20.5.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 131/15

(1)

Dyrektywa 2014/59/UE nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia ochrony niektórych kategorii uzgodnień w sytuacji częściowego przeniesienia aktywów, praw lub zobowiązań instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją. Taka sama ochrona wymagana jest w przypadku, gdy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przymusowo zmienia warunki umowy, której stroną jest instytucja objęta restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją. Ochrona ta ma na celu zapobiec – w sytuacji, gdy dokonano częściowego przeniesienia lub zmiany umowy – podziałowi aktywów, praw i zobowiązań, które są powiązane na mocy przedmiotowych uzgodnień.

(2)

Celem zapewnienia właściwego stosowania tej ochrony konieczne jest dokładne wskazanie rodzajów uzgodnień objętych zakresem każdej z kategorii określonych w dyrektywie 2014/59/UE. Najodpowiedniejszą metodą dokonania tej identyfikacji jest dokonanie uzupełnienia szczegółowych zasad i definicji ustanowionych na podstawie dyrektywy 2014/59/UE. Jest to lepsze rozwiązanie niż ustanowienie wykazu konkretnych uzgodnień, które mogą być zawierane w ramach różnych krajowych porządków prawnych państw członkowskich, ponieważ tego rodzaju wykaz byłby trudny do sporządzenia i wymagałby ciągłej aktualizacji. Jako takie niniejsze rozporządzenie powinno wyjaśniać i ograniczać, w razie potrzeby, zakres stosowania różnych form ochrony przewidzianych w dyrektywie 2014/59/UE w odniesieniu do poszczególnych kategorii uzgodnień.

(3)

Poszczególne kategorie uzgodnień określone w art. 76 ust. 2 dyrektywy 2014/59/UE są w różnym stopniu uszczegółowione: niektóre kategorie zostały w pełni sprecyzowane, natomiast inne zostały określone w bardziej ogólny sposób. Ponadto niektóre kategorie odnoszą się do jednego rodzaju stosunków umownych i zobowiązań bądź do ich ograniczonego zestawu, podczas gdy inne dotyczą większej liczby oraz otwartego zakresu zobowiązań, transakcji i stosunków umownych. Te ostatnie kategorie mogłyby potencjalnie objąć wszystkie stosunki prawne i umowne między daną instytucją a jednym lub kilkoma kontrahentami. Jeżeli te kategorie uzgodnień byłyby w pełni chronione, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogłyby mieć trudności z dokonywaniem częściowych przeniesień, o ile w ogóle byłyby w stanie je realizować. Dlatego też należy uniknąć nadmiernej ochrony, która mogłaby potencjalnie obejmować wszystkie aktywa, prawa i zobowiązania między instytucją a jej kontrahentami.

(4)

Niektóre kategorie chronionych uzgodnień zostały zdefiniowane w dyrektywie 2014/59/UE w szerszy sposób. Aby zwiększyć pewność co do zakresu zastosowania, a mianowicie w odniesieniu do uzgodnień dotyczących zabezpieczeń, uzgodnień dotyczących potrącenia i kompensowania sald oraz uzgodnień dotyczących finansowania strukturyzowanego, kategorie te należy bardziej doprecyzować. Rozporządzenie delegowane nie powinno uniemożliwiać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w przypadku przeniesień częściowych dalszego doprecyzowania tego rodzaju uzgodnień dotyczących potrącenia i kompensowania sald, które mają podlegać ochronie w przypadku indywidualnych przeniesień częściowych, jeżeli uzgodnienia te są uznawane do celów ograniczenia ryzyka zgodnie z mającymi zastosowanie zasadami ostrożnościowymi, a ochrona, w szczególności poprzez uniemożliwienie rozdziału, jest warunkiem takiego uznania. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć możliwość podjęcia decyzji w sprawie takiej rozszerzonej ochrony w indywidualnych przypadkach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

(5)

Kontrahenci instytucji mogą uzgodnić ogólne (catch-all) umowy o kompensowaniu (set-off), obejmujące wszystkie możliwe prawa i zobowiązania między stronami. W rezultacie tego rodzaju umowy wszelkie zobowiązania między stronami byłyby chronione przed ich rozdzieleniem. Sprawiłoby to, że dokonanie częściowego przeniesienia w stosunku do danego kontrahenta stałoby się niewykonalne i zagroziłoby zasadniczo możliwości stosowania tego instrumentu, ponieważ organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogłyby nawet nie być w stanie ustalić, które zobowiązania są objęte tymi uzgodnieniami. Należy zatem dodatkowo wyjaśnić, że ogólne umowy o kompensowaniu (typu catch-all lub sweep-up) dotyczące kompensowania sald i potrącenia, obejmujące wszystkie możliwe aktywa, prawa i zobowiązania między stronami, nie powinny kwalifikować się jako chronione uzgodnienia.

(6)

Z art. 80 dyrektywy 2014/59/UE wynika, że jakiekolwiek zawężenie zakresu definicji chronionych uzgodnień w oparciu o art. 76 ust. 2 dyrektywy 2014/59/UE nie powinno mieć wpływu na funkcjonowanie systemów handlowych, rozliczeniowych i rozrachunkowych, o ile systemy te wchodzą w zakres art. 2 lit. a) dyrektywy 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (2). Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być zatem zobowiązane do ochrony wszystkich rodzajów uzgodnień, o których mowa w art. 76 ust. 2 dyrektywy 2014/59/UE, które są związane z działalnością kontrahenta jako kontrahenta centralnego (CCP). Obejmuje to, między innymi, działalność objętą funduszem na wypadek niewykonania zobowiązania zgodnie z art. 42 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 (3).

(7)

To samo odnosi się do aktywów, praw i zobowiązań dotyczących systemów płatności i rozrachunku papierów wartościowych. Ponieważ uzgodnienia dotyczące kompensowania sald objęte zakresem dyrektywy 98/26/WE są zabezpieczone na wypadek niewypłacalności, powinny być one także chronione – w celu zachowania spójności – na podstawie art. 76 dyrektywy 2014/59/UE. Właściwe jest jednakże rozszerzenie zakresu ochrony wynikającej z art. 76 ust. 2 wspomnianej dyrektywy na wszystkie uzgodnienia z systemami płatności i rozrachunku papierów wartościowych oraz, w stosownych przypadkach, związane z ich działalnością.

(8)

Potrzeba doprecyzowania zakresu, w jakim uzgodnienia korzystają w pewnych przypadkach z zabezpieczeń wynikających z art. 76 ust. 2 dyrektywy 2014/59/UE, nie powinna zasadniczo uniemożliwiać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji ochrony wszelkich kategorii uzgodnień, które można zaliczyć do jednej z kategorii określonych w tym artykule i które są chronione w ramach postępowania dotyczącego niewypłacalności przed rozdziałem aktywów, praw i zobowiązań objętych tymi porozumieniami na mocy ich krajowego prawa dotyczącego niewypłacalności, w tym krajowych przepisów transponujących dyrektywę 2001/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4). Ma to miejsce w przypadku, gdy wierzyciel nadal korzysta z praw wynikających z uzgodnienia, o ile cała transakcja nie została unieważniona na mocy krajowego prawa dotyczącego niewypłacalności. Odnosi się to w szczególności do uzgodnień dotyczących zabezpieczeń oraz uzgodnień dotyczących potrącenia i kompensowania sald, które są chronione na mocy krajowego prawa dotyczącego niewypłacalności,

1)

„sekurytyzacja” oznacza sekurytyzację określoną w art. 4 ust. 1 pkt 61 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (5);

2)

„umowy o kompensowaniu zobowiązań” oznaczają umowy o kompensowaniu zobowiązań określone w art. 295 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

1)

uzgodnienia określające gwarancje, zabezpieczenia osobiste i poręczenia;

2)

zastawy i inne zabezpieczenia rzeczowe;

3)

ustalenia w zakresie udzielania pożyczek papierów wartościowych, które nie oznaczają przeniesienia pełnej własności zabezpieczenia i które obejmują udzielenie przez jedną stronę (pożyczkodawcę) pożyczki papierów wartościowych drugiej stronie (pożyczkobiorcy) w zamian za opłatę lub zapłatę odsetek i w których pożyczkobiorca zapewnia pożyczkodawcy zabezpieczenie przez okres trwania pożyczki.

a)

jeżeli uzgodnienia są związane z działalnością kontrahenta jako kontrahenta centralnego, zwłaszcza w przypadku działalności objętej funduszem na wypadek niewykonania zobowiązania, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 648/2012;

b)

jeżeli uzgodnienia dotyczą praw i obowiązków odnośnie do systemów określonych w art. 2 lit. a) dyrektywy 98/26/WE lub innych systemów płatności lub rozrachunku papierów wartościowych i są związane z ich działalnością jako systemów płatności lub rozrachunku papierów wartościowych.

a)

jeżeli uzgodnienia są związane z działalnością kontrahenta jako kontrahenta centralnego, zwłaszcza w przypadku działalności objętej funduszem na wypadek niewykonania zobowiązania, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 648/2012;

b)

jeżeli uzgodnienia dotyczą praw i obowiązków odnośnie do systemów określonych w art. 2 lit. a) dyrektywy 98/26/WE lub innych systemów płatności lub rozrachunku papierów wartościowych i są związane z ich działalnością jako systemów płatności lub rozrachunku papierów wartościowych;

a)

ochrony każdego rodzaju uzgodnień, które mogą zostać zaliczone do jednej z kategorii określonych w art. 76 ust. 2 lit. a), c), d) i f) dyrektywy 2014/59/UE i które są chronione w ramach zwykłego postępowania dotyczącego niewypłacalności przed czasowym lub bezterminowym rozdziałem, zawieszeniem lub anulowaniem aktywów, praw i zobowiązań objętych zakresem tych uzgodnień na mocy ich krajowego prawa dotyczącego niewypłacalności, w tym krajowych przepisów transponujących dyrektywę 2001/24/WE,

b)

ochrony każdego rodzaju uzgodnień, które nie są objęte zakresem art. 76 ust. 2 dyrektywy 2014/59/UE i które są chronione w ramach zwykłego postępowania dotyczącego niewypłacalności przed czasowym lub bezterminowym rozdziałem, zawieszeniem lub anulowaniem aktywów, praw i zobowiązań objętych zakresem tych uzgodnień na mocy ich krajowego prawa dotyczącego niewypłacalności, w tym krajowych przepisów transponujących dyrektywę 2001/24/WE.

a)

sekurytyzacje, w których ekspozycje bazowe zostały umieszczone w transzach i przekazane poprzez pełne przeniesieniu tytułu z bilansu jednostki inicjującej do instytucji lub podmiotu objętej(-ego) restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją (sekurytyzacja stanowiąca prawdziwą sprzedaż);

b)

sekurytyzacje za pomocą instrumentów umownych, w przypadku których aktywa bazowe pozostają w bilansie instytucji lub podmiotu objętej(-ego) restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją (syntetyczna sekurytyzacja).