Sprawa C‑535/14 P

Vadzim Ipatau

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej

„Odwołanie — Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa — Środki ograniczające wobec Republiki Białorusi — Dopuszczalność — Termin do wniesienia skargi — Pomoc w zakresie kosztów postępowania — Skutek zawieszający — Skuteczna ochrona sądowa — Prawo do obrony — Zasada proporcjonalności”

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 18 czerwca 2015 r.

1. Postępowanie sądowe — Termin do wniesienia skargi — Prekluzja — Ścisłe stosowanie przepisów Unii

2. Postępowanie sądowe — Termin do wniesienia skargi — Wniosek o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania — Zawieszenie biegu terminu do wniesienia skargi — Warunki — Wskazanie w owym wniosku aktu, którego, jako takiego, winna dotyczyć skarga

   (regulamin postępowania przed Sądem, art. 96 § 4)

3. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa — Środki ograniczające wobec Białorusi — Zamrożenie środków finansowych — Prawo do obrony — Przekazanie dowodów obciążających — Kolejna decyzja, na podstawie której pozostawiono nazwisko lub nazwę skarżącego w wykazie osób objętych tymi środkami — Brak nowych podstaw — Naruszenie prawa do bycia wysłuchanym — Brak

   (decyzja Rady 2012/642/WPZiB; rozporządzenie Rady nr 1017/2012)

4. Skarga o stwierdzenie nieważności — Zarzuty — Brak lub niewystarczający charakter uzasadnienia — Błąd w ocenie — Rozróżnienie

   (art. 263 TFUE, 296 TFUE)

5. Unia Europejska — Kontrola sądowa zgodności z prawem aktów instytucji — Środki ograniczające wobec Białorusi — Zamrożenie środków finansowych niektórych osób i podmiotów w związku z sytuacją w Białorusi — Zakres kontroli

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; decyzje Rady: 2011/666/WPZiB; 2012/642/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 1000/2011; nr 1017/2012)

6. Odwołanie — Zarzuty — Zwykłe powtórzenie zarzutów i argumentów podniesionych przed Sądem — Niedopuszczalność

   (art. 256 TUE; regulamin postępowania przed Trybunałem, art. 169 § 2)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 14)

2.  Termin przewidziany na zaskarżenie aktu jest, w oparciu o art. 96 § 4 regulaminu postępowania przed Sądem, zawieszony wskutek złożenia wniosku o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania, jedynie wtedy gdy akt ten jest wskazany jako akt, którego dotyczyć będzie skarga, która zostanie wniesiona.

   (por. pkt 15, 18)

3.  Przyjmując decyzję, na mocy której nazwisko osoby lub nazwa podmiotu pozostawia się w wykazie osób lub podmiotów objętych środkami ograniczającymi przyjętymi wobec Republiki Białorusi, Rada powinna zapewnić tej osobie lub temu podmiotowi możliwość wypowiedzenia się przed jej przyjęciem, jeżeli w decyzji, na mocy której nazwisko tej osoby lub nazwa tego podmiotu są pozostawiane w tym wykazie, powołano się na nowe okoliczności, to jest okoliczności, które nie widniały w pierwotnej decyzji, na mocy której nazwisko tej osoby lub nazwa tego podmiotu zostały umieszczone w tym wykazie.

   Tymczasem gdy powody wpisania osoby do wykazu osób objętych wspomnianymi środkami ograniczającymi pozostały zasadniczo niezmienione i gdy okazało się, że owa osoba przedstawiła już swoje uwagi Radzie, w związku z czym była świadoma, że prawo takie przysługuje jej zawsze, a fortiori przy okazji okresowych przeglądów środków ograniczających wobec Republiki Białorusi w celu ewentualnego utrzymania tych środków w mocy, nie można stwierdzić naruszenia prawa do obrony przysługującego tej osobie.

   (por. pkt 26–28)

4.  Przewidziany w art. 296 akapit drugi TFUE obowiązek uzasadnienia stanowi istotny wymóg formalny, który należy odróżnić od kwestii prawidłowości uzasadnienia wiążącej się z legalnością materialną spornego aktu. Uzasadnienie decyzji polega bowiem na formalnym wskazaniu podstaw, na jakich opiera się ta decyzja. Jeżeli owe podstawy są dotknięte błędami, przekłada się to na legalność materialną decyzji, ale już nie na legalność jej uzasadnienia, które może być wystarczające, mimo że wskazane w nim podstawy są błędne. Wynika stąd, że zarzuty i argumenty zmierzające do podważenia zasadności aktu są nieistotne, jeżeli są one podnoszone w ramach zarzutu opartego na braku uzasadnienia lub niewystarczającym uzasadnieniu.

   (por. pkt 37)

5.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 42)

6.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 56–59)

Sprawa C‑535/14 P

Vadzim Ipatau

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej

„Odwołanie — Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa — Środki ograniczające wobec Republiki Białorusi — Dopuszczalność — Termin do wniesienia skargi — Pomoc w zakresie kosztów postępowania — Skutek zawieszający — Skuteczna ochrona sądowa — Prawo do obrony — Zasada proporcjonalności”

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 18 czerwca 2015 r.

1. Postępowanie sądowe – Termin do wniesienia skargi – Prekluzja – Ścisłe stosowanie przepisów Unii

2. Postępowanie sądowe – Termin do wniesienia skargi – Wniosek o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania – Zawieszenie biegu terminu do wniesienia skargi – Warunki – Wskazanie w owym wniosku aktu, którego, jako takiego, winna dotyczyć skarga

   (regulamin postępowania przed Sądem, art. 96 § 4)

3. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające wobec Białorusi – Zamrożenie środków finansowych – Prawo do obrony – Przekazanie dowodów obciążających – Kolejna decyzja, na podstawie której pozostawiono nazwisko lub nazwę skarżącego w wykazie osób objętych tymi środkami – Brak nowych podstaw – Naruszenie prawa do bycia wysłuchanym – Brak

   (decyzja Rady 2012/642/WPZiB; rozporządzenie Rady nr 1017/2012)

4. Skarga o stwierdzenie nieważności – Zarzuty – Brak lub niewystarczający charakter uzasadnienia – Błąd w ocenie – Rozróżnienie

   (art. 263 TFUE, 296 TFUE)

5. Unia Europejska – Kontrola sądowa zgodności z prawem aktów instytucji – Środki ograniczające wobec Białorusi – Zamrożenie środków finansowych niektórych osób i podmiotów w związku z sytuacją w Białorusi – Zakres kontroli

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; decyzje Rady: 2011/666/WPZiB; 2012/642/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 1000/2011; nr 1017/2012)

6. Odwołanie – Zarzuty – Zwykłe powtórzenie zarzutów i argumentów podniesionych przed Sądem – Niedopuszczalność

   (art. 256 TUE; regulamin postępowania przed Trybunałem, art. 169 § 2)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 14)

2.  Termin przewidziany na zaskarżenie aktu jest, w oparciu o art. 96 § 4 regulaminu postępowania przed Sądem, zawieszony wskutek złożenia wniosku o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania, jedynie wtedy gdy akt ten jest wskazany jako akt, którego dotyczyć będzie skarga, która zostanie wniesiona.

   (por. pkt 15, 18)

3.  Przyjmując decyzję, na mocy której nazwisko osoby lub nazwa podmiotu pozostawia się w wykazie osób lub podmiotów objętych środkami ograniczającymi przyjętymi wobec Republiki Białorusi, Rada powinna zapewnić tej osobie lub temu podmiotowi możliwość wypowiedzenia się przed jej przyjęciem, jeżeli w decyzji, na mocy której nazwisko tej osoby lub nazwa tego podmiotu są pozostawiane w tym wykazie, powołano się na nowe okoliczności, to jest okoliczności, które nie widniały w pierwotnej decyzji, na mocy której nazwisko tej osoby lub nazwa tego podmiotu zostały umieszczone w tym wykazie.

   Tymczasem gdy powody wpisania osoby do wykazu osób objętych wspomnianymi środkami ograniczającymi pozostały zasadniczo niezmienione i gdy okazało się, że owa osoba przedstawiła już swoje uwagi Radzie, w związku z czym była świadoma, że prawo takie przysługuje jej zawsze, a fortiori przy okazji okresowych przeglądów środków ograniczających wobec Republiki Białorusi w celu ewentualnego utrzymania tych środków w mocy, nie można stwierdzić naruszenia prawa do obrony przysługującego tej osobie.

   (por. pkt 26–28)

4.  Przewidziany w art. 296 akapit drugi TFUE obowiązek uzasadnienia stanowi istotny wymóg formalny, który należy odróżnić od kwestii prawidłowości uzasadnienia wiążącej się z legalnością materialną spornego aktu. Uzasadnienie decyzji polega bowiem na formalnym wskazaniu podstaw, na jakich opiera się ta decyzja. Jeżeli owe podstawy są dotknięte błędami, przekłada się to na legalność materialną decyzji, ale już nie na legalność jej uzasadnienia, które może być wystarczające, mimo że wskazane w nim podstawy są błędne. Wynika stąd, że zarzuty i argumenty zmierzające do podważenia zasadności aktu są nieistotne, jeżeli są one podnoszone w ramach zarzutu opartego na braku uzasadnienia lub niewystarczającym uzasadnieniu.

   (por. pkt 37)

5.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 42)

6.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 56–59)