Pozostałości pestycydów w żywności i w paszy zwierzęcej

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Wszystkie środki spożywcze przeznaczone do spożycia przez ludzi lub przez zwierzęta w Unii Europejskiej (UE) podlegają normom w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości (NDP) pestycydów w celu zapewnienia ochrony zdrowia ludzi i zwierząt. Prawo UE reguluje, jakie NDP mają zastosowanie do poszczególnych produktów, jak również ustanawia wzorcową wartość NDP, jeżeli nie ustanowiono szczególnego NDP.

W rozporządzeniu (WE) nr 396/2005 określa się maksymalne ilości pozostałości pestycydów dopuszczalne w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub przez zwierzęta. Te NDP, które są określane przez Komisję Europejską, obejmują:

• NDP dla konkretnych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi i przez zwierzęta;
• ogólny NDP, który znajduje zastosowanie wówczas, gdy nie określono szczególnego NDP („poziom wzorcowy” wynoszący 0,01 mg/kg).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

NDP dla wszystkich upraw i pestycydów znajdują się w prowadzonej przez Komisję unijnej bazie danych na temat pestycydów.

Środki spożywcze objęte zakresem stosowania rozporządzenia

Rozporządzenie dotyczy wszystkich produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub przez zwierzęta, które zostały wymienione w załączniku I.

Rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego, jeśli są one przeznaczone do:

• produkcji produktów innych niż żywność/pasza;
• wysiewu lub sadzenia;
• badań substancji czynnych, na które zezwala prawo krajowe.

Wyjątki

W odniesieniu do niektórych substancji wyszczególnionych przez Komisję (załącznik VII) organy krajowe mogą udzielić zezwolenia na poziomy pozostałości przekraczające NDP, z zastrzeżeniem, że:

• produkty nie są przeznaczone do natychmiastowej konsumpcji;
• przeprowadza się odpowiednie kontrole w celu zapewnienia, że takie produkty nie są udostępniane konsumentowi;
• pozostałe państwa członkowskie UE oraz Komisja są informowane o podjętych środkach.

Ocena bezpieczeństwa

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) jest odpowiedzialny za przeprowadzenie oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do nowych wniosków dotyczących NDP oraz za przegląd obowiązujących NDP. Ocenę przeprowadza się na podstawie toksyczności każdej substancji, maksymalnych poziomów oczekiwanych w żywności oraz diety konsumentów. W oparciu o opinię EFSA Komisja wydaje rozporządzenie w celu ustanowienia nowego NDP lub zmiany bądź usunięcia już istniejącego NDP.

Kontrola pozostałości pestycydów w żywności

W UE funkcjonuje skoordynowany wieloletni program kontroli, w ramach którego każdego roku państwa członkowskie mają pobierać, analizować i badać uzgodniony zakres produktów (istotnych z punktu widzenia diety) pod kątem uzgodnionego zakresu pestycydów. Ma to na celu zapewnienie ich zgodności z NDP, jak również dokonanie oceny narażenia na nie konsumentów. Te dane są kompilowane przez EFSA, który publikuje je każdego roku. Obok skoordynowanego programu UE państwa członkowskie realizują także własne krajowe programy oparte na ocenie ryzyka.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie weszło w życie 5 kwietnia 2005 r. i obowiązuje w pełni od września 2008 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości (Komisja Europejska)
• Pestycydy (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1–16).

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 396/2005 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENT POWIĄZANY

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/585 z dnia 27 kwietnia 2020 r. dotyczące wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli na lata 2021, 2022 i 2023, mającego na celu zapewnienie zgodności z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości pestycydów w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na jej powierzchni, a także mającego na celu ocenę narażenia konsumenta na te pozostałości (Dz.U. L 135 z 29.4.2020, s. 1–12).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2023