52013DC0088

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

dotyczące jakości danych fiskalnych zgłoszonych przez państwa członkowskie w 2012 r.

SPIS TREŚCI

1........... KONTEKST OGÓLNY............................................................................................... 3

2........... NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA DOTYCZĄCE DANYCH ZGŁOSZONYCH W 2012 R. NA TEMAT POZIOMÓW DEFICYTU ORAZ DŁUGU SEKTORA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH I SAMORZĄDOWYCH................................................................................................. 3

2.1........ Terminowość, wiarygodność i kompletność..................................................................... 3

2.1.1..... Terminowość przekazywania danych............................................................................... 3

2.1.2..... Wiarygodność................................................................................................................ 4

2.1.3..... Kompletność tabel i dodatkowych informacji.................................................................. 5

2.1.4..... Tabele uzupełniające dotyczące kryzysu finansowego...................................................... 6

2.1.5..... Kwestionariusz dotyczący pożyczek międzyrządowych.................................................... 6

2.2........ Zgodność z zasadami rachunkowości i spójność danych statystycznych............................ 7

2.2.1..... Wymiana informacji i wyjaśnienia.................................................................................... 7

2.2.2..... Wizyty konsultacyjne i inspekcje metodologiczne............................................................. 7

2.2.3..... Szczególne doradztwo Eurostatu..................................................................................... 8

2.2.4..... Aktualne kwestie dotyczące metodologii......................................................................... 8

2.2.5..... Spójność z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych będącymi podstawą zgłaszanych danych...................................................................................................................................... 9

2.3........ Publikacja.................................................................................................................... 10

2.3.1..... Publikacja najważniejszych danych liczbowych i szczegółowych tabel sprawozdawczych 10

2.3.2..... Zastrzeżenia do jakości danych..................................................................................... 10

2.3.3..... Korekty w zgłoszonych danych..................................................................................... 11

2.3.4..... Publikacja metadanych (wykazy).................................................................................. 11

3........... WNIOSKI................................................................................................................... 12

1.           Kontekst ogólny

W art. 8 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 (zmienionego rozporządzeniem (WE) nr 679/2010) o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską[1] wymaga się od Komisji (Eurostatu) (zwanego dalej „Eurostatem”) systematycznego składania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdań dotyczących jakości rzeczywistych danych przekazanych przez państwa członkowskie. Takie roczne sprawozdanie zawiera całościową ocenę zgodności z zasadami rachunkowości, wiarygodności, kompletności, terminowego dostarczania oraz spójności danych. Poprzednie sprawozdanie (dotyczące notyfikacji za 2011 r.) zostało przyjęte przez Komisję w dniu 13 kwietnia 2012 r.

Eurostat regularnie ocenia jakość zarówno zgłoszonych przez państwa członkowskie rzeczywistych danych, jak i będących ich podstawą rachunków sektora instytucji rządowych i samorządowych, opracowanych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 2223/96 z dnia 25 czerwca 1996 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych we Wspólnocie (ESA95)[2]. Działanie to skoncentrowane jest na czynnikach wyjaśniających deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych lub jego nadwyżkę oraz zmiany w zakresie długu sektora instytucji rządowych i samorządowych. Państwa członkowskie przesyłają te informacje do Eurostatu dwa razy w roku, łącznie z dodatkowymi informacjami, takimi jak „Kwestionariusz dotyczący tabel notyfikacji procedury nadmiernego deficytu”, „Dodatkowa tabela dotycząca kryzysu finansowego” oraz dwustronne wyjaśnienia państw członkowskich. Eurostat podtrzymuje również ciągły dialog z państwami członkowskimi, przeprowadzając regularne wizyty konsultacyjne w ramach procedury nadmiernego deficytu.

Niniejsze sprawozdanie oparte jest na najważniejszych ustaleniach i wynikach związanych z danymi zgłoszonymi w 2012 r. przez państwa członkowskie w ramach procedury nadmiernego deficytu, przy czym uwagę zwrócono w największym stopniu na dane zgłoszone w październiku 2012 r. W stosownych przypadkach dokonano porównania z danymi przekazanymi w kwietniu 2012 r., jak również w roku 2011.

2.           Najważniejsze ustalenia dotyczące danych zgłoszonych w 2012 r. na temat poziomów deficytu oraz długu sektora instytucji rządowych i samorządowych

2.1.        Terminowość, wiarygodność i kompletność

2.1.1.     Terminowość przekazywania danych

Państwa członkowskie mają obowiązek zgłaszania Komisji planowanych i rzeczywistych danych w ramach procedury nadmiernego deficytu dwa razy w roku, tj. przed dniem 1 kwietnia i przed dniem 1 października[3]. W 2012 r. dane przekazane w ramach procedury nadmiernego deficytu obejmowały lata 2008-2012. Dane liczbowe za 2012 r. przedstawiają wartości zaplanowane przez organy krajowe, natomiast dane dla lat 2008–2011 stanowią rzeczywiste wyniki (oznacza to ostateczne, nieostateczne, wstępne lub szacowane dane). Eurostat nie bada zgłoszonych przez państwa członkowskie danych planowanych. Dane te sprawdza DG ECFIN.

Zwykle przestrzegano terminów przekazywania danych. W 2012 r. wszystkie państwa członkowskie przekazały rzeczywiste dane przed upływem wymaganego prawem terminu w odniesieniu do obu zgłoszeń danych w ramach procedury nadmiernego deficytu. W odniesieniu do zgłaszania danych planowanych w kwietniu 2012 r. wszystkie państwa członkowskie przekazały swoje dane liczbowe przed dniem 1 kwietnia 2011 r., z wyjątkiem Francji, która dostarczyła dane planowane dotyczące 2012 r. dnia 6 kwietnia.

2.1.2.     Wiarygodność

Korekty dotyczące zgłoszeń danych między kwietniem a październikiem 2012 r. wynikały głównie z aktualizacji danych źródłowych, sektorowej zmiany klasyfikacji jednostek, rejestrowania interwencji rządowych w kontekście kryzysu finansowego oraz zmian metodologicznych. Jak zwykle w okresie od kwietnia do października korekty długu były dokonywane w mniejszym stopniu niż korekty dotyczące deficytu.

Największe korekty w zakresie deficytu miały miejsce w Hiszpanii i Irlandii. W Hiszpanii deficyt został skorygowany w górę w zgłoszeniach danych w ramach procedury nadmiernego deficytu między kwietniem 2012 r. a październikiem 2012 r. w odniesieniu do lat 2010 i 2011 ze względu na niezarejestrowane wcześniej nieuregulowane należności za opiekę zdrowotną w podsektorach instytucji rządowych i samorządowych oraz z powodu reklasyfikacji zastrzyków kapitałowych dokonanych przez instytucje rządowe na szczeblu centralnym na rzecz trzech banków. W Irlandii największa korekta miała miejsce w 2011 r., kiedy to deficyt został skorygowany w górę ze względu na zmianę elementu transferu kapitału w zakresie zastrzyków kapitałowych na rzecz dwóch banków.

Jeżeli chodzi o dług, największe korekty w okresie między kwietniem a październikiem zostały przeprowadzone w Zjednoczonym Królestwie oraz we Włoszech. W Zjednoczonym Królestwie dług zgłoszony za lata 2008 i 2009 znacząco się zmniejszył ze względu na zmianę w obliczaniu istotnego wpływu struktur bilansowania długu publicznego, natomiast we Włoszech dług został skorygowany w górę w całym okresie 2008-2011 ze względu na wdrożenie decyzji Eurostatu w sprawie rejestrowania kredytów handlowych.

Pomiędzy kwietniem i październikiem dokonano znaczących korekt dotyczących PKB Grecji w latach 2010 i 2011 oraz Luksemburga w latach 2008 i 2009.

W przypadku korekt przeprowadzonych w okresie zgłoszeniowym większość państw członkowskich wprowadziła zmiany do swoich danych po pierwszym przekazaniu sprawozdań w październiku 2012 r. 23 państwa przesłały 35 poprawionych sprawozdań, natomiast w kwietniu 2012 r. 22 państwa przesłały 38 zmienionych sprawozdań. Państwa członkowskie przesłały większość skorygowanych sprawozdań w odpowiedzi na komentarze, pytania natury technicznej lub uwagi Eurostatu. Korekty dotyczyły brakujących danych, poprawy błędów technicznych, wewnętrznych niespójności, dostosowań w tabelach notyfikacji lub stosownym kwestionariuszu lub niewłaściwego rejestrowania w tabelach.

W odniesieniu do danych zgłoszonych w kwietniu i październiku w skorygowanych sprawozdaniach w okresie zgłoszeniowym nie zmieniono znacznie poziomów długu i deficytu zgłoszonych pierwotnie przez państwa członkowskie; jedynie w przypadku danych zgłoszonych w październiku wskaźnik deficytu został skorygowany podczas okresu zgłoszeniowego o -0,2 punktu procentowego PKB dla Irlandii.

2.1.3.     Kompletność tabel i dodatkowych informacji

Wypełnianie tabel sprawozdawczych jest zobowiązaniem prawnym i jest niezbędne do tego, aby Eurostat mógł właściwie monitorować jakość danych. Artykuł 8 ust. 2 zmienionego rozporządzenia (WE) nr 479/2009 stanowi, że państwa członkowskie muszą dostarczyć Eurostatowi odpowiednie informacje statystyczne, które „w szczególności (…) oznaczają:

a)       dane z rachunków krajowych;

b)       wykazy;

c)       tabele notyfikacji procedury nadmiernego deficytu;

d)       dodatkowe kwestionariusze i wyjaśnienia związane z notyfikacjami.”

Istnieją cztery główne tabele notyfikacji procedury nadmiernego deficytu. Uzupełnienie tabel 1-3 notyfikacji procedury nadmiernego deficytu jest zobowiązaniem prawnym, natomiast tabela 4 jest uzupełniana za porozumieniem państw członkowskich[4]. Tabele 1 i 2A (instytucje rządowe na szczeblu centralnym) obejmują lata 2008-2012, natomiast pozostałe tabele dotyczą lat 2008-2011[5].

Większość państw członkowskich wypełniła wszystkie tabele notyfikacji procedury nadmiernego deficytu[6]. Jednakże w sprawozdaniu z października 2012 r. w przypadku tabeli 2 trzy państwa członkowskie albo nie dostarczyły wszystkich szczegółów na temat powiązania między kapitałem obrotowym a nadwyżką/deficytem w ramach procedury nadmiernego deficytu w odniesieniu do wszystkich podsektorów (głównie instytucji samorządowych na szczeblu lokalnym) lub wszystkich lat, albo przedstawiły kapitały obrotowe równe nadwyżce/deficytowi.

Co do tabeli 3, nie wszystkie państwa członkowskie dostarczyły dane w wymaganym podziale. W szczególności nie zawsze zgłaszano szczegóły wymagane dla pozycji „pożyczki” i „udziały kapitałowe”. Ponadto kilka państw zwyczajowo zgłasza zerowe różnice statystyczne, co może wskazywać na to, że różnice te są nieprawidłowo uwzględniane w ramach pozycji „pozostałe kwoty do otrzymania/zapłacenia”.

Pomimo poprawy osiągniętej przez niektóre państwa członkowskie, całkowity zakres danych zgłaszanych w tabeli 4 w wielu przypadkach jest nadal niewystarczający. W szczególności kilka krajów nie dostarcza kompletnych danych dotyczących stanu zobowiązań w zakresie kredytów handlowych oraz zaliczek.

Wszystkie państwa członkowskie udzieliły odpowiedzi na „Kwestionariusz dotyczący tabel notyfikacji”[7]. Mimo że zakres i jakość odpowiedzi w stosunku do poprzednich lat stale się poprawiają, konieczne są dalsze działania w tym zakresie, jako że niektóre państwa nie przekazały wszystkich szczegółów wymaganych w kwestionariuszu. Dotyczy to w szczególności danych dotyczących roszczeń i umorzeń zadłużenia sektora instytucji rządowych na szczeblu centralnym, podziału pozostałych kwot do otrzymania/zapłacenia oraz rejestrowania gwarancji rządowych (głównie pokrycia podsektora instytucji samorządowych na szczeblu lokalnym).

Możliwa jest dalsza poprawa kompletności tabel notyfikacji procedury nadmiernego deficytu. Szacuje się jednak, że kwestie, które pozostały do rozwiązania, mają niewielki wpływ na ogólną jakość danych.

2.1.4.     Tabele uzupełniające dotyczące kryzysu finansowego

Od 15 lipca 2009 r. Eurostat gromadzi dane na temat kryzysu finansowego w ramach tabeli uzupełniającej. Część 1 tabeli uzupełniającej odnosi się do danych dotyczących transakcji, które są ujmowane w rachunku dochodów/wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych i mają rzeczywisty wpływ na deficyt/nadwyżkę w ramach procedury nadmiernego deficytu. Część 2 tabeli uzupełniającej zawiera dane dotyczące stanu aktywów i zobowiązań finansowych wynikających ze wsparcia dla instytucji finansowych. Rozróżnia się w niej działania, które rzeczywiście przyczyniły się do zobowiązań sektora instytucji rządowych i samorządowych (ujętych w długu tego sektora), i działania, które mogą potencjalnie przyczynić się do zobowiązań sektora instytucji rządowych i samorządowych w przyszłości, ale w chwili obecnej uznawane są za uwarunkowane przyszłymi zdarzeniami (nieuwzględnione w długu tego sektora). Tabele te ukazują interwencje instytucji rządowych i samorządowych bezpośrednio związane ze wsparciem dla instytucji finansowych. Środki wsparcia dla instytucji niefinansowych lub ogólne środki wsparcia gospodarczego nie są uwzględnione.

Dane zebrane w 2012 r. dotyczyły okresu od 2007 do 2011 r. Wszystkie państwa członkowskie z wyjątkiem siedmiu (Bułgaria, Republika Czeska, Estonia, Malta, Polska, Rumunia i Słowacja) zgłosiły różne interwencje podjęte przez rząd w kontekście kryzysu finansowego w okresie 2007-2011. Wraz z komunikatami prasowymi w sprawie procedury nadmiernego deficytu Eurostat opublikował notę poświęconą analizie tych danych[8].

2.1.5.     Kwestionariusz dotyczący pożyczek międzyrządowych

Począwszy od notyfikacji z kwietnia 2011 r. państwa członkowskie przekazują także dane dotyczące pożyczek międzyrządowych w kontekście finansowych działań naprawczych. Komunikat prasowy w sprawie procedury nadmiernego deficytu zawiera te informacje, co umożliwia analizę pożyczek, których państwa członkowskie udzielają innym państwom członkowskim na operacje w zakresie wsparcia (w 2011 r. głównie pożyczki dla Grecji, Irlandii i Portugalii).

Liczba takich pożyczek międzyrządowych znacznie wzrosła podczas kryzysu finansowego, a ich wartość musi zostać odjęta od agregatów długu Maastricht dla UE-27 i strefy euro, które są obliczane w ujęciu skonsolidowanym. Ze względu na tę konsolidację agregaty UE-27 i agregaty strefy euro nie są równe arytmetycznej sumie długu państw członkowskich (tj. wspomniane powyżej pożyczki udzielane sobie wzajemnie przez rządy nie są uwzględniane, aby uniknąć podwójnego liczenia).

Dane liczbowe zgłoszone w kwestionariuszu za 2011 r. obejmują kwoty związane z Europejskim Instrumentem Stabilności Finansowej (EFSF).

2.2.        Zgodność z zasadami rachunkowości i spójność danych statystycznych

2.2.1.     Wymiana informacji i wyjaśnienia

W okresie dokonywania oceny, między terminem przekazywania danych upływającym dnia 1 października a ich publikacją w dniu 22 października 2012 r., Eurostat zwrócił się do krajowych organów statystycznych wszystkich państw członkowskich o przedłożenie dodatkowych informacji oraz o wyjaśnienia dotyczące stosowania zasad rachunkowości przy określonych transakcjach. W ramach tego procesu nastąpiła intensywna wymiana korespondencji między Eurostatem a organami krajowymi. Pierwszy raz prośby o wyjaśnienia rozesłano do wszystkich państw przed 5 października; drugi raz prośby wysłano do 23 państw; trzy państwa otrzymały prośbę po raz trzeci. W przypadku kilku państw Eurostat zwrócił się o skorygowanie danych w tabelach notyfikacji[9].

2.2.2.     Wizyty konsultacyjne i inspekcje metodologiczne

Zmienione rozporządzenie (WE) nr 479/2009 przewiduje wizyty konsultacyjne i inspekcje metodologiczne. Wizyty konsultacyjne, w tym również nowe tak zwane „wizyty konsultacyjne dotyczące wyjściowych źródeł danych” w państwach członkowskich przeprowadza się regularnie w celu dokonania przeglądu przekazanych danych, zbadania kwestii metodologicznych, omówienia źródeł statystycznych oraz oceny zgodności z odpowiednimi zasadami rachunkowości, np. jeśli chodzi o wydzielenie sektora instytucji rządowych i samorządowych, czas rejestracji oraz klasyfikację transakcji i zobowiązań sektora instytucji rządowych i samorządowych.

W 2012 r. w ramach procedury nadmiernego deficytu Eurostat przeprowadził następujące wizyty konsultacyjne: w Austrii (w dniach 17-19 stycznia, wizyta konsultacyjna dotycząca wyjściowych źródeł danych), na Litwie (w dniach 8-9 lutego), na Łotwie (w dniach 15-16 lutego), w Bułgarii (w dniach 27-29 lutego), w Belgii (w dniach 5-7 marca oraz w dniu 4 września odbyto wizyty konsultacyjne dotyczące wyjściowych źródeł danych, a dnia 27 czerwca standardową wizytę konsultacyjną), w Grecji (w dniach 22-23 marca oraz 24-25 września), na Słowacji (w dniach 3-4 maja), w Republice Czeskiej (w dniach 22-24 maja, wizyta konsultacyjna dotycząca wyjściowych źródeł danych), na Malcie ( w dniach 22-23 maja), w Hiszpanii (w dniach 18-22 czerwca oraz w dniach 11-14 września, wizyty konsultacyjne dotyczące wyjściowych źródeł danych), w Austrii (w dniach 25-26 czerwca), na Węgrzech (w dniach 10-11 lipca), w Irlandii (w dniach 30-31 sierpnia), we Francji (w dniach 10-11 września), na Cyprze (w dniu 26 września), w Republice Czeskiej (w dniach 13-14 listopada), we Włoszech (w dniach 19-21 listopada, wizyta konsultacyjna dotycząca wyjściowych źródeł danych), w Portugalii (w dniach 22-23 listopada) oraz w Danii (w dniach 29-30 listopada). Ponadto przeprowadzono wizytę techniczną w dniu 24 maja 2012 r. w Hiszpanii oraz dwie wizyty (techniczną i przedakcesyjną) w Chorwacji, przyszłym państwie członkowskim.

W dyskusjach podczas wizyt powtarzały się zwłaszcza następujące kwestie: klasyfikacja jednostek w ramach sektora instytucji rządowych i samorządowych lub poza nim (np. transport publiczny, telewizja i radio, szpitale i uniwersytety), zastrzyki kapitałowe, partnerstwa publiczno-prywatne, przepływy w ramach UE, rejestrowanie gwarancji oraz całościowe zarządzanie jakością przepływu wyjściowych danych źródłowych. Należytą uwagę zwraca się na państwa o zdecentralizowanych strukturach, takich jak autonomiczne regiony. Każda wizyta prowadzi do określenia szeregu działań, które mają być podjęte przez państwo członkowskie. Z czasem realizacja tych działań przynosi poprawę jakości danych. Ostateczne ustalenia każdej z wizyt konsultacyjnych, w tym opis uzgodnionych działań oraz stanu aktualnego przesyłane są do Komitetu Ekonomiczno-Finansowego i publikowane na stronie internetowej Eurostatu.

Inspekcje metodologiczne przeprowadza się jedynie w przypadku, gdy Eurostat stwierdza poważne zagrożenia lub problemy w odniesieniu do jakości danych, zwłaszcza w związku z zastosowanymi metodami, pojęciami i klasyfikacjami. W 2012 r. nie przeprowadzono żadnych inspekcji metodologicznych.

2.2.3.     Szczególne doradztwo Eurostatu

Państwa członkowskie regularnie konsultują się z Eurostatem, aby wyjaśnić różne kwestie dotyczące ich rachunkowości związanej z przyszłymi lub już zrealizowanymi operacjami. Eurostat udziela porad zgodnie z istniejącymi wytycznymi. Aby zachować zgodność z przepisami zmienionego rozporządzenia (WE) nr 479/2009 dotyczącymi przejrzystości, Eurostat publikuje swoje porady[10], chyba że zainteresowane państwo członkowskie wniesie swój sprzeciw. W 2012 r. Eurostat udzielił porad w odniesieniu do następujących kwestii: podejścia księgowego do zastrzyków kapitałowych na rzecz banków irlandzkich, podejścia w zakresie zastrzyku kapitałowego („Gesellschafterzuschuss”) oraz państwowych gwarancji dla KA Finanz AG w Austrii, statystycznego rejestrowania wcześniejszych spłat kredytów hipotecznych po preferencyjnych kursach wymiany walut oraz powiązanej debaty dotyczącej opodatkowania na Węgrzech, rejestrowania zobowiązań płatniczych ustanowionych decyzją Trybunału z mocą wsteczną w Rumunii, podejścia metodologicznego do zastrzyków kapitałowych dokonywanych przez rząd w zakresie kapitału z aktualizacji wyceny banku Magyar Nemzeti Bank na Węgrzech oraz księgowania płatności związanych ze zwrotem nieprawidłowo obliczonych składek na ubezpieczenie społeczne w latach 2011-2012 w Rumunii.

2.2.4.     Aktualne kwestie dotyczące metodologii

Jak zwykle Eurostat zwrócił baczną uwagę na stosowanie zasad ESA95, a w szczególności na swoje ostatnie decyzje. Decyzje te zawarto w podręczniku dotyczącym deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, którego najnowszą wersję opublikowano w marcu 2012 r.[11] i który jest obecnie co roku uaktualniany.

W lipcu 2012 r. Eurostat opublikował decyzję w sprawie „Statystycznego rejestrowania niektórych operacji związanych z kredytami handlowymi zaciąganymi przez jednostki sektora instytucji rządowych i samorządowych”[12].

W kwietniu 2012 r. Eurostat opublikował wytyczne dotyczące „Wpływu decyzji podjętych podczas szczytów europejskich w latach 2011-2012 na deficyt i dług sektora instytucji rządowych i samorządowych w UE”[13]. W lipcu 2012 r. notą w sprawie „Wpływu dokapitalizowania banków na finanse rządowe”[14] uzupełniono poprzednie wytyczne, dostarczając wskazówek w zakresie zastrzyków kapitałowych na rzecz banków oraz klasyfikacji wpieranych publicznie „banków likwidujących złe aktywa”.

2.2.5.     Spójność z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych będącymi podstawą zgłaszanych danych

Terminy zgłaszania danych, określone w zmienionym rozporządzeniu (WE) nr 479/2009, czyli 1 kwietnia i 1 października każdego roku, wprowadzono w celu zapewnienia spójności z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych będącymi podstawą rocznych i kwartalnych danych, które zgłasza się do Eurostatu w różnych tabelach zgodnych z ESA95 służących do przekazywania danych. Eurostat dokonuje systematycznej analizy spójności notyfikacji w ramach procedury nadmiernego deficytu z innymi informacjami na temat rachunków sektora instytucji rządowych i samorządowych, stanowiących podstawę tych danych. Przykładowo sumy wydatków i dochodów sektora instytucji rządowych i samorządowych powinny być spójne ze zgłoszonymi danymi określającymi deficyt.

Ogólna spójność danych zgłaszanych w ramach procedury nadmiernego deficytu z rachunkami sektora instytucji rządowych i samorządowych zgłaszanymi zgodnie z ESA95 poprawiła się w ostatnich latach, jednak nadal jest lepsza dla danych niefinansowych niż finansowych. W przypadku danych zgłoszonych w październiku 2012 r., dane niefinansowe przedstawione w ramach procedury nadmiernego deficytu oraz w ramach tabel europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych (ESA) (zarówno roczne jak i kwartalne) były całkowicie spójne. Państwa członkowskie powinny jednak kontynuować działania mające na celu zapewnienie spójności danych zgłaszanych w tabelach przedstawianych w ramach procedury nadmiernego deficytu i tabelach ESA w przypadku danych finansowych. Znaczne niespójności między danymi zgłoszonymi w ramach procedury nadmiernego deficytu a danymi w kwartalnych rachunkach finansowych pojawiły się w przypadku danych zgłoszonych w październiku 2012 r. przez sześć państw członkowskich, natomiast niespójności między danymi zgłoszonymi w ramach procedury nadmiernego deficytu a danymi z rocznych rachunków finansowych ESA w zakresie zobowiązań finansowych wynikających z kredytów handlowych i zaliczek wystąpiły w przypadku jednej trzeciej państw członkowskich. Dane dotyczące długu w ramach procedury nadmiernego deficytu oraz kwartalne dane ESA dotyczące długu sektora instytucji rządowych i samorządowych były całkowicie spójne w przypadku wszystkich państw członkowskich.

2.3.        Publikacja

2.3.1.     Publikacja najważniejszych danych liczbowych i szczegółowych tabel sprawozdawczych

Artykuł 14 zmienionego rozporządzenia (WE) nr 479/2009 stanowi, że: „W terminie trzech tygodni od terminów składania sprawozdań,(…), Komisja (Eurostat) dostarcza danych dotyczących rzeczywistego deficytu publicznego i długu publicznego do celów stosowania Protokołu w sprawie procedury nadmiernego deficytu. Dane te dostarczane są poprzez opublikowanie.”

Dane dotyczące deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych opublikowano w dniach 23 kwietnia[15] i 22 października[16] 2012 r. wraz ze wszystkimi tabelami sprawozdawczymi, w formie przekazanej przez państwa członkowskie. Od stycznia 2012 r. w przybliżeniu co T+115 dni Eurostat publikuje komunikaty prasowe dotyczące kwartalnego długu Maastricht.

Eurostat publikuje także na swojej stronie internetowej roczne i kwartalne statystyki dotyczące finansów sektora instytucji rządowych i samorządowych, które stanowią podstawę danych zgłaszanych w ramach procedury nadmiernego deficytu, a także uwagi na temat wartości rezydualnej zmiany długu[17]. Eurostat publikuje też informacje dostarczane przez państwa członkowskie na temat interwencji rządowych podejmowanych w kontekście kryzysu finansowego[18] oraz dane na temat pożyczek międzyrządowych. W październiku 2012 r. Eurostat opublikował po raz pierwszy uwagi na temat stanu zobowiązań w zakresie kredytów handlowych oraz zaliczek[19].

Zgodnie ze zmienionym rozporządzeniem (WE) nr 479/2009 państwa członkowskie podają do wiadomości publicznej dane dotyczące rzeczywistego deficytu i długu. Wszystkie państwa członkowskie publikują dane na temat długu i deficytu na poziomie krajowym. Większość państw członkowskich poinformowała Eurostat o zwyczaju publikowania wszystkich swoich tabel sprawozdawczych. Pięć państw członkowskich publikuje jedynie część tabel sprawozdawczych, a jedno państwo członkowskie – Francja – nie publikuje tabel w ramach procedury nadmiernego deficytu na poziomie krajowym.

2.3.2.     Zastrzeżenia do jakości danych

Eurostat wyraził dwa zastrzeżenia dotyczące jakości danych zgłoszonych przez Irlandię w notyfikacji z kwietnia 2012 r. Zastrzeżenia te wycofano w okresie oceny w październiku 2012 r.

Irlandia: Eurostat wycofał przedstawione w kwietniu 2012 r. zastrzeżenie szczególne w sprawie danych zgłoszonych przez Irlandię, dotyczące faktu, że nie ukończono planów restrukturyzacji Allied Irish Banks oraz Irish Life & Permanent (w 2012 r. przemianowanego na Permanent TSB). Główny Urząd Statystyczny Irlandii oraz Eurostat zbadały zaktualizowane plany restrukturyzacji przesłane do unijnych organów ds. konkurencji. Plany te stanowią odpowiednią podstawę do podziału zastrzyków kapitałowych dokonanych w lipcu 2011 r. na rzecz Allied Irish Banks oraz Permanent TSB na elementy zwiększające deficyt oraz elementy niezwiększające deficytu. Podział ten został uwzględniony w skorygowanych danych zgłoszonych przez Irlandię.

Eurostat wycofał również przedstawione w kwietniu 2012 r. zastrzeżenie szczególne w sprawie danych zgłoszonych przez Irlandię, dotyczące klasyfikacji statystycznej National Asset Management Agency Investment Limited (NAMA-IL). Z dokumentów dostarczonych przez Główny Urząd Statystyczny Irlandii wynika, że w następstwie sprzedaży przez Irish Life udziałów w NAMA-IL prywatnemu inwestorowi spółka należy w większości do inwestorów prywatnych. Zgodnie z decyzją Eurostatu z dnia 15 lipca 2009 r. w sprawie interwencji publicznych w czasie kryzysu finansowego spółka celowa musi spełnić ten warunek, aby mogła zostać zaklasyfikowana poza sektorem instytucji rządowych i samorządowych.

2.3.3.     Korekty w zgłoszonych danych

Eurostat zmienił zgłoszone przez Zjednoczone Królestwo w kwietniu 2012 r. dane w ramach procedury nadmiernego deficytu. Zmiana ta została wycofana w okresie oceny w październiku 2012 r.

Zjednoczone Królestwo: Urząd Statystyczny Zjednoczonego Królestwa ponownie zaklasyfikował spółki Bradford & Bingley oraz Northern Rock Asset Management do sektora instytucji rządowych i samorządowych, zgodnie z rozdziałem na temat finansowego bilansowania długu w podręczniku dotyczącym deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych. W związku z tym Eurostat nie zmienia już danych dotyczących deficytu i długu zgłoszonych przez Zjednoczone Królestwo w odniesieniu do publicznych struktur finansowych bilansujących zadłużenie.

2.3.4.     Publikacja metadanych (wykazy[20])

Zmienione rozporządzenie (WE) 479/2009 stanowi, że wykazy przedstawiane w ramach procedury nadmiernego deficytu stanowią jedne z informacji statystycznych, które mają być przekazywane przez państwa członkowskie, aby umożliwić Eurostatowi sprawdzenie zgodności z zasadami ESA95. Ponadto stanowi ono, że krajowa publikacja tych wykazów jest obowiązkowa. Eurostat opublikował wykazy wszystkich państw członkowskich. Wszystkie państwa członkowskie z wyjątkiem Luksemburga i Niderlandów zgłosiły, że dokonały krajowych publikacji swoich wykazów przedstawianych w ramach procedury nadmiernego deficytu.

W 2012 r. Eurostat wprowadził nowy format wykazu przedstawianego w ramach procedury nadmiernego deficytu, w którym uwzględnione zostały zmiany strukturalne i który wymaga bardziej szczegółowych informacji (na przykład w odniesieniu do procedur zestawiania danych, wydzielania sektora instytucji rządowych i samorządowych, określonych transakcji, zarządzania jakością i wyjściowych źródeł danych itp.). Nowe wykazy w ramach procedury nadmiernego deficytu zostaną opublikowane przed końcem 2013 r.

3.           Wnioski

Eurostat wprowadza zmiany lub zastrzeżenia do jakości zgłoszonych danych, począwszy od 2006 r. W październiku 2012 r. po raz pierwszy Eurostat nie wyraził zastrzeżeń ani nie wprowadził zmian w danych przekazanych w ramach procedury nadmiernego deficytu. Podczas notyfikacji w ramach procedury nadmiernego deficytu w październiku 2012 r. Eurostat wycofał również dwa zastrzeżenia wyrażone w odniesieniu do Irlandii oraz anulował zmianę danych przedstawionych przez Zjednoczone Królestwo w kwietniu 2012 r.

Eurostat dostrzega ogólną poprawę spójności i kompletności zgłoszonych danych. Niemniej jednak nadal istnieją kwestie wymagające rozwiązania, a państwa członkowskie powinny dołożyć starań, aby poprawić zakres i jakość zgłoszonych danych dotyczących kredytów handlowych oraz kompletność danych dotyczących instytucji rządowych i samorządowych niższego szczebla. Eurostat również ściśle monitoruje funkcjonowanie systemu sprawozdawczości w regionach autonomicznych oraz systemu rejestracji interwencji podejmowanych przez rząd w kontekście kryzysu finansowego (dokapitalizowanie banków).

W opinii Eurostatu w 2012 r. nadal czyniono postępy w poprawie jakości zgłaszanych danych fiskalnych. Generalnie państwa członkowskie przekazały informacje lepszej jakości, zarówno w odniesieniu do tabel notyfikacji procedury nadmiernego deficytu, jak i innych istotnych sprawozdań statystycznych.

[1]               Dz.U. L 145 z 10.6.2009, s. 1.

[2]               Dz.U. L 310 z 30.11.1996, s. 1.

[3]               Artykuł 3 ust. 1 i 3 zmienionego rozporządzenia (WE) nr 479/2009.

[4]               Zob. oświadczenia do protokołu Rady z dnia 22 listopada 1993 r.

[5]               Dostarczanie danych planowanych w tabelach procedury nadmiernego deficytu innych niż tabele 1 i 2A nie jest wyraźnie wymagane w zmienionym rozporządzeniu Rady (WE) nr 479/2009.

[6]               Tabele notyfikacji procedury nadmiernego deficytu zgłoszone przez państwa członkowskie można znaleźć na stronie internetowej Eurostatu. Zob. http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/excessive_deficit/edp_notification_tables.

[7]               Wspomniany kwestionariusz składa się z trzynastu sekcji wymagających podania danych liczbowych, a czasem jakościowych, w licznych dziedzinach, jak np. transakcje podatkowe i dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne oraz transakcje w ramach budżetu UE, zakup sprzętu wojskowego, gwarancje rządowe, umorzenie zadłużenia, wkłady kapitałowe udzielane przez władze publiczne spółkom publicznym, partnerstwa publiczno-prywatne itd.

[8]               Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/documents/Background_note_fin_crisis_Oct_2012_final.pdf

[9]               Zob. sekcja 2.1.

[10]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/methodology/advice_member_states

[11]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/product_details/publication?p_product_code=KS-RA-12-003

[12]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/documents/Statist.record.of_some_operations_rel.to_trade_credits_i.pdf

[13]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/documents/Note_on_statistical_implications_of_summits-updated-12_A.pdf

[14]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/documents/The_impact_of_bank_recapitalisations_on_government_fina1.pdf

[15]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/2-23042012-AP/EN/2-23042012-AP-EN.PDF

[16]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/2-22102012-AP/EN/2-22102012-AP-EN.PDF

[17]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/STOCK_FLOW_2012_OCT/EN/STOCK_FLOW_2012_OCT-EN.PDF.

[18]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/excessive_deficit/supplementary_tables_financial_turmoil

[19]             Zob.: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/government_finance_statistics/documents/Note_on_AF.71L-Oct_2012.pdf

[20]             Wykazy metod, procedur i źródeł wykorzystanych do opracowania danych dotyczących rzeczywistego deficytu i długu oraz rachunków sektora instytucji rządowych i samorządowych będących podstawą tych danych.