Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Document 32019L2162

Obligacje zabezpieczone i nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi

Data ostatniego przeglądu:
04/08/2020
Początkowa data utworzenia:
12/10/2020
Streszczone dokumenty:
Autor:
Urząd Publikacji Unii Europejskiej
Podmiot(-y) odpowiedzialny(-e):
Dyrekcja Generalna ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych

Obligacje zabezpieczone i nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Dyrektywa (UE) 2019/2162 w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi

Rozporządzenie (UE) 2019/2160 zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do ekspozycji w postaci obligacji zabezpieczonych

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY I ROZPORZĄDZENIA?

  • Dyrektywa (UE) 2019/2162 ma na celu zapewnienie ochrony inwestorów w drodze ustanowienia na szczeblu UE minimalnych zharmonizowanych zasad – szczególnie w odniesieniu do definicji i standardów – regulujących obligacje zabezpieczone* emitowane przez instytucje kredytowe*. Zasady te regulują emisję obligacji zabezpieczonych, ich strukturę, nadzór nad nimi oraz przekazywanie informacji na ich temat.
  • Rozporządzenie (UE) 2019/2160 zmienia rozporządzenie (UE) nr 575/2013 (znane jako rozporządzenie w sprawie wymogów kapitałowych (CRR) – zobacz streszczenie) w celu zaostrzenia warunków przyznawania preferencyjnego traktowania ostrożnościowego obligacji zabezpieczonych na podstawie CRR.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa (UE) 2019/2162

Zakres stosowania

Dyrektywa reguluje następujące zagadnienia.

  • 1.

    Cechy strukturalne

    • Inwestorom przysługują preferencyjne prawa, a ponadto korzystają oni z podwójnej ochrony (zwanej podwójnym regresem), na mocy której przyznaje się im roszczenie zarówno wobec instytucji emitującej obligacje, jak i w stosunku do aktywów stanowiących zabezpieczenie w przypadku niewypłacalności lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji tej instytucji.
    • Obligacje zabezpieczone to obligacje przez cały czas zabezpieczone wysokiej jakości aktywami (zazwyczaj hipotekami lub instrumentami długu państwowego) albo innymi aktywami wymienionymi w art. 6 ust. 1 dyrektywy (UE) 2019/2162.
    • Aktywa zabezpieczające muszą spełniać określone warunki:
      • w przypadku rzeczowych aktywów zabezpieczających muszą istnieć powszechnie akceptowane standardy wyceny, zaś aktywa te są monitorowane i odpowiednio ubezpieczone,
      • w przypadku aktywów w postaci ekspozycji kondycja operacyjna i wypłacalność kontrahenta muszą być przedmiotem stałego nadzoru publicznego,
      • w przypadku aktywów, które nie stanowią kwalifikujących się aktywów zgodnie z art. 129 ust. 1 CRR, muszą obowiązywać zasady dywersyfikacji ryzyka,
      • w odniesieniu do wewnątrzgrupowych struktur obejmujących pule obligacji zabezpieczonych i pul aktywów stanowiących zabezpieczenie obowiązują zasady szczególne.
    • Instytucje kredytowe przekazują na tyle szczegółowe informacje na temat swoich programów emisji obligacji zabezpieczonych, aby umożliwić inwestorom ocenę profilu danego programu i związanego z nim ryzyka oraz przeprowadzenie badania due diligence. Te informacje należy publikować na stronie internetowej instytucji przynajmniej raz na kwartał. Muszą one zawierać przynajmniej następujące elementy:
      • wartość puli aktywów stanowiących zabezpieczenie oraz znajdujących się w obrocie obligacji zabezpieczonych,
      • wykaz międzynarodowych kodów identyfikujących papier wartościowy wszystkich emisji obligacji zabezpieczonych w danym programie,
      • geograficzny rozkład oraz rodzaj aktywów stanowiących zabezpieczenie, kwota związanych z nimi kredytów oraz metoda wyceny,
      • szczegółowe informacje na temat ryzyka rynkowego, ryzyka stopy procentowej, ryzyka walutowego oraz ryzyka kredytowego i ryzyka płynności,
      • profil zapadalności aktywów stanowiących zabezpieczenie i obligacji zabezpieczonych,
      • poziom wymaganego i dostępnego pokrycia oraz poziom ustawowego, umownego i dobrowolnego nadzabezpieczenia (poziom zabezpieczenia przekraczający wymóg dotyczący pokrycia),
      • odsetek kredytów, w przypadku których uznano, że miało miejsce niewykonanie zobowiązania, oraz kredytów przeterminowanych o ponad 90 dni.
    • Programy emisji obligacji zabezpieczonych oznaczają cechy strukturalne emisji obligacji zabezpieczonych określone przepisami ustawowymi i warunkami umownymi.
    • Pule aktywów stanowiących zabezpieczenie muszą zawsze zawierać bufor aktywów płynnych (które można bardzo szybko przekształcić w środki pieniężne) pokrywający maksymalny skumulowany wypływ płynności netto przez następne 180 dni.
    • Państwa UE mogą zezwolić na emisję obligacji zabezpieczonych o strukturze przewidującej możliwość przedłużenia terminu zapadalności (długoterminowych dłużnych papierów wartościowych, których uzgodniony termin zapadalności może zostać przedłużony) na określonych warunkach, pod warunkiem powiadomienia o tym Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB).
  • 2.

    Nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi

    • Rządy państw UE wyznaczają przynajmniej jeden właściwy organ zajmujący się monitorowaniem emisji obligacji zabezpieczonych w celu oceny spełnienia wymagań z przepisami prawa.
    • Programy emisji obligacji zabezpieczonych podlegają wymogowi uzyskania zezwolenia, które należy uzyskać przed rozpoczęciem emisji obligacji zabezpieczonych w ramach danego programu. Aby uzyskać zezwolenie, instytucje kredytowe muszą mieć:
      • odpowiedni program działalności dotyczący emisji obligacji zabezpieczonych,
      • odpowiednie polityki, procesy i metody w odniesieniu do zatwierdzania, zmiany, odnawiania i refinansowania kredytów zaliczonych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie,
      • wyznaczonych członków kadry kierowniczej oraz członków personelu mających odpowiednie kwalifikacje.
    • W przypadku niewypłacalności lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowej właściwe organy współpracują z organem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zajmującym się sprawą w celu zapewnienia zabezpieczenia praw i interesów inwestorów nabywających obligacje zabezpieczone. Państwa UE mogą wprowadzić możliwość wyznaczenia kuratora.
    • Instytucje kredytowe regularnie składają właściwym organom sprawozdania zawierające informacje określone w dyrektywie.
    • Na instytucje, które nie przestrzegają zasad, nakładane są sankcje administracyjne i inne środki administracyjne. Te sankcje i środki muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa UE mogą zdecydować, że nie ustanowią sankcji administracyjnych ani innych środków administracyjnych za naruszenia podlegające sankcjom karnym na mocy prawa krajowego.
    • Właściwe organy publikują na swoich stronach internetowych:
      • teksty krajowych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, w tym dotyczących sankcji i innych środków, a także ogólne wytyczne przyjęte w odniesieniu do emisji obligacji zabezpieczonych,
      • wykaz instytucji kredytowych, którym zezwolono na emisję obligacji zabezpieczonych.
    • Obligacje zabezpieczone mogą nosić oznaczenie „europejska obligacja zabezpieczona” (tylko w odniesieniu do obligacji zabezpieczonych spełniających wymogi określone w przepisach prawa krajowego transponujących dyrektywę) lub „europejska obligacja zabezpieczona (premium)” (tylko w odniesieniu do obligacji zabezpieczonych spełniających wymogi określone w przepisach prawa krajowego transponujących dyrektywę oraz wymogi określone w art. 129 CRR). Stosowanie oznaczeń jest dobrowolne, a państwa UE mogą zachować własne uregulowania dotyczące nazw i oznaczeń.
    • Dyrektywa wprowadza drobne zmiany w dyrektywach 2009/65/WE (zobacz streszczenie) i 2014/59/UE (zobacz streszczenie).
    • Przepisy przejściowe mają zastosowanie do obligacji zabezpieczonych wyemitowanych przed 8 lipca 2022 r.
    • Komisja Europejska, w ścisłej współpracy z EUNB:
      • do 8 lipca 2024 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, w stosownym przypadku razem z wnioskiem ustawodawczym, sprawozdanie dotyczące tego, czy możliwe jest, a jeśli tak, to w jaki sposób, wprowadzenie systemu równoważności dla pochodzących z państw trzecich instytucji kredytowych emitujących obligacje zabezpieczone i inwestorów nabywających te obligacje zabezpieczone,
      • do 8 lipca 2025 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące wdrożenia dyrektywy w odniesieniu do poziomu ochrony inwestorów i rozwoju sytuacji w odniesieniu do emisji obligacji zabezpieczonych w UE.

Rozporządzenie (UE) 2019/2160

  • Rozporządzenie uzupełnia dyrektywę (UE) 2019/2162 i opiera się na obecnie obowiązującym systemie nadzoru nad obligacjami zabezpieczonymi przewidzianym w CRR.
  • Wprowadza ono wymogi dotyczące minimalnego poziomu nadzabezpieczenia* i aktywów zastępczych*, a tym samym poprawia jakość obligacji zabezpieczonych kwalifikujących się do preferencyjnego ujmowania w kapitale.
  • Ten cel ma zostać osiągnięty w drodze:
    • wyeliminowania stosowania jako kwalifikujących się aktywów struktur, w których puli aktywów stanowiących zabezpieczenie znajdują się papiery wartościowe zabezpieczone spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne i komercyjne, ponieważ stosowanie takich struktur jest coraz rzadsze i uznaje się, że niepotrzebnie komplikują one programy emisji obligacji zabezpieczonych,
    • wprowadzenia wymogu, że minimalny poziom nadzabezpieczenia obligacji zabezpieczonych musi wynosić 5 %, aby obligacje te mogły się kwalifikować do preferencyjnego ujęcia w kapitale, lub 2 %, jeżeli wyceny aktywów dokonuje się w oparciu o bankowo-hipoteczną wartość nieruchomości (to nadzabezpieczenie może mieć charakter ustawowy, umowny lub dobrowolny).

OD KIEDY DYREKTYWA I ROZPORZĄDZENIE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

  • Dyrektywa (UE) 2019/2162 ma zostać włączona do porządku krajowego państw UE do 8 lipca 2021 r. Będzie ona miała zastosowanie od 8 lipca 2022 r.
  • Rozporządzenie (UE) 2019/2160 będzie miało zastosowanie od dnia 8 lipca 2022 r.

KONTEKST

  • Obligacje zabezpieczone są powszechnie wykorzystywane w niektórych państwach UE (Dania, Niemcy, Hiszpania, Francja, Włochy, Luksemburg i Szwecja) jako ważne źródło taniego i długoterminowego finansowania banków. Pomagają one w finansowaniu kredytów hipotecznych i pożyczek udzielanych jednostkom sektora publicznego, zapewniając inwestorom wysoki poziom pewności.
  • Dyrektywa stanowi część planu działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych. Obowiązujące w całej UE minimalne zharmonizowane zasady dotyczące obligacji zabezpieczonych zwiększą bezpieczeństwo inwestorów i stworzą nowe możliwości.
  • Więcej informacji:

KLUCZOWE POJĘCIA

Obligacja zabezpieczona: zobowiązanie dłużne wyemitowane przez instytucję kredytową i zabezpieczone aktywami stanowiącymi zabezpieczenie (zazwyczaj pulą kredytów hipotecznych lub kredytów udzielonych jednostkom sektora publicznego oraz innymi wysokiej jakości aktywami stanowiącymi zabezpieczenie, które zapewniają, aby instytucji kredytowej emitującej obligacje zabezpieczone przysługiwało roszczenie o zapłatę, i które są zabezpieczone aktywami zabezpieczającymi zgodnie z określonymi wymogami), względem których inwestorom bezpośrednio przysługuje roszczenie.
Instytucja kredytowa: przedsiębiorstwo przyjmujące od klientów depozyty pieniężne lub inne środki podlegające zwrotowi w celu udzielania kredytów.
Nadzabezpieczenie: praktyka lub proces polegające na zabezpieczeniu pożyczki aktywem, którego wartość przekracza wartość pożyczki.
Aktywa zastępcze: aktywa utrzymywane obok aktywów podstawowych; zazwyczaj składają się one z instrumentów pochodnych i aktywów utrzymywanych w celu zapewnienia płynności.

GŁÓWNE DOKUMENTY

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2162 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniająca dyrektywy 2009/65/WE i 2014/59/UE (Dz.U. L 328 z 18.12.2019, s. 29–57)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2160 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do ekspozycji w postaci obligacji zabezpieczonych (Dz.U. L 328 z 18.12.2019, s. 1–6)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Plan działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych (COM(2015) 468 final z 30.9.2015)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 82/891/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE, 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2005/56/WE, 2007/36/WE, 2011/35/UE, 2012/30/UE i 2013/36/EU oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 190–348)

Kolejne zmiany dyrektywy 2014/59/UE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1–337)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.U. L 302 z 17.11.2009, s. 32–96)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 04.08.2020

Góra