Sprawa C‑276/02

Królestwo Hiszpanii

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich

Pomoc państwa – Pojęcie – Niepłacenie podatków i składek na ubezpieczenie społeczne przez przedsiębiorstwo – Stanowisko władz krajowych wobec oświadczenia o zaprzestaniu płacenia (długów)

Streszczenie wyroku

1.        Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Interwencja mająca na celu zmniejszenie ciężarów przedsiębiorstwa

(art. 87 ust. 1 WE)

2.        Pomoc przyznawana przez państwa – Decyzja Komisji – Ocena zgodności z prawem w oparciu o informacje dostępne w momencie wydania decyzji

(art. 87 WE)

1.        Artykuł 87 ust. 1 WE definiuje pomoc państwa uregulowaną w Traktacie jako pomoc przyznaną przez samo państwo lub za pośrednictwem zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca konkurencję lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową pomiędzy Państwami Członkowskimi.

Pojęcie pomocy w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE jest o wiele bardziej ogólne niż pojęcie subwencji, jako że nie tylko zawiera w sobie świadczenia pozytywne, tak jak w przypadku samych subwencji, ale także interwencje, które w różny sposób zmniejszają ciężary, normalnie obciążające budżet danego przedsiębiorstwa.

(por. pkt 24)

2.        Zgodność z prawem decyzji w sprawie pomocy państwa powinna być oceniana w oparciu o informacje, którymi dysponowała Komisja w momencie jej wydania.

(por. pkt 31)

WYROK TRYBUNAŁU (druga izba)

z dnia 14 września 2004 r. (*)

Pomoc państwa – Pojęcie – Niepłacenie podatków i składek na ubezpieczenie społeczne przez przedsiębiorstwo – Stanowisko władz krajowych wobec oświadczenia o zaprzestaniu płacenia (długów)

W sprawie C-276/02

mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie nieważności na podstawie art. 230 WE,

wniesioną do Trybunału w dniu 23 lipca 2002 r.,

Królestwo Hiszpanii, reprezentowane przez S. Ortiza Vaamondego, działającego w charakterze pełnomocnika, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez V. Kreuschitza oraz J. L. Buendíę Sierrę, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

strona pozwana,

TRYBUNAŁ (druga izba),

w składzie: C. W. A. Timmermans, prezes izby, C. Gulmann, J.-P. Puissochet (sprawozdawca), J. N. Cunha Rodrigues i F. Macken, sędziowie,

rzecznik generalny: M. Poiares Maduro,

sekretarz: R. Grass,

uwzględniając procedurę pisemną,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 1 kwietnia 2004 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        W swojej skardze Królestwo Hiszpanii wnosi o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji 2002/935/WE z dnia 14 maja 2002 r. dotyczącej pomocy na rzecz Grupo de Empresas Álvarez (Dz.U. L 329, str. 1, zwanej dalej „zaskarżoną decyzją”).

 Stan faktyczny i zaskarżona decyzja

2        Grupo de Empresas Álvarez SA (zwana dalej „GEA”), która była jednym z najważniejszych hiszpańskich producentów i sprzedawców naczyń stołowych i porcelany, doznała znacznych strat po dokonaniu jej prywatyzacji w 1991 r.

3        Spółka korzystała z pomocy przyznanej przez państwo w formie gwarancji, podobnie jak z subwencji bezpośredniej, na którą Komisja zezwoliła decyzją 98/364/WE z dnia 15 lipca 1997 r. (Dz.U. 1998, L 164, str. 30), pod warunkiem iż władze hiszpańskie powstrzymają się w przyszłości od przyznawania jakiejkolwiek nowej pomocy i w całości przeprowadzą przedstawiony przez siebie plan restrukturyzacji.

4        Niemniej jednak w okresie trzech lat, licząc od tego zezwolenia, GEA i jej spółka zależna Vidrios Automáticos del Noroeste SA (zwana dalej „VANOSA”) nie wykonywały zobowiązań podatkowych i nie dokonywały płatności składek na ubezpieczenie społeczne.

5        Po ogłoszeniu na wniosek GEA i VANOSA zaprzestania płacenia długów, odpowiednio w dniach 19 i 14 listopada 1997 r., Agencia Estatal de Administración Tributaria (urząd państwowej administracji podatkowej, zwany dalej „urzędem podatkowym”) zawarł w dniu 14 kwietnia 1998 r. indywidualne porozumienie z każdą ze spółek.

6        Porozumienia te dotyczyły umorzenia w przybliżeniu dwóch trzecich istniejącego zadłużenia podatkowego oraz odroczenia płatności i rozłożenia spłaty pozostałego zadłużenia na długi okres; przyznano mianowicie dwa lata karencji, po których następować miały kwartalne spłaty przez okres dziesięciu lat, począwszy od stycznia 2000 r., pod warunkiem że obie spółki będą przestrzegać harmonogramu spłat i terminowo regulować późniejsze zobowiązania podatkowe. Niedochowanie tychże warunków obarczone było sankcją w postaci rozwiązania porozumień i ponowną wymagalnością całego początkowego zadłużenia podatkowego.

7        W dniu 6 listopada 1998 r. la Tesorería General de la Seguridad Social (powszechny zakład ubezpieczeń społecznych, zwany dalej „zakładem ubezpieczeń społecznych”) zawarł również z VANOSA indywidualne porozumienie tego samego typu co porozumienia z dnia 14 kwietnia 1998 r., zgodnie z którym pierwsza miesięczna spłata przypadała na styczeń 2000 r. Natomiast GEA nie podpisała żadnego podobnego porozumienia z zakładem ubezpieczeń społecznych.

8        W okresie dwóch lat po podpisaniu porozumień z urzędem podatkowym i zakładem ubezpieczeń społecznych GEA i VANOSA, poza kilkoma terminowymi wpłatami, nadal nie dokonywały wymagalnych płatności składek na ubezpieczenie społeczne i zobowiązań podatkowych. Od początku 2000 r: rzeczone spółki nie spłacały również zaległości zgodnie z warunkami przewidzianymi w wymienionych powyżej porozumieniach.

9        Według rządu hiszpańskiego, po kilku bezskutecznych wezwaniach, w dniu 7 lutego 2001 r. urząd podatkowy wypowiedział porozumienia zawarte w dniu 14 kwietnia 1998 r. z GEA i VANOSA. Ze swojej strony w dniu 20 grudnia 2001 r. zakład ubezpieczeń społecznych wypowiedział porozumienie zawarte z VANOSA w dniu 6 listopada 1998 r.

10      Ponadto, zgodnie z twierdzeniem rządu hiszpańskiego, nawet po złożeniu oświadczeń o zaprzestaniu płacenia długów zakład ubezpieczeń społecznych i urząd podatkowy nadal zarządzały zajęcie różnych części mienia spółek, obok wcześniejszych zajęć mienia zarządzonych przed złożeniem wspomnianych oświadczeń, a także dokonywały innych czynności egzekucyjnych. I tak urząd podatkowy doprowadził do zajęcia 96 mieszkań socjalnych (w dniu 23 grudnia 1999 r.), znaków handlowych grupy GEA (w dniu 22 sierpnia 2000 r.), wierzytelności od kluczowych klientów przedmiotowych spółek (pomiędzy październikiem 2000 r. a kwietniem 2001 r.) oraz fabryki spółki VANOSA (w dniu 5 czerwca 2002 r.), podczas gdy zakład ubezpieczeń społecznych odzyskał pewne kwoty (na przykład w październiku 1998 r. kwotę 42 767 950 ESP), wnioskował o zajęcie rachunków bankowych (w styczniu 2001 r.) oraz wierzytelności od Skarbu Państwa (w kwietniu 2001 r.). Konsekwencją tych działań było zaprzestanie wiosną 2001 r. prowadzenia działalności handlowej przez obie spółki, jako że potencjalny przychód z działalności przeznaczony byłby w większości na spłatę wierzycieli publicznych.

11      Komisja, która w pierwszym półroczu 2001 r. otrzymała dwa doniesienia dotyczące w szczególności rezygnacji przez władze hiszpańskie z odzyskania podatków i składek na ubezpieczenie społeczne od GEA i VANOSA, skierowała kilka zapytań do władz hiszpańskich. Po wymianie korespondencji z władzami hiszpańskimi, w dniu 19 września 2001 r. Komisja wszczęła postępowanie przewidziane w art. 88 ust. 2 WE i poinformowała o tym władze hiszpańskie pismem opatrzonym tą samą datą, pod którą zostało ono następnie opublikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich, wzywając jednocześnie zainteresowanych do przedstawienia uwag (Dz.U. 2001, C 336, str. 6).

12      Władze hiszpańskie doręczyły swoje uwagi Komisji w dniu 4 grudnia 2001 r. Żadne inne Państwo Członkowskie ani też inna zainteresowana osoba nie przedstawiły uwag. W dniu 14 maja 2002 r. Komisja wydała zaskarżoną decyzję.

13      W uzasadnieniu decyzji Komisja wskazuje, iż powtarzający się brak płatności składek na ubezpieczenie społeczne i podatków przez GEA i VANOSA, przynajmniej w okresie pomiędzy listopadem 1997 r., to jest chwilą zaprzestania płacenia długów, a styczniem 2001 r., było równoznaczne z przekazaniem funduszy publicznych na rzeczone spółki i jako takie stanowiło pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE.

14      Zdaniem Komisji takie przekazanie było dla przedmiotowych spółek korzystne z punktu widzenia ich konkurencyjności, jako że w przeciwieństwie do konkurentów spółki te nie musiały ponosić wydatków na składki na ubezpieczenie społeczne i podatki, jakby to miało miejsce w zwykłych okolicznościach. Korzyść ta, w ocenie Komisji, stanowiła konsekwencję tego, że rząd hiszpański nie skorzystał ze środków przewidzianych w prawie hiszpańskim, to znaczy z możliwości wszczęcia odrębnego postępowania egzekucyjnego w stosunku do długów powstałych po zaprzestaniu płacenia długów, co uniemożliwiłoby rzeczonym spółkom prowadzenie działalności bez wypełniania zobowiązań podatkowych i zobowiązań z zakresu ubezpieczeń społecznych.

15      Komisja stwierdza, iż takie zachowanie władz hiszpańskich nie odpowiada wizerunkowi postępowania wierzyciela prywatnego działającego z należytą starannością, który podejmuje wszelkie możliwe działania celem odzyskania chociażby niewielkiej części należnych podatków i składek. Zauważa ona, że taka bierna postawa władz hiszpańskich przyczyniła się do znacznego wzrostu zaległości podatkowych i w składkach na ubezpieczenie społeczne, co z kolei spowodowało, iż w sposób rażący nie został wykonany plan restrukturyzacji, na którym oparta była decyzja z dnia 15 lipca 1997 r.

16      Komisja wskazuje ponadto na okoliczność, iż sporna pomoc nie może zostać uznana za jeden z wyjątków, o których mowa w art. 87 ust. 2 i 3 WE, oraz w szczególności na to, że nie spełnia ona przesłanek ustanowionych w komunikacie (1999/C 288/02) w sprawie wspólnotowych wytycznych dotyczących pomocy państwa na rzecz wspomagania i restrukturyzacji przedsiębiorstw przeżywających trudności (Dz.U. 1999, C 288, str. 2).

17      W rezultacie Komisja uznaje, iż: „pomoc, którą stanowi uporczywe niepłacenie podatków i składek na ubezpieczenie społeczne przez (GEA i VANOSA) […], w okresie po złożeniu oświadczeń o zaprzestaniu płacenia długów, to jest od dnia 19 listopada 1997 r. w przypadku GEA i od dnia 14 listopada 1997 r. w przypadku VANOSA, do stycznia 2001 r., jest niezgodna ze wspólnym rynkiem”. Komisja zadecydowała ponadto o tym, że Królestwo Hiszpanii powinno podjąć „wszelkie niezbędne działania celem uzyskania zwrotu od beneficjenta [spornej] pomocy, która została mu przyznana bezprawnie”.

 W przedmiocie skargi

18      Rząd hiszpański zarzuca w szczególności, iż Komisja, stosując art. 87 ust. 1 WE, naruszyła prawo oraz popełniła błąd w ocenie stanu faktycznego. Należy zatem w pierwszej kolejności dokonać analizy powyższych zarzutów.

 W przedmiocie zarzutu opartego na naruszeniu prawa

 Argumenty stron

19      Rząd hiszpański utrzymuje, że zaskarżona decyzja narusza art. 87 ust. 1 WE, ponieważ nie wykazano istnienia pomocy państwa w rozumieniu tego postanowienia w niniejszej sprawie.

20      Zdaniem rządu hiszpańskiego właściwe organy ograniczyły się do podpisania z GEA i VANOSA porozumień w sprawie umorzenia i rozłożenia na raty długów, na co im pozwalało prawo hiszpańskie znajdujące zastosowanie do zaprzestania płatności długów przez przedsiębiorstwa, to znaczy postąpiły w sposób, w jaki postąpiłyby z każdą inną spółką w podobnej sytuacji. Rząd hiszpański utrzymuje, iż samo zawarcie podobnych porozumień w ramach postępowania w sprawie zaprzestania płacenia długów nie może być postrzegane jako ustanowienie pomocy państwa.

21      Zdaniem rządu hiszpańskiego, gdyby przyjąć tok rozumowania Komisji, zgodnie z którym fakt, że dane przedsiębiorstwa skorzystały z porozumień pozwalających im na kontynuowanie działalności, podczas gdy wierzyciele publiczni mogli spowodować ich natychmiastową likwidację, stanowi pomoc państwa, należałoby także przyjąć, że całe postępowanie w sprawie zaprzestania płacenia długów zawiera elementy pomocy i że ustanowione przez Państwa Członkowskie postępowania zmierzające do zapobieżenia upadłości są same w sobie sprzeczne z przepisami wspólnotowymi w dziedzinie pomocy państwa.

22      Rząd hiszpański podnosi także, iż w niniejszej sprawie Komisja nie wykazała ani nie podnosiła, że porozumienia zawarte przez wierzycieli publicznych z GEA i VANOSA były odmienne lub bardziej korzystne od porozumień, które na ogół zawiera się w ramach postępowania w sprawie zaprzestania płacenia długów.

23      Komisja natomiast podkreśla, że to nie same porozumienia w sprawie umorzenia i rozłożenia na raty długów wobec wierzycieli publicznych jako takie stanowią pomoc państwa, lecz bierna postawa zakładu ubezpieczeń społecznych i urzędu podatkowego po podpisaniu rzeczonych porozumień. Wbrew twierdzeniom rządu hiszpańskiego Komisja nigdy nie twierdziła w niniejszej sprawie, jakoby porozumienia te stanowiły pomoc państwa.

 Ocena Trybunału

24      Artykuł 87 ust. 1 WE definiuje pomoc państwa uregulowaną w Traktacie WE jako pomoc przyznaną przez samo państwo lub za pośrednictwem zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca konkurencję lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, w zakresie w jakim wpływa na wymianę handlową pomiędzy Państwami Członkowskimi. Pojęcie pomocy w rozumieniu powyższego postanowienia jest o wiele bardziej ogólne niż pojęcie subwencji, jako że nie tylko zawiera w sobie świadczenia pozytywne, tak jak w przypadku samych subwencji, ale także interwencje, które w różny sposób zmniejszają ciężary, które normalnie obciążają budżet danego przedsiębiorstwa (zob. w szczególności wyroki z dnia 23 lutego 1961 r. w sprawie 30/59 De Gezamenlijke Steenkolenmijnen in Limburg przeciwko Wysokiej Władzy, Rec. str. 1, 39, z dnia 15 marca 1994 r. w sprawie C-387/92 Banco Exterior de España, Rec. str. I-877, pkt 13, z dnia 29 czerwca 1999 r. w sprawie C-256/97 DM Transport, Rec. str. I-3913, pkt 19, i z 12 grudnia 2002 r. w sprawie C-5/01 Belgia przeciwko Komisji, Rec. str. I-11991, pkt 32).

25      W przypadku zaskarżonej decyzji Komisja nie kwestionuje faktu zawarcia ze spółkami GEA i VANOSA porozumień w sprawie umorzenia długów i rozłożenia na raty. Wbrew temu, co zarzuca jej rząd hiszpański, Komisja nie wywodzi istnienia pomocy państwa z faktu zawarcia takich porozumień z wierzycielami publicznymi w ramach postępowania w sprawie zaprzestania płacenia długów.

26      W zaskarżonej decyzji oraz jej uzasadnieniu Komisja wyraźnie odnosi się do uporczywego uchybiania przez obydwie spółki obowiązkom płacenia ich należności podatkowych, a także składek na ubezpieczenie społeczne. W myśl zaskarżonej decyzji, w szczególności zaś zgodnie z pkt 44 i 47 uzasadnienia, tym, co stanowi pomoc państwa, jest korzyść wynikająca z trwałego zaprzestania płacenia podatków i składek na ubezpieczenie społeczne, przynajmniej w okresie od stycznia 1997 r. do stycznia 2001 r., to znaczy zarówno w okresie poprzedzającym złożenie oświadczenia o zaprzestaniu płacenia długów i zawarcie porozumień, jak i w okresie po nich następującym. Korzyść ta jest rezultatem tego, iż właściwe organy nie wszczęły odrębnych postępowań egzekucyjnych celem uniknięcia sytuacji, w której spółki – zwłaszcza po zawarciu porozumień – będą kontynuować działalność, nie wypełniając swoich zobowiązań w zakresie podatków i ubezpieczenia społecznego, w szczególności zaś nie płacąc należności powstałych po zaprzestaniu płacenia długów i niezaliczonych do długów podlegających umorzeniu lub ujętych w haromonogramie spłat przewidzianym w porozumieniach. W pkt 53 zaskarżonej decyzji wskazano, że przyjmując taką postawę, wierzyciele publiczni działali inaczej niż wierzyciele prywatni działający z należytą starannością, by odzyskać przynajmniej niewielką część należnych podatków i składek.

27      W związku z powyższym należy oddalić zarzut pierwszy rządu hiszpańskiego, który został oparty na błędnej interpretacji zaskarżonej decyzji.

 W przedmiocie zarzutu opartego na błędnej ocenie stanu faktycznego

 Argumenty stron

28      Rząd hiszpański co do zasady zarzuca, że zaskarżona decyzja obarczona jest błędem w ocenie stanu faktycznego, polegającym na tym, że Komisja przyjęła, iż władze hiszpańskie pozostały bierne wobec oświadczenia GEA i VANOSA o zaprzestaniu płacenia długów w listopadzie 1997 r.

29      Jego zdaniem, wbrew twierdzeniom zawartym w zaskarżonej decyzji, zarówno zakład ubezpieczeń społecznych, jak i urząd podatkowy wykorzystały wszelkie możliwe środki, w szczególności odrębne postępowania egzekucyjne, celem zagwarantowania odzyskania należności powstałych po zawarciu porozumień w sprawie umorzenia i rozłożenia na raty. Rząd hiszpański odnosi się do działań wspomnianych w pkt 10 niniejszego wyroku.

30      Natomiast – zdaniem Komisji – władze hiszpańskie nie dochowały należytej staranności wobec niewypełniania przez wspomniane spółki zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych. Komisja uważa bowiem, że zakład ubezpieczeń społecznych i urząd podatkowy wykazały bierną postawę po zawarciu porozumień w sprawie umorzenia i rozłożenia na raty w 1998 r., co spowodowało znaczny wzrost późniejszych długów.

 Ocena Trybunału

31      Zgodność z prawem decyzji w sprawie pomocy państwa powinna być oceniana w oparciu o informacje, którymi dysponowała Komisja w momencie jej wydania (zob. w szczególności wyroki z dnia 10 lipca 1986 r. w sprawie 234/84 Belgia przeciwko Komisji, Rec. str. 2263, pkt 16, oraz z dnia 26 września 1996 r. w sprawie C-241/94 Francja przeciwko Komisji, Rec. str. I-4551, pkt 33).

32      Odnośnie do podstaw zaskarżonej decyzji Komisja przyjmuje, na co wskazywano już w pkt 26 niniejszego wyroku, że pomoc państwa polegała w rzeczywistości na tym, że władze hiszpańskie nie wszczęły odrębnych postępowań egzekucyjnych i nie postępowały w sposób właściwy dla prywatnych wierzycieli działających z należytą starannością, by odzyskać przynajmniej niewielką część swoich wierzytelności.

33      Niemniej jednak z wymiany korespondencji pomiędzy stronami podczas postępowania administracyjnego wynika, że władze hiszpańskie wskazały, że w okresie od stycznia 1997 r. do stycznia 2001 r. podjęto wobec spółek GEA i VANOSA pewne kroki celem odzyskania części wierzytelności publicznych oraz doprowadzenia do wypełniania przez nie zobowiązań. Z pewnością informacje otrzymane przez Komisję w ramach postępowania administracyjnego nie były tak kompletne jak informacje, które rząd hiszpański przedstawił w niniejszej skardze, jak również niekiedy były one niedokładne, w każdym razie nie pozwalały one Komisji na stwierdzenie, że nie zostały podjęte działania przewidziane przez prawo hiszpańskie (odrębne postępowania egzekucyjne) celem uniknięcia sytuacji, w której spółki kontynuować będą działalność bez wykonywania zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych, oraz że w związku z tym wierzyciele publiczni nie postępowali w sposób właściwy dla prywatnych wierzycieli, dokładających starań, by odzyskać przynajmniej niewielką część wierzytelności.

34      W odpowiedzi na żądanie udzielenia informacji wystosowane przez Komisję, która wpłynęła do niej w dniu 5 lipca 2001 r., władze hiszpańskie wspomniały jedynie o zajęciu nieruchomości należących do GEA i VANOSA dokonanym przez zakład ubezpieczeń społecznych, bez podania daty tego zajęcia i bez dostarczenia danych dotyczących ewentualnych działań urzędu podatkowego. Na tej podstawie, w piśmie informującym władze hiszpańskie o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 WE, Komisja wskazała, że władze hiszpańskie nie poinformowały jej o tym, czy wykorzystały one stosowne środki prawne przewidziane w prawie krajowym, takie jak wszczęcie postępowania upadłościowego czy odrębnych postępowań egzekucyjnych celem położenia kresu niewypełnianiu przez spółki zobowiązań podatkowych i z tytułu ubezpieczeń społecznych.

35      W uwagach, które w odpowiedzi na to pismo wpłynęły do Komisji w dniu 4 grudnia 2001 r., władze hiszpańskie wskazały, że z uwagi na to, że GEA i VANOSA nie wypełniały postanowień porozumień z dnia 14 kwietnia 1998 r., urząd podatkowy wypowiedział je w dniu 7 lutego 2001 r., a ponadto wznowione zostały niektóre działania egzekucyjne. W tym kontekście władze hiszpańskie wyliczyły zajęcie wierzytelności od klientów, zajęcie znaków handlowych, zajęcie akcji spółek zależnych oraz zajęcie nieruchomości. Nadto wspomniały o ustanowieniu na nieruchomości hipoteki z prawem pierwszeństwa. Informacje te mogą być rozumiane jedynie w ten sposób, iż postępowania egzekucyjne zostały wszczęte dopiero po okresie wspomnianym w zaskarżonej decyzji, który upłynął w styczniu 2001 r. Jednakże władze hiszpańskie powoływały się także na załączone do ich odpowiedzi sprawozdanie i dokumentację zakładu ubezpieczeń społecznych, które zawierały w szczególności wykaz zajętych nieruchomości, rachunków bankowych i wierzytelności obu spółek wobec innych przedsiębiorstw lub Skarbu Państwa. Z analizy owego wykazu wynika, że niektóre z postępowań wszczętych pomiędzy 1993 r. a 1996 r. zostały wznowione w okresie pomiędzy październikiem 1997 r. a listopadem 1998 r. oraz że w dniu 1 lutego 2001 r. zawiadomiono zainteresowany bank o zajęciu jednego z rachunków bankowych GEA, co oznacza, iż przygotowywano się do zastosowania tego środka w poprzedzających tygodniach, a także że w dniu 9 kwietnia 2001 r. dokonano zajęcia jednej wierzytelności wobec Skarbu Państwa.

36      Mając na uwadze powyższe informacje, Komisja nie mogła ogólnie przyjąć, że „Królestwo Hiszpanii nie podjęło działań przewidzianych przez prawo hiszpańskie (odrębnych postępowań egzekucyjnych) w celu uniknięcia sytuacji, w której spółki nadal prowadzą swoją działalność bez wypełniania swoich zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ubezpieczenia społecznego”, oraz wywnioskować z tego, że „zachowanie państwa w żaden sposób nie pozwala przyjąć, że działało ono tak jak wierzyciel prywatny, dokładający starań, by odzyskać przynajmniej niewielką część należnych podatków i składek na ubezpieczenie społeczne”.

37      Nie przesądzając o istnieniu bądź nieistnieniu pomocy państwa w niniejszej sprawie, należy stwierdzić, że konkluzja zaskarżonej decyzji, zgodnie z którą: „uporczywe niepłacenie podatków i składek na ubezpieczenie społeczne przez [GEA i VANOSA] w okresie po złożeniu oświadczenia o zaprzestaniu płacenia długów w listopadzie 1997 r. do stycznia 2001 r. [stanowi pomoc państwa niezgodną ze wspólnym rynkiem]” oparta jest na błędnych założeniach dotyczących stanu faktycznego. W związku z powyższym, bez potrzeby rozważenia pozostałych zarzutów i argumentów przedstawionych przez rząd hiszpański, należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji.

 W przedmiocie kosztów

38      Zgodnie z art. 69 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ rząd hiszpański wniósł o obciążenie Komisji kosztami postępowania, a Komisja przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami postępowania.

Z powyższych względów Trybunał (druga izba) orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Komisji 2002/935/WE z dnia 14 maja 2002 r. w sprawie pomocy na rzecz Grupo de Empresas Álvarez.

2)      Komisja Wspólnot Europejskich zostaje obciążona kosztami postępowania.

Podpisy.

---

* Język postępowania: hiszpański.