutowej”, sprawozdanie opracowane przez Jeana-Claude'a Junckera w ścisłej współpracy z Donaldem Tuskiem, Jeroenem Dijsselbloemem, Mario Draghim i Martinem Schulzem, 22 czerwca 2015 r.

(4)    Zob. w szczególności COM(2017) 592 final z 11 października 2017 r.

(5)    COM (2017) 292 final z 8 czerwca 2017 r.

(6)    COM(2017) 291 final z 31 maja 2017 r.

(7)    COM(2017) 358 final z 28 czerwca 2017 r.

(8)    COM(2017) 2025 final z 1 marca 2017 r.

(9)    Orędzie o stanie Unii w 2017 r. przewodniczącego Jeana-Claude’a Junckera, 13 września 2017 r.

(10)    „Agenda przywódców: budowanie naszej wspólnej przyszłości”, zatwierdzona przez Radę Europejską w dniu 20 października 2017 r.

(11)    Należy zauważyć, że wśród państw członkowskich spoza strefy euro Dania i Bułgaria powiązały wartość swojej waluty z euro od momentu jego wprowadzenia w 1999 r. Bułgaria, w przeciwieństwie do Danii, nie uczestniczy w mechanizmie kursowym II, ale lew został powiązany z euro w ramach systemu zarządu walutą.

(12)    Oświadczenie Eurogrupy i ministrów zgromadzonych na posiedzeniu Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych dotyczące mechanizmu ochronnego w ramach jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji z dnia 18 grudnia 2013 r.

(13)    Zob. w szczególności rezolucje Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie: (i) zdolności fiskalnej dla strefy euro (2015/2344(INI)), (ii) ewentualnych zmian i dostosowań w obecnej strukturze instytucjonalnej Unii Europejskiej (2014/2248(INI)) oraz (iii) poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu potencjału Traktatu z Lizbony (2014/2249(INI)).

(14)    Zob. w szczególności posiedzenie Eurogrupy z dnia 6 listopada 2017 r. pt. „Fiscal capacity and fiscal rules for the Economic and Monetary Union” (Mechanizm zdolności fiskalnej i przepisy budżetowe dla unii gospodarczej i walutowej), posiedzenie Eurogrupy z dnia 9 października 2017 r. pt. „Deepening EMU – The role of the ESM” (Pogłębienie UGW – rola EMS) (ecfin.cef.cpe(2017)5598799) lub posiedzenie Eurogrupy z dnia 10 lipca 2017 r. pt. „Follow-up on deepening of the Economic and Monetary Union” (Dalsze działania dotyczące pogłębienia unii gospodarczej i walutowej (ecfin.cef.cpe(2017)3980511).

(15)    Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie zdolności fiskalnej dla strefy euro (2015/2344(INI)).

(16)    „Plan działania Komisji na rzecz pogłębionej i rzeczywistej unii gospodarczej i walutowej”, COM(2012)777 z 28 listopada 2012 r.

(17)    Konieczność posiadania organu takiego jak Europejski Mechanizm Stabilności w celu ochrony stabilności finansowej strefy euro oparta jest na elementach faktycznych, a potwierdza ją art. 136 ust. 3 TFUE oraz motyw drugi Porozumienia ustanawiającego EMS, który odnosi się do obecnego EMS jako do „mechanizmu stabilności uruchamianego, jeżeli będzie to niezbędne do ochrony stabilności strefy euro jako całości”.

(18)    Trybunał Sprawiedliwości już się wypowiedział na temat możliwości skorzystania z art. 352 w celu utworzenia organu Unii odpowiedzialnego za świadczenie pomocy finansowej w celu zapewnienia stabilności strefy euro. Zob. „sprawa Pringle” – wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., sprawa C-370/12, EU:C:2012:756, pkt 67.

(19)    Zapewni to zgodność z „doktryną Meroniego”. Doktryna Meroniego, która wywodzi się ze spraw C-9/56 i 10/56 (Meroni przeciwko Wysokiej Władzy [1957/1958] ECR 133), dotyczy tego, w jakim zakresie i na jakich warunkach instytucje Unii Europejskiej mogą delegować swoje zadania agencjom regulacyjnym.

(20)    Rozporządzenie (UE) nr 806/2014. Działająca od stycznia 2016 r. Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB) jest organem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dużych banków o znaczeniu systemowym w strefie euro. Jednolity fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji (SRF) jest finansowany ze składek z sektora bankowego strefy euro. Może być on wykorzystywany do finansowania kosztów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, pod warunkiem że spełnione są wszystkie warunki ram regulacyjnych, włącznie z udziałem sektora prywatnego w wysokości 8 % całkowitych zobowiązań danego banku.

(21)    Sprawa C-370/12 Pringle, EU:C:2012:756. Sąd Najwyższy Irlandii zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy państwom członkowskim strefy euro nie uniemożliwiono zawarcia między sobą Porozumienia ustanawiającego EMS ze względu na różne przepisy zawarte w traktatach, w tym w art. 119 – 123 i art. 125 – 127 TFUE.

(22)    Dz.U. C […] z […], s. […].

(23)    Rozporządzenie Rady (UE) nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 63).

(24)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 806/2014 z dnia 15 lipca 2014 r. ustanawiające jednolite zasady i jednolitą procedurę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych i niektórych firm inwestycyjnych w ramach jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 (Dz.U. L 225 z 30.7.2014, s. 1).

(25)    Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia6.12.2017

COM(2017) 827 final

ZAŁĄCZNIK

do

wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady

w sprawie utworzenia Europejskiego Funduszu Walutowego

STATUT EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU WALUTOWEGO

CZĘŚĆ I

CZŁONKOSTWO I ZAKRES

Artykuł 1

Status prawny EFW

EFW ma osobowość prawną. We wszystkich państwach członkowskich EFW posiada najszerszy zakres zdolności prawnej, jaką można przyznać osobom prawnym na mocy prawodawstwa tych państw. Może on zwłaszcza nabywać i zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz stawać przed sądem.

Artykuł 2

Członkostwo

1. Członkami EFW są państwa członkowskie, których walutą jest euro.

2. Państwo członkowskie, którego walutą nie jest euro, zostaje członkiem EFW z dniem wejścia w życie decyzji Rady podjętej zgodnie z art. 140 ust. 2 TFUE, która uchyla jego derogację dotyczącą przyjęcia euro. Państwo to zostaje członkiem EFW na takich samych warunkach jak dotychczasowi członkowie EFW.

3. Warunkiem wykonywania przez członków EFW wszystkich praw przyznanych niniejszym rozporządzeniem, w tym praw głosu, jest wpłata ich wkładu do kapitału zakładowego.

4. Nowy członek EFW otrzyma udziały w EFW w zamian za swój wkład kapitałowy, obliczony zgodnie z kluczem wkładów określonym w art. 14.

Artykuł 3

Cel i zadania

1. EFW przyczynia się do ochrony stabilności finansowej strefy euro, a także stabilności finansowej „uczestniczących państw członkowskich” w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013.

2. Aby osiągnąć ten cel, EFW:

a) uruchamia fundusze oraz udziela swoim członkom mającym poważne trudności finansowe lub zagrożonym takimi trudnościami, pod rygorystycznymi warunkami dostosowanymi do charakteru wybranego instrumentu pomocy finansowej, pomocy stabilizacyjnej, jeżeli jest to konieczne do zapewnienia stabilności finansowej całej strefy euro lub członków EFW;

b) udostępnia linie kredytowe lub ustanawia gwarancje wspierające Jednolitą Radę ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji („SRB”) utworzoną zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 806/2014, na potrzeby wszelkich powierzonych jej zadań.

CZĘŚĆ II

ORGANIZACJA I PROCES DECYZYJNY

Artykuł 4

Struktura i zasady głosowania

1. EFW posiada Radę Gubernatorów i Radę Dyrektorów, a także Dyrektora Zarządzającego oraz inny personel, jaki może być uznany za konieczny. Gubernatorzy, Dyrektorzy i ich zastępcy nie otrzymują od EFW wynagrodzenia za wykonywanie swoich obowiązków.

2. Decyzje Rady Gubernatorów i Rady Dyrektorów są podejmowane jednogłośnie, wzmocnioną większością kwalifikowaną, większością kwalifikowaną albo większością zwykłą, jak określono w niniejszym rozporządzeniu. Przy podejmowaniu wszystkich decyzji wymagane jest kworum dwóch trzecich członków EFW, których prawa głosu stanowią co najmniej dwie trzecie wszystkich praw głosu.

3. Wstrzymanie się od głosu przez członków obecnych lub reprezentowanych nie stanowi przeszkody w przyjęciu decyzji wymagającej jednomyślności.

4. Przyjęcie decyzji wzmocnioną większością kwalifikowaną wymaga 85 % oddanych głosów.

5. Przyjęcie decyzji większością kwalifikowaną wymaga 80 % oddanych głosów.

6. Przyjęcie decyzji większością zwykłą wymaga większości oddanych głosów.

7. Liczba praw głosu każdego członka EFW, które są wykonywane przez jego przedstawiciela w Radzie Gubernatorów lub Radzie Dyrektorów, jest równa liczbie udziałów przydzielonych temu członkowi w kapitale zakładowym EFW.

8. W przypadku niewywiązania się przez członka EFW z płatności jakiejkolwiek części kwoty należnej z tytułu jego zobowiązań związanych z opłaconymi udziałami lub wezwaniami do uzupełnienia kapitału na podstawie art. 8, 9 i 10 niniejszego Statutu lub z tytułu zwrotu pomocy finansowej udzielonej na podstawie art. 16 lub 17 niniejszego Statutu prawa głosu tego członka EFW są zawieszane na okres zalegania przez niego z płatnością. Progi głosów są wówczas odpowiednio przeliczane.

Artykuł 5

Rada Gubernatorów

1. Każdy członek EFW mianuje jednego Gubernatora i jednego zastępcę Gubernatora. Decyzje o mianowaniu mogą być cofnięte w dowolnym czasie. Gubernator musi być członkiem rządu członka EFW odpowiedzialnym za sprawy finansowe. W razie nieobecności Gubernatora jego zastępca jest w pełni upoważniony do działania w jego imieniu.

2. Przewodniczącym Rady Gubernatorów („Przewodniczący”) jest przewodniczący Eurogrupy, o którym mowa w Protokole nr 14 w sprawie Eurogrupy dołączonym do TUE i TFUE. Rada Gubernatorów wybiera spośród swoich członków Wiceprzewodniczącego na dwuletnią kadencję. Wiceprzewodniczący może zostać ponownie wybrany na kolejną kadencję. W przypadku gdy osoba sprawująca funkcję przestała spełniać wymogi określone w ust. 1 należy niezwłocznie wybrać nowego kandydata.

3. Członek Komisji i prezes Europejskiego Banku Centralnego („EBC”) uczestniczą w posiedzeniach Rady Gubernatorów jako członkowie bez prawa głosu.

4. Przedstawiciele państw członkowskich, których walutą nie jest euro i które uczestniczą wspólnie z EFW, na zasadzie ad hoc, w operacji pomocy stabilizacyjnej na rzecz państwa członkowskiego, którego walutą jest euro, są również zapraszani do udziału w charakterze obserwatora w posiedzeniach Rady Gubernatorów, podczas których omawiana jest dana pomoc stabilizacyjna i jej monitorowanie.

5. Inne osoby, w tym przedstawiciele państw członkowskich, których walutą nie jest euro, do celów innych niż określone w ust. 4, a także instytucje i organizacje mogą być zapraszane przez Radę Gubernatorów do udziału w posiedzeniach w charakterze obserwatorów na zasadzie ad hoc.

6. Następujące decyzje określone w niniejszym Statucie są podejmowane przez Radę Gubernatorów jednogłośnie:

a) zwiększenie lub zmniejszenie minimalnej zdolności udzielania pożyczek na podstawie art. 8 ust. 6;

b) dokonywanie wezwań do uzupełnienia kapitału na podstawie art. 9 ust. 1;

c) podwyższenie kapitału zakładowego na podstawie art. 10 ust. 1;

d) uwzględnienie ewentualnej aktualizacji klucza subskrypcji kapitału EBC i zmian, które należy w związku z tym wprowadzić do klucza wkładów określającego sposób subskrypcji kapitału zakładowego EFW zgodnie z art. 11 ust. 4;

e) zatwierdzenie zmian podziału kapitału pomiędzy członków EFW i obliczeń dotyczących tego nowego podziału w rezultacie przystąpienia do EFW nowego członka będącego państwem członkowskim, na podstawie art. 11 ust. 3;

f) potwierdzenie lub zmiana warunków dotyczących udostępnienia linii kredytowych lub ustanowienia gwarancji w celu wsparcia SRB oraz decyzje o podwyższeniu pułapu pomocy na rzecz SRB zgodnie z art. 22 ust. 5;

g) przyjęcie warunków finansowych dotyczących udostępnienia linii kredytowych lub ustanowienia pułapu gwarancji na rzecz SRB, zgodnie z art. 22 ust. 5 i art. 23 ust. 1.

7. Następujące decyzje określone w niniejszym Statucie są podejmowane przez Radę Gubernatorów wzmocnioną większością kwalifikowaną:

a) udzielenie członkom EFW pomocy stabilizacyjnej, w tym decyzja o warunkach dotyczących polityki określonych w protokole ustaleń, o którym mowa w art. 13 ust. 3, oraz decyzje o wyborze instrumentów i o warunkach finansowych tej pomocy, zgodnie z art. 14–18;

b) zwrócenie się do Komisji o wynegocjowanie, w porozumieniu z EBC, warunków dotyczących polityki gospodarczej, które wiążą się z każdą pomocą finansową, na podstawie art. 13 ust. 3;

c) zmiana polityki dotyczącej marży i wytycznych dotyczących marż stosowanych w przypadku pomocy finansowej, na podstawie art. 20.

8. Następujące decyzje określone w niniejszym Statucie są podejmowane przez Radę Gubernatorów większością kwalifikowaną:

a) określenie szczegółowych warunków technicznych dotyczących uzyskania członkostwa w EFW przez państwo członkowskie;

b) wybór Wiceprzewodniczącego Rady Gubernatorów, zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu;

c) określenie wykazu działań, które są nie do pogodzenia z obowiązkami Dyrektora lub zastępcy Dyrektora, na podstawie art. 6 ust. 8;

d) przyjęcie listy wyselekcjonowanych kandydatów na stanowisko Dyrektora Zarządzającego i wystąpienie do Trybunału Sprawiedliwości o usunięcie Dyrektora Zarządzającego z urzędu na podstawie art. 7;

e) ustanowienie regulaminu wewnętrznego EFW;

f) ustanowienie innych funduszy na podstawie art. 27;

g) decyzje o działaniach, jakie należy podjąć w celu dochodzenia wierzytelności od członka EFW na podstawie art. 28 ust. 2 i 3;

h) zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego EFW na podstawie art. 31 oraz sprawozdania rocznego EFW na podstawie art. 32;

i) zatwierdzenie zewnętrznych biegłych rewidentów na podstawie art. 34;

j) mianowanie członków Rady Audytorów na podstawie art. 35 ust. 1;

k) określenie języka roboczego EFW na podstawie art. 47.

9. Przewodniczący zwołuje posiedzenia Rady Gubernatorów i im przewodniczy. Wiceprzewodniczący przewodniczy posiedzeniom w przypadku, gdy Przewodniczący nie może w nich uczestniczyć.

Artykuł 6

Rada Dyrektorów

1. Każdy Gubernator mianuje jednego Dyrektora i jednego zastępcę Dyrektora spośród osób posiadających wysokie kompetencje w sprawach gospodarczych i finansowych. Decyzje o mianowaniu mogą być cofnięte w dowolnym czasie. W razie nieobecności Dyrektora jego zastępca jest w pełni upoważniony do działania w jego imieniu.

Każdy Dyrektor i zastępca Dyrektora poświęca działalności EFW taką ilość czasu i uwagi, jaka jest wymagana. W czasie sprawowania urzędu w EFW i przez okres sześciu miesięcy po ustąpieniu z urzędu Dyrektor i zastępca Dyrektora nie mogą angażować się w działania określone przez Radę Gubernatorów na podstawie ust. 8.

2. Komisja może mianować jednego członka bez prawa głosu. EBC może mianować jednego obserwatora.

3. Przedstawiciele państw członkowskich, których walutą nie jest euro i które uczestniczą wspólnie z EFW, na zasadzie ad hoc, w operacji wsparcia i finansowej pomocy stabilizacyjnej na rzecz państwa członkowskiego, którego walutą jest euro, są również zapraszani do udziału w charakterze obserwatora w posiedzeniach Rady Dyrektorów, gdy omawiana jest dana pomoc finansowa i jej monitorowanie.

4. Inne osoby, w tym przedstawiciele państw członkowskich, których walutą nie jest euro, do celów innych niż określone w ust. 3 niniejszego artykułu, a także instytucje i organizacje mogą być zapraszane przez Radę Gubernatorów do udziału w posiedzeniach w charakterze obserwatorów na zasadzie ad hoc.

5. Rada Dyrektorów podejmuje decyzje większością kwalifikowaną, o ile w niniejszym Statucie nie przewidziano inaczej.

6. Bez uszczerbku dla uprawnień Rady Gubernatorów określonych w art. 5 Rada Dyrektorów zapewnia, aby EFW był zarządzany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i regulaminem wewnętrznym EFW.

7. Każdy wakat w Radzie Dyrektorów jest niezwłocznie obsadzany zgodnie z ust. 1.

8. Rada Gubernatorów określa, jakie działania są nie do pogodzenia z obowiązkami Dyrektora lub jego zastępcy.

Artykuł 7

Dyrektor Zarządzający

1. Dyrektor Zarządzający jest mianowany przez Radę na podstawie jego osiągnięć zawodowych spośród kandydatów posiadających obywatelstwo członka EFW, odpowiednie doświadczenie międzynarodowe oraz wysoki poziom umiejętności, wiedzy i kompetencji w sprawach gospodarczych i finansowych.

Rada Gubernatorów sporządza listę wyselekcjonowanych kandydatów na stanowisko Dyrektora Zarządzającego. Dąży ona przy tym do przestrzegania zasady równowagi płci.

Rada mianuje Dyrektora Zarządzającego po zasięgnięciu opinii Parlamentu Europejskiego. Rada stanowi większością kwalifikowaną. W głosowaniu uczestniczą tyko członkowie Rady reprezentujący państwa członkowskie, których walutą jest euro.

Dyrektor Zarządzający wykonuje swoje obowiązki w pełnym wymiarze czasowym. Oprócz tego może on pełnić funkcję dyrektora generalnego Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej („EFSF”). Dyrektor Zarządzający nie może sprawować innego urzędu na szczeblu krajowym, unijnym ani międzynarodowym, ani nie może pełnić funkcji Gubernatora ani jego zastępcy, ani Dyrektora ani jego zastępcy.

2. Kadencja Dyrektora Zarządzającego trwa pięć lat. Może on zostać mianowany na kolejną kadencję jednokrotnie. Dyrektor Zarządzający sprawuje swój urząd do czasu mianowania jego następcy. Jeżeli Dyrektor Zarządzający przestał spełniać warunki wymagane do wykonywania jego obowiązków lub został uznany za winnego poważnego uchybienia, Trybunał Sprawiedliwości, działając na wniosek Rady Gubernatorów i po poinformowaniu Parlamentu Europejskiego, może przyjąć decyzję o odwołaniu go z urzędu.

3. Dyrektor Zarządzający przewodniczy posiedzeniom Rady Dyrektorów i uczestniczy w posiedzeniach Rady Gubernatorów.

4. Dyrektor Zarządzający pełni funkcję dyrektora ds. personalnych EFW i jest odpowiedzialny za organizowanie, powoływanie i odwoływanie pracowników, na podstawie art. 39 niniejszego Statutu.

5. Dyrektor Zarządzający jest przedstawicielem prawnym EFW.

Nie naruszając przepisów art. 13 ust. 4, art. 14 ust. 3, art. 15 ust. 3, art. 16 ust. 3, art. 17 ust. 3, art. 18 ust. 4 i art. 23 ust. 2 niniejszego Statutu, do reprezentowania EFW wobec osób trzecich są uprawnieni:

a) Dyrektor Zarządzający lub – w przypadku jego nieobecności – dwóch członków zarządu działających łącznie; oraz

b) każda osoba działająca w ramach uprawnień szczególnych przekazanych jej przez Dyrektora Zarządzającego.

6. Dyrektor Zarządzający prowadzi, pod kierunkiem Rady Dyrektorów, bieżące sprawy EFW, w czym wspiera go zarząd.

W skład zarządu wchodzi Dyrektor Zarządzający, pełniący funkcję przewodniczącego tego organu, oraz inni członkowie personelu EFW, których powołuje w miarę potrzeby Dyrektor Zarządzający.

KAPITAŁ I ZDOLNOŚĆ UDZIELANIA POŻYCZEK

Artykuł 8

Pierwotny kapitał zakładowy i zdolność udzielania pożyczek

1. Pierwotny kapitał zakładowy EFW wynosi 704 798,7 mln EUR. Dzieli się on na siedem milionów czterdzieści siedem tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt siedem udziałów o wartości nominalnej 100 000 EUR każdy, które mogą zostać objęte w drodze przeniesienia kapitału EMS zgodnie z kluczem pierwotnych wkładów określonym w tabeli I i obliczonym zgodnie z art. 11 niniejszego Statutu. Sposób subskrypcji pierwotnego kapitału zakładowego jest określony w tabeli II.

2. Pierwotny kapitał zakładowy EFW dzieli się na udziały opłacone i udziały płatne na żądanie. Początkowa łączna zagregowana wartość nominalna udziałów opłaconych wynosi 80 548,4 mln EUR. Początkowo subskrybowane udziały w kapitale zakładowym są emitowane według wartości nominalnej. Inne udziały są emitowane również według wartości nominalnej.

3. Na udziałach w kapitale zakładowym nie wolno ustanawiać żadnych obciążeń ani praw zastawu i nie mogą one być przenoszone, z wyjątkiem przekazania udziałów służącego wprowadzeniu w życie zmian klucza wkładów, o których to zmianach jest mowa w art. 11 ust. 5 niniejszego Statutu, w taki sposób, aby zapewnić podział udziałów odpowiadający nowemu kluczowi.

4. Odpowiedzialność każdego członka EFW jest w każdym przypadku ograniczona do wysokości jego wkładu w kapitał zakładowy obliczonej według ceny emisyjnej udziałów. Żaden członek EFW nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania EFW z tytułu swojego członkostwa w tym Funduszu. Spoczywający na członkach EFW obowiązek wnoszenia wkładów w kapitał zakładowy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem pozostaje niezmieniony w przypadku, gdy jeden z członków EFW kwalifikuje się do otrzymania pomocy finansowej EFW lub otrzymuje taką pomoc.

5. Budżet Unii nie odpowiada za koszty ani straty EFW.

6. Pierwotna zdolność udzielania pożyczek przez EFW nie może być mniejsza niż 500 000 mln euro. Suma wszystkich zobowiązań finansowych EFW nie może nigdy przekraczać jego minimalnej zdolności udzielania pożyczek. Rada Gubernatorów może zadecydować o zwiększeniu zdolności udzielania pożyczek. W należycie uzasadnionych wyjątkowych przypadkach Rada Gubernatorów może również przejściowo zmniejszyć zdolność udzielania pożyczek, jeżeli jest to wymagane do zapewnienia EFW zdolności pełnienia jego funkcji.

Artykuł 9

Wezwania do uzupełnienia kapitału

1. Rada Gubernatorów może w dowolnym czasie wezwać do pokrycia nieopłaconego kapitału zakładowego i wyznaczyć członkom EFW odpowiedni termin na dokonanie wpłat na ten kapitał.

2. Rada Dyrektorów może wezwać do pokrycia nieopłaconego kapitału zakładowego w drodze decyzji przyjętej zwykłą większością głosów, aby uzupełnić poziom wpłaconego kapitału, jeżeli na skutek pokrycia strat spadł on poniżej kwoty określonej w art. 8 ust. 2 niniejszego Statutu, która może zostać zmieniona przez Radę Gubernatorów w drodze procedury określonej w art. 10 niniejszego Statutu; w takim przypadku Rada Dyrektorów wyznacza członkom EFW odpowiedni termin na dokonanie wpłat.

3. Dyrektor Zarządzający wzywa do pokrycia nieopłaconego kapitału zakładowego w najszybszym możliwym terminie, jeżeli jest to konieczne, aby zapobiec niewywiązaniu się przez EFW z planowych płatności lub innych zobowiązań płatniczych należnych wierzycielom EFW. Dyrektor Zarządzający informuje Radę Dyrektorów i Radę Gubernatorów o każdym takim wezwaniu. W przypadku wykrycia potencjalnego niedoboru funduszy EFW Dyrektor Zarządzający dokonuje jak najszybciej wezwania lub wezwań do uzupełnienia kapitału w celu zapewnienia, aby EFW dysponował wystarczającymi środkami finansowymi pozwalającymi mu uregulować w terminie i w całości zobowiązania wobec wierzycieli. Członkowie EFW zobowiązują się nieodwołalnie i bezwarunkowo do dokonywania wpłat na każde wezwanie Dyrektora Zarządzającego do uzupełnienia kapitału wystosowane na mocy niniejszego ustępu, w terminie siedmiu dni roboczych od otrzymania takiego wezwania.

4. Po każdym wezwaniu do uzupełnienia kapitału członkowie EFW dokonują wpłat w terminie.

5. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe warunki odnoszące się do wezwań do uzupełnienia kapitału na mocy niniejszego artykułu.

Artykuł 10

Podwyższenia kapitału

1. Rada Gubernatorów może zadecydować o podwyższeniu kapitału zakładowego EFW, o którym mowa w art. 11. Nowe udziały są przydzielane członkom EFW zgodnie z kluczem wkładów określonym w art. 11.

2. Po przystąpieniu do EFW nowego członka będącego państwem członkowskim kapitał zakładowy EFW jest automatycznie podwyższany przez pomnożenie odpowiednich wartości obowiązujących w danym czasie przez stosunek – w ramach zmienionego klucza wkładów określonego w art. 11 niniejszego Statutu – pomiędzy ważeniem nowego członka EFW a ważeniem dotychczasowych członków EFW.

Artykuł 11

Klucz wkładów

1. Klucz wkładów określający sposób subskrypcji kapitału zakładowego EFW przez członków EFW będących państwami członkowskimi, których walutą jest euro, opiera się – z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 – na kluczu subskrypcji kapitału EBC przez krajowe banki centralne członków EFW, określonym w art. 29 Protokołu nr 4 w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego („Statut ESBC”) dołączonego do TUE i TFUE.

2. Klucz pierwotnych wkładów określający sposób subskrypcji kapitału zakładowego EFW jest określony w tabeli I załączonej do niniejszego Statutu.

3. Klucz wkładów określający sposób subskrypcji kapitału zakładowego EFW jest zmieniany w przypadku:

a) przystąpienia do EFW nowego członka będącego państwem członkowskim i automatycznego podwyższenia kapitału EFW; lub

b) wygaśnięcia okresu obowiązywania tymczasowej korekty ustanowionej w odniesieniu do członka EFW na mocy art. 44.

4. Rada Gubernatorów może zadecydować o uwzględnieniu ewentualnych aktualizacji klucza subskrypcji kapitału EBC, o którym mowa w art. 1, przy okazji zmian klucza wkładów na podstawie ust. 3.

5. W przypadku zmiany klucza wkładów określającego sposób subskrypcji kapitału zakładowego EFW członkowie EFW przekazują sobie udziały w kapitale zakładowym w taki sposób, aby zapewnić jego podział odpowiadający nowemu kluczowi.

6. Rada Dyrektorów podejmuje wszystkie inne środki niezbędne do zapewnienia stosowania przepisów niniejszego artykułu.

CZĘŚĆ IV

OPERACJE POMOCY STABILIZACYJNEJ EFW

Tytuł I

Zasady prowadzenia przez EFW operacji stabilizacyjnych

Artykuł 12

Zasady

1. Jeżeli jest to niezbędne do ochrony stabilności finansowej strefy euro lub należących do niej państw członkowskich, EFW może udzielić członkowi EFW pomocy stabilizacyjnej za pomocą instrumentów określonych w art. 14–19, z zastrzeżeniem rygorystycznych warunków dotyczących polityki, które są odpowiednie do charakteru wybranego instrumentu pomocy finansowej. Takie warunki dotyczące polityki mogą sięgać od realizacji programu dostosowań makroekonomicznych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 1 po stałe przestrzeganie wcześniej ustalonych warunków przyznania pomocy.

2. EFW, Rada, Komisja i państwa członkowskie przestrzegają w pełni art. 152 TFUE, a także uwzględniają przepisy i praktyki krajowe oraz art. 28 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Stosowanie niniejszego rozporządzenia nie ma zatem wpływu na prawo do negocjowania, zawierania i egzekwowania układów zbiorowych ani na prawo do podejmowania działań zbiorowych zgodnie z prawem krajowym.

Tytuł II

Finansowa pomoc stabilizacyjna na rzecz członków EFW

Artykuł 13

Procedura udzielania pomocy stabilizacyjnej członkom EFW

1. Członek EFW może wystąpić do Przewodniczącego Rady Gubernatorów z wnioskiem o przyznanie pomocy stabilizacyjnej. We wniosku wskazuje się instrument lub instrumenty pomocy finansowej, które należy wziąć pod uwagę. Po otrzymaniu wniosku Przewodniczący Rady Gubernatorów zwraca się do Komisji, aby w porozumieniu z EBC przeprowadziła następujące oceny:

a) ocenę dotyczącą istnienia ryzyka zagrażającego stabilności finansowej całej strefy euro albo poszczególnych państw członkowskich należących do strefy euro, chyba że EBC przedstawił już analizę na podstawie art. 18 ust. 2 niniejszego Statutu;

b) ocenę dotyczącą stabilności długu publicznego;

c) ocenę faktycznych lub potencjalnych potrzeb zainteresowanego członka EFW w zakresie finansowania.

2. Na podstawie wniosku członka EFW i oceny, o której mowa w ust. 1, Rada Gubernatorów może zadecydować co do zasady o przyznaniu zainteresowanemu członkowi EFW pomocy stabilizacyjnej w formie instrumentu pomocy finansowej.

3. W przypadku przyjęcia decyzji na mocy ust. 2 Rada Gubernatorów zwraca się do Komisji, aby w porozumieniu z EBC i we współpracy z EFW wynegocjowała z zainteresowanym członkiem EFW protokół ustaleń wyszczególniający warunki dotyczące polityki, które wiążą się z danym instrumentem pomocy finansowej. Treść protokołu ustaleń powinna odzwierciedlać powagę niedociągnięć, które należy wyeliminować, oraz wybrany instrument pomocy finansowej. W tym samym czasie Dyrektor Zarządzający przygotowuje do przyjęcia przez Radę Gubernatorów wniosek dotyczący umowy w sprawie instrumentu pomocy finansowej, określający warunki finansowe i wybrane instrumenty.

Protokół ustaleń musi być w pełni zgodny ze środkami koordynacji polityki gospodarczej określonymi w TFUE, w szczególności z wszelkimi aktami prawa Unii, w tym z opiniami, ostrzeżeniami, zaleceniami i decyzjami skierowanymi do zainteresowanego członka EFW, a także z programem dostosowań makroekonomicznych zatwierdzanym przez Radę na mocy art. 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 472/2013. Protokół ustaleń powinna poprzedzić ocena skutków społecznych.

4. Komisja i EFW podpisują protokół ustaleń, jeżeli zostały wcześniej spełnione wymogi, o których mowa w ust. 3, a Rada Gubernatorów zatwierdziła ten protokół.

5. Protokół ustaleń jest podawany do wiadomości publicznej.

6. Rada Dyrektorów zatwierdza umowę w sprawie instrumentu pomocy finansowej, która wyszczególnia kwestie finansowe związane z udzielaną pomocą stabilizacyjną oraz, w stosownych przypadkach, z wypłatą pierwszej transzy pomocy.

7. EFW ustanawia odpowiedni system ostrzeżeń, aby zapewnić terminowe otrzymywanie od członka EFW spłat z tytułu pomocy stabilizacyjnej.

8. Komisja, w porozumieniu z EBC, monitoruje przestrzeganie warunków dotyczących polityki, które wiążą się z instrumentem pomocy finansowej.

Artykuł 14

Ostrożnościowa pomoc finansowa EFW

1. Rada Gubernatorów może zadecydować o przyznaniu ostrożnościowej pomocy finansowej w formie ostrożnościowej warunkowej linii kredytowej albo wspomagającej warunkowej linii kredytowej, zgodnie z art. 12 ust. 1 niniejszego Statutu.

2. Warunki dotyczące polityki, które wiążą się z ostrożnościową pomocą finansową EFW, należy wyszczególnić w protokole ustaleń, zgodnie z art. 13 ust. 3.

3. Warunki finansowe ostrożnościowej pomocy EFW należy wyszczególnić w umowie w sprawie instrumentu ostrożnościowej pomocy finansowej, którą podpisuje Dyrektor Zarządzający.

4. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedur wdrażania ostrożnościowej pomocy finansowej EFW.

5. Na wniosek Dyrektora Zarządzającego Rada Dyrektorów, stanowiąc wzmocnioną większością kwalifikowaną głosów, podejmuje decyzję w sprawie utrzymania linii kredytowej, po otrzymaniu sprawozdania Komisji z monitorowania, przygotowanego zgodnie z art. 13 ust. 8.

6. Po pierwszym wykorzystaniu środków finansowych przez członka EFW (w drodze pożyczki lub zakupu na rynku pierwotnym) Rada Dyrektorów – działając na wniosek Dyrektora Zarządzającego i po otrzymaniu oceny przygotowanej przez Komisję w porozumieniu z EBC – decyduje wzmocnioną większością kwalifikowaną głosów, czy linia kredytowa jest w dalszym ciągu odpowiednim instrumentem, czy też potrzebna jest inna forma pomocy finansowej.

Artykuł 15

Pomoc finansowa na dokapitalizowanie instytucji kredytowych członka EFW

1. Rada Gubernatorów może zadecydować o przyznaniu członkowi EFW pomocy finansowej w formie pożyczek przeznaczonych na konkretny cel, którym jest dokapitalizowanie jego instytucji kredytowych.

2. Warunki dotyczące polityki, które wiążą się z pomocą finansową na dokapitalizowanie instytucji kredytowych członka EFW, należy określić w protokole ustaleń, zgodnie z art. 13 ust. 3.

3. Nie naruszając postanowień art. 107 i 108 TFUE, warunki finansowe pomocy finansowej na dokapitalizowanie instytucji kredytowych członka EFW należy wyszczególnić w umowie w sprawie instrumentu pomocy finansowej, którą podpisuje Dyrektor Zarządzający.

4. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedur wdrażania pomocy finansowej na dokapitalizowanie instytucji kredytowych członka EFW.

5. W stosownych przypadkach Rada Dyrektorów, stanowiąc wzmocnioną większością kwalifikowaną głosów, podejmuje decyzję w sprawie wypłaty dalszych transz pomocy finansowej, działając na wniosek Dyrektora Zarządzającego i po otrzymaniu sprawozdania Komisji z monitorowania, przygotowanego zgodnie z art. 13 ust. 8.

Artykuł 16

Pożyczki EWF

1. Rada Gubernatorów może zadecydować o przyznaniu członkowi EFW pomocy finansowej w formie pożyczki, zgodnie z art. 12 ust. 1.

2. Warunki dotyczące polityki, które wiążą się z pożyczkami EFW, należy zawrzeć w programie dostosowań makroekonomicznych wyszczególnionym w protokole ustaleń, zgodnie z art. 13 ust. 3.

3. Warunki finansowe każdej pożyczki EFW należy wyszczególnić w umowie w sprawie instrumentu pomocy finansowej, którą podpisuje Dyrektor Zarządzający.

4. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedur wdrażania pożyczek EFW.

5. Rada Dyrektorów, stanowiąc wzmocnioną większością kwalifikowaną głosów, podejmuje decyzję w sprawie wypłaty dalszych transz pomocy finansowej, działając na wniosek Dyrektora Zarządzającego i po otrzymaniu sprawozdania Komisji z monitorowania, przygotowanego zgodnie z art. 13 ust. 8.

Artykuł 17

Instrument wsparcia na rynku pierwotnym

1. Rada Gubernatorów może zadecydować o zleceniu zakupu obligacji członka EFW na rynku pierwotnym, działając na podstawie art. 12 ust. 1 i w celu osiągnięcia jak największej oszczędności kosztów pomocy finansowej.

2. Warunki dotyczące polityki, które wiążą się z instrumentem wsparcia na rynku pierwotnym, należy wyszczególnić w protokole ustaleń, zgodnie z art. 13 ust. 3.

3. Warunki finansowe, na których dokonywany będzie zakup obligacji, należy wyszczególnić w umowie w sprawie instrumentu pomocy finansowej, którą podpisuje Dyrektor Zarządzający.

4. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedury wdrażania instrumentu wsparcia na rynku pierwotnym.

5. Rada Dyrektorów, stanowiąc wzmocnioną większością kwalifikowaną głosów, podejmuje decyzję w sprawie wypłaty pomocy finansowej na rzecz państwa członkowskiego będącego beneficjentem w formie operacji na rynku pierwotnym, działając na wniosek Dyrektora Zarządzającego i po otrzymaniu sprawozdania Komisji z monitorowania, przygotowanego zgodnie z art. 13 ust. 8.

Artykuł 18

Instrument wsparcia na rynku wtórnym

1. Rada Gubernatorów może zadecydować o zleceniu operacji na rynku wtórnym w odniesieniu do obligacji członka EFW zgodnie z art. 12 ust. 1.

2. Decyzje dotyczące interwencji na rynku wtórnym zapobiegających efektowi domina są podejmowane na podstawie analizy EBC, która potwierdza zaistnienie wyjątkowych okoliczności na rynku finansowym i wystąpienie ryzyka dla stabilności finansowej.

3. Warunki dotyczące polityki, które wiążą się z instrumentem wsparcia na rynku wtórnym, należy wyszczególnić w protokole ustaleń, zgodnie z art. 13 ust. 3.

4. Warunki finansowe, na których prowadzone będą operacje na rynku wtórnym, należy wyszczególnić w umowie w sprawie instrumentu pomocy finansowej, którą podpisuje Dyrektor Zarządzający.

5. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedury wdrażania instrumentu wsparcia na rynku wtórnym.

6. Na wniosek Dyrektora Zarządzającego Rada Dyrektorów, stanowiąc wzmocnioną większością kwalifikowaną głosów, podejmuje decyzję w sprawie rozpoczęcia operacji na rynku wtórnym.

Artykuł 19

Instrument na rzecz bezpośredniego dokapitalizowania instytucji kredytowych

1. Nie naruszając postanowień art. 107 i 108 TFUE, przepisów art. 18 ust. 4 lit. d) i art. 27 ust. 9 rozporządzenia (UE) nr 806/2014 oraz art. 56, 57 i 58 dyrektywy 2014/59/UE, na wniosek członka EFW Rada Gubernatorów EFW może zadecydować o przyznaniu pomocy finansowej na bezpośrednie dokapitalizowanie instytucji kredytowych. Pomoc ta dotyczy szczególnych przypadków, w których sektor finansowy członka EFW doświadcza poważnych trudności, a naprawa tej sytuacji zagrażałaby w istotnym stopniu stabilności budżetowej członka EFW ze względu na poważne ryzyko wystąpienia efektu domina pomiędzy sektorem finansowym a państwem, podczas gdy alternatywne rozwiązania mogłyby spowodować utratę stałego dostępu do rynków przez członka EFW.

2. Dokapitalizowywana instytucja kredytowa musi mieć znaczenie systemowe albo stanowić poważne zagrożenie dla stabilności finansowej całej strefy euro lub członka EFW występującego z wnioskiem o pomoc.

3. Członek EFW, na którego terytorium znajduje się instytucja kredytowa, o której mowa w ust. 2, ma obowiązek współuczestniczyć w pomocy EFW przez wniesienie kapitału w odpowiedniej wysokości i o odpowiedniej jakości.

4. Rada Gubernatorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedury wdrażania instrumentu na rzecz bezpośredniego dokapitalizowania instytucji kredytowych.

5. Operacja dokapitalizowania jest zatwierdzana przez Radę Dyrektorów. W stosownych przypadkach zatwierdzenie tej operacji może zostać uzależnione od spełnienia określonych warunków odnoszących się do instytucji będącej beneficjentem.

6. Łączne zobowiązania finansowe wynikające z decyzji przyjętych na podstawie ust. 1 nie mogą przekraczać kwoty 60 000 mln EUR.

Tytuł III

Polityka EFW dotycząca marży i operacje zaciągania pożyczek przez EFW

Artykuł 20

Polityka dotycząca marż

1. EFW dąży do pełnego pokrycia swoich kosztów finansowania i kosztów operacyjnych związanych z udzielaniem pomocy stabilizacyjnej, udostępnianiem linii kredytowych lub ustanowieniem gwarancji i uwzględnia odpowiednią marżę.

2. Marże mające zastosowanie do każdego instrumentu są określone w wytycznej dotyczącej marż przyjętej przez Radę Gubernatorów.

3. Polityka dotycząca marż może zostać zmieniona przez Radę Gubernatorów.

Artykuł 21

Operacje zaciągania pożyczek

1. EFW może pozyskiwać środki w drodze emisji instrumentów finansowych lub przez zawieranie umów i porozumień finansowych lub innych z członkami EFW, instytucjami finansowymi lub innymi stronami trzecimi.

2. O sposobach prowadzenia operacji zaciągania pożyczek decyduje Dyrektor Zarządzający, zgodnie ze szczegółowymi wytycznymi przyjętymi przez Radę Dyrektorów.

3. EFW korzysta z odpowiednich narzędzi zarządzania ryzykiem, które są poddawane regularnym przeglądom przez Radę Dyrektorów.

CZĘŚĆ V

WSPARCIE NA RZECZ SRB

Artykuł 22

Linia kredytowa lub gwarancje na rzecz SRB

1. Wsparcie finansowe na rzecz SRB jest udzielane wspólnie przez EFW i przez uczestniczące państwa członkowskie, w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, których walutą nie jest euro, na równoważnych warunkach, za pomocą linii kredytowych i/lub pułapów w odniesieniu do gwarancji na zobowiązania SRB.

Koszt wsparcia udzielanego SRB na podstawie ust. 1 jest pokrywany przez EFW i uczestniczące państwa członkowskie, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, proporcjonalnie do klucza ogłoszonego przez SRB w chwili przedstawienia wniosku o pomoc. SRB określa ten klucz, obliczając nadzwyczajne składki ex post, które musiałyby zostać pobrane, aby spłacić całkowitą kwotę wsparcia, i agregując otrzymane wyniki na poziomie – odpowiednio – terytorium wszystkich członków EFW i terytoriów każdego uczestniczącego państwa członkowskiego, w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, którego walutą nie jest euro. SRB dokonuje tych obliczeń na podstawie najnowszych danych, które zostały jej udostępnione do celów art. 70 rozporządzenia (UE) nr 806/2014. SRB nie stosuje do celów tych obliczeń postanowień art. 5 ust. 1 lit. e) umowy o przekazywaniu i uwspólnianiu składek na rzecz Funduszu.

2. Łączna kwota zobowiązań pozostających do spłaty z tytułu decyzji przyjętych na podstawie ust. 1 jest ograniczona pułapem, którego pierwotna wysokość wynosi 60 000 mln EUR.

3. Środki finansowe przekazane SRB są odzyskiwane przez SRB zgodnie z art. 73 rozporządzenia (UE) nr 806/2014.

4. Rada Gubernatorów, działając w porozumieniu z uczestniczącymi państwami członkowskimi, o których mowa w ust. 1:

a) przyjmuje warunki finansowe, na których udzielane jest wsparcie;

b) może zadecydować o podwyższeniu pułapu, o którym mowa w ust. 2.

5. W przypadku gdy państwo członkowskie, którego walutą nie jest euro, stanie się uczestniczącym państwem członkowskim w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, uzgadnia ono z EFW i innymi uczestniczącymi państwami członkowskimi, w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, których walutą nie jest euro, potwierdzenie lub – w razie konieczności – zmianę warunków wskazanych w ust. 4.

W przypadku gdy państwo członkowskie, którego walutą nie jest euro, stanie się uczestniczącym państwem członkowskim w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013 pierwotny pułap wskazany w ust. 3 jest podwyższany o taką samą wielkość procentową, o jaką wzrasta poziom docelowy na podstawie art. 69 rozporządzenia (UE) nr 806/2014, gdy państwo członkowskie, którego walutą nie jest euro, stanie się uczestniczącym państwem członkowskim w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013.

6. Warunki finansowe, o których mowa w ust. 4 lit. a), są uściślane w umowie lub umowach w sprawie instrumentu pomocy finansowej pomiędzy SRB, z jednej strony, a EFW i uczestniczącymi państwami członkowskimi, o których mowa w ust. 1, z drugiej strony.

7. Decyzje o wykorzystaniu linii kredytowej lub udzieleniu gwarancji na zobowiązania SRB są podejmowane najpóźniej w ciągu 12 godzin od otrzymania wniosku SRB.

8. Jeżeli wniosek SRB jest związany z programem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, SRB może – po zasięgnięciu opinii Komisji – zwrócić się o wsparcie przed przyjęciem tego programu. W takim przypadku decyzje o wykorzystaniu linii kredytowej lub udzieleniu gwarancji na zobowiązania SRB wchodzą w życie z chwilą wejścia w życie programu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

Artykuł 23

Przepisy mające zastosowanie do EFW

1. Rada Gubernatorów przyjmuje warunki finansowe, na jakich jest udzielane wsparcie EFW. 

2. Dyrektor Zarządzający:

a) podpisuje umowę, po jej wcześniejszym zatwierdzeniu przez Radę Dyrektorów;

b) jest upoważniony do podejmowania decyzji w sprawie wykorzystania środków z linii kredytowej lub udzielenia gwarancji na zobowiązania SRB.

3. Rada Dyrektorów przyjmuje szczegółowe wytyczne w sprawie procedur wdrażania linii kredytowych lub gwarancji EFW na rzecz SRB.

Artykuł 24

Przepisy mające zastosowanie do uczestniczących państw członkowskich, w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, których walutą nie jest euro

Zanim państwo członkowskie, którego walutą nie jest euro, stanie się uczestniczącym państwem członkowskim w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, ma ono obowiązek udostępniać linie kredytowe lub gwarancje na rzecz SRB na podstawie art. 22 niniejszego Statutu, z zastrzeżeniem przyjęcia decyzji EBC ustanawiającej ścisłą współpracę pomiędzy EBC a krajowym właściwym organem tego państwa członkowskiego zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013.

Państwa członkowskie, o których mowa, wdrażają procedury, aby umożliwić uruchamianie linii kredytowych i gwarancji zgodnie z art. 22 niniejszego Statutu.

CZĘŚĆ VI

ZARZĄDZANIE FINANSAMI

Artykuł 25

Polityka inwestycyjna

1. Aby zapewnić EFW najwyższą wiarygodność kredytową, Dyrektor Zarządzający wdraża ostrożną politykę inwestycyjną, zgodnie z wytycznymi przyjętymi przez Radę Dyrektorów i poddawanymi przez nią regularnym przeglądom. EFW ma prawo wykorzystać część zysków z portfela inwestycyjnego na pokrycie swoich kosztów operacyjnych i administracyjnych.

2. Transakcje dokonywane przez EFW muszą być zgodne z zasadami należytego zarządzania finansami i ryzykiem.

Artykuł 26

Polityka dywidendowa

1. Rada Dyrektorów może zadecydować, stanowiąc większością zwykłą, o wypłacie dywidendy na rzecz członków EFW w przypadku, gdy wysokość wpłaconego kapitału i funduszu rezerwowego przekracza poziom wymagany, aby EFW utrzymała zdolność do udzielania pożyczek, i gdy przychody z inwestycji nie są niezbędne EFW, aby uniknąć niedoboru środków na płatności dla wierzycieli. Wypłata dywidendy następuje proporcjonalnie do wkładów członków we wpłaconym kapitale, uwzględniając ewentualne wcześniejsze wpłaty, o których mowa w art. 44 ust. 3.

2. Nie naruszając przepisów art. 8 ust. 6 i art. 9 ust. 1 niniejszego Statutu, oraz pod warunkiem, że EFW nie udzielił pomocy finansowej jednemu ze swoich członków, przychody z inwestowania wpłaconego kapitału EFW są zwracane członkom EFW proporcjonalnie do ich odpowiednich wkładów w tym kapitale, po potrąceniu kosztów operacyjnych.

3. Dyrektor Zarządzający wdraża politykę dywidendową EFW zgodnie z wytycznymi przyjętymi przez Radę Dyrektorów.

Artykuł 27

Fundusz rezerwowy i inne fundusze

1. Rada Gubernatorów tworzy fundusz rezerwowy i, w stosownych przypadkach, inne fundusze.

2. Nie naruszając przepisów art. 26 niniejszego Statutu, dochody netto uzyskane z operacji EFW oraz przychody z tytułu kar finansowych płaconych przez członków EFW w ramach procedury wielostronnego nadzoru, procedury nadmiernego deficytu i procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej ustanowionych na mocy art. 121 ust. 6 i art. 126 TFUE zasilają fundusz rezerwowy.

3. Środki z funduszu rezerwowego są inwestowane zgodnie z wytycznymi przyjętymi przez Radę Dyrektorów.

4. Rada Dyrektorów przyjmuje reguły, które mogą być wymagane w celu utworzenia, zarządzania i wykorzystywania innych funduszy.

Artykuł 28

Pokrywanie strat

1. Straty poniesione w trakcie operacji EFW obciążają:

a) w pierwszej kolejności fundusz rezerwowy;

b) w drugiej kolejności wpłacony kapitał; oraz

c) w ostatniej kolejności odpowiednią kwotę nieopłaconego kapitału zakładowego – w takim przypadku wystosowane zostanie wezwanie do pokrycia tej kwoty kapitału na podstawie art. 9 ust. 3.

2. W przypadku niewywiązania się przez członka EFW z żądanej płatności po otrzymaniu wezwania do uzupełnienia kapitału na podstawie art. 9 ust. 2 lub 3 wszyscy członkowie EFW otrzymują nowe, wyższe wezwanie do uzupełnienia kapitału, tak aby EFW dysponował wpłaconym kapitałem w pełnej kwocie, która jest potrzebna. Po poinformowaniu Komisji Rada Gubernatorów zadecyduje o tym, jakie działania są konieczne w celu zapewnienia, aby członek EFW zwlekający z płatnością uregulował swój dług wobec EFW w rozsądnym terminie. Rada Gubernatorów jest uprawniona do żądania zapłaty odsetek za zwłokę od przeterminowanej należności.

3. Po uregulowaniu przez członka EFW długu wobec EFW na podstawie ust. 2 nadwyżka kapitału jest zwracana pozostałym członkom EFW zgodnie z zasadami przyjętymi przez Radę Gubernatorów.

CZĘŚĆ VII

PRZEPISY FINANSOWE

Artykuł 29

Budżet

1. EFW dysponuje odrębnym budżetem, finansowanym przez niego samodzielnie, który nie stanowi części budżetu Unii.

2. Rok budżetowy EFW rozpoczyna się w dniu 1 stycznia i kończy się w dniu 31 grudnia każdego roku.

Artykuł 30

Ustanawianie budżetu

1. Dyrektor Zarządzający sporządza budżet administracyjny na każdy rok budżetowy i przedstawia go Radzie Dyrektorów nie później niż w dniu 15 listopada poprzedniego roku budżetowego.

Rada Dyrektorów zatwierdza budżet administracyjny nie później niż w dniu 15 grudnia poprzedniego roku budżetowego.

2. Po zatwierdzeniu rocznego budżetu przez Radę Dyrektorów jest on przedstawiany Radzie Gubernatorów podczas jej następnego dorocznego posiedzenia.

Artykuł 31

Roczne sprawozdanie finansowe

1. Rada Dyrektorów prowadzi i sporządza roczne sprawozdania finansowe EFW, a także kwartalne skrócone zestawienie oraz rachunek zysków i strat – oba sprawozdania wyrażone w euro – zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami rachunkowości i ewentualnymi dodatkowymi zasadami rachunkowości, których stosowania wymaga Rada Dyrektorów, po zatwierdzeniu przez Radę Audytorów.

Do celów wewnętrznej rachunkowości EFW prowadzi odrębne księgi rachunkowe dla operacji dokonywanych na podstawie art. 19 niniejszego statutu, stosując przy tym ogólnie przyjęte zasady rachunkowości i dodatkowe zasady rachunkowości, które zostały przyjęte na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu.

3. Sprawozdania finansowe EFW są badane zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami kontroli co najmniej raz w roku, zgodnie z art. 34 niniejszego Statutu.

4. Rada Gubernatorów zatwierdza roczne sprawozdanie finansowe EFW.

5. Dyrektor Zarządzający przesyła członkom EFW kwartalne skrócone zestawienie dotyczące sytuacji finansowej EFW oraz rachunek zysków i strat przedstawiający wyniki operacji EFW.

Artykuł 32

Sprawozdania finansowe i sprawozdanie roczne

1. Rada Dyrektorów sporządza sprawozdania finansowe na każdy rok budżetowy najpóźniej dnia 31 marca kolejnego roku, w formie bilansu, rachunków zysków i strat oraz not wyjaśniających. Noty wyjaśniające zawierają zestawienie istotnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat dotyczących operacji prowadzonych w ramach instrumentu na rzecz bezpośredniego dokapitalizowania instytucji kredytowych, stanowiące wyciąg ze sprawozdań finansowych, o których mowa w art. 31 ust. 2.

2. Dyrektor Zarządzający sporządza sprawozdanie roczne z każdego roku budżetowego i przedstawia je do zatwierdzenia Radzie Gubernatorów podczas jej dorocznego posiedzenia.

Sprawozdanie roczne zawiera:

a) opis polityk i działań EFW;

b) sprawozdania finansowe za dany rok budżetowy;

c) sprawozdanie zewnętrznych biegłych rewidentów z ich badania sprawozdań finansowych na podstawie art. 34; oraz

d) sprawozdanie Rady Audytorów dotyczące sprawozdań finansowych sporządzone na podstawie art. 35.

5. Po zatwierdzeniu przez Radę Gubernatorów sprawozdanie roczne jest publikowane na stronach internetowych EFW.

Artykuł 33

Audyt wewnętrzny

Należy utworzyć komórkę audytu wewnętrznego zgodnie ze standardami międzynarodowymi.

Artykuł 34

Audyt zewnętrzny

1. Sprawozdania finansowe EFW są badane przez niezależnych zewnętrznych biegłych rewidentów, którzy są zatwierdzani przez Radę Gubernatorów na okres trzech lat spośród firm audytorskich cieszących się dobrą renomą międzynarodową oraz zatwierdzonych i podlegających publicznemu nadzorowi na podstawie dyrektywy 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 2 . 

Firma audytorska podlega obowiązkowej rotacji co sześć lat.

2. Niezależni zewnętrzni biegli rewidenci poświadczają roczne sprawozdania finansowe i mają wszelkie pełnomocnictwa do badania wszystkich ksiąg i rachunków EFW oraz do otrzymywania wszystkich informacji na temat ich operacji.

Artykuł 35

Rada Audytorów

1. W skład Rady Audytorów wchodzi pięciu następujących członków mianowanych przez Radę Gubernatorów na nieodnawialną trzyletnią kadencję:

a) dwóch członków zaproponowanych przez Przewodniczącego;

b) dwóch członków wyznaczonych przez najwyższe organy kontroli dwóch członków EFW – jednego z grupy obejmującej połowę członków EFW (po zaokrągleniu do najbliższej pełnej liczby), którzy posiadają najwyższą liczbę udziałów w EFW, i drugiego z grupy pozostałych członków EFW – zgodnie z systemem rotacji opierającym się na porządku alfabetycznym, w języku angielskim, nazw członków EFW należących do każdej z grup, jak wskazano w tabeli I w niniejszym Statucie;

c) jeden członek wyznaczony przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.

Aby kwalifikować się do powołania na członka Rady Audytorów, osoby mianowane muszą posiadać kompetencje w dziedzinie audytu i finansów, a także wiedzę i umiejętności zawodowe oraz doświadczenie audytorskie, które są niezbędne do prawidłowego wykonywania zadań Rady.

Rada Audytorów wybiera spośród swoich członków przewodniczącego i wiceprzewodniczącego, na jednoroczną odnawialną kadencję.

Rada Audytorów ustanawia regulamin swoich posiedzeń.

2. Członkowie Rady Audytorów są niezależni w wykonywaniu swych obowiązków. Nie zwracają się oni o instrukcje do organów decyzyjnych EFW, członków EFW ani jakichkolwiek innych podmiotów publicznych lub prywatnych, ani nie przyjmują od nich takich instrukcji.

W chwili ich mianowania oraz w trakcie kadencji i po jej zakończeniu członkowie Rady Audytorów dbają o to, by nie dopuścić do jakiegokolwiek konfliktu interesów i powstrzymują się od wszelkich działań niezgodnych z charakterem ich funkcji, zgodnie ze standardami międzynarodowymi. 

3. Rada Audytorów przeprowadza niezależne audyty. Kontroluje ona sprawozdania finansowe EFW oraz sprawdza prawidłowość sprawozdań finansowych z działalności operacyjnej i bilansu. Komisja kontroluje prawidłowość, zgodność, wykonanie zadań i zarządzanie ryzykiem przez EFW zgodnie z międzynarodowymi standardami rewizji finansowej. Oprócz tego monitoruje ona procesy audytu wewnętrznego i zewnętrznego EFW i ich wyniki oraz dokonuje przeglądów tych procesów i wyników.

Rada Audytorów ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji EFW, w tym do danych dotyczących procesów audytu wewnętrznego i zewnętrznego, które są potrzebne do wykonywania jej zadań.

4. Rada Audytorów może informować Radę Dyrektorów o swoich ustaleniach w dowolnym czasie. Rada Audytorów sporządza co roku sprawozdanie dla Rady Gubernatorów zawierające wyniki jej audytów sprawozdań finansowych z działalności operacyjnej i bilansu oraz wnioski i zalecenia wynikające z tych audytów.

5. Nie później niż w terminie 30 dni po otrzymaniu od Rady Audytorów sprawozdania rocznego Rada Gubernatorów udostępnia je parlamentom narodowym i najwyższym organom kontroli członków EFW oraz Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu. Rada Gubernatorów przesyła sprawozdanie równocześnie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.

6. Rada Audytorów może zadecydować, że przygotuje dodatkowe sprawozdania, na wniosek Rady Gubernatorów lub Dyrektora Zarządzającego.

7. Członkowie Rady Audytorów oraz wyznaczeni przez nią eksperci zachowują w ścisłej poufności wszystkie informacje niepubliczne uzyskane w czasie wypełniania ich obowiązków i nie ujawniają ich, w tym także po zakończeniu ich kadencji lub odwołaniu ze stanowiska.

CZĘŚĆ VIII

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 36

Siedziba

1. Miejscem siedziby prawnej i siedziby głównej EFW jest Luksemburg.

2. EFW może ustanowić biura łącznikowe na mocy decyzji Rady Dyrektorów podjętej na podstawie art. 6 ust. 5 niniejszego Statutu.

Artykuł 37

Umowa w sprawie siedziby prawnej

Ustalenia dotyczące lokali i infrastruktury, które mają zostać przekazane EFW przez Wielkie Księstwo Luksemburga, określa umowa w sprawie siedziby prawnej między EFW a Luksemburgiem. Do czasu wejścia w życie umowy w sprawie siedziby prawnej w stosunku do EFW stosuje się postanowienia umowy w sprawie siedziby zawartej w dniu 8 października 2012 r. między EMS a Wielkim Księstwem Luksemburga.

Artykuł 38

Przywileje i immunitety

1. Do EFW i jego pracowników stosuje się Protokół nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej dołączony do TUE i TFUE.

2. EFW jest zwolniony z wszelkich wymogów dotyczących uzyskania zezwolenia lub licencji na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa, podmiot świadczący usługi inwestycyjne, inny podmiot regulowany lub podmiot posiadający zezwolenie lub licencję na mocy prawa unijnego i prawodawstwa państw członkowskich.

Artykuł 39

Personel EFW

1. Regulamin pracowniczy urzędników Unii Europejskiej i warunki zatrudnienia innych pracowników Unii Europejskiej oraz zasady stosowania przyjęte łącznie przez instytucje Unii Europejskiej w celu nadania skuteczności regulaminowi pracowniczemu i warunkom zatrudnienia innych pracowników mają zastosowanie do personelu EFW na podstawie art. 1a ust. 2 regulaminu pracowniczego, z wyjątkiem personelu, który w dniu wejścia w życie rozporządzenia jest zatrudniony na podstawie umowy zawartej z EMS. Takie umowy, w tym z obywatelami państw trzecich, nadal są regulowane ustaleniami umownymi mającymi zastosowanie w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Zgodnie z warunkami zatrudnienia innych pracowników organ uprawniony do zawierania umów, o którym mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, składa ofertę zatrudnienia w charakterze członka personelu tymczasowego lub kontraktowego na czas nieokreślony każdej osobie, która w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia jest zatrudniona na podstawie umowy na czas nieokreślony zawartej przez EMS. Oferta zatrudnienia obejmuje zakres obowiązków, które mają być wykonywane przez pracownika w charakterze członka personelu tymczasowego lub kontraktowego.

Umowy na czas określony zawarte przez EMS wygasają w określonym terminie i nie są przedłużane na podstawie ustaleń umownych mających zastosowanie w chwili wejścia w życie rozporządzenia.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu Dyrektor Zarządzający jest traktowany na równi z Wiceprezesem Trybunału Sprawiedliwości w odniesieniu do uposażenia i wieku emerytalnego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) nr 300/2016 3 . Członkom zarządu przysługuje uposażenie równorzędne uposażeniu członka sądu wyspecjalizowanego, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 300/2016. W kwestiach nieuregulowanych rozporządzeniem (UE) nr 300/2016 stosuje się regulamin pracowniczy oraz warunki zatrudnienia.

3. W skład personelu EFW wchodzą urzędnicy, pracownicy tymczasowi i pracownicy kontraktowi. Zarząd jest co roku informowany o zawartych przez Dyrektora Zarządzającego umowach na czas nieokreślony.

4. Rada Dyrektorów przyjmuje niezbędne środki wykonawcze na podstawie ustaleń zawartych w art. 110 regulaminu pracowniczego.

5. W odniesieniu do personelu EFW Dyrektor Zarządzający korzysta z uprawnień przyznanych organowi powołującemu na mocy regulaminu pracowniczego oraz organowi uprawnionemu do zawierania umów na mocy warunków zatrudnienia innych pracowników.

Artykuł 40

Tajemnica służbowa i wymiana informacji

1. Członkowie oraz byli członkowie Rady Gubernatorów lub Rady Dyrektorów lub inne osoby, które wykonują lub wykonywały pracę dla EFW lub związaną z EFW, nie mogą ujawniać informacji, które zostały objęte tajemnicą służbową na podstawie art. 339 TFUE i mających zastosowanie przepisów prawa unijnego, również po zaprzestaniu pełnienia swoich obowiązków. W szczególności są oni obowiązani do nieujawniania żadnej osobie ani organowi informacji objętych tajemnicą służbową, które uzyskali w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, chyba że ujawnienie to następuje w ramach wykonywania przez nich funkcji określonych na mocy niniejszego rozporządzenia.

2. Rada Dyrektorów przyjmuje kodeks postępowania wiążący Dyrektora Zarządzającego i wszystkich dyrektorów, zastępców dyrektorów i członków personelu EFW oraz określa swoje obowiązki w obszarach takich jak zachowanie poufności, oświadczenia publiczne oraz kontakty z mediami, inwestycje osobiste oraz ujawnianie interesów finansowych i biznesowych.

3. Rada Dyrektorów przyjmuje niezbędne środki w zakresie bezpiecznego postępowania z informacjami poufnymi, ich przetwarzania, ujawniania i dzielenia się nimi.

4. Przed ujawnieniem jakichkolwiek informacji Dyrektor Zarządzający zapewnia, aby nie zawierały one treści poufnych, w szczególności poprzez ocenę skutków, jakie to ujawnienie mogłoby mieć dla interesu publicznego w odniesieniu do stabilności systemu finansowego strefy euro, członka EFW lub uczestniczącego państwa członkowskiego (w rozumieniu art. 2 rozporządzenia Rady (UE) nr 1024/2013), polityk i stosunków międzynarodowych, finansowych, monetarnych lub gospodarczych, a także dla interesów handlowych osób fizycznych i prawnych, dla postępowań sądowych, jak również dla celów inspekcji, dochodzeń i kontroli. Procedura oceny skutków ujawnienia informacji obejmuje przeprowadzenie wszechstronnej oceny skutków ujawnienia treści i szczegółów dokumentów dotyczących udzielenia finansowej pomocy stabilizacyjnej, o której mowa w art. 16 niniejszego Statutu, lub udostępnienia linii kredytowych lub ustanowienia gwarancji na rzecz SRB, o których mowa w art. 22–24 niniejszego Statutu.

5. Z zastrzeżeniem odpowiednich zabezpieczeń na potrzeby zapewnienia poufności zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu, Rada Dyrektorów nie uniemożliwia EFW, jego członkom, Radzie, Komisji, EBC, w tym ich pracownikom i ekspertom, dzielenia się informacjami, w tym informacjami poufnymi, między sobą oraz z bankami centralnymi, krajowymi właściwymi organami w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, systemami gwarancji depozytów, systemami rekompensat dla inwestorów, SRB, krajowymi organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, organami odpowiedzialnymi za zwykłe postępowanie upadłościowe oraz z uczestniczącymi państwami członkowskimi w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1024/2013, których walutą nie jest euro, lub ich właściwymi organami, które wykonują zadania równoważne w stosunku do tych wskazanych w niniejszym ustępie, na potrzeby wykonywania obowiązków EFW. W przypadku dzielenia się informacjami Dyrektor Zarządzający stosuje konieczne środki określone w ust. 3 niniejszego artykułu.

8. Niniejszy artykuł stosuje się bez uszczerbku dla wymogów dotyczących odpowiedzialności EFW wobec Parlamentu Europejskiego na podstawie art. 5 i wobec parlamentów narodowych członków EFW na podstawie art. 6 ust. 3 niniejszego rozporządzenia.

9. Wymogi dotyczące zachowania tajemnicy służbowej, o których mowa w ust. 1, mają zastosowanie również do obserwatorów na podstawie art. 5 ust. 3, 4 i 5 lub uczestników biorących udział w posiedzeniach Rady Gubernatorów na podstawie art. 22.

Artykuł 41

Współpraca

1. EFW może ustanawiać i utrzymywać stosunki współpracy z instytucjami, organami i agencjami Unii zgodnie z ich celami oraz z organami państw członkowskich, organami państw trzecich, które zapewniają wsparcie finansowe na rzecz członka EFW na zasadzie ad hoc, i organizacjami międzynarodowymi lub jednostkami mającymi szczególną odpowiedzialność w powiązanych dziedzinach.

2. Do celów określonych w ust. 1 EFW może dokonać uzgodnień roboczych, w szczególności z Komisją i Europejskim Bankiem Centralnym. Te uzgodnienia robocze mają charakter techniczny lub operacyjny i służą w szczególności ułatwianiu współpracy i wymiany informacji między ich stronami zgodnie z art. 40 ust. 5 niniejszego Statutu. Uzgodnienia robocze nie mają wiążących skutków prawnych.

CZĘŚĆ IX

USTALENIA PRZEJŚCIOWE

Artykuł 42

Zarządzanie Europejskim Instrumentem Stabilności Finansowej

EFW może zarządzać EFSF na podstawie porozumienia dotyczącego zarządzania zawartego z EFSF, obejmującego postanowienia dotyczące wynagrodzenia. W przypadku zawarcia takiego samego porozumienia przez EMS, do porozumienia tego stosuje się art. 2 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Wpłata początkowego kapitału przez nowych członków EFW

1. Nie naruszając przepisów art. 8 ust. 4 i ust. 3 niniejszego artykułu, warunkiem wykonywania praw nowych członków EFW przyznanych niniejszym rozporządzeniem, w tym praw głosu, jest wpłata przez nich początkowego wkładu do kapitału zakładowego.

2. Dokonując wpłaty swojego początkowego wkładu, nowy członek EFW opłaca udziały w pięciu równych rocznych ratach wynoszących 20 % łącznej kwoty. Pozostałe cztery raty są płatne, odpowiednio, w dniu pierwszej, drugiej, trzeciej i czwartej rocznicy płatności pierwszej raty.

3. Podczas tego pięcioletniego okresu wnoszenia rat na pokrycie kapitału nowi członkowie EFW mają obowiązek przyśpieszyć wpłaty na opłacenie udziałów i dokonać ich z odpowiednim wyprzedzeniem przed terminem emisji, aby utrzymać co najmniej 15-procentowy stosunek pomiędzy kwotą wpłaconego kapitału a jeszcze nieopłaconą kwotą z tytułu emisji udziałów EFW i zapewnić EFW zdolność udzielania pożyczek wynoszącą 500 000 milionów EUR.

4. Nowy członek EFW może zadecydować o wcześniejszej wpłacie swojego udziału we wpłaconym kapitale.

Artykuł 44

Tymczasowa korekta klucza wkładów

1. Tymczasowa korekta zastosowana do klucza wkładów obowiązuje przez okres dwunastu lat od dnia przyjęcia euro przez danego członka EFW.

2. Jeżeli produkt krajowy brutto nowego członka EFW w przeliczeniu na mieszkańca w cenach rynkowych w euro w roku bezpośrednio poprzedzającym przystąpienie do EFW wynosi mniej niż 75 % unijnego średniego produktu krajowego brutto na mieszkańca w cenach rynkowych, jego klucz wkładów określający sposób subskrypcji kapitału zakładowego EFW, określony zgodnie z art. 8, podlega tymczasowej korekcie i jest równy sumie:

a) 25 % udziału procentowego w kapitale EBC, posiadanego przez krajowy bank centralny danego członka EFW, określonego na podstawie art. 29 Statutu ESBC; oraz

b) 75 % udziału procentowego tego członka EFW w dochodzie narodowym brutto strefy euro, wyrażonym w cenach rynkowych w euro, w roku bezpośrednio poprzedzającym jego przystąpienie do EFW.

Wartości procentowe, o których mowa w lit. a) i lit. b), zaokrągla się w górę lub w dół do najbliższej wielokrotności 0,0001 %. Jako dane statystyczne przyjmuje się dane publikowane przez Eurostat.

3. Tymczasowa korekta, o której mowa w ust. 2, obowiązuje przez okres dwunastu lat od dnia przyjęcia euro w danym państwie EFW.

4. W następstwie tymczasowej korekty klucza odpowiedni odsetek udziałów przydzielonych członkowi EFW na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu zostaje rozdzielony na członków EFW niekorzystających z tymczasowej korekty, w oparciu o ich udziały w EBC, określone na podstawie art. 29 Statutu ESBC, przysługujące im bezpośrednio przed emisją udziałów dla nowego członka EFW.

CZĘŚĆ X

INNE PRZEPISY

Artykuł 45

Środki zwalczania nadużyć finansowych

1. W celu walki z nadużyciami finansowymi, korupcją i wszelkimi innymi działaniami niezgodnymi z prawem, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 4 , EFW przystąpi, w ciągu sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, do porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 25 maja 1999 r. dotyczącego dochodzeń wewnętrznych prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i bezzwłocznie przyjmie odpowiednie przepisy mające zastosowanie do wszystkich pracowników EFW, korzystając z wzoru przedstawionego w załączniku do tego porozumienia międzyinstytucjonalnego.

2. Trybunał Obrachunkowy ma uprawnienia do audytu, na podstawie dokumentacji i na miejscu, wobec beneficjentów, wykonawców i podwykonawców, którzy otrzymali środki od EFW.

3. OLAF może przeprowadzać dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miało miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub inne działanie niezgodne z prawem, wpływające na interesy finansowe Unii w związku z zamówieniem finansowanym przez EFW, zgodnie z przepisami i procedurami określonymi w rozporządzeniu Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 5 i rozporządzeniu (UE, Euratom) nr 883/2013.

Artykuł 46

Dostęp do dokumentów

1. Do dokumentów posiadanych przez EFW stosuje się rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady 6 .

2. W terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia EFW przyjmuje środki wewnętrzne służące stosowaniu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.

3. Decyzje podjęte przez EFW na podstawie art. 8 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 mogą być przedmiotem skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich lub przedmiotem postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości na podstawie przesłanek określonych odpowiednio w art. 228 i art. 263 TFUE.

4. Osoby, wobec których EFW wydaje decyzje, mają prawo dostępu do dokumentacji EFW, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do akt nie dotyczy informacji poufnych lub wewnętrznych dokumentów roboczych EFW.

Artykuł 47

Wymogi językowe

1. Jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, do EFW stosuje się rozporządzenie Rady 1/1958 7 .

2. Język roboczy lub języki robocze EFW, w tym na potrzeby prowadzenia posiedzeń Rady Gubernatorów, Rady Dyrektorów, Zarządu i Rady Audytorów, określa Rada Gubernatorów zgodnie z art. 5 ust. 8 niniejszego Statutu.

3. EFW może podjąć decyzję, których języków urzędowych należy używać w przypadku wysyłaniu dokumentów do instytucji lub organów Unii.

4. Autentyczną wersją wszystkich dokumentów EMS jest wersja w języku angielskim, chyba że:

a) Rada Dyrektorów podejmie odmienną decyzję w odniesieniu do konkretnej transakcji;

b) na wniosek i koszt członka EFW Dyrektor Zarządzający poświadcza urzędowo tłumaczenie danej decyzji Rady Gubernatorów lub Rady Dyrektorów na język urzędowy lub języki urzędowe zainteresowanego członka EFW, jeżeli jest to niezbędne w celu dopełnienia obowiązujących krajowych procedur.

TABELA I

Pierwotny klucz wkładów w EFW

Powyższe dane liczbowe są zaokrąglone do czterech miejsc po przecinku.

TABELA II

Subskrypcja pierwotnego kapitału zakładowego

(1)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi należącymi do strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej (Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 1).

(2)    Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2016 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/449/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 87).

(3)    Rozporządzenie Rady (UE) 2016/300 z dnia 29 lutego 2016 r. w sprawie ustalenia uposażenia osób zajmujących wysokie stanowiska publiczne w UE (Dz.U. L 58 z 4.3.2016, s. 1).

(4)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1).

(5)    Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2).

(6)    Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).

(7)    Rozporządzenie Rady nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Dz.U. 17 z 6.10.1958, s. 385).