KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 3.6.2021

COM(2021) 298 final

2018/0206(COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+)

2018/0206 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+)

1.Przebieg procedury

2.Przedmiot wniosku Komisji

Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) jest głównym funduszem UE na rzecz inwestycji w ludzi. Celem EFS+ jest wspieranie państw członkowskich w dążeniu do wysokich poziomów zatrudnienia, sprawiedliwej ochrony socjalnej oraz wykwalifikowanej i odpornej siły roboczej przygotowanej na przyszły świat pracy, a także integracyjnych i spójnych społeczeństw mających na celu wyeliminowanie ubóstwa i realizację zasad określonych
w Europejskim filarze praw socjalnych.

Najważniejsze nowe rozwiązania zaproponowane przez Komisję w 2018 r. w celu zwiększenia skuteczności i wydajności funduszu:

–Połączenie funduszy ukierunkowanych na inwestycje w ludzi: Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD), program Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) oraz Program EU dla zdrowia.

–Większy nacisk na europejski semestr zgodnie z zasadami Europejskiego filaru praw socjalnych.

–Zwiększenie elastyczności w zakresie wymogów koncentracji tematycznej: zgodnie z potrzebami państw członkowskich.

–Szerszy zakres idący w parze z uszczegółowieniem celów przy jednoczesnym zmniejszeniu ich liczby.

–Wzmocnienie włączenia społecznego przez połączenie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym i EFS. Powinno to ułatwić łączenie pomocy żywnościowej i materialnej ze wsparciem na rzecz włączenia społecznego
i aktywnymi środkami.

–Wprowadzenie warunków kwalifikowalności bezpośrednich kosztów personelu oraz zakupu wyposażenia, mebli i pojazdów.

–Uproszczenie obowiązków w zakresie monitorowania i sprawozdawczości oraz ograniczenie wskaźników.

W maju 2020 r. w ramach pakietu na rzecz odbudowy uznano, że należy zmienić wniosek
w sprawie EFS+, aby odzwierciedlić zmieniające się okoliczności spowodowane pandemią COVID-19 i pomóc państwom członkowskim w wychodzeniu z obecnego kryzysu
w perspektywie średnio- i długoterminowej.

Najważniejsze zmiany były następujące:

–Nowe i zmienione wymogi koncentracji tematycznej 3 :

–Wymóg koncentracji tematycznej dotyczący wsparcia na rzecz zatrudnienia ludzi młodych zwiększono z 10 % do 15 % w przypadku państw członkowskich, w których odsetek młodych ludzi w wieku od 15 do 29 lat niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się przekracza średnią UE.

–We wszystkich państwach członkowskich wprowadzono nowy wymóg stałej koncentracji tematycznej na poziomie 5 % w odniesieniu do walki
z ubóstwem dzieci.

–Nowe uprawnienie do stosowania tymczasowych środków w odpowiedzi na wyjątkowe i nadzwyczajne okoliczności.

–Większy nacisk na transformację ekologiczną i cyfrową oraz na równość płci.

–Usunięcie komponentu „Zdrowie”, który stał się odrębnym Programem działań Unii w dziedzinie zdrowia.

3.Uwagi dotyczące stanowiska Rady

Stanowisko Rady odzwierciedla porozumienie osiągnięte podczas rozmów trójstronnych. Najważniejsze zmiany wprowadzone do wniosku Komisji obejmują:

–art. 4 ust. 3 w sprawie tymczasowych środków dotyczących wykorzystania EFS+ w odpowiedzi na nadzwyczajne i wyjątkowe okoliczności. Rada wprowadziła 18-miesięczny termin na podjęcie przez Komisję decyzji wykonawczej w sprawie przyjęcia środków tymczasowych, takich jak mechanizmy zmniejszonego wymiaru czasu pracy, na wniosek państwa członkowskiego. Uzgodniony tekst stanowi również, że Komisja może zaproponować zmiany do rozporządzenia
w sprawie EFS+ po dokonaniu oceny wykorzystania środków tymczasowych,
a niniejszy wniosek może zawierać zmiany do wymogów koncentracji tematycznej
z wyjątkiem wymogów dotyczących wsparcia zatrudnienia młodzieży i wsparcia dla osób najbardziej potrzebujących;

–art. 5 dotyczący budżetu. Całkowity budżet EFS+ wynosi 88 mld (w cenach obowiązujących w 2018 r.) 87,3 mld z 88 mld przeznaczono na komponent EFS+ objętym zarządzaniem dzielonym, a 676 mln na komponent EaSI objęty zarządzaniem bezpośrednim. W ramach komponentu objętego zarządzaniem dzielonym przeznaczone zostanie 473 mln EUR na regiony najbardziej oddalone
i słabo zaludnione obszary północne z uwagi na ich szczególne potrzeby, a 175 mln na działania w zakresie współpracy transnarodowej, które będą objęte zarządzaniem pośrednim;

–art. 7 dotyczący wymogów koncentracji tematycznej. Rada zdecydowała
o wprowadzeniu następujących wymogów tematycznych:

–włączenie społeczne: co najmniej 25 % wszystkich państw członkowskich;

–wsparcie dla osób najbardziej potrzebujących; co najmniej 3 % dla wszystkich państw członkowskich (niezależnie od wspomnianych 25 %) oraz stała stopa współfinansowania wynosząca 90 %. Komisja proponowała przeznaczyć co najmniej 2 % środków w ramach wspomnianych 25 % środków na włączenie społeczne;

–ubóstwo dzieci: co najmniej 5 % dla państw członkowskich, w których ubóstwo dzieci jest szczególnie obecne (państwa członkowskie, w których średni odsetek dzieci w wieku poniżej 18 lat zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w latach 2017–2019 był wyższy od średniej unijnej za ten okres według danych Eurostatu) oraz zobowiązanie wszystkich pozostałych państw członkowskich do przeznaczenia odpowiedniej kwoty. Komisja proponowała stały odsetek w wysokości 5 % dla wszystkich państw członkowskich;

–zatrudnienie młodzieży: co najmniej 12,5 % dla wszystkich państw członkowskich, w których bezrobocie młodzieży jest szczególnie obecne (państwa członkowskie, w których średni wskaźnik ludzi młodych w wieku od 15 do 29 lat niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się w latach 2017–2019 był wyższy od średniej unijnej za ten okres według danych Eurostatu) oraz zobowiązanie wszystkich pozostałych państw członkowskich do przeznaczenia odpowiedniej kwoty. Komisja proponowała 15 % dla państw członkowskich o ponadprzeciętnym wskaźniku NEET;

–budowanie zdolności partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego: Wszystkie państwa członkowskie muszą przeznaczyć odpowiednią kwotę, a państwa członkowskie, które otrzymały odpowiednie zalecenia w tej dziedzinie, muszą przeznaczyć co najmniej 0,25 % swoich środków. Komisja proponowała „odpowiednią kwotę” dla wszystkich państw członkowskich;

–art. 8 dotyczący związku między EFS+ a Kartą praw podstawowych. Ten nowy artykuł zawiera odniesienia do odpowiednich przepisów rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów w celu zwiększenia widoczności Karty praw podstawowych;

–przyjęcie programu prac EaSI – Rada postanowiła, że Komisja powinna gromadzić wiedzę fachową na temat przygotowania rocznych programów prac, konsultując się z grupą roboczą komponentu EaSI ustanowioną w ramach Komitetu Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (komitetu ustanowionego na mocy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), również z udziałem innych zainteresowanych stron. Treść programu prac zostanie określona zgodnie z art. 25 i 26 (zmieniony art. 31), a Komisja przyjmie roczny program prac w drodze zwykłej decyzji Komisji.

Komisja z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w osiągniętym porozumieniu zasadniczo zachowano ogólne cele pierwotnego wniosku Komisji.

Komisja wyda dwa oświadczenia, w których podkreśli swoje zobowiązanie do dopilnowania, by państwa członkowskie zaprogramowały odpowiednią kwotę swoich zasobów z EFS+
w celu walki z problemem bezrobocia młodzieży i ubóstwa dzieci, a także wykorzystywały inne unijne instrumenty finansowania i dostępne zasoby krajowe do wspierania odpowiednich inwestycji w tych obszarach.

Oświadczenia te zostaną poddane pod głosowanie na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego i ogłoszone na posiedzeniu COREPER-u w dniu 3 marca, a po przyjęciu aktu zostaną dodane do protokołu Rady. Zostaną one opublikowane w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej. Oświadczenia te znajdują się w załączniku.

4.Podsumowanie

Komisja przyjmuje stanowisko Rady.

(1)     https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52018PC0382&from=EN  

(2)     https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020PC0447&from=EN  

(3)    Obliczono na podstawie przydziałów krajowych z EFS+ objętych zarządzaniem dzielonym

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 3.6.2021

COM(2021) 298 final

ZAŁĄCZNIK

do

KOMUNIKATU KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+)

ZAŁĄCZNIK: Oświadczenia Komisji