16.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 473/24

1.

Wspólne przedsięwzięcie na rzecz realizacji wspólnej inicjatywy technologicznej „Podzespoły i układy elektroniczne w służbie wiodącej pozycji Europy” (Wspólne Przedsięwzięcie ECSEL) z siedzibą w Brukseli zostało ustanowione w maju 2014 r. (1) w ramach programu ramowego „Horyzont 2020” w zakresie badań naukowych i innowacji (2) na okres do dnia 31 grudnia 2024 r. Wspólne Przedsięwzięcie ECSEL zastąpiło wspólne przedsiębiorstwa ENIAC i ARTEMIS ustanowione rozporządzeniami (WE) nr 72/2008 i (WE) nr 74/2008 i jest ich następcą prawnym. Oficjalne zamknięcie tych wspólnych przedsiębiorstw nastąpiło dnia 26 czerwca 2014 r. Wspólne Przedsięwzięcie ECSEL rozpoczęło samodzielną działalność w dniu 27 czerwca 2014 r.

2.

Celem Wspólnego Przedsięwzięcia ECSEL jest przyczynianie się do rozwoju silnej i konkurencyjnej globalnie branży podzespołów i układów elektronicznych w Unii Europejskiej (UE), jak również zapewnienie dostępności podzespołów i układów elektronicznych na potrzeby kluczowych rynków i w celu podejmowania wyzwań społecznych oraz utrzymanie i zwiększenie zdolności produkcyjnych w Europie w zakresie półprzewodników i systemów inteligentnych. Zadaniem Wspólnego Przedsięwzięcia jest także dostosowanie strategii do działań państw członkowskich w celu przyciągnięcia inwestycji sektora prywatnego i przyczynienia się do zwiększenia skuteczności wsparcia publicznego poprzez zapobieganie zbędnemu powielaniu i rozdrabnianiu działań oraz poprzez ułatwianie uczestnictwa podmiotów zajmujących się badaniami naukowymi i innowacjami (3).

3.

Członkami założycielami Wspólnego Przedsięwzięcia ECSEL są: UE reprezentowana przez Komisję, państwa uczestniczące w ECSEL (Austria, Belgia, Bułgaria, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Izrael, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy i Zjednoczone Królestwo) oraz członkowie prywatni reprezentowani przez AENEAS, ARTEMISIA i EPoSS – stowarzyszenia reprezentujące przedsiębiorstwa i inne organizacje badawcze działające w obszarze systemów wbudowanych i cyberfizycznych, integracji systemów inteligentnych oraz mikro- i nanotechnologii.

4.

Maksymalny wkład UE na rzecz Wspólnego Przedsięwzięcia ECSEL w ramach programu „Horyzont 2020” wynosi 1 185 mln euro. Podobna kwota powinna wpłynąć od państw uczestniczących w ECSEL, a wkłady prywatne powinny wynieść co najmniej 1 657,5 mln euro. Koszty administracyjne zostaną pokryte w całości z wkładów finansowych (4), natomiast koszty operacyjne są pokrywane z wkładów finansowych UE i państw uczestniczących w ECSEL oraz z wkładów niepieniężnych od członków prywatnych.

5.

Wspólne Przedsięwzięcie ECSEL odpowiada za spłatę zobowiązań w ramach projektów ENIAC i ARTEMIS finansowanych z siódmego programu ramowego w zakresie badań (7PR) pozostających do spłaty na chwilę oficjalnej likwidacji obu tych wspólnych przedsiębiorstw w dniu 26 czerwca 2014 r. (zob. pkt 23 poniżej).

6.

Przyjęte przez Trybunał podejście kontrolne obejmuje analityczne procedury kontrolne, badanie transakcji na poziomie Wspólnego Przedsięwzięcia oraz ocenę kluczowych mechanizmów kontrolnych w stosowanych systemach nadzoru i kontroli, w tym przegląd jakości kontroli ex post przeprowadzonych przez Wspólne Przedsięwzięcie (lub przez niezależnych kontrolerów w jego imieniu) u beneficjentów. Elementami uzupełniającymi to podejście są dowody uzyskane na podstawie odpowiednich prac innych kontrolerów oraz analiza oświadczeń kierownictwa.

18.

Przedstawione poniżej uwagi nie podważają opinii Trybunału.

19.

Co roku do dnia 31 stycznia członkowie Wspólnego Przedsięwzięcia inni niż UE (i partnerzy stowarzyszeni) są zobowiązani do złożenia Radzie Zarządzającej sprawozdania dotyczącego wartości wkładów niepieniężnych wniesionych w poprzednim roku finansowym (13). Na podstawie tych informacji i zgodnie z wytycznymi dla Wspólnego Przedsięwzięcia wydanymi przez Komisję Europejską wkłady niepieniężne jego członków powinny być ujmowane w sprawozdaniu finansowym Wspólnego Przedsięwzięcia.

20.

W czasie przygotowywania ostatecznej wersji sprawozdania finansowego prywatni członkowie Wspólnego Przedsięwzięcia nie byli w stanie przedstawić informacji dotyczących kwoty wydatków rzeczywiście poniesionych w związku z realizacją projektów w ramach programu „Horyzont 2020” (14). W rezultacie zaksięgowana kwota wkładów niepieniężnych za 2015 r. na rzecz programu „Horyzont 2020” opiera się na oszacowanych przez Wspólne Przedsięwzięcie kosztach poniesionych przez jego członków do końca 2015 r. (15).

21.

Ostateczny budżet na 2015 r., który trafił do wykonania, obejmował środki na zobowiązania w wysokości 108,5 mln euro oraz środki na płatności w wysokości 168 mln euro. Wskaźniki wykorzystania środków na zobowiązania i środków na płatności wyniosły odpowiednio 99 % i 91 % (16).

22.

Wszystkie zobowiązania operacyjne zaciągnięte w 2015 r. (102,5 mln euro) to zobowiązania globalne, na które nie podpisano jeszcze umów o udzielenie dotacji. Wysoki poziom zobowiązań globalnych wynika z ilości czasu niezbędnej do przeprowadzenia procedury negocjacyjnej dotyczącej zaproszeń do składania wniosków w ramach programu „Horyzont 2020” na 2015 r.

23.

Do czasu zamknięcia wspólnych przedsiębiorstw ARTEMIS i ENIAC, czyli do 26 czerwca 2014 r., przedsiębiorstwa te zaciągnęły zobowiązania na kwotę 623 mln euro (17) na działania operacyjne, które miały być finansowane w ramach 7PR. Na koniec 2015 r. płatności ujęte w sprawozdaniu finansowym Wspólnego Przedsięwzięcia ECSEL wyniosły 293 mln euro (18) (47 % zobowiązań operacyjnych (19)).

24.

Z kwoty wkładu UE wynoszącej maksymalnie 1 185 mln euro i przeznaczonej na pokrycie kosztów operacyjnych i administracyjnych działań rozpoczętych przez Wspólne Przedsięwzięcie ECSEL, które mają zostać sfinansowane w ramach programu „Horyzont 2020” (20), Wspólne Przedsięwzięcie zaciągnęło do końca 2015 r. zobowiązania na kwotę 257,5 mln euro (22 %) i dokonało płatności na kwotę 56 mln euro (co stanowi 22 % zobowiązań). Wkład pieniężny UE na rzecz kosztów administracyjnych Wspólnego Przedsięwzięcia wyniósł 1,4 mln euro.

25.

Od 28 państw uczestniczących we Wspólnym Przedsięwzięciu ECSEL wymaga się wniesienia wkładów finansowych na pokrycie kosztów operacyjnych i administracyjnych Wspólnego Przedsięwzięcia ECSEL, które dorównują wkładowi finansowemu UE, wynoszącemu maksymalnie 1 170 mln euro (21). Na kwiecień 2016 r. spośród 20 państw uczestniczących, które wzięły udział w zaproszeniu do składania wniosków w 2014 r., dziewięć zadeklarowało brak płatności w tym okresie, a 11 zadeklarowało płatności (głównie zaliczkowe) na łączną kwotę 15,8 mln euro.

26.

Od pozostałych członków oczekuje się wkładów niepieniężnych w wysokości co najmniej 1 657,5 mln euro (22). Kwotę wkładów niepieniężnych od członków prywatnych na 2015 r. oszacowano na 58,7 mln euro. Wkłady pieniężne pozostałych członków w koszty administracyjne Wspólnego Przedsięwzięcia na dzień 31 grudnia 2015 r. wyniosły 3,6 mln euro (23).

27.

Wspólne Przedsięwzięcie ECSEL ustanowiło procedury kontroli ex ante na podstawie przeglądów dokumentacji finansowej i operacyjnej oraz opracowuje kontrole ex post, które będą przeprowadzane w stosunku do beneficjentów dotacji z programu „Horyzont 2020”. W przypadku projektów realizowanych w ramach 7PR kontrole ex post u beneficjentów zostały powierzone KOF (24). Kontrole te stanowią główne narzędzie oceny legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw sprawozdania, obejmujących wkłady pieniężne i niepieniężne członków innych niż UE na rzecz Wspólnego Przedsięwzięcia.

28.

Zgodnie z regulaminem finansowym Wspólnego Przedsięwzięcia budżet powinien być wykonany w oparciu o skuteczne i wydajne standardy kontroli wewnętrznej, obejmujące zapobieganie nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, a także ich wykrywanie, korygowanie i podejmowanie działań następczych (25).

29.

W wyniku przyjęcia przez Komisję strategii zwalczania nadużyć finansowych w czerwcu 2011 r. pierwsza wspólna strategia zwalczania nadużyć finansowych w zakresie badań została przyjęta w lipcu 2012 r., a w maju 2015 r. została uaktualniona tak, aby uwzględniać zmiany wprowadzone programem „Horyzont 2020” (26). Strategia zwalczania nadużyć finansowych w dziedzinie badań obejmuje plan działania, który ma zostać zrealizowany przez wspólne przedsięwzięcia.

30.

We Wspólnym Przedsięwzięciu ECSEL wprowadzono już procedury kontroli wewnętrznej w celu dostarczania wystarczającej pewności w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom (kontrole ex ante w zakresie płatności, polityka na rzecz unikania konfliktu interesów oraz kontrole ex post dotyczące beneficjentów otrzymujących dotacje). Wspólne Przedsięwzięcie nie dokonało jeszcze kompleksowej analizy nowych działań wprowadzonych w ramach zaktualizowanej strategii zwalczania nadużyć finansowych.

31.

Zgodnie z wymogami zasad programu „Horyzont 2020” (27) Wspólne Przedsięwzięcie ujęło szczegółowe wskaźniki dotyczące wyników badań w swoim rocznym sprawozdaniu z działalności (wskaźniki wykonania zadań i wskaźniki dotyczące monitorowania zagadnień przekrojowych) (28).

32.

W lipcu 2015 r. Komisja wydała wytyczne dla wspólnych przedsięwzięć na temat konfliktu interesów, obejmujące wspólny wzór deklaracji braku konfliktu interesów, który Wspólne Przedsięwzięcie powinno wprowadzić do swoich procedur.