This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 42014X1107(02)
Regulation No 115 of the Economic Commission for Europe of the United Nations (UN/ECE) Uniform provisions concerning the approval of: I. specific LPG (liquefied petroleum gases) retrofit systems to be installed in motor vehicles for the use of LPG in their propulsion system; — II. specific CNG (compressed natural gas) retrofit systems to be installed in motor vehicles for the use of CNG in their propulsion system
Regulamin nr 115 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) – Jednolite przepisy dotyczące homologacji: I. specjalnych dodatkowych układów zasilania LPG (skroplonym gazem węglowodorowym), które mają być instalowane w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania LPG w ich układzie napędowym, – II. specjalnych dodatkowych układów zasilania CNG (sprężonym gazem ziemnym), które mają być instalowane w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania CNG w ich układzie napędowym
Regulamin nr 115 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) – Jednolite przepisy dotyczące homologacji: I. specjalnych dodatkowych układów zasilania LPG (skroplonym gazem węglowodorowym), które mają być instalowane w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania LPG w ich układzie napędowym, – II. specjalnych dodatkowych układów zasilania CNG (sprężonym gazem ziemnym), które mają być instalowane w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania CNG w ich układzie napędowym
Dz.U. L 323 z 7.11.2014, p. 91–137
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
In force
7.11.2014 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 323/91 |
Jedynie oryginalne teksty EKG ONZ mają skutek prawny w świetle międzynarodowego prawa publicznego. Status i datę wejścia w życie niniejszego regulaminu należy sprawdzać w najnowszej wersji dokumentu EKG ONZ dotyczącego statusu TRANS/WP.29/343, dostępnej pod adresem:
http://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29fdocstts.html
Regulamin nr 115 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) – Jednolite przepisy dotyczące homologacji:
I. |
specjalnych dodatkowych układów zasilania LPG (skroplonym gazem węglowodorowym), które mają być instalowane w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania LPG w ich układzie napędowym, |
II. |
specjalnych dodatkowych układów zasilania CNG (sprężonym gazem ziemnym), które mają być instalowane w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania CNG w ich układzie napędowym |
Obejmujący wszystkie obowiązujące teksty, w tym:
Suplement 6 do pierwotnej wersji regulaminu – data wejścia w życie: 10 czerwca 2014 r.
REGULAMIN
1. |
Zakres |
2. |
Definicje |
3. |
Wystąpienie o homologację |
4. |
Oznakowania |
5. |
Homologacja |
6. |
Specyfikacje dodatkowych układów zasilania |
7. |
Instrukcje |
8. |
Zmiana typu dodatkowego układu zasilania oraz rozszerzenie homologacji |
9. |
Zgodność produkcji |
10. |
Sankcje z tytułu niezgodności produkcji |
11. |
Ostateczne zaniechanie produkcji |
12. |
Nazwy i adresy placówek technicznych upoważnionych do przeprowadzania badań homologacyjnych oraz nazwy i adresy organów udzielających homologacji typu |
ZAŁĄCZNIKI
1A |
Zawiadomienie dotyczące udzielenia lub rozszerzenia lub odmowy udzielenia lub cofnięcia homologacji lub ostatecznego zaniechania produkcji typu dodatkowego wyposażenia LPG zgodnie z regulaminem nr 115 |
1B |
Zawiadomienie dotyczące udzielenia lub rozszerzenia lub odmowy udzielenia lub cofnięcia homologacji lub ostatecznego zaniechania produkcji typu dodatkowego wyposażenia CNG zgodnie z regulaminem nr 115 |
2A |
Układ znaku homologacji typu dodatkowego układu zasilania LPG |
2B |
Układ znaku homologacji typu dodatkowego układu zasilania CNG |
3A |
Kompletny wykaz informacji do celów homologacji typu dodatkowego układu zasilania LPG instalowanego w pojeździe |
3B |
Kompletny wykaz informacji do celów homologacji typu dodatkowego układu zasilania CNG instalowanego w pojeździe |
4 |
Opis procedur badania nieszczelności układów zasilania CNG/LPG zainstalowanych w pojeździe |
5 |
Przepisy dotyczące mocowania zbiornika(-ów) LPG bądź CNG |
6A |
Pojazdy dwupaliwowe z silnikiem benzynowym z wtryskiem bezpośrednim – obliczanie wskaźnika energetycznego LPG |
6B |
Pojazdy dwupaliwowe z silnikiem benzynowym z wtryskiem bezpośrednim – obliczanie wskaźnika energetycznego CNG |
1. ZAKRES
Niniejszy regulamin dotyczy:
1.1. |
|
1.2. |
Niniejszy regulamin stosuje się, gdy producent dodatkowych układów zasilania utrzymuje początkowe właściwości całego układu w odniesieniu do określonej rodziny pojazdów, której udzielono homologacji. |
1.3. |
Niniejszego regulaminu nie stosuje się do procedur, kontroli oraz inspekcji mających na celu sprawdzenie właściwego zainstalowania dodatkowych układów zasilania w pojazdach, ponieważ kwestia ta należy do kompetencji Umawiającej się Strony w państwie, w którym zarejestrowano pojazd. |
1.4. |
Niniejszy regulamin stosuje się do dodatkowych układów zasilania przeznaczonych do zamontowania w pojazdach kategorii M i N (1), z wyjątkiem:
|
1.5. |
Wymagania dla różnych kategorii (M1, N1 lub innych) określono w pkt 2 do 7 (6). Po zainstalowaniu w pojeździe dodatkowego układu zasilania zmodyfikowany pojazd musi odpowiadać wszystkim przepisom regulaminu, w odniesieniu do którego udzielono początkowo homologacji typu. |
2. DEFINICJE
2.1. |
„Homologacja dodatkowego układu zasilania LPG lub CNG” oznacza homologację typu dodatkowego układu zasilania, który ma być instalowany w pojazdach silnikowych w celu wykorzystywania LPG lub CNG.
|
2.2. |
„Specjalny dodatkowy układ zasilania LPG lub CNG homologowanego typu” oznacza układy, które nie różnią się między sobą pod takimi względami, jak:
|
2.3. |
„Producent układu” oznacza organizację, która może przyjąć odpowiedzialność za techniczną stronę produkcji dodatkowych układów zasilania LPG lub CNG i która może wykazać, że posiada wymagane cechy i niezbędne środki do dokonywania oceny jakości oraz zgodności produkcji dodatkowego układu zasilania. |
2.4. |
„Instalator” oznacza organizację, która może przyjąć odpowiedzialność za techniczną stronę prawidłowego i bezpiecznego instalowania homologowanego dodatkowego układu zasilania LPG lub CNG zgodnie z pkt 6.1.1.3 i 6.2.1.3 niniejszego regulaminu (7). |
2.5. |
Do celów niniejszego regulaminu „pojazd macierzysty”, w odniesieniu do zarówno do układu LPG, jak i układu CNG, oznacza pojazd, który został wybrany jako pojazd, który posłuży do przedstawienia wymagań niniejszego regulaminu i który stanowi odniesienie dla pojazdów należących do rodziny.
|
2.6. |
Definicje części dodatkowych układów zasilania LPG zawarte są w serii poprawek 01 do regulaminu nr 67. |
2.7. |
Definicje części dodatkowych układów zasilania CNG zawarte są w regulaminie nr 110. |
3. WYSTĄPIENIE O HOMOLOGACJĘ
3.1. |
O udzielenie homologacji dla specjalnego dodatkowego układu zasilania występuje producent lub jego należycie upoważniony przedstawiciel. |
3.2. |
Do wniosku należy dołączyć trzy egzemplarze każdego z niżej wymienionych dokumentów oraz następujące dane:
|
3.3. |
instrukcję instalacyjną lub instrukcje instalacyjne dodatkowego układu zasilania w pojeździe macierzystym lub pojazdach macierzystych; |
3.4. |
instrukcję obsługi dla użytkownika końcowego; |
3.5. |
próbkę specjalnego dodatkowego układu zasilania, odpowiednio zainstalowanego w pojeździe macierzystym lub pojazdach macierzystych. |
4. OZNAKOWANIA
4.1. |
Próbki specjalnego dodatkowego układu zasilania przedstawione do celów homologacji typu muszą być uzupełnione tabliczką z nazwą handlową lub znakiem towarowym producenta układu i typem, jak wskazano w załącznikach 2A i 2B. |
4.2. |
Wszystkie dodatkowe układy zasilania zainstalowane w pojeździe należącym do rodziny, jak zdefiniowano pkt 2 niniejszego regulaminu, identyfikuje się za pomocą tabliczki, na której muszą być umieszczone numer homologacji i specyfikacje techniczne, zgodnie z wymaganiami określonymi w załącznikach 2A i 2B. Tabliczka ta musi być trwale przytwierdzona do struktury pojazdu i musi być czytelna i nieścieralna. |
5. HOMOLOGACJA
5.1. |
Jeżeli próbka dodatkowego układu zasilania przedstawiona do homologacji spełnia wymagania pkt 6 niniejszego regulaminu, to należy udzielić homologacji typu tego dodatkowego układu zasilania. |
5.2. |
Dodatkowe układy zasilania, homologowane już jako układy zależne w co najmniej jednym pojeździe macierzystym, nie muszą być zgodne z pkt 6.1.4.4.2.1 lub 6.2.4.4.2.1 niniejszego regulaminu. |
5.3. |
Każdemu homologowanemu typowi dodatkowego układu zasilania należy nadać numer homologacji. Dwie pierwsze jego cyfry (obecnie 00 odpowiadające pierwotnej wersji regulaminowi) oznaczają serię poprawek obejmujących najnowsze główne zmiany techniczne wprowadzone do niniejszego regulaminu, obowiązujące w chwili udzielania homologacji. Żadna Umawiająca się Strona nie może nadać tego samego numeru homologacji innemu typowi dodatkowego układu zasilania. |
5.4. |
Zawiadomienie o udzieleniu lub odmowie udzielenia lub rozszerzeniu homologacji typu/części dodatkowego układu zasilania na podstawie niniejszego regulaminu należy przesłać Stronom Porozumienia stosującym niniejszy regulamin, korzystając z formularza zgodnego ze wzorem zamieszczonym w załącznikach 1A i 1B do niniejszego regulaminu. |
5.5. |
W przypadku wszystkich dodatkowych układów zasilania zgodnych z typem homologowanym na podstawie niniejszego regulaminu na tabliczce musi być umieszczony – oprócz oznakowania określonego w pkt 4.1 – międzynarodowy znak homologacji, jak pokazano w załącznikach 2A i 2B. Ten międzynarodowy znak homologacji składa się z:
|
5.6. |
Znak homologacji musi być czytelny i nieusuwalny. |
5.7. |
W załącznikach 2A i 2B do niniejszego regulaminu podano przykłady układów wyżej wymienionej tabliczki ze znakiem homologacji. |
6. SPECYFIKACJE DODATKOWYCH UKŁADÓW ZASILANIA
6.1. Część I – Specyfikacje dodatkowych układów zasilania LPG:
6.1.1. Wymagania w zakresie instalowania specjalnego wyposażenia do wykorzystywania LPG w układzie napędowym pojazdu
6.1.1.1. |
Dodatkowy układ zasilania LPG obejmuje co najmniej następujące elementy:
|
6.1.1.2. |
Dodatkowy układ zasilania LPG może również obejmować elementy wskazane jako fakultatywne w serii poprawek 01 do regulaminu nr 67. |
6.1.1.3. |
Dodatkowy układ zasilania LPG, zainstalowany w pojeździe w odpowiedni sposób określony we wspomnianej powyżej instrukcji instalacyjnej, musi spełniać wymagania instalacyjne zawarte w serii poprawek 01 do regulaminu nr 67. Jeżeli chodzi o mocowanie zbiornika paliwa, to wymagania serii poprawek 01 do regulaminu nr 67 należy uważać za spełnione, jeżeli spełnione są wymagania załącznika 5 do niniejszego regulaminu. |
6.1.2. Emisje zanieczyszczeń oraz emisje CO2 (tylko dla pojazdów kategorii M1 i N1)
6.1.2.1. Jedna próbka dodatkowego układu zasilania LPG, opisanego w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowana w pojeździe macierzystym, opisanym w pkt 2.5 niniejszego regulaminu, zostaje poddana procedurom badania opisanym w regulaminach nr 83 (9) i nr 101 lub, w stosownych przypadkach, nr 49 (10), w zakresie wymagań określonych w pkt 6.1.2.4 i 6.1.2.5 poniżej. Pojazdy lub silniki są również poddawane badaniu porównawczemu maksymalnej mocy silnika, jak opisano w regulaminie nr 85 w odniesieniu do silników lub jak określono w pkt 6.1.3 poniżej w odniesieniu do pojazdów.
6.1.2.2. Wymagania paliwowe w zależności od silnika: rodzajem paliwa normalnie wykorzystywanym przez silnik może być:
a) |
tylko LPG (w trybie zasilania LPG) w przypadku pojazdu jednopaliwowego (9); |
b) |
benzyna bezołowiowa (w trybie zasilania benzyną) albo LPG (w trybie zasilania LPG) w przypadku pojazdów dwupaliwowych; |
c) |
olej napędowy lub olej napędowy i LPG (dla dwóch paliw). (Przepisy dotyczące zasilania dwupaliwowego należy dopiero określić). |
6.1.2.3. „Zanieczyszczenia” oznaczają:
a) |
tlenek węgla; |
b) |
węglowodory wyrażone jako: CH1,85 w przypadku benzyny, CH1,86 w przypadku oleju napędowego, CH2,52 w przypadku LPG, CH (należy dopiero określić) w przypadku systemów dwupaliwowych; CH (należy dopiero określić) w przypadku systemów dwupaliwowych; |
c) |
tlenki azotu wyrażone jako ekwiwalent dwutlenku azotu (NO2); |
d) |
cząstki stałe itp. |
6.1.2.4. Emisje spalin i emisje CO2 (pojazdy kategorii M1 i N1):
6.1.2.4.1. Szczególne wymagania dotyczące badania typu I (sprawdzanie średniej emisji spalin po rozruchu w stanie zimnym):
6.1.2.4.1.1. Pomiary emisji z rury wydechowej należy przeprowadzać po rozruchu w stanie zimnym przy zasilaniu każdym z następujących paliw:
a) |
benzyna wzorcowa; |
b) |
wzorcowy LPG A; |
c) |
wzorcowy LPG B. |
Emisje CO, HC i NOx oblicza się zgodnie z regulaminem nr 83 (9).
6.1.2.4.1.2. Ustawienie hamowni
Za zgodą organu udzielającego homologacji typu można wykorzystać jedną z następujących metod:
6.1.2.4.1.2.1. |
Wykorzystanie czynników/współczynników wybiegu oryginalnego pojazdu: w razie stosowania współczynników wybiegu oryginalnego pojazdu wykorzystanego podczas homologacji typu, zastosowanie mają następujące warunki:
|
6.1.2.4.1.2.2. |
Korzystanie z wartości podanych w tabeli:
|
6.1.2.4.1.3. Badanie emisji spalin w trybie zasilania benzyną
Z zastrzeżeniem wymogów pkt 6.1.2.4.1.5 poniżej badanie musi być przeprowadzone trzy razy z wykorzystaniem benzyny wzorcowej. Pojazd lub pojazdy macierzyste wyposażone w dodatkowy układ zasilania muszą spełniać warunki dotyczące wartości granicznych zgodnych z homologacją typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów), w tym współczynników pogorszenia stosowanych podczas homologacji typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów).
6.1.2.4.1.4. Niezależnie od wymagań określonych w pkt 6.1.2.4.1.3 powyżej, w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń lub grup zanieczyszczeń jeden z trzech uzyskanych wyników badania może przekroczyć wyznaczony dopuszczalny poziom o nie więcej niż 10 %, pod warunkiem że średnia arytmetyczna tych trzech wyników jest niższa od wyznaczonego dopuszczalnego poziomu. Jeżeli wyznaczone dopuszczalne poziomy zostały przekroczone w odniesieniu do większej liczby rodzajów zanieczyszczeń niż jeden, nieistotne jest, czy taka sytuacja występuje w tym samym badaniu czy w różnych badaniach.
6.1.2.4.1.5. Liczba badań emisji przewidziana w pkt 6.1.2.4.1.3 może być zmniejszona pod następującymi warunkami:
a) |
wymaga się tylko jednego badania, jeżeli wyniki otrzymane dla każdego zanieczyszczenia podlegającego ograniczeniu są mniejsze lub równe 0,7 wartości granicznej emisji (np. V1 ≤ 0,70 G); |
b) |
wymaga się dwóch badań, jeżeli dla każdego zanieczyszczenia podlegającego ograniczeniu spełnione są następujące wymagania: V1 ≤ 0,85 G i V1 + V2 ≤ 1,70 G i V2 ≤ G gdzie:
|
6.1.2.4.1.6. Badanie emisji spalin w trybie zasilania LPG
Z zastrzeżeniem wymogów pkt 6.1.2.4.1.8 poniżej badanie musi być przeprowadzone trzy razy z wykorzystaniem każdego wzorcowego LPG. Pojazd macierzysty wyposażony w dodatkowy układ zasilania musi spełniać warunki dotyczące wartości granicznych zgodnie z homologacją typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów), w tym współczynników pogorszenia stosowanych podczas homologacji typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów).
Jeżeli pojazd macierzysty spełnia wymogi serii poprawek 05 do regulaminu nr 83 lub dyrektywy 98/69/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (11) lub serii poprawek 04 do regulaminu nr 49 lub dyrektywy 1999/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (12), podczas każdego badania pojazd jest zasilany benzyną nie dłużej niż maksymalnie przez 90 sekund.
W przypadku pojazdów spełniających wymogi późniejszych serii poprawek do regulaminów nr 83 i 49 lub późniejszych dyrektyw zmieniających lub rozporządzeń europejskich okres ten nie przekracza 60 sekund.
6.1.2.4.1.6.1. Rozruch silnika
Dopuszcza się rozruch silnika z zasilaniem benzyną, a następnie przełączenie na układ zasilania LPG po uprzednio ustalonym czasie, którego kierowca nie może zmienić.
6.1.2.4.1.6.2. Zasilanie benzyną
Jeżeli pojazd macierzysty spełnia wymogi serii poprawek 05 do regulaminu nr 83 lub dyrektywy 98/69/WE lub serii poprawek 04 do regulaminu nr 49 lub dyrektywy 1999/96/WE, podczas każdego badania pojazd jest zasilany benzyną nie dłużej niż maksymalnie przez 90 sekund.
W przypadku pojazdów spełniających wymogi późniejszych serii poprawek do regulaminów nr 83 i 49 lub późniejszych dyrektyw zmieniających lub rozporządzeń europejskich, okres ten nie przekracza 60 sekund.
6.1.2.4.1.6.3. Przepisy szczególne dotyczące silników benzynowych z wtryskiem bezpośrednim
Niezależnie od przepisów pkt 6.1.2.4.1.6.2 powyżej, w przypadku pojazdów z silnikiem benzynowym z wtryskiem bezpośrednim dopuszcza się zasilanie samą tylko benzyną lub jednocześnie benzyną i LPG przez cały czas trwania cyklu badania, pod warunkiem że zużycie energii w postaci gazu stanowi ponad 80 % całkowitej ilości energii zużytej podczas badania.
Odsetek ten oblicza się zgodnie z metodą określoną w załączniku 6A.
6.1.2.4.1.7. Niezależnie od wymagań określonych w pkt 6.1.2.4.1.6 powyżej, w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń lub grup zanieczyszczeń jeden z trzech uzyskanych wyników badania może przekroczyć wyznaczony dopuszczalny poziom o nie więcej niż 10 %, pod warunkiem że średnia arytmetyczna tych trzech wyników jest niższa od wyznaczonego dopuszczalnego poziomu. W takim przypadku wyznaczone dopuszczalne poziomy mogą zostać przekroczone w odniesieniu do więcej niż jednego rodzaju zanieczyszczeń w tym samym badaniu lub w różnych badaniach.
6.1.2.4.1.8. Liczba badań emisji przewidziana w pkt 6.1.2.4.1.6 powyżej w odniesieniu do każdego wzorcowego paliwa LPG może być zmniejszona pod następującymi warunkami:
a) |
wymaga się tylko jednego badania, jeżeli wyniki otrzymane dla każdego zanieczyszczenia lub łącznej emisji dwóch zanieczyszczeń podlegających ograniczeniu są mniejsze lub równe 0,7 wartości granicznej emisji (np. M1 ≤ 0,70 G); |
b) |
wymaga się dwóch badań, jeżeli dla każdego zanieczyszczenia lub łącznej emisji dwóch zanieczyszczeń podlegających ograniczeniu spełnione są następujące wymagania: M1 ≤ 0,85 G i M1 + M2 ≤ 1,70 G i M2 ≤ G gdzie:
|
6.1.2.4.2. Szczególne wymagania dotyczące badania typu II (badanie emisji tlenku węgla na biegu jałowym) dla pojazdów, których maksymalna masa przekracza 3 500 kg:
6.1.2.4.2.1. |
Jedną próbkę dodatkowego układu zasilania LPG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowanego w pojeździe macierzystym, jak opisano w pkt 2.5 niniejszego regulaminu, należy poddać procedurom badania typu II opisanym w regulaminie nr 83 (9). |
6.1.2.4.2.2. |
Niezależenie od przepisów regulaminu nr 83 (9), badanie typu II przeprowadza się na żądanie producenta układu z wykorzystaniem tylko jednego wzorcowego paliwa LPG wybranego według uznania placówki technicznej upoważnionej do przeprowadzania badania. |
6.1.2.4.3. Dodatkowy układ zasilania LPG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowany w pojeździe lub pojazdach macierzystych, musi być zgodny z wymaganiami i badaniami określonymi w regulaminie nr 83 (9) zarówno w trybie zasilania benzyną, jak i w trybie zasilania LPG.
6.1.2.4.3.1. |
Emisje CO2 oblicza się zgodnie z regulaminem nr 101 dla każdego pojazdu macierzystego, o ile ma to zastosowanie. Średnią emisji CO2 oblicza się w następujący sposób: ![]() ![]() gdzie:
|
6.1.2.4.3.2. |
Średnie zużycie paliwa oblicza się w taki sam sposób jak średnią emisji CO2 zgodnie z pkt 6.1.2.4.3.1. |
6.1.2.4.3.3. |
Współczynniki emisji CO2 i zużycia paliwa oblicza się w następujący sposób: ![]() ![]() Dla każdego pojazdu należącego do rodziny pojazdów oficjalna wartość emisji CO2 jest mnożona przez powyższe współczynniki. |
6.1.2.5. Emisje spalin (pojazdy kategorii M2, M3, N2 i N3)
Niniejszy pkt zastrzeżony jest dla szczególnych wymagań dotyczących emisji z silników Diesla homologowanych zgodnie z regulaminem nr 49 i wyposażonych w dodatkowy układ zasilania LPG (dwa paliwa), jeżeli jest to wymagane.
6.1.3. Wymagania dotyczące mocy
Pojazd lub pojazdy macierzyste lub silnik(-i) poddaje się następującym badaniom:
6.1.3.1. jedną próbkę dodatkowego układu zasilania LPG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowanego w pojeździe lub pojazdach macierzystych lub silniku lub silnikach macierzystych należy poddać procedurom badania opisanym w pkt 6.1.3.2 lub 6.1.3.3 poniżej. Moc zmierzona przy zasilaniu LPG musi być mniejsza niż moc zmierzona przy zasilaniu benzyną i powiększona o 5 %.
6.1.3.2. Metoda hamowni podwoziowej
Maksymalną moc na kołach mierzy się na hamowni podwoziowej dla każdego pojazdu macierzystego przy zasilaniu następującymi paliwami:
a) |
benzyną wzorcową; |
b) |
wzorcowym LPG A lub B. |
Średnią pomiarów mocy oblicza się w następujący sposób:
Współczynnik mocy silnika oblicza się w następujący sposób:
Dla każdego pojazdu należącego do rodziny pojazdów oficjalna wartość mocy silnika jest mnożona przez powyższy współczynnik.
6.1.3.3. Metoda hamowni silnikowej
W odniesieniu do każdego pojazdu lub pojazdów macierzystych moc maksymalną na wale korbowym mierzy się na hamowni silnikowej zgodnie z regulaminem nr 85 przy zasilaniu następującymi paliwami:
a) |
handlową benzyną lub handlowym olejem napędowym; |
b) |
handlowym LPG. |
Średnią pomiarów mocy oblicza się w następujący sposób:
Współczynnik mocy silnika oblicza się w następujący sposób:
Dla każdego pojazdu należącego do rodziny pojazdów oficjalna wartość mocy silnika jest mnożona przez powyższy współczynnik.
6.1.4. Wymagania i badania dotyczące pokładowego układu diagnostycznego (OBD) w przypadku pojazdów wyposażonych w dodatkowy układ zasilania LPG.
6.1.4.1. |
Do celów niniejszego pkt stosuje się następujące definicje:
|
6.1.4.2. |
W przypadku gdy zachodzi potrzeba odpowiedniego zainstalowania w pojeździe dodatkowego układu zasilania LPG, dopuszcza się symulowanie właściwego działania oryginalnych części związanych z emisjami zanieczyszczeń, które nie są wykorzystywane w trybie zasilania LPG. |
6.1.4.3. |
Dodatkowy układ zasilania LPG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowany w pojeździe lub pojazdach macierzystych musi być zgodny z wymaganiami i badaniami określonymi w załączniku 11 do serii poprawek 05 do regulaminu nr 83 zarówno w trybie zasilania benzyną, jak i w trybie zasilania LPG. |
6.1.4.4. |
Szczególne wymagania i badania dotyczące pokładowego układu diagnostycznego (OBD) w odniesieniu do dodatkowego zależnego układu zasilania.
|
6.2. Część II – Specyfikacje dodatkowych układów zasilania CNG
6.2.1. Wymagania w zakresie instalowania specjalnego wyposażenia do wykorzystywania sprężonego gazu ziemnego (CNG) w układzie napędowym pojazdu
6.2.1.1. |
Dodatkowy układ zasilania CNG obejmuje co najmniej następujące elementy:
|
6.2.1.2. |
Dodatkowy układ zasilania CNG może również obejmować części wskazane jako fakultatywne w regulaminie nr 110. |
6.2.1.3. |
Dodatkowy układ zasilania CNG, zainstalowany w pojeździe w odpowiedni sposób określony we wspomnianej powyżej instrukcji instalacyjnej, musi spełniać wymagania instalacyjne zawarte w regulaminie nr 110. Jeżeli chodzi o zamocowanie zbiornika paliwa, to wymagania regulaminu nr 110 należy uważać za spełnione, jeżeli spełnione są wymagania załącznika 5 do niniejszego regulaminu. |
6.2.2. Emisje zanieczyszczeń oraz emisje CO2 (tylko dla pojazdów kategorii M1 i N1)
6.2.2.1. Jedną próbkę dodatkowego układu zasilania CNG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowanego w pojeździe macierzystym, jak opisano w pkt 2.5 niniejszego regulaminu, należy poddać procedurom badania opisanym w regulaminach nr 83 (9) i nr 101 lub w stosownych przypadkach nr 49 (10), w granicach wymagań określonych w pkt 6.2.2.5 i 6.2.2.6 poniżej.
Pojazdy lub silniki są również poddawane badaniu porównawczemu maksymalnej mocy, jak opisano w regulaminie nr 85 w odniesieniu do silników lub jak określono w pkt 6.2.3 poniżej w odniesieniu do pojazdów.
6.2.2.2. Wymagania paliwowe w zależności od silnika – rodzaj paliwa normalnie wykorzystywanego przez silnik:
a) |
tylko CNG (w trybie zasilania CNG) w przypadku pojazdu jednopaliwowego (9); |
b) |
benzyna bezołowiowa (w trybie zasilania benzyną) albo CNG (w trybie zasilania CNG) w przypadku pojazdów dwupaliwowych; |
c) |
olej napędowy lub olej napędowy i CNG (dla dwóch paliw). (Przepisy dotyczące zasilania dwupaliwowego należy dopiero określić). |
6.2.2.3. „Zanieczyszczenia” oznaczają:
a) |
tlenek węgla; |
b) |
węglowodory wyrażone jako: CH1,85 dla benzyny, CH1,86 dla oleju napędowego, CH4 dla CNG, CH (do określenia) dla dwóch paliw; |
c) |
tlenki azotu wyrażone jako ekwiwalent dwutlenku azotu (NO2); |
d) |
cząstki stałe itp. |
6.2.2.4. Emisje spalin (pojazdy kategorii M1 i N1 oraz emisje CO2 z pojazdów kategorii M1):
6.2.2.4.1. Szczególne wymagania dotyczące badania typu I (sprawdzanie średniej emisji spalin po rozruchu w stanie zimnym):
6.2.2.4.1.1. Pomiary emisji z rury wydechowej należy przeprowadzać po rozruchu w stanie zimnym przy zasilaniu każdym z następujących paliw:
a) |
benzyną wzorcową; |
b) |
paliwem wzorcowym G20; |
c) |
paliwem wzorcowym G25. |
Emisje CO, HC i NOx oblicza się zgodnie z regulaminem nr 83 (9).
6.2.2.4.1.2. Ustawienie hamowni
Za zgodą organu udzielającego homologacji typu można wykorzystać jedną z następujących metod:
6.2.2.4.1.2.1. |
Wykorzystanie czynników/współczynników wybiegu oryginalnego pojazdu: W razie stosowania współczynników wybiegu oryginalnego pojazdu wykorzystanego podczas homologacji typu, zastosowanie mają następujące warunki:
|
6.2.2.4.1.2.2. |
Korzystanie z wartości podanych w tabeli:
|
6.2.2.4.1.3. Badanie emisji spalin w trybie zasilania benzyną
Z zastrzeżeniem wymogów pkt 6.2.2.4.1.5 poniżej badanie musi być przeprowadzone trzy razy z wykorzystaniem benzyny wzorcowej. Pojazd lub pojazdy macierzyste wyposażone w dodatkowy układ zasilania muszą spełniać warunki dotyczące wartości granicznych zgodnych z homologacją typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów), w tym współczynników pogorszenia stosowanych podczas homologacji typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów).
6.2.2.4.1.4. Niezależnie od wymagań określonych w pkt 6.2.2.4.1.3 powyżej, w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń lub grup zanieczyszczeń, jeden z trzech uzyskanych wyników może przekroczyć wyznaczony dopuszczalny poziom o nie więcej niż 10 %, pod warunkiem że średnia arytmetyczna tych trzech wyników jest niższa od wyznaczonego dopuszczalnego poziomu. W takim przypadku wyznaczone dopuszczalne poziomy mogą zostać przekroczone w odniesieniu do więcej niż jednego rodzaju zanieczyszczeń w tym samym badaniu lub w różnych badaniach.
6.2.2.4.1.5. Liczba badań emisji przewidziana w pkt 6.2.2.4.1.3 powyżej może być zmniejszona pod następującymi warunkami:
a) |
wymaga się tylko jednego badania, jeżeli wyniki otrzymane dla każdego zanieczyszczenia podlegającego ograniczeniu są mniejsze lub równe 0,7 wartości granicznej emisji (np. V1 ≤ 0,70 G); |
b) |
wymaga się dwóch badań, jeżeli dla każdego zanieczyszczenia podlegającego ograniczeniu spełnione są następujące wymagania: V1 ≤ 0,85 G i V1 + V2 ≤ 1,70 G i V2 ≤ G gdzie:
|
6.2.2.4.1.6. Badanie emisji spalin w trybie zasilania CNG
Z zastrzeżeniem wymogów pkt 6.2.2.4.1.8 poniżej badanie musi być przeprowadzone trzy razy z wykorzystaniem każdego wzorcowego CNG. Pojazd lub pojazdy macierzyste wyposażone w dodatkowy układ zasilania muszą spełniać warunki dotyczące wartości granicznych zgodnych z homologacją typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów), w tym współczynników pogorszenia stosowanych podczas homologacji typu oryginalnego(-ych) pojazdu(-ów).
Jeżeli pojazd lub pojazdy macierzyste spełniają wymagania serii poprawek 05 do regulaminu nr 83 lub dyrektywy 98/69/WE lub serii poprawek 04 do regulaminu nr 49 lub dyrektywy 1999/96/WE, podczas każdego badania pojazd jest zasilany benzyną nie dłużej niż maksymalnie przez 90 sekund.
W przypadku pojazdów spełniających wymogi późniejszych serii poprawek do regulaminów nr 83 i 49 lub późniejszych dyrektyw zmieniających lub rozporządzeń europejskich, okres ten nie przekracza 60 sekund.
6.2.2.4.1.6.1. Rozruch silnika
Dopuszcza się rozruch silnika z zasilaniem benzyną, a następnie przełączenie na układ zasilania CNG po uprzednio ustalonym czasie, którego kierowca nie może zmienić.
6.2.2.4.1.6.2. Zasilanie benzyną
Jeżeli pojazd macierzysty spełnia wymogi serii poprawek 05 do regulaminu nr 83 lub dyrektywy 98/69/WE lub serii poprawek 04 do regulaminu nr 49 lub dyrektywy 1999/96/WE, podczas każdego badania pojazd jest zasilany benzyną nie dłużej niż maksymalnie przez 90 sekund.
W przypadku pojazdów spełniających wymogi późniejszych serii poprawek do regulaminów nr 83 i 49 lub późniejszych dyrektyw zmieniających lub rozporządzeń europejskich, okres ten nie przekracza 60 sekund.
6.2.2.4.1.6.3. Przepisy szczególne dotyczące silników benzynowych z wtryskiem bezpośrednim
Niezależnie od przepisów pkt 6.2.2.4.1.6.2 powyżej, w przypadku pojazdów z silnikiem benzynowym z wtryskiem bezpośrednim dopuszcza się zasilanie samą tylko benzyną lub jednocześnie benzyną i CNG podczas całego cyklu badania, pod warunkiem że zużycie energii w postaci gazu stanowi ponad 80 % całkowitej ilości energii zużytej podczas badania.
Odsetek ten oblicza się zgodnie z metodą określoną w załączniku 6B.
6.2.2.4.1.7. Niezależnie od wymagań określonych w pkt 6.2.2.4.1.6 powyżej, w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń lub grup zanieczyszczeń jeden z trzech uzyskanych wyników może przekroczyć wyznaczony dopuszczalny poziom o nie więcej niż 10 %, pod warunkiem że średnia arytmetyczna tych trzech wyników jest niższa od wyznaczonego dopuszczalnego poziomu. W takim przypadku wyznaczone dopuszczalne poziomy mogą zostać przekroczone w odniesieniu do więcej niż jednego rodzaju zanieczyszczeń w tym samym badaniu lub w różnych badaniach.
6.2.2.4.1.8. Liczba badań emisji przewidziana w pkt 6.2.2.4.1.6 powyżej w odniesieniu do każdego wzorcowego paliwa CNG może być zmniejszona pod następującymi warunkami:
a) |
wymaga się tylko jednego badania, jeżeli otrzymane wyniki dla każdego zanieczyszczenia podlegającego ograniczeniu są mniejsze lub równe 0,7 wartości granicznej emisji (np. M1 ≤ 0,70 G); |
b) |
wymaga się dwóch badań, jeżeli dla każdego zanieczyszczenia podlegającego ograniczeniu spełnione są następujące wymagania: M1 ≤ 0,85 G i M1 + M2 ≤ 1,70 G i M2 ≤ G gdzie:
|
6.2.2.4.2. Szczególne wymagania dotyczące badania typu II (badanie emisji tlenku węgla na biegu jałowym) dla pojazdów, których maksymalna masa przekracza 3 500 kg:
6.2.2.4.2.1. |
Jedną próbkę dodatkowego układu zasilania CNG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowanego w pojeździe macierzystym, jak opisano w pkt 2.5 niniejszego regulaminu, należy poddać procedurom badania typu II opisanym w regulaminie nr 83 (9). |
6.2.2.4.2.2. |
Niezależenie od przepisów regulaminu nr 83 (9), badanie typu II przeprowadza się na żądanie producenta układu z wykorzystaniem tylko jednego wzorcowego paliwa CNG, wybranego według uznania placówki technicznej upoważnionej do przeprowadzania badania. |
6.2.2.4.3. Obliczanie emisji CO2 i zużycia paliwa (dla pojazdów kategorii M1 i N1)
6.2.2.4.3.1. |
Emisje CO2 oblicza się zgodnie z regulaminem nr 101 dla każdego pojazdu macierzystego, jeśli dotyczy. Średnią emisji CO2 oblicza się w następujący sposób: ![]() ![]() gdzie:
|
6.2.2.4.3.2. |
Średnie zużycie paliwa oblicza się w taki sam sposób jak średnią emisji CO2 zgodnie z pkt 6.2.2.4.3.1 powyżej. |
6.2.2.4.3.3. |
Współczynniki emisji CO2 i zużycia paliwa oblicza się w następujący sposób: ![]() ![]() Dla każdego pojazdu należącego do rodziny pojazdów oficjalne wartości emisji CO2 i zużycia paliwa są mnożone przez powyższe współczynniki. |
6.2.2.5. Emisje spalin (pojazdy kategorii M2, M3, N2 i N3)
6.2.2.6. Niniejszy pkt zastrzeżony jest dla szczególnych wymagań dotyczących emisji z silników Diesla homologowanych zgodnie z regulaminem nr 49 i wyposażonych w dodatkowy układ zasilania CNG (dwa paliwa), jeżeli jest to wymagane.
6.2.3. Wymagania dotyczące mocy
Pojazd lub pojazdy macierzyste lub silnik(-i) poddaje się następującym badaniom:
6.2.3.1. Jedną próbkę dodatkowego układu zasilania CNG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowanego w pojeździe lub pojazdach macierzystych lub w silniku lub silnikach macierzystych należy poddać procedurom badania opisanym w pkt 6.2.3.2 lub 6.2.3.3 poniżej. Moc zmierzona przy zasilaniu CNG musi być mniejsza niż moc zmierzona przy zasilaniu benzyną i powiększona o 5 %.
6.2.3.2. Metoda hamowni podwoziowej
Maksymalną moc na kołach mierzy się na hamowni podwoziowej dla każdego pojazdu macierzystego przy zasilaniu następującymi paliwami:
a) |
benzyną wzorcową; |
b) |
paliwem wzorcowym G20 lub G25. |
Średnią pomiarów mocy oblicza się w następujący sposób:
Współczynnik mocy silnika oblicza się w następujący sposób:
Dla każdego pojazdu należącego do rodziny pojazdów oficjalna wartość mocy silnika jest mnożona przez powyższy współczynnik.
6.2.3.3. Metoda hamowni silnikowej
W odniesieniu do każdego pojazdu lub pojazdów macierzystych moc maksymalną na wale korbowym mierzy się na hamowni silnikowej zgodnie z regulaminem nr 85 przy zasilaniu następującymi paliwami:
a) |
handlową benzyną lub handlowym olejem napędowym; |
b) |
handlowym CNG. |
Średnią pomiarów mocy oblicza się w następujący sposób:
Współczynnik mocy silnika oblicza się w następujący sposób:
Dla każdego pojazdu należącego do rodziny pojazdów oficjalna wartość mocy silnika jest mnożona przez powyższy współczynnik.
6.2.4. Wymagania i badania dotyczące pokładowego układu diagnostycznego (OBD) w przypadku pojazdów wyposażonych w dodatkowy układ zasilania CNG.
6.2.4.1. |
Do celów niniejszego pkt stosuje się następujące definicje:
|
6.2.4.2. |
W przypadku gdy zachodzi potrzeba odpowiedniego zainstalowania w pojeździe dodatkowego układu zasilania CNG, dopuszcza się symulowanie właściwego działania oryginalnych części związanych z emisjami zanieczyszczeń, które nie są wykorzystywane w trybie zasilania CNG. |
6.2.4.3. |
Dodatkowy układ zasilania CNG, jak opisano w pkt 2.2 niniejszego regulaminu, zainstalowany w pojeździe lub pojazdach macierzystych musi być zgodny z wymaganiami i badaniami określonymi w regulaminie nr 83 (9) zarówno w trybie zasilania benzyną, jak i w trybie zasilania CNG. |
6.2.4.4. |
Szczególne wymagania i badania dotyczące pokładowego układu diagnostycznego (OBD) w odniesieniu do dodatkowego zależnego układu zasilania.
|
7. INSTRUKCJE
7.1. Instrukcja instalacyjna dodatkowego wyposażenia w pojeździe
7.1.1. Zakres
Zakres niniejszego punktu obejmuje wykaz minimalnych wymagań, które muszą być zawarte w instrukcji instalacyjnej.
7.1.2. Wykaz norm odniesienia
7.1.3. Wymagania ogólne
7.1.3.1. Celem instrukcji instalacyjnej jest przeprowadzenie instalatora przez prawidłowe procedury, które muszą być przestrzegane podczas montowania układów zasilania LPG/CNG.
7.1.3.2. Instrukcję instalacyjna opracowuje producent dodatkowego układu zasilania.
7.1.3.3. Instrukcja instalacyjna jest częścią dodatkowego układu zasilania, a zatem musi zostać dostarczona z każdym zestawem montażowym.
7.1.3.4. Instrukcja instalacyjna musi być napisana w języku państwa, do którego zostanie dostarczony zestaw dodatkowego zasilania, lub co najmniej w języku angielskim.
7.1.3.5. Instrukcja instalacyjna może być podzielona na dwie części:
część I |
: |
|
||||
część II |
: |
część zawierająca instrukcję instalacyjną przeznaczoną dla konkretnego pojazdu. |
7.1.3.6. Instrukcję instalacyjną dla pojazdu lub pojazdów macierzystych należy przedłożyć organowi udzielającemu homologacji typu, który udzielił homologacji.
7.1.3.7. Producent dodatkowego układu zasilania musi przechowywać instrukcję instalacyjną dla pojazdów należących do rodziny pojazdów przez określony czas uzgodniony z organem udzielającym homologacji typu, który udzielił homologacji.
7.1.4. Spis treści części I sekcji a) instrukcji instalacyjnej
7.1.4.1. Opis dodatkowego układu zasilania:
7.1.4.1.1. |
Zasady funkcjonowania dodatkowego układu zasilania. |
7.1.4.1.2. |
Zasady działania każdego elementu składowego dodatkowego układu zasilania. |
7.1.4.2. Kontrola prawidłowości montażu
7.1.4.2.1. |
Instrukcja instalacyjna musi zawierać szczegółowy opis procedur i czynności, które instalator musi wykonać, aby mógł sprawdzić, czy układ został zmontowany w sposób umożliwiający bezpieczną pracę i zgodnie z instrukcją instalacyjną. |
7.1.4.3. Procedury uruchamiania
7.1.4.3.1. |
Instrukcja instalacyjna musi zawierać opis czynności rozruchowych, które muszą być wykonane przez instalatora. |
7.1.4.4. Instrukcje obsługi
7.1.4.4.1. |
Instrukcja instalacyjna musi zawierać plan obsługi technicznej, w którym są podane wszystkie zwykłe czynności obsługowe, którym muszą podlegać zarówno pojedyncze elementy składowe, jak i cały układ przez cały ich okres użytkowania (okres czasu i liczba km pokonanych przez dany pojazd). |
7.1.4.4.2. |
W instrukcji instalacyjnej należy określić poziom wiedzy fachowej niezbędnej dla zainstalowania/obsługi układu. |
7.1.4.5. Nieprawidłowe działanie układu
7.1.4.5.1. |
Instrukcja instalacyjna musi zawierać opis czynności, które należy wykonać w przypadku nieprawidłowego działania układu. |
7.1.4.6. Diagnostyka
7.1.4.6.1. |
Jeżeli układ diagnostyki jest załączony do zestawu, to instrukcja instalacyjna musi zawierać szczegółowy opis tego układu wraz z opisem działań naprawczych, które należy podjąć w przypadku nieprawidłowego działania. |
7.1.5. Spis treści części II instrukcji instalacyjnej
7.1.5.1. Identyfikacja dodatkowego układu zasilania:
7.1.5.1.1. |
numer homologacji dodatkowego układu zasilania; |
7.1.5.1.2. |
producent pojazdu; |
7.1.5.1.3. |
kategoria pojazdu; |
7.1.5.1.4. |
typ pojazdu; |
7.1.5.1.5. |
typ silnika: |
7.1.5.1.6. |
pojemność skokowa silnika; |
7.1.5.1.7. |
rodzaj przeniesienia napędu; |
7.1.5.1.8. |
model pojazdu; |
7.1.5.1.9. |
typ dodatkowego układu zasilania do zamontowania (LPG lub CNG); |
7.1.5.1.10. |
numer instrukcji montażu; |
7.1.5.1.11. |
schemat ogólny dodatkowego układu zasilania zawierający następujące informacje o każdym elemencie składowym:
|
7.1.5.1.12. |
Opis (zawierający rysunki, jeżeli dotyczy) urządzeń mocujących zbiornik w pojeździe. |
7.1.5.2. Instrukcja instalacyjna:
7.1.5.2.1. |
instrukcja montażu wszystkich elementów składowych wraz z diagramami lub zdjęciami przedstawiającymi w jasny sposób rozmieszczenie pojedynczych elementów składowych w komorze silnikowej; |
7.1.5.2.2. |
diagram lub zdjęcie przedstawiające dokładne miejsce, w którym instalator musi umieścić tabliczkę homologacyjną dodatkowego układu zasilania (wchodzącą w skład zestawu montażowego); |
7.1.5.2.3. |
przejrzysty schemat połączeń elektrycznych układu elektrycznego, obejmujący mechaniczne elementy składowe, do których należy podłączyć przewody. |
7.2. Instrukcja użytkowania dla użytkownika końcowego
7.2.1. Zakres
Określenie minimalnych wymagań instrukcji użytkowania dla użytkownika końcowego dotyczących obsługi układów zasilania LPG/CNG.
7.2.2. Wymagania ogólne
7.2.2.1. Instrukcja użytkowania ma na celu poinformowanie użytkownika końcowego o cechach charakterystycznych i parametrach bezpieczeństwa zainstalowanych układów zasilania LPG/CNG.
7.2.2.2. Instrukcję użytkowania opracowuje producent dodatkowego układ zasilania.
7.2.2.3. Producent układu musi podać wszelkie niezbędne informacje, które są konieczne do prawidłowego użytkowania i bezpiecznego działania układów zasilania LPG/CNG.
7.2.2.4. Instrukcję użytkowania uważa się za integralną część układu, a zatem musi być dostarczona wraz z układami zasilania LPG/CNG.
7.2.2.5. Instrukcja użytkowania musi być napisana w języku państwa, do którego układ jest dostarczany.
7.2.2.6. Instrukcja użytkowania zawiera odniesienie do typu i wersji układu oraz roku produkcji, dla którego ona obowiązuje.
7.2.2.7. Należy podać informacje dotyczące mających znaczenie ekstremalnych warunków otoczenia.
7.2.3. Spis treści instrukcji użytkowania dla użytkownika końcowego:
7.2.3.1. Specyfikacja techniczna
Instrukcja użytkowania zawiera co najmniej następujące informacje:
a) |
charakterystyka eksploatacyjna; |
b) |
funkcjonowanie w normalnych warunkach działania; |
c) |
ekstremalne warunki otoczenia. |
7.2.3.2. Instrukcje bezpieczeństwa
W instrukcji użytkowania należy podać ostrzeżenia dotyczące zagrożenia zdrowia i bezpieczeństwa w podziale na następujące kategorie:
a) |
SUGESTIE dotyczące optymalnego wykorzystywania układu; |
b) |
UWAGI dotyczące ewentualnych problemów wynikających z nieprawidłowego użycia; |
c) |
OSTRZEŻENIA o szkodach na osobach lub rzeczach, które mogą wystąpić w przypadku nieprzestrzegania procedur. |
Jeżeli stosuje się znaki bezpieczeństwa, to muszą one być zgodne z układem międzynarodowym SI i ich cel musi być w sposób jasny podany w instrukcji użytkowania.
W instrukcji użytkowania należy wskazać odpowiednie działania, które należy podjąć w przypadku, gdy pojazd jest lakierowany renowacyjnie i wstawiany do gorącej kabiny suszenia.
7.2.3.3. Opis układów zasilania LPG/CNG
Wszystkie elementy składowe układów zasilania LPG/CNG muszą być jasno opisane pod względem ich celu, wykorzystywania i funkcjonowania.
7.2.3.4. Pierwsze użycie i regulacja układów zasilania LPG/CNG
Instrukcja użytkowania musi zawierać wszelkie niezbędne informacje dla użytkownika końcowego o początkowym dotarciu i, w razie potrzeby, o regulacji układu.
7.2.3.5. Eksploatacja układów zasilania LPG/CNG
7.2.3.5.1. Napełnianie układów zasilania LPG/CNG
W instrukcji użytkowania należy wskazać kolejność wykonywania czynności potrzebnych do napełnienia zbiorników LPG/CNG. Szczególną uwagę należy zwrócić na maksymalny poziom napełnienia wynoszący 80 % w przypadku LPG.
7.2.3.5.2. Procedura przełączania
W instrukcji użytkowania należy jasno opisać metodę przełączania z jednego paliwa na inne alternatywne paliwo, podając kolejność wykonywania czynności.
7.2.3.5.3. Otwieranie/zamykanie zaworów ręcznych
W instrukcji użytkowania należy wskazać odpowiednią procedurę obsługiwania zaworów ręcznych, jeżeli są zamontowane.
7.2.3.5.4. Wskaźnik poziomu
W instrukcji użytkowania należy określić położenie wskaźnika poziomu, np. na tablicy rozdzielczej lub na zbiorniku. Odczyt tego wskaźnika należy w jasny sposób wyjaśnić użytkownikowi końcowemu, zwracając szczególną uwagę na poziom napełnienia wynoszący 80 % w przypadku LPG.
7.2.3.5.5. Obsługa techniczna
Jeżeli wymagana jest obsługa techniczna, w instrukcji użytkowania należy podać częstotliwość i typ czynności obsługowych, jakie należy wykonywać.
7.2.3.5.6. Uszkodzenia i naprawy
W instrukcji użytkowania należy wskazać działania, jakie trzeba podjąć w przypadku uszkodzenia układu.
Jeżeli układ jest wyposażony w układ diagnostyczny, w instrukcji użytkowania należy opisać ten układ i wskazać odpowiednie działania, jakie należy podjąć.
7.2.3.5.7. Złomowanie produktu
W instrukcji użytkowania należy odpowiednio wskazać środki ostrożności, które należy przedsięwziąć, gdy układ ma być wymontowany z pojazdu.
8. ZMIANA TYPU DODATKOWEGO UKŁADU ZASILANIA ORAZ ROZSZERZENIE HOMOLOGACJI
8.1. |
O każdej zmianie sposobu montażu specjalnego wyposażenia służącego do wykorzystywania LPG lub CNG w układzie napędowym pojazdu należy powiadomić organ udzielający homologacji typu, który udzielił homologacji typu dodatkowego układu zasilania. Organ ten może:
|
8.2. |
W obu przypadkach opisanych w pkt 8.1.1 i 8.1.2 powyżej organowi należy przedstawić zaktualizowaną instrukcję instalacyjną. |
8.3. |
Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin zostają powiadomione o potwierdzeniu lub odmowie udzielenia homologacji, z wyszczególnieniem zmian, zgodnie z procedurą określoną w pkt 5.4 powyżej. |
8.4. |
Organ udzielający homologacji typu, który udziela rozszerzenia homologacji, przydziela numer seryjny takiemu rozszerzeniu i powiadamia o nim pozostałe Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin, korzystając z formularza zawiadomienia zgodnego ze wzorem zamieszczonym w załączniku 1A lub 1B do niniejszego regulaminu. |
9. ZGODNOŚĆ PRODUKCJI
Procedury dotyczące zgodności produkcji muszą odpowiadać procedurom określonym w aneksie 2 do Porozumienia (E/ECE/324/Rev.2 - E/ECE/TRANS/505/Rev.2).
10. SANKCJE Z TYTUŁU NIEZGODNOŚCI PRODUKCJI
10.1. |
Homologacja udzielona w odniesieniu do typu dodatkowego układu zasilania na podstawie niniejszego regulaminu może zostać cofnięta, jeżeli nie są spełnione wymagania określone w pkt 9 powyżej. |
10.2. |
Jeżeli Strona Porozumienia stosująca niniejszy regulamin postanowi o cofnięciu uprzednio przez siebie udzielonej homologacji, niezwłocznie powiadamia o tym fakcie, za pomocą formularza zawiadomienia zgodnego ze wzorem przedstawionym w załączniku 1A lub 1B do niniejszego Regulaminu, pozostałe Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin. |
11. OSTATECZNE ZANIECHANIE PRODUKCJI
11.1. |
Jeżeli posiadacz homologacji ostatecznie zaniecha produkcji typu dodatkowego układu zasilania homologowanego zgodnie z niniejszym regulaminem, informuje o tym organ udzielający homologacji typu, który udzielił homologacji. Po otrzymaniu stosownego zawiadomienia organ ten powiadamia o tym pozostałe Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin, korzystając z formularza zawiadomienia zgodnego ze wzorem zamieszczonym w załączniku 1A lub 1B do niniejszego regulaminu. |
12. NAZWY I ADRESY PLACÓWEK TECHNICZNYCH UPOWAŻNIONYCH DO PRZEPROWADZANIA BADAŃ HOMOLOGACYJNYCH ORAZ NAZWY I ADRESY ORGANÓW UDZIELAJĄCYCH HOMOLOGACJI TYPU
12.1. |
Strony Porozumienia stosujące niniejszy regulamin przekazują Sekretariatowi Organizacji Narodów Zjednoczonych nazwy i adresy placówek technicznych upoważnionych do przeprowadzania badań homologacyjnych oraz nazwy i adresy organów udzielających homologacji typu, którym należy przesyłać wydane w innych państwach zawiadomienia poświadczające udzielenie, rozszerzenie, odmowę udzielenia lub cofnięcie homologacji. |
(1) Zgodnie z definicją zawartą w ujednoliconej rezolucji w sprawie budowy pojazdów (R.E.3), dokument ECE/TRANS/WP.29/78/Rev.2, pkt 2 – www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29resolutions.html
(2) Dz.U. L 76 z 6.4.1970, s. 1.
(3) Dz.U. L 282 z 1.11.1996, s. 64.
(4) Dz.U. L 36 z 9.2.1988, s. 33.
(5) Dz.U. L 40 z 17.2.1996, s. 1
(6) Jeżeli chodzi o wymogi bezpieczeństwa, zaleca się, aby minimalne wymagania określone w serii 01 poprawek do regulaminu nr 67 oraz w regulaminie nr 110 miały zastosowanie do wszystkich doposażonych pojazdów.
(7) W granicach kompetencji ustawodawczych Umawiającej się Strony, jak określono w pkt 1.3 niniejszego regulaminu, w celu zapewnienia odpowiednich kwalifikacji instalatora zalecane jest wymaganie ważnych świadectw wydanych przez producenta układu lub przez wykwalifikowane organizacje, poświadczających, że pracownicy posiadają niezbędną wiedzę fachową, a warsztat nadaje się do instalacji dodatkowych układów zasilania.
(8) Numery wyróżniające Umawiających się Stron porozumienia z 1958 r. podano w załączniku 3 do ujednoliconej rezolucji w sprawie budowy pojazdów (R.E.3), dokument ECE/TRANS/WP.29/78/Rev.2/Amend.3 – www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29resolutions.html
(9) Zgodnie z regulaminem nr 83, seria poprawek obowiązujących podczas pierwotnej homologacji silnika.
(10) Zgodnie z regulaminem nr 49, seria poprawek obowiązujących podczas pierwotnej homologacji silnika.
(11) Dz.U. L 350 z 28.12.1998, s. 1.
(12) Dz.U. L 44 z 16.2.2000, s. 1.
ZAŁĄCZNIK 1A
ZAWIADOMIENIE
(Maksymalny format: A4 (210 × 297 mm))
Dodatek
Dodatek do zawiadomienia dotyczącego typu dodatkowego wyposażenia LPG na podstawie regulaminu nr 115
(Homologacja nr: … Rozszerzenie nr: …)
1. |
Pojazdy, których użyto do badania dodatkowego wyposażenia:
|
2. |
Wyniki badań: Stosunek CO2LPG/CO2 petrol (2): … Stosunek PowerLPG/Powerpetrol (or diesel): … |
3. |
Typ(-y) pojazdów, w których można montować dodatkowe wyposażenie:
|
(1) Niepotrzebne skreślić.
(2) Dotyczy tylko pojazdów kategorii M1 i N1.
(3) Dotyczy tylko pojazdu macierzystego lub pojazdów macierzystych.
ZAŁĄCZNIK 1B
ZAWIADOMIENIE
(Maksymalny format: A4 (210 × 297 mm))
Dodatek
Dodatek do zawiadomienia dotyczącego typu dodatkowego wyposażenia CNG na podstawie regulaminu nr 115
(Homologacja nr: … Rozszerzenie nr: …)
1. |
Pojazdy, na których badano dodatkowe wyposażenie:
|
2. |
Wyniki badań: Stosunek CO2CNG/CO2 petrol (2): … Stosunek PowerCNG/Powerpetrol (or diesel): … |
3. |
Typ(-y) pojazdów, w których można montować dodatkowe wyposażenie:
|
(1) Niepotrzebne skreślić.
(2) Dotyczy tylko pojazdów kategorii M1 i N1.
(3) Dotyczy tylko pojazdu macierzystego lub pojazdów macierzystych.
ZAŁĄCZNIK 2A
UKŁAD ZNAKU HOMOLOGACJI TYPU DODATKOWEGO UKŁADU ZASILANIA LPG
Powyższy znak homologacji umieszczony na tabliczce dodatkowego układu zasilania LPG wskazuje, że został on homologowany we Włoszech (E3), na podstawie regulaminu nr 115, i otrzymał numer homologacji 000000. Symbol „#” oznacza dodatkowy układ zasilania LPG, dwie pierwsze cyfry numeru homologacji wskazują, że homologacji udzielono zgodnie z wymaganiami regulaminu nr 115 w jego pierwotnej wersji.
Powyższa tabliczka ze znakiem homologacji i niektórymi informacjami technicznymi dotyczącymi dodatkowego układu zasilania musi być trwale przytwierdzona do nadwozia pojazdu.
ZAŁĄCZNIK 2B
UKŁAD ZNAKU HOMOLOGACJI TYPU DODATKOWEGO UKŁADU ZASILANIA CNG
Powyższy znak homologacji umieszczony na tabliczce dodatkowego układu zasilania CNG wskazuje, że został on homologowany we Włoszech (E3), na podstawie regulaminu nr 115, i otrzymał numer homologacji 000000. Symbol „*” oznacza dodatkowy układ zasilania CNG, dwie pierwsze cyfry numeru homologacji wskazują, że homologacji udzielono zgodnie z wymaganiami regulaminu nr 115 w jego pierwotnej wersji.
Powyższa tabliczka ze znakiem homologacji i niektórymi informacjami technicznymi dotyczącymi dodatkowego układu zasilania musi być trwale przytwierdzona do nadwozia pojazdu.
ZAŁĄCZNIK 3A
KOMPLETNY WYKAZ INFORMACJI DO CELÓW HOMOLOGACJI TYPU DODATKOWEGO UKŁADU ZASILANIA LPG INSTALOWANEGO W POJEŹDZIE
1. |
Opis pojazdu macierzystego |
1.1. |
Nazwa i adres producenta … |
1.2. |
Kategoria i identyfikacja typu … |
1.3. |
Numer identyfikacyjny podwozia … |
1.4. |
Numer homologacji … |
1.5. |
Identyfikacja typu silnika spalinowego wewnętrznego spalania … |
1.5.1. |
Zasada pracy i obieg termodynamiczny … |
1.5.2. |
Silnik wolnossący lub silnik z doładowaniem … |
1.5.3. |
Pojemność skokowa silnika … |
1.5.4. |
Typ układu katalizatora … |
1.5.5. |
Typ układu zapłonu … |
2. |
Opis dodatkowego układu zasilania LPG |
2.1. |
Posiadacz nazwy handlowej lub znaku towarowego … |
2.2. |
Identyfikacja typu … |
2.3. |
Rysunki/schematy instalacji w pojeździe … |
2.4. |
Układ zależny: tak/nie (1) |
2.5. |
Parownik/regulator(-y) ciśnienia |
2.5.1. |
Marka(-i) … |
2.5.2. |
Typ(-y) … |
2.5.3. |
Numer homologacji … |
2.5.4. |
Identyfikacja … |
2.5.5. |
Rysunki … |
2.5.6. |
Liczba głównych punktów regulacji … |
2.5.7. |
Opis zasady regulacji w głównych punktach regulacji: … |
2.5.8. |
Liczba punktów regulacji biegu jałowego … |
2.5.9. |
Opis zasady regulacji w punktach regulacji biegu jałowego … |
2.5.10. |
Inne możliwości regulacji: czy istnieją i jakie (opis i rysunki) … |
2.5.11. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): … KPa |
2.6. |
Mieszalnik: tak/nie (1) |
2.6.1. |
Liczba … |
2.6.2. |
Marka(-i) … |
2.6.3. |
Typ(-y) … |
2.6.4. |
Rysunki … |
2.6.5. |
Miejsce montażu (w tym rysunek(-ki)) … |
2.6.6. |
Możliwości regulacji … |
2.6.7. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): … KPa |
2.7. |
Zespół dawkujący gaz: tak/nie (1) |
2.7.1. |
Liczba … |
2.7.2. |
Marka(-i) … |
2.7.3. |
Typ(-y) … |
2.7.4. |
Rysunki … |
2.7.5. |
Miejsce montażu (w tym rysunek(-ki)) … |
2.7.6. |
Możliwości regulacji … |
2.7.7. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): … KPa |
2.8. |
Urządzenie(-a) wtrysku gazu lub wtryskiwacz(-e): tak/nie (1) |
2.8.1. |
Marka(-i) … |
2.8.2. |
Typ(-y) … |
2.8.3. |
Identyfikacja … |
2.8.4. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): … KPa |
2.8.5. |
Rysunki instalacji … |
2.9. |
Sterownik wtrysku |
2.9.1. |
Marka(-i) … |
2.9.2. |
Typ(-y) … |
2.9.3. |
Miejsce montażu … |
2.9.4. |
Możliwości regulacji … |
2.10. |
Zbiornik LPG |
2.10.1. |
Marka(-i) … |
2.10.2. |
Typ(-y) (w tym rysunki) … |
2.10.3. |
Liczba zbiorników … |
2.10.4. |
Pojemność … litrów |
2.10.5. |
Pompa paliwa LPG w zbiorniku: tak/nie (1) … |
2.10.6. |
Numer homologacji … |
2.10.7. |
Rysunki instalacji zbiornika … |
2.11. |
Osprzęt zbiornika LPG |
2.11.1. |
Zawór ograniczający napełnianie do 80 %
|
2.11.2. |
Wskaźnik poziomu:
|
2.11.3. |
Nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa (zawór upustowy):
|
2.11.4. |
Nadciśnieniowe urządzenie bezpieczeństwa:
|
2.11.5. |
Zdalnie sterowany zawór roboczy z zaworem ograniczającym przepływ:
|
2.11.6. |
Wielozawór: tak/nie (1) |
2.11.6.1. |
Marka(-i) … |
2.11.6.2. |
Typ(-y) … |
2.11.6.3. |
Opis wielozaworu (w tym rysunki) … |
2.11.7. |
Obudowa wentylacyjna: …
|
2.11.8. |
Elektryczne złącze zasilania (pompa paliwa/siłowniki):
|
2.12. |
Pompa paliwa (LPG): tak/nie (1) |
2.12.1. |
Marka(-i) … |
2.12.2. |
Typ(-y) … |
2.12.3. |
Pompa zamontowana w zbiorniku LPG: tak/nie (1) |
2.12.4. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): … KPa |
2.13. |
Zawór odcinający/zawór zwrotny/nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa na przewodzie gazu: tak/nie (1) |
2.13.1. |
Marka(-i) … |
2.13.2. |
Typ(-y) … |
2.13.3. |
Opis i rysunki … |
2.13.4. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): … KPa |
2.14. |
Wlew paliwa (1):
|
2.15. |
Elastyczny(-e) giętki(-e) przewód(-ody)/rurki paliwowe:
|
2.16. |
Czujnik(-i) ciśnienia i temperatury (1):
|
2.17. |
Zespół (zespoły) filtra LPG (1):
|
2.18. |
Dojazdowy wlew paliwa gazowego (pojazdy jednopaliwowe bez układu umożliwiającego dojazd do celu w trybie awaryjnym (1)):
|
2.19. |
Podłączenie układu ogrzewania do układu LPG (dozwolone dla pojazdów kategorii M2 i M3): tak/nie (1) |
2.19.1. |
Marka(-i) … |
2.19.2. |
Typ(-y) … |
2.19.3. |
Opis i rysunki instalacji … |
2.20. |
Dalsza dokumentacja |
2.20.1. |
Opis wyposażenia LPG oraz fizycznego zabezpieczenia katalizatora przy przełączaniu z benzyny na LPG i z powrotem |
2.20.2. |
Rozplanowanie układu (połączenia elektryczne, giętkie przewody kompensacyjne na połączeniach podciśnieniowych itp.) |
2.20.3. |
Rysunek symbolu |
2.20.4. |
Dane dotyczące regulacji |
2.21. |
Układ chłodzenia: (ciecz/powietrze) (1) |
2.21.1. |
Opis/rysunki układu dotyczące wyposażenia LPG |
(1) Niepotrzebne skreślić.
(2) Podać tolerancję.
ZAŁĄCZNIK 3B
KOMPLETNY WYKAZ INFORMACJI DO CELÓW HOMOLOGACJI TYPU DODATKOWEGO UKŁADU ZASILANIA CNG INSTALOWANEGO W POJEŹDZIE
1. |
Opis pojazdu macierzystego |
1.1. |
Nazwa i adres producenta … |
1.2. |
Kategoria i identyfikacja typu … |
1.3. |
Numer identyfikacyjny podwozia … |
1.4. |
Numer homologacji … |
1.5. |
Identyfikacja typu silnika spalinowego wewnętrznego spalania … |
1.5.1. |
Zasada pracy i obieg termodynamiczny … |
1.5.2. |
Silnik wolnossący lub silnik z doładowaniem … |
1.5.3. |
Pojemność skokowa silnika … |
1.5.4. |
Typ układu katalizatora … |
1.5.5. |
Typ układu zapłonu … |
2. |
Opis dodatkowego układu zasilania CNG |
2.1. |
Posiadacz nazwy handlowej lub znaku towarowego … |
2.2. |
Identyfikacja typu … |
2.3. |
Rysunki/schematy instalacji w pojeździe … |
2.4. |
Układ zależny: tak/nie (1) |
2.5. |
Regulator(-y) ciśnienia |
2.5.1. |
Marka(-i) … |
2.5.2. |
Typ(-y) … |
2.5.3. |
Numer homologacji … |
2.5.4. |
Identyfikacja … |
2.5.5. |
Rysunki … |
2.5.6. |
Liczba głównych punktów regulacji … |
2.5.7. |
Opis zasady regulacji w głównych punktach regulacji: |
2.5.8. |
Liczba punktów regulacji biegu jałowego … |
2.5.9. |
Opis zasady regulacji w punktach regulacji biegu jałowego |
2.5.10. |
Inne możliwości regulacji: czy istnieją i jakie (opis i rysunki) … |
2.5.11. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): …kPa |
2.6. |
Mieszalnik gaz/powietrze (gaźnik): tak/nie (1) |
2.6.1. |
Liczba … |
2.6.2. |
Marka(-i) … |
2.6.3. |
Typ(-y) … |
2.6.4. |
Rysunki … |
2.6.5. |
Miejsce montażu (w tym rysunek(-ki)) … |
2.6.6. |
Możliwości regulacji … |
2.6.7. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): …kPa |
2.7. |
Regulator przepływu gazu: tak/nie (1) |
2.7.1. |
Liczba … |
2.7.2. |
Marka(-i) … |
2.7.3. |
Typ(-y) … |
2.7.4. |
Rysunki … |
2.7.5. |
Miejsce montażu (w tym rysunek(-ki)) … |
2.7.6. |
Możliwości regulacji … |
2.7.7. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): …kPa |
2.8. |
Mieszalnik gaz/powietrze (wtryskiwacz): tak/nie (1) |
2.8.1. |
Marka(-i) … |
2.8.2. |
Typ(-y) … |
2.8.3. |
Identyfikacja … |
2.8.4. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): …kPa |
2.8.5. |
Rysunki instalacji … |
2.9. |
Sterownik wtrysku |
2.9.1. |
Marka(-i) … |
2.9.2. |
Typ(-y) … |
2.9.3. |
Miejsce montażu … |
2.9.4. |
Możliwości regulacji … |
2.10. |
Zbiornik CNG |
2.10.1. |
Marka(-i) … |
2.10.2. |
Typ(-y) (w tym rysunki) … |
2.10.3. |
Liczba zbiorników … |
2.10.4. |
Całkowita pojemność … litrów |
2.10.5. |
Numer homologacji … |
2.10.6. |
Rysunki instalacji zbiornika … |
2.11. |
Osprzęt zbiornika CNG |
2.11.1. |
Wskaźnik poziomu lub ciśnienia:
|
2.11.2. |
Nadciśnieniowy zawór bezpieczeństwa (zawór upustowy) (1):
|
2.11.3. |
Nadciśnieniowe urządzenie bezpieczeństwa:
|
2.11.4. |
Zdalnie sterowany zawór automatyczny z zaworem ograniczającym przepływ:
|
2.11.5. |
Gazoszczelna obudowa:
|
2.12. |
Zawór automatyczny/zawór zwrotny: tak/nie (1) … |
2.12.1. |
Marka(-i) … |
2.12.2. |
Typ(-y) … |
2.12.3. |
Opis i rysunki … |
2.12.4. |
Ciśnienie(-a) robocze (2): …kPa |
2.13. |
Wlew paliwa (1):
|
2.14. |
Elastyczne przewody lub węże paliwowe:
|
2.15. |
Czujnik(-i) ciśnienia i temperatury (1):
|
2.16. |
Filtr CNG (1):
|
2.17. |
Dojazdowy wlew paliwa gazowego (pojazdy jednopaliwowe bez układu umożliwiającego dojazd do celu w trybie awaryjnym (1)):
|
2.18. |
Podłączenie układu ogrzewania do układu CNG (dozwolone tylko dla pojazdów kategorii M2 i M3): tak/nie (1) |
2.18.1. |
Marka(-i) … |
2.18.2. |
Typ(-y) … |
2.18.3. |
Opis i rysunki instalacji … |
2.19. |
Dalsza dokumentacja |
2.19.1. |
Opis wyposażenia CNG oraz fizycznego zabezpieczenia katalizatora przy przełączaniu z benzyny na CNG i z powrotem |
2.19.2. |
Rozplanowanie układu (połączenia elektryczne, giętkie przewody kompensacyjne na połączeniach podciśnieniowych itp.) |
2.19.3. |
Rysunek symbolu |
2.19.4. |
Dane dotyczące regulacji |
2.20. |
Układ chłodzenia: (ciecz/powietrze) (1) |
2.20.1. |
Opis instalacji/rysunki dotyczące wyposażenia CNG … |
(1) Niepotrzebne skreślić.
(2) Podać tolerancję.
ZAŁĄCZNIK 4
OPIS PROCEDUR BADANIA NIESZCZELNOŚCI UKŁADÓW ZASILANIA CNG/LPG ZAINSTALOWANYCH W POJEŹDZIE
1. ZAKRES
Opisanie procedur, które powinien zastosować instalator w celu sprawdzenia gazoszczelności układu.
2. Układ należy zainstalować zgodnie z instrukcją instalacyjną zapewnioną przez producenta dodatkowego układu zasilania – Część I i II.
3. PROCEDURA BADANIA NIESZCZELNOŚCI DLA UKŁADÓW LPG
3.1. |
Po zakończeniu instalacji instalator przeprowadza kontrolę prawidłowości montażu, pkt 7.1.4.2 niniejszego regulaminu, oraz stosuje procedury uruchamiania opisane w pkt 7.1.4.3 niniejszego regulaminu. Po tym, jak układ zostanie napełniony LPG, niezbędne jest skontrolowanie wszystkich mocowań i połączeń układu za pomocą wykrywacza gazu lub wykrywacza przecieków. Zawory elektromagnetyczne muszą być w położeniu otwartym, aby wszystkie części układu zostały poddane ciśnieniu roboczemu. Niedopuszczalna jest jakakolwiek nieszczelność. |
4. PROCEDURA BADANIA NIESZCZELNOŚCI DLA UKŁADÓW CNG
4.1. |
Po zakończeniu instalacji instalator przeprowadza kontrolę prawidłowości montażu, pkt 7.1.4.2, oraz stosuje procedury uruchamiania opisane w pkt 7.1.4.3 niniejszego regulaminu. Po napełnieniu układu CNG i uzyskaniu ciśnienia roboczego niezbędne jest skontrolowanie wszystkich mocowań i połączeń układu za pomocą wykrywacza gazu lub wykrywacza przecieków. Zawory elektromagnetyczne muszą być w położeniu otwartym, aby wszystkie części układu zostały poddane ciśnieniu roboczemu. Niedopuszczalna jest jakakolwiek nieszczelność. |
ZAŁĄCZNIK 5
PRZEPISY DOTYCZĄCE MOCOWANIA ZBIORNIKA(-ÓW) LPG BĄDŹ CNG
1. Wymagania regulaminu nr 67, seria poprawek 01, dotyczące zamocowania zbiornika(-ów) LPG lub wymagania regulaminu nr 110 dotyczące zamocowania zbiornika(-ów) CNG należy uważać za spełnione, jeżeli zbiornik jest przymocowany do pojazdu silnikowego co najmniej za pomocą:
1.1. |
dwóch opasek na zbiornik; |
1.2. |
czterech śrub; oraz |
1.3. |
odpowiednich podkładek albo płytek, jeżeli płyty nadwozia mają w tym miejscu pojedynczą grubość. Przy założeniu, że gatunek materiału śrub to Fe 370, śruby mocujące muszą być klasy 8.8 i mieć wymiary określone w tabeli poniżej:
|
2. Jeżeli zbiornik jest instalowany za siedzeniem, należy zapewnić całkowity prześwit wynoszący co najmniej 100 mm w kierunku wzdłużnym pojazdu. Prześwit może być podzielony na prześwity między zbiornikiem a tylną płytą oraz między siedzeniem a zbiornikiem.
3. Jeżeli opaski zbiornika utrzymują również masę zbiornika paliwa, należy zapewnić co najmniej trzy opaski.
4. Opaski zbiornika muszą mocować zbiornik paliwa w taki sposób, aby nie się przesuwał, nie obracał i nie przemieszczał.
5. Pomiędzy zbiornikiem paliwa a opaskami zbiornika należy umieścić materiał zabezpieczający, taki jak filc, skóra lub tworzywo sztuczne. W miejscu mocowania podkładek lub płytek do nadwozia pojazdu nie powinien się jednak znajdować żaden ściśliwy materiał.
6. RAMA ZBIORNIKA
6.1. |
Jeżeli zbiornik jest zamocowany do pojazdu silnikowego za pomocą ramy, zastosowana rama zbiornika, opaski, podkładki lub płytki oraz śruby muszą spełniać wymagania określone w przepisach pkt 1–5 powyżej. |
6.2. |
Jeżeli zbiornik cylindryczny jest instalowany wzdłuż pojazdu, w przedniej części ramy zbiornika musi znajdować się poprzeczny łącznik zapobiegający ślizganiu się zbiornika. Ten poprzeczny łącznik musi:
„Instalowany wzdłuż” oznacza, że kąt między osią cylindrycznego zbiornika paliwa a wzdłużną środkową płaszczyzną pojazdu nie przekracza 30 stopni. |
(*) W tym przypadku zbiornik musi być zamocowany co najmniej trzema opaskami.
(**) W tym przypadku zbiornik musi być zamocowany co najmniej czterema opaskami.
ZAŁĄCZNIK 6A
POJAZDY DWUPALIWOWE Z SILNIKIEM BENZYNOWYM Z WTRYSKIEM BEZPOŚREDNIM – OBLICZANIE WSKAŹNIKA ENERGETYCZNEGO LPG
1. POMIAR MASY LPG ZUŻYTEGO PODCZAS CYKLU
Pomiar masy LPG zużytego podczas cyklu badania typu I przeprowadza się za pomocą układu ważenia paliwa umożliwiającego zmierzenie ciężaru zbiornika LPG podczas badania zgodnie z następującymi warunkami:
|
dokładność musi być równa ± 2 % różnicy między odczytami na początku i na końcu badania lub większa; |
|
należy podjąć środki ostrożności w celu uniknięcia błędów pomiaru; |
|
środki ostrożności muszą obejmować co najmniej staranne zainstalowanie urządzenia zgodnie z zaleceniami jego producenta oraz z zasadami dobrej praktyki inżynierskiej. |
|
Dopuszcza się inne metody pomiaru, jeżeli można wykazać, że są równie dokładne. |
2. OBLICZANIE WSKAŹNIKA ENERGETYCZNEGO LPG
Wartość zużycia paliwa oblicza się na podstawie emisji węglowodorów, tlenku węgla i dwutlenku węgla określonych na podstawie wyników pomiarów, przy założeniu, że podczas badania spala się tylko LPG.
Wskaźnik LPG dotyczący energii zużytej w danym cyklu określa się w następujący sposób:
gdzie:
GLPG,: oznacza wskaźnik energetyczny LPG (%)
MLPG : oznacza masę LPG zużytego podczas cyklu (kg),
FCnorm : oznacza zużycie paliwa (l/100 km) obliczone zgodnie z pkt 1.4.3 lit. b) załącznika 6 do regulaminu nr 101. O ile ma zastosowanie, współczynnik korygujący cf w równaniu stosowany w celu określenia FCnorm oblicza się z wykorzystaniem współczynnika H/C paliwa gazowego,
dist: oznacza odległość pokonaną podczas cyklu (km),
d: oznacza gęstość d = 0,538 kg/l.
ZAŁĄCZNIK 6B
POJAZDY DWUPALIWOWE Z SILNIKIEM BENZYNOWYM Z WTRYSKIEM BEZPOŚREDNIM – OBLICZANIE WSKAŹNIKA ENERGETYCZNEGO CNG
1. POMIAR MASY CNG ZUŻYTEGO PODCZAS CYKLU
Pomiar masy CNG zużytego podczas cyklu badania typu I przeprowadza się za pomocą układu ważenia paliwa umożliwiającego zmierzenie ciężaru zbiornika CNG podczas badania zgodnie z następującymi warunkami:
|
dokładność musi być równa ± 2 % różnicy między odczytami na początku i na końcu badania lub większa; |
|
należy podjąć środki ostrożności w celu uniknięcia błędów pomiaru; |
|
środki ostrożności muszą obejmować co najmniej staranne zainstalowanie urządzenia zgodnie z zaleceniami jego producenta oraz z zasadami dobrej praktyki inżynierskiej. |
|
Dopuszcza się inne metody pomiaru, jeżeli można wykazać, że są równie dokładne. |
2. OBLICZANIE WSKAŹNIKA ENERGETYCZNEGO CNG
Wartość zużycia paliwa oblicza się na podstawie emisji węglowodorów, tlenku węgla i dwutlenku węgla określonych na podstawie wyników pomiarów, przy założeniu, że podczas badania spala się tylko CNG.
Wskaźnik CNG dotyczący energii zużytej w danym cyklu określa się w następujący sposób:
gdzie:
GCNG : oznacza wskaźnik energetyczny CNG (%),
MCNG : oznacza masę CNG zużytego podczas cyklu (kg),
FCnorm : oznacza zużycie paliwa (m3/100 km) obliczone zgodnie z pkt 1.4.3 lit. c) załącznika 6 do regulaminu nr 101,
dist: oznacza odległość pokonaną podczas cyklu (km),
d: oznacza gęstość d = 0,654 kg/m3,
cf: oznacza współczynnik korygujący, przy założeniu, że wartości są następujące:
cf= 1 w przypadku paliwa wzorcowego G20,
cf= 0,78 w przypadku paliwa wzorcowego G25.