15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/1

A.

mając na uwadze, że praca niezgłoszona jest zjawiskiem złożonym, które wciąż się nasila w kilku państwach członkowskich, gdyż wpływają na nie liczne czynniki gospodarcze, społeczne, instytucyjne, regulacyjne i kulturowe,

B.

mając na uwadze, że praca niezgłoszona jest szczególnie niepokojącą i utrzymującą się cechą europejskich rynków pracy, która może mieć negatywne skutki dla europejskiego modelu społecznego, poprzez utrudnianie realizacji nastawionej na wzrost polityki gospodarczej, budżetowej i społecznej; i że jest ona również odpowiedzialna za zakłócenia konkurencji na rynku wewnętrznym, bowiem prowadzi do powstania nieuczciwej konkurencji w stosunku do innych państw i przedsiębiorstw,

C.

mając na uwadze, że praca niezgłoszona jest najważniejszym czynnikiem leżącym u podstaw dumpingu socjalnego, a tym samym jednym z kluczowych zagadnień w perspektywie modernizacji wspólnotowego prawa pracy,

D.

mając na uwadze, że praca bez ubezpieczenia prowadzi do nieuczciwej konkurencji między pracownikami ubezpieczonymi a pracownikami nieubezpieczonymi, co skutkuje dalszym osłabieniem praw pracowniczych,

E.

mając na uwadze, że sektory najbardziej dotknięte problemem pracy niezgłoszonej to sektory o wysokim stopniu wykorzystania siły roboczej, takie jak rolnictwo, budownictwo, usługi domowe, hotelarstwo i gastronomia, które charakteryzuje niepewność zatrudnienia i niedogodne warunki płacowe,

F.

mając na uwadze, że pracy niezgłoszonej sprzyja również reorganizacja przedsiębiorstw, przekształcanych w sieci podwykonawców, co prowadzi do wzrostu liczby pracowników samozatrudnionych, niejednokrotnie nierejestrowanych,

G.

mając na uwadze, że pracy niezgłoszonej sprzyjają również wysoki poziom bezrobocia, ubóstwo, jak również zatrudnienie tymczasowe i niepewność zatrudnienia, ponieważ w takiej sytuacji pracownicy zmuszeni są zrezygnować z ubezpieczenia lub innych świadczeń,

H.

mając na uwadze, że może istnieć związek pomiędzy nielegalną imigracją i niezgłoszoną pracą; uważa, że jest to kolejny argument przemawiający za koniecznością dalszej pracy państw członkowskich i Komisji nad wspólnym podejściem do imigracji i nad możliwością otwarcia bardziej legalnych dróg migracji do Unii dla chętnych do pracy obywatelki państw trzecich;

I.

mając na uwadze, że imigranci lub przynajmniej ci imigrujący nielegalnie, są bardziej skłonni do podjęcia pracy niezgłoszonej i do pracy w złych warunkach,

J.

mając na uwadze, że zatrudnieni nielegalnie pracownicy z państw trzecich narażeni są na dodatkowe ryzyko, ponieważ w przypadku zatrzymania grozi im wydalenie do państwa pochodzenia,

K.

mając na uwadze, że wiele państw członkowskich boryka się z ciągłym brakiem pracowników zdolnych i chętnych do podjęcia określonej, często niewymagającej kwalifikacji pracy, na przykład w sektorze rolnictwa i ogrodnictwa,

L.

mając na uwadze, że osoby wykonujące prace domowe często wykonują pracę niezgłoszoną oraz że są to głównie pracujący imigranci, z których wielu nie ma uregulowanej sytuacji prawej i niektórzy z nich padają ofiarą wyzysku, handlu ludźmi i przymusowej pracy,

M.

mając na uwadze, że praca niezgłoszona nie jest uwzględniana w bazie podatkowej i podważa finansowanie i repartycję ochrony socjalnej i usług publicznych, ograniczając również zdolność państw członkowskich do rozszerzenia zakresu usług socjalnych,

N.

mając na uwadze, że praca niezgłoszona pozbawia fundusze ubezpieczeniowe wartościowych źródeł dochodu,

O.

mając na uwadze, że osoby wykonujące pracę niezgłoszoną nie są objęci ubezpieczeniem społecznym, zdrowotnym i wypadkowym, przez co są narażeni na duże ryzyko i straty finansowe,

P.

mając na uwadze, że w przypadku pracy niezgłoszonej nie można sprawdzić, czy w miejscu pracy stosuje się niezbędne zasady BHP, co wiąże się z dużym ryzykiem dla zdrowia pracowników oraz możliwością uniknięcia odpowiedzialności przez pracodawcę,

Q.

mając na uwadze, że skuteczna walka z pracą na czarno wymaga wzmocnienia mechanizmów nadzoru i kar, dokonanego poprzez zapewnienie skoordynowanej interwencji inspektoratów pracy, organów podatkowych i partnerów społecznych,

R.

mając na uwadze, że praca niezgłoszona negatywnie wpływa na wszystkie filary strategii lizbońskiej: pełne zatrudnienie, jakość i wydajność pracy, spójność społeczną;

1.

z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji i wzywa również do wznowienia walki z niezgłoszoną pracą i tzw. szarą strefą, które w różnym stopniu w poszczególnych państwach członkowskich szkodzą gospodarce, pozbawiają pracowników ochrony, szkodzą konsumentom, zmniejszają wpływy z podatków i prowadzą do nieuczciwej konkurencji między przedsiębiorstwami;

2.

wyraża głębokie zaniepokojenie rozmiarami zjawiska pracy niezgłoszonej, która w niektórych państwach członkowskich stanowi, a nawet przekracza 20 % PKB;

3.

wzywa państwa członkowskie do rozważenia możliwości zwiększenia zachęt do podejmowania legalnej pracy, które mogą obejmować zwiększenie podstawy wolnej od opodatkowania oraz w odniesieniu do pracodawców zmniejszenia kosztów pozapłacowych związanych z legalnym zatrudnieniem;

4.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji, według której praca niezgłoszona jest jednym z priorytetów politycznych Unii i jako taka wymaga zasadniczych działań na szczeblu wspólnotowym i krajowym;

5.

zachęca państwa członkowskie do dalszych reform systemu podatkowego i opieki społecznej, a tym samym zmniejszenia obciążenia opodatkowaniem siły roboczej;

6.

stwierdza jednak, że z trudnością przychodzi przełożenie wspólnotowych wytycznych politycznych wyznaczonych w dziedzinie pracy niezgłoszonej na wyraźnie określone instrumenty prawno-instytucjonalne, które mogłyby przerodzić się w konkretne przepisy przyjęte w poszczególnych państwach członkowskich;

7.

zauważa znaczną nierównowagę między narzędziami, którymi Wspólnota dysponuje w celu wdrażania polityki na rzecz pracy wysokiej jakości a narzędziami służącymi do wdrażania polityk mających na celu zagwarantowanie wolności rynkowej;

8.

uważa, że walka z pracą na czarno powinna opierać się na kompleksowej strategii uwzględniającej aspekty dotyczące zarówno nadzoru i kontroli, jak również systemu gospodarczo-instytucjonalnego oraz rozwoju sektorowego i terytorialnego i przewidującej wiele zintegrowanych poziomów działania oraz zaangażowanie wszystkich podmiotów (administracji publicznej, partnerów społecznych, przedsiębiorstw i pracowników);

9.

odnotowuje współzależność istniejącą między opóźnieniami w rozwoju gospodarczo-produkcyjnym a rozprzestrzenianiem się pracy na czarno; uważa, że należy włączyć walkę z pracą niezgłoszoną do polityk gospodarczych i polityk zatrudnienia strategii lizbońskiej; jest ponadto zdania, że dla zapewnienia skuteczności i pozytywnych wyników strategii przeciwdziałania pracy niezgłoszonej konieczne jest prowadzenie dokładnych analiz dotyczących wyznaczników makroekonomicznych i relacji zachodzących pomiędzy rynkami, modelami produkcyjnymi i stopniem rozprzestrzeniania się tego zjawiska;

10.

występuje w związku z tym o większą operatywność i skuteczność wspólnotowych działań w walce z pracą niezgłoszoną, aby modernizacja prawa pracy w Europie nie pozostała pojęciem czysto teoretycznym, lecz przełożyła się na skuteczne polityki jakości oraz aby doprowadzić do sytuacji, w której poprawa jakości miejsc pracy zostanie osiągnięta zgodnie z celem „dobrej pracy”;

11.

uważa, że wyeliminowanie pracy niezgłoszonej zależy w dużym stopniu od skuteczności standardów pracy oraz uregulowań w zakresie podatków i ochrony socjalnej, sugerujących potrzebę przeznaczenia większych zasobów przez organy krajowe odpowiedzialne za te kwestie oraz podjęcie działań przez te organy, a także poprawę ich koordynacji oraz przepływu informacji między nimi;

12.

wzywa do opracowania strategii na rzecz walki z niezgłoszoną pracą w oparciu o silną i skuteczną koordynację i współpracę administracyjną pomiędzy rządowymi organami egzekwowania prawa, inspekcjami pracy i partnerami społecznymi, organami opieki społecznej i władzami podatkowymi;

13.

podkreśla, że w krajowych systemach prawnych występują różne definicje pracy niezgłoszonej i że wspólna dla wszystkich państw członkowskich definicja doprowadziłaby do wyeliminowania niepewności związanych ze statystyczną rejestracją tego zjawiska; zauważa w tym kontekście, że definicja użyta w sprawozdaniu Komisji, która rozróżnia działalność legalną i nielegalną, może zostać wykorzystana jako punkt wyjścia, pamiętając jednak, że zasięg zjawiska jest jakościowo i ilościowo różny w poszczególnych państwach;

14.

zauważa, że narzędzia wykorzystywane w walce z pracą niezgłoszoną doprowadzą do przejrzystości również w odniesieniu do nieprawidłowości w ramach zgłaszanych stosunków pracy regulowanych legalnymi umowami;

15.

wzywa państwa członkowskie do skuteczniejszego egzekwowania obowiązujących przepisów prawa pracy i norm pracy w celu zwalczania pracy niezgłoszonej; uważa, że Unia powinna odgrywać większą rolę we wspieraniu większej i ściślejszej współpracy i koordynacji pomiędzy krajowymi inspekcjami pracy i spraw socjalnych;

16.

zauważa, że likwidacja szarej strefy w gospodarce nie jest możliwa bez wdrożenia odpowiednich mechanizmów zachęt; jest zdania, że państwa członkowskie powinny informować, w kontekście lizbońskiej tablicy wyników, jakie osiągnięcia zostały poczynione w następstwie zmniejszenia szarej strefy;

17.

zwraca się do Komisji o przedstawienie propozycji dotyczących opracowania ogólnie przyjętych metod pomiaru pracy niezgłoszonej, opartych na tabelach danych z podziałem na płeć i sektor, z uwagi na znaczenie różnic w udziale kobiet i mężczyzn w licznych sektorach pracy niezgłoszonej oraz pośredni wpływ na rozbieżność płac między kobietami a mężczyznami;

18.

zwraca uwagę na potrzebę utworzenia na szczeblu wspólnotowym, w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, platformy służącej do gromadzenia niezbędnych informacji w celu stworzenia wiarygodnej bazy danych na temat pracy niezgłoszonej w Unii, przy równoczesnym uwzględnieniu wymiaru płci, a zwłaszcza sytuacji kobiet;

19.

podkreśla, że kobiety nie są nadreprezentowane w pracy niezgłoszonej, jednakże w niektórych „typowo kobiecych” sektorach zatrudnienia — takich jak usługi domowe, hotelarstwo, gastronomia, opieka zdrowotna — charakteryzujących się słabszym lub zerowym poziomem kwalifikacji, bezpieczeństwa zatrudnienia, wynagrodzenia i osłony socjalnej kobiety są liczniej reprezentowane niż mężczyźni, wskutek czego często znajdują się w sytuacji szczególnego narażenia;

20.

zwraca się do Komisji o rozważenie możliwości utworzenia bazy danych zawierającej różne podejścia i metodologie wykorzystywane przez państwa członkowskie do pomiaru zjawiska niezgłoszonej pracy w celu wspierania wymiany najlepszych praktyk i transferu wiedzy oraz oceny wykonalności i możliwości przeniesienia przyjętych środków;

21.

zwraca się do Komisji o opracowanie polityk przewidujących zarówno środki ogólne, jak i środki sektorowe w zakresie przeciwdziałania pracy niezgłoszonej przy pełnym zaangażowaniu partnerów społecznych i ze szczególnym naciskiem na sektory najbardziej dotknięte zjawiskiem, takie jak sektor hotelarski i restauracyjny, rolnictwo, usługi domowe i budownictwo; zwraca uwagę Komisji i państw członkowskich na szczególną sytuację sektora domowych usług opiekuńczych, który cechuje wysoka koncentracja kobiet będących obywatelkami krajów trzecich i niejednokrotnie przebywających na terenie Unii nielegalnie;

22.

stwierdza, że zjawisku pracy niezgłoszonej można zapobiec poprzez wzajemne uznanie krajowych standardów i warunków ochrony pracy w ramach dwu- i trójstronnych porozumień między państwami członkowskimi a stronami układów zbiorowych, wspierane przez współpracę partnerów społecznych i wymianę informacji między nimi;

23.

wzywa państwa członkowskie do zmniejszenia ekonomicznej atrakcyjności pracy niezgłoszonej poprzez zapewnienie, aby funkcjonujące w nich systemy podatkowe i ochrony socjalnej były jak najprostsze, jak najbardziej przejrzyste i dostępne, z efektywnymi politykami na rzecz tworzenia większej ilości i lepszych miejsc pracy;

24.

wzywa Komisję, by zaproponowała państwom członkowskim ramowy statut dla małżonków lub członków rodziny pomagających prowadzić działalność w przedsiębiorstwach rodzinnych, który doprowadziłby do ich obowiązkowego objęcia systemem ubezpieczeń społecznych, do czego wezwał Parlament Europejski w swojej rezolucji z dnia 21 lutego 1997 r. w sprawie sytuacji małżonków pomagających pracownikom samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą (15);

25.

podkreśla, że funkcjonująca rodzina jest już sama w sobie przedsiębiorstwem rodzinnym i że należałoby wziąć pod uwagę uznanie takiej nietypowej pracy w zakresie organizacji życia rodzinnego i jej włączenie do systemu ubezpieczeń społecznych;

26.

uważa, że konieczne jest zintegrowanie przez państwa członkowskie wszelkich reform polityki gospodarczej oraz systemu podatkowego i ochrony socjalnej w państwach członkowskich oraz uwzględnienie w nich głównych przyczyn niezgłoszonej pracy;

27.

zwraca się do państw członkowskich o zaoferowanie istotnych zachęt osobom, które zobowiążą się do przekształcenia pracy niezgłoszonej w działalność formalną oraz uważa, że wykorzystanie nietypowych umów o pracę może w tym kontekście przyczynić się z jednej strony do likwidacji nielegalnego zatrudnienia, a z drugiej strony do zwiększenia stabilności pracy;

28.

wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia surowych kar dla pracodawców, którzy pomimo proponowanych zachęt nadal korzystają z pracy niezgłoszonej;

29.

zachęca państwa członkowskie do wykorzystywania w ramach strategii politycznych dostępnych narzędzi łączących w sobie zarówno działania zapobiegawcze, jak i sankcje mające na celu przekształcenie pracy niezgłoszonej w pełnoprawne zatrudnienie, a także do koordynowania w miarę możliwości wykorzystywania wspomnianych narzędzi w celu osiągnięcia większej spójności na całym rynku wewnętrznym;

30.

zauważa istotną rolę, jaką odgrywają partnerzy społeczni w wielu państwach członkowskich w zakresie zwalczania niezgłoszonej pracy oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do udzielenia większego wsparcia organizacjom pracodawców i związkom zawodowym oraz do zachęcenia ich do tej walki; z niepokojem zauważa, że pracownicy wykonujący niezgłoszoną pracę często dowiadują się, że nie są objęci ochroną podstawowych przepisów o zdrowiu i bezpieczeństwie, nie podlegają przepisom o minimalnym wynagrodzeniu i odmawia im się możliwości wstąpienia do związków zawodowych; wzywa w szczególności do lepszego egzekwowania obowiązujących przepisów dotyczących minimalnego wynagrodzenia w poszczególnych państwach członkowskich oraz zwraca się do tych państw członkowskich, w których nie obowiązuje obecnie minimalne godziwe wynagrodzenie o rozważenie jego wprowadzenia drogą negocjacji z partnerami społecznymi i zgodnie z krajowymi praktykami;

31.

wzywa, w oparciu o doświadczenia niektórych państw członkowskich, do rozważenia i promowania, w porozumieniu z partnerami społecznymi na właściwym szczeblu, nowych środków w zakresie legalnej pracy, aby pozwolić osobom prowadzącym działalność niezgłoszoną na jej zalegalizowanie zgodnie z najlepszymi bieżącymi praktykami regulacyjnymi, które okazały się skuteczne;

32.

zwraca uwagę na istniejący w Belgii, Niemczech i we Francji system bonów usługowych, w ramach których gospodarstwa domowe mogą nabywać tańsze usługi domowe przy jednoczesnym zapewnieniu, że składki na ubezpieczenie społeczne i podatki będą odprowadzane za pośrednictwem tego bonu;

33.

jest zdecydowanie zdania, że legalizacja stosunków pracy na czarno musi zawsze obejmować również obowiązek opłacania składek ubezpieczeniowych, przy czym państwa członkowskie mogą podjąć kroki ułatwiające dokonanie niezbędnych płatności przez pracodawców;

34.

zwraca się do państw członkowskich o rozważenie podejścia „sektorowego” przy podejmowaniu działań politycznych z zakresu regulowania pracy niezgłoszonej;

35.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą postawienia przed Trybunałem Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich tych państw członkowskich, które dotychczas nie wprowadziły do swojego ustawodawstwa automatycznego uznawania kwalifikacji uzyskanych w nowych państwach członkowskich; wzywa państwa członkowskie do bezzwłocznego wypełnienia spoczywających na nich obowiązków;

36.

zwraca się do państw członkowskich, które zastosowały okresy przejściowe w odniesieniu do swobody przepływu pracowników w Unii o otwarcie ich rynków pracy dla pracowników z wszystkich nowych państw członkowskich, ze względu na fakt, że ograniczenia, nawet częściowe, w dostępie do rynku pracy nie tylko są sprzeczne z fundamentalnymi zasadami Unii i duchem europejskim, lecz przede wszystkim wiążą się ze wzrostem liczby przypadków wykonywania pracy niezgłoszonej i zachwianiem równowagi terytorialnej; w związku z tym uważa, że niezbędne jest wprowadzenie zasady równych praw pracowniczych oraz przeciwdziałania nieuczciwej konkurencji i dumpingowi społecznemu;

37.

zauważa, iż niezgłoszenie zatrudnienia w przypadku pracowników korzystających z prawa do swobodnego przepływu pracowników może być wynikiem nieznajomości przepisów, dlatego też wzywa państwa członkowskie do prowadzenia kampanii społecznych mających na celu podniesienie świadomości na ten temat wśród pracowników i pracodawców;

38.

jest zdania, że uproszczenie procedur lub zmniejszenie obciążeń administracyjnych, zwłaszcza w stosunku do małych i średnich przedsiębiorstw, ograniczyłoby liczbę przypadków wykonywania pracy niezgłoszonej i wsparło działalność gospodarczą w Unii;

39.

zwraca się do właściwych władz krajowych o zachęcanie do korzystania z systemu elektronicznego zarządzania i rejestracji online oraz do wymiany dobrych praktyk w celu zmniejszenia kosztów i trudności związanych z rejestracją i procedurami administracyjnymi obejmującymi przedsiębiorców, w szczególności zaś przedsiębiorstwa małe i średnie, na przykład poprzez zmniejszenie liczby formularzy podatkowych poprzez korzystanie z systemu jednorazowego wprowadzania danych, jednego druku zapłaty i punktów kompleksowej obsługi;

40.

uważa, że konieczne jest stworzenie skutecznych mechanizmów kontroli i sankcji na miejscu oraz zapewnienie państwom członkowskim wystarczającego pola do działania, aby ograniczyć rozmiar zjawiska pracy niezgłoszonej;

41.

uważa za konieczne obciążenie firm-zleceniobiorców współodpowiedzialnością za ewentualne nieprawidłowości w opłacaniu składek ubezpieczeniowych przez firmy podwykonawcze, z którym są powiązane na mocy bezpośredniego porozumienia o podwykonawstwo;

42.

podkreśla, że znaczna ilość przypadków pracy niezgłoszonej w ramach łańcucha podwykonawców mogłaby ulec zmniejszeniu dzięki systemowi przepisów krajowych zobowiązujących zleceniodawców i wykonawców do odpowiedzialnego i uczciwego działania;

43.

wzywa państwa członkowskie, partnerów społecznych i inne najważniejsze podmioty na rynku pracy do zachęcania do mechanizmu odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw (OSP) i innych tego typu podejść w walce z niezgłoszoną pracą;

44.

wzywa państwa członkowskie do wykorzystania innowacyjnych metod opartych na wskaźnikach i wartościach orientacyjnych właściwych dla poszczególnych sektorów działalności w celu przeciwdziałania niezgłoszonej pracy i erozji wpływów z podatków; wzywa Komisję do wsparcia wymiany najlepszych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi przy zwalczaniu nielegalnej pracy;

45.

przypomina, że polityka, która ogranicza się do stosowania kar, a której nie towarzyszy lepsza koordynacja między państwami członkowskimi mogłaby doprowadzić do skupienia pracy niezgłoszonej w państwach o słabszej strukturze i gospodarkach o mniejszych uregulowaniach prawnych;

46.

zdecydowanie opowiada się za zawarciem na poziomie regionalnym, krajowym i lokalnym porozumień dotyczących stopniowych i sektorowych działań w zakresie walki ze zjawiskiem nielegalnej pracy i zachęcających do podjęcia środków służących powstaniu skutecznych rozwiązań dla dobra całego społeczeństwa;

47.

zwraca się w związku z tym do Komisji, aby zaproponowała państwom członkowskim oraz podmiotom społecznym i gospodarczym zaangażowanym w walkę z pracą niezgłoszoną „pakt na rzecz wychodzenia z szarej strefy”, zmierzający do stopniowej legalizacji niezgłoszonej działalności; uważa, że taki pakt powienien mieć postać ograniczonego okresu przejściowego, w czasie którego nie stosowano by kar, lecz po upływie którego w życie wprowadzone zostałby mechanizmy zaostrzenia systemu kar;

48.

występuje o wzmożenie działań w przypadku każdego przedsiębiorstwa zatrudniającego pracowników na czarno, niezależnie od miejsca, gdzie prowadzi ono działalność i zauważa, że decyzja ramowa Rady 2005/214/WSiSW z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do kar o charakterze pieniężnym (16) mogłaby wpłynąć na poprawę sytuacji;

49.

wzywa do ściślejszego i skuteczniejszego przestrzegania prawa pracy i norm obowiązujących w dziedzinie pracy jako jednego ze środków promowania programu dobrej pracy i stosowania prawa wspólnotowego, a w szczególności dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 96/71/WE z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (17), od pierwszego dnia oddelegowania, poprzez odpowiednią interpretację tejże dyrektywy, zmierzającą do odwrócenia obecnych tendencji interpretacyjnych, które dążą do niwelacji traktowania pracowników idącej w kierunku standardów minimalnych;

50.

zachęca Komisję do dokonania przeglądu dyrektywy 96/71/WE, a w szczególności do nasilenia współpracy administracyjnej i wymiany informacji między właściwymi organami krajowymi (inspektoratami pracy, organami skarbowymi i zakładami ubezpieczeń społecznych) w celu zapobieżenia niezgłoszonej pracy i zaradzeniu temu zjawisku;

51.

opowiada się za bliższymi powiązaniami między krajowymi inspektoratami pracy i środkami zachęcającymi do wymiany najlepszych praktyk na szczeblu wspólnotowym w odpowiedzi na zjawisko pracy niezgłoszonej;

52.

wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia surowszych procedur inspekcyjnych i ściślejszych kontroli, które w wielu krajach stały się bardziej liberalne;

53.

wyraża nadzieję, że Unia będzie mogła odgrywać większą rolę w promowaniu sprawniejszej i ściślejszej współpracy i koordynacji inspektoratów pracy, poprzez jak najlepsze wykorzystanie zasobów finansowych i technologicznych jednostek inspekcyjnych, poprzez intensyfikację działań umożliwiających współpracę między inspektoratami pracy oraz poprzez opracowanie systemów ICT, które byłyby przez nie współużytkowane, zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych; w tym kontekście zwraca się do Komisji o przygotowanie studium wykonalności dotyczące stworzenia swego rodzaju wspólnotowej struktury współpracy transgranicznej, która połączyłaby wysiłki podejmowane przez państwa członkowskie w ramach walki z praca niezgłoszoną;

54.

występuje o wzmożenie współpracy i wymiany informacji między państwami członkowskimi w celu zbadania zjawiska pracy niezgłoszonej, przy wskazaniu wyników uzyskanych, jak również nieoczekiwanych;

55.

zachęca Komisję do rozważenia, czy systemy wprowadzone przez dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie usług na rynku wewnętrznym (18), w tym pojedyncze punkty kontaktowe, byłyby przydatne i właściwe z punktu widzenia celu walki z pracą niezgłoszoną;

56.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie komitetu wysokiego szczebla mającego za zadanie udzielanie państwom członkowskim wsparcia w wyodrębnianiu i wymianie dobrych praktyk w zakresie kontroli i ulepszenia prawodawstwa w odniesieniu do pracowników oddelegowanych;

57.

opowiada się za bardziej zdecydowaną reakcją na zjawisko pracy bez ubezpieczenia oraz środkami zachęcającymi do współpracy i wymiany poglądów i najlepszych praktyk przez związki zawodowe w UE;

58.

jest zdania, że konieczne jest położenie nacisku na uświadomienie pracodawcom, pracownikom, potencjalnym użytkownikom pracy niezgłoszonej oraz wszystkim organizacjom społecznym zagrożeń i kosztów związanych z pracą niezgłoszonej oraz korzyści płynących z jej eliminacji i zalegalizowania pracy;

59.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do uruchomienia skierowanej do pracodawców i pracowników kampanii informacyjnej mającej na celu zwrócenie uwagi na obowiązujące minimalne wspólnotowe wymogi i przepisy oraz na negatywne skutki pracy niezgłoszonej dla finansów publicznych, krajowych systemów opieki społecznej, finansów publicznych, uczciwej konkurencji, wyników gospodarczych, jak i dla samych pracowników;

60.

występuje o nieustanne prowadzenie kampanii przeciwdziałania pracy niezgłoszonej w połączeniu z inicjatywami w zakresie informacji i podnoszenia świadomości, na szczeblu wspólnotowym, krajowym i lokalnym, z udziałem partnerów społecznych, organizacji publicznych, izb handlowych, biur pośrednictwa pracy, szkół, rad miejskich oraz różnych systemów kontroli i kar;

61.

uważa, że takie stałe kampanie powinny towarzyszyć różnym środkom przyjmowanym w celu krzewienia kultury legalności i promowania pracy wysokiej jakości oraz kultury legalności przedsiębiorstw, a także wzywa państwa członkowskie, właściwe władze krajowe i struktury społeczeństwa obywatelskiego do połączenia wysiłków i wprowadzenia atmosfery braku tolerancji wobec niezgłoszonej pracy oraz spowodowanie zmiany jej postrzegania przez opinię publiczną;

62.

podkreśla, że w celu zwiększenia świadomości społeczeństwa państwa członkowskie powinny wykorzystywać większe środki publiczne, w tym również pochodzące z Europejskiego Funduszu Społecznego i wspólnotowego programu na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej Progress; sugeruje, że działania na rzecz zwiększenia świadomości powinny zwracać szczególną uwagę na sankcje, koszty i ryzyko wiążące się z pracą niezgłoszoną oraz na korzyści płynące z pracy legalnej, co jest to zgodne z głównymi celami strategii lizbońskiej dotyczącymi wzrostu gospodarczego i zatrudnienia; zachęca partnerów społecznych do odgrywania czynnej roli w tym procesie;

63.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do podpisania międzynarodowej konwencji dotyczącej ochrony praw pracowników migrujących i członków ich rodzin;

64.

jest zdania, że w walce ze zjawiskiem pracy niezgłoszonej potrzebne są narzędzia programowe na szczeblu lokalnym i wspólnotowym, które pozwoliłyby prowadzić jednocześnie politykę wsparcia i rozwoju gospodarczo-społecznego oraz działania w zakresie nadzoru i stosowania kar;

65.

zwraca się do Komisji o rozważenie możliwości połączenia walki z pracą niezgłoszoną z polityką finansowa, która wspierałaby regionalne i lokalne plany walki z pracą niezgłoszoną;

66.

wzywa Komisję, aby opracowała dla państw członkowskich pilotowy instrument, zainspirowany sprawdzonymi praktykami w niektórych państwach członkowskich i modelami, takimi jak ten wypracowany w projekcie 2 Plus w Luksemburgu (współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach programu Cel 3), który posłuży do ograniczenia i pozbawienia atrakcyjności pracy niezgłoszonej wskutek:

67.

jest zdania, że pożądana byłaby analiza i ocena możliwości otwarcia kanału pomocy państwowej zwolnionej z obowiązku zgłaszania również w stosunku do zjawiska pracy niezgłoszonej, poprzez rozszerzenie interpretacji wyrażenia „tworzenie nowych miejsc pracy” i w odniesieniu do określenia „tworzenie legalnych miejsc pracy”; zauważa, że praca niezgłoszona nie równa się miejscu pracy w pełnym tego słowa znaczeniu, dlatego też zachęta do doprowadzenia do jej legalizacji mogłaby stanowić „pomoc w tworzeniu zatrudnienia”;

68.

zwraca uwagę na ogólnie słabszą pozycję kobiet na rynku pracy, co wynika często z obowiązków rodzinnych, które utrudniają dostęp do oficjalnego rynku pracy i sprzyjają przyjmowaniu pracy nienależycie wynagradzanej i niezgłaszanej, co stanowi naruszenie prawa do godnej pracy — prawa, które jest gorliwie chronione przez Międzynarodową Organizację Pracy, zwłaszcza w przypadku gospodyń domowych, nielegalnych imigrantek oraz kobiet łączących czasem słabo płatną pracę z pracą niezgłoszoną; wskazuje na związane z tym negatywne skutki dla rozwoju kariery zawodowej i perspektyw emerytalnych kobiet, a także dla dobrego funkcjonowania rynku pracy i zdolności finansowania systemów ubezpieczeń społecznych;

69.

uważa, że polityka pozwalająca na zaliczanie okresu urlopu macierzyńskiego i wychowawczego do czasu pracy i umożliwiająca wypłatę wynagrodzenia za nie zmniejszyłaby negatywne skutki obowiązków rodzinnych i przyczyniła się do rozwoju kariery zawodowej kobiet, a także do dobrego funkcjonowania rynku pracy;

70.

występuje o finansowanie projektów badawczych w dziedzinie zdrowia i bezpieczeństwa w pracy oraz działań promocyjnych w zakresie zapobiegania oraz upowszechniania kultury zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy, ze szczególnym uwzględnieniem sektorów o podwyższonym ryzyku występowania wypadków, gdzie najczęściej pojawia się praca niezgłoszona; uważa za wskazane zbadanie relacji zachodzącej między wypadkami przy pracy a pracą nielegalną, przy przyjęciu za punkt wyjścia dane dotyczące wypadków śmiertelnych;

71.

uważa, że odpowiednia polityka szkoleniowa stanowi warunek wstępny walki z pracą niezgłoszoną;

72.

zaleca osiągnięcie porozumienia na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, z udziałem instytucji społecznych i organizacji pracodawców, mającego na celu powszechne zobowiązanie do monitorowania zjawiska pracy niezgłoszonej i jego stopniowego eliminowania;

73.

przychylnie przyjmuje wysiłki włożone przez Komisję w celu przewidzenia kar dla pracodawców zatrudniających obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających na terytorium UE, niemniej jednak wyraża żal w związku z brakiem środków zwalczania wyzysku obywateli państw trzecich przebywających legalnie na terytorium Unii;

74.

zauważa istotny wpływ wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady przewidującej kary dla pracodawców zatrudniających obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających na terytorium UE na pracę niezgłoszoną i wyraża zaniepokojenie faktem, że przewiduje się stosowanie kar jeszcze przed określeniem wspólnych ram dla przepisów i polityk regulujących legalny dostęp do rynku pracy;

75.

przyjmuje do wiadomości dążenie do postępu wyrażonego we wniosku dotyczącym dyrektywy Rady ustanawiającej procedurę jednego wniosku o jednolite zezwolenie dla obywateli krajów trzecich na pobyt i pracę na terytorium państwa członkowskiego oraz w sprawie wspólnego zbioru praw dla pracowników z krajów trzecich przebywających legalnie w państwie członkowskim (COM(2007)0638), niemniej jednak wyraża ubolewanie nad długą drogą, która pozostaje do przebycia w celu zagwarantowania praw przyznanych przez artykuł 27 i 34 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

76.

apeluje do państw członkowskich o podjęcie środków mających na celu zmniejszenie szczególnego narażenia imigrantów wykonujących pracę niezgłoszoną;

77.

jest zdania, że problem zatrudnienia imigrantów o nieuregulowanej sytuacji prawnej jest problemem złożonym, którego nie można jednak rozwiązać, ograniczając się tylko do nałożenia kar na pracodawców, lecz który wymaga działań przekrojowych o szerokim zasięgu; w szczególności uważa, że należy się tu kierować się wytycznymi MOP, zgodnie z którymi pracownicy migrujący powinni otrzymać wsparcie w zakresie korzystaniu ze swoich praw;

78.

wyraża przekonanie, że zwalczanie pracy niezgłoszonej wymaga wszechstronnego podejścia, które powinno uwzględnić potrzebę ochrony i propagowania praw imigrantów pracujących legalnie i nielegalnie, doświadczających wyzysku ze strony pracodawców;

79.

wyraża przekonanie, że zwalczanie pracy niezgłoszonej wykonywanej przez nielegalnych imigrantów nie może być prowadzone w sposób skuteczny bez otwarcia legalnych kanałów imigracji w celu zagwarantowania Unii niezbędnej siły roboczej o wysokich lub niskich kwalifikacjach z państw trzecich;

80.

uważa, że walka z rosnącą gospodarką nieformalną, a w szczególności z wyzyskiem pracowników będących nielegalnymi imigrantami, może opierać się nie tylko na polityce odsyłania do kraju, lecz również na instrumentach i mechanizmach zapobiegania i przeciwdziałania wyzyskowi pracujących imigrantów, uwzględniających uznanie i poszanowanie podstawowych praw człowieka;

81.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do pilnego podpisania i ratyfikowania Konwencji Rady Europy o przeciwdziałaniu handlowi ludźmi;

82.

nakłania państwa członkowskie do opracowania lub wzmocnienia odpowiednich środków legislacyjnych w celu zachęcenia wyzyskiwanych imigrantów do ujawnienia ich sytuacji, co w szczególności ułatwiłoby skuteczniejsze zwalczanie pracy niezgłoszonej;

83.

opowiada się za połączonymi procedurami inspekcji finansowej, fiskalnej oraz inspekcji pracy celem zwalczania pracy niezgłoszonej;

84.

zwraca się do Komisji o zacieśnienie współpracy administracyjnej i wymiany dobrych praktyk w zakresie zwalczania na poziomie Wspólnoty szarej strefy gospodarczej;

85.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/11

A.

mając na uwadze, że Rada Europejska w Nicei w dniach 7-9 grudnia 2000 r. ustanowiła cel UE, jakim jest osiągnięcie zdecydowanego i mierzalnego ograniczenia ubóstwa oraz wykluczenia społecznego do roku 2010; mając na uwadze, że należy przyspieszyć postępy zmierzające do osiągnięcia tego celu,

B.

mając na uwadze, że Rada Europejska uzgodniła na posiedzeniu w Lizbonie w dniach 23 i 24 marca 2000 r. likwidację ubóstwa wśród dzieci w Europie do roku 2010,

C.

mając na uwadze, że Rada Europejska na posiedzeniu w Nicei w dniach 7-9 grudnia 2000 r. wezwała państwa członkowskie do zagwarantowania prowadzenia działań w następstwie zalecenia z 1992 r. w sprawie minimalnego gwarantowanego dochodu zapewnianego przez systemy ochrony socjalnej,

D.

mając na uwadze, że w zaleceniu Rady 92/441/EWG uznano „podstawowe prawo osoby do wystarczających środków i pomocy społecznej, aby żyć w sposób nieuchybiający ludzkiej godności”,

E.

mając na uwadze, że we Wspólnotowej Karcie Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników z 1989 r. uznano prawo pracowników do „godziwej pensji”; mając na uwadze, że w 1993 r. Parlament i Komisja zajęły się potrzebą skoordynowania polityk dotyczących minimalnych pensji w celu wdrożenia prawa pracowników do pensji, która jest „wystarczająca, aby mogli utrzymywać godny standard życia”,

F.

mając na uwadze, że w początkowym okresie angażowania się Unii w walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym — w 2001 r. — 55 milionów ludzi w Unii żyło na progu ubóstwa (15 % populacji UE-15); mając na uwadze, że w 2005 r. wartość ta wzrosła do 78 milionów (16 % populacji UE-25),

G.

mając na uwadze, że utrzymujące się różnice w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn stawiają kobiety na gorszej pozycji w ucieczce przed ubóstwem,

H.

mając na uwadze, że wobec braku wszelkich transferów socjalnych ryzyko zagrożenia ubóstwem w Unii, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet, wzrosłoby z 16 do 40 %, lub do 25 % wyłączając świadczenia emerytalne,

I.

mając na uwadze, że krótsze, wolniejsze i gorzej wynagradzane kariery zawodowe kobiet także mają wpływ na ryzyko popadania przez nie w ubóstwo, zwłaszcza w przypadku kobiet powyżej 65 roku życia (21 %, czyli 5 punktów więcej niż w przypadku mężczyzn),

J.

mając na uwadze, że dzieci i młodzież stanowią prawie jedną trzecią mieszkańców Unii Europejskiej, a 19 milionów dzieci żyje na skraju ubóstwa, że wiele z nich jest rozłączonych z rodzinami wskutek ubóstwa tych ostatnich; mając na uwadze istnienie złożonych związków między ubóstwem, wychowaniem i dobrobytem dzieci w różnych warunkach społecznych, co dotyczy również ochrony dzieci przed wszelkiego rodzaju nadużyciami,

K.

mając na uwadze, że w szczególności skrajne ubóstwo i wykluczenie społeczne stanowi naruszenie wszystkich praw podstawowych,

L.

mając na uwadze, że wykluczenie społeczne w dalszym ciągu dotyka dużą część mieszkańców Unii, gdyż co piąty z nich żyje w mieszkaniach niespełniających norm, każdego dnia około 1,8 miliona osób szuka schronienia w specjalistycznych schroniskach dla bezdomnych, 10 % osób żyje w gospodarstwach domowych, w których nikt nie pracuje, stopa długotrwałego bezrobocia sięga 4 %, 31 milionów (czyli 15 %) pracowników otrzymuje skrajnie niskie zarobki, 8 % pracowników (czyli 17 milionów) żyje w ubóstwie, mimo że ma pracę, odsetek uczniów wcześnie porzucających naukę przekracza 15 %, a ponadto nadal utrzymuje się „przepaść cyfrowa” (44 % mieszkańców UE nie potrafi posługiwać się Internetem ani komputerem),

M.

mając na uwadze, że ubóstwo i nierówność w sposób niewspółmierny dotyka kobiety; mając na uwadze, że średnia płaca kobiet wynosi zaledwie 55 % średniej płacy mężczyzn; mając na uwadze, że ubóstwo w znacznym i niewspółmiernym stopniu dotyka kobiety w starszym wieku; mając na uwadze, że niemożność uzyskania dostępu do wysokiej jakości usług zwiększa w niedopuszczalny sposób ryzyko ubóstwa kobiet,

N.

mając na uwadze, że władze regionalne i lokalne już teraz są w znacznej mierze odpowiedzialne za zapewnienie usług użyteczności publicznej i świadczeń rzeczowych, lecz jednocześnie podlegają naciskowi na obniżenie budżetów publicznych,

O.

mając na uwadze, że inwestowanie w dzieci i młodzież pomaga zwiększyć dobrobyt gospodarczy całego społeczeństwa i przerywa pasmo niedostatku i mając na uwadze, że sprawą zasadniczą jest zapobieganie problemom lub interweniowanie niezwłocznie po ich stwierdzeniu, aby zachować życiowe szanse dzieci,

P.

mając na uwadze, że ubóstwo i bezrobocie wiążą się ze złym stanem zdrowia i z niedostatecznym dostępem do opieki zdrowotnej, co wynika z takich czynników, jak nieodpowiednia dieta, gorsze warunki życia na obszarach nieuprzywilejowanych, nieodpowiednie warunki mieszkaniowe i stres,

Q.

mając na uwadze, że skutki nierówności, ubóstwa, wykluczenia społecznego i braku szans są wzajemnie powiązane i wymagają spójnej strategii na szczeblu państw członkowskich, skupiającej się nie tylko na dochodach i dobrach materialnych, ale również na takich kwestiach, jak dostęp do zatrudnienia, edukacji i usług zdrowotnych, społeczeństwo informacyjne, kultura, transport i szanse dla przyszłych pokoleń,

R.

mając na uwadze, że według statystyk Unii Europejskiej dotyczących dochodów i warunków życia (EU-SILC) w okresie 2000-2005 nierówności płacowe w Unii (stosunek 20 % najwyższych dochodów do pozostałych 80 %) znacznie wzrosły (z 4,5 do 4,9), a zatem w 2005 r. dochody 20 % najbogatszych mieszkańców Unii były prawie pięciokrotnie wyższe niż dochody pozostałych 80 % mieszkańców,

S.

mając na uwadze, że pobyt w więzieniu bez odpowiedniej resocjalizacji i edukacji często prowadzi jedynie do dalszego wykluczenia społecznego i bezrobocia,

T.

mając na uwadze, że 16 % wszystkich pracujących mieszkańców Unii to osoby niepełnosprawne (Eurostat 2002); mając na uwadze, że poziom bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych, w tym osób z problemami psychicznymi, osób starszych oraz osób należących do mniejszości etnicznych w całej Unii pozostaje niedopuszczalnie wysoki; mając na uwadze, że 500 000 osób niepełnosprawnych nadal żyje w dużych ośrodkach zamkniętych,

1.

z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji do aktywnej integracji społecznej; jest zdania, że wspólnym celem polityk aktywnej integracji społecznej musi być wdrażanie praw podstawowych w celu umożliwienia ludziom godnego życia i uczestnictwa w życiu społeczeństwa oraz w rynku pracy;

2.

uważa, że polityka aktywnej integracji społecznej musi przynosić widoczne skutki w zakresie zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego, zarówno dla osób pracujących („pracujący ubodzy”), jak i dla osób niemających płatnego zatrudnienia; zgadza się z Komisją, że bardziej całościowe podejście do aktywnej integracji społecznej powinno opierać się na następujących wspólnych zasadach:

3.

uważa, że należy rozszerzyć zakres zalecenia Rady 92/441/EWG i uaktualnić je w świetle wyników oceny realiów społecznych w Unii i proponowanego całościowego podejścia do aktywnej integracji, a ponadto że zalecenie to powinno odpowiednio uwzględniać pojawienie się nowych zagrożeń społecznych związanych ze zmianami demograficznymi oraz z gospodarką opartą na wiedzy i na usługach;

4.

popiera opinię Komisji, zgodnie z którą bardziej całościowe podejście do aktywnej integracji powinno również w szczególny sposób skupiać się na zwalczaniu ubóstwa dzieci, eliminowaniu nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej i w zakresie stanu zdrowia, rozwiązywaniu problemu ubóstwa i wykluczenia społecznego związanego z publicznymi i prywatnymi rentami i emeryturami, a także na zapewnieniu godnej i dobrej jakościowo opieki długoterminowej;

5.

zauważa, że większość państw członkowskich UE 27 państw dysponuje krajowymi systemami minimalnych dochodów, ale niektóre go nie posiadają; zachęca państwa członkowskie, aby zapewniły system gwarantowanego minimalnego dochodu na rzecz integracji społecznej oraz wzywa je do wymiany najlepszych praktyk; uznaje, że tam, gdzie świadczona jest pomoc socjalna, państwa członkowskie mają obowiązek zadbać, by obywatele rozumieli swoje uprawnienia i mogli je uzyskiwać;

6.

wyraża głębokie ubolewanie, że niektóre państwa członkowskie wydają się nie uwzględniać zalecenia Rady 92/441/EWG, w którym uznano „podstawowe prawo osoby do wystarczających zasobów i pomocy społecznej, aby żyć w sposób nieuchybiający ludzkiej godności”;

7.

zgadza się z Komisją, że pomoc społeczna znajduje się już w większości państw członkowskich poniżej poziomu zagrożenia ubóstwem; nalega, aby głównym celem programów wspierania dochodów było wydźwignięcie ludzi z ubóstwa i umożliwienie im godnego życia; wzywa Komisję do sprawdzenia, w jakim stopniu bezwarunkowy dochód podstawowy przysługujący obywatelom jest skuteczny w zwalczaniu ubóstwa;

8.

wzywa Komisję, by przedstawiła szczegółowe sprawozdanie, w którym odpowie na pytanie, czy opieka społeczna w państwach członkowskich (m.in. programy minimalnych dochodów i związane z nimi świadczenia, zasiłki dla bezrobotnych, renty inwalidzkie i rodzinne, ustawowe i dodatkowe systemy emerytalne, świadczenia dla przechodzących na wcześniejszą emeryturę) zapewnia dochody powyżej progu ubóstwa w Unii, który wynosi 60 % krajowej mediany dochodów ekwiwalentnych;

9.

sugeruje Komisji rozważenie określenia wspólnej metodologii obliczania minimum egzystencji i minimum socjalnego (koszyk dóbr i usług) dla zapewnienia porównywalnych miar poziomu ubóstwa i określenia kryterium dla niezbędnej ingerencji społecznej;

10.

przypomina, że ryzyko znalezienia się w sytuacji skrajnego ubóstwa jest większe w przypadku kobiet niż mężczyzn; podkreśla, że utrzymująca się dzisiaj tendencja feminizacji ubóstwa w społeczeństwach europejskich dowodzi, że obecne ramy systemów ochrony socjalnej i wiele obszarów polityki społecznej, gospodarczej i zatrudnienia w Unii nie są przeznaczone do zaspokajania potrzeb kobiet lub likwidowania różnic w pracy kobiet; podkreśla, że ubóstwo i wykluczenie społeczne wśród kobiet w Europie wymaga specjalnych, wielorakich i zróżnicowanych ze względu na płeć reakcji politycznych;

11.

stwierdza, że odpowiednie schematy minimalnych dochodów są podstawowym warunkiem wstępnym budowania Unii Europejskiej opartej na sprawiedliwości społecznej i jednakowych szansach dla wszystkich; wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania minimalnego dochodu w okresach bez pracy lub między kolejnymi zatrudnieniami ze szczególnym uwzględnieniem grup kobiet, które mają dodatkowe obowiązki;

12.

wzywa Radę, aby wyraziła zgodę na określenie celu UE dotyczącego programów minimalnych dochodów oraz programów składkowych dochodów zastępczych, zapewniających wsparcie dochodu w wysokości co najmniej 60 % krajowych średnich zrównanych dochodów, a następnie zgodę na harmonogram dotyczący realizacji tego celu we wszystkich państwach członkowskich;

13.

uważa, że ryzyko popadnięcia w ubóstwo jest większe dla kobiet niż dla mężczyzn, szczególnie w starszym wieku, ponieważ systemy ubezpieczeń społecznych są często oparte o zasadę ciągłego wynagradzanego zatrudnienia; wzywa do ustanowienia zindywidualizowanego prawa do stosownego minimalnego dochodu, który nie będzie uwarunkowany składkami związanymi z zatrudnieniem;

14.

jest zdania, że ubóstwo dotykające osoby już zatrudnione świadczy o nienaturalnych i niesprawiedliwych warunkach zatrudnienia, oraz wzywa do skoncentrowania wysiłki celem zaradzenia temu stanowi rzeczy w taki sposób, aby wynagrodzenie ogólnie, a zwłaszcza pensje minimalne — bez względu na to, czy mają charakter ustawowy, czy charakter układów zbiorowych — zapobiegały ubóstwu osób pracujących i zapewniały godny standard życia;

15.

wzywa Radę, aby wyraziła zgodę na cel UE, zgodnie z którym pensje minimalne (ustawowe, na podstawie uzgodnień grupowych na szczeblu krajowym, regionalnym czy branżowym) gwarantowałyby wynagrodzenie w wysokości co najmniej 60 % odpowiedniej średniej pensji (krajowej, branżowej itd.) i ponadto na harmonogram dotyczący osiągnięcia tego celu we wszystkich państwach członkowskich;

16.

zauważa, że programy zapewniające minimalne pensje były uzupełnione pakietem środków wspierających w celu ułatwienia integracji społecznej, przy czym taki pakiet obejmuje narzędzia integracji społecznej, na przykład w zakresie pomocy mieszkaniowej, a także wsparcie dla edukacji, szkoleń i doszkalania zawodowego, nauki przez całe życie, a także racjonalnego zarządzania gospodarką i programów wspierania dochodów, w celu pomocy w pokrywaniu kosztów ponoszonych przez pojedyncze osoby i gospodarstwa domowe, w taki sposób, aby zapewnić zaspokojenie potrzeb życiowych i potrzeb dotyczących nauki przez całe życie, z naciskiem na osoby samotne, rodziny z jednym rodzicem oraz rodziny wielodzietne;

17.

wzywa państwa członkowskie do przeanalizowania ich często złożonych i powikłanych siatek programów wspierania dochodów bez względu na ich rodzaj (czy to programy dochodów minimalnych i związane z nimi świadczenia, programy składkowych dochodów zastępczych, czy inne) w celu poprawy ich dostępności, skuteczności i wydajności;

18.

uważa, że państwa członkowskie powinny zapewniać ukierunkowane świadczenia dodatkowe dla grup nieuprzywilejowanych (takich jak osoby niepełnosprawne lub przewlekle chore, samotni rodzice lub wielodzietne gospodarstwa domowe), pokrywające dodatkowe koszty związane m.in. ze wsparciem indywidualnym, korzystaniem ze specjalnego sprzętu, a także z opieką medyczną i społeczną, ustanawiając między innymi przystępne ceny leków dla mniej uprzywilejowanych grup społecznych; podkreśla potrzebę zapewnienia godnego poziomu rent i emerytur;

19.

uznaje występowanie nierównego rozkładu dochodów wśród osób samozatrudnionych i fakt, że jedna czwarta samozatrudnionych żyje poniżej granicy ubóstwa, w związku z czym przedsiębiorcom należy przyznać większe wsparcie instytucjonalne, aby zapobiec wpadaniu w pułapkę ubóstwa;

20.

podkreśla znaczenie całościowego podejścia do bezpieczeństwa materialnego i dobrobytu dzieci, opartego na perspektywie skupionej wokół praw dziecka w ramach Konwencji praw dziecka ONZ, tak aby rodziny, zwłaszcza wielodzietne, mogły korzystać z wystarczającego poziomu dochodów w celu zapewnienia dzieciom odpowiednich warunków mieszkaniowych i żywieniowych, a także dostępu do opieki zdrowotnej, usług społecznych i edukacji na odpowiednim poziomie, z myślą o harmonijnym rozwoju zarówno pod względem fizycznym, jak i osobowościowym; uznaje jednak, że dla państw członkowskich podstawowe potrzeby dzieci powinny przeważać nad względami finansowymi;

21.

wzywa instytucje UE, państwa członkowskie i stowarzyszenia zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego do dopilnowania, by uczestnictwo dzieci zawsze było organizowane zgodnie z podstawowymi zasadami bezpiecznego i konstruktywnego udziału;

22.

zwraca uwagę na następujące aspekty podejścia całościowego:

23.

wzywa Komisję, aby rozważyła problem ubóstwa dzieci i wykluczenia społecznego w szerszym kontekście prowadzenia polityki UE, w tym kwestii takich jak imigracja, niepełnosprawność, dyskryminacja, ochrona dzieci przed wszelkimi formami maltretowania i wykorzystywania, osoby opiekujące się dziećmi i dorosłymi, równość kobiet i mężczyzn, wsparcie rodziny, aktywna integracja społeczna, opieka nad małymi dziećmi i ich edukacja, uczenie się przez całe życie czy godzenie życia zawodowego, prywatnego i rodzinnego;

24.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do skutecznego wdrożenia zasady równych wynagrodzeń za pracę o jednakowej wartości społecznej i do przeprowadzenia szczegółowej analizy i reformy systemów ochrony socjalnej oraz do opracowania wytycznych UE do reformy systemów ochrony socjalnej z perspektywy równości płci, w tym indywidualizacji praw do ubezpieczeń społecznych, przystosowujących ochronę socjalną i usługi do zmieniających się struktur rodziny i gwarantujących, że systemy opieki socjalnej będą lepiej przeciwdziałały niepewnej sytuacji kobiet i zaspokajały potrzeby najbardziej narażonych grup kobiet;

25.

wzywa Komisję do udoskonalenia stosowania wskaźników odniesienia i monitorowania w otwartej metodzie koordynacji, do ustanowienia wspólnych wskaźników oraz zebrania porównywalnych danych o wysokiej jakości i długoterminowych statystyk dotyczących sytuacji dzieci obejmujących wszystkie aspekty całościowego podejścia do zwalczania ubóstwa dzieci i wykluczenia społecznego, w tym warunki mieszkaniowe dzieci i rodzin, celem monitorowania dobrobytu dzieci;

26.

zachęca Eurostat do ustanowienia powiązania z szeregiem wskaźników opracowywanych w celu monitorowania wpływu działań UE na prawa i dobrobyt dzieci, zleconych przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej; wskazuje na potrzebę podjęcia wspólnych wysiłków przez Komisję, Agencję Praw Podstawowych i państwa członkowskie zmierzających do współpracy z odpowiednimi agencjami ONZ, organizacjami międzynarodowymi i ośrodkami badawczymi nad udoskonalaniem zbioru porównywalnych danych statystycznych dotyczących sytuacji dzieci w Unii, która to potrzeba została wspomniana w jego ww. rezolucji z dnia 16 stycznia 2008 r.; wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszelkich możliwych działań mających na celu przestrzeganie zaleceń wyrażonych w sprawozdaniu Komisji Ochrony Socjalnej dotyczącym ubóstwa dzieci i dobrobytu w Europie, przyjętym w dniu 17 stycznia 2008 r., które podkreśla, że państwa członkowskie powinny dokonać przeglądu, na szczeblu krajowym i regionalnym, różnych dostępnych źródeł danych dotyczących dzieci w sytuacji zagrożenia;

27.

apeluje do państw członkowskich o wprowadzenie systemów zapobiegawczych mających na celu wykrywanie sytuacji krytycznych, takich jak te, gdy rodzicom grozi utrata mieszkania, następuje nagłe przerwanie nauki szkolnej przez dzieci lub przypadki, gdy rodzice byli maltretowani w dzieciństwie; wzywa państwa członkowskie do realizowania aktywnej polityki nakierowanej na zapobieganie wczesnego przerywania nauki przez dzieci poprzez mechanizmy wspomagające grupy, w odniesieniu do których istnieje takie ryzyko;

28.

apeluje do tych państw członkowskich, które jeszcze tego nie uczyniły, o decentralizację, na rzecz władz lokalnych, kompetencji związanych z wprowadzaniem systemów udzielania pomocy dzieciom będącym w trudnej sytuacji i z zarządzaniem tymi systemami, w celu zagwarantowania ich jak największej skuteczności;

29.

popiera zdanie Komisji, że najlepsze wyniki w zwalczaniu ubóstwa dzieci daje uzyskanie równowagi między nastawieniem na różnorodność współczesnych struktur rodzinnych a nastawieniem na prawa dziecka;

30.

wzywa Komisję do wspierania wyważonej polityki łączonej, odpowiednio finansowanej i opartej na jasnych celach, która uwzględnia szczególny kontekst krajowy i skupia się na wczesnej interwencji;

31.

wzywa państwa członkowskie do nasilenia procesu wzajemnego uczenia się oraz śledzenia udanych i nieudanych politycznych strategii w celu zwalczania ubóstwa dzieci i wykluczenia społecznego;

32.

podkreśla znaczenie zintegrowanej, całościowej polityki rodzinnej, wychodzącej poza aktywną integrację w celu zajęcia się wszystkimi aspektami dobrobytu dziecka i rodziny oraz wyeliminowania ubóstwa dzieci i wykluczenia społecznego w Unii;

33.

wzywa państwa członkowskie do wymiany najlepszych praktyk w zakresie udziału dzieci w życiu publicznym oraz do wspierania włączania dzieci w podejmowanie decyzji dotyczących ich przyszłości, ponieważ jest to najlepszy sposób na przyjęcie dziecięcej perspektywy;

34.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji i państw członkowskich dotyczące Konwencji praw dziecka ONZ; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia jasnego powiązania między agendą praw dziecka a agendą zwalczania ubóstwa dzieci i wykluczenia, ponieważ ubóstwo dzieci i niedostatek narusza podstawowe prawa człowieka; zachęca państwa członkowskie, by przygotowując swoje strategie integracji społecznej, uwzględniły zalecenia Komitetu Konwencji opracowane w odpowiedzi na sprawozdania z wdrażania przedstawione przez państwa strony i na alternatywne sprawozdania organizacji pozarządowych;

35.

podkreśla, że samotni rodzice nie mogą być stawiani w sytuacji gorszej niż pary wychowujące dzieci, jeżeli chodzi o usługi i ulgi;

36.

wzywa państwa członkowskie do opracowania krajowych strategii na rzecz ograniczenia i eliminacji ubóstwa dzieci na podstawie zróżnicowanego podejścia uwzględniającego nierówność poziomów ubóstwa w zależności od regionu i rozważanego wieku;

37.

wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania wszystkim dzieciom i ich rodzinom, również tym, które dotyka ubóstwo i wykluczenie społeczne, dostępu do wysokiej jakości usług opieki społecznej, odzwierciedlających jasno rozumiany wpływ ubóstwa na rodziny, w tym większe zagrożenie wykorzystywaniem i maltretowaniem dzieci oraz skutki tych zjawisk;

38.

zgadza się z Komisją, że posiadanie pracy to najlepszy sposób na uniknięcie ubóstwa i wykluczenia społecznego, ale nie zawsze jest ono wystarczającą tego gwarancją, gdyż zgodnie z oficjalnymi statystykami 8 % osób pracujących zawodowo w Unii jest zagrożonych ubóstwem; dlatego też wzywa Komisję i państwa członkowskie do skutecznego wdrożenia dyrektywy 2000/78/WE;

39.

wzywa państwa członkowskie do skuteczniejszego wdrażania obowiązującego prawodawstwa wspólnotowego w dziedzinie zatrudnienia i spraw socjalnych;

40.

podkreśla, że 20 mln ludzi w Unii, w większości kobiet, jest dotkniętych ubóstwem pomimo wykonywania pracy, a innymi słowy, że 6 % całej ludności i 36 % ludzi pracujących jest zagrożonych ubóstwem pomimo wykonywania pracy; wzywa państwa członkowskie do uzgodnienia przepisów dotyczących minimalnego wynagrodzenia jako integralnego elementu aktywnej integracji;

41.

podkreśla, że zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin w Unii dotyczy 31 % kobiet i 7,4 % mężczyzn; podkreśla, że zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin w przypadku kobiet często jest nieistotną i marginalną pracą w niepełnym wymiarze godzin, niskopłatną i gwarantującą niewystarczający poziom zabezpieczenia społecznego; podkreśla, że kobiety są w związku z tym bardziej narażone na popadnięcie w ubóstwo, zwłaszcza w starszym wieku, ponieważ emerytury wypłacane w oparciu o zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin bardzo często nie wystarczają na prowadzenie samodzielnego życia;

42.

jest zdania, że dla grup najbardziej zagrożonych aktywna integracja na rynku pracy wymaga następujących szczególnych działań:

43.

jest zdania, że należy opracować politykę opartą na zasadzie „opłacalności podejmowania pracy” w celu rozwiązania problemu pułapki płac oraz cyklu niska płaca/brak płacy występującego na niskich szczeblach rynku pracy, w którym osoby przechodzą od niepewnego, nisko płatnego zatrudnienia o niskiej jakości i niskiej efektywności do bezrobocia i/lub braku aktywności; podkreśla, że priorytetowo należy zająć się potrzebą elastyczności w działaniach związanych z bezrobociem i świadczeniami socjalnymi; uznaje, że systemy opieki społecznej powinny aktywnie motywować do poszukiwania nowych możliwości podjęcia pracy, a zarazem zachęcać do otwartości na zmianę poprzez łagodzenie utraty dochodów i oferowanie możliwości kształcenia; apeluje do decydentów, by w polityce opartej na opłacalności podejmowania pracy stosowali koncepcję „flexicurity”;

44.

wzywa państwa członkowskie do ponownego przemyślenia „polityk aktywacyjnych” opartych na zbyt restrykcyjnych zasadach kwalifikowalności i zbyt surowych warunkach stawianych beneficjentom, i które zmuszają ich do podejmowania zatrudnienia o niskiej jakości, które nie zapewnia im godnego standardu życia;

45.

proponuje wprowadzenie równowagi między osobistą odpowiedzialnością jednostek a zapewnieniem opieki socjalnej tak, aby umożliwić wszystkim godne życie i udział w życiu społecznym;

46.

podkreśla stanowisko Rady, zgodnie z którym aktywna polityka w zakresie rynku pracy powinna propagować „dobrą pracę” i awans społeczny oraz powinna prowadzić do pokonywania kolejnych etapów na drodze do stałego, zyskownego zatrudnienia z odpowiednią ochroną socjalną, jak też godnych warunków życia i godnego wynagrodzenia;

47.

podkreśla potencjał gospodarki społecznej, przedsiębiorstw społecznych, sektora nienastawionego na zysk i zatrudnienia w sektorze publicznym dla oferowania wspieranych możliwości zatrudnienia oraz środowiska pracy dla grup znajdujących się w trudnej sytuacji, który państwa członkowskie winny zbadać i jak najpełniej wspierać w ramach polityki wspólnotowej (Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Regionalny i Fundusz Spójności itd.);

48.

zgadza się z Komisją, że osobom, które z różnych względów nie mogą pracować (np. z powodu poważnego upośledzenia, wieku lub niesprawności, wpływu utrzymującego się ubóstwa pokoleniowego lub dyskryminacji, obciążenia obowiązkami rodzinnymi lub opiekuńczymi bądź lokalnego niedostatku), polityka aktywnej integracji musi zapewniać środki wspierające dochody i środki wspomagające, aby zapobiegać ubóstwu i wykluczeniu społecznemu oraz umożliwić takim osobom godne życie i udział w życiu społecznym;

49.

wzywa państwa członkowskie do ograniczenia presji fiskalnej nie tylko wobec osób o niskich dochodach, lecz również osób o dochodach średnich, tak aby zapobiec sytuacji, w której pracownicy wpadają w pułapkę niskich płac, i aby zniechęcić do nielegalnej pracy;

50.

zwraca uwagę na przemiany społeczne w Europie, które zmieniają społeczną strukturę gospodarstw domowych; wzywa do uwzględnienia tych przemian z myślą o eliminacji przeszkód utrudniających dostęp do rynku pracy niepracującym partnerom pozostającym w wolnym związku;

51.

uważa, że gospodarka społeczna i przedsiębiorstwa społeczne muszą zapewniać godne warunki pracy i płacy oraz wspierać równouprawnienie płci i politykę antydyskryminacyjną (np. niwelowanie rozbieżności w wysokości płac kobiet i mężczyzn, przestrzeganie porozumień zbiorowych i wypłacanie minimalnych wynagrodzeń oraz zapewnianie równego traktowania);

52.

zauważa, że pomimo pożądanych działań na rzecz zwiększenia liczby osób podejmujących studia wyższe należy zachęcać państwa członkowskie do utrzymywania i wprowadzania praktyk zawodowych; wzywa państwa członkowskie do opracowania spójnej polityki staży zapewniającej minimalne gwarancje i godne wynagrodzenie, a ponadto do zwalczania obecnych tendencji do ukrywania miejsc pracy pod postacią bezpłatnych staży;

53.

wzywa Komisję i państwa członkowskie od opracowania jednolitego podejścia do procesu orientacji zawodowej we wszystkich systemach edukacyjnych w Unii, na podstawie podobnych formuł coachingu umożliwiających młodszym ludziom uczestnictwo w szkoleniach w dziedzinach związanych z pracą, wybranych przez nich w kontekście ścieżek rozwoju zawodowego; zauważa, że systemy szkoleń winny opierać się na wzajemnym uznawaniu dyplomów i świadectw zawodowych i powinny obejmować nauczanie języków z myślą o eliminowaniu barier komunikacyjnych w obrębie Unii; uważa, że programy przekwalifikowania powinny zapewnić równowagę między dobrym samopoczuciem psychicznym a zadowoleniem z pozycji zawodowej, tak aby przekwalifikowanie się nie było postrzegane jako utrudnienie lub przeszkoda w rozwoju zawodowym;

54.

zwraca uwagę na potrzebę wspierania aktywnego uczestnictwa młodzieży, osób starszych i imigrantów we wszelkich wysiłkach na rzecz stworzenia integracyjnego rynku pracy; wzywa Radę, Komisję i państwa członkowskie do pilnego opracowania zbioru środków mających na celu walkę z nielegalnym zatrudnieniem, przymusową pracą dzieci i nadużyciami polegającymi na wykorzystywaniu pracowników oraz do rozwiązania kwestii wprowadzającego w błąd mylenia migracji gospodarczej z poszukiwaniem azylu oraz obu tych zjawisk z nielegalną imigracją; wzywa państwa członkowskie, by przedstawiły propozycje przepisów zapobiegających wykorzystywaniu najsłabszych pracowników przez gangsterów oraz by podpisały i ratyfikowały Konwencję ONZ w sprawie ochrony praw wszystkich pracowników migrujących i członków ich rodzin;

55.

z zadowoleniem przyjmuje pogląd Komisji, że ustawowe i uzupełniające programy zabezpieczenia społecznego, opieka zdrowotna i usługi świadczone w ogólnym interesie społecznym muszą odgrywać rolę prewencyjną i działać na rzecz spójności społecznej, powinny ułatwiać integrację społeczną i chronić prawa podstawowe; zauważa potrzebę zapewnienia rozwoju wysokiej jakości, dostępnej i przystępnej opieki długoterminowej dla osób, które jej potrzebują, a także wsparcia dla osób świadczących opiekę; wzywa państwa członkowskie do rozpoznania i rozwiązywania problemów, z którymi borykają się osoby opiekujące się innymi, często zmuszone pozostać poza rynkiem pracy;

56.

zgadza się z Komisją, że wszystkie usługi świadczone w interesie ogólnym, w tym przez branże związane z infrastrukturą, takie jak transport, telekomunikacja, energetyka i inne rodzaje infrastruktury publicznej i usług finansowych, powinny odgrywać ważną rolę w zapewnianiu spójności społecznej i terytorialnej i przyczyniać się do aktywnej integracji;

57.

podkreśla, że dostęp do towarów i usług powinien być prawem każdego obywatela Unii i w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie dyrektywy horyzontalnej uzupełniającej dyrektywę 2000/78/WE i obejmującej wszelkie formy dyskryminacji na podstawie art. 13 traktatu WE, co powinno wesprzeć zwalczanie dyskryminacji w innych niż praca dziedzinach życia, w tym dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność, wiek, wyznanie lub przekonania i orientację seksualną; jednocześnie jest zdania, że potrzebne są dalsze postępy we wdrażaniu istniejących dyrektyw wspólnotowych Unii Europejskiej w sprawie zwalczania dyskryminacji;

58.

zachęca państwa członkowskie do rozważenia standardowych taryf socjalnych dla grup najbardziej narażonych na przykład w obszarze opłat za energię i transportu publicznego oraz instrumentów ułatwiających otrzymywanie mikrokredytów w celu propagowania aktywnej integracji, jak również bezpłatnej opieki zdrowotnej i edukacji dla osób napotykających trudności natury materialnej;

59.

zachęca Komisję i państwa członkowskie do umocnienia obowiązku świadczenia usługi powszechnej (np. w sektorach usług telekomunikacyjnych i pocztowych) w celu zwiększenia dostępności i przystępności podstawowych usług, a także do utwierdzenia obowiązku świadczenia ukierunkowanych usług publicznych, tak aby odpowiedzieć na potrzeby grup społecznych znajdujących się w trudnej sytuacji i nieuprzywilejowanych;

60.

wzywa Radę do udzielenia zgody na podjęcie ogólnounijnego zobowiązania do położenia kresu bezdomności ulicznej do roku 2015 i wzywa państwa członkowskie do rozwijania zintegrowanych polityk w celu zapewnienia wszystkim dostępu do przystępnych cenowo, dobrych jakościowo mieszkań; apeluje do państw członkowskich o opracowanie „zimowych planów awaryjnych” w ramach szerszej strategii przeciwdziałania bezdomności, a także do ustanowienia agencji mających umożliwiać zapewnianie i udostępnianie mieszkań grupom, które dotyka dyskryminacja; proponuje zbierać porównywalne dane na temat zakresu bezdomności oraz mieszkań o niskim standardzie; wzywa Komisję do opracowania unijnej ramowej definicji bezdomności oraz do przedstawiania co roku aktualizacji danych na temat działań podjętych i postępów poczynionych w państwach członkowskich w zakresie likwidowania bezdomności;

61.

apeluje do państw członkowskich o ograniczenie ubóstwa dzieci o 50 % do roku 2012, przy czym taka redukcja ma być mierzona na podstawie wskaźników natury nie tylko ekonomicznej, jako pierwsze zobowiązanie prowadzące do całkowitej eliminacji ubóstwa wśród dzieci w Unii, oraz o przyznanie zasobów wystarczających do realizacji tego celu; uważa, że wskaźniki stosowane do mierzenia tego ograniczenia powinny uwzględniać w szczególności dzieci pochodzące z rodzin żyjących w skrajnym ubóstwie;

62.

podkreśla znaczenie propagowania zintegrowanych usług, które są dostosowane do wielowymiarowości ubóstwa i wykluczenia społecznego, odnosząc się np. do związku pomiędzy ubóstwem a bezdomnością, przemocą, zdrowiem i zdrowiem psychicznym, poziomem wykształcenia, integracją w społeczeństwie i we wspólnocie, brakiem dostępu do technologii i infrastruktury informacyjnej oraz pogłębianiem się „przepaści cyfrowej”;

63.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia podejścia włączającego zdrowie do wszystkich dziedzin polityki oraz do opracowania zintegrowanej polityki społecznej i zdrowotnej w celu zwalczania nierówności w zakresie świadczenia usług zdrowotnych, zapobiegania i stanu zdrowia, zwłaszcza w odniesieniu do grup znajdujących się w trudnej sytuacji i tych, do których najtrudniej jest dotrzeć;

64.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania wolontariatu i do udzielania pomocy w integracji społecznej osobom, które straciły kontakt z rynkiem pracy lub w nim już nie uczestniczą;

65.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja skupiła się na poprawie dostępności (dostępu jako takiego oraz przystępności) i lepszej jakości usług (zaangażowanie użytkowników, monitorowanie, ocena wyników, dobre warunki pracy, zasada równości w polityce rekrutacji i przy świadczeniu usług, koordynacja i integracja usług oraz odpowiednia infrastruktura fizyczna);

66.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy koordynacji usług publicznych, zwłaszcza powiązań między usługami dla dzieci i dla dorosłych; apeluje do państw członkowskich, aby wprowadziły programy wsparcia przeznaczone dla rodziców, dotyczące różnych dziedzin, w odniesieniu do których występuje wynikający z ubóstwa brak kompetencji wychowawczych, i aby zapewniły odpowiednie zasoby dla telefonów zaufania dla dzieci; podkreśla, że podmioty świadczące usługi publiczne dzieciom i rodzinom muszą zapewnić istnienie odpowiednich struktur, zachęt, systemów zarządzania wynikami, strumieni finansowania i siły roboczej, zapewnić, że pracownicy „z pierwszej linii” dysponować będą odpowiednimi umiejętnościami, wiedzą i pewnością siebie, które są potrzebne do lepszego zapobiegania i wczesnego interweniowania oraz że usługi odpowiadać będą potrzebom użytkowników, zwłaszcza tych pochodzących z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji;

67.

wzywa państwa członkowskie do położenia większego nacisku na fakt, że cięcia dotacji do określonych usług, takich jak dopłaty do posiłków, bezpłatne materiały edukacyjne oraz autobusy szkolne, a także do podstawowych zajęć wypoczynkowych i pozaszkolnych mogą powodować bezpośrednie społeczne wykluczenie, w szczególności w przypadku dzieci pochodzących z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji społecznej; kładzie nacisk na potrzebę, by państwa członkowskie zapewniły równe szanse na integrację wszystkim dzieciom poprzez aktywną politykę sportową w szkołach oraz dostęp do technologii informacyjnych; wzywa Komisję do wpisania usług, z których korzystają dzieci, takich jak świetlice, transport i posiłki szkolne, na listę usług socjalnych użyteczności publicznej;

68.

z zadowoleniem przyjmuje umożliwianie niepełnosprawnym życia poza ośrodkami zinstytucjonalizowanymi, zauważa jednak, że wymaga to promowania dostarczania wysokiej jakości całościowych usług w zakresu wsparcia i opieki, opartych na społeczności lokalnej i ułatwiających samodzielne życie, a także prawa do indywidualnego wsparcia, prawa do kontrolowania własnego budżetu i pełnego uczestnictwa w życiu społecznym;

69.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny wspierać opracowywanie i wdrażanie kompleksowych lokalnych, regionalnych i krajowych strategii dotyczących starzenia się społeczeństwa;

70.

uważa, że zarówno na szczeblu państw członkowskich, jak i na szczeblu UE należy podejmować więcej działań zmierzających do stwierdzenia, badania i rozwiązywania problemu przemocy domowej oraz wykorzystywania dzieci i ludzi starszych;

71.

wzywa państwa członkowskie do opracowania bardziej konstruktywnego podejścia do polityki narkotykowej, z naciskiem na edukację i leczenie uzależnień, a nie na sankcje karne;

72.

wzywa państwa członkowskie do nadania priorytetowego znaczenia środkom na rzecz zdrowia publicznego, których celem jest bezpośrednie rozwiązywanie dotykającego wielu mniejszości etnicznych problemu nierówności w poziomie zdrowia i dostępu do opieki zdrowotnej;

73.

zauważa, że we wszystkich państwach członkowskich nadużywanie alkoholu i narkotyków może prowadzić do przestępczości, bezrobocia i wykluczenia społecznego; uważa zatem za niedopuszczalne, że dla wielu osób jedynym sposobem na uzyskanie dostępu do leczenia i poradnictwa w tym zakresie jest system więziennictwa;

74.

podkreśla, że istnieje wiele rodzajów niepełnosprawności, w tym trudności w poruszaniu się, zaburzenia widzenia, zaburzenia słuchu, zaburzenia zdrowia psychicznego, choroby przewlekłe i trudności w uczeniu się; podkreśla, że osoby dotknięte niepełnosprawnością wieloraką borykają się ze szczególnymi problemami, podobnie jak osoby dotknięte wielokrotną dyskryminacją;

75.

wzywa do zaprzestania stygmatyzacji osób cierpiących na zaburzenia zdrowia psychicznego oraz osób z trudnościami w uczeniu się, do działań na rzecz zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia oraz do zapobiegania zaburzeniom psychicznym, a także do przeznaczania większych środków na leczenie i opiekę;

76.

wzywa państwa członkowskie do egzekwowania prawodawstwa skierowanego przeciwko handlowi ludźmi i przeciwko dyskryminacji, a zwłaszcza do podpisania, ratyfikowania i wdrożenia Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi;

77.

wzywa państwa członkowskie, aby utrzymały politykę praw człowieka opartą na prawie do azylu, zgodnie z konwencją dotyczącą statusu uchodźców i innymi odpowiednimi aktami z zakresu praw człowieka, a jednocześnie działały na rzecz uniezależnienia osób starających się o azyl od zasiłków, poprzez umożliwienie im pracy, a także aby rozważyły stworzenie większej liczby dróg legalnej imigracji;

78.

wyraża ubolewanie z powodu tego, że wspólne sprawozdanie Komisji w sprawie zabezpieczenia społecznego i integracji społecznej za rok 2008 nie kładzie wystarczającego nacisku strategicznego na eliminację ubóstwa i przezwyciężanie wykluczenia społecznego;

79.

zgadza się z Komisją, że podejście aktywnej integracji musi wspierać zintegrowany proces wdrażania na szczeblu UE, krajowym, regionalnym i lokalnym, z udziałem wszystkich właściwych podmiotów (partnerzy społeczni, organizacje pozarządowe, władze lokalne i regionalne itd.), a także przewidywać aktywny udział samych osób nieuprzywilejowanych przy opracowywaniu strategii, zarządzaniu nimi, ich wdrażaniu i ocenie;

80.

podkreśla potrzebę wprowadzenia jednolitego szeregu środków na szczeblu europejskim, z myślą o zapobieganiu i karaniu wszelkiego rodzaju nadużyć przeciw mniejszościom, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku, poprzez konkretne działania mające na celu ogólne złagodzenie trudnej sytuacji tych grup społecznych, w tym pod względem materialnym;

81.

wzywa Radę i Komisję do odnowienia wyraźnego nacisku strategicznego na eliminowanie ubóstwa i propagowanie integracji społecznej w kontekście agendy społecznej 2008-2012; wzywa do wyraźniejszego zaangażowania w kolejnym cyklu otwartej metody koordynacji w dziedzinie ochrony socjalnej i integracji społecznej, do opracowania nowej, dynamicznej i skutecznej wspólnotowej strategii ustanawiającej konkretne cele i prowadzącej do stworzenia skutecznych narzędzi i mechanizmów monitorowania skupiających się na zwalczaniu ubóstwa, wykluczenia społecznego i nierówności; wzywa Radę i Komisję do zajęcia się problemami dotyczącymi różnych procesów koordynacji (strategia lizbońska, europejska strategia na rzecz trwałego rozwoju, otwarta metoda koordynacji w zakresie opieki socjalnej i integracji społecznej) w sposób zapewniający wyraźne zaangażowanie w zwalczanie ubóstwa oraz we wspieranie integracji społecznej w ramach wszystkich tych dziedzin polityki;

82.

wzywa Komisję, Komisję Ochrony Socjalnej oraz państwa członkowskie do opracowania konkretnych celów związanych z równością płci w celu zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego, obejmujących zespół działań politycznych wspomagających grupy kobiet bardziej narażonych na ryzyko ubóstwa, takie jak rodziny nietradycyjne i rodzice samotnie wychowujący dzieci, imigrantki, kobiety-uchodźcy i kobiety z mniejszości etnicznych, kobiety starsze oraz kobiety niepełnosprawne;

83.

zachęca partnerów społecznych do dalszych wysiłków, które zapoczątkowali już, opracowując wspólną analizę i program prac w zakresie integracji na rynku pracy osób nieuprzywilejowanych na lata 2006-2008; uważa, że potrzebne jest lepsze sprawowanie rządów, by koordynować działania partnerów społecznych, które są związane z rynkiem pracy, z szerszym dialogiem społecznym (z organizacjami pozarządowymi itp.) na temat integracji społecznej wychodzącej poza samą tylko kwestię zatrudnienia;

84.

popiera zdanie Komisji, że w odniesieniu do zalecenia 92/441/EWG i otwartej metody koordynacji na rzecz integracji społecznej i opieki socjalnej wymagane są odpowiednie wskaźniki i całościowe krajowe systemy gromadzenia i analizy danych (np. danych statystycznych na temat średnich dochodów do dyspozycji, konsumpcji w gospodarstwach domowych, poziomu cen, minimalnych płac, programów minimalnych dochodów i związanych z nimi świadczeń); uważa, że monitorowanie i ocena wdrażania strategii integracji społecznej oraz sprawozdania z postępów państw członkowskich winny pokazywać, czy we wszystkich państwach członkowskich, również na szczeblu regionalnym, przestrzegane jest podstawowe prawo do wystarczających zasobów i pomocy społecznej pozwalające na godne życie;

85.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Odnowione zobowiązanie na rzecz europejskiego modelu społecznego: udoskonalenie otwartej metody koordynacji w zakresie ochrony socjalnej i integracji społecznej” (COM(2008)0418), w którym proponuje się wzmocnienie społecznej otwartej metody koordynacji poprzez zwiększenie jej widoczności oraz usprawnienie metod pracy, a także poprzez wzmocnienie jej powiązań z innymi dziedzinami polityki; przyjmuje z zadowoleniem zwłaszcza wnioski Komisji w sprawie ustanowienia celów związanych ze zmniejszaniem ubóstwa (ogólnie pojętego ubóstwa, ubóstwa dzieci, ubóstwa osób pracujących oraz trwałego, długoterminowego ubóstwa), minimalnym poziomem dochodu zapewnionym poprzez emerytury oraz z dostępem do opieki zdrowotnej wysokiej jakości (ograniczeniem śmiertelności noworodków, poprawą zdrowia i zwiększaniem długości życia, itd.);

86.

wzywa państwa członkowskie do podjęcia skutecznych środków służących osiągnięciu celów barcelońskich w zakresie opieki nad dziećmi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do sformułowania zaleceń w sprawie sposobów zaspokajania potrzeby świadczenia usług opieki w Europie (a konkretniej organizowania i finansowania opieki nad dziećmi i innymi osobami zależnymi), z uwzględnieniem opracowania dokładnych celów i wskaźników w celu zapewnienia do roku 2015 w obrębie Unii obiektów opieki dla 90 % dzieci od narodzenia po obowiązkowy wiek szkolny oraz wystarczającego poziomu opieki dla innych osób zależnych; podkreśla fakt, że wszystkie usługi powinny spełniać kryteria przystępności cenowej, dostępności i wysokiej jakości, tak aby wychowywanie dzieci i sprawowanie opieki nad osobami zależnymi nie stanowiło dłużej dla kobiet szczególnego „ryzyka popadnięcia w ubóstwo”;

87.

podkreśla, że osoby najbardziej oddalone od rynku pracy powinny bardziej korzystać z takich programów Wspólnoty, jak Europejski Fundusz Społeczny i inicjatywa EQUAL; wzywa Komisję do oceny wkładu funduszy strukturalnych w realizację celów otwartej metody koordynacji w oparciu o wskaźniki integracji społecznej oraz do zachęcania do stosowania przepisów nowego rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego oraz wykorzystania funduszy na rzecz postępu w celu wspierania aktywnych środków integracji i badania możliwości wyodrębniania funduszy EFS lub wyznaczania konkretnego budżetu na rzecz inicjatywy wspólnotowej w tym obszarze; uważa, żę będzie to również sprzyjało tworzeniu sieci wymiany dobrych praktyk w zakresie zwalczania ubóstwa i zachęcało do wymiany doświadczeń między państwami członkowskimi;

88.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w kontekście Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym zobowiązały się do podjęcia skutecznych działań, które powinny stanowić istotną część długookresowego dążenia do pokonania ubóstwa;

89.

wzywa Komisję, by popierała konstruktywny i bezpieczny udział dzieci we wszystkich sprawach, które ich dotyczą, zapewniając wszystkim dzieciom jednakowe możliwości zaangażowania;

90.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, Komitetowi Regionów oraz Komisji Ochrony Socjalnej.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/26

A.

mając na uwadze, że emitenci z UE mają obowiązek stosowania w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych międzynarodowych standardów rachunkowości,

1.

odnotowuje, że ISCAF zaproponowała utworzenie grupy monitorującej; jest zdania, że ta grupa monitorująca powinna mieć prawo rekomendowania kandydatów na członków zarządu (Trustees) i odpowiadać za zatwierdzanie ich wyboru po uzgodnionym procesie nominacji;

2.

domaga się, aby grupa monitorująca uczestniczyła w ustalaniu agendy ISAB w celu zagwarantowania przejrzystości i odpowiedzialności; uznaje, że idący za tym proces ustalania standardów rachunkowości powinien pozostać wolny od zbędnej ingerencji i przebiegać w pełnej konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami, w tym inwestorami;

3.

wyraża wątpliwość co do celowości powołania grupy monitorującej na tym etapie, przed rozpoczęciem drugiej fazy procesu konsultacji dotyczącego przeglądu zarządzania ISAB i wobec braku w statucie IASCF jasnego przeglądu stosunków, jakie mają zostać nawiązane przez grupę monitorującą i tę fundację;

4.

uważa, że grupa monitorująca powinna w sposób zrównoważony odzwierciedlać najważniejsze światowe obszary walutowe, różnorodność kulturową, interes zarówno krajów o gospodarce rozwiniętej, jak i wschodzącej oraz instytucji międzynarodowych, które określają wymogi rachunkowości wobec organów publicznych; uważa także, że grupa monitorująca powinna odgrywać czynną rolę w promowaniu przejrzystości sprawozdawczości finansowej oraz w rozwoju i skutecznym funkcjonowania rynków kapitałowych, jak również w unikaniu procykliczności i zapewnianiu stabilności rynków finansowych oraz zapobieganiu ryzyku systemowemu; uważa, że do grupy monitorującej należy również włączyć Komitet Bazylejski; przyjmuje do aprobującej wiadomości propozycję następującego początkowego składu grupy monitorującej:

5.

z ubolewaniem stwierdza, że nie zasięgnięto opinii Parlamentu w sprawie utworzenia międzynarodowej grupy doradczej ds. rachunkowości;

6.

stwierdza, że w grupie monitorującej powinny być również reprezentowane unijne organy nadzoru rynków finansowych; podkreśla, że żadna organizacja nie powinna być reprezentowana w grupie monitorującej przez więcej niż jednego delegata;

7.

podkreśla złożony skład instytucjonalny grupy monitorującej; podkreśla fakt, że grupa ta musi dysponować skutecznymi mechanizmami współpracy celem zapewnienia jej zdolności operacyjnych i realizacji głównych zadań; podkreśla w tym kontekście, że członkowie grupy monitorującej muszą posiadać dostateczne kompetencje, aby można ich było pociągnąć do odpowiedzialności politycznej;

8.

wyraża zaniepokojenie, że niektórzy z proponowanych członków grupy monitorującej nie żądają od krajowych emitentów stosowania międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej (IFRS); stoi na stanowisku, że członkostwo w tej grupie powinno mieć miejsce dopiero po podjęciu zobowiązania o wprowadzeniu IFRS jako standardu krajowego; podkreśla, że żaden kraj nie powinien być reprezentowany w grupie monitorującej przez więcej niż jednego delegata;

9.

przyjmuje do wiadomości, że propozycja IASCF przewiduje powiększenie składu IASB z 14 do 16 członków; uznaje powiększenie tego składu do 16 członków za do przyjęcia, gdyż może to doprowadzić do bardziej zrównoważonego składu IASB, zwłaszcza jeżeli propozycja IASCF zostanie zmieniona w sposób gwarantujący równomierne traktowanie najważniejszych światowych obszarów walutowych;

10.

wzywa Parlament, Radę i Komisję do podpisania protokołu ustaleń w celu określenia warunków włączenia legislatorów do prac grupy monitorującej, jeśli takowa ma być na tym etapie powołana;

11.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu, Komitetowi Europejskich Organów Nadzoru Papierów Wartościowych oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/28

A.

mając na uwadze, że po uwolnieniu przez władze białoruskie w dniach od 16 do 20 sierpnia 2008 r. więźniów politycznych Alaksandra Kazulina, Siergieja Parsiukiewicza i Andreja Kima na Białorusi nie są obecnie przetrzymywani żadni uznani przez społeczność międzynarodową więźniowie polityczni,

B.

mając na uwadze, że UE postrzega uwolnienie więźniów politycznych jako ważny krok na drodze do przyjęcia przez Białoruś podstawowych wartości demokratycznych, poszanowania praw człowieka i praworządności, i że było ono jednym z warunków przeglądu środków restrykcyjnych stosowanych obecnie wobec niektórych przywódców politycznych na Białorusi oraz stopniowego przywracania stosunków z Białorusią,

C.

mając na uwadze, że w dniu 10 lipca 2008 r. prezydent Alaksandr Łukaszenka wezwał publicznie do przeprowadzenia otwartych i demokratycznych wyborów, a następnie powtórzył to wezwanie w wystąpieniu telewizyjnym w dniu 29 sierpnia 2008 r., obiecując, że wybory będą bezprecedensowo uczciwe,

D.

mając na uwadze, że UE dostrzegała w demokratycznym przeprowadzeniu wyborów parlamentarnych zaplanowanych na 28 września 2008 r. oraz w ich pluralistycznym aspekcie kolejną szansę dla Białorusi na wykazanie się poszanowaniem dla wartości demokratycznych i europejskich standardów,

E.

mając w związku z tym na uwadze, że UE z zadowoleniem przyjęła wysłanie obserwatorów OBWE/Urzędu na rzecz demokratycznych instytucji i praw człowieka (ODIHR), podkreśliła, jak ważne jest zagwarantowanie tym obserwatorom rzeczywistego dostępu do wszystkich etapów procesu wyborczego, z liczeniem głosów włącznie, a w szczególności podkreśliła znaczenie zagwarantowania praw opozycji, zarówno w odniesieniu do prawa do kandydowania, jak i dostępu do komisji nadzorujących wybory oraz do mediów,

F.

mając na uwadze, że w przypadku bezproblemowego przebiegu wyborów UE była gotowa przystąpić do przeglądu restrykcyjnych środków skierowanych przeciwko białoruskim przywódcom oraz podjąć pozytywne i konkretne działania na rzecz stopniowego wznowienia stosunków z Białorusią,

G.

mając na uwadze zlekceważenie skierowanego do rządu wezwania Zjednoczonych Sił Demokratycznych Białorusi do zaangażowania się w otwarty dialog na temat procesu wyborczego; mając na uwadze, że kandydaci opozycji zgłaszali obawy co do uczciwości procesu, nie mając zaufania do procesu głosowania oraz spodziewanego sposobu liczenia głosów,

H.

mając na uwadze, że misja obserwacji wyborów OBWE stwierdziła we wstępnych konkluzjach, że mimo niewielkiej poprawy wybory z 28 września 2008 r., które odbyły się w ściśle kontrolowanym środowisku po prawie niewidocznej kampanii wyborczej i które charakteryzował brak przejrzystości w liczeniu głosów oraz sumowaniu wyników z poszczególnych punktów wyborczych, w ostatecznym rozrachunku dalekie były od uznanych na forum międzynarodowym standardów demokratycznych,

I.

mając na uwadze, że opozycja, która nie zdobyła ani jednego ze 110 mandatów, uznała wybory za farsę, wyrażając obawy, że zakończył się „flirt” prezydenta Łukaszenki z demokracją, oraz apelując do UE i USA o nieuznawanie wyników wyborów,

J.

mając na uwadze, że przewodnicząca białoruskiej Centralnej Komisji Wyborczej Lidia Jarmoszyna oświadczyła, że wybory były „wolne i uczciwe”,

K.

mając na uwadze, że około 800 zwolenników opozycji protestowało w Mińsku późnym wieczorem w dniu wyborów,

1.

wyraża zadowolenie z powodu uwolnienia więźniów politycznych Alaksandra Kazulina, Siergieja Parsiukiewicza oraz Andreja Kima; niemniej jednak nadal oczekuje, że będą oni korzystać ze wszystkich praw obywatelskich przysługujących wszystkim obywatelom Białorusi na mocy konstytucji Republiki Białorusi;

2.

ubolewa, że nie doszło do znaczącego postępu w demokratycznym rozwoju Białorusi, na co liczyła UE, a co byłoby w interesie ludności Białorusi, i że mimo niewielkiej poprawy wybory parlamentarne, które odbyły się na Białorusi w dniu 28 września 2008 r., ostatecznie nie spełniły międzynarodowych norm;

3.

uważa, że demokratyczny mandat parlamentu wybranego na Białorusi budzi wątpliwości;

4.

jest zaniepokojony faktem, że manifestacja zorganizowana przez opozycję w Mińsku w dniu 28 września 2008 r. została uznana przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych za poważne naruszenie porządku publicznego, jest także zaniepokojony informacjami, że w Prokuraturze Generalnej zostanie złożone doniesienie o manifestacji wraz z wnioskiem o dokonanie oceny prawnej; wzywa władze białoruskie do poszanowania praw podstawowych, do których zgodnie z białoruską konstytucją należy wolność zgromadzeń i wolność słowa;

5.

podkreśla, że chociaż UE przyjęła do wiadomości niedawne uwolnienie kilku działaczy opozycji demokratycznej i miała nadzieję na lepszą organizację wyborów, to uporczywa niemożność przeprowadzenia wolnych i sprawiedliwych wyborów dodatkowo pogorszy sytuację Białorusi i będzie nadal będzie poważną przeszkodą w stosunkach między Białorusią a Unią Europejską;

6.

wzywa rząd Białorusi do potwierdzenia oświadczeń o gotowości do poprawy współpracy z UE oraz do stworzenia lepszych warunków dla podjęcia dyskusji między UE a Białorusią;

7.

w tym kontekście wzywa rząd Białorusi do poczynienia kroków w celu przeprowadzenia w przyszłości prawdziwie demokratycznych wyborów zgodnie z międzynarodowymi standardami demokratycznymi poprzez wprowadzenie zmian do ordynacji wyborczej i praktyki, m.in.:

8.

wzywa rząd białoruski do poszanowania praw człowieka poprzez:

w celu zakończenia dobrowolnej izolacji kraju od reszty Europy oraz w celu znacznej poprawy stosunków między UE a Białorusią;

9.

przypomina, że w dniu 21 listopada 2006 r. Unia Europejska wydała oświadczenie o gotowości do odnowienia stosunków z Białorusią i ludnością białoruską w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa, gdy tylko rząd białoruski wykaże poszanowanie dla wartości demokratycznych i praw podstawowych ludności białoruskiej;

10.

wzywa Radę i Komisję do kontynuowania dialogu z Białorusią i do opracowania polityki wobec tego kraju, opartej o ściśle pozytywną zasadę warunkowości i stosującej podejście stopniowych zmian, zawierającej punkty odniesienia, harmonogramy i klauzulę przeglądu oraz wyposażonej w odpowiednie zasoby finansowe;

11.

wzywa Radę i Komisję do rozważenia selektywnego przeglądu i możliwego zawieszenia obecnych środków restrykcyjnych, co przyniosłoby korzyści zwykłym obywatelom i przyczyniło się do rozwoju wolnego społeczeństwa;

12.

wzywa Radę i Komisję, aby nie znosiły zakazu wydawania wiz osobom bezpośrednio zamieszanym w naruszanie norm demokratycznych wyborów i praw człowieka; wzywa do rozważenia częściowego, sześciomiesięcznego zawieszenia tej sankcji w odniesieniu do pozostałych urzędników, pod warunkiem że w tym okresie surowa ustawa w sprawie masowych środków przekazu, przyjęta pod koniec czerwca 2008 r., zostanie znowelizowana, zanim nastąpi jej pełne wdrożenie;

13.

wzywa Radę i Komisję do podjęcia dalszych kroków w celu ułatwienia i liberalizacji procedur wizowych mających zastosowanie do obywateli Białorusi, gdyż takie działania mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia głównego celu polityki UE wobec Białorusi, jakim jest ułatwienie i zwiększenie kontaktów między ludźmi oraz demokratyzacja państwa; wzywa je, aby w związku z powyższym rozważyły możliwość zmniejszenia opłat wizowych dla obywateli Białorusi wjeżdżających na obszar Schengen, co jest jedynym sposobem uniknięcia pogłębienia izolacji Białorusi i jej obywateli; wzywa władze białoruskie do zaprzestania praktyki wydawania wiz wyjazdowych obywatelom, zwłaszcza dzieciom i studentom;

14.

wzywa Radę i Komisję do rozważenia selektywnego zastosowania do Białorusi instrumentu europejskiej polityki sąsiedztwa i partnerstwa (2), a w szczególności europejskiego instrumentu na rzecz praw człowieka i demokracji (3) poprzez zwiększenie wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi, a zwłaszcza do zwiększenia pomocy finansowej dla niezależnych mediów, organizacji pozarządowych oraz studentów białoruskich studiujących za granicą; przychylnie odnosi się do wsparcia finansowego udzielonego przez Komisję białoruskiemu Europejskiemu Uniwersytetowi Humanistycznemu w Wilnie (Litwa); wzywa Radę i Komisję o zwrócenie się do białoruskiego rządu, by dając wyraz dobrej woli i sygnał pozytywnych zmian, zezwoliły Europejskiemu Uniwersytetowi Humanistycznemu na uchodźctwie na legalny powrót na Białoruś i na ponowne ukonstytuowanie się w warunkach odpowiednich dla jego przyszłego rozwoju w Mińsku; wzywa Radę i Komisję do przyznania wsparcia finansowego niezależnej białoruskiej stacji telewizyjnej Belsat;

15.

wzywa Radę i Komisję do rozważenia środków mających na celu poprawę klimatu dla przedsiębiorczości, handlu, inwestycji, infrastruktury energetycznej i transportowej oraz współpracy transgranicznej między UE a Białorusią, a także przyczynienie się w tym kontekście do dobrobytu i zamożności obywateli Białorusi oraz do ich zdolności do komunikowania się i swobodnego podróżowania do UE;

16.

ubolewa nad decyzjami władz Białorusi z ostatnich latach o wielokrotnym odmówieniu wydania wiz wjazdowych posłom do Parlamentu Europejskiego i parlamentarzystom krajowym; apeluje do władz białoruskich, aby nie czyniły dalszych trudności i umożliwiły Delegacji Parlamentu Europejskiego do spraw stosunków z Białorusią wizytę w tym kraju;

17.

z zadowoleniem przyjmuje wykazywaną przez naród białoruski wolę ochrony niezależności kraju i nienaruszalności terytorialnej;

18.

z zadowoleniem przyjmuje dotychczasowe podejście władz białoruskich, by pomimo ogromnej presji nie uznawać jednostronnie ogłoszonej niezależności Południowej Osetii i Abchazji;

19.

potępia fakt, że Białoruś jako ostatnie państwo w Europie dopuszcza karę śmierci, co jest sprzeczne z europejskimi wartościami;

20.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom i rządom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, zgromadzeniom parlamentarnym OBWE i Rady Europy, sekretariatowi Wspólnoty Niepodległych Państw oraz parlamentowi i rządowi Białorusi.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/31

A.

mając na uwadze, że posiedzenie na szczeblu ministerialnym na forum WTO, mające na celu zamknięcie rundy rozwoju z Ad-Dauhy („rundy dauhańskiej”), utknęło w martwym punkcie pod koniec lipca 2008 r.,

B.

mając na uwadze, że negocjacje zostały zerwane w lipcu 2008 r. w Genewie; mając na uwadze, że w niektórych kwestiach osiągnięto pewien postęp, lecz inne kwestie istotne dla ostatecznego określenia wszystkich warunków nie były rozpatrywane w projekcie porozumienia,

C.

mając na uwadze, że sednem negocjacji powinny być interesy krajów rozwijających się, w szczególności najmniej rozwiniętych („KNR”), a także zaangażowanie wszystkich członków WTO w „rundę dauhańską”,

D.

mając na uwadze, że niepomyślne zakończenie rundy dauhańskiej wzmogłoby obecną niepewną sytuację gospodarczą na świecie i mogłoby podważyć wiarygodność wielostronnego systemu handlu, co spowodowałoby zastąpienie go dwustronnymi i regionalnymi umowami handlowymi,

1.

wyraża poważne rozczarowanie i zaniepokojenie faktem, że posiedzenie WTO na szczeblu ministerialnym z lipca 2008 r. utknęło w martwym punkcie;

2.

ponownie wyraża swoje pełne zaangażowanie na rzecz wielostronnego podejścia do polityki handlowej oraz na rzecz zdolności WTO do zapewnienia kompleksowych, ambitnych i wyważonych wyników handlu międzynarodowego przy pełnym poszanowaniu milenijnych celów rozwoju Narodów Zjednoczonych;

3.

wyraża przekonanie, że w obecnym kontekście, który charakteryzuje kryzys gospodarczy i finansowy, pomyślne zakończenie rundy dauhańskiej mogłoby być czynnikiem stabilizującym;

4.

uważa, że bez względu na zakres postępów dauhańskiej agendy rozwoju WTO wraz z pozostałymi organizacjami międzynarodowymi musi konsekwentnie i bezzwłocznie zmierzyć się z nowymi światowymi wyzwaniami, w których handel odgrywa istotną rolę, takimi jak bezpieczeństwo żywności, energia, pomoc na rzecz handlu oraz zmiany klimatyczne;

5.

jest w pełni świadomy trudności, z jakimi wiąże się „zasada jednego przedsięwzięcia”; dostrzega poczynione dotychczas podczas negocjacji postępy, które powinny stanowić istotną i mocną podstawę kontynuacji rundy dauhańskiej na następnym posiedzeniu i osiągnięcia pomyślnego wyniku;

6.

wzywa UE, USA i państwa G20, jako nowe liczące się podmioty na arenie gospodarczej, do przyjęcia na siebie odpowiedzialności za toczące się negocjacje, do pełnego poszanowania ducha rundy dauhańskiej oraz do dołożenia wszelkich starań o jak najszybsze osiągnięcie porozumienia; ponownie podkreśla znaczenie wprowadzenia rozróżnienia między krajami rozwijającymi się i krajami wschodzącymi;

7.

wzywa Indie i USA do znalezienia politycznego rozwiązania kwestii warunków stosowania specjalnego mechanizmu ochronnego w celu zapewnienia sprawiedliwej równowagi między handlem a obawami o bezpieczeństwo żywnościowe, by możliwe było kontynuowanie negocjacji dauhańskiej agendy rozwoju w Genewie w odniesieniu do pozostałych nierozstrzygniętych kwestii;

8.

wzywa kraje rozwinięte i zaawansowane kraje rozwijające się, by przyłączyły się do unijnej inicjatywy „wszystko prócz broni”, oferując KNR stuprocentowy, bezcłowy i bezkontyngentowy dostęp do rynku; podkreśla również znaczenie pomocy na rzecz wymiany handlowej;

9.

uważa, że w negocjacjach dauhańskiej agendy rozwoju priorytetowe znaczenie należy nadać potrzebom państw rozwijających się, a w szczególności KNR, we wszelkich rozważaniach wysuwając rozwój na pierwszy plan;

10.

uważa, że trudności dauhańskiej agendy rozwoju uwypuklają potrzebę pilnego zajęcia się kwestią reformy WTO (po zakończeniu rundy dauhańskiej), zmierzającej do podniesienia skuteczności i przejrzystości w tej instytucji, a także do wzmocnienia jej demokratycznego uprawomocnienia, odpowiedzialności, przejrzystości, otwartości i integracji z szerzej pojmowaną strukturą światowego ładu gospodarczego; jest zdania, że parlamentarzyści powinni jeszcze energiczniej i skuteczniej kontrolować dziedzinę handlu międzynarodowego;

11.

przypomina, że konieczne jest ukierunkowane wsparcie techniczne i budowanie potencjału, by pomóc krajom rozwijającym się rzeczywiście włączyć się w dauhańską agendę rozwoju;

12.

wzywa Komisję i Radę do ustanowienia porozumienia w duchu traktatu z Lizbony, zapewniających pełny udział Parlamentu Europejskiego w międzynarodowych negocjacjach handlowych prowadzonych przez UE;

13.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz dyrektorowi generalnemu WTO.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/33

A.

mając na uwadze, że zagadnienia związane z niedoborem wody i suszami nie są ograniczone geograficznie do obszaru Unii Europejskiej, lecz mają także konsekwencje międzynarodowe i stanowią problem globalny; mając na uwadze, że obecnie trwają konflikty międzynarodowe o wodę, a ryzyko ich występowania jest coraz częstsze,

B.

mając na uwadze, że woda jest niezbędna do życia i stanowi wspólne dobro, którego nie można sprowadzać do rangi zwykłego towaru; mając na uwadze, że zapewnienie wszystkim, w tym przyszłym pokoleniom, sprawiedliwego dostępu do wody powinno leżeć u podstaw polityki wodnej,

C.

mając na uwadze, że niedobór wody i susze stanowią poważne wyzwanie o istotnych skutkach społeczno-gospodarczych i środowiskowych w UE; mając na uwadze, że całkowity wpływ susz na gospodarkę na szczeblu UE w ciągu ostatnich 30 lat szacuje się na 100 mld euro,

D.

mając na uwadze, że niedobór wody i susze występują w różnych obszarach UE, przy czym około jedna piąta ludności UE mieszka w krajach, które doświadczają deficytu zasobów wodnych,

E.

mając na uwadze, że pustynnienie, które w różnym natężeniu dotyka kraje Wspólnoty, zubaża środowisko przyrodnicze oraz prowadzi do degradacji gleb i utraty przez gleby ich walorów rolniczych,

F.

mając na uwadze, że niedobór wody i susza nie są tak samo odczuwalne we wszystkich regionach UE oraz że są bardziej dotkliwe w państwach członkowskich wysuniętych bardziej na południe;

G.

mając na uwadze, że istnieją znaczne różnice regionalne w odniesieniu do sposobu, w jaki przejawiają się problemy wynikające z niedoboru wody i suszy; mając na uwadze, że najlepiej byłoby, gdyby środki mające na celu rozwiązywanie tych problemów były oparte na podejściu regionalnym,

H.

mając na uwadze, że niedobór wody i susze występowały w ciągu ostatnich 30 lat ze wzmożoną częstotliwością i dotkliwością, a zmiany klimatyczne mogą pogorszyć sytuację, przyczyniając się do częstszych katastrof hydrologicznych w UE i poza nią, prawdopodobnie wpływając zarówno na jakość, jak i ilość zasobów wodnych,

I.

mając na uwadze, że występują niezrównoważone tendencje w zużyciu wody, a w UE wciąż marnuje się 20 % wody z powodu nieskutecznego gospodarowania,

J.

mając na uwadze, że intensywne susze, którym towarzyszy niższy poziom opadów, zwiększają ryzyko pożarów lasów, o czym świadczą niszczycielskie pożary, które ostatnio miały miejsce w południowej Europie,

K.

mając na uwadze, że w UE nie istnieje kompleksowa oraz solidna pod względem technicznym i naukowym ocena sytuacji w zakresie ilości wody; mając na uwadze, że dane dostępne na szczeblu regionalnym i dotyczące wahań sezonowych są mocno ograniczone,

L.

mając na uwadze, że niedobór wody może wynikać z przyczyn naturalnych, działalności człowieka lub interakcji obu tych czynników, w postaci nadmiernego zużycia zasobów naturalnych lub pogorszenia jakości wody; mając na uwadze, że niewłaściwe korzystanie z wody stanowi jedną z przyczyn pustynnienia;

M.

mając na uwadze, że turystyka dodatkowo zwiększa zapotrzebowanie na wodę, zwłaszcza w okresie letnim i w obszarach nadmorskich w południowej Europie,

N.

mając na uwadze, że podnoszenie świadomości obywateli oraz dostarczanie im rzetelnych informacji w różnych formach, np. w kampaniach informacyjno-edukacyjnych, ma kluczowe znaczenie dla ułatwienia zmiany zachowań i nawyków oraz tworzenia kultury oszczędzania i efektywnego wykorzystania wody,

O.

mając na uwadze, że publiczne zaopatrzenie w wodę stanowi usługę publiczną o zasadniczym znaczeniu powiązaną ze zdrowiem publicznym, której świadczenie nie powinno być zakłócane,

P.

mając na uwadze, że niedobór wody i susze stanowią złożoną kwestię środowiskową, która powinna jako taka być regulowana przy uwzględnieniu innych kwestii środowiskowych i w bliskim powiązaniu z nimi;

Q.

mając na uwadze, że rolnictwo jako sektor produkcyjny odczuwa obecnie skutki niedoboru wody oraz suszy, odgrywając jednocześnie ważną rolę w zrównoważonym zarządzaniu dostępnymi zasobami wodnymi,

R.

mając na uwadze, że wielofunkcyjne rolnictwo odgrywa ważna rolę w zachowaniu krajobrazu, różnorodności biologicznej oraz czystości wód w UE i dlatego też potrzebuje wsparcia finansowego na niektóre środki oraz doradztwo naukowe w zakresie zarządzania wodą,

S.

mając na uwadze, że niedobór wody i susza stanowią istotny czynnik wzrostu cen surowców rolnych; mając na uwadze, że konieczne jest zapewnienie stałych dostaw żywności

T.

mając na uwadze, że rolnictwo, które potrzebuje dużych ilości wody, w związku z czym jest uzależnione od zaopatrzenia w wodę, powinno uczestniczyć jako odpowiedzialny podmiot w zintegrowanych regionalnych systemach zarządzania wodą w odniesieniu do zrównoważonego wykorzystania wód, zaprzestania ich marnotrawienia, dostosowania krajobrazu oraz planowania upraw, a także ochrony wód od zanieczyszczeń,

U.

mając na uwadze, że susza sprzyja również mnożeniu się określonych plag fitosanitarnych, co powoduje znacznie zmniejszenie zbiorów,

V.

mając na uwadze, że czwarte sprawozdanie Komisji w sprawie spójności gospodarczej i społecznej (COM(2007)0273) wskazuje na zmiany klimatyczne, w szczególności na suszę i niedobór wody, jako na jedno z nowych wyzwań, którego wpływ ma duży zasięg terytorialny, a które to wyzwanie powinna podejmować polityka spójności i które do dnia dzisiejszego wywarło wpływ na 11 % ludności w Europie i 17 % terytorium Unii Europejskiej,

1.

przyjmuje komunikat z zadowoleniem oraz popiera zaproponowany pierwszy pakiet strategii działań politycznych; ubolewa jednak, że jego zakres ogranicza się jedynie do szczebla UE i państw członkowskich; przypomina, że niedobór wody i susze są problemem o wymiarze międzynarodowym, dlatego konieczne jest podjęcie odpowiednich działań;

2.

podkreśla, że międzyregionalny i transgraniczny charakter dorzeczy może mieć poważny transgraniczny wpływ na regiony znajdujące się w dolnym i górnym biegu rzeki, w związku z czym nieodzowne jest, by państwa członkowskie, jak również organy szczebla regionalnego i lokalnego współpracowały w kwestii niedoboru wody i susz, zapewniając zrównoważone i sprawiedliwe korzystanie z zasobów wodnych; uważa, że specyfika problemu niedoboru wody i susz wymaga skoordynowanego działania na szczeblu UE i państw członkowskich oraz na szczeblu władz regionalnych i lokalnych;

3.

ubolewa, że komunikat ogranicza się do promowania ogólnych celów, proponując jedynie ograniczoną liczbę szczegółowych działań i nie przedstawiając konkretnego harmonogramu ich wdrożenia w regionach narażonych na niedobór wody i susze; wyraża ubolewanie z powodu braku realistycznych celów i ram czasowych dla ich osiągnięcia, a także z powodu braku nacisku na potrzebę ścisłej współpracy z władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi; wzywa Komisję do przedstawienia stałego programu, w szczególności sprawozdania z postępów w 2009 r. oraz przeglądu i rozwoju strategii Unii Europejskiej;

4.

podkreśla znaczenie regionów jako siły napędowej innowacji technologicznych w dziedzinie wody, zwłaszcza że racjonalizacja zużycia wody będzie coraz ważniejszym czynnikiem decydującym o konkurencyjności; wzywa zatem władze regionalne do rozważenia możliwości krajowej i międzynarodowej współpracy międzyregionalnej, wymiany informacji i partnerstw strategicznych w celu zorganizowania wydajnej regionalnej gospodarki wodnej;

5.

zwraca się do władz regionalnych i lokalnych, by korzystały ze znacznych możliwości, jakie oferują fundusze strukturalne, i by inwestowały w poprawę lub modernizację istniejących infrastruktury i technologii (w szczególności w regionach, gdzie zasoby wodne są marnotrawione w związku z przeciekami w wodociągach), w tym zwłaszcza w ekologiczne technologie, które wspierają wydajne wykorzystanie wody i które można połączyć ze zintegrowanym zarządzaniem zasobami wodnymi, w szczególności w celu podjęcia wyzwania, jakim jest racjonalizacja zużycia wody (pod względem oszczędności i ponownego wykorzystania) w sektorach przemysłu i rolnictwa, jak również w udziale gospodarstw domowych;

6.

w związku z tym podkreśla z naciskiem, że przyznawanie środków na infrastrukturę powinno być ukierunkowane na podejmowanie działań zmierzających do poprawy gospodarowania wodą i do zaopatrzenia w wodę dobrej jakości, zgodnie z istniejącymi potrzebami;

7.

przypomina, że w gospodarce zasobami wodnymi należy preferować podejście regulujące popyt; wyraża jednak opinię, że UE powinna przyjąć podejście całościowe, łączące środki kontroli popytu, środki mające na celu optymalizację istniejących zasobów w ramach cyklu wodnego, a także środki mające na celu tworzenie nowych zasobów oraz jest zdania, że podejście to musi łączyć kwestie środowiskowe, społeczne i gospodarcze;

8.

zauważa, że środki regulujące podaż powinny być także brane pod uwagę, aby wypracować rozwiązanie najbardziej efektywne ekonomicznie i środowiskowo, zapewniające jak najlepszą równowagę między popytem i podażą oraz gwarantujące niezakłócone publiczne zaopatrzenie w wodę, w tym w warunkach suszy, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju; jest zdania, że należy zachęcać do podejmowania działań w celu ustanowienia efektywnej hierarchii sposobów wykorzystywania wody oraz że budowanie zapór zmieniających bieg rzeki w celu transportu wody na dalekie odległości nie powinno stanowić rozwiązania problemu niedoboru wody; podkreśla jednakże znaczenie, jakie środki regulujące podaż mogą mieć dla regionów w największym stopniu dotkniętych niedoborem wody i suszą, które mogą przyjąć formę tradycyjnych działań, takich jak budowa infrastruktury regulującej bieg wód, lub alternatywnych i innowacyjnych rozwiązań, takich jak zrównoważone powtórne wykorzystanie ścieków lub odsalanie wody;

9.

podkreśla rolę, jaką spełnia europejska ludność wiejska w zakresie zwalczania erozji gleby i pustynnienia oraz zwraca się o uznanie zasadniczej roli producentów europejskich w utrzymaniu pokrycia roślinnością regionów dotkniętych trwałymi suszami lub którym zagrażają ruchome piaski; podkreśla korzyści, jakie przynoszą w szczególności stałe uprawy, sady i winnice, użytki zielone, łąki i uprawy leśne dla poboru wody;

10.

podkreśla znaczenie kwestii zarządzania wodą na obszarach górskich i wzywa Komisję do zachęcenia lokalnych i regionalnych organów władzy do rozwinięcia poczucia solidarności między użytkownikami górnych i dolnych odcinków rzek;

11.

przypomina o związku między zmianami klimatycznymi, niedoborem wody i suszami oraz zintegrowanymi działaniami terytorialnymi mającymi na celu utrzymanie i ochronę lokalnych zasobów wodnych; jest poważnie zaniepokojony możliwymi skutkami dla zdrowia publicznego; wzywa do uwzględnienia ich wpływu na zasoby wodne podczas sporządzania strategii mających na celu walkę ze zmianami klimatycznymi; zwraca się o przeprowadzenie szczegółowego badania wzajemnych zależności między wytwarzaniem biopaliw a dostępnością zasobów wodnych; wzywa także do przeprowadzenia szczegółowej oceny instalacji, które wykazują się wysokim poziomem zużycia zasobów wodnych; podkreśla potrzebę włączenia problematyki wody w główny nurt wszelkich strategii politycznych oraz opracowania prawdziwie zintegrowanego podejścia do omawianej kwestii, obejmującego wszystkie instrumenty finansowe i prawne UE; podkreśla, że proces ten musi przebiegać na wszystkich szczeblach politycznych (krajowym, regionalnym i lokalnym);

12.

jest zdania, że należy ustanowić związek pomiędzy niedoborem wody, suszami i zmianami klimatycznymi a dotyczącymi ich szczegółowymi strategiami, pamiętając, że obawy w odniesieniu do dostosowania się do zmian klimatycznych muszą zostać włączone jako priorytety podczas wdrażania ramowej dyrektywy wodnej;

13.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o uznanie wylesiania i niepowstrzymanej rozbudowy infrastruktury miejskiej za procesy przyczyniające się do rosnącego niedoboru wody; wzywa państwa członkowskie i właściwe organy do uwzględniania problematyki wody przy planowaniu zagospodarowania terenu, zwłaszcza w odniesieniu do rozwoju działalności gospodarczej we wrażliwych dorzeczach, w tym na wyspach i w regionach peryferyjnych; podkreśla, że każda dostawa wody, niezależnie od celu jej zużycia, musi odpowiadać zasadzie sprawiedliwej taryfikacji wody, w ten sposób zachęcając przedsiębiorstwa do bardziej racjonalnego z niej korzystania;

14.

podkreśla, że przy przeglądzie priorytetów budżetu wspólnotowego należy zwrócić większą uwagę na środki ochrony środowiska, a w szczególności politykę zwalczania skutków zmian klimatycznych, które obejmują niedobór wody i suszę, poprzez zapewnienie dodatkowych środków;

15.

zwraca się do Komisji o wzięcie pod uwagę międzysektorowego związku między społecznym i gospodarczym wpływem zmian klimatycznych na użytkowanie gruntów a kosztami energetycznymi związanymi ze zmianami klimatycznymi; zachęca UE do tego, by prowadziła wszelkie oceny w zakresie oszczędnego gospodarowania wodą, stosując obiektywne i ekonomiczne wskaźniki;

16.

uznaje, że niedobór wody i susze mają bezpośredni wpływ na spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną; utrzymuje, że powinno się to odpowiednio uwzględniać przy opracowywaniu przyszłej polityki spójności i że powinny zostać uwolnione wszystkie dostępne do tego celu środki budżetowe oraz inne instrumenty;

17.

zwraca uwagę, że o sytuacji gospodarczej regionu, jego konkurencyjności i możliwościach w zakresie rozwoju decydują złożone kwestie środowiskowe, o których mowa w komunikacie;

18.

uznaje znaczenie ramowej dyrektywy wodnej, stanowiącej ramy dla uzyskania „dobrego stanu” wszystkich wód europejskich i promującej współpracę międzyregionalną, zrównoważone zużycie wody oraz ochronę dostępnych zasobów wodnych przy jednoczesnym przyczynianiu się do zminimalizowania skutków powodzi i susz, a także wzywa Komisję i wszystkie państwa członkowskie do pełnego wdrożenia postanowień tej dyrektywy oraz do zagwarantowania, że środki na wypadek niedoboru wody i suszy nie będą miały negatywnego wpływu na cele w zakresie jakości wody;

19.

podkreśla konieczność wyjaśnienia definicji „przedłużającej się suszy” (w kontekście ramowej dyrektywy wodnej) oraz jej implikacji w odniesieniu do osiągnięcia celów środowiskowych ramowej dyrektywy wodnej w okresach suszy i po takich okresach; zaznacza, że niedobór wody i susze to powiązane, lecz różne kwestie wymagające zastosowania zróżnicowanych strategii;

20.

zaznacza, że istnieje ścisły związek pomiędzy suszą, erozją gleby, pustynnieniem i pożarami lasów;

21.

jest zdania, że plany zagospodarowania wód w dorzeczach, wymagane na mocy ramowej dyrektywy wodnej, powinny także obejmować działania na wypadek suszy i innych katastrof hydrometeorologicznych oraz stworzyć mechanizm zarządzania kryzysowego, dostosowanego do konkretnych potrzeb dorzeczy zagrożonych niedoborem wody i suszami, w tym koordynację transgraniczną, udział społeczeństwa i systemy wczesnego ostrzegania na różnych szczeblach, tj. na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym; podkreśla potrzebę unikania tworzenia barier dla naturalnego przebiegu rzek, co ma zmniejszyć zalewanie, zachęca również do prowadzenia bardziej wyczerpujących ocen oddziaływania, jeśli chodzi o hamowanie naturalnego biegu rzek;

22.

podkreśla rolę lasów w cyklu wodnym i znaczenie zrównoważonego połączenia lasów, użytków zielonych i ziem uprawnych dla zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi; w szczególności podkreśla rolę gleb o wysokim stężeniu materii organicznej oraz dostosowanego płodozmianu; ostrzega, że rosnące zużycie ziemi stanowi zagrożenie dla rolnictwa, bezpieczeństwa żywności i zrównoważonej gospodarki wodnej;

23.

przypomina, że pustynnienie wiąże się ściśle z gospodarką leśną; wzywa do większego wykorzystania zalesień w celu retencjonowania i łagodzenia ekstremalnych stanów przepływu wód powierzchniowych i gruntowych, oraz do przeciwdziałania degradacji i erozji gleb;

24.

zaleca, aby wspólnotowy mechanizm obrony ludności przewidywał interweniowanie w sytuacjach kryzysowych powodowanych przez ekstremalne susze;

25.

podkreśla znaczenie ponownej oceny dostępnych ilości wód podziemnych w UE oraz zasad ich wykorzystania, co ma przede wszystkim na celu zapewnienie racjonalnego wykorzystania zasobów wód podziemnych zgodnie z potrzebami poszczególnych krajów;

26.

zauważa, że w komunikacie nie zajęto się występującymi w wielu regionach problemami związanymi z nieoczyszczaniem ścieków;

27.

podkreśla, że nie należy zapominać o potrzebie ochrony zasobów wody powierzchniowej, jeżeli mają one zostać włączone do ogólnego gospodarowania zasobami wodnymi;

28.

zwraca się do Rady, państw członkowskich oraz władz regionalnych i lokalnych o uwzględnianie w polityce sektorowej w innych dziedzinach uwag zawartych w komunikacie, by w dziedzinie ochrony zasobów wodnych uniknąć skutków przeciwnych do zamierzonych;

29.

podkreśla, że doświadczenie światowe wykazało, iż zmiana biegu rzek prowadzi do nieodwracalnego zniszczenia warunków ekologicznych i hydromorfologicznych i może oznaczać zmuszenie ludzi do opuszczenia swoich domów i przeniesienia przedsiębiorstw, powodując zakłócenie spójności społecznej i gospodarczej; wzywa państwa członkowskie, aby zapobiegały pogorszeniu jakości swych dorzeczy i w pełni przestrzegały wymogów określonych w art. 1 i 4 ramowej dyrektywy wodnej, wzywa Komisję do udzielania finansowania ze środków UE tylko takim projektom, które w pełni spełniają te wymogi;

30.

zdecydowanie nalega, by Rada przyjęła bez dalszej zwłoki decyzję w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia ustanawiającego Fundusz Solidarności UE COM(2005)0108) w celu lepszego określenia kryteriów i kwalifikowalnych zdarzeń obejmujących okresy suszy, aby w ten sposób skuteczniej, elastyczniej i właściwiej przeciwdziałać skutkom klęsk żywiołowych, pamiętając przy tym, że Parlament przyjął już swoje stanowisko 18 maja 2006 r. (4);

31.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że oszczędność wody stanowi główny priorytet Komisji w odpowiedzi na niedobór wody i susze; wzywa w związku z tym Komisję do zapewnienia, by wykorzystanie funduszy strukturalnych nie stało w sprzeczności z tym priorytetem, do uznania właściwego gospodarowania wodą za kryterium, jakim muszą sprostać projekty, oraz do uzyskania dowodów wykorzystywania zaoszczędzonej wody przez organy władzy lokalnej i regionalnej, a także przestrzegania przez nie wymogów ramowej dyrektywy wodnej, zanim zostanie im udzielone dofinansowanie z funduszy strukturalnych;

32.

uważa, że w przypadku, gdy dany ciek wodny przebiega przez kilka państw członkowskich, niezbędne jest ustanowienie międzyregionalnej i międzykrajowej współpracy w zakresie zintegrowanego zarządzania ciekiem wodnym, w szczególności w dziedzinie rolnictwa;

33.

przypomina, że w UE z powodu nieskutecznego gospodarowania traci się prawie 20 % wody i podkreśla konieczność znacznych inwestycji w postęp techniczny we wszystkich sektorach gospodarki (koncentrując się na najbardziej intensywnych zastosowaniach wody i sektorach, w których potencjał w zakresie oszczędzania wody jest największy); zauważa, że słaba gospodarka wodna stanowi problem, który ma wpływ na niedobór wody i który może mieć większy negatywny wpływ w okresach suszy, ale że nie jest ona ich powodem, ponieważ susze są zjawiskiem przyrodniczym;

34.

proponuje Komisji, aby — w związku ze ścisłym powiązaniem problemu niedoboru wody i susz z szeregiem kwestii dotyczących marnotrawstwa wody — kryterium gospodarnego wykorzystania wody zostało włączone do systemu warunków przyznawania dotacji z funduszy UE;

35.

zachęca UE do wspierania mniej wodochłonnych i energochłonnych technologii i innowacji, których celem jest bardziej oszczędna gospodarka wodna, a także do wymiany dobrych praktyk w tym zakresie;

36.

wzywa Komisję do rozważenia możliwości promowania sieci miast, aby zachęcać do zrównoważonego zużycia wody w celu wymiany dobrych praktyk, takich jak powtórne wykorzystanie, oszczędzanie i bardziej oszczędna gospodarka wodna oraz wspólnego przeprowadzania projektów pilotażowych, mając na uwadze fakt, że straty spowodowane wyciekami z publicznej sieci wodociągowej w ośrodkach miejskich mogą przekraczać 50 %; wzywa także władze lokalne do poprawy stanu sieci wodociągowych służących do dystrybucji wody, które są przestarzałe;

37.

podkreśla, że możliwe jest zaoszczędzenie 40 % wody zużywanej w UE; wzywa do podjęcia konkretnych działań i wprowadzenia zachęt finansowych w celu promowania bardziej oszczędnego i zrównoważonego zużycia wody; wzywa także do powszechnego instalowania urządzeń pomiarowych w celu pomiaru zużycia wody, aby zachęcać do oszczędzania, powtórnego wykorzystania oraz oszczędnej i racjonalnej gospodarki wodnej; zachęca najbardziej dotknięte państwa członkowskie do wykorzystania części z ich funduszy strukturalnych na realizację projektów mających na celu lepsze wykorzystanie i większą oszczędność wody; zachęca organy właściwe dla dorzeczy do przeprowadzenia analizy kosztów i korzyści związanych z alternatywnymi środkami w zakresie gospodarki wodnej we wszystkich sektorach;

38.

zaznacza konieczność walki z marnotrawieniem wody i zapewnienia zrównoważonego wykorzystywania wody, w szczególności poprzez powtórne wykorzystanie wody, mając na uwadze jej różnorodne wartości: biologiczne, społeczne, środowiskowe, kulturowe oraz odnoszące się do krajobrazu i turystyki;

39.

przypomina, że art. 9 ust. 1 ramowej dyrektywy wodnej stanowi, iż „państwa członkowskie uwzględniają zasadę zwrotu kosztów usług wodnych (…) w szczególności zgodnie z zasadą »zanieczyszczający płaci«” oraz że „[d]o końca 2010 r. państwa członkowskie zapewnią, że polityki opłat za wodę przewidują [przewidywać będą] odpowiednie działania zachęcające użytkowników do wykorzystywania zasobów wodnych efektywnie (…) [i że] odpowiedni jest [będzie] wkład różnych użytkowników wody (…) do zwrotu kosztów usług wodnych”;

40.

jest zdania, że chociaż polityka w dziedzinie gospodarki wodnej musi być oparta na zasadzie „zanieczyszczający płaci”, powinny jej także towarzyszyć środki, które pozwolą położyć kres znacznym stratom związanym z wadliwym sprzętem oraz nieodpowiednimi uprawami i systemami rolnymi;

41.

podkreśla, że w sektorze rolnictwa można osiągnąć znaczny postęp, jeżeli chodzi o bardziej oszczędne zużycie wody; wyraża nadzieję, że w ramach oceny stanu wspólnej polityki rolnej problem ten zostanie uwzględniony oraz zaproponowane zostaną konkretne działania promujące bardziej zrównoważone zużycie wody poprzez zachęcanie do wprowadzania najlepszych z dostępnych praktyk i technologii, w szczególności poprzez wsparcie rozwoju obszarów wiejskich, poprzez współzależność, stosowanie zasad „zanieczyszczający płaci” i „użytkownik płaci” oraz programy rozwoju obszarów wiejskich; jest zdania, że Unia Europejska powinna wspierać środki mające na celu poprawę gospodarki wodnej w rolnictwie, promując modernizację systemów nawadniania, aby zmniejszyć zużycie wody, oraz pobudzając badania w tej dziedzinie;

42.

podkreśla rolę, jaką odgrywają programy ochrony środowiska w ramach drugiego filaru WPR przy zachęcaniu do stosowania metod rolniczych chroniących zrównoważony rozwój i czystość zasobów wodnych;

43.

podkreśla fakt, że produkcja biopaliw zwiększy zapotrzebowanie na duże ilości wody, oraz podkreśla potrzebę uważnego monitorowania stosowania biopaliw oraz regularnego dokonywania przeglądu polityki Unii Europejskiej i państw członkowskich w zakresie biopaliw;

44.

zaznacza, że duzi użytkownicy wody (tacy jak elektrownie) nie zużywają wody, ale uwalniają ją do cyklu wody po wykorzystaniu jej w swoich procesach; podkreśla, że tym samym mają poważny wpływ na dostępność wód powierzchniowych, ekosystemy i zdrowie publiczne, ponieważ podwyższają temperaturę wody; podkreśla potrzebę uwzględnienia tego wpływu;

45.

przypomina, że jeżeli chcemy osiągnąć zrównoważone zużycie wody w UE, istotną rolę muszą odegrać konsumenci, dlatego wzywa UE do rozpoczęcia publicznej kampanii informacyjnej i edukacyjnej w celu uświadomienia obywatelom tego zagadnienia oraz zachęcenia ich do podjęcia konkretnych działań;

46.

wskazuje Komisji na fakt, że poprzez opracowanie skutecznej polityki w zakresie cen wody odzwierciedlającej jej prawdziwą wartość może zachęcać konsumentów do bardziej oszczędnego użycia wody;

47.

podkreśla pierwszoplanową rolę władz regionalnych i lokalnych oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego w kampaniach podnoszenia świadomości i organizowaniu działań edukacyjnych;

48.

wzywa Komisję i regiony oraz miasta państw członkowskich do wspierania rozwoju kultury oszczędzania wody w UE poprzez propagowanie zlewni wód deszczowych oraz organizowanie wśród mieszkańców kampanii uświadamiających dotyczących oszczędzania wody, np. za pośrednictwem odpowiednich programów edukacyjnych; wzywa Komisję do zachęcania regionów, miast i organizacji społeczeństwa obywatelskiego do wymiany dobrych wzorców, koncentrując się na środkach dotyczących oszczędzania wody (w tym uzdatniania deszczówki i ścieków), poprawy racjonalnego jej zużycia oraz zarządzania ryzykiem suszy;

49.

uważa, że należy wspierać kampanie informacyjne, uświadamiające i szkoleniowe skierowane do producentów, aby aktywnie przyczyniali się oni do zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi;

50.

jest zdania, że system etykietowania dotyczący zużycia wody przez produkty, który istnieje już w przypadku wydajności energetycznej, stanowiłby właściwe narzędzie osiągnięcia bardziej zrównoważonego zużycia wody, podkreśla jednak, że:

51.

apeluje, by kryteria w zakresie racjonalnego wykorzystywania wody w miarę możliwości wchodziły w skład norm konstrukcyjnych budynków;

52.

zachęca wszystkie zainteresowane podmioty do opracowania dobrowolnego projektu etykietowania dotyczącego zrównoważonej gospodarki wodnej oraz do stworzenia dobrowolnych programów z zakresu oszczędzania wody w różnych sektorach gospodarki (np. rolnictwo, turystyka, produkcja przemysłowa);

53.

uważa, że woda powinna pozostać dobrem publicznym i podstawowym elementem suwerenności krajów, dostępnym dla wszystkich po uczciwych, „socjalnych i ekologicznych” cenach, biorąc w szczególności pod uwagę specyficzną sytuację każdego kraju i różnorodne systemy rolne oraz społeczną rolę, jaką odgrywa działalność rolnicza;

54.

wzywa Komisję do rozważenia finansowania w 2009 r. projektu pilotażowego obejmującego badania naukowe, ekspertyzy i monitorowanie, służące opracowaniu działań zapobiegających pustynnieniu i stepowieniu w Europie, a tym samym zapobiegających erozji, deflacji, stratom w rolnictwie i utracie różnorodności biologicznej, zwiększających ochronę i żyzność gleby oraz jej zdolności retencyjne, a także zdolność sekwestracji węgla; podkreśla znaczenie ustanowienia wiarygodnych i przejrzystych danych, tak by polityka mogła być naprawdę skuteczna;

55.

z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie Europejskiego Obserwatorium ds. Susz i systemu wczesnego ostrzegania; podkreśla znaczenie poszerzonej dyskusji na temat ich podstawowych celów, budżetu i organizacji;

56.

zwraca się do Komisji Europejskiej o działanie na rzecz zainicjowania działalności przez Europejskie Obserwatorium ds. Susz w ramach Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska i podkreśla, że powinno ono działać na rzecz uzupełniania danych krajowych standardowymi regionalnymi i lokalnymi informacjami sezonowymi na temat opadów i zużycia międzysektorowego, tak aby decyzje mogły być podejmowane w sposób bardziej solidny i strategiczny;

57.

podkreśla znacznie, jakie ma dla zarządzania wodą duża zawartość próchnicy w glebie, odpowiedni system płodozmianu i równowaga między lasami, użytkami zielonymi i gruntami uprawnymi; ostrzega przed faktem, że rosnące zajmowanie gruntów stanowi zagrożenie dla rolnictwa, bezpieczeństwa dostaw żywności i zarządzania wodą;

58.

zwraca się do Komisji o wspieranie państw członkowskich przy ponownym zalesianiu obszarów cyklicznie dotykanych suszą i pożarami, w oparciu o poszanowanie bioklimatu i ekologicznych właściwości tych obszarów i pragnie, aby zwrócono szczególną uwagę na przywracanie krajobrazu wiejskiego i miejskiego przy należytym uwzględnieniu specyficznych cech lokalnych;

59.

uważa, że niedobór wody i cykliczne susze pogorszyły plagę pożarów i ich dotkliwość, pogarszając delikatną sytuację i groźbę wyginięcia wielu gatunków charakterystycznych dla lasów krajów Europy południowej, dla których lasy stanowią w wielu przypadkach główny zasób naturalny;

60.

podkreśla, że przy planowaniu modelu rolnictwa europejskiego należy uwzględnić najczęściej występujące i najpoważniejsze zagrożenia dla środowiska naturalnego, takie jak niedobór wody i susza, w związku z czym zasadniczym elementem europejskiej WPR powinien być skuteczny mechanizm zarządzania kryzysowego.

61.

uważa, że należy podkreślić wartość lasów i produkcji rolnej z punktu widzenia ochrony środowiska w kontekście zmian klimatycznych, kiedy to należy przeciwdziałać wzrostowi poziomu emisji gazów cieplarnianych poprzez zwiększenie powierzchni lasów, których działanie polegające na pochłanianiu dwutlenku węgla należy uwzględnić w polityce mającej na celu zmniejszenie poziomu emisji gazów cieplarnianych;

62.

popiera ciągłe zaangażowanie Komisji w podkreślanie wyzwania, jakim jest niedobór wody i susze na szczeblu międzynarodowym, w szczególności w ramach Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie walki z pustynnieniem oraz Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu;

63.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/41

A.

zważywszy, że Komisja opublikowała w dniu 10 października 2007 r. komunikat zatytułowany „Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej” (COM(2007)0575) (niebieska księga),

B.

zważywszy, że w dniu 14 marca 2008 r. Wysoki Przedstawiciel i Komisja przyjęli dokument programowy skierowany do Rady Europejskiej, zatytułowany „Zmiany klimatu a bezpieczeństwo międzynarodowe”,

C.

mając na uwadze rosnące znaczenie geopolityczne i strategiczne regionu arktycznego, którego symbolem było umieszczenie flagi rosyjskiej na dnie morza pod biegunem północnym w sierpniu 2007 r.,

D.

uwzględniając Konwencję ONZ o prawie morza, której nie ratyfikował jeszcze Senat Stanów Zjednoczonych i która nie była tworzona z uwzględnieniem szczególnych okoliczności występujących obecnie zmian klimatycznych, ani też z uwzględnieniem szczególnych konsekwencji topnienia lodów w morzach arktycznych,

E.

mając na uwadze, że na niedawnej Konferencji Parlamentarzystów Regionu Arktycznego zebrali się pochodzący z wyboru przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, Kanady, Danii, Grenlandii, Islandii, Finlandii, Norwegii, Szwecji, Rosji i USA w celu przedyskutowania kwestii bezpieczeństwa morskiego, opieki zdrowotnej, ochrony środowiska i trwałego rozwoju,

F.

mając na uwadze, że obecnie do regionu arktycznego nie mają zastosowania żadne szczególne wielostronne normy ani uregulowania, ponieważ nigdy nie zakładano, by miał on się stać żeglowną drogą morską czy też obszarem wykorzystywanym handlowo,

G.

mając na uwadze, że intensywność żeglugi morskiej na wodach arktycznych w ostatnich latach gwałtownie wzrosła z uwagi na wzmożone zainteresowanie odwiertami morskimi i coraz większy ruch statków wycieczkowych, a także na perspektywy, jakie oferuje przejście północno-zachodnie,

H.

mając na uwadze, że w regionie arktycznym może znajdować się około 20 % nieodkrytych światowych rezerw ropy naftowej i gazu,

I.

zważywszy, że w maju 2008 r. „kraje A5” (Dania, Kanada, Norwegia, Rosja i USA) przyjęły deklarację z Ilulissat,

J.

zważywszy, że Komisja w pełni uczestniczyła w konferencji pod hasłem „Arktyka: nasza wspólna sprawa”, zorganizowanej przez Nordycką Radę Ministrów w Ilulissat (Grenlandia) w dniach 9 i 10 września 2008 r., a Parlament odnotowuje wnioski przewodniczącego w sprawie tej konferencji,

K.

mając na uwadze, że wymieniona wyżej konferencja w sprawie Arktyki skupiała się także na zmianach klimatu w regionie, ich wpływie na ludność rdzenną oraz możliwościach dostosowania się do tych zmian,

L.

mając na uwadze, że tempo globalnego ocieplenia jest znacznie większe w regionie arktycznym (2 °C w ciągu ostatnich stu lat) niż w pozostałych częściach świata (średnio 0,6 °C),

M.

mając na uwadze, że warunki klimatyczne w Arktyce zmieniły się już do tego stopnia, że Inuici nie mogą już np. polować w tradycyjny sposób, ponieważ lód jest zbyt cienki, by utrzymać sanie, zaś dzikim zwierzętom, np. niedźwiedziom polarnym, morsom i lisom, grozi utrata znacznej części siedlisk,

N.

mając na uwadze, że trzy spośród państw członkowskich UE oraz dwa państwa sąsiadujące z UE, pozostające z nią w bliskich stosunkach i uczestniczące w rynku wewnętrznym w ramach porozumienia o EOG, to państwa arktyczne, co oznacza, że UE i jej państwa stowarzyszone stanowią ponad połowę członków Rady Arktycznej,

1.

wyraża głębokie zaniepokojenie skutkami zmian klimatu dla równowagi życia rdzennej ludności regionu, zarówno pod względem ogólnych aspektów środowiskowych (topnienie pokrywy lodowej i wiecznej zmarzliny, podnoszenie się poziomu mórz i powodzie), jak i naturalnych siedlisk (cofająca się pokrywa lodowa stwarza problemy w zakresie zwyczajów pokarmowych niedźwiedzi polarnych), oraz podkreśla, że wszelkie międzynarodowe decyzje w tych kwestiach muszą w pełni angażować i uwzględniać wszystkie ludy i państwa Arktyki;

2.

przypomina, że w XX w. temperatura powietrza w Arktyce wzrosła o około 5 °C, czyli dziesięć razy szybciej niż w przypadku obserwowanej średniej światowej temperatury przy powierzchni ziemi; podkreśla, że w ciągu następnych stu lat w Arktyce przewiduje się dalsze ocieplenie o około 4 do 7 °C; uważa zatem, że minął czas na diagnozy, a nadeszła pora działania;

3.

podkreśla, że gatunki i społeczności Arktyki w bardzo szczególny sposób przystosowały się do ciężkich warunków podbiegunowych, co czyni je niezwykle wrażliwymi na drastyczne zmiany tych warunków; wyraża głębokie zaniepokojenie losem morsów, niedźwiedzi polarnych, fok i innych ssaków morskich uzależnionych od pokrywy lodowej pod względem odpoczynku, żerowania, polowania i rozmnażania, dla którym zmiany klimatu stanowią szczególne zagrożenie;

4.

z zadowoleniem przyjmuje deklarację końcową przyjętą przez Ósmą Konferencję Parlamentarzystów Regionu Arktycznego w Fairbanks w dniu 14 sierpnia 2008 r.;

5.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że kwestie dalekiej północy stanowią element polityki wymiaru północnego UE, ale jest przekonany, że należy nadal podnosić świadomość znaczenia Arktyki dla całego świata poprzez opracowanie osobnej polityki UE wobec Arktyki;

6.

w związku z tym podkreśla znaczenie Arktyki dla klimatu na świecie i wyraża nadzieję, że obecne wsparcie dla działalności badawczej w regionie będzie kontynuowane również po zakończeniu Międzynarodowego Roku Polarnego;

7.

z dużym zainteresowaniem oczekuje na przyszły komunikat Komisji w sprawie polityki wobec Arktyki i ma nadzieję, że położy on podwaliny pod znaczącą politykę UE wobec Arktyki; zwraca się do Komisji o poruszenie w komunikacie przynajmniej następujących zagadnień:

8.

wzywa Komisję Europejską, by włączyła do swojego planu prac politykę energetyczną i politykę bezpieczeństwa w regionie arktycznym, a w szczególności by w oczekiwanym komunikacie w sprawie regionu arktycznego zaproponowała niezbędne tematy i procedury robocze wspólne dla Unii Europejskiej i państw arktycznych w dziedzinie zmian klimatycznych, trwałego rozwoju, bezpieczeństwa dostaw energii i bezpieczeństwa na morzu;

9.

zwraca uwagę na fakt, że przygotowując swoje stanowisko na XV Konferencję Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu, która odbędzie się w Kopenhadze w 2009 r., UE powinna zwrócić szczególną uwagę na region arktyczny ze względu na wpływ, jaki wywiera on na klimat na świecie, oraz z uwagi na jego wyjątkowe środowisko naturalne;

10.

jest zdania, że żegluga morska w regionie (związana zarówno z turystyką, jak i z odwiertami) nawet w minimalnym stopniu nie podlega międzynarodowym zasadom bezpieczeństwa obowiązującym na innych wodach międzynarodowych w zakresie ochrony życia ludzi i ochrony środowiska, i wzywa Komisję do jak najszybszego zagwarantowania wprowadzenia stosownych zmian w regulacjach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO);

11.

podkreśla zewnętrzne aspekty polityki energetycznej i znaczenie Arktyki dla kształtowania europejskiej polityki energetycznej zaproponowanej przez Radę Europejską w marcu 2007 r.;

12.

wspiera Radę Arktyczną w jej dążeniach do utrzymania statusu Arktyki jako regionu bez większych napięć, otwartego dla międzynarodowej współpracy badawczej, mających umożliwić pełny rozwój potencjału tego regionu jako przyszłego dostawcy energii przy zachowaniu trwałości środowiska naturalnego;

13.

pozostaje szczególnie zaniepokojony toczącym się wyścigiem po zasoby naturalne w Arktyce, który może doprowadzić do zagrożeń w dziedzinie bezpieczeństwa UE i do powszechnej międzynarodowej niestabilności;

14.

wzywa Komisję do odegrania aktywnej roli w Arktyce, której pierwszym przejawem powinno być przynajmniej uzyskanie statusu obserwatora w Radzie Arktycznej, i uważa, że Komisja powinna utworzyć wyspecjalizowaną jednostkę ds. Arktyki;

15.

sugeruje, że Komisja powinna być przygotowana do dalszego inicjowania międzynarodowych negocjacji mających prowadzić do przyjęcia traktatu międzynarodowego na rzecz ochrony Arktyki, na wzór układu w sprawie Antarktyki uzupełnionego protokołem madryckim sporządzonym w 1991 r., ale z uwzględnieniem zasadniczej różnicy, jaką jest zaludnienie Arktyki i wynikające stąd prawa i potrzeby ludów i państw region arktycznego; uważa jednak, że na początek traktat taki mógłby obejmować przynajmniej niezaludniony i obszar pośrodku Oceanu Arktycznego, do którego żadna strona nie rości sobie praw;

16.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, Norwegii, Islandii, Rosji, Kanady i Stanów Zjednoczonych, a także partnerom współpracy regionalnej.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/44

A.

mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie nie dostarczyły w wyznaczonym terminie danych dotyczących działań kontrolnych i wykonawczych przeprowadzonych w latach 2003-2004 zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 3820/85, w wyniku czego sprawozdanie Komisji z wykonania niniejszego rozporządzenia we wspomnianym okresie (COM(2007)0622) zostało przedłożone z półtorarocznym opóźnieniem,

B.

mając na uwadze, że średnia liczba wykrytych wykroczeń utrzymuje się na stałym poziomie, chociaż ogólna liczba wykroczeń zarejestrowanych w niektórych państwach członkowskich wzrosła znacząco, przy czym generalnie zwiększyła się liczba naruszeń przepisów dotyczących przerw i okresów wypoczynku, podczas gdy spadła liczba naruszeń przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu,

C.

mając na uwadze, że następne sprawozdanie za okres dwóch lat po raz pierwszy musi zawierać dane dotyczące wdrożenia dyrektywy 2002/15/WE,

D.

mając na uwadze, że w interesie publicznym leży właściwe stosowanie przepisów dotyczących czasu pracy, czasu jazdy i odpoczynku zarówno pracowników wykonujących pracę w trasie, jak i osób pracujących na własny rachunek,

E.

mając na uwadze, że celem dyrektywy 2002/15/WE jest ustanowienie minimalnych wymagań związanych z organizacją czasu pracy zmierzających do poprawy ochrony zdrowia i bezpieczeństwa osób wykonujących czynności w trasie w zakresie transportu drogowego, do poprawy bezpieczeństwa drogowego i do harmonizacji warunków konkurencji,

F.

mając na uwadze, że dyrektywa 2002/15/WE weszła w życie w dniu 23 marca 2002 r. i że przyznano w niej państwom członkowskim trzy lata, do dnia 23 marca 2005 r., na wdrożenie jej przepisów, jednak większość państw członkowskich nie zdołała dokonać transpozycji dyrektywy w tym trzyletnim okresie przejściowym,

G.

mając na uwadze, że dwa lata po zakończeniu okresu przejściowego przewidzianego na transpozycję dyrektywy 2002/15/WE niektóre państwa członkowskie nadal nie przeniosły wszystkich przepisów dyrektywy na grunt prawa krajowego,

H.

mając na uwadze, że kierowcy pracujący na własny rachunek są wyłączeni z zakresu stosowania dyrektywy 2002/15/WE przynajmniej do dnia 23 marca 2009 r.,

I.

mając na uwadze, że sprawozdanie Komisji dotyczące konsekwencji wyłączenia kierowców pracujących na własny rachunek z zakresu dyrektywy 2002/15/WE przedstawia zalety i wady zarówno włączenia, jak i wyłączenia z zakresu jej obowiązywania kierowców pracujących na własny rachunek, ale nie zawiera ostatecznych wniosków,

J.

mając na uwadze, że Parlament stwierdzał w wielu momentach konieczność rozwiązania problemu występujących w branży nadużyć polegających na niezgodnym z prawdą rejestrowaniu wielu pracowników jako kierowców pracujących na własny rachunek,

K.

mając na uwadze, że należy wyeliminować rozbieżności między państwami członkowskimi i przyczynić się do zagwarantowania sprawiedliwych warunków konkurencji w sektorze transportu drogowego, uwzględniając kierowców pracujących na własny rachunek,

L.

mając na uwadze, że zakres rozporządzenia (EWG) nr 3820/85 powinien zachować spójność pod względem czasu pracy i odpoczynku kierowców, bez rozróżnienia między kierowcami,

M.

mając na uwadze, że ograniczenie czasu pracy w sektorze transportu drogowego dużo bardziej zwiększy bezpieczeństwo na drogach, jeśli objęci nim zostaną kierowcy pracujący na własny rachunek,

N.

mając na uwadze, że włączenie osób pracujących na własny rachunek nie wpłynie niekorzystnie na ich możliwości i potrzeby związane z wykonywaniem czynności administracyjnych lub zarządczych dotyczących ich przedsiębiorstwa, ponieważ czas pracy w rozumieniu dyrektywy 2002/15/WE obejmuje czynności związane bezpośrednio z transportem drogowym,

O.

mając na uwadze, że podmioty społeczne reprezentowane w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym wyrażają powszechną zgodę co do włączenia w zakres dyrektywy pracujących na własny rachunek, aby w ten sposób zapewnić równe traktowanie wszystkich pracowników sektora, uniknąć zakłóceń konkurencji i wspierać lepsze warunki pracy,

P.

mając na uwadze, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich stwierdził wyraźnie, że art. 71 traktatu WE stanowi wystarczającą podstawę prawną dla stosowania dyrektywy 2002/15/WE do pracujących na własnych rachunek właśnie dlatego, że przyczynia się to do osiągnięcia celu, jakim jest bezpieczeństwo ruchu drogowego i zbliżenie warunków konkurencji,

Q.

mając na uwadze, że wspomniane wyżej komunikat Komisji i sprawozdanie Komisji dotyczące wyłączenia kierowców pracujących na własny rachunek z zakresu dyrektywy 2002/15/WE odzwierciedlają utrzymujące się zaniepokojenie opóźnieniami w transpozycji i stosowaniu dyrektywy 2002/15/WE w niektórych państwach członkowskich, a także innych przepisów socjalnych w transporcie drogowym,

R.

mając na uwadze, że chociaż niektóre państwa członkowskie dotąd nie przeniosły dyrektywy 2002/15/WE na grunt prawa krajowego, dwuletnie sprawozdania na temat wdrażania powinny być przedkładane w terminach przewidzianych w dyrektywie,

1.

ubolewa z powodu występujących nadal znaczących różnic w stosowaniu i wykonywaniu rozporządzenia (EWG) nr 3820/85; uważa, że państwa członkowskie muszą zwiększyć wysiłki w celu zagwarantowania skutecznego i jednolitego wdrażania ulepszonych przepisów socjalnych;

2.

wyraża zaniepokojenie brakami i opóźnieniami w transpozycji i wdrażaniu dyrektywy 2002/15/WE w niektórych państwach członkowskich; domaga się, aby państwa członkowskie szybko przedstawiły wyjaśnienia i komentarze dotyczące przyczyn, dla których nie wdrożono dyrektywy, wraz ze wskazaniem, jakie przeszkody mogą nadal występować;

3.

podkreśla, że dyrektywa 2002/15/WE ustanawia minimalne wymagania, a jej transpozycja nie może prowadzić do obniżenia poziomu ochrony pracowników lub do mniejszej zgodności z korzystniejszymi warunkami obowiązującymi w niektórych państwach członkowskich, wynikającymi z ogólnych przepisów prawnych dotyczących zatrudnienia lub z układów zbiorowych;

4.

zwraca się do państw członkowskich o przyspieszenie procesu transpozycji i większą rzetelność we wprowadzaniu w życie przepisów socjalnych dotyczących transportu drogowego, aby w sposób właściwy zapewnić poszanowanie interesu publicznego, jakim jest bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz zdrowie i bezpieczeństwo kierowców, a także aby wyznaczyć jednoznaczne ramy uczciwej konkurencji;

5.

zwraca się do Komisji o przygotowanie sprawozdań z wdrożenia wymaganych zgodnie z dyrektywą 2002/15/WE w przewidzianym dwuletnim okresie, pomimo że niektóre państwa członkowskie dotąd nie przeniosły przepisów dyrektywy na grunt prawa krajowego;

6.

wyraża zaniepokojenie utrzymującą się wysoką średnią liczbą wykroczeń, szczególnie w dziedzinie transportu pasażerskiego, i oczekuje od państw członkowskich lepszego wdrożenia przepisów; apeluje do państw członkowskich o wzmocnienie wspólnych inicjatyw w celu zachęcania do wymiany informacji i personelu, a także do koordynacji kontroli;

7.

zwraca się do Komisji o maksymalną stanowczość wobec uchybień państw członkowskich w stosowaniu prawa wspólnotowego dotyczącego aspektów socjalnych transportu drogowego, o zapewnienie środków przymusu w razie nieprzestrzegania przepisów i o działania zapobiegawcze, w razie konieczności na drodze sądowej, w celu zapewnienia surowego przestrzegania prawodawstwa wspólnotowego;

8.

zgodnie z procedurą komitologii określoną w rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 apeluje do Komisji o przedstawienie wytycznych dotyczących jednolitej definicji i klasyfikacji wykroczeń do października 2008 r.;

9.

wzywa Komisję, aby odpowiednio priorytetowo traktowała społeczne aspekty bezpieczeństwa drogowego oraz zdrowia i bezpieczeństwa kierowców i innych użytkowników dróg w połączeniu z wszelkim innymi odnośnymi kwestiami, sporządzając oficjalną ocenę skutków z myślą o wniosku legislacyjnym zmieniającym dyrektywę 2002/15/WE zgodnie z wymogiem jej art. 2 ust. 1;

10.

wzywa Komisję, aby opracowując wspomnianą wyżej oficjalną analizę skutków, uwzględniła trudne warunki pracy, jakich doświadczają kierowcy ciężarówek podróżujący na terenie Europy, wynikające z niewystarczającej dostępności odpowiednich miejsc wypoczynku, pomimo że art. 12 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 wyraźnie uznaje znaczenie dostatecznej liczby bezpiecznych miejsc odpoczynku dla zawodowych kierowców w ramach całej sieci autostrad Unii; w związku z tym wzywa Komisję, aby monitorowała projekt pilotażowy dotyczący bezpiecznych miejsc wypoczynku, zainicjowany przez Parlament Europejski, uwzględniając środki zalecone w opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego pt. „Europejska polityka dotycząca bezpieczeństwa ruchu drogowego i kierowców zawodowych — bezpieczne miejsca parkingowe” (8);

11.

zwraca się do Komisji, aby we wspomnianej wyżej oficjalnej analizie skutków w pełni uwzględniła stanowisko i argumenty Parlamentu, tak aby osoby pracujące na własny rachunek zostały w pełni objęte zakresem dyrektywy 2002/15/WE;

12.

zwraca się do Komisji, aby we wspomnianej wyżej oficjalnej analizie skutków uwzględniła powszechną opinię sektora transportu na temat zalet włączenia kierowców pracujących na własnych rachunek w zakres dyrektywy, i uważa, że ogromnych trudności nastręczyłoby prawne rozróżnienie i ściganie procederu fikcyjnego samozatrudnienia, nie zapominając o praktycznych i biurokratycznych trudnościach, które należałoby przezwyciężyć, aby mieć pewność, że taki proceder nie będzie masowo wykorzystywany w celu uniknięcia ograniczeń czasu pracy;

13.

zwraca się do Komisji o przedstawienie z wystarczającym wyprzedzeniem odpowiednich inicjatyw, tak aby 23 marca 2009 r. dyrektywa 2002/15/WE mogła w pełni wejść w życie jako całość, ze wszystkimi jej elementami, i aby jej zakres został rozszerzony na osoby pracujące na własny rachunek;

14.

wzywa Komisję do zapewnienia pilnego ukończenia ocen skutków, tak aby można było bez dalszych opóźnień uzyskać obiektywną analizę dotyczącą tego, czy i jakie zmiany należy rozważyć;

15.

wzywa Komisję do dokonania przeglądu procedur inspekcji ruchu w każdym państwie członkowskim i do przekazania Parlamentowi sprawozdania w tej sprawie; w razie wykrycia procedur inspekcji ograniczających swobodny przepływ towarów lub osób wzywa Komisję do dokonania przeglądu obowiązującego prawodawstwa i złożenia poprawek, tak aby zagwarantować jednolite procedury inspekcji ruchu;

16.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do znacznie szybszego przedstawiania danych i sporządzonych na tej podstawie sprawozdań z wdrożenia, aby można było bezzwłocznie przystąpić do wprowadzenia niezbędnych korekt prawnych, które mogą wyniknąć z analizy wdrażania przepisów;

17.

uważa, że dane liczbowe dotyczące wykroczeń ponownie potwierdzają jego pogląd, zgodnie z którym istnieje pilna potrzeba dostosowania przepisów; w związku z wejściem w życie dyrektywy 2006/22/WE w maju 2006 r. oraz rozporządzenia (WE) nr 561/2006 w kwietniu 2007 r. wierzy, że przepisy będą odtąd wdrażane w sposób jednolity i bardziej rygorystyczny;

18.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/48

A.

mając na uwadze, że trwa przegląd dyrektyw 2006/48/WE i 2006/49/WE oraz oczekiwany jest wniosek w sprawie agencji ratingowych,

B.

mając na uwadze, że Komisja nie uwzględniła szeregu postulatów Parlamentu, w tym postulatów zawartych w wyżej wymienionych rezolucjach, oraz mając na uwadze, że załącznik zawiera listę ewentualnych sugestii dotyczących sposobów poprawy funkcjonowania nadzoru rynków finansowych,

C.

mając na uwadze, że nadzór finansowy nie dotrzymał kroku integracji rynku, a ewolucja rynków finansowych na świecie wymaga aktualizacji istniejących systemów regulacji i nadzoru, aby lepiej radzić sobie z ryzykiem systemowym, zapewnić stabilność finansową, realizować cele UE oraz przyczynić się do dobrego zarządzania finansami na świecie,

D.

mając na uwadze, że wszelkie propozycje legislacyjne Parlamentu powinny dotyczyć zasad ogólnych, a zalecenia przedstawione w załączniku należy opracować we współpracy z organami nadzorczymi, podmiotami działającymi na rynku finansowym oraz innymi odpowiednimi organami,

E.

mając na uwadze, że rośnie liczba podmiotów ogólnoeuropejskich, których działalność rozciąga się na kilka państw członkowskich; mając na uwadze, że wzajemne powiązania między wieloma organami krajowymi doprowadziły do bardziej złożonej sytuacji i zatarły granice odpowiedzialności, szczególnie w zakresie nadzoru ostrożnościowego w skali makro i zarządzania kryzysowego,

F.

mając na uwadze, że obecny kryzys finansowy, wywołany przez kredyty hipoteczne o podwyższonym ryzyku udzielane w USA oraz produkty pochodne, zyskał zasięg ogólnoświatowy w wyniku coraz bardziej zintegrowanego charakteru rynków, co dobitnie pokazuje, iż dotychczasowe regulacje i nadzór w odniesieniu do rynków finansowych nie są wystarczająco spójne ani w UE, ani na szczeblu międzynarodowym; mając na uwadze, że potrzebna jest zatem reforma regulacji i nadzoru w odniesieniu do rynków finansowych,

G.

mając na uwadze, że kryzys doprowadził do ograniczenia kredytów powodującego podwyższenie cen kredytów dla wielu uczestników rynku; mając na uwadze, że wzrost gospodarczy oraz zatrudnienie są osłabione przez obecne zawirowania na rynkach finansowych,

H.

mając na uwadze, że pośrednictwo na rynkach kapitałowych oraz nowe rodzaje instrumentów finansowych przyniosły korzyści, stanowiąc jednak jednocześnie nowe źródła ryzyka systemowego na świecie,

I.

mając na uwadze, że model „originate-to-distribute” zwiększył konkurencję i ryzyko; mając na uwadze, że model ten osłabił jednak bodźce do oceny i monitorowania ryzyka oraz doprowadził w niektórych przypadkach do niepowodzenia w zakresie due diligence,

J.

mając na uwadze, że nieodpowiednie praktyki, takie jak niewłaściwe zarządzanie ryzykiem, nieodpowiedzialne udzielanie pożyczek i nadmierne zadłużenie (dźwignie finansowe), słabe wyniki due diligence oraz nagła utrata płynności stanowią znaczne ryzyko dla instytucji finansowych i mogą zagrażać stabilności finansowej,

K.

mając na uwadze, że innowacyjne techniki zaprojektowane z myślą o zmniejszeniu ryzyka w skali mikro, oraz zgodne z obecnymi uregulowaniami, mogą prowadzić do koncentracji ryzyka i powstania ryzyka systemowego,

L.

mając na uwadze, że powinno się zapobiegać szkodliwemu arbitrażowi regulacyjnemu,

M.

mając na uwadze, że wzrost transgranicznego charakteru działalności bankowej w Europie i potrzeba skoordynowanej reakcji na negatywne wstrząsy, a także potrzeba skutecznego panowania nad ryzykiem systemowym, wymagają zmniejszenia różnic pomiędzy krajowymi systemami państw członkowskich w możliwie największym zakresie; mając na uwadze, że istnieje potrzeba wyjścia poza badania przeprowadzone przez Komisję w tym zakresie i jak najszybszej zmiany dyrektywy 94/19/WE w celu zapewnienia takiego samego poziomu ochrony depozytów bankowych w całej Unii Europejskiej dla zachowania stabilności finansowej i zaufania deponentów oraz uniknięcia zakłóceń konkurencji,

N.

mając na uwadze, że należy zagwarantować odpowiedni stopień przejrzystości dla obywateli, inwestorów i organów nadzorczych,

O.

mając na uwadze, że systemy rekompensat, które odzwierciedlają wyniki indywidualne i wyniki przedsiębiorstw, nie powinny wynagradzać nadmiernego ryzyka w krótkim terminie kosztem niezbędnej długoterminowej wydajności i ostrożności,

P.

mając na uwadze, że konflikty interesów, które mogą wynikać z modelu biznesowego stosowanego przez instytucje finansowe, agencje ratingowe oraz firmy audytorskie i prawnicze, muszą być rozwiązywane i monitorowane,

Q.

mając na uwadze, że niepowodzenia agencji ratingowych w odniesieniu do złożonych produktów strukturyzowanych oraz błędnego pojmowania znaczenia ratingów przez podmioty rynkowe spowodowały istotne negatywne skutki zewnętrzne i niepewność rynkową; mając na uwadze, że procedury stosowane przez agencje ratingowe wymagają przeglądu,

R.

mając na uwadze, że rozwiązania samoregulacyjne proponowane przez agencje ratingowe nie zostały jeszcze wypróbowane i są prawdopodobnie niewystarczające, aby sprostać wymogom kluczowej roli, jaką odgrywają w systemie finansowym,

S.

mając na uwadze, że integracji rynkowej, która jest generalnie korzystna, powinno towarzyszyć odpowiednio zintegrowane podejście do nadzoru, co pozwoli uniknąć niepotrzebnej biurokracji i jest spójne z polityką lepszego stanowienia prawa,

T.

mając na uwadze, że Komisja powinna przeprowadzić kompleksową ocenę skutków wniosku legislacyjnego,

U.

mając na uwadze, że Unia Europejska potrzebuje bardziej spójnych i skutecznych uregulowań i środków nadzoru, które byłyby właściwie wdrażane, nie stanowiąc jednocześnie nadmiernego obciążenia, aby złagodzić ryzyko przyszłych kryzysów finansowych oraz zapewnić równe warunki działania w skali transgranicznej oraz między wszystkimi uczestnikami rynku; mając na uwadze, że Unia Europejska powinna odgrywać wiodącą rolę na arenie międzynarodowej oraz wzmacniać spójne wdrażanie i zbieżność własnych regulacji i nadzoru,

V.

mając na uwadze, że konieczny jest kompleksowy przegląd obecnych rozwiązań regulacyjnych i nadzorczych UE oraz niezbędne są środki służące poprawie globalnej współpracy nadzorczej, obejmujące w sposób skoordynowany ramy adekwatności finansowej, przejrzystość i zarządzanie jako kluczowe wstępne warunki skuteczności rozwiązań regulacyjnych i nadzorczych,

W.

mając na uwadze, że należy dostosować system nadzoru do szczególnych cech branży oraz aspektów już uregulowanych; mając na uwadze, że cele nadzoru rynku finansowego i nadzoru ostrożniościowego poszczególnych instytucji są różne,

X.

mając na uwadze, że przyszłe wnioski powinny uwzględniać negocjacje w sprawie wniosku dotyczącego Solvency II oraz przegląd dyrektyw 2006/48/WE i 2006/49/WE,

Y.

mając na uwadze, że współpraca w zakresie nadzoru musi uwzględniać kwestie krajów trzecich przy nadzorze grup międzynarodowych, jako że większość dużych grup finansowych w Unii Europejskiej, jeżeli nie wszystkie, prowadzi działalność w krajach trzecich,

Z.

mając na uwadze, że w następstwie konkluzji Rady z dnia 3 czerwca 2008 r.,4 grudnia 2007 r. i 9 października 2007 r. realizowany jest już główny program pracy w celu dokonania ukierunkowanych poprawek w ustaleniach dotyczących współpracy w ramach UE w zakresie nadzoru; mając na uwadze, że w Unii Europejskiej i na całym świecie realizuje się szeroko zakrojone programy prac w celu zrozumienia przyczyn zawirowań na rynku oraz odpowiedniej reakcji na nie,

AA.

mając na uwadze, że do jesieni 2008 r. należy stworzyć grupę doradców, w skład której wchodzić będą wszystkie zainteresowane strony, takie jak organy nadzoru, organy regulacyjne i przedstawiciele przemysłu, i która zajmować się będzie długoterminową wizją nadzoru; mając na uwadze, że zadaniem tej grupy powinno być opracowanie projektu i planu działania w zakresie bardziej radykalnych reform długoterminowych zmierzających w kierunku pełnej integracji instytucjonalnej; mając na uwadze, że poza rozwojem struktury nadzoru finansowego grupa ta powinna również zajmować się takimi kwestiami jak jednolite przepisy w zakresie nadzoru finansowego, system gwarancji depozytów i wspólne procedury upadłościowe, które są współmierne do zintegrowanego systemu w zakresie finansów i nadzoru,

1.

zwraca się do Komisji o przedłożenie Parlamentowi do dnia 31 grudnia 2008 r., na podstawie art. 44, art. 47 ust. 2, art. 55, art. 95, art. 105 ust. 6, art. 202, art. 211 lub art. 308 Traktatu WE, wniosku(-ów) legislacyjnego(-ych) dotyczącego(-ych) kwestii poruszonych w szczegółowych zaleceniach przedstawionych poniżej;

2.

potwierdza, że zalecenia te są zgodne z zasadą pomocniczości i z podstawowymi prawami obywateli;

3.

jest zdania, że w odpowiednich przypadkach konsekwencje finansowe postulowanego(-ych) wniosku(-ów) powinny być objęte alokacjami budżetowymi;

4.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji, a także szczegółowych zaleceń przedstawionych w załączniku, Komisji i Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

15.1.2010   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 9/56

A.

mając na uwadze, że zdrowie jest jedną z najcenniejszych rzeczy; mając na uwadze, że naszym celem jest zdrowiu ogółu; mając też na uwadze, że musimy zagwarantować wysoki poziom zdrowia,

B.

mając na uwadze, że art. 21 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że zakazana jest dyskryminacja m.in. ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, zaś jej art. 35 stanowi, że każdy ma prawo dostępu do profilaktycznej opieki zdrowotnej i prawo do korzystania z leczenia oraz że zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego,

C.

mając na uwadze, że pozytywnym skutkiem zmian sytuacji w dziedzinie zdrowia jest dłuższe życie coraz większej liczby ludzi,

D.

mając na uwadze, że wzrost zachorowań na raka, cukrzycę, choroby układu krążenia, choroby reumatyczne, choroby psychiczne, schorzenia wynikające z nadwagi i otyłości, jak również z niedożywienia i nieprawidłowego odżywiania, na HIV/AIDS, zły stan środowiska naturalnego i ponowne pojawienie się niektórych chorób związanych z narastaniem nierówności społecznych, a także nowe problemy coraz bardziej zagrażają zdrowiu w UE i poza nią, zwiększając tym samym potrzeby z zakresie zapobiegania oraz formalnych i nieformalnych usług zdrowotnych i opiekuńczych, jak również rehabilitacji po przebytych chorobach,

E.

mając na uwadze, że nowe zagrożenia zdrowotne o wymiarze transgranicznym — takie jak pandemie, zmiany w strukturze chorób zakaźnych, choroby tropikalne i terroryzm biologiczny — oraz konsekwencje zmian klimatycznych i globalizacji, szczególnie dotyczące wody, żywności, szerzącego się ubóstwa i migracji, jak również istniejące zagrożenia, takie jak zanieczyszczenie środowiska, stają się coraz poważniejsze,

F.

mając na uwadze, że systemy opieki zdrowotnej stanowią zasadniczy element europejskiego modelu socjalnego oraz że socjalne i zdrowotne usługi użyteczności publicznej wypełniają zadania użyteczności publicznej, przyczyniając się w znacznym stopniu do zapewnienia sprawiedliwości społecznej i spójności społecznej,

G.

mając na uwadze, że starzenie się ludności powoduje zmiany w strukturze chorób, zwiększając tym samym zapotrzebowanie na formalne i nieformalne usługi zdrowotne i opiekuńcze, oraz zagraża równowadze systemów zdrowotnych; mając zatem na uwadze, że należy poświęcić szczególną uwagę kwestii wsparcia dla badań i innowacji zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym; mając też na uwadze, że potrzebna jest zdecydowana polityka na rzecz ochrony zdrowia we wczesnych etapach życia, szczególnie w niektórych państwach członkowskich,

H.

mając na uwadze, że między państwami członkowskimi i wewnątrz państw członkowskich występują znaczne różnice pod względem opieki zdrowotnej,

I.

mając na uwadze, że obywatele coraz bardziej oczekują zintegrowanych i skutecznych działań w dziedzinie zdrowia,

J.

mając na uwadze, że należy respektować kompetencje państw członkowskich w dziedzinie ochrony zdrowia oraz ich swobodę wyboru usług zdrowotnych, których świadczenie uznają za wskazane, przy zachowaniu pełnej zgodności z zasadą pomocniczości, w tym z poszanowaniem różnych systemów zarządzania oraz indywidualnego podejścia stosowanego w państwach członkowskich do kwestii łączenia publicznej i prywatnej służby zdrowia,

K.

mając na uwadze, że w przypadku wątpliwości natury etycznej stwierdzenie, czy dane usługi wchodzą w zakres usług zdrowotnych, leży w gestii państw członkowskich,

L.

mając na uwadze, że istnieją dziedziny, w których państwa członkowskie nie mogą skutecznie działać same;

M.

mając też na uwadze, że UE zobowiązała się do prowadzenia wspólnej polityki zdrowotnej, przynoszącej wartość dodaną (jak np. wymiana informacji i dobrych praktyk),

N.

mając na uwadze, że inwestycje w opiekę zdrowotną są istotne dla rozwoju społecznego oraz wywierają pośredni wpływ na różne sektory gospodarki,

O.

mając na uwadze brak jasności jeżeli chodzi o liczbę programów zadaniowych i programów prac w zakresie ochrony zdrowia,

P.

mając na uwadze, że możliwości zapobiegania chorobom pozostają niewykorzystane,

Q.

mając na uwadze, że antybiotyki stają się coraz mniej użyteczne, gdyż wzrasta oporność na nie; mając na uwadze, że poziom oporności na antybiotyki różni się na obszarze UE, co wynika z różnic w podejściu do leczenia antybiotykami i ich kontroli (3-4 razy wyższe spożycie antybiotyków w niektórych państwach członkowskich w porównaniu z innymi państwami członkowskimi); mając na uwadze, że oporność na antybiotyki jest problemem europejskim ze względu na częste przemieszczanie się obywateli, w tym turystykę, które zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się opornych bakterii, zatem należy monitorować przypadki niewłaściwego stosowania antybiotyków i promować ich ostrożne stosowanie; mając na uwadze, że Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) jest agencją właściwą do koordynowania tych działań,

R.

mając na uwadze, że 40 % wydatków na opiekę zdrowotną wiąże się z niezdrowym trybem życia (np. spożycie alkoholu, tytoniu, brak aktywności i uboga dieta),

S.

mając na uwadze, że skuteczna ochrona zdrowia i bezpieczeństwo w pracy mogą uchronić przed wypadkami przy pracy, powstrzymać występowanie chorób zawodowych i zmniejszyć liczbę osób trwale niepełnosprawnych z powodów związanych z wykonywaną pracą,

T.

mając na uwadze, że dyrektywa 2004/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (15) nie chroni w odpowiedni sposób obywateli UE przed zagrożeniem substancjami toksycznymi dla reprodukcji przy pracy,

U.

mając na uwadze, że niedożywienie, które dotyka znaczną liczbę obywateli UE, w tym szacowane 40 % pacjentów szpitali i 40-80 % starszych ludzi przebywających w domach opieki, kosztuje europejskie systemy opieki zdrowotnej kwotę porównywalną do kosztów ponoszonych w związku z otyłością i nadwagą,

V.

mając na uwadze, że na zdrowie wpływ mają nie tylko alkohol, tytoń, brak ruchu, odżywianie się i podobne czynniki zewnętrzne, a zatem większą uwagę należy zwrócić na psychosomatyczny wymiar wielu chorób oraz na głębsze powody rosnącej liczby przypadków depresji i innych zaburzeń psychicznych,

W.

mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny nadal promować wsparcie dla osób cierpiących na choroby chroniczne lub niepełnosprawność, tak aby umożliwić im jak najpełniejszą integrację w społeczeństwie,

X.

mając na uwadze, że w wielu państwach członkowskich rosnące zapotrzebowanie na usługi opieki zdrowotnej doprowadziło do zaistnienia pilnej potrzeby podjęcia aktywnych kroków w celu rekrutacji i zatrzymywania pracowników służby zdrowia, a także w celu zapewnienia usług w zakresie wspierania krewnych i przyjaciół świadczących nieodpłatną opiekę nad osobami niesamodzielnymi,

Y.

mając na uwadze, że w strategii zdrowotnej UE więcej uwagi należy poświęcić opiece długoterminowej wykorzystującej nowe technologie, opiece nad osobami cierpiącymi na przewlekłe choroby, a także zapewnieniu domowej opieki zdrowotnej osobom starszym i osobom dotkniętym niepełnosprawnością fizyczną lub psychiczną oraz usług dla osób sprawujących nad nimi opiekę; mając też na uwadze, że w związku z tym należy dążyć do synergii między służbą zdrowia a służbami socjalnymi,

1.

z zadowoleniem przyjmuje wyżej wymienioną białą księgę Komisji dotyczącą unijnej strategii zdrowotnej na lata 2008-2013 i popiera wartości, zasady, cele strategiczne oraz działania szczegółowe w niej określone;

2.

wzywa Komisję do dokonania przeglądu istniejących dokonań w dziedzinie zdrowia w celu określenia, które programy zadaniowe są wartościowe dla Wspólnoty i państw członkowskich; w ramach tego zadania wzywa Komisję do określenia, które metody pracy i praktyki nadają dodatkową wartość działaniom państw członkowskich w dziedzinie ochrony zdrowia, a które powinny zostać lepiej skoordynowane;

3.

uważa, że ze względu na istnienie nowych zagrożeń zdrowotnych należy traktować zdrowie jako kluczową kwestię polityczną strategii lizbońskiej, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia obywatelom dostępu do godnej opieki zdrowotnej jak najwyższej jakości w celu zagwarantowania zdrowia i konkurencyjności siły roboczej;

4.

wyraża ubolewanie, że biała księga nie wyznacza konkretnych, wymiernych i wyraźnych celów, których osiągnięcie przyniosłoby namacalne korzyści, oraz zaleca, aby takie cele zostały przyjęte;

5.

podkreśla, że opieka zdrowotna potrzebuje wsparcia w postaci skutecznej polityki we wszystkich dziedzinach i na wszystkich szczeblach w państwach członkowskich i w UE („uwzględnianie kwestii zdrowia we wszystkich obszarach polityki”) oraz na poziomie światowym;

6.

podkreśla, że należy bezwzględnie uznać prawo mężczyzn i kobiet do współdecydowania w większym stopniu w kwestiach, które dotyczą ich zdrowia i opieki medycznej, a także prawo dzieci do nieograniczonej ochrony zdrowia zgodnie z ogólnymi wartościami powszechności, równości i solidarności;

7.

podkreśla, że według WHO liczba przypadków chorób chronicznych, a zwłaszcza udaru i chorób serca, stopniowo przeważa nad chorobami zakaźnymi;

8.

zaleca, aby jako część starań zmierzających do zapobiegania chorobom powszechnie przyjęto praktykę przeprowadzania oceny oddziaływania na zdrowie, jako że wpływ decyzji organów decyzyjnych na różnych szczeblach, w tym władz lokalnych i regionalnych oraz parlamentów krajowych, na zdrowie ludzkie jest wymierny;

9.

podkreśla, że plany działania powinny uwzględniać, w szczególności, przyczyny niektórych chorób oraz potrzebę ograniczenia epidemii i pandemii i zapobiegania im; wskazuje, że istnieją również problemy związane z płcią, jak rak prostaty w przypadku mężczyzn i rak szyjki macicy w przypadku kobiet, oraz że należałoby poświęcić tym kwestiom odrębne strategie;

10.

zaleca, aby zakres działalności ECDC został rozszerzony na choroby niezakaźne;

11.

proponuje, aby Komisja za cel priorytetowy uznała zmniejszenie możliwych do uniknięcia nierówności i rozbieżności zdrowotnych między państwami członkowskimi i wewnątrz państw członkowskich, a także między poszczególnymi grupami społecznymi i warstwami ludności, z uwzględnieniem mężczyzn oraz osób z problemami zdrowia psychicznego; ponadto wzywa państwa członkowskie do pełnego stosowania aktów prawa wspólnotowego takich jak dyrektywa w sprawie przejrzystości (16);

12.

podkreśla, że działania mające na celu zmniejszenie nierówności zdrowotnych powinny obejmować ukierunkowaną promocję, edukowanie społeczeństwa i programy profilaktyczne;

13.

uważa, że należy znacząco wzmóc wysiłki na rzecz zapobiegania chorobom oraz wykonywania szczepień, jeżeli istnieją skuteczne produkty; wzywa zatem Komisję do opracowania ambitnego planu działań zapobiegawczych na cały okres pięcioletni; zgadza się, że wydatki na opiekę zdrowotną, szczególnie zapobieganie i wczesne diagnozowanie chorób, stanowią nie tylko koszt, lecz także inwestycję, którą można by oceniać w odniesieniu do „lat zdrowego życia”, który to wskaźnik należy do strukturalnych wskaźników lizbońskich;

14.

podkreśla, że zdrowie jest stanem pełnego komfortu fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie jedynie brakiem choroby czy niepełnosprawności;

15.

podkreśla, że dostęp do wiarygodnych, niezależnych i porównywalnych informacji na temat zdrowych zachowań, chorób i metod leczenia jest warunkiem wstępnym skutecznej strategii na rzecz zapobiegania chorobom;

16.

podkreśla, że silna chęć zapobiegania chorobom nie może wytworzyć w społeczeństwie klimatu, w którym nie dopuszcza się do urodzeń dzieci z chorobami chronicznymi lub niepełnosprawnością; wzywa Komisję do promowania konkretnej pomocy dla rodziców dzieci cierpiących na chorobę chroniczną lub niepełnosprawność;

17.

podkreśla ponadto, że dla promowania inwestycji w opiekę zdrowotną olbrzymie znaczenie ma ocena skuteczności dotychczasowych inwestycji oraz opublikowanie jej wyniku;

18.

podkreśla znaczenie prowadzenia dobrze zorganizowanych, kompleksowych i skutecznych programów badań przesiewowych dla ułatwienia wczesnego wykrywania i natychmiastowego leczenia chorób, co zmniejszyłoby wskaźnik umieralności i zachorowalności na te choroby;

19.

jest zdania, że prawa obywateli do dostępu do opieki zdrowotnej oraz ich odpowiedzialność za własne zdrowie powinny mieć fundamentalne znaczenie, zważywszy że UE narzuca wysokie standardy zdrowia i bezpieczeństwa żywności przez cały okres życia obywateli, oraz wzywa do dalszych inwestycji w badania nad świadomością zdrowotną w celu określenia najwłaściwsze strategii dla zajęcia się tą kwestią w różnych grupach ludności; zachęca wszystkie grupy społeczne do prowadzenia zdrowego trybu życia;

20.

podkreśla, że koncepcji „zdrowego trybu życia” (zakładającej zdrowy sposób odżywiania, nienadużywanie narkotyków, dostateczną aktywność fizyczną) powinien towarzyszyć wymiar psychospołeczny (tj. zrównoważony stosunek do pracy i życia rodzinnego); twierdzi, że zdrowy tryb życia obejmuje dobre zdrowie psychiczne i fizyczne oraz że są to również czynniki istotne dla utrzymania konkurencyjnej gospodarki;

21.

oczekuje, że Komisja zwróci szczególną uwagę na kwestię równowagi systemów zdrowotnych, a także, w tym kontekście, na rolę i odpowiedzialność przemysłu farmaceutycznego;

22.

z zadowoleniem odnotowuje, że Komisja zamierza określić podstawowe wartości zdrowotne i utworzyć system wskaźników zdrowotnych (na szczeblu krajowym i na niższych szczeblach) oraz wspierać programy dotyczące świadomości zdrowotnej i programy zapobiegania chorobom;

23.

podkreśla, że zakaz wykorzystywania ciała ludzkiego i jego poszczególnych części jako źródła zysku zgodnie z art. 4 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej powinien stać się wiodącą zasadą w dziedzinie zdrowia, szczególnie w zakresie dawstwa i przeszczepu komórek, tkanek i narządów;

24.

z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję zamiar promowania zdrowia i zapobiegania chorobom we wszystkich grupach wiekowych, zgodnie z ideą „zdrowia ogółu”; podkreśla, że należy uwypuklić kluczowe kwestie dotyczące zdrowia — takie jak odżywianie, otyłość, niedożywienie, aktywność fizyczna, spożycie alkoholu, narkotyków i tytoniu oraz zagrożenia związane ze środowiskiem naturalnym, w tym zanieczyszczenie powietrza zarówno w miejscu pracy, jak i w domu — przestrzegając przy tym zasady równouprawnienia płci, zapewniając wsparcie na rzecz zdrowego starzenia się oraz ograniczając obciążenia wynikające z chorób chronicznych;

25.

wzywa Komisję do przyjęcia bardziej holistycznego podejścia do kwestii odżywiania oraz do uczynienia ze złego odżywiania się — obok otyłości — kluczowego priorytetu w dziedzinie zdrowia, gdy tylko to możliwe włączając je do finansowanych przez Wspólnotę inicjatyw badawczych, z zakresu edukacji i promocji zdrowia oraz do partnerstw na szczeblu UE;

26.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w ramach strategii zdrowotnej UE podjęły prace nad przygotowaniem wytycznych dotyczących wspólnej definicji niepełnosprawności, która to definicja mogłaby objąć osoby cierpiące na choroby chroniczne lub raka, a w międzyczasie — wytycznych wzywających państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do podjęcia jak najszybszych działań w celu objęcia takich osób krajowymi definicjami niepełnosprawności;

27.

domaga się ponadto, aby priorytetowo potraktowano kwestię zagwarantowania osobom niepełnosprawnym równego dostępu do opieki zdrowotnej oraz aby przeznaczono na ten cel odpowiednie fundusze;

28.

zwraca się o przedsięwzięcie skutecznych środków zwalczania oporności na antybiotyki, w tym takich jak środki mające na celu udostępnianie antybiotyków tylko na receptę, wytyczne ograniczające przepisywanie antybiotyków do przypadków, w których antybiotyk jest rzeczywiście potrzebny, wysiłki zmierzające do poprawy testów markerowych w celu propagowania ostrożniejszego stosowania antybiotyków oraz, w stosownych przypadkach, upowszechnianie zasad higieny; wzywa do poświęcenia szczególnej uwagi bakterii gronkowca złocistego opornego na metycylinę; zwraca uwagę, że ECDC powinno monitorować i oceniać zastosowanie wytycznych i kodeksów postępowania;

29.

zwraca uwagę Komisji i państw członkowskich na potrzebę wspierania badań i promowania zapobiegania chorobom, wczesnej diagnozy i odpowiedniego leczenia chorób chronicznych w celu zagwarantowania osobom na nie cierpiącym dobrego samopoczucia i jakości życia;

30.

uznaje decydującą rolę opiekunów w dziedzinie zdrowia i opieki zdrowotnej, domaga się zatem zwrócenia uwagi na politykę mającą na celu wspieranie opiekunów oraz ochronę ich zdrowia, równolegle do ochrony zdrowia osób, którymi się opiekują;

31.

zauważa, że dla ułatwienia mobilności pracowników służby zdrowia i dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów w całej UE podstawowe znaczenie ma wymiana informacji między państwami członkowskimi i między ich odpowiednimi organami regulacyjnymi ds. pracowników służby zdrowia;

32.

w ramach strategii zdrowotnej UE wzywa do skuteczniejszej wymiany najlepszych praktyk w UE we wszystkich dziedzinach usług opieki zdrowotnej, w szczególności w związku z programami przesiewowymi oraz diagnozowaniem i leczeniem ciężkich chorób, takich jak rak;

33.

jest przekonany, że UE powinna poczynić dalsze kroki na rzecz ochrony pracowników służby zdrowia przed wypadkami i zranieniami w miejscu pracy, jeśli istnieją naukowe lub medyczne dowody świadczące o takiej potrzebie;

34.

wzywa Komisję do włączenia substancji toksycznych dla reprodukcji do przygotowywanego projektu zmian do dyrektywy 2004/37/WE;

35.

Popiera działania, do których wzywa Parlament w ww. rezolucji z dnia 15 stycznia 2008 r. oraz wzywa Komisję do uszanowania opinii Parlamentu i przedsięwzięcia wymaganych środków oraz wystąpienia z konieczną inicjatywą, która powinna zawierać: