Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32024D1156

    Umowa o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Środkową

    Umowa o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Środkową

     

    STRESZCZENIE DOKUMENTU:

    Umowa ustanawiająca stowarzyszenie między UE a Ameryką Środkową

    Decyzja 2012/734/UE — podpisanie w imieniu UE Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między UE a Ameryką Środkową

    Decyzja (UE) 2024/1156 w sprawie zawarcia Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony

    Decyzja nr 5/2014 Rady Stowarzyszenia UE-Ameryka Środkowa — w sprawie oznaczeń geograficznych, które mają zostać wpisane do załącznika XVIII umowy

    Rozporządzenie (UE) nr 20/2013 — wprowadzenie w życie dwustronnej klauzuli ochronnej i mechanizmu stabilizacyjnego dotyczącego bananów, zawartych w Umowie ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską a Ameryką Środkową

    JAKIE SĄ CELE UMOWY, DECYZJI I ROZPORZĄDZENIA?

    Cele umowy są następujące:

    • wzmocnienie i konsolidacja stosunków między Stronami poprzez stowarzyszenie oparte na trzech niezależnych i zasadniczych częściach;
    • rozwój uprzywilejowanego partnerstwa opartego na wartościach, zasadach i wspólnych celach, w szczególności poszanowaniu i propagowaniu demokracji i praw człowieka, zrównoważonym rozwoju, dobrym rządzeniu i praworządności;
    • pogłębienie współpracy między oboma regionami między UE a Ameryką Środkową we wszystkich obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;
    • rozszerzenie i zróżnicowanie stosunków handlowych między oboma regionami zgodnie z Porozumieniem Światowej Organizacji Handlu oraz niniejszą Umową;
    • wzmocnienie i pogłębienie integracji regionalnej w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;
    • wzmocnienie dobrosąsiedzkich stosunków i zasady pokojowego rozstrzygania sporów;
    • rozwój i utrzymanie poziomu dobrych rządów, standardów socjalnych, pracowniczych i środowiskowych;
    • wspieranie zwiększonej wymiany handlowej i inwestycji między Stronami.

    Decyzja 2012/734/UE zezwala na podpisanie i tymczasowe stosowanie układu przez UE.

    Decyzja (UE) 2024/1156 potwierdza zawarcie umowy o stowarzyszeniu.

    Na mocy decyzji nr 5/2014 ustanawia się oznaczenia geograficzne produktów pochodzących od obu stron.

    W rozporządzeniu ustanawia się mechanizmy ochronne, aby zapobiec powstaniu poważnej szkody dla unijnego sektora uprawy bananów w najbardziej oddalonych regionach UE.

    KLUCZOWE ZAGADNIENIA

    Umowa składa się z trzech części:

    • 1.

      Dialog polityczny

      Celami dialogu politycznego między obiema stronami są:

      • ustanowienie uprzywilejowanego partnerstwa politycznego;
      • ochrona wspólnych wartości, zasad i celów poprzez ich promowanie na poziomie międzynarodowym, zwłaszcza na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ);
      • wzmocnienie Organizacji Narodów Zjednoczonych, jako głównego elementu systemu wielostronnego, aby umożliwić jej skuteczne sprostanie globalnym wyzwaniom;
      • umożliwienie szerokiej wymiany poglądów, stanowisk i informacji prowadzącej do wspólnych inicjatyw we wspólnym interesie na poziomie międzynarodowym;
      • współpraca w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w celu koordynacji stanowisk oraz podejmowania wspólnych inicjatyw we wspólnym interesie na właściwych forach międzynarodowych.

      Dialog ten może obejmować wszystkie kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania na poziomie międzynarodowym lub regionalnym; wymieniono jednak szereg konkretnych kwestii, w tym:

    • 2.

      Współpraca

      W ramach Umowy pierwszeństwo przyznaje się współpracy mającej na celu osiągnięcie następujących celów:

      • wzmacnianie pokoju i bezpieczeństwa;
      • umocnienie instytucji demokratycznych, dobrych rządów i pełnego obowiązywania zasady państwa prawa, równouprawnienia płci, wszystkich form niedyskryminacji, różnorodności kulturowej, pluralizmu, promowania i poszanowania praw człowieka, podstawowych wolności, przejrzystości oraz uczestnictwa obywateli;
      • przyczynianie się do spójności społecznej;
      • promowanie wzrostu gospodarczego, aby wesprzeć zrównoważony rozwój;
      • pogłębienie procesu integracji regionalnej w Ameryce Środkowej;
      • wzmacnianie mocy produkcyjnych i zdolności w zakresie zarządzania oraz poprawa konkurencyjności.
    • 3.

      Wymiana handlowa

      Cele tej części są następujące:

      • rozszerzenie i dywersyfikacja handlu towarami;
      • ułatwienie handlu towarami;
      • liberalizacja handlu usługami zgodnie z art. V Układu ogólnego w sprawie handlu usługami;
      • promowanie regionalnej integracji gospodarczej w obszarach procedur celnych, przepisów technicznych oraz środków sanitarnych i fitosanitarnych;
      • stworzenie klimatu sprzyjającego wzrostowi inwestycji;
      • skuteczne, wzajemne i stopniowe otwarcie rynków zamówień publicznych;
      • odpowiednia i skuteczna ochrona praw własności intelektualnej;
      • sprzyjanie wolnej, niezakłóconej konkurencji w stosunkach gospodarczych i handlowych;
      • ustanowienie skutecznego, sprawiedliwego i przewidywalnego mechanizmu rozstrzygania sporów;
      • promowanie międzynarodowego handlu i inwestycji pomiędzy Stronami.

    Umowa zawiera szereg środków prowadzących do osiągnięcia tych celów, w szczególności:

    • zapewnia znacznie lepszy dostęp do rynku dla wywozu z UE do Ameryki Środkowej poprzez:
      • eliminowanie ceł na wyroby gotowe, rybołówstwo i rolnictwo;
      • ograniczanie przeszkód w handlu towarami;
      • poprawę dostępu do rynku dla zamówień publicznych, usług i inwestycji;
    • ustanawia równe szanse za pośrednictwem wspólnych przepisów w obszarach, takich jak:
    • wzmacnia integrację regionalną wprowadzając następujące środki:
      • jednolity dokument administracyjny dla zgłoszeń celnych;
      • jedno cło przywozowe dla danego regionu;
    • ustanawia porozumienie w sprawie zrównoważonego rozwoju na rzecz:
      • dalszego rozwoju gospodarczego za pośrednictwem handlu;
      • zbadania wzajemnych zależności między polityką handlową, społeczną i polityką ochrony środowiska;
      • popierania i promowania handlu oraz systemów marketingowych w oparciu o kryteria zrównoważonego rozwoju.

    DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

    • Część umowy dotycząca handlu jest stosowana tymczasowo od dnia:
      • 1 sierpnia 2013 r. w odniesieniu do Hondurasu, Nikaragui i Panamy;
      • 1 października 2013 r. w odniesieniu do Kostaryki i Salwadoru; oraz
      • 1 grudnia 2013 r. w odniesieniu do Gwatemali.
    • Decyzja Rady 2012/734/UE ma zastosowanie od dnia 25 czerwca 2012 roku.
    • Decyzja Rady (UE) 2024/1156 ma zastosowanie od 12 kwietnia 2024 roku.
    • Decyzja nr 5/2014 ma zastosowanie od dnia 5 sierpnia 2015 roku.
    • Rozporządzenie (UE) nr 20/2013 ma zastosowanie od 22 stycznia 2013 roku.

    KONTEKST

    Więcej informacji:

    GŁÓWNE DOKUMENTY

    Umowa ustanawiająca stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Dz.U. L 346 z 15.12.2012, s. 3–2621).

    Kolejne zmiany do umowy zostały włączone do treści tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

    Decyzja Rady 2012/734/UE z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony, oraz tymczasowego stosowania jej części IV dotyczącej handlu (Dz.U. L 346 z 15.12.2012, s. 1-2).

    Decyzja Rady (UE) 2024/1156 z dnia 12 kwietnia 2024 r. w sprawie zawarcia Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Dz.U L, 2024/1156, 17.4.2024).

    Decyzja nr 5/2014 Rady Stowarzyszenia UE–Ameryka Środkowa z dnia 7 listopada 2014 r. w sprawie oznaczeń geograficznych, które mają zostać wpisane do załącznika XVIII umowy [2015/1219] (Dz.U. L 196 z 24.7.2015, s. 59–66).

    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 20/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie wprowadzenia w życie dwustronnej klauzuli ochronnej i mechanizmu stabilizacyjnego dotyczącego bananów, zawartych w Umowie ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Dz.U. L 17 z 19.1.2013, s. 13–24).

    Zob. tekst skonsolidowany.

    DOKUMENTY POWIĄZANE

    Powiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Gwatemala) (Dz.U. L 315 z 26.11.2013, s. 1).

    Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Kostaryka) (Dz.U. L 257 z 28.9.2013, s. 1).

    Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Salwador) (Dz.U. L 257 z 28.9.2013, s. 1).

    Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Nikaragua) (Dz.U. L 204 z 31.7.2013, s. 1).

    Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Panama) (Dz.U. L 204 z 31.7.2013, s. 1).

    Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Honduras) (Dz.U. L 204 z 31.7.2013, s. 1).

    Ostatnia aktualizacja: 27.05.2024

    Góra