Umowa o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Środkową
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Umowa ustanawiająca stowarzyszenie między UE a Ameryką Środkową
Decyzja 2012/734/UE — podpisanie w imieniu UE Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między UE a Ameryką Środkową
Decyzja (UE) 2024/1156 w sprawie zawarcia Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony
Decyzja nr 5/2014 Rady Stowarzyszenia UE-Ameryka Środkowa — w sprawie oznaczeń geograficznych, które mają zostać wpisane do załącznika XVIII umowy
Rozporządzenie (UE) nr 20/2013 — wprowadzenie w życie dwustronnej klauzuli ochronnej i mechanizmu stabilizacyjnego dotyczącego bananów, zawartych w Umowie ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską a Ameryką Środkową
JAKIE SĄ CELE UMOWY, DECYZJI I ROZPORZĄDZENIA?
Cele umowy są następujące:
- wzmocnienie i konsolidacja stosunków między Stronami poprzez stowarzyszenie oparte na trzech niezależnych i zasadniczych częściach;
- rozwój uprzywilejowanego partnerstwa opartego na wartościach, zasadach i wspólnych celach, w szczególności poszanowaniu i propagowaniu demokracji i praw człowieka, zrównoważonym rozwoju, dobrym rządzeniu i praworządności;
- pogłębienie współpracy między oboma regionami między UE a Ameryką Środkową we wszystkich obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;
- rozszerzenie i zróżnicowanie stosunków handlowych między oboma regionami zgodnie z Porozumieniem Światowej Organizacji Handlu oraz niniejszą Umową;
- wzmocnienie i pogłębienie integracji regionalnej w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;
- wzmocnienie dobrosąsiedzkich stosunków i zasady pokojowego rozstrzygania sporów;
- rozwój i utrzymanie poziomu dobrych rządów, standardów socjalnych, pracowniczych i środowiskowych;
- wspieranie zwiększonej wymiany handlowej i inwestycji między Stronami.
Decyzja 2012/734/UE zezwala na podpisanie i tymczasowe stosowanie układu przez UE.
Decyzja (UE) 2024/1156 potwierdza zawarcie umowy o stowarzyszeniu.
Na mocy decyzji nr 5/2014 ustanawia się oznaczenia geograficzne produktów pochodzących od obu stron.
W rozporządzeniu ustanawia się mechanizmy ochronne, aby zapobiec powstaniu poważnej szkody dla unijnego sektora uprawy bananów w najbardziej oddalonych regionach UE.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Umowa składa się z trzech części:
1.
Dialog polityczny
Celami dialogu politycznego między obiema stronami są:
- ustanowienie uprzywilejowanego partnerstwa politycznego;
- ochrona wspólnych wartości, zasad i celów poprzez ich promowanie na poziomie międzynarodowym, zwłaszcza na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ);
- wzmocnienie Organizacji Narodów Zjednoczonych, jako głównego elementu systemu wielostronnego, aby umożliwić jej skuteczne sprostanie globalnym wyzwaniom;
- umożliwienie szerokiej wymiany poglądów, stanowisk i informacji prowadzącej do wspólnych inicjatyw we wspólnym interesie na poziomie międzynarodowym;
- współpraca w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w celu koordynacji stanowisk oraz podejmowania wspólnych inicjatyw we wspólnym interesie na właściwych forach międzynarodowych.
Dialog ten może obejmować wszystkie kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania na poziomie międzynarodowym lub regionalnym; wymieniono jednak szereg konkretnych kwestii, w tym:
2.
Współpraca
W ramach Umowy pierwszeństwo przyznaje się współpracy mającej na celu osiągnięcie następujących celów:
- wzmacnianie pokoju i bezpieczeństwa;
- umocnienie instytucji demokratycznych, dobrych rządów i pełnego obowiązywania zasady państwa prawa, równouprawnienia płci, wszystkich form niedyskryminacji, różnorodności kulturowej, pluralizmu, promowania i poszanowania praw człowieka, podstawowych wolności, przejrzystości oraz uczestnictwa obywateli;
- przyczynianie się do spójności społecznej;
- promowanie wzrostu gospodarczego, aby wesprzeć zrównoważony rozwój;
- pogłębienie procesu integracji regionalnej w Ameryce Środkowej;
- wzmacnianie mocy produkcyjnych i zdolności w zakresie zarządzania oraz poprawa konkurencyjności.
3.
Wymiana handlowa
Cele tej części są następujące:
- rozszerzenie i dywersyfikacja handlu towarami;
- ułatwienie handlu towarami;
- liberalizacja handlu usługami zgodnie z art. V Układu ogólnego w sprawie handlu usługami;
- promowanie regionalnej integracji gospodarczej w obszarach procedur celnych, przepisów technicznych oraz środków sanitarnych i fitosanitarnych;
- stworzenie klimatu sprzyjającego wzrostowi inwestycji;
- skuteczne, wzajemne i stopniowe otwarcie rynków zamówień publicznych;
- odpowiednia i skuteczna ochrona praw własności intelektualnej;
- sprzyjanie wolnej, niezakłóconej konkurencji w stosunkach gospodarczych i handlowych;
- ustanowienie skutecznego, sprawiedliwego i przewidywalnego mechanizmu rozstrzygania sporów;
- promowanie międzynarodowego handlu i inwestycji pomiędzy Stronami.
Umowa zawiera szereg środków prowadzących do osiągnięcia tych celów, w szczególności:
- zapewnia znacznie lepszy dostęp do rynku dla wywozu z UE do Ameryki Środkowej poprzez:
- eliminowanie ceł na wyroby gotowe, rybołówstwo i rolnictwo;
- ograniczanie przeszkód w handlu towarami;
- poprawę dostępu do rynku dla zamówień publicznych, usług i inwestycji;
- ustanawia równe szanse za pośrednictwem wspólnych przepisów w obszarach, takich jak:
- wzmacnia integrację regionalną wprowadzając następujące środki:
- jednolity dokument administracyjny dla zgłoszeń celnych;
- jedno cło przywozowe dla danego regionu;
- ustanawia porozumienie w sprawie zrównoważonego rozwoju na rzecz:
- dalszego rozwoju gospodarczego za pośrednictwem handlu;
- zbadania wzajemnych zależności między polityką handlową, społeczną i polityką ochrony środowiska;
- popierania i promowania handlu oraz systemów marketingowych w oparciu o kryteria zrównoważonego rozwoju.
DATA WEJŚCIA W ŻYCIE
- Część umowy dotycząca handlu jest stosowana tymczasowo od dnia:
- 1 sierpnia 2013 r. w odniesieniu do Hondurasu, Nikaragui i Panamy;
- 1 października 2013 r. w odniesieniu do Kostaryki i Salwadoru; oraz
- 1 grudnia 2013 r. w odniesieniu do Gwatemali.
- Decyzja Rady 2012/734/UE ma zastosowanie od dnia 25 czerwca 2012 roku.
- Decyzja Rady (UE) 2024/1156 ma zastosowanie od 12 kwietnia 2024 roku.
- Decyzja nr 5/2014 ma zastosowanie od dnia 5 sierpnia 2015 roku.
- Rozporządzenie (UE) nr 20/2013 ma zastosowanie od 22 stycznia 2013 roku.
KONTEKST
Więcej informacji:
GŁÓWNE DOKUMENTY
Umowa ustanawiająca stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Dz.U. L 346 z 15.12.2012, s. 3–2621).
Kolejne zmiany do umowy zostały włączone do treści tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.
Decyzja Rady 2012/734/UE z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony, oraz tymczasowego stosowania jej części IV dotyczącej handlu (Dz.U. L 346 z 15.12.2012, s. 1-2).
Decyzja Rady (UE) 2024/1156 z dnia 12 kwietnia 2024 r. w sprawie zawarcia Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Dz.U L, 2024/1156, 17.4.2024).
Decyzja nr 5/2014 Rady Stowarzyszenia UE–Ameryka Środkowa z dnia 7 listopada 2014 r. w sprawie oznaczeń geograficznych, które mają zostać wpisane do załącznika XVIII umowy [2015/1219] (Dz.U. L 196 z 24.7.2015, s. 59–66).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 20/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie wprowadzenia w życie dwustronnej klauzuli ochronnej i mechanizmu stabilizacyjnego dotyczącego bananów, zawartych w Umowie ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Dz.U. L 17 z 19.1.2013, s. 13–24).
Zob. tekst skonsolidowany.
DOKUMENTY POWIĄZANE
Powiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Gwatemala) (Dz.U. L 315 z 26.11.2013, s. 1).
Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Kostaryka) (Dz.U. L 257 z 28.9.2013, s. 1).
Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Salwador) (Dz.U. L 257 z 28.9.2013, s. 1).
Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Nikaragua) (Dz.U. L 204 z 31.7.2013, s. 1).
Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Panama) (Dz.U. L 204 z 31.7.2013, s. 1).
Zawiadomienie dotyczące tymczasowego stosowania części IV (Handel) Umowy ustanawiającej stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (Honduras) (Dz.U. L 204 z 31.7.2013, s. 1).
Ostatnia aktualizacja: 27.05.2024