Sprawa C‑376/16 P

Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO)

przeciwko

European Dynamics Luxembourg i in.

Odwołanie – Zamówienia publiczne na usługi – Świadczenie usług zewnętrznych na potrzeby zarządzania programami i projektami oraz na potrzeby doradztwa technicznego w dziedzinie technologii informatycznych – Procedura kaskadowa – Artykuł 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Artykuł 76 i art. 84 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem – Zakaz orzekania ultra petita – Ważenie podkryteriów w ramach kryteriów udzielenia zamówienia – Oczywiste błędy w ocenie – Rozporządzenie (WE, Euratom) nr 1605/2002 – Artykuł 100 ust. 2 – Decyzja o odrzuceniu oferty – Brak uzasadnienia – Utrata szansy – Odpowiedzialność pozaumowna Unii Europejskiej – Żądanie odszkodowania

Streszczenie – wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 3 maja 2018 r.

1. Skarga o stwierdzenie nieważności–Właściwość sądu Unii–Zakres–Zakaz orzekania ultra petita–Obowiązek poszanowania ram sporu określonych przez strony–Brak właściwości do orzekania w odniesieniu do zarzutu, od którego strona odstąpiła w trakcie postępowania

   (art. 263 TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 21; regulamin postępowania przed Sądem, art. 76, art. 84 § 1; rozporządzenie Rady nr 1605/2002, art. 93, 94; rozporządzenie Komisji nr 2342/2002 zmienione rozporządzeniem nr 478/2007, art. 133A, 133b)

2. Zamówienia publiczne Unii Europejskiej–Postępowanie przetargowe–Udzielanie zamówień–Wykluczenie oferentów–Obowiązek badania z urzędu przez sąd Unii istnienia naruszenia reguł dotyczących wykluczenia–Brak

   (rozporządzenie Rady nr 1605/2002, art. 93, 94)

3. Skarga o stwierdzenie nieważności–Zarzuty–Skarga na decyzję odrzucającą ofertę jednego z oferentów w kontekście udzielenia zamówienia publicznego przez jedną z instytucji Unii–Zarzut oparty na dopuszczeniu się oczywistego błędu w ocenie przez instytucję zamawiającą–Ciężar dowodu–Obowiązek zbadania przez Sąd Unii wpływu na zaskarżoną decyzję błędów podnoszonych bez przedstawienia jakichkolwiek dowodów–Brak

   (art. 263 TFUE)

4. Skarga o stwierdzenie nieważności–Zarzuty–Oczywisty błąd w ocenie–Błąd niemający decydującego wpływu na wynik postępowania–Zarzut bezskuteczny

   (art. 263 TFUE)

5. Akty instytucji–Uzasadnienie–Obowiązek–Zakres–Decyzja o nieprzyjęciu oferty wydana w ramach procedury udzielania zamówień publicznych na usługi–Spoczywający na instytucji zamawiającej obowiązek dostarczenia szczegółowej analizy porównawczej oferty przyjętej oraz oferty odrzuconego oferenta–Brak–Obowiązek przekazania sprawozdania komisji przetargowej–Brak

   (art. 296 akapit drugi TFUE; rozporządzenie Rady nr 1605/2002, art. 100 ust. 2; rozporządzenie Komisji nr 2342/2002, art. 149 ust. 3)

6. Akty instytucji–Uzasadnienie–Obowiązek–Zakres–Decyzja o nieprzyjęciu oferty wydana w ramach procedury udzielania zamówień publicznych na usługi–Użycie przy obliczaniu wyniku oferentów wzoru umożliwiającego odjęcie punktów za niektóre podkryteria udzielania zamówienia i ich przyznanie ofertom innych oferentów–Brak wytłumaczenia przez instytucję zamawiającą związku między negatywnymi ocenami danej oferty a dokonanymi odliczeniami punktów–Niedopuszczalność

   (art. 296 akapit drugi TFUE; rozporządzenie Rady nr 1605/2002, art. 100 ust. 2)

7. Odpowiedzialność pozaumowna–Przesłanki–Niezgodność z prawem–Szkoda–Związek przyczynowy–Ciężar dowodu

   (art. 340 akapit drugi TFUE)

1.  Z przepisów regulujących procedurę przed sądami Unii, w szczególności z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości oraz z art. 76 i art. 84 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem wynika, że co do zasady strony określają spór i ustalają jego zakres, oraz że sąd Unii nie może orzekać ultra petita.

   Należy zatem uchylić orzeczenie Sądu stwierdzające, że agencja Unii w sposób oczywisty uchybiła obowiązkowi staranności podczas badania istnienia, w szczególności, podstawy wykluczenia oferenta w ramach zamówienia publicznego, przewidzianej w art. 93 ust. 1 lit. e) rozporządzenia nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich, i w art. 133a i art. 134b rozporządzenia nr 2342/2002 ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia nr 1605/2002, gdy skarżący odstąpił od swojej argumentacji w tym względzie w trakcie rozprawy przed Sądem. Tymczasem w tych okolicznościach Sąd nie był już właściwy do orzekania w przedmiocie ewentualnego naruszenia art. 93 i 94 rozporządzenia nr 1605/2002.

   (zob. pkt 33, 34)

2.  Chociaż istotnie przepisy dotyczące podstaw wykluczenia oferentów w ramach postępowania w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego przewidziane w art. 93 i art. 94 rozporządzenia nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich mają niewątpliwe znaczenie dla poszanowania prawa przy zamówieniach publicznych Unii, to jednak ich naruszenie nie spełnia przesłanek przyjętych.dla zakwalifikowania go jako istotnego naruszenia istotnych wymogów proceduralnych. W konsekwencji zarzut naruszenia tych artykułów nie stanowi zarzutu, który musi zostać zbadany z urzędu przez sąd Unii.

   (zob. pkt 35)

3.  W ramach skargi odrzuconego oferenta na decyzję o odrzuceniu jego oferty, w której to skardze wskazuje on na oczywiste błędy w ocenie popełnione przez instytucję zamawiającą, kontrola sądu Unii nie oznacza co do zasady, że ma on obowiązek zweryfikować brak wpływu danego oczywistego błędu w ocenie dotyczącego oceny złożonej oferty na jej klasyfikację, a więc ostatecznie na decyzję o udzieleniu, gdy instytucja zamawiająca nie przedstawiła żadnych wyjaśnień co do braku takiego wpływu.

   W tym względzie, w ramach wniesionego przez instytucję zamawiającą odwołania od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji przez Sąd Unii, to do instytucji zamawiającej należy wskazanie i wykazanie, że decyzja o odrzuceniu oferty nie mogłaby być dla oferenta bardziej korzystna w braku tych błędów.

   (zob. pkt 46, 47)

4.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 52)

5.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 57–59)

6.  Co się tyczy obowiązku uzasadnienia decyzji o odrzuceniu ofert złożonych przez oferentów procedury udzielania zamówień publicznych, nie wymaga się co do zasady przypisania konkretnej wagi poszczególnym negatywnym czy pozytywnym komentarzom w ocenie oferty, która nie została wybrana. Przy tym jednak, w przypadku gdy dokumentacja przetargowa określa liczbowo wagę poszczególnych kryteriów lub podkryteriów, zasada przejrzystości wymaga, by kryteriom i podkryteriom przyznać wyrażoną liczbowo ocenę.

   Inaczej jest jednak gdy po pierwsze, komisja przetargowa zastosowała wzór matematyczny lub przyznała ułamki punktu w ramach podkryteriów lub podpunktów a sprawozdanie z oceny zawierało konkretne negatywne uwagi w tym względzie, skutkujące poszczególnymi odliczeniami punktów oraz gdy po drugie, instytucja zamawiająca nie podała liczby uzyskanych przez odpowiednio przez niewybranych i wybranych oferentów punktów w podziale według podkryteriów. Instytucja zamawiająca nie spełnia bowiem w pełni wymogów dotyczących obowiązku uzasadnienia wyniku oceny ofert, gdy odrzuceni oferenci nie są w stanie ani zrozumieć, jaką odpowiednią wagę odegrały te podkryteria w ocenie, to znaczy w określeniu łącznego wyniku, ani ustalić korelacji między poszczególnymi negatywnymi ocenami a odliczeniami punktów, które miały wpływ na łączny wynik.

   (zob. pkt 63, 65–67)

7.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (zob. pkt 91, 92)