Wydanie tymczasowe

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

NICHOLASA EMILIOU

przedstawiona w dniu 18 września 2025 r.(1)

Sprawa C‑728/23 P

Królestwo Hiszpanii

przeciwko

Robertowi Stockdale’owi,

Radzie Unii Europejskiej,

Komisji Europejskiej,

Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych (ESDZ),

Specjalnemu Przedstawicielowi Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie

Odwołanie – Obywatel Zjednoczonego Królestwa pracujący dla Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie – Kolejne umowy o pracę na czas określony – Rozwiązanie umowy w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej – Odwołanie wniesione przez państwo członkowskie, które nie było interwenientem w postępowaniu przed Sądem – Artykuł 56 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Dopuszczalność odwołania – Pojęcie „sporów między Unią a jej pracownikami”

I.      Wprowadzenie

1.        Artykuł 56 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwanego dalej „statutem”) zezwala państwom członkowskim na wnoszenie do Trybunału Sprawiedliwości odwołań od orzeczeń Sądu kończących postępowanie w sprawie, nawet jeżeli te państwa nie były interwenientami w postępowaniu przed Sądem. To prawo jest jednak obwarowane jednym zastrzeżeniem, mianowicie nie można z niego skorzystać w sprawach dotyczących sporów „między Unią a jej pracownikami”. W związku z tym w takich sprawach państwo członkowskie może się odwołać od orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie jedynie wówczas, gdy było interwenientem w postępowaniu przed Sądem.

2.        W rozpatrywanym odwołaniu Królestwo Hiszpanii wnosi do Trybunału o uchylenie w części wydanego przez Sąd wyroku Stockdale/Rada i in. (zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), który dotyczy sporu między Radą Unii Europejskiej a osobą fizyczną (R. Stockdale’em), która była zatrudniona na kolejne umowy o pracę na czas określony przez Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej (zwanego dalej „SPUE”) w Bośni i Hercegowinie(2).

3.        Królestwo Hiszpanii złożyło wniosek o dopuszczenie w charakterze interwenienta do toczącego się przed Sądem postępowania, w którym wydano ów wyrok. Zaskarżony wyrok został jednak ogłoszony przed wydaniem przez Sąd postanowienia o uwzględnieniu bądź nieuwzględnieniu złożonego przez to państwo członkowskie wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.

4.        Na wniosek Trybunału w niniejszej opinii skoncentruję się na kwestii proceduralnej sprowadzającej się do tego, czy odwołanie wniesione przez to państwo członkowskie należy uznać za wniesione w sprawie dotyczącej „sporu między Unią a jej pracownikami”, a tym samym za niedopuszczalne na podstawie art. 56 akapit trzeci statutu.

II.    Ramy prawne

A.      Statut

5.        Zgodnie z art. 56 statutu:

„Odwołanie może zostać wniesione do Trybunału Sprawiedliwości w terminie dwóch miesięcy od zawiadomienia o orzeczeniu, od którego wnoszone jest odwołanie, od orzeczeń Sądu kończących postępowanie w sprawie i orzeczeń tego Sądu rozstrzygających kwestie merytoryczne jedynie w części, lub rozstrzygających kwestię proceduralną dotyczącą zarzutu braku kompetencji lub niedopuszczalności.

Odwołanie takie może zostać wniesione przez każdą stronę, której żądania nie zostały uwzględnione, w całości lub w części […].

Z wyjątkiem spraw dotyczących sporów między Unią a jej pracownikami odwołanie może być również wniesione przez państwa członkowskie i instytucje Unii, które nie były interwenientami w postępowaniach przed Sądem. Sytuacja takich państw członkowskich i instytucji jest taka sama jak państw członkowskich i instytucji, które były interwenientami w pierwszej instancji”.

B.      Decyzja (WPZiB) 2019/1340

6.        Zgodnie z art. 1 decyzji Rady (WPZiB) 2019/1340 z dnia 8 sierpnia 2019 r. w sprawie mianowania Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie:

„Johann SATTLER zostaje niniejszym mianowany Specjalnym Przedstawicielem Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 sierpnia 2021 r. Rada może zadecydować, że mandat SPUE zostanie zakończony wcześniej, w oparciu o ocenę dokonaną przez Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB) oraz wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii [Europejskiej] do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (WP)”.

7.        Artykuł 4 tej decyzji stanowi:

„1.      SPUE jest odpowiedzialny za wykonywanie mandatu i działa pod zwierzchnictwem WP.

2.      KPiB utrzymuje uprzywilejowane stosunki ze SPUE i jest podstawowym punktem kontaktowym SPUE z Radą. Bez uszczerbku dla uprawnień WP, KPiB ukierunkowuje pod względem strategicznym i politycznym działania SPUE prowadzone w ramach mandatu.

3.      SPUE ściśle koordynuje swoje działania z działaniami Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) i jej odpowiednich działów”.

8.        Artykuł 6 tej decyzji, zatytułowany „Powołanie i skład zespołu”, ma następujące brzmienie:

„1.      W granicach swojego mandatu i odpowiednich udostępnionych środków finansowych SPUE jest odpowiedzialny za powołanie swojego zespołu. Zespół dysponuje wiedzą fachową na temat konkretnych kwestii politycznych zgodnie z wymogami związanymi z mandatem. SPUE niezwłocznie informuje Radę i Komisję [Europejską] o składzie swojego zespołu.

2.      Państwa członkowskie, instytucje Unii i ESDZ mogą zaproponować oddelegowanie personelu do współpracy ze SPUE. Wynagrodzenie takiego oddelegowanego personelu jest pokrywane odpowiednio przez dane państwo członkowskie, daną instytucję Unii lub przez ESDZ. Eksperci oddelegowani przez państwa członkowskie do instytucji Unii lub do ESDZ również mogą być zatrudniani do współpracy ze SPUE. Członkowie personelu międzynarodowego zatrudniani na podstawie umów muszą mieć obywatelstwo państwa członkowskiego.

3.      Cały oddelegowany personel nadal podlega administracyjnie wysyłającemu państwu członkowskiemu, wysyłającej instytucji Unii lub ESDZ; personel ten wypełnia obowiązki i podejmuje działania w interesie mandatu SPUE”.

III. Okoliczności powstania sporu

9.        Okoliczności powstania sporu zostały szczegółowo opisane w zaskarżonym wyroku(3). Istotne dla niniejszej opinii okoliczności faktyczne można streścić w poniższy sposób.

10.      Robert Stockdale jest obywatelem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, który piastował stanowisko szefa finansów i administracji SPUE w Bośni i Hercegowinie.

11.      W dniu 11 marca 2002 r. Rada przyjęła, na podstawie art. 33 TUE, decyzję dotyczącą mianowania SPUE w Bośni i Hercegowinie(4). Następnie Rada przyjęła szereg kolejnych aktów, na mocy których nieprzerwanie mianowała SPUE w Bośni i Hercegowinie na kadencję na czas określony.

12.      Według stanu na dzień wniesienia przedmiotowej skargi (czyli 29 grudnia 2020 r.) SPUE w Bośni i Hercegowinie był mianowany na okres od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 sierpnia 2021 r.(5).

13.      Od dnia 15 lutego 2006 r. do dnia 1 marca 2007 r. R. Stockdale był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony zawartej z SPUE na okres nieprzekraczający kadencji SPUE.

14.      Od dnia 1 marca 2007 r. R. Stockdale zawarł z SPUE 16 kolejnych umów o pracę na czas określony. Ostatnia umowa o pracę na czas określony zawarta przez R. Stockdale’a (zwana dalej „przedmiotową umową”) przewidywała w art. 5 okres obowiązywania od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 sierpnia 2021 r.

15.      Robert Stockdale zawarł również 13 umów trójstronnych z Komisją i SPUE, w których wyznaczono go na pełniącego obowiązki szefa biura. Te umowy przewidywały, że w przypadku śmierci lub rezygnacji SPUE, wypadku lub choroby uniemożliwiającej jemu lub jej wykonywanie obowiązków lub rozwiązania umowy finansowej zawartej między Komisją a SPUE R. Stockdale stanie się odpowiedzialny za zarządzanie środkami przyznanymi SPUE. Ostatnia taka umowa została podpisana przez R. Stockdale’a w dniu 7 października 2019 r.

16.      W dniu 24 stycznia 2020 r. przedstawiciele Unii Europejskiej i Zjednoczonego Królestwa podpisali umowę o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej(6) (zwaną dalej „umową o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii”).

17.      W dniu 1 lutego 2020 r. umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii weszła w życie na podstawie jej art. 185. W art. 126 tej umowy przewidziano okres przejściowy rozpoczynający się w dniu jej wejścia w życie i kończący się w dniu 31 grudnia 2020 r. (zwany dalej „okresem przejściowym”), w którym, zgodnie z art. 127 ust. 6, odniesienie do „państw członkowskich” w prawie Unii należało rozumieć jako obejmujące Zjednoczone Królestwo.

18.      W dniu 24 czerwca 2020 r. R. Stockdale przesłał pismo do SPUE, w którym stawiał pytania o swoje prawa i skarżył się na dyskryminację w przypadku, gdyby jego stanowisko zostało ostatecznie uznane za zbędne w sytuacji przeniesienia biura SPUE w Bośni i Hercegowinie do delegatury Unii w tym państwie, a tym samym do ESDZ.

19.      W dniu 7 lipca 2020 r. SPUE przekazał pismo R. Stockdale’a dyrektorce Służby ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej Komisji, wskazując, że R. Stockdale podniósł kwestie dotyczące swoich warunków zatrudnienia, w szczególności w perspektywie prawdopodobnego rozwiązania przedmiotowej umowy w wyniku wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej. W dniu 13 lipca 2020 r. kierowniczka wydziału tej służby odpowiedziała, że służba ta nie jest odpowiedzialna za zasoby ludzkie w odniesieniu do personelu objętego WPZiB (wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa) oraz doradziła SPUE konsultowanie się w tym względzie z ESDZ. Zwróciła ona również uwagę, że w zakresie, w jakim pismo R. Stockdale’a dotyczyło aspektów finansowych, zgodnie z postanowieniami przedmiotowej umowy nie może mu zostać wypłacona żadna odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy ani składki emerytalne.

20.      W dniu 15 września 2020 r. SPUE skontaktował się z ESDZ i przekazał jej pismo R. Stockdale’a z dnia 24 czerwca 2020 r.

21.      W dniu 28 września 2020 r. R. Stockdale zwrócił się na piśmie do SPUE, aby ten uzyskał więcej informacji na temat możliwości pozostania przez niego na aktualnie piastowanym stanowisku po zakończeniu okresu przejściowego. Po skontaktowaniu się przez SPUE z Służbą ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej Komisji dyrektorka tej służby odpowiedziała w dniu 2 października 2020 r., że nie przewidziano żadnych wyjątków dla obywateli Zjednoczonego Królestwa oraz że ich umowy zostaną rozwiązane w dniu 31 grudnia 2020 r.

22.      W dniu 17 listopada 2020 r. SPUE wydał decyzję o rozwiązaniu umowy (zwaną dalej „decyzją o rozwiązaniu umowy”), którą rozwiązał przedmiotową umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, przy czym decyzja ta weszła w życie w dniu 31 grudnia 2020 r. Jak wskazał Sąd w pkt 34 zaskarżonego wyroku, decyzja o rozwiązaniu umowy była uzasadniona okolicznością, że ze względu na wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii R. Stockdale nie posiadał już obywatelstwa państwa członkowskiego. Zdaniem SPUE w Bośni i Hercegowinie oznaczało to, że nie mógł on już wchodzić w skład jego personelu.

IV.    Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

A.      Postępowanie przed Sądem

23.      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 29 grudnia 2020 r. R. Stockdale wniósł przeciwko Radzie, Komisji, ESDZ i SPUE w Bośni i Hercegowinie skargę, w której domagał się: po pierwsze, stwierdzenia niezgodności z prawem decyzji o rozwiązaniu umowy; po drugie, zasądzenia na jego rzecz od pozwanych kwoty 10 000 EUR tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wynikającą z tej decyzji; oraz, po trzecie, przywrócenia go do pracy lub, tytułem żądania ewentualnego, zasądzenia na jego rzecz od pozwanych kwoty 393 850,08 EUR tytułem naprawienia szkody majątkowej wynikającej z decyzji o rozwiązaniu umowy (to żądanie jest zwane dalej „żądaniem pierwszym”).

24.      Robert Stockdale sformułował również trzy inne żądania, z których ostatnie zostało podniesione jako „żądanie ewentualne”. Na potrzeby rozpatrywanego odwołania istotne jest jednak wyłącznie żądanie pierwsze.

25.      Odrębnymi pismami, które w sekretariacie Sądu złożyły Komisja i Rada (w dniu 11 maja 2021 r.), ESDZ (w dniu 12 maja 2021 r.) i SPUE w Bośni i Hercegowinie (w dniu 30 czerwca 2021 r.), podniesiono zarzuty niedopuszczalności i braku właściwości, w ramach których wskazały w szczególności, że nie można przypisać im decyzji o rozwiązaniu umowy ani żadnych nieprawidłowości zarzucanych przez R. Stockdale’a.

26.      W dniu 30 sierpnia 2021 r. R. Stockdale przedstawił uwagi dotyczące zarzutów niedopuszczalności i braku właściwości oraz wniósł o ich oddalenie.

27.      Sąd postanowił, na podstawie art. 130 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem, rozstrzygnąć w przedmiocie właściwości i dopuszczalności w odniesieniu do wszystkich zarzutów przed rozpatrzeniem sprawy co do istoty.

B.      Zaskarżony wyrok

28.      W zaskarżonym wyroku Sąd częściowo uwzględnił podniesione przez pozwanych zarzuty niedopuszczalności i braku właściwości.

29.      W szczególności, co się tyczy żądania pierwszego, Sąd uznał się za właściwy zarówno na podstawie art. 263 TFUE, w odniesieniu do żądania przeprowadzenie kontroli sądowej zgodności z prawem decyzji o rozwiązaniu umowy, która została wydana przez podmiot podlegający Unii i utworzony na mocy traktatów, mianowicie SPUE w Bośni i Hercegowinie, jak i na podstawie art. 268 TFUE, w odniesieniu do żądania zasądzenia zadośćuczynienia i odszkodowania za krzywdę i szkodę majątkową, jakie miały wyniknąć z tej decyzji. Po ustaleniu, że SPUE w Bośni i Hercegowinie jest organem Unii, który wydał decyzję o rozwiązaniu umowy, Sąd stwierdził, że owe żądania są dopuszczalne w odniesieniu do SPUE w Bośni i Hercegowinie i niedopuszczalne w odniesieniu do Rady, Komisji i ESDZ.

30.      Sąd uznał się natomiast za niewłaściwy w odniesieniu do zgłoszonego przez R. Stockdale’a wniosku o nakazanie przywrócenia go do pracy jako członka personelu SPUE w Bośni i Hercegowinie. Wyjaśnił on, że sądy Unii nie mogą co do zasady, w tym w kontekście skargi o odszkodowanie, kierować nakazów do instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej Unii bez wkroczenia w prerogatywy władzy administracyjnej.

V.      Postępowanie przed Trybunałem i żądania stron

31.      Pismem złożonym w sekretariacie Trybunału Sprawiedliwości w dniu 27 listopada 2023 r. Królestwo Hiszpanii wniosło rozpatrywane odwołanie.

32.      W odwołaniu Królestwo Hiszpanii wnosi do Trybunału o:

–         uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim rozstrzygnięto w nim o legitymacji procesowej biernej w odniesieniu do żądania pierwszego; oraz

–        stwierdzenie, że żądanie pierwsze jest dopuszczalne w odniesieniu do Rady i niedopuszczalne w odniesieniu do SPUE.

33.      W odpowiedzi na odwołanie R. Stockdale wnosi do Trybunału o:

–        uwzględnienie odwołania wniesionego przez Królestwo Hiszpanii; oraz

–        obciążenie pozwanych kosztami postępowania odwoławczego.

34.      W odpowiedzi na odwołanie Rada wnosi do Trybunału o:

–        oddalenie odwołania; oraz

–        obciążenie Królestwa Hiszpanii kosztami poniesionymi przez Radę w niniejszym postępowaniu.

35.      W odpowiedzi na odwołanie Komisja wnosi do Trybunału o:

–        oddalenie odwołania; oraz

–        obciążenie Królestwa Hiszpanii kosztami postępowania.

36.      W odpowiedzi na odwołanie ESDZ wnosi do Trybunału o:

–        oddalenie odwołania jako bezzasadnego lub, ewentualnie, odrzucenie go jako niedopuszczalnego; oraz

–        obciążenie Królestwa Hiszpanii kosztami postępowania.

37.      W odpowiedzi na odwołanie SPUE w Bośni i Hercegowinie wnosi do Trybunału o:

–        odrzucenie odwołania jako niedopuszczalnego lub, w każdym wypadku, oddalenie go jako bezzasadnego; oraz

–        obciążenie Królestwa Hiszpanii kosztami postępowania.

38.      W dniu 28 października 2024 r. R. Stockdale wniósł odwołanie wzajemne. Na potrzeby niniejszej opinii przeanalizuję jednak wyłącznie odwołanie wniesione przez Królestwo Hiszpanii (zwane dalej „odwołaniem głównym”), ponieważ w toku mojej analizy skupię się na kwestii dopuszczalności tego odwołania.

VI.    Ocena

39.      Królestwo Hiszpanii podnosi, że Sąd naruszył prawo, gdy stwierdził, w pkt 125–142 zaskarżonego wyroku, iż zarzut pierwszy jest dopuszczalny w odniesieniu do SPUE w Bośni i Hercegowinie oraz niedopuszczalny między innymi w odniesieniu do Rady. Jego zdaniem Rada powinna była zostać uznana za jedynego pozwanego.

40.      To państwo członkowskie wniosło odwołanie główne na podstawie art. 56 akapit trzeci statutu, ponieważ, według stanu na dzień ogłoszenia zaskarżonego wyroku, złożyło już wniosek o dopuszczenie w charakterze interwenienta do toczącego się przed Sądem postępowania, ale nie zostało jeszcze dopuszczone do sprawy jako „interwenient”.

41.      Jak wyjaśniłem we wprowadzeniu, to postanowienie przyznaje państwom członkowskim nadzwyczajne (lub rozszerzone) prawo do wniesienia odwołania(7), które stanowi odstępstwo od ogólnej zasady zawartej w akapicie drugim tego artykułu, zgodnie z którym jedynie podmioty występujące w charakterze interwenientów przed Sądem są uprawnione do wniesienia odwołania od orzeczeń Sądu kończących postępowanie lub postępowanie incydentalne dotyczące zarzutu niewłaściwości lub niedopuszczalności.

42.      Na podstawie tego nadzwyczajnego prawa do wniesienia odwołania państwa członkowskie mogą się odwołać od orzeczeń Sądu kończących postępowanie w sprawie, nawet jeżeli nie były interwenientami w postępowaniu przed Sądem. Celem jest umożliwienie takim uprzywilejowanym skarżącym, jako „strażnikom prawa”, wnoszenie spraw do Trybunału w celu utrzymania spójności orzecznictwa, nawet jeżeli strony postępowania przed Sądem zgadzają się z wydanym przez niego wyrokiem(8).

43.      Z brzmienia art. 56 akapit trzeci statutu jasno wynika jednak, że to prawo nie obejmuje „spraw dotyczących sporów między Unią a jej pracownikami”. W związku z tym to postanowienie jednocześnie przyznaje państwom członkowskim nadzwyczajne czy też rozszerzone prawo do wniesienia odwołania oraz przewiduje wyjątek od tego prawa. W przypadku takich sporów pracowniczych przysługujące państwom członkowskim prawo do wniesienia odwołania jest ograniczone w porównaniu z prawem przyznanym w art. 56 akapit drugi statutu (innymi słowy, zastosowanie ma zasada ogólna)(9).

44.      W dalszej części niniejszej opinii przedstawię powody, dla których uważam, że wyjątek dotyczący „sporów między Unią a jej pracownikami”, przewidziany w art. 56 akapit trzeci statutu, nie obejmuje sporów między Unią a międzynarodowymi pracownikami kontraktowymi zatrudnionymi w ramach WPZiB, takimi jak R. Stockdale, czego konsekwencją jest dopuszczalność odwołania głównego (sekcja A). Następnie odniosę się do okoliczności, że, w niniejszej sprawie, Królestwo Hiszpanii złożyło wniosek o dopuszczenie w charakterze interwenienta do postępowania przed Sądem. Zaskarżony wyrok został jednak ogłoszony przed wydaniem postanowienia o uwzględnieniu bądź nieuwzględnieniu złożonego przez to państwo członkowskie wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta. Wyjaśnię, dlaczego uważam, że ta szczególna okoliczność stanowi dodatkowy powód przemawiający za uznaniem odwołania głównego za dopuszczalne (sekcja B).

A.      Dlaczego wyjątek dotyczący „sporów między Unią a jej pracownikami” nie ma zastosowania w przypadku międzynarodowych pracowników kontraktowych zatrudnionych w ramach WPZiB?

45.      W odpowiedziach, które miały zostać udzielone na piśmie, na zadane przez Trybunał pytanie o dopuszczalność odwołania głównego Królestwo Hiszpanii, Rada, Komisja, ESDZ i SPUE w Bośni i Hercegowinie wyjaśniły, że wyjątek od przysługującego państwom członkowskim nadzwyczajnego prawa do wniesienia odwołania od orzeczenia Sądu kończącego postępowanie w sprawie, nawet jeżeli nie były interwenientami w postępowaniu przed Sądem, obejmuje wszystkie orzeczenia wydane na podstawie art. 270 TFUE, ale nie inne.

46.      Artykuł 270 TFUE przyznaje Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej właściwość do orzekania „w każdym sporze między Unią i jej pracownikami, w granicach i na warunkach określonych w regulaminie pracowniczym urzędników Unii oraz warunkach zatrudnienia innych pracowników Unii” (zwanym dalej „regulaminem pracowniczym”)(10). Jako takie postanowienie to gwarantuje pracownikom służby publicznej Unii i innym osobom, do których ma zastosowanie regulamin pracowniczy, prawo do wniesienia skargi do sądu. Jest ono interpretowane rozszerzająco, ponieważ Trybunał orzekł, że do jego zakresu należą spory dotyczące nie tylko osób objętych regulaminem pracowniczym jako urzędnicy lub „inni pracownicy Unii”, lecz także osób, które nie mają statusu ani urzędnika, ani „innego pracownika Unii”, lecz jedynie powołują się na ten status(11).

47.      Niemniej nie wszystkie spory, których źródłem jest stosunek pracy łączący osobę fizyczną i Unię Europejską, należą do zakresu stosowania art. 270 TFUE. Regulamin pracowniczy nie stanowi bowiem korpusu wyczerpujących przepisów, które mogą zakazywać zatrudniania personelu poza określoną w nim ramą prawną(12).

48.      W szczególności regulaminu pracowniczego nie stosuje się do członków personelu kontraktowego objętych WPZiB, w związku z czym nie są oni objęci zakresem stosowania tego postanowienia(13). Wymownym przykładem osób należących do tej kategorii są członkowie personelu kontraktowego zatrudnieni w misjach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO)(14) w państwach spoza Unii. Ci członkowie personelu, którzy (podobnie jak, w ujęciu bardziej ogólnym, inni członkowie personelu kontraktowego objęci WPZiB) mogą być zatrudniani zarówno jako personel miejscowy, jak i międzynarodowy(15), nie podlegają regulaminowi pracowniczemu, mimo że misję, w której pracują, uznaje się za objętą zakresem pojęcia „organów i jednostek organizacyjnych Unii” na potrzeby stosowania art. 263 TFUE(16). W związku z tym skargi wnoszone przez te osoby do sądów Unii na podstawie art. 270 TFUE byłyby uznawane za niedopuszczalne(17).

49.      Sądy Unii mogą być właściwe do rozpoznawania takich sporów pracowniczych jedynie wówczas, gdy są one im przedkładane na podstawie art. 272 TFUE lub art. 263 TFUE. Pierwsze z tych postanowień przewiduje jednak kontrolę sądową sprawowaną przez te sądy wyłącznie, gdy w danej umowie o pracę umieszczona jest klauzula arbitrażowa wskazująca sądy Unii jako te, którym należy przedkładać spory dotyczące tej umowy. Drugie z nich upoważnia sądy Unii do kontroli „legalnoś[ci] aktów organów lub jednostek organizacyjnych Unii, które zmierzają do wywarcia skutków prawnych wobec osób trzecich” (istnieje tu założenie, że zaskarżony akt można uznać za przyjęty przez Unię).

50.      Z tych samych środków prawnych może skorzystać osoba fizyczna taka jak R. Stockdale, który jest członkiem międzynarodowego personelu kontraktowego pracującym dla SPUE w Bośni i Hercegowinie. W zaskarżonym wyroku Sąd uznał się za właściwy na podstawie art. 263 TFUE w odniesieniu do żądania pierwszego w zakresie, w jakim obejmowało ono wniosek o przeprowadzenie kontroli sądowej legalności decyzji o rozwiązaniu umowy, która została wydana przez podmiot podlegający Unii i utworzony na mocy traktatów, mianowicie SPUE w Bośni i Hercegowinie. Artykuł 270 TFUE w ogóle nie był brany pod uwagę, nawet przez samego R. Stockdale’a, jako ewentualna „droga” przedłożenia sporu Sądowi.

51.      Wedle mojej wiedzy w ciągu ostatnich pięciu lat sądy Unii rozpatrywały jedynie dwa inne spory pracownicze dotyczące członków personelu zatrudnionych jako członkowie międzynarodowego personelu kontraktowego objęci WPZiB [w obu przypadkach byli oni zatrudnieni przez misję Unii Europejskiej dotyczącą budowania zdolności w Somalii (EUCAP Somalia)](18). Również w tych sprawach podstawą skarg wnoszonych przez skarżących był art. 263 TFUE oraz (pomocniczo) art. 272 TFUE, a nie art. 270 TFUE.

52.      W tych okolicznościach uważam za oczywiste, że R. Stockdale, jako członek międzynarodowego personelu kontraktowego zatrudnionego przez SPUE w Bośni i Hercegowinie (w kontekście WPZiB), nie podlega zakresowi stosowania art. 270 TFUE.

53.      Uściśliwszy powyższe, wyjaśnię, dlaczego zgadzam się z Królestwem Hiszpanii, Radą, Komisją, ESDZ i SPUE w Bośni i Hercegowinie, że przewidziany w art. 56 akapit trzeci statutu wyjątek dotyczący „sporów między Unią a jej pracownikami” ma taki sam zakres jak art. 270 TFUE, co oznacza, iż tego wyjątku nie stosuje się do odwołania głównego, które tym samym jest dopuszczalne. W tym względzie dokonam wykładni językowej tych postanowień (pkt 1), jak również przedstawię rozważania celowościowe (pkt 2).

1.      Wykładnia językowa i kontekstowa

54.      Na wstępie pragnę zauważyć, że brzmienie art. 270 TFUE oraz wyjątku przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu jest całkowicie identyczne, nie tylko w angielskiej wersji językowej, lecz także na przykład we francuskiej(19) i hiszpańskiej wersji językowej(20). Brzmienie tych postanowień jest praktycznie identyczne również w innych wersjach językowych(21).

55.      Moim zdaniem to identyczne brzmienie stanowi pierwszą okoliczność na poparcie wniosku, że zakresy stosowania art. 270 TFUE i wyjątku przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu są ze sobą zbieżne.

56.      Wniosek ten znajduje też potwierdzenie w okoliczności, że statut Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej został włączony do traktatu FUE jako protokół nr 3. W związku z tym uważam, że jeżeli postanowienia traktatu i statutu zawierają identyczne sformułowania, należy je, w braku jakichkolwiek przeciwnych wskazówek, rozumieć w ten sam sposób.

57.      W tym względzie chciałbym dodać, że naturalnie logiczne jest przyjęcie, iż sposób zdefiniowania w traktacie FUE konkretnej kategorii spraw (w niniejszym przypadku kategorii, którą w art. 270 TFUE określono jako „spory między Unią i jej pracownikami”) rozstrzyga o tym, jak należy rozumieć tę samą kategorię na gruncie statutu.

58.      W opinii w sprawie Parlament/Axa Assurances Luxembourg i in.(22) wyjaśniłem, że „[a]kty regulujące postępowanie przed sądami Unii Europejskiej można przyrównać do systemu kolejowego. Każdy z torów odpowiada określonej ścieżce proceduralnej; z kolei poruszające się po torach pociągi symbolizują sprawy wnoszone do tych organów sądowych. Na poszczególnych etapach rozwoju sprawy regulaminy postępowania służą jako sygnalizacja kolejowa, dzięki której pozostaje ona na właściwym torze, w stronę ostatecznego miejsca przeznaczenia”.

59.      Moim zdaniem nie ulega wątpliwości, że tory kolejowe prowadzące do sądów Unii zostały położone w traktacie FUE. W przypadku „sporów między Unią i jej pracownikami” miejscem, w którym zaczynają się te tory, jest art. 270 TFUE, który – jak już wyjaśniłem – przyznaje sądom Unii właściwość do ich rozstrzygania. Wyjątek przewidziany w art. 56 akapit trzeci statutu jest „sygnalizacją kolejową”, ponieważ wskazuje, że państwa członkowskie, które nie uczestniczyły w postępowaniu przed Sądem, nie mogą wnosić odwołań od orzeczeń Sądu dotyczących „sporów między Unią a jej pracownikami”.

60.      W świetle powyższego uważam, w oparciu o wykładnię językową i kontekstową, że rzeczony wyjątek oraz art. 270 TFUE odnoszą się do tej samej kategorii spraw. Ponieważ niniejsza sprawa nie jest objęta zakresem stosowania tego postanowienia, nie ma w jej przypadku zastosowania przewidziany w art. 56 akapit trzeci statutu wyjątek dotyczący „sporów między Unią a jej pracownikami”, co oznacza, że odwołanie jest dopuszczalne.

61.      Chciałbym poruszyć jeszcze jedną kwestię.

62.      Jak wyjaśniłem w pkt 46 niniejszej opinii, Trybunał interpretuje art. 270 TFUE w ten sposób, że obejmuje on swoim zakresem nie tylko osoby zdefiniowane w regulaminie pracowniczym jako urzędnicy lub „inni pracownicy Unii”, ale także osoby, które nie mają statusu ani urzędnika, ani „innego pracownika Unii”, lecz jedynie powołują się na ten status.

63.      Nie oznacza to jednak według mnie, że niniejsza sprawa powinna być traktowana tak, jak gdyby mogła była zostać wytoczona na podstawie art. 270 TFUE. Robert Stockdale nie podniósł bowiem w postępowaniu przed Sądem, że należy go uważać za osobę objętą zakresem stosowania regulaminu pracowniczego (a więc że regulamin pracowniczy powinien mieć do niego zastosowanie). Twierdził on natomiast, że powinien być uprawniony do skorzystania z określonego przywileju, mianowicie pozostania na zajmowanym przez siebie stanowisku po zakończeniu okresu przejściowego, niezależnie od tego, czy podobny przywilej było w ogóle dostępne dla obywateli Zjednoczonego Królestwa podlegających regulaminowi pracowniczemu.

64.      Przejdę teraz do rozważań celowościowych, które potwierdzają wniosek, że przewidziany w art. 56 akapit trzeci statutu wyjątek dotyczący „sporów między Unią a jej pracownikami” oraz art. 270 TFUE odnoszą się do tej samej kategorii spraw.

2.      Wykładnia celowościowa

65.      W wyroku Rada/Busacca i in.(23) Rada, popierana przez Królestwo Hiszpanii, utrzymywała, że zawarte w art. 56 akapit trzeci statutu sformułowanie „spory między Unią a jej pracownikami”(24) nie dotyczy sporów, w ramach których kwestionuje się legalność środka o zasięgu ogólnym (takiego jak rozporządzenie), lecz jedynie spory związane z kwestiami natury indywidualnej, w przypadku których nie wydaje się uzasadnione przyznawanie instytucjom lub państwom członkowskim, które nie były interwenientami w postępowaniu przed Sądem, „nadzwyczajnego prawa do wniesienia odwołania” do Trybunału(25). W związku z tym w celu rozstrzygnięcia, czy dany spór pracowniczy wchodzi w zakres tego wyjątku, podniesione żądania lub argumenty należy ocenić co do istoty (to znaczy ustalić, czy odnoszą się one do kwestii legalności środka o zasięgu ogólnym, czy też wyłącznie kwestii natury indywidualnej).

66.      Trybunał odrzucił jednak ten argument. Stwierdził on, że normy proceduralne mające zastosowanie w sprawach pracowniczych nie mogą zależeć od tego, czy strony podnoszą kwestię wykładni lub ważności przepisów zawartych w aktach ustawodawczych lub aktach o zasięgu ogólnym mogących znaleźć zastosowanie w sprawie(26). Uwagę należy natomiast skupić na przedmiocie skargi. W tym względzie Trybunał zauważył, że skarga mogłaby prowadzić (w przypadku jej uwzględnienia) wyłącznie do stwierdzenia nieważności decyzji indywidualnych dotyczących skarżących. W związku z tym odwołanie Rady, która nie była interwenientem w postępowaniu przed Sądem, miało za przedmiot sprawę dotyczącą „sporu między Unią a jej pracownikami” w rozumieniu wyjątku przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu, a tym samym było niedopuszczalne.

67.      Z tych ustaleń wywodzę, po pierwsze, że istota kwestii prawa Unii podniesionych przez strony przed Sądem nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia, czy państwo członkowskie (lub instytucja Unii), które nie było interwenientem w postępowaniu przed Sądem, może się powoływać na „nadzwyczajne prawo do wniesienia odwołania” ustanowione w art. 56 akapit trzeci statutu(27). Istnienie tego prawa nie zależy od tego, czy w sprawie poruszono doniosłe kwestie prawa Unii lub też kwestie o charakterze przekrojowym. I vice versa – nie we wszystkich sprawach, w których państwom członkowskim przysługuje nadzwyczajne prawo do wniesienia odwołania, podnoszone są takie kwestie.

68.      W niniejszym przypadku oznacza to, że fakt, iż Królestwo Hiszpanii przytacza – na poparcie odwołania głównego – szersze względy(28) związane z tym, czy należy dokonać rozróżnienia między decyzjami „kierowniczymi” dotyczącymi pracowników zatrudnionych w ramach WPZiB a podejmowanymi w tych ramach decyzjami o charakterze strategicznym lub politycznym, nie ma wpływu na dopuszczalność tego odwołania.

69.      Po drugie, wnioskuję z wyroku Rada/Busacca i in.(29), że powód, dla którego państwom członkowskim lub instytucjom Unii nie przysługuje, na podstawie art. 56 akapit trzeci statutu, „nadzwyczajne prawo do wniesienia odwołania” w „sprawach dotyczących sporów między Unią a jej pracownikami”, jest związany z faktem, iż w takich sprawach skarga ma zazwyczaj za przedmiot stwierdzenie nieważności decyzji indywidualnej(30).

70.      Ponieważ spór w niniejszej sprawie również dotyczy osoby fizycznej (R. Stockdale’a), która wnosi o stwierdzenie nieważności decyzji indywidualnej określającej warunki jej zatrudnienia (w niniejszym przypadku – decyzji o rozwiązaniu umowy), można argumentować, że tak samo jak Królestwu Hiszpanii nie przysługiwałoby „nadzwyczajne prawo do wniesienia odwołania”, gdyby sprawa wchodziła w zakres stosowania art. 270 TFUE, tak też prawo to nie może mu przysługiwać w przypadku gdy ta sama sprawa nie wchodzi w zakres stosowania tego postanowienia (w niniejszym przypadku z tej przyczyny, iż R. Stockdale jest zatrudniony przez SPUE w Bośni i Hercegowinie).

71.      Na poparcie tej tezy można by też argumentować, że sam fakt, iż wyrażenie „spory między Unią a jej pracownikami”, zawarte w art. 56 akapit trzeci statutu, stanowi wyjątek, nie oznacza, iż należy je interpretować w sposób ścisły. Jak wyjaśnił rzecznik generalny S. Alber w opinii w sprawie Rada/Busacca i in.(31), przewidziane w tym postanowieniu nadzwyczajne prawo do wniesienia odwołania samo w sobie jest wyjątkiem, ponieważ, zgodnie z art. 56 akapit drugi statutu, odwołanie mogą, co do zasady, wnieść jedynie strony i interwenienci, których wyrok dotyczy bezpośrednio. W tych okolicznościach to, co dotychczas nazywałem „wyjątkiem”, stanowi w istocie wyjątek od wyjątku lub odstąpienie od wyjątku. Nie jest jasne, czy w takiej sytuacji można zastosować ogólną zasadę, że wyjątki należy interpretować ściśle.

72.      Niemniej jednak uważam, że spory pracownicze przedkładane na podstawie art. 263 TFUE i art. 270 TFUE nie powinny być traktowane jako stanowiące jedną kategorię spraw dotyczących „sporów między Unią a jej pracownikami”, a tym samym jako wchodzące w zakres wyjątku przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu.

73.      W tym względzie pragnę poczynić kilka uwag na temat wydanego przez Trybunał wyroku H/Rada i in.(32). Sprawa, w której został on ogłoszony, nie dotyczyła członka personelu kontraktowego objętego WPZiB, takiego jak R. Stockdale, lecz oddelegowanej przez włoskiego ministra sprawiedliwości do Misji Policyjnej Unii Europejskiej (EUPM) w Sarajewie (Bośnia i Hercegowina) włoskiej sędzi, która została poinformowana przez szefa personelu EUPM, że zostanie ze względów operacyjnych przeniesiona z urzędu do biura regionalnego w Banja Luce. Trybunał stwierdził, że pracownicy oddelegowani przez Unię i pracownicy oddelegowani przez państwa członkowskie podlegają, pod pewnymi względami, tym samym zasadom w obrębie misji w dziedzinie WPBiO. Uznał on również, że rozpatrywane decyzje „stanowi[ły] […] także z uwagi na samą ich istotę akty z zakresu zarządzania personelem, tak jak każda podobna decyzja wydana przez instytucje Unii w ramach wykonywania ich kompetencji”(33). W świetle tych elementów Trybunał orzekł, że z uwagi na to, iż sądy Unii są właściwe, na podstawie art. 270 TFUE, do kontrolowania aktów z zakresu zarządzania personelem, w przypadku gdy dotyczą one pracowników oddelegowanych przez instytucje Unii, muszą one być też właściwe, na podstawie art. 263 TFUE, do kontrolowania takich aktów w przypadku gdy akty te dotyczą pracowników oddelegowanych przez państwa członkowskie w celu zaspokojenia potrzeb misji.

74.      Rozumiem, w jaki sposób można by przyjąć, że z tego wyroku wynika, iż spory pracownicze powinny być traktowane jednakowo, niezależnie od tego, czy wchodzą w zakres stosowania art. 270 TFUE, czy też mogą być przedkładane sądom Unii wyłącznie na podstawie art. 263 TFUE, w tym znaczeniu, że zakres kontroli sądowej powinien być taki sam w obu przypadkach. Wydaje mi się jednak, że wyrok H/Rada i in. również pokazuje, iż Trybunał nie stanął na stanowisku, że obie te kategorie spraw są jednym i tym samym, lecz uznał te dwie podstawy prawne (art. 270 TFUE i art. 263 TFUE) za odmienne ścieżki proceduralne.

75.      W tym względzie pragnę też przypomnieć, że zgodnie z art. 24 ust. 1 TUE i art. 275 TFUE Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie ma właściwości ogólnej „w zakresie postanowień dotyczących [WPZiB] ani w zakresie aktów przyjętych na ich podstawie”. Od tej zasady istnieją tylko dwa wyjątki, które odnoszą się odpowiednio do przestrzegania klauzuli zakazu wzajemnej ingerencji ustanowionej w art. 40 TUE i legalności decyzji przewidujących środki ograniczające wobec osób fizycznych lub prawnych, przyjętych przez Radę na podstawie tytułu V rozdział 2 traktatu UE. Zakres, w jakim sądom Unii powinna przysługiwać właściwość w sporach pracowniczych w kontekście WPZiB, stanowi delikatną kwestię, która w każdym wypadku nie została całkowicie rozstrzygnięta, nawet w następstwie wydania wyroku H/Rada i in.(34), ponieważ, jak wynika z przedstawionych powyżej wyjaśnień, nie dotyczył on członków międzynarodowego ani miejscowego personelu kontraktowego objętych WPZiB.

76.      W tych okolicznościach trudno mi bronić stanowiska, w myśl którego zamiarem prawodawcy Unii było objęcie zakresem przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu wyjątku dotyczącego „sporów między Unią a jej pracownikami” sporów z udziałem tych członków personelu kontraktowego – tym bardziej dlatego, że to sformułowanie jest identyczne lub prawie identyczne ze sformułowaniem użytym w art. 270 TFUE oraz że członkowie międzynarodowego i miejscowego personelu kontraktowego objęci WPZiB nie są objęci zakresem stosowania tego postanowienia.

77.      Podsumowując, uważam, że odwołanie główne nie należy do zakresu przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu wyjątku dotyczącego „sporów między Unią a jej pracownikami”, a tym samym jest dopuszczalne.

B.      Postscriptum

78.      Jak wyjaśniłem w pkt 44 niniejszej opinii, w niniejszej sprawie Królestwo Hiszpanii wystąpiło o dopuszczenie go w charakterze interwenienta do postępowania przed Sądem. W rzeczywistości złożony przez to państwo członkowskie wniosek o przystąpienie do sprawy w charakterze interwenienta jest opatrzony datą 6 maja 2021 r., a więc ponad dwa lata wcześniejszą niż data ogłoszenia zaskarżonego wyroku. Sąd postanowił jednak wydać ten wyrok przed uwzględnieniem bądź nieuwzględnieniem złożonego przez Królestwo Hiszpanii wniosku o przystąpienie do sprawy w charakterze interwenienta (a zatem przed przedstawieniem przez to państwo członkowskie uwag na piśmie)(35).

79.      Sąd wydał zaskarżony wyrok bez uprzedniego rozstrzygnięcia tej kwestii z tego powodu, że – jak wyjaśniłem w pkt 27 niniejszej opinii – może on, na podstawie art. 130 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem, jeżeli pozwany o to wnosi, wydać rozstrzygnięcie w przedmiocie braku właściwości lub niedopuszczalności skargi bez rozpoznawania sprawy co do istoty.

80.      Moim zdaniem ta szczególna okoliczność stanowi dodatkowy powód przemawiający za uznaniem odwołania głównego za dopuszczalne – nawet w przypadku przyjęcia, że sprawa jest objęta zakresem przewidzianego w art. 56 akapit trzeci statutu wyjątku dotyczącego „sporów między Unią a jej pracownikami”.

81.      Uważam bowiem, że w takich okolicznościach to państwo członkowskie znajduje się w innej sytuacji niż państwo członkowskie, które w ogóle nie złożyło wniosku o dopuszczenie go w charakterze interwenienta do postępowania przed Sądem. Zamierzało ono zagwarantować sobie prawo do wniesienia odwołania poprzez interwencję w postępowaniu w pierwszej instancji, a także wykazało świadomość zawisłości sprawy przed Sądem oraz wolę zajęcia stanowiska w podniesionych przez siebie kwestiach prawnych(36). Ponadto nie uważam, aby art. 130 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem mógł służyć do „obchodzenia” nadzwyczajnego prawa do wniesienia odwołania, które w przeciwnym wypadku (to znaczy gdyby Sąd nie postanowił wydać rozstrzygnięcia w przedmiocie braku właściwości lub niedopuszczalności bez rozpoznawania sprawy co do istoty) przysługiwałoby państwom członkowskim i instytucjom Unii.

VII. Wnioski

82.      W świetle powyższych rozważań proponuję Trybunałowi, aby uznał odwołanie Królestwa Hiszpanii za dopuszczalne.

1      Język oryginału: angielski.

2      Wyrok z dnia 26 lipca 2023 r., T‑776/20, EU:T:2023:422.

3      Zobacz w szczególności pkt 2–18 tego wyroku.

4      Wspólne działanie Rady 2002/211/WPZiB w sprawie mianowania [SPUE] w Bośni i Hercegowinie (Dz.U. 2002, L 70, s. 7).

5      W drodze decyzji Rady (WPZiB) 2019/1340 z dnia 8 sierpnia 2019 r. w sprawie mianowania [SPUE] w Bośni i Hercegowinie (Dz.U. 2019, L 209, s. 10).

6      Umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. 2020, L 29, s. 7), która została przyjęta w dniu 17 października 2019 r. i weszła w życie w dniu 1 lutego 2020 r., zatwierdzona w imieniu Unii i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (EWEA) decyzją Rady (UE) 2020/135 z dnia 30 stycznia 2020 r. (Dz.U. 2020, L 29, s. 1).

7      To samo nadzwyczajne prawo do wniesienia odwołania przysługuje również instytucjom Unii.

8      Zobacz opinia rzecznika generalnego S. Albera w sprawie Rada/Busacca i in. (C‑434/98 P, EU:C:2000:298, pkt 24, 25).

9      Tak samo jest w przypadku odwołań wnoszonych przez instytucje Unii.

10      Rozporządzenie nr 31 (EWG), 11 (EWEA) ustanawiające regulamin pracowniczy urzędników i warunki zatrudnienia innych pracowników Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. 1962, P 45, s. 1385).

11      Zobacz wyrok z dnia 5 października 2004 r., Sanders i in./Komisja (T‑45/01, EU:T:2004:289, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo). Pragnę również zauważyć, że zakres stosowania art. 270 TFUE został rozszerzony na osoby pracujące dla instytucji/organów, które nie stosują regulaminu pracowniczego, w szczególności zaś dla Europejskiego Banku Centralnego (EBC) i Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), ponieważ to postanowienie zostało dostosowane do art. 50a statutu.

12      Wyrok z dnia 6 grudnia 1989 r., Mulfinger i in./Komisja (C‑249/87, EU:C:1989:614, pkt 10).

13      Dla jasności – gdy posługuję się sformułowaniem „członkowie personelu kontraktowego objęci WPZiB, dla których nie przyjęto regulaminu pracowniczego”, nie mam na myśli oddelegowanych pracowników służby publicznej Unii ani innych pracowników objętych zakresem stosowania regulaminu pracowniczego. Takie osoby mogą bowiem, nawet gdy są zatrudnione w ramach WPZiB, powoływać się na art. 270 TFUE, ponieważ warunki ich zatrudnienia pozostają związane z przepisami miejsca ich zwykłego zatrudnienia.

14      WPBiO stanowi integralną część WPZiB i oferuje ramy, dzięki którym państwa członkowskie mogą rozwijać europejską strategiczną kulturę bezpieczeństwa i obrony, wspólnie rozwiązywać konflikty i kryzysy, chronić Unię i jej obywateli oraz utrwalać pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe (zob. https://www.europarl.europa.eu/factsheets/en/sheet/159/common-security-and-defence-policy).

15      Aby zapoznać się z omówieniem dotyczącym różnych kategorii pracowników zatrudnianych w misjach w dziedzinie WPBiO, zob. C. Moser, Administrative Accountability: Separate but Complementary Fora (Chapter 7), w: Accountability in EU Security and Defence: The Law and Practice of Peacebuilding, Oxford University Press 2020, s. 240–245.

16      Zobacz na przykład wyrok z dnia 24 lutego 2022 r., Eulex Kosovo (C‑283/20, EU:C:2022:126), w którym Trybunał stwierdził, że Eulex Kosowo byłaby stroną pozwaną w każdym wszczętym przed sądami Unii postępowaniu dotyczącym skutków wykonania powierzonej jej misji.

17      Aby zapoznać się z bardziej szczegółowym wyjaśnieniem, zob. G. Butler, Contracted EU civil servants in EU common security and defence policy missions: Procedural routes to judicial remedies, European Labour Law Journal, Vol. 14 Issue 3, 2023, s. 355.

18      Zobacz wyroki z dnia 13 lipca 2022 r.: JF/EUCAP Somalia (T‑194/20, EU:T:2022:454); JC/EUCAP Somalia (T‑165/20, EU:T:2022:453).

19      Na przykład we francuskiej wersji językowej statutu w art. 56 akapit trzeci użyto sformułowania „litiges opposant l’Union à ses agents”. Tym samym zwrotem posłużono się w art. 270 TFUE („litige entre l’Union et ses agents”).

20      Sformułowania „litigios entre la Unión y sus agentes” użyto zarówno w art. 56 akapit trzeci statutu, jak i w art. 270 TFUE.

21      Na przykład we włoskiej wersji językowej art. 270 TFUE posłużono się zwrotem „qualsiasi controversia tra l’Unione e gli agenti di questa”, a w art. 56 akapit trzeci statutu – zwrotem „controversie tra l’Unione e i loro agenti”. W niemieckiej wersji językowej te postanowienia także nieco różnią się od siebie („Streitsachen zwischen der Union und ihren Bediensteten” i „Streitsachen zwischen der Union und deren Bediensteten”). Brzmienie art. 270 TFUE i art. 56 statutu jest nieomal identyczne również w przypadku greckiej wersji językowej tych postanowień.

22      C‑766/21 P, EU:C:2024:63, pkt 1.

23      Zobacz wyrok z dnia 5 października 2000 r. (C‑434/98 P, EU:C:2000:546).

24      W dniu wydania tego wyroku odpowiadającym mu postanowieniem był art. 49 statutu WE Trybunału Sprawiedliwości.

25      Zobacz wyrok z dnia 5 października 2000 r., Rada/Busacca i in. (C‑434/98 P, EU:C:2000:546, pkt 19).

26      Ibidem, pkt 22–25.

27      Zobacz także opinia rzecznika generalnego S. Albera w sprawie Rada/Busacca i in. (C‑434/98 P, EU:C:2000:298).

28      Według tego państwa członkowskiego w zaskarżonym wyroku wprowadzono rozróżnienie między aktami SPUE w Bośni i Hercegowinie, które są wykonywane pod zwierzchnictwem Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (w ramach sprawowania powierzonego mu mandatu), a działaniami podejmowanymi przez niego w imieniu własnym oraz na jego wyłączną odpowiedzialność, w kontekście zarządzania administracyjnego związanego z takim mandatem (na przykład w sprawach dotyczących personelu). Królestwo Hiszpanii uważa to rozróżnienie za błędne. Uważa ono, że traktat FUE nie wprowadza żadnego rozróżnienia w oparciu o charakter działań, do których podjęcia może zostać wezwany SPUE w Bośni i Hercegowinie, niezależnie od tego, czy mają one charakter strategiczny lub polityczny, czy też są związane z zarządzaniem personelem.

29      Zobacz przypis 23 powyżej.

30      Pragnę zauważyć, że spory dotyczące środków o zasięgu ogólnym mogą być przedkładane sądom Unii na podstawie art. 270 TFUE. Z orzecznictwa wynika jednak, że w takiej sytuacji środek o zasięgu ogólnym powinien pochodzić od właściwego organu powołującego oraz zawierać przynajmniej ostateczne stanowisko administracji w sprawie indywidualnej sytuacji skarżącego [zob. wyrok z dnia 12 września 2018 r., De Geoffroy i in./Parlament (T‑788/16, EU:T:2018:534, pkt 24, 25)].

31      Zobacz przypis 27 (pkt 23 niniejszej opinii).

32      Wyrok z dnia 19 lipca 2016 r. (C‑455/14 P, EU:C:2016:569). Aby zapoznać się z glosą do tej sprawy, zob. L. Prete, The Scope of the Court’s Jurisdiction in the CFSP: H v Council and Others, w: EU External Relations Law, G. Butler, R.A. Wessel (eds), Hart Publishing 2022, s. 831–840.

33      Zobacz pkt 54 tego wyroku.

34      Aby zapoznać się z krytyczną analizą tego wyroku, zob. L. Prete, The Scope of the Court’s Jurisdiction in the CFSP: H v Council and Others, w: EU External Relations Law, G. Butler, R.A. Wessel (eds), Hart Publishing 2022, s. 831–840.

35      We wniosku o przystąpienie w charakterze interwenienta do postępowania przed Sądem Królestwo Hiszpanii ograniczyło się do wskazania, że pragnie przystąpić do niego jako interwenient popierający żądania R. Stockdale’a.

36      Zobacz natomiast opinia rzecznika generalnego S. Albera w sprawie Rada/Busacca i in. (pkt 27) (przypis 27 powyżej), w której wyjaśnia on, że w tej sprawie Rada w ogóle nie złożyła wniosku o dopuszczenie jej w charakterze interwenienta w postępowaniu przed Sądem.