22.12.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 318/12

1.1

Komitet Regionów konsekwentnie – w tym w formułowanych ostatnio opiniach - popierał proces rozpoczęty w Lizbonie, uwzględniający ścisłe powiązania pomiędzy polityką gospodarczą, polityką zatrudnienia i polityką społeczną;

1.2

Komunikat Komisji stanowi ważny krok naprzód w procesie rozpoczętym podczas szczytu w Lizbonie w zakresie ochrony społecznego wymiaru polityk europejskich;

1.3

W dokumencie tym Komisja ujawnia swój zamiar realizacji celów wyznaczonych przez Agendę Polityki Społecznej, popartą już wcześniej przez Komitet, szczególnie w kontekście corocznej oceny wyników realizacji Agendy Polityki Społecznej;

1.4

KR przyjmuje z zadowoleniem fakt, że dokument Komisji jest tak szczegółowy i stanowi kompleksowe podejście do omawianego zagadnienia;

1.5

KR przyjmuje z zadowoleniem podjęte przez Komisję próby zmierzenia się z różnymi aspektami polityki społecznej i opracowania propozycji w zakresie różnych dziedzin, dotyczących ich wielorakich aspektów; są to działania, które muszą być podjęte na wszystkich poziomach – europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym – celem zapewnienia wysokiej jakości życia wszystkim obywatelom Europy;

1.6

KR jest przekonany o wykazanej również w licznych dokumentach Komisji potrzebie rozwijania najbardziej właściwych struktur, wykorzystujących i realizujących europejski potencjał w zakresie zatrudnienia, który jest niezmiernie wysoki;

1.7

KR stwierdza i podkreśla, jak wielką wartość z punktu widzenia jakości życia każdej osoby przedstawia możliwość znalezienia pracy, satysfakcjonującej zarówno pod względem finansowym, jak i zawodowym;

1.8

KR przyjmuje z zadowoleniem rozumienie pojęcia opieki społecznej przyjęte w komunikacie - nie jako systemu, który zwalnia jednostkę z odpowiedzialności za jakość własnego życia, lecz jako środka, który może wesprzeć jednostkę, dodając jej pewności siebie i stwarzając niezbędne warunki socjalne, by mogła ona odgrywać w pełni należną jej rolę obywatela europejskiego, zamiast pozostawać w stanie ubóstwa i wykluczenia społecznego;

1.9

KR wraz z Komisją podkreśla konieczność podjęcia działań prewencyjnych i rehabilitacyjnych, zapobiegających biedzie i wykluczeniu społecznemu w najbardziej zagrożonych grupach ludności;

1.10

KR wraz z Komisją zwraca uwagę na fakt, że usługi publiczne świadczone przez władze lokalne i regionalne, w szczególności opieka nad dziećmi, zajęcia edukacyjno-wychowawcze dla dzieci oraz opieka społeczna dla osób starszych i niepełnosprawnych, są niezmiernie ważne, jeżeli obywatelom europejskim ma się dać szansę znalezienia satysfakcjonującego zatrudnienia;

1.11

KR przyjmuje z zadowoleniem w szczególności nacisk, jaki położono na potrzebę wspierania usług dla osób starszych, a także podkreśla, że usług tych nie należy pojmować tylko w kategoriach ośrodków opieki nad osobami starszymi poza ich rodzinami. W świetle doświadczeń zdobytych na szczeblu lokalnym i regionalnym, okazuje się, że najbardziej wartościowymi usługami, umożliwiającymi zapewnienie dobrego samopoczucia zarówno osobie starszej, jak i jej rodzinie, są usługi świadczone – a miarę możliwości - w domu danej osoby;

1.12

Komitet Regionów przyjmuje do wiadomości powody, dla których w dokumencie tym nie ma informacji odnośnie krajów akcesyjnych, a mianowicie fakt, że Komisja sporządzając go posłużyła się specjalnymi kwestionariuszami, które rozesłała również do krajów akcesyjnych; nie otrzymała jednak od nich pełnych odpowiedzi i dlatego też nie mogła ich uwzględnić w ocenie strategii przyjętych w celu zwiększenia zatrudnienia.

2.1

Odnosząc się do środków rehabilitacyjnych wymienionych przez Komisję, a mających na celu reintegrację zawodową zagrożonych grup społecznych, takich jak osoby niepełnosprawne, zwraca uwagę na fakt, że potrzebne są autentyczne działania o charakterze socjalnym, a nie tylko medycznym, jak to zdaje się twierdzić Komisja w swym komunikacie. W wielu przypadkach powrót do pracy jest przecież utrudniony nie tylko ze względów zdrowotnych lub fizycznych, ale również z przyczyn materialnych, psychicznych, behawioralnych czy socjalnych; Komisja powinna zatem położyć większy nacisk (i to nie tylko we wnioskach) na rolę władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu bardziej kompleksowych działań socjalnych i zdrowotnych w takich przypadkach. Działania te muszą oczywiście iść w parze z rzeczywistymi działaniami rehabilitacyjnymi w medycznym rozumieniu tego słowa, oraz być wdrażane przede wszystkim za pomocą programów na szczeblu krajowym;

2.2

wyraża wcześniej już sygnalizowaną w innych opiniach potrzebę usprawnienia działań w dziedzinie opieki społecznej i zsynchronizowania ich z działaniami polityki gospodarczej i zatrudnienia; należy również przyjąć przepisy dla władz lokalnych i regionalnych, które są najlepszymi organami do kontaktowania się z najbardziej zagrożonymi grupami społecznymi, a także do konsultacji i angażowania się we wszystkie tego typu przypadki;

2.3

wzywa Komisję do położenia większego nacisku na rolę organizacji pozarządowych, o których nie ma mowy w komunikacie, a których praca u boku władz regionalnych i lokalnych jest niezmiernie istotna – dostarczają one bowiem praktycznych rozwiązań problemów społecznych, przede wszystkim stwarzając osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym możliwość zetknięcia się na nowo ze światem pracy, a w tym również z władzami lokalnymi i regionalnymi;

2.4

zaleca, by Komisja miała nadal na uwadze, tak jak w dokumencie, którego dotyczy niniejsza opinia, sformułowane już kluczowe zalecenia odnośnie modernizacji opieki społecznej, które są jednocześnie celami przyjętymi przez Radę Europejską w Lizbonie: wysoka jakość miejsc pracy, bezpieczne systemy emerytalne, integracja społeczna i ochrona zdrowia;

2.5

mając na względzie Trzeci Raport o Spójności Gospodarczej i Społecznej przedstawiony przez Komisję Europejską 18 lutego 2004 r., który stwierdza, że „pewne utrudnienia spowodowane położeniem geograficznym lub warunkami naturalnymi mogą pogłębić problemy związane z rozwojem, zwłaszcza w regionach peryferyjnych Unii i na wielu wyspach”, Komisja powinna podjąć działania skierowane na złagodzenie tychże utrudnień, poprzez wspieranie lub zorganizowanie takich środków jak nauczanie czy zachęty dla wysp i peryferyjnych regionów Unii, aby zmodernizować system opieki społecznej w celu zwiększenia liczby i poprawy jakości miejsc pracy dla ich własnych obywateli, w szczególności tych, którzy mają trudności ze znalezieniem pracy z dala od swoich rodzinnych miejscowości;

2.6

ponownie wyraża swe przekonanie, że jeżeli zgodnie z założeniem Europa ma się zbliżyć do swoich obywateli oraz stać się bardziej demokratyczna i przejrzysta, władze lokalne i regionalne oraz społeczeństwo obywatelskie, w szczególności za pośrednictwem organizacji pozarządowych, muszą w większym stopniu uczestniczyć w opracowywaniu, wdrażaniu i ocenie polityk gospodarczych, społecznych i dotyczących zatrudnienia;

2.7

w odniesieniu do komunikatu, o którym mowa, ponawia uwagi przedstawione w opinii (CdR 15/2003) w sprawie przeglądu Europejskiej Strategii Zatrudnienia oraz wytycznych dotyczących zatrudnienia na 2003 r., opartej na komunikacie Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie analizy pięciu lat Europejskiej Strategii Zatrudnienia (COM(2002) 416 final) oraz na komunikacie dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów w sprawie przyszłości Europejskiej Strategii Zatrudnienia: Strategii na rzecz pełnego zatrudnienia i lepszych miejsc pracy dla wszystkich (COM (2003) 6 final), a mianowicie że:

2.8

wzywa Komisję do konsekwentnego podkreślania we wszystkich komunikatach dotyczących zagadnień związanych z potrzebą uelastycznienia rynku pracy konieczności zapewnienia wsparcia pracownikom, którzy decydują się na zmianę swojej drogi zawodowej; brak odpowiednich narzędzi opieki społecznej w ramach ochrony socjalnej zagraża elastyczności rynku pracy, która jest istotna szczególnie w chwili obecnej, w warunkach rynku globalnego;

2.9

jest przekonany, że podstawowe zabezpieczenie ekonomiczne jest równie ważne dla pracowników mało zarabiających, jak i dla tych zajmujących stanowiska związane ze średnią i dużą odpowiedzialnością. Ponadto konieczne jest wsparcie na rzecz kształcenia i przekwalifikowywania;

2.10

stwierdza, że systemy opieki społecznej, szczególnie świadczenia natury finansowej, powinny angażować pracodawców, którym łatwiej będzie monitorować indywidualne przypadki i dzięki temu podejmować odpowiednie działania mające na celu zachęcenie do powrotu do pracy osób takich jak niepełnosprawni, na przykład pomagając im w znalezieniu miejsca pracy w tej samej lub innej firmie;

2.11

zaleca podjęcie wszelkich koniecznych działań w celu uświadomienia wszystkim Państwom Członkowskim UE wagi wytycznych zaproponowanych przez Komisję we wnioskach komunikatu oraz kluczowej roli władz lokalnych i regionalnych - bez uszczerbku dla pełnej niezależności ustawodawczej każdego Państwa Członkowskiego w tej dziedzinie polityki społecznej.