(1)

Unia jest światowym liderem w produkcji wina. W latach gospodarczych od 2014/2015 do 2018/2019 średnia roczna produkcja wina w Unii wynosiła 167,6 mln hektolitrów. Rok gospodarczy w sektorze wina trwa od dnia 1 sierpnia do dnia 31 lipca następnego roku. Udział Unii w światowych obszarach uprawy winorośli wynosi 45 %, w światowej produkcji – 65 %, w światowej konsumpcji – 60 %, a w wywozie do państw trzecich – 70 %. Pięć państw, w których produkuje się najwięcej wina w Unii, wg malejącej kolejności produkcji to: Włochy, Francja, Hiszpania, Niemcy i Portugalia.

(2)

Ze względu na pandemię COVID-19 oraz znaczne ograniczenia przemieszczania się osób, jakie wprowadzono w państwach członkowskich, plantatorzy winogron do produkcji wina i producenci wina doświadczyli zakłóceń gospodarczych, które doprowadziły do trudności finansowych i problemów z płynnością finansową.

(3)

Rozprzestrzenianie się choroby oraz wprowadzone środki ograniczyły dostępność siły roboczej, co upośledziło w szczególności etapy produkcji, przetwarzania i transportu winogron do produkcji wina oraz wina.

(4)

Obowiązkowe zamknięcie restauracji, hoteli, i barów oraz odwołanie świąt i uroczystości, takich jak: śluby, urodziny i wydarzenia biznesowe, w Unii i w państwach trzecich spowodowały wstrzymanie działalności w sektorach hotelarstwa i gastronomii przez kilka miesięcy. Ponadto działalność turystyczna i winiarska, taka jak degustacje, targi oraz zakupy i konsumpcja u źródła, była poważnie zakłócona w większości państw członkowskich od marca 2020 r.

(5)

W rezultacie nastąpiły znaczące zmiany w strukturze popytu na wino. Popyt konsumpcyjny przesunął się w kierunku domowej konsumpcji wina. Podczas gdy konsumenci zwiększyli domową konsumpcję niektórych produktów sektora wina, ten wzrost domowej konsumpcji nie zrekompensował spadku popytu w branży hotelarsko-gastronomicznej.

(6)

Zamknięcie restauracji i innych placówek branży hotelarsko-gastronomicznej spowodowało spadek obrotów producentów wina. W Niemczech producenci wina utracili 50 % obrotu w pierwszym kwartale 2020 r. z powodu braku sprzedaży do restauracji. O 23 % zmniejszyła się również sprzedaż do wyspecjalizowanych sklepów z winem, które często sprzedają wina wyższej klasy. Według szacunków branży dla całej Unii zamknięcia restauracji, barów i hoteli doprowadziły od początku zamknięcia restauracji w połowie marca do końca maja 2020 r. do obniżenia o 30 % ilości sprzedanego wina oraz do spadku wartości sprzedaży o 50 % w stosunku do sprzedaży przed zamknięciem.

(7)

Pomimo niedawnego złagodzenia niektórych środków i niektórych ograniczeń przemieszczania się, w tym ponownego otwarcia restauracji i placówek branży hotelarsko-gastronomicznej, nie przewiduje się unormowania się sytuacji w ciągu najbliższych 6 miesięcy. Restauracje i inne placówki branży hotelarsko-gastronomicznej będą musiały przestrzegać warunków utrzymywania dystansu fizycznego, które ograniczają liczbę klientów. Ponadto w wielu państwach członkowskich nadal obowiązują pewne ograniczenia dotyczące wielkości zgromadzeń publicznych, w tym wydarzeń prywatnych takich jak śluby, gdzie tradycyjnie konsumuje się wino.

(8)

Oczekuje się, że turystyka światowa, która w drugim kwartale 2020 r. odnotuje spadek obrotów o 70 %, również nie zostanie wznowiona w ciągu najbliższych 6 miesięcy w wystarczającym zakresie, aby zrekompensować brak konsumpcji w restauracjach w okresie, w którym obowiązywały znaczne ograniczenia w przemieszczaniu się.

(9)

Ogólnie szacuje się, że konsumpcja wina w Unii w roku gospodarczym 2019/2020 spadnie do 108 mln hektolitrów. Jest to ogólny spadek konsumpcji o ponad 8 % w roku gospodarczym 2019/2020 w porównaniu ze średnią z ostatnich 5 lat gospodarczych.

(10)

Dla unijnego sektora wina szczególne znaczenie ma wywóz do państw trzecich. W 2019 r. wartość wywozu wyniosła 12,1 mld euro. Podczas pandemii COVID-19 na wywóz wpływ miały wyzwania logistyczne oraz zmniejszenie konsumpcji spowodowane ograniczeniami w przemieszczaniu się nałożonymi również w państwach trzecich. Wybuch pandemii COVID-19 w Chinach spowodował znaczne zatory w portach w tym kraju i w innych miejscach oraz zwiększenie liczby odwołanych kursów (ang. blank sailing), co doprowadziło do coraz mniejszej ilości kontenerów, znacznego wzrostu stawek frachtowych i opóźnień wysyłki eksportowanych towarów. Ponadto unijny wywóz wina odczuwał już wcześniej negatywny wpływ wzrostu ceł przywozowych nałożonych przez Stany Zjednoczone na niektóre produkty przywożone z Unii. Od października 2019 r. Stany Zjednoczone, które są głównym rynkiem eksportowym unijnego wina, wprowadziły w odniesieniu do unijnych win niemusujących cła przywozowe ad valorem w wysokości 25 %.

(11)

Ogólnie oczekuje się, że wywóz wina z Unii do państw trzecich spadnie o 14 % w roku gospodarczym 2019/2020, zarówno w porównaniu z poprzednim rokiem gospodarczym, jak i w porównaniu ze średnią z ostatnich 5 lat gospodarczych. W porównaniu z majem 2019 r. wywóz win z Francji, Włoch i Hiszpanii do państw trzecich znacznie się zmniejszył w maju 2020 r.: wywóz win francuskich do państw trzecich zmniejszył się o 33 % pod względem wielkości i o 55 % pod względem wartości; wywóz win włoskich do państw trzecich zmniejszył się o 22 % pod względem wielkości i o 26 % pod względem wartości; a wywóz win hiszpańskich do państw trzecich zmniejszył się o 63 % pod względem wielkości i o 43 % pod względem wartości. Szczególnie silny był wpływ na wywóz win musujących na podstawie tych samych okresów odniesienia. Według szacunków przemysłu winiarskiego w maju 2020 r. wywóz szampana do Stanów Zjednoczonych i Chin zmniejszył się o 64 % pod względem wielkości i 55 % pod względem wartości, wywóz prosecco do państw trzecich zmalał o 27 % pod względem wielkości i o 32 % pod względem wartości, a wywóz cava do państw trzecich zmniejszył się o 40 % pod względem ilości i wartości.

(12)

Ponadto obecnie duże ilości wina są przechowywane ze względu na wyjątkowe zbiory w wysokości 174,4 mln hektolitrów w roku gospodarczym 2018/2019, co zwiększyło początkowe zapasy w roku gospodarczym 2019/2020 o 14 % w porównaniu z rokiem gospodarczym 2018/2019. Niesprzedane wino będzie musiało być przechowywane.

(13)

Powyższe okoliczności prowadzą do zakwalifikowania tych zdarzeń jako okresu poważnych zakłóceń równowagi na rynku.

(14)

Aby pomóc plantatorom winorośli i producentom wina odzyskać równowagę w tym okresie poważnych zakłóceń równowagi na rynku, należy umożliwić zawieranie porozumień i wydawanie decyzji przez rolników, zrzeszenia rolników lub związki takich zrzeszeń lub uznane organizacje producentów, zrzeszenia uznanych organizacji producentów i uznane organizacje międzybranżowe w sektorze winogron do produkcji wina oraz wina na zasadzie tymczasowości przez okres 6 miesięcy. Środki te obejmują: (i) przekształcanie i przetwarzanie; (ii) przechowywanie; (iii) wspólną promocję; (iv) wymogi jakościowe; oraz (v) tymczasowe planowanie produkcji.

(15)

Takie porozumienia i decyzje mogą na przykład obejmować: (i) przetwarzanie wina do innych celów, takich jak destylacja wina w alkohol; (ii) tworzenie i poszukiwanie możliwości przechowywania większej ilości wina, które ma być przechowywane; (iii) promocję konsumpcji wina; (iv) uzgodnienie wymogów jakościowych, które ograniczałyby wprowadzanie do obrotu win do tych win, które spełniają takie wymogi; oraz (v) planowanie działań mających na celu zmniejszenie wielkości przyszłych zbiorów.

(16)

Należy tymczasowo zezwolić na zawieranie porozumień i wydawanie decyzji przez okres 6 miesięcy. Nadchodzące zbiory w roku gospodarczym 2020/2021, począwszy od sierpnia 2020 r., oraz przygotowanie do obchodów zakończenia roku, kiedy to konsumowane i wywożone są zwłaszcza wina wysokiej klasy i wina musujące, to okresy, w których można oczekiwać, że wspomniane środki będą miały największy wpływ.

(17)

Zgodnie z art. 222 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 zezwolenia udziela się, jeśli nie zakłóca ono funkcjonowania rynku wewnętrznego i jeśli te porozumienia i decyzje mają na celu wyłącznie ustabilizowanie danego sektora. Te szczególne warunki wykluczają porozumienia i decyzje, które bezpośrednio lub pośrednio prowadzą do podziału rynków, dyskryminacji ze względu na przynależność państwową lub do ustalania cen. Jeżeli porozumienia i decyzje nie spełniają tych warunków lub przestały spełniać te warunki, ma do nich zastosowanie art. 101 ust. 1 Traktatu.

(18)

Zezwolenie przewidziane w niniejszym rozporządzeniu powinno obejmować swoim zasięgiem terytorium Unii, gdyż poważne zakłócenia równowagi na rynku występują w całej Unii.

(19)

Aby państwa członkowskie były w stanie ocenić, czy porozumienia i decyzje dotyczące winogron do produkcji wina oraz wina nie zakłócają funkcjonowania rynku wewnętrznego i mają na celu wyłącznie ustabilizowanie sektora wina, właściwym organom państwa członkowskiego mającego największy udział w szacowanej wielkości produkcji winogron do produkcji wina oraz wina objętej tymi porozumieniami lub decyzjami, w tym organom ochrony konkurencji tego państwa, należy przekazywać informacje na temat zawartych porozumień i wydanych decyzji oraz na temat objętej nimi wielkości produkcji winogron do produkcji wina oraz wina, a także okresu, którego dotyczą.

(20)

Biorąc pod uwagę poważne zakłócenia równowagi na rynku, konieczność uwzględnienia istniejących zapasów wina, spadek konsumpcji i straty na rynkach eksportowych, a także aby pomóc w odbudowie sektora wina w okresie, w którym złagodzone są ograniczenia emisji COVID-19, w tym do obchodów zakończenia roku i po nich, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu.

(21)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych,