KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 20.1.2017

COM(2017) 22 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

dotyczące realizacji i przydatności planu prac Unii Europejskiej
w dziedzinie sportu na lata 2014–2017

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

dotyczące realizacji i przydatności planu prac Unii Europejskiej
w dziedzinie sportu na lata 2014–2017

A)    WPROWADZENIE

W następstwie uwzględnienia sportu w traktacie lizbońskim oraz zgodnie z art. 165 TFUE Unia Europejska (UE) i państwa członkowskie zacieśniły współpracę mającą na celu dalszy rozwój europejskiego wymiaru sportu. Współpraca skupiała się na dziedzinach, w których UE może przyczyniać się do zwiększenia wartości działań prowadzonych przez państwa członkowskie i je wspierać. Na przestrzeni minionych dziesięciu lat sport stał się obszarem polityki mającym wpływ na ogólne aspiracje UE dotyczące wzrostu gospodarczego, tworzenia lepszych i liczniejszych miejsc pracy oraz społeczeństwa integracyjnego, przyczyniając się do realizacji priorytetów określonych w strategii „Europa 2020” 1 i programie na rzecz zatrudnienia, wzrostu, sprawiedliwości oraz zmian demokratycznych 2 . Ponadto Komisja i państwa członkowskie położyły większy nacisk na rozwiązanie problemów występujących w sporcie związanych z dobrym zarządzaniem, uczciwością i włączeniem społecznym oraz na propagowanie korzyści wynikających z uprawiania sportu i aktywności fizycznej.

W ramach kontynuacji zrealizowanego z powodzeniem pierwszego planu prac Unii Europejskiej w dziedzinie sportu na lata 2011–2014 3 Rada przyjęła drugi plan prac Unii Europejskiej w dziedzinie sportu na lata 2014–2017 4 w celu promowania i rozwijania polityki sportowej na szczeblu europejskim. W tym kontekście Komisja i prezydencje Rady, wraz z państwami członkowskimi, ściśle współpracowały, koncentrując się na tematach „uczciwości w sporcie”, „gospodarczego wymiaru sportu” oraz „sportu i społeczeństwa”, przy pełnym poszanowaniu kompetencji poszczególnych państw i UE. Organizacje sportowe i zainteresowane strony również były bezpośrednio związane z realizacją przedmiotowego planu prac UE w dziedzinie sportu.

W drugim planie prac UE w dziedzinie sportu określono priorytety i sporządzono wykaz oczekiwanych wyników prac do zrealizowania, 5 jak również wskazano odpowiadające im struktury robocze, w szczególności grupy eksperckie.

Komisji powierzono zadanie, aby do listopada 2016 r. przyjęła, w końcowej fazie przedmiotowego planu prac, sprawozdanie z jego realizacji i przydatności UE będące podstawą do ewentualnego przygotowania trzeciego planu prac UE w dziedzinie sportu w pierwszej połowie 2017 r.

W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono opinię Komisji dotyczącą realizacji przedmiotowego planu prac oraz ocenę jego szerszych skutków politycznych. Uwzględniono w nim również pisemne uwagi przekazane przez państwa członkowskie oraz przez ekspertów i obserwatorów uczestniczących w grupach eksperckich. Dodatkowo sprawozdanie zawiera zalecenia dotyczące ewentualnego przyszłego planu prac UE w dziedzinie sportu.

B)     OCENA

Komisja przeprowadziła ocenę realizacji drugiego planu prac UE w dziedzinie sportu w oparciu o kwestionariusz 6 , informacje uzyskane podczas różnych spotkań i wydarzeń z zainteresowanymi stronami oraz informacje przekazane z własnej inicjatywy. Analiza otrzymanych informacji wykazała, że drugi plan prac UE spełnił oczekiwania. Wskazano jednak również pewne obszary wymagające poprawy.

1.Metody pracy i struktury robocze

W następstwie przyjęcia drugiego planu prac UE w dziedzinie sportu Komisja utworzyła pięć grup eksperckich 7 składających się z wyznaczonych przedstawicieli państw członkowskich; ich celem było przeanalizowanie określonych obszarów polityki sportowej i udzielanie pomocy w osiąganiu oczekiwanych wyników prac. Zainteresowane strony, które złożyły wniosek i zostały zatwierdzone przez przedstawicieli państw członkowskich, mogły uczestniczyć w posiedzeniach powyższych grup w charakterze obserwatorów (zob. załącznik 1). Zadaniem Komisji było ścisłe współdziałanie z państwami członkowskimi i wspieranie ich w realizacji planu prac.

Grupy eksperckie rozpoczęły działalność w drugiej połowie 2014 r. Każda z grup miała własny harmonogram osiągania szczegółowych wyników prac zgodnie z ramami czasowymi nakreślonymi w planie prac. Celem oczekiwanych wyników prac było wytyczenie kierunku ewentualnych przyszłych działań na poziomie UE oraz kształtowanie polityk krajowych.

W planie prac UE wskazano, że oprócz działalności pięciu grup eksperckich wykorzystane mogą być inne struktury i metody pracy, w tym konferencje prezydencji, posiedzenia dyrektorów i ministrów ds. sportu, badania i konferencje Komisji, a także wykazy zobowiązań.

Do szczegółowych zadań dyrektorów ds. sportu należały wymiana najlepszych praktyk i wzajemne uczenie się w dziedzinie sportu.

Usystematyzowany dialog z organizacjami sportowymi był prowadzony w ramach różnych spotkań i wydarzeń. Należały do nich coroczne Forum Sportu UE oraz spotkania odbywające się przy okazji każdego posiedzenia Rady.

W latach 2014–2016 zorganizowano 2 nieformalne spotkania ministrów ds. sportu, 9 wydarzeń i konferencji prezydencji oraz 5 spotkań dyrektorów ds. sportu. Ponadto opublikowano 8 badań Komisji mających na celu wsparcie realizacji przedmiotowego planu prac oraz służących osiąganiu postępów w tym względzie. Podjęto również prace przygotowawcze w zakresie wykazu zobowiązań.

2.Wyniki prac

W załączniku I do drugiego planu prac UE w dziedzinie sportu określono 16 wyników prac do osiągnięcia w kluczowych obszarach w określonym terminie oraz wskazano odpowiadające im struktury robocze. Wspomniane wyniki prac obejmują wszystkie wymiary sportu (społeczny, gospodarczy i organizacyjny). Wszystkie wyniki prac zostały osiągnięte lub są w trakcie finalizacji w terminie do końca 2016 r. lub początku 2017 r. W tabeli znajdującej się w załączniku do niniejszego sprawozdania przedstawiono stan realizacji każdego z oczekiwanych rezultatów (zob. załącznik 2).

Warto wyróżnić klika obszarów, w których osiągnięto szczególnie duże postępy:

Mając na celu zapobieganie ustawianiu wyników zawodów sportowych i zwalczanie tego zjawiska, w odpowiedniej grupie eksperckiej zebrano wszystkie zainteresowane strony i umożliwiono terminową wymianę informacji na temat zmian w świetle konwencji z Macolin 8 , którą przyjęto przed rozpoczęciem realizacji przedmiotowego planu prac.

Jeżeli chodzi o dobre zarządzanie w sporcie, odpowiednia grupa ekspercka objaśniła zakres, w jakim wdrożono zasady UE, oraz wskazała kierunki przyszłych działań w zakresie ewentualnego wykazu zobowiązań; prace grupy zostały uwieńczone niedawnym przyjęciem przez Komisję zobowiązania w zakresie dobrego zarządzania.

W odniesieniu do prozdrowotnej aktywności fizycznej odpowiednia grupa ekspercka zebrała i udostępniła dobre praktyki służące propagowaniu aktywności fizycznej w państwach członkowskich, przekazując wiedzę w kontekście formułowania i wdrażania polityk i planów działania na poziomie krajowym. Korzystając z ram monitorowania realizacji zalecenia Rady w sprawie prozdrowotnej aktywności fizycznej, państwa członkowskie powiadomiły o przyjęciu od 2013 r. 37 nowych polityk i planów działania we wszystkich sektorach związanych z prozdrowotną aktywnością fizyczną (przy łącznej liczbie polityk i planów działania wynoszącej 152), co uwidacznia przydatność i aktualność przedmiotowej wymiany dobrych praktyk.

Grupa ekspercka zajmująca się gospodarczym wymiarem sportu skupiła się w szczególności na korzyściach gospodarczych wynikających ze sportu, dziedzictwie dużych imprez sportowych oraz stabilności finansowania sportu. Aby mierzyć i prezentować gospodarcze skutki działalności tego sektora, poczyniono dalsze postępy w dziedzinie rachunków satelitarnych sportu. Jednocześnie w ośmiu państwach członkowskich (AT, CY, DE, LT, NL, PO, PT, UK) 9 i Szwajcarii istnieją krajowe rachunki satelitarne sportu; LU i RO kończą wprowadzać swoje krajowe rachunki satelitarne sportu, natomiast kilka innych państw członkowskich rozpoczęło analizy i negocjacje ze swoimi krajowymi urzędami statystycznymi.

Grupa ekspercka zajmująca się zasobami ludzkimi ułatwiła wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi. Dodatkowo omówiła krajowe strategie dotyczące dwutorowych karier sportowców oraz wniosła wkład w przygotowanie sektorowych ram kwalifikacji odnoszących się do krajowych ram kwalifikacji i europejskich ram kwalifikacji. Ponadto na poziomie politycznym uznano, że sport jest jednym ze sposobów zwiększania szans na zatrudnienie młodych ludzi i ich włączenia społecznego.

3.Ocena

Państwa członkowskie, Komisja i większość zainteresowanych stron uznały, że w ogólnym ujęciu pierwszy plan prac UE w dziedzinie sportu zakończył się sukcesem. Późniejszy drugi plan prac UE był w dużym stopniu kontynuacją pierwszego planu, przy czym dostosowano priorytety i nieco zmniejszono liczbę grup eksperckich (z 6 do 5 grup). Ocena przedmiotowego drugiego planu prac UE pokazuje, że kontynuacja była właściwym podejściem, nawet jeśli w kontekście przyszłości rozważyć należy pewne zmiany ukierunkowania.

Pisemne uwagi przekazane w odpowiedzi na kwestionariusz wskazywały, że działania prowadzone w ramach przedmiotowego planu prac na ogół przynosiły dobre rezultaty w określonych priorytetowych dziedzinach. Zdecydowana większość przekazujących informacje zgodziła się, że plan prac koncentruje się na właściwych priorytetach (91 %); że usprawnia on współpracę między UE a ruchem sportowym (69 %); oraz że poprawia polityczną koordynację kwestii związanych ze sportem na poziomie UE (69 %). 70 % zgodziło się, że poprzez plan prac wprowadzono odpowiednie struktury oraz metody pracy, natomiast 26 % było innego zdania. Na pytanie, czy plan prac przyniósł korzystne rezultaty w odniesieniu do procesu kształtowania polityki, 61 % udzieliło odpowiedzi pozytywnej, natomiast 29 % – odpowiedzi negatywnej. 46 % przekazujących informacje zgodziło się, że plan prac usprawnił współpracę między państwami członkowskimi a ruchem sportowym na poziomie krajowym, natomiast 38 % było przeciwnego zdania.

W odniesieniu do pracy grup eksperckich zdecydowana większość była zdania, że grupy eksperckie odgrywają kluczową rolę w realizacji przedmiotowego planu prac (85 %). Istniała powszechna zgoda, że Komisja zapewnia odpowiednią wiedzę ekspercką w pracach powyższych grup eksperckich (84 %) oraz należycie je wspiera pod względem logistycznym i sekretarskim (90 %). W odniesieniu do rezultatów grup eksperckich 56 % przekazujących informacje zgodziło się, że rezultaty te mają wpływ na sektor sportu, natomiast 32 % uważało, że nie mają.

Większość przekazanych informacji wskazywała, że plan prac UE w dziedzinie sportu ma pozytywny wpływ na sektor sportu (80 %) i że ma istotne znaczenie dla rozwoju polityki sportowej na poziomie UE (93 %). Jeżeli chodzi o wpływ na rozwój sportu na poziomie krajowym, 64 % uważało, że przedmiotowy plan prac miał znaczenie w tym względzie, natomiast 26 % uważało, że nie miał. Opinie dotyczące tego, czy plan prac miał wpływ na politykę sportową poza UE, były podzielone (34 % wobec 33 %).

Na podstawie pisemnych uwag państw członkowskich, stwierdzić można, że:

w odniesieniu do czasu trwania planu prac UE w dziedzinie sportu, większość odpowiedzi wskazywała, że obecny trzyletni okres jest odpowiedni. Jednak szereg odpowiedzi sugeruje też, że dłuższy okres wynoszący do 4 lat również byłby odpowiedni, natomiast tylko klika odpowiedzi wskazywało, że okres trzyletni jest zbyt długi;

uznano, iż uzgodnienia dotyczące grup eksperckich funkcjonują dobrze. Niektórzy respondenci zasugerowali, że przyszły plan prac w dziedzinie sportu można ulepszyć poprzez bardziej ukierunkowane podejście, zajmując się mniejszą liczbą tematów w ramach mniejszej liczby grup eksperckich i mniejszej liczby spotkań;

w wielu odpowiedziach podniesiono problem udziału obserwatorów w pracach grup eksperckich. Zgodnie z powszechnym spostrzeżeniem niektórzy obserwatorzy mieli tendencję do promowania opinii swoich organizacji, zamiast zachowywać neutralne podejście;

od grup eksperckich często oczekiwano zbyt licznych wyników prac, a tematy do uwzględnienia były zbyt obszerne, szczególnie w przypadku niektórych grup eksperckich. W szeregu uwag zasugerowano bardziej ukierunkowany zakres pracy grup eksperckich i mniejszą ilość oczekiwanych wyników prac;

usystematyzowany dialog UE z organizacjami sportowymi może ulec poprawie w stosunku do jego obecnej formy. Większość przekazujących informacje przyznała, że głównym i najcenniejszym wydarzeniem w tym kontekście jest coroczne Forum Sportu UE. Wyrażono pewne wątpliwości dotyczące faktycznej wartości dodanej obecnej formuły usystematyzowanego dialogu prowadzonego przy okazji posiedzeń Rady.

Pod wieloma względami ocena Komisji potwierdza główne uwagi sformułowane w trakcie procesu konsultacji. Przede wszystkim Komisja uważa, że przedmiotowy drugi plan prac UE w dziedzinie sportu jest skuteczny w tym sensie, że oczekiwane wyniki prac zostały osiągnięte przy zapewnieniu wysokiego poziomu ich jakości. Zastosowane metody pracy w efektywny sposób doprowadziły do trwałego dialogu z zainteresowanymi stronami i państwami członkowskimi w kluczowych kwestiach związanych z europejskim sportem. Grupy eksperckie były szczególnie sprzyjającym miejscem dla tworzenia sieci kontaktów. Umożliwiały one wzmożoną współpracę między państwami członkowskimi i organizacjami sportowymi. Prace prowadzone na poziomie grup eksperckich przyniosły bezpośrednie korzyści w odniesieniu do różnych obszarów polityki, na przykład prozdrowotnej aktywności fizycznej lub dobrego zarządzania.

Komisja uważa również, że skutki wyników prac nie zawsze były znaczące. Niektóre wyniki prac, na przykład dotyczące dużych imprez sportowych oraz dotyczące wychowania fizycznego w szkołach, stanowiły wkład w proces kształtowania polityki, w szczególności w konkluzje Rady 10 . Niektóre wyniki prac zostały wykorzystane na konferencjach, seminariach lub w trakcie wydarzeń służących zwiększaniu świadomości. Jednak w przypadku innych przekazanych Radzie wyników nie wykorzystano ich w faktycznie wartościowy sposób. Co więcej, jak dotąd istnieją jedynie nieliczne informacje o tym, w jakim stopniu mają one wpływ na kształtowanie polityki krajowej lub w jakim stopniu zostały one skutecznie wykorzystane w tym procesie.

Ponadto organizacja dużej liczby posiedzeń grup eksperckich wiązała się z trudnościami o charakterze logistycznym. Podobnie zapewnienie udziału w powyższych grupach eksperckich było znacznym wyzwaniem dla państw członkowskich i Komisji. Nie wszystkie państwa członkowskie były w stanie regularnie mieć swoich przedstawicieli na posiedzeniach grup.

Komisja dostrzega sprzeczność między ambitnym zakresem niektórych grup eksperckich a koniecznością korzystania ze specjalistycznej wiedzy eksperckiej w danej dziedzinie. Zakres mandatu powierzonego niektórym grupom (grupie ds. dobrego zarządzania, grupie ds. zasobów ludzkich) spowodował, że powstałe grupy były niejednorodne pod względem wiedzy eksperckiej. W rzeczywistości szeroki zakres mandatów grup eksperckich nie zawsze pozwalał państwom członkowskim wyznaczyć przedstawicieli mających odpowiedni poziom wiedzy eksperckiej. Wręcz przeciwnie, to obserwatorzy najczęściej wnosili, zdaniem Komisji, wartość dodaną w ujęciu szczegółowej wiedzy.

Komisja uważa również, że zróżnicowanie metod pracy, tj. wyjście poza grupy eksperckie, przyczyniłoby się do lepszej realizacji programu prac UE w dziedzinie sportu.

C)    ZALECENIA NA PRZYSZŁOŚĆ

Komisja uważa, że w kontekście przyszłego planu prac UE w dziedzinie sportu rozważyć można kilka poprawek służących zwiększeniu jego przydatności i możliwości oddziaływania. Zalecenia Komisji dotyczą zasad ogólnych, priorytetów i metod pracy.

1) Zasady ogólne

Po pierwsze należy jasno określić czas trwania następnego planu prac UE w dziedzinie sportu. Pomimo że nie określono wyraźnie czasu trwania pierwszego i drugiego planu pracy, prowadzone one były faktycznie przez okres trzech lat. Biorąc jednak pod uwagę kilkumiesięczny etap przygotowawczy oraz trwający ponad 6 miesięcy okres prowadzenia oceny i negocjacji pod kątem następnego planu prac UE w dziedzinie sportu, faktyczna aktywna praca trwa w rzeczywistości od dwóch lat do dwóch i pół roku.

W związku z tym czas przeznaczany na osiąganie oczekiwanych wyników prac był ograniczony. Powodowało to pewną presję czasową na osiągnięcie określonej liczby wyników prac i nie pozwalało na dostosowanie się do nowych okoliczności i nowych wyzwań. Dlatego też za właściwe można uznać przedłużenie okresu ewentualnego przyszłego planu prac UE w celu maksymalizacji korzyści i dalszej poprawy wyników prac. Wartość dodana dłuższego okresu trwania wiąże się również z możliwościami, jakie stwarza on w zakresie zgrania planu pracy z priorytetami określonymi na poziomie UE oraz z wieloletnimi ramami finansowymi (WRF) Unii Europejskiej.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę, że na rok 2020 wyznaczono osiągnięcie wielu celów pośrednich, Komisja zaleca, aby trzeci plan prac UE w dziedzinie sportu trwał do końca 2020 r., co zbiega się między innymi z końcem obecnych WRF. Kwestia możliwości przedłużenia czasu obowiązywania planu powinna pozostać otwarta w przyszłości.

Po drugie należy wprowadzić większą elastyczność, aby możliwe było dostosowywanie planu prac UE w dziedzinie sportu w trakcie jego realizacji. Wskazane jest rozważenie możliwości dostosowywania trwających działań w ramach planu prac UE w dziedzinie sportu do zmieniających się okoliczności, takich jak na przykład bezprecedensowy kryzys uchodźczy, z którym obecnie boryka się Europa, lub poważne wyzwania związane z radykalizacją postaw prowadzącą do aktów przemocy. Ponadto mniej sztywne podejście do podejmowanych tematów pozwoliłoby skutecznie reagować w razie potrzeby na zmiany zachodzące w dziedzinie sportu. Elastyczność wynikająca z takiego podejścia zapewniłaby wartość dodaną prac w dziedzinie sportu na poziomie UE.

Po trzecie w przyszłym planie prac UE w dziedzinie sportu należy uwzględnić konieczność większej interakcji z innymi dziedzinami polityki, które mają silny wpływ na sport (takimi jak konkurencja, swoboda przemieszczania się, zatrudnienie, ochrona danych, kształcenie i szkolenie, zdrowie). Komisja i państwa członkowskie mogą dalej rozwijać współpracę międzysektorową oraz dopilnować, aby inne dziedziny polityki UE były ściślej uwzględniane w kontekście szczegółowych kwestii związanych ze sportem. Zapewnienie bardziej całościowego podejścia do europejskiej polityki sportowej i uwzględnienie sportu w innych obszarach polityki może pomóc w osiągnięciu wartości dodanej w dziedzinie sportu na poziomie UE. Polityka sportowa nie może funkcjonować w izolacji; zasadnicze znaczenie mają współpraca i komplementarność z innymi stosownymi politykami.

Po czwarte wzmocnić można efekty synergii z programem Erasmus+ w dziedzinie sportu, między innymi poprzez udział w określaniu priorytetów w dziedzinie sportu w odniesieniu do rocznego programu prac Erasmus+ oraz tworzenie silniejszych powiązań między planem prac UE a wyborem projektów. Jednocześnie rezultaty wybranych projektów Erasmus+ mogą być wykorzystane do określania priorytetów polityki sportowej („podejście oddolne”). Ponadto warto rozważyć wykorzystanie efektów synergii z innymi instrumentami finansowymi UE.

2) Priorytety

Kompetencje w dziedzinie sportu należą do państw członkowskich. Dlatego też jedynym uzasadnieniem uwzględnienia danego tematu w planie prac UE powinna być wartość dodana współpracy na poziomie UE. Przy podejmowaniu decyzji o uwzględnieniu danego tematu w przyszłym planie prac UE główną kwestią powinna być rola, jaką UE może odegrać w ramach rozwiązywania istniejących problemów w sporcie. Takie podejście powinno prawdopodobnie skutkować zmniejszeniem liczby priorytetów.

Komisja proponuje skuteczniejsze powiązanie priorytetów zawartych w przyszłym planie prac UE z priorytetami polityki określonymi przez Unię Europejską, takimi jak wzrost gospodarczy i zatrudnienie, w tym zdolność do zatrudnienia młodych ludzi, włączenie społeczne i integracja uchodźców, zmiana klimatu, program na rzecz umiejętności itp.; dzięki temu zwiększyć się mogą polityczne skutki planu prac UE. Instrumenty stosowane w polityce spójności mogą również odgrywać rolę przy wspieraniu projektów dotyczących sportu i służyć promowaniu włączenia społecznego i walce z ubóstwem, zwłaszcza wśród zmarginalizowanych społeczności.

W przyszłych planach prac UE należy wziąć pod uwagę zapewnienie ciągłości wcześniej wyznaczonych priorytetów, aby wykorzystać wykonane już prace. Ponadto zdecydowanie zaleca się położenie większego nacisku na wdrażanie praktycznych rezultatów i istniejących wyników (np. wytycznych UE, zaleceń dotyczących polityki, wykazów zobowiązań) osiągniętych w ramach dwóch pierwszych planów prac UE, w tym miękkie monitorowanie postępów czynionych w tym zakresie. Jednocześnie należy dążyć do tworzenia silniejszych odniesień do bieżących problemów świata sportu (np. ochrony danych, praw człowieka, dużych imprez sportowych, dopingu, korupcji itp.), w tym możliwości podejmowania wspólnych wysiłków na poziomie UE w reakcji na aktualne problemy.

Niestanowiące zamkniętej listy ewentualne priorytety, które mogą być zawarte w przyszłym planie prac UE w dziedzinie sportu, obejmują wykorzystanie sportu w stosunkach zewnętrznych UE, dobre zarządzanie, propagowanie sportu masowego oraz wyraźne powiązanie aktywności fizycznej z promocją zdrowia i zapobieganiem chorobom. Komisja zaleca również rozważenie wykorzystania przyszłego planu prac UE w dziedzinie sportu do uwzględnienia gospodarczego wymiaru sportu oraz ulepszenia bazy informacji na temat sportu 11 , w tym prac na rzecz większego uznania wkładu przedmiotowego sektora w gospodarkę 12 oraz jego korzystnych skutków dla społeczeństwa.

Komisja uważa, że​przyszły plan prac UE w dziedzinie sportu powinien być również narzędziem promowania pozytywnych wartości sportu, w tym jego efektów prozdrowotnych, i nie powinien skupiać się wyłącznie na negatywnych aspektach sportu. Komisja proponuje również wykorzystanie przyszłego planu prac UE do wspierania wysiłków państw członkowskich na rzecz promowania innowacyjnych rozwiązań w odniesieniu do złożonych zjawisk, na przykład marginalizacji, wykluczenia i braku zaangażowania.

Komisja uważa, że określeniu priorytetów, które należy ująć w przyszłym planie prac UE, może sprzyjać dialog między instytucjami UE, państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami sektora sportu, także z udziałem odpowiednich partnerów społecznych. Parlament Europejski powinien być ściślej związany z realizacją przyszłego planu prac UE w dziedzinie sportu, na przykład poprzez regularne składanie sprawozdań, wymianę informacji z odpowiednimi strukturami Parlamentu oraz udział w wybranych spotkaniach i wydarzeniach.

Wreszcie lepsza koordynacja i wyraźniejsze powiązanie między pracami realizowanymi w ramach planu prac UE w dziedzinie sportu a rotacyjnymi prezydencjami Rady UE mogą zwiększyć przydatność rezultatów naszych prac. W trakcie realizacji planu prac UE w dziedzinie sportu należy zapewnić silniejsze powiązanie między jego rezultatami a priorytetami państw członkowskich sprawujących prezydencję w Radzie.

3) Metody pracy

Wykorzystując pozytywne doświadczenia z pierwszego i drugiego planu prac UE w dziedzinie sportu, a jednocześnie stawiając czoła rozpoznanym wyzwaniom, Komisja za korzystną uznaje zmianę metod pracy, które mają umożliwić skuteczną współpracę między właściwymi podmiotami i objąć priorytety uwzględnione w kontekście nowego planu prac UE w dziedzinie sportu.

Po pierwsze plan prac UE powinien oferować możliwość różnych metod pracy, wykraczających poza tradycyjne grupy eksperckie, które w określonych przypadkach nadal mogą być uznane za najbardziej odpowiednie środki współpracy. Ewentualne dodatkowe metody pracy mogą obejmować konferencje, platformy, seminaria, badania, grupy ekspertów Komisji, wzajemne uczenie się i wymianę dobrych praktyk. Lepsze objaśnienie oczekiwanych rezultatów na poziomie ekspertów i polityki przyczyni się do wyboru najbardziej odpowiedniej metody pracy.

Po drugie sporządzenie pisemnego dokumentu niekoniecznie musi być traktowane jako jedyny wartościowy rezultat. Niekiedy sam proces może być uznany za pożądany efekt. Wartość sporządzenia pisemnego dokumentu powinna wynikać z przewidywanego zapotrzebowania i wykorzystania w całej społeczności sportowej bądź z konieczności jasno określonej przez Radę. Innymi słowy, należy jasno określić wymóg sporządzenia jakichkolwiek dokumentów pisemnych. Ogólnie rzecz ujmując, zdecydowanie zaleca się, aby w porównaniu z dwoma pierwszymi planami prac UE znacznie zmniejszyć liczbę sporządzanych dokumentów pisemnych.

Po trzecie Komisja uważa, że choć prowadzenie grup eksperckich w ramach planu prac UE w dziedzinie sportu wykazywało istotne korzyści, to dla współpracy na poziomie UE korzystne byłoby wykorzystanie szerszego zakresu metod pracy, w szczególności ułatwienie i monitorowanie uwzględniania sportu w odpowiednich obszarach polityki UE i unijnych programach finansowania.

Po czwarte rozważyć można wprowadzenie mechanizmu uwzględniania aktualnych tematów w określony sposób. Mechanizm taki może mieć formę corocznych spotkań zainteresowanych stron, platform lub seminariów, z udziałem państw członkowskich i ruchu sportowego i z możliwością regularnego mierzenia osiąganych postępów.

Po piąte należy rozwijać usystematyzowany dialog UE z organizacjami sportowymi. Należy utrzymać i umocnić centralną pozycję Forum Sportu UE. W ujęciu ogólnym wzmocnić należy pozycję i rolę organizacji sportowych w przyszłym planie prac UE w dziedzinie sportu. Trzeba ponownie przeanalizować formułę usystematyzowanego dialogu prowadzonego przy okazji posiedzeń Rady, tak aby umożliwić szerszy udział państw członkowskich i organizacji. W celu dalszego propagowania sportu masowego w Europie rozważyć można organizację specjalnych spotkań klastrowych poświęconych różnym obszarom polityki z udziałem, między innymi, wybranych projektów Erasmus+, ekspertów i innych zainteresowanych stron sektora sportu.

Wreszcie, choć oczywiste jest, że niektóre przewidziane metody pracy mają umożliwiać wymianę poglądów jedynie między państwami członkowskimi, to w odpowiednich przypadkach zapewnić również należy wysoki i spójny poziom reprezentatywności ruchu sportowego w ramach przygotowywania i realizacji planu prac UE w dziedzinie sportu. Pomimo że, w opinii Komisji, wykazano wartość dodaną obserwatorów w grupach eksperckich, należy również przyznać, iż liczebność uczestniczących w nich organizacji powinna w większym stopniu ograniczać się do organizacji wyraźnie powiązanych z danym zagadnieniem. Wprowadzić należy proces wyboru organizacji uczestniczących na podstawie ich działalności i reprezentatywności dla ruchu sportowego. Podobnie tworzenie ewentualnych przyszłych grup eksperckich w oparciu o bardziej ukierunkowane tematy będzie służyć zapewnieniu odpowiedniej reprezentacji zarówno na poziomie państw członkowskich, jak i na poziomie obserwatorów, a w konsekwencji zagwarantowaniu odpowiedniego poziomu wiedzy w zakresie danego zagadnienia.

(1)  COM(2010) 2020 z 3 marca 2010 r.

(2)  Wytyczne polityczne przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana-Claude’a Junckera z dnia 15 lipca 2014 r.

(3)  Dz.U. C 162 z 1.6.2011.

(4)  Dz.U. C 183 z 14.6.2014.

(5) Załącznik I do planu prac UE w dziedzinie sportu.

(6)

     Kwestionariusz rozesłano do państw członkowskich i ekspertów z państw członkowskich, jak również do obserwatorów uczestniczących w grupach eksperckich. Zawierał on pytania dotyczące realizacji, metod pracy, przydatności i wyników drugiego planu prac UE oraz propozycje dotyczące przyszłości. Otrzymano 105 odpowiedzi. Uzupełniono je informacjami zebranymi podczas spotkań i konferencji (na przykład Forum Sportu UE w Hadze w dniach 9–10 marca 2016 r.). Otrzymano również uwagi pisemne przekazane z własnej inicjatywy przez różne zainteresowane strony.

(7)  Grupa ekspercka ds. ustawiania wyników zawodów sportowych; grupa ekspercka ds. dobrego zarządzania; grupa ekspercka ds. wymiaru gospodarczego; grupa ekspercka ds. prozdrowotnej aktywności fizycznej; grupa ekspercka ds. zarządzania zasobami ludzkimi w sporcie.

(8)

     Konwencja Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi;

        https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/215.  

(9)   http://bookshop.europa.eu/pl/sport-satellite-accounts-pbNC0213236/.

(10)  Konkluzje Rady w sprawie wzmocnienia uczciwości, przejrzystości i dobrego zarządzania w odniesieniu do dużych imprez sportowych, przyjęte przez Radę w dniu 31 maja 2016 r.;Konkluzje Rady w sprawie promowania zajęć w zakresie sprawności ruchowej, aktywności fizycznej i zajęć sportowych dla dzieci, przyjęte przez Radę w dniu 24 listopada 2015 r.

(11)  Byłoby to kolejnym uzupełnieniem prac Eurostatu związanych ze statystyką sportową w dziedzinie zatrudnienia, handlu międzynarodowego i uczestnictwa.

(12)  Komisja rozpoczęła już w tym względzie badanie służące uwzględnieniu powyższego priorytetu, finansowane w ramach programu COSME. Badanie to ma na celu krzewienie wiedzy ekonomicznej i politycznej w sektorach związanych ze sportem oraz sformułowanie zaleceń dotyczących sposobów zwiększania konkurencyjności i dostosowania odpowiednich przepisów.

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 20.1.2017

COM(2017) 22 final

ZAŁĄCZNIKI

do

SPRAWOZDANIA KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

dotyczącego realizacji i przydatności planu prac Unii Europejskiej
w dziedzinie sportu na lata 2014–2017

Załącznik 1

Skład grup eksperckich i liczba spotkań zorganizowanych w okresie wdrażania drugiego planu prac UE w dziedzinie sportu (2014–2017)

Załącznik 2

Stan osiągniętych wyników w ramach drugiego planu prac UE w dziedzinie sportu (2014–2017)

(do października 2016 r.)