Sprawa C-2/06

Willy Kempter KG

przeciwko

Hauptzollamt Hamburg-Jonas

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Finanzgericht Hamburg)

„Wywóz bydła — Refundacje wywozowe — Ostateczna decyzja administracyjna — Wykładnia wyroku Trybunału — Skuteczność wyroku wydanego w trybie prejudycjalnym po dacie decyzji — Ponowne rozpatrzenie i wzruszenie — Ograniczenia czasowe — Zasada pewności prawa — Zasada współpracy — Artykuł 10 WE”

Opinia rzecznika generalnego Y. Bota przedstawiona w dniu 24 kwietnia 2007 r.   I - 414

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 12 lutego 2008 r.   I - 448

Streszczenie wyroku

1. Państwa członkowskie – Zobowiązania – Obowiązek współpracy – Obowiązek ponownego rozpatrzenia przez organ administracji ostatecznej decyzji administracyjnej w celu uwzględnienia wykładni odpowiedniego przepisu dokonanej w międzyczasie przez Trybunał

   (art. 10 WE)

2. Państwa członkowskie – Zobowiązania – Obowiązek współpracy – Obowiązek ponownego rozpatrzenia przez organ administracji ostatecznej decyzji administracyjnej w celu uwzględnienia wykładni odpowiedniego przepisu dokonanej w międzyczasie przez Trybunał

   (art. 10 WE)

1.  W kontekście postępowania przed organem administracyjnym, zmierzającego do ponownego rozpatrzenia sprawy zakończonej decyzją administracyjną, która stała się ostateczna na mocy wyroku sądowego wydanego w ostatniej instancji, opartego na błędnej, w świetle późniejszego wyroku Trybunału, wykładni prawa wspólnotowego, prawo wspólnotowe nie wymaga, by skarżący w postępowaniu głównym powołał się na prawo wspólnotowe w ramach wniesionego przeciw spornej decyzji zaskarżenia według prawa wewnętrznego. W istocie, o ile prawo wspólnotowe nie wymaga, by organ administracyjny miał co do zasady obowiązek ponownego rozpatrzenia sprawy zakończonej decyzją administracyjną, która uzyskała taki ostateczny charakter, o tyle w szczególnych okolicznościach, zgodnie z zasadą współpracy wyrażoną w art. 10 WE, organ taki może jednak być zobowiązany do ponownego rozpatrzenia sprawy zakończonej decyzją administracyjną, która wskutek wyczerpania drogi prawnej w systemie prawa krajowego stała się ostateczna, w celu uwzględnienia dokonanej później przez Trybunał wykładni mającego znaczenie dla sprawy przepisu prawa wspólnotowego. Wśród przesłanek, które mogą stanowić podstawę obowiązku ponownego rozpatrzenia sprawy, wykładni przesłanki, zgodnie z którą wyrok sądu orzekającego w ostatniej instancji, mocą którego sporna decyzja administracyjna stała się ostateczna, oparty został na błędnej wykładni prawa wspólnotowego przyjętej bez zwrócenia się do Trybunału w trybie prejudycjalnym, nie można zatem dokonywać w taki sposób, by nakładać na strony obowiązek podniesienia w postępowaniu przed sądem krajowym spornej kwestii prawa wspólnotowego. Dla spełnienia tej przesłanki wystarczy w tym względzie, aby dana kwestia prawa wspólnotowego, której wykładnia okazała się błędna w świetle późniejszego wyroku Trybunału, była rozpatrywana przez sąd krajowy orzekający w ostatniej instancji lub aby mogła ona zostać podniesiona przez sąd ten z urzędu. W istocie, o ile prawo wspólnotowe nie zobowiązuje sądów krajowych, by rozpatrywały z urzędu zarzuty naruszenia przepisów wspólnotowych, jeżeli analiza tego zarzutu zmuszałaby je do wyjścia poza granice przedmiotu sporu określonego przez strony, o tyle sądy te są zobowiązane do badania z urzędu zarzutów naruszenia wiążącego przepisu prawa wspólnotowego, jeżeli na podstawie prawa krajowego mają one obowiązek lub uprawnienie do uczynienia tego w odniesieniu do wiążącego przepisu prawa krajowego.

   (por. pkt 37–39, 44–46; pkt 1 sentencji)

2.  Prawo wspólnotowe nie przewiduje żadnych ograniczeń czasowych w zakresie złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją administracyjną, która stała się ostateczna. Państwa członkowskie mają jednak możliwość określenia rozsądnych terminów na wniesienie środka prawnego, przy zachowaniu wspólnotowych zasad skuteczności i równoważności.

   (por. pkt 60; pkt 2 sentencji)