52021PC0208

2018/0236 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program kosmiczny Unii i Agencję Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 912/2010, (UE) nr 1285/2013 i (UE) nr 377/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

1.Przebieg procedury

Data przekazania wniosku Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (dokument COM(2018) 447 final – 2018/0236 (COD)):	6 czerwca 2018 r.
Data wydania opinii przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny:	17 października 2018 r.
Data wydania opinii przez Komitet Regionów:	6 grudnia 2018 r.
Data częściowego wstępnego porozumienia kompromisowego (wspólnego porozumienia) zatwierdzonego przez Coreper:	13 marca 2019 r.
Data uchwalenia stanowiska Parlamentu Europejskiego w pierwszym czytaniu (obejmującego wspólne porozumienie)	17 kwietnia 2019 r.
Data zatwierdzenia porozumienia politycznego przez Coreper:	18 grudnia 2020 r.
Data głosowania Komisji ITRE w Parlamencie Europejskim nad wypracowanym kompromisem	14 stycznia 2021 r.
Data przyjęcia stanowiska Rady:	19 kwietnia 2021 r.

2.Przedmiot wniosku Komisji

Nowy program kosmiczny po raz pierwszy obejmuje w jednym rozporządzeniu wszystkie działania UE związane z przestrzenią kosmiczną, mianowicie trwające inicjatywy przewodnie Copernicus, Galileo i EGNOS oraz nowe inicjatywy w zakresie łączności satelitarnej (GOVSATCOM) i orientacji sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej (SSA). Rozporządzenie upraszcza i usprawnia zarządzanie oraz wykorzystuje synergie i działania horyzontalne.

Ponadto w rozporządzeniu ustanawiającym program kosmiczny kładzie się duży nacisk na sektor downstream, użytkowników i absorpcję rynkową oraz wykorzystanie ogromnego potencjału danych i usług kosmicznych w celu rozwijania aplikacji i usług przynoszących wartość dodaną. Dane i usługi kosmiczne zapewniane w ramach programu kosmicznego będą ponadto wspierać kształtowanie polityki w ramach transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz w ramach innych obszarów polityki UE. Program kosmiczny wspiera dodatkowo przedsiębiorczość w ekosystemie kosmicznym i konkurencyjność sektora kosmicznego w ramach całego łańcucha wartości, zachęcając nowe podmioty, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa typu start-up i stymulując ich zaangażowanie transgraniczne.

3.Uwagi dotyczące stanowiska Rady

Przyjęcie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu powinno obecnie umożliwić ostateczne przyjęcie rozporządzenia. Jest rzeczą ważną, aby nowy program kosmiczny wraz z Agencją Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego (EUSPA), która otrzyma taką nazwę, zostały wdrożone jak najszybciej w celu zapewnienia ciągłości istniejących usług operacyjnych. EUSPA zastępuje i rozszerza działanie Agencji Europejskiego GNSS (GSA) oraz, pod zwierzchnictwem Komisji, zagwarantuje ciągłość usług i zapewni bezpieczeństwo infrastruktury i systemów. Wejście w życie rozporządzenia jest również warunkiem wstępnym zawarcia ramowej umowy o partnerstwie finansowym z EUSPA i Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), a także innych instrumentów zarządzania pośredniego z innymi podmiotami na potrzeby realizacji programu.

Jeżeli chodzi o otwarte kwestie pozostałe po osiągnięciu częściowego wspólnego porozumienia w lutym 2019 r., stanowisko Rady uwzględnia wniosek Komisji we wszystkich otwartych kwestiach horyzontalnych, zwłaszcza w odniesieniu do współpracy międzynarodowej, elastyczności budżetowej i czasu trwania programu, a także zapewnia długoterminową ciągłość usług unijnych programów kosmicznych, zwłaszcza Galileo i Copernicus.

Stanowisko Rady odzwierciedla porozumienie polityczne osiągnięte przez Parlament Europejski i Radę w dniu 15 grudnia 2020 r. i popierane przez Komisję.

–Jeśli chodzi o kwestie zarządzania programem, celem proponowanego rozporządzenia jest uproszczenie i usprawnienie istniejących unijnych ram prawnych w zakresie polityki kosmicznej oraz zasad zarządzania programem kosmicznym UE. Zadania zostały rozdzielone między różne podmioty, a mianowicie Komisję, EUSPA i ESA, w szczególności poprzez zawarcie ramowej umowy o partnerstwie finansowym (FFPA). Jak odzwierciedlono w porozumieniu politycznym osiągniętym z Parlamentem Europejskim, stanowisko Rady kładzie nacisk na przejrzystość wobec współprawodawców w odniesieniu do FFPA, umów o przyznanie wkładu finansowego i programów prac.

–Jeżeli chodzi o czas trwania, to choć w przeciwieństwie do wniosku Komisji jest on obecnie dostosowany do czasu trwania wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027, w rozporządzeniu wyjaśniono, że Agencja Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego (EUSPA) jest wyłączona z tego ograniczenia czasowego, oraz umożliwiono pokrycie kosztów operacyjnych po 2027 r., tak aby zapewnić realizację działań operacyjnych i usług o charakterze krytycznym.

–Jeśli chodzi o udział państw trzecich i organizacji międzynarodowych, Komisja wyraża ubolewanie, że jej pierwotna propozycja dotycząca otwartego udziału w programach Copernicus i Galileo/EGNOS nie została w pełni uwzględniona w stanowisku Rady. W rzeczywistości tekst Rady określa wymóg, aby uczestnictwo w systemie Galileo/EGNOS było przedmiotem specjalnej umowy międzynarodowej zgodnie z art. 218 TFUE dla wszystkich państw trzecich, z wyjątkiem państw EOG. Komisja może jednak zaakceptować stanowisko Rady, biorąc pod uwagę specyfikę działań związanych z przestrzenią kosmiczną odnośnie do kwestii bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa przemysłowego, oraz w duchu kompromisu.

–Jeżeli chodzi o warunki kwalifikowalności i uczestnictwa w zamówieniach publicznych, stanowisko Rady dodaje nowe istotne elementy oraz uporządkowaną i szczegółową procedurę. Chociaż zwiększa ono obciążenia pod względem procedur, to odzwierciedla ducha pierwotnego wniosku Komisji, jeśli chodzi o potrzebę ustanowienia jasnych warunków ex ante w zakresie kwalifikowalności i uczestnictwa, konieczność ochrony interesów Unii w zakresie bezpieczeństwa, prerogatywy instytucjonalne Komisji oraz sprawne funkcjonowanie programu.

4.Konkluzja

Komisja przyjmuje stanowisko Rady.

5.Deklaracja Komisji

Komisja złożyła jedną deklarację jednostronną, która znajduje się w dodatku.

DODATEK

Deklaracja Komisji

Deklaracja Komisji w sprawie większej przejrzystości aktów wykonawczych dotyczących ramowej umowy o partnerstwie finansowym i umów o przyznaniu wkładu oraz programów prac.

Rada i Parlament Europejski uzgodniły kompromisowy tekst rozporządzenia ustanawiającego europejski program kosmiczny, który zobowiązuje Komisję do informowania ich o ramowej umowie o partnerstwie finansowym (FFPA) i umowach o przyznanie wkładu, które mają zostać zawarte, oraz o ich realizacji, a także o programach prac. Uzgodniony tekst przewiduje, że Komisja zatwierdza te umowy i programy prac w drodze aktów wykonawczych. W związku z tym Komisja wypełni swój obowiązek poinformowania Parlamentu Europejskiego i Rady o zbliżającym się zawarciu FFPA lub umowy o przyznanie wkładu bądź o przyjęciu programu prac zgodnie z przepisami dotyczącymi informowania o pracach komitetów zawartymi w rozporządzeniu (UE) nr 182/2011 ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję.

Choose the experimental features you want to try