KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 23.2.2016
COM(2016) 86 final
ZAŁĄCZNIK
do
wniosek dotyczący decyzji Rady
w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej i jej państw czlonkowskich, oraz tymczasowego stosowania Umowy między Unią Europejską, Islandią, Księstwem Liechtensteinu i Królestwem Norwegii w sprawie mechanizmu finansowego EOG na lata 2014-2021, Umowy między Królestwem Norwegii a Unią Europejską w sprawie Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021, Protokołu dodatkowego do Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Królestwem Norwegii oraz Protokołu dodatkowego do Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Islandią
UMOWA
MIĘDZY UNIĄ EUROPEJSKĄ, ISLANDIĄ
KSIĘSTWEM LIECHTENSTEINU I KRÓLESTWEM NORWEGII
W SPRAWIE MECHANIZMU FINANSOWEGO EOG NA LATA 2014-2021
UNIA EUROPEJSKA,
ISLANDIA,
KSIĘSTWO LIECHTENSTEINU,
KRÓLESTWO NORWEGII,
MAJĄC NA UWADZE, że strony Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym („Porozumienia EOG”) zgadzają się co do potrzeby zmniejszenia zróżnicowania gospodarczego i społecznego między ich regionami w celu wspierania stałego i zrównoważonego wzmacniania stosunków handlowych i gospodarczych między nimi;
MAJĄC NA UWADZE, że aby przyczynić się do osiągnięcia tego celu, państwa EFTA ustanowiły Mechanizm Finansowy w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
MAJĄC NA UWADZE, że postanowienia regulujące Mechanizm Finansowy EOG na lata 2004-2009 określono w Protokole 38a i w dodatku do Protokołu 38a do Porozumienia EOG;
MAJĄC NA UWADZE, że postanowienia regulujące Mechanizm Finansowy EOG na lata 2009-2014 określono w Protokole 38b i w dodatku do Protokołu 38b do Porozumienia EOG;
MAJĄC NA UWADZE, że potrzeba zmniejszenia zróżnicowania gospodarczego i społecznego w Europejskim Obszarze Gospodarczym istnieje nadal, i że należy zatem ustanowić nowy mechanizm wnoszenia wkładów finansowych przez państwa EOG-EFTA na lata 2014-2021,
POSTANOWIŁY ZAWRZEĆ NASTĘPUJĄCĄ UMOWĘ:
ARTYKUŁ 1
Tekst art. 117 Porozumienia EOG otrzymuje brzmienie:
„Postanowienia regulujące funkcjonowanie mechanizmów finansowych zawarte są w Protokole 38, Protokole 38a, dodatku do Protokołu 38a, Protokole 38b, dodatku do Protokołu 38b oraz w Protokole 38c.”.
ARTYKUŁ 2
Po Protokole 38b do Porozumienia EOG dodaje się nowy Protokół 38c. Tekst Protokołu 38c znajduje się w załączniku do niniejszej umowy.
ARTYKUŁ 3
Niniejsza umowa jest ratyfikowana lub zatwierdzona przez strony zgodnie z ich procedurami wewnętrznymi. Dokumenty ratyfikacyjne lub zatwierdzające zostają złożone w Sekretariacie Generalnym Rady Unii Europejskiej.
Protokół wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca po złożeniu ostatniego dokumentu ratyfikacyjnego lub zatwierdzającego.
Do czasu zakończenia procedur, o których mowa w ust. 1 i ust. 2, niniejszą umowę stosuje się tymczasowo od pierwszego dnia pierwszego miesiąca następującego po złożeniu w tym celu ostatniej notyfikacji.
ARTYKUŁ 4
Niniejsza umowa, sporządzona w jednym egzemplarzu w języku angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, islandzkim litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, norweskim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim, przy czym każda z tych wersji językowych jest na równi autentyczna, zostaje złożona w Sekretariacie Generalnym Rady Unii Europejskiej, który przekaże każdej ze stron niniejszej umowy jej uwierzytelniony odpis.
Sporządzono w Brukseli dnia [...]
W imieniu Unii Europejskiej,
W imieniu Islandii
W imieniu Księstwa Liechtensteinu
W imieniu Królestwa Norwegii
ZAŁĄCZNIK
PROTOKÓŁ 38C
w sprawie Mechanizmu Finansowego EOG (2014-2021)
Artykuł 1
1. Islandia, Liechtenstein i Norwegia („państwa EFTA”) przyczyniają się do zmniejszania zróżnicowania gospodarczego i społecznego w Europejskim Obszarze Gospodarczym i do wzmacniania swoich stosunków z państwami będącymi beneficjentami, dokonując wkładów finansowych na rzecz obszarów priorytetowych wymienionych w art. 3.
2. Wszystkie programy i działania finansowane w ramach Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014–2021 opierają się na wspólnych wartościach, takich jak poszanowanie godności ludzkiej, wolność, demokracja, równość, praworządność i poszanowanie praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości.
Artykuł 2
1. Całkowita kwota wkładu finansowego przewidzianego w art. 1 wynosi 1 548,1 mln EUR i jest udostępniana na pokrycie zobowiązań w rocznych transzach wynoszących 221,16 mln EUR w okresie od dnia 1 maja 2014 r. do dnia 30 kwietnia 2021 r. włącznie.
2. Całkowita kwota obejmuje przydziały dla poszczególnych państw określone w art. 6 oraz globalny fundusz współpracy regionalnej określony w art. 7.
Artykuł 3
1.
Przydziały dla poszczególnych państw są udostępniane w następujących obszarach priorytetowych:
(a)innowacje, badania naukowe, edukacja i konkurencyjność;
b)
włączenie społeczne, zatrudnienie młodzieży i ograniczanie ubóstwa;
c)
środowisko naturalne, energia, zmiany klimatu i gospodarka niskoemisyjna;
d)
kultura, społeczeństwo obywatelskie, dobre zarządzanie, podstawowe prawa i wolności;
e)
wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne.
Obszary objęte programami w obrębie sektorów priorytetowych wraz z określeniem celów i obszarów wsparcia określono w załączniku do niniejszego protokołu.
2.
a) Zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 10 ust. 3, obszary priorytetowe wybiera się, kierunkuje i dostosowuje na podstawie różnych potrzeb w poszczególnych państwach będących beneficjentami, z uwzględnieniem ich wielkości i wysokości wkładu.
b) 10 % całkowitej wartości przydziałów dla poszczególnych państw jest przeznaczana na potrzeby funduszu na rzecz społeczeństwa obywatelskiego i jest udostępniane zgodnie z kluczem podziału, o którym mowa w art. 6.
Artykuł 4
1.
Mając na celu skupienie się na sektorach priorytetowych oraz zapewnienie skutecznego wdrożenia, zgodnie z ogólnymi celami, o których mowa w art. 1, oraz biorąc pod uwagę strategię „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, ze szczególnym uwzględnieniem zatrudnienia, priorytetów krajowych, zaleceń dla poszczególnych krajów oraz umów o partnerstwie zawartych z Komisją Europejską w ramach polityki spójności UE, państwa EFTA podpisują z każdym państwem będącym beneficjentem protokół ustaleń, zgodnie z art. 10 ust. 3.
2.
Konsultacje z Komisją Europejską odbywają się na poziomie strategicznym i mają miejsce podczas negocjacji protokołów ustaleń, o których mowa w art. 10 ust. 3, a ich celem jest promowanie komplementarności i synergii z polityką spójności UE, a także zbadanie możliwości stosowania instrumentów finansowych na rzecz zwiększenia oddziaływania wkładów finansowych.
Artykuł 5
1.
Wkład EFTA nie przekracza, w odniesieniu do tych programów realizowanych w ramach przydziałów dla poszczególnych państw, w przypadku których państwa będące beneficjentami odpowiadają za wdrożenie, 85 % kosztów programu, chyba że państwa EFTA zdecydują inaczej.
2.
Należy przestrzegać obowiązujących przepisów w zakresie pomocy państwa.
3.
Odpowiedzialność państw EFTA za projekty ogranicza się do zapewniania środków zgodnie z uzgodnionym planem. Nie ponoszą one odpowiedzialności wobec osób trzecich.
Artykuł 6
Przydziały dla poszczególnych państw są udostępniane następującym państwom będącym beneficjentami: Bułgarii, Chorwacji, Cyprowi, Republice Czeskiej, Estonii, Grecji, Węgrom, Łotwie, Litwie, Malcie, Polsce, Portugalii, Rumunii, Słowacji i Słowenii, zgodnie z następującym podziałem:
|
Państwo będące beneficjentem
|
Środki finansowe (mln EUR)
|
|
Bułgaria
|
115,0
|
|
Chorwacja
|
56,8
|
|
Cypr
|
6,4
|
|
Republika Czeska
|
95,5
|
|
Estonia
|
32,3
|
|
Grecja
|
116,7
|
|
Węgry
|
108,9
|
|
Łotwa
|
50,2
|
|
Litwa
|
56,2
|
|
Malta
|
4,4
|
|
Polska
|
397,8
|
|
Portugalia
|
102,7
|
|
Rumunia
|
275,2
|
|
Słowacja
|
54,9
|
|
Słowenia
|
19,9
|
Artykuł 7
1.
Udostępnia się globalny fundusz współpracy regionalnej na kwotę 55,25 mln EUR. Przyczynia się on do osiągnięcia celów Mechanizmu Finansowego EOG, jak stanowi art. 1.
2.
70 % środków funduszu udostępnia się na promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia młodych ludzi, ze szczególnym naciskiem na następujące obszary:
a)
programy wspierające mobilność na rzecz zatrudnienia i szkolenia młodych ludzi, ze szczególnym uwzględnieniem osób, które nie pracują, nie kształcą się ani nie szkolą;
b)
programy kształcenia dwutorowego, przygotowanie zawodowe, włączenie młodzieży;
c)
wymiana wiedzy, wymiana dobrych praktyk na szczeblu politycznym oraz wzajemne uczenie się przez organizacje/instytucje prowadzące usługi w zakresie zatrudnienia młodzieży.
Przedmiotową część funduszu udostępnia się na rzecz realizacji projektów z udziałem państw będących beneficjentami oraz innych państw członkowskich UE, w których stopa bezrobocia młodzieży przekracza 25 % (Eurostat, rok odniesienia 2013) i obejmuje co najmniej dwa państwa, w tym co najmniej jedno państwo będące beneficjentem. Jako państwa partnerskie mogą uczestniczyć państwa EFTA.
3.
30 % środków funduszu udostępnia się na współpracę regionalną w obszarach priorytetowych wymienionych w art. 3, w szczególności w zakresie wymiany wiedzy, wymiany najlepszych praktyk na szczeblu politycznym oraz tworzenia instytucji.
Przedmiotową część funduszu udostępniona się na projekty z udziałem państw będących beneficjentami i sąsiadujących państw trzecich. W projektach muszą uczestniczyć co najmniej trzy państwa, w tym co najmniej dwa państwa będące beneficjentami. Jako państwa partnerskie mogą uczestniczyć państwa EFTA.
Artykuł 8
Państwa EFTA przeprowadzą do 2020 r. przegląd śródokresowy, mając na celu rozdysponowanie wszelkich dostępnych funduszy, które nie zostały wykorzystane, w ramach przydziałów przypadających na poszczególne państwa będące beneficjentami.
Artykuł 9
1.
Wkład finansowy przewidziany w niniejszym protokole jest ściśle skoordynowany z wkładem dwustronnym Norwegii w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
2.
W szczególności państwa EFTA zapewniają zasadniczo jednakowe procedury składania wniosków i warunki wdrażania dla obydwu mechanizmów finansowych, o których mowa w poprzednim ustępie.
3.
W stosownych przypadkach uwzględnia się odpowiednio wszystkie istotne zmiany w polityce spójności realizowanej przez Unię Europejską.
Artykuł 10
Przy wdrażaniu Mechanizmu Finansowego EOG stosuje się następujące zasady:
1.
Na wszystkich etapach wdrażania stosuje się najwyższy stopień przejrzystości, rozliczalności i gospodarności, a także zasady dobrych rządów, partnerstwa i zarządzania na wielu szczeblach, zrównoważonego rozwoju i promowania równości między mężczyznami a kobietami oraz niedyskryminacji.
Cele Mechanizmu Finansowego EOG realizuje się w ramach ścisłej współpracy między państwami będącymi beneficjentami a państwami EFTA.
2.
a) państwa EFTA prowadzą globalny fundusz współpracy regionalnej, określony w art. 7 ust 1, są odpowiedzialne za jego wdrażanie, w tym zarządzanie i kontrolę;
b) państwa EFTA prowadzą fundusz na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, określony w art. 3 ust. 2b), są odpowiedzialne za jego wdrażanie, w tym zarządzanie i kontrolę, chyba że uzgodniono inaczej w protokole ustaleń, określonym w art. 10 ust. 3;
3.
Państwa EFTA podpisują z każdym państwem będącym beneficjentem protokół ustaleń dotyczący odpowiednich przydziałów dla poszczególnych państw, z wyłączeniem funduszu, o którym mowa w ust. 2 lit. a), który określa wieloletnie ramy programowania oraz struktury zarządzania i kontroli.
a) Na podstawie protokołów ustaleń państwa będące beneficjentami składają wnioski w sprawie programów szczegółowych do państw EFTA, które oceniają i zatwierdzają wnioski, a następnie zawierają umowy na dotację z państwami będącymi beneficjentami w odniesieniu do każdego programu. Na wyraźny wniosek państwa EFTA lub danego państwa będącego beneficjentem Komisja Europejska dokonuje przeglądu wniosku dotyczącego programu szczegółowego przed jego przyjęciem, tak by zapewnić zgodność z polityką spójności Unii Europejskiej.
b) Za wdrażanie uzgodnionych programów odpowiadają państwa będące beneficjentami, które wprowadzają odpowiedni system zarządzania i kontroli w celu zapewnienia należytego wdrażania i zarządzania.
c) Państwa EFTA mogą przeprowadzać kontrole zgodnie ze swoimi wymogami wewnętrznymi. Państwa będące beneficjentami zapewniają w tym celu wszelką konieczną pomoc, informacje i dokumentację.
d) Państwa EFTA mogą zawiesić finansowanie i zażądać zwrotu środków w przypadku wystąpienia nieprawidłowości.
e) W stosownych przypadkach podczas przygotowywania, wdrażania, monitorowania i dokonywania oceny wkładu finansowego stosuje się zasadę partnerstwa, co umożliwia zapewnienie szerokiego uczestnictwa. Partnerzy mogą reprezentować między innymi poziom lokalny, regionalny i krajowy oraz sektor prywatny, społeczeństwo obywatelskie, a także partnerów społecznych w państwach będących beneficjentami i w państwach EFTA.
f) Każdy projekt objęty wieloletnimi ramami programowymi w państwach będących beneficjentami można wdrażać w formie współpracy na przykład pomiędzy podmiotami mającymi siedzibę w państwach będących beneficjentami i w państwach EFTA zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi zamówień publicznych.
4.
Koszty zarządzania poniesione przez państwa EFTA pokrywa się z ogólnej kwoty, o której mowa w art. 2 ust. 1; są one określone w postanowieniach dotyczących wdrażania, o których mowa w ust. 5.
5.
Państwa EFTA ustanawiają komitet ds. ogólnego zarządzania Mechanizmem Finansowym EOG. Dalsze postanowienia dotyczące wdrażania Mechanizmu Finansowego EOG zostaną wydane przez państwa EFTA po przeprowadzeniu konsultacji z państwami będącymi beneficjentami, w których uczestniczyć może Komisja Europejska. Państwa EFTA dołożą starań zmierzających do wydania tych postanowień przed podpisaniem protokołów ustaleń.
6.
Państwa EFTA składają sprawozdania ze swojego wkładu w realizację celów Mechanizmu Finansowego EOG oraz, w stosownych przypadkach, jedenastu celów tematycznych europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na lata 2014–2020.
Artykuł 11
Na koniec okresu określonego w art. 2 oraz nie naruszając praw i obowiązków wynikających z umowy, umawiające się strony dokonają – w świetle art. 115 umowy – przeglądu w celu oceny potrzeby przeciwdziałania zróżnicowaniu gospodarczemu i społecznemu w Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Załącznik do protokołu 38C
Innowacje, badania naukowe, edukacja i konkurencyjność
1.Rozwój przedsiębiorczości, innowacje i MŚP
2.Badania naukowe
3.Edukacja, stypendia, przygotowanie do zawodu, przedsiębiorczość młodzieży
4.Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Włączenie społeczne, zatrudnienie młodzieży i ograniczanie ubóstwa
5.Europejskie wyzwania w zakresie zdrowia publicznego
6.Integracja i wzmocnienie pozycji Romów
7.Zagrożone dzieci i młodzież
8.Obecność młodzieży na rynku pracy
9.Rozwój lokalny i ograniczanie ubóstwa
Środowisko naturalne, energia, zmiany klimatu i gospodarka niskoemisyjna
1.Środowisko naturalne i ekosystemy
2.Energia odnawialna, efektywność energetyczna i bezpieczeństwo dostaw energii
3.Łagodzenie zmian klimatu i przystosowanie się do tych zmian
Kultura, społeczeństwo obywatelskie, dobre zarządzanie, podstawowe prawa i wolności
1.Przedsiębiorczość kulturalna, dziedzictwo kulturowe i współpraca kulturalna
2.Społeczeństwo obywatelskie
3.Dobre zarządzanie, rozliczalne instytucje, przejrzystość
4.Prawa człowieka – wdrażanie na szczeblu krajowym
Wymiar Sprawiedliwości i Sprawy Wewnętrzne
1.Azyl i migracja
2.Służby kuratorskie i areszt tymczasowy
3.Międzynarodowa współpraca policyjna i zwalczanie przestępczości
4.Skuteczność i efektywność systemu sądownictwa, umacnianie rządów prawa
5.Przemoc domowa i przemoc ze względu na płeć
6.Zapobieganie klęskom żywiołowym i gotowość na wypadek takich klęsk
