Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32015D1908

Decyzja Rady (WPZiB) 2015/1908 z dnia 22 października 2015 r. w sprawie wsparcia globalnego mechanizmu raportowania w zakresie nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji w celu zmniejszenia ryzyka nielegalnego handlu nimi („iTrace II”)

Dz.U. L 278 z 23.10.2015, p. 15–25 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2015/1908/oj

23.10.2015   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 278/15


DECYZJA RADY (WPZiB) 2015/1908

z dnia 22 października 2015 r.

w sprawie wsparcia globalnego mechanizmu raportowania w zakresie nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji w celu zmniejszenia ryzyka nielegalnego handlu nimi („iTrace II”)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 26 ust. 2 i art. 31 ust. 1,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

W dniu 13 grudnia 2003 r. Rada Europejska przyjęła europejską strategię bezpieczeństwa określającą pięć kluczowych wyzwań, z którymi ma się zmierzyć Unia: terroryzm, rozprzestrzenianie broni masowego rażenia, konflikty regionalne, upadek państwowości i przestępczość zorganizowana. Skutki nielegalnej produkcji i transferu broni konwencjonalnej, w tym broni strzeleckiej i lekkiej (dalej zwanej „BSiL”) oraz obrotu tą bronią, a także jej nadmierne gromadzenie i niekontrolowane rozprzestrzenianie leżą u podstaw czterech z pięciu powyższych wyzwań. Zwiększają one poczucie braku bezpieczeństwa w Afryce Subsaharyjskiej, na Bliskim Wschodzie i w wielu innych regionach świata, pogłębiając konflikty i podkopując proces budowania pokoju po zakończeniu konfliktu, tym samym stanowiąc poważne zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa.

(2)

W dniach 15–16 grudnia 2005 r. Rada przyjęła strategię UE w zakresie zwalczania nielegalnego gromadzenia BSiL i amunicji do tych rodzajów broni oraz handlu nimi (zwaną dalej „strategią UE dotyczącą BSiL”), która określa wytyczne działań UE w dziedzinie BSiL. W strategii UE dotyczącej BSiL podkreślono, że BSiL przyczynia się do pogłębienia zjawiska terroryzmu i do wzrostu przestępczości zorganizowanej oraz jest głównym czynnikiem wyzwalającym konflikty i powodującym ich rozprzestrzenianie się, jak również upadek struktur państwowych.

(3)

W strategii UE dotyczącej BSiL stwierdza się również, że Unia powinna wzmacniać i wspierać mechanizmy monitorowania sankcji oraz wspierać zaostrzenie kontroli wywozu, a także promować wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB (1) m.in. poprzez propagowanie środków zwiększania przejrzystości.

(4)

Wraz z przygotowanym przez ONZ programem działania na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią strzelecką i lekką, zwalczania i eliminowania go we wszystkich aspektach (dalej zwanym „Programem działania ONZ”), przyjętym w dniu 20 lipca 2001 r., wszystkie państwa członkowskie ONZ zobowiązały się do zapobiegania nielegalnemu handlowi BSiL w tym jej przenikaniu do nieupoważnionych odbiorców, a w szczególności do uwzględniania – w procesie rozpatrywania wniosków o wydanie pozwolenia na wywóz – ryzyka przenikania BSiL do nielegalnego handlu.

(5)

W dniu 8 grudnia 2005 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło międzynarodowy instrument umożliwiający państwom terminowe i rzetelne identyfikowanie i śledzenie nielegalnej BSiL.

(6)

Podczas drugiej konferencji przeglądowej programu działania ONZ, która odbyła się w 2012 r., wszystkie państwa członkowskie ONZ potwierdziły swoje zaangażowanie na rzecz zapobiegania nielegalnemu handlowi BSiL, w tym jej przenikaniu do nieupoważnionych odbiorców, oraz swoje zawarte w programie działania ONZ zobowiązania dotyczące oceny wniosków o wydanie pozwolenia na wywóz.

(7)

W dniu 2 kwietnia 2013 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło tekst Traktatu o handlu bronią. Celem tego traktatu jest wprowadzenie jak najsurowszych wspólnych międzynarodowych norm regulujących międzynarodowy handel bronią konwencjonalną lub poprawiających regulacje dotyczące międzynarodowego handlu bronią konwencjonalną, zapobieganie nielegalnemu handlowi bronią konwencjonalną i zwalczanie takiego handlu, jak również zapobieganie przenikaniu takiej broni. Unia powinna wspierać wszystkie państwa członkowskie ONZ we wdrażaniu skutecznych środków kontroli transferu broni, by zapewnić jak największą skuteczność Traktatu o handlu bronią, w szczególności w odniesieniu do wdrażania jego art. 11.

(8)

Poprzednio Unia udzieliła wsparcia spółce Conflict Armament Research Ltd. (CAR) decyzją Rady 2013/698/WPZiB (2).

(9)

Unia pragnie finansować drugą fazę globalnego mechanizmu raportowania w zakresie nielegalnej BSiL i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji by zmniejszyć ryzyko nielegalnego handlu nimi, a co za tym idzie, nadal przyczyniać się do realizacji powyższych celów,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

W związku z wdrożeniem strategii UE dotyczącej BSiL oraz propagowaniem pokoju i bezpieczeństwa, działania w ramach projektu, które mają być wspierane przez Unię, służą realizacji następujących celów szczegółowych:

ciągłe utrzymywanie i dalsze wzmacnianie dostępnego i przyjaznego użytkownikom globalnego systemu zarządzania informacjami o nielegalnie rozprzestrzenianej lub będącej przedmiotem nielegalnego handlu BSiL i innej nielegalnie rozprzestrzenianej lub będącej przedmiotem nielegalnego handlu broni konwencjonalnej oraz amunicji (zwanego dalej „iTrace”), który to system ma zapewniać decydentom, ekspertom w dziedzinie kontroli broni konwencjonalnej i urzędnikom zajmującym się kontrolą wywozu broni konwencjonalnej stosowne informacje służące opracowaniu skutecznych i opartych na dowodach strategii i projektów skierowanych przeciwko nielegalnemu rozprzestrzenianiu BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji,

prowadzenie badań terenowych w dziedzinie BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji będących w obrocie w obszarach objętych konfliktem oraz wprowadzanie wszystkich zebranych dowodów do systemu zarządzania informacjami, wysyłanie – w razie potrzeby – do rządów krajowych wniosków o oficjalne śledzenie oraz publiczne udostępnianie, po zweryfikowaniu (w tym przy zastosowaniu oficjalnego śledzenia) informacji w systemie iTrace,

centralizacja – w ramach globalnego systemu zarządzania informacjami – dotychczasowej, odpowiedniej na użytek określenia polityki dokumentacji na temat transferów BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji, w tym: krajowych sprawozdań dotyczących wywozu broni, krajowych sprawozdań przesyłanych do Rejestru broni konwencjonalnej ONZ oraz do Programu działania ONZ dotyczącego nielegalnego handlu BSiL, tekstów aktów krajowych, regionalnych i międzynarodowych; oraz sprawozdań dotyczących transferów nielegalnej BSiL i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji – sporządzonych przez grupy monitorowania sankcji ONZ, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i międzynarodowe środki masowego przekazu,

pogłębianie świadomości przez działania informacyjne dotyczące ustaleń w ramach projektu, propagowanie celu i dostępnych funkcji iTrace wśród krajowych i międzynarodowych decydentów, ekspertów w dziedzinie kontroli broni konwencjonalnej i organów wydających pozwolenia na wywóz broni oraz zwiększanie międzynarodowych zdolności monitorowania nielegalnego rozprzestrzeniania BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji oraz wspomagania decydentów w określaniu priorytetów w dziedzinie pomocy i współpracy międzynarodowej, a także zmniejszania ryzyka przenikania BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji. Zostaną również opracowane działania informacyjne mające na celu koordynację wymiany informacji i budowanie trwałych partnerstw z osobami fizycznymi i organizacjami zdolnymi do generowania informacji, które mogą zostać wprowadzone do systemu iTrace,

sporządzanie zasadniczych sprawozdań merytorycznych na podstawie danych zebranych podczas badań terenowych i wprowadzonych do systemu iTrace, w konkretnych dziedzinach zasługujących na uwagę społeczności międzynarodowej, takich jak najważniejsze sposoby nielegalnego handlu BSiL i inną bronią konwencjonalną oraz amunicją oraz kanały ich dystrybucji w regionach.

Unia finansuje ten projekt, którego szczegółowy opis przedstawiono w załączniku do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

1.   Za wykonanie niniejszej decyzji odpowiada Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej „wysokim przedstawicielem”).

2.   Szczegóły techniczne realizacji projektu, o którym mowa w art. 1, powierza się spółce Conflict Armament Research Ltd. (zwanej dalej „CAR”).

3.   CAR wykonuje swoje zadania pod kierownictwem wysokiego przedstawiciela. W tym celu wysoki przedstawiciel dokonuje niezbędnych ustaleń z CAR.

Artykuł 3

1.   Finansowa kwota odniesienia na realizację projektu, o którym mowa w art. 1, wynosi 2 530 684 EUR. Ogólny szacunkowy budżet całego projektu wynosi 3 020 000 EUR; kwota ta zostanie zapewniona w drodze współfinansowania przez CAR oraz niemieckie federalne ministerstwo spraw zagranicznych.

2.   Wydatkami pokrywanymi z kwoty określonej w ust. 1 zarządza się zgodnie z procedurami i zasadami mającymi zastosowanie do budżetu ogólnego Unii.

3.   Komisja nadzoruje właściwe zarządzanie finansową kwotą odniesienia, o której mowa w ust. 1. W tym celu Komisja zawiera niezbędną umowę z CAR. Umowa ta będzie zawierać zobowiązanie CAR do zapewnienia, aby wkład Unii był wyeksponowany stosownie do jego wielkości.

4.   Komisja podejmuje starania w celu zawarcia umowy, o której mowa w ust. 3, jak najszybciej po wejściu w życie niniejszej decyzji. Informuje ona Radę o wszelkich związanych z tym trudnościach oraz o dacie zawarcia tej umowy.

Artykuł 4

1.   Wysoki przedstawiciel składa Radzie sprawozdania z wykonania niniejszej decyzji na podstawie kwartalnych sprawozdań opisowych przygotowywanych przez CAR. Sprawozdania te stanowią dla Rady podstawę do przeprowadzenia oceny. Aby wspomóc Radę w jej ocenie wyników niniejszej decyzji, ocenę projektu przeprowadza podmiot zewnętrzny.

2.   Komisja składa sprawozdania dotyczące aspektów finansowych projektu, o którym mowa w art. 1.

Artykuł 5

1.   Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

2.   Niniejsza decyzja traci moc 24 miesiące od daty zawarcia umowy, o której mowa w art. 3 ust. 3. Jednakże niniejsza decyzja traci moc sześć miesięcy po dacie jej wejścia w życie, jeżeli umowa ta nie zostanie zawarta w tym okresie.

Sporządzono w Luksemburgu dnia 22 października 2015 r.

W imieniu Rady

F. ETGEN

Przewodniczący


(1)  Wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określające wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego (Dz.U. L 335 z 13.12.2008, s. 99).

(2)  Decyzja Rady 2013/698/WPZiB z dnia 25 listopada 2013 r. w sprawie wsparcia globalnego mechanizmu raportowania w zakresie nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji w celu zmniejszenia ryzyka nielegalnego handlu nimi (Dz.U. L 320 z 30.11.2013, s. 34).


ZAŁĄCZNIK

iTrace – Globalny mechanizm raportowania w zakresie BsiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji

1.   Kontekst i uzasadnienie wsparcia w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB)

1.1   Niniejsza decyzja opiera się na kolejnych decyzjach Rady mających na celu walkę z destabilizującymi skutkami przenikania BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz nielegalnego handlu tą bronią, w szczególności na decyzji Rady 2013/698/WPZiB (1), która ustanowiła iTrace – globalny mechanizm raportowania w zakresie BSiL i nielegalnej innej broni konwencjonalnej oraz amunicji.

Nielegalne rozprzestrzenianie BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji jest jednym z najważniejszych czynników prowadzących do zachwiania stabilności państw i zaostrzających konflikty, co stanowi poważne zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa. Jak podkreślono w unijnej strategii dotyczącej BSiL, nielegalna broń oraz amunicja przyczynia się do pogłębienia zjawiska terroryzmu i do wzrostu przestępczości zorganizowanej oraz jest głównym czynnikiem wyzwalającym konflikty i powodującym ich rozprzestrzenianie się, jak również upadek struktur państwowych.

Działania prowadzone na podstawie decyzji 2013/698/WPZiB znacznie zwiększyły zdolności społeczności międzynarodowej dotyczące monitorowania i diagnozowania w dziedzinie zwalczania nielegalnego rozprzestrzeniania BSiL i innej broni konwencjonalnej. W ramach decyzji 2013/698/WPZiB, mechanizm iTrace udokumentował ponad 200 000 sztuk broni konwencjonalnej, amunicji i powiązanego materiału, w tym improwizowanych ładunków wybuchowych (IED). Znacznie przerasta to wszystkie poprzednie wysiłki zmierzające do rozeznania sytuacji w zakresie rozprzestrzenienia nielegalnej broni. W ramach mechanizmu iTrace prowadzono dochodzenia terenowe w: Czadzie, Demokratycznej Republice Konga, Egipcie, Iraku, Jordanii, Libanie, Mali, Mauretanii, Mjanmie, Nepalu, Republice Środkowoafrykańskiej, Somalii, Somalilandzie, Sudanie Południowym, Syrii, Ugandzie, Wybrzeżu Kości Słoniowej i w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Mechanizm iTrace udzielił również znaczącego wsparcia technicznego grupom ds. sankcji w ramach Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz misjom ONZ (MINUSCA, MINUSMA, MONUSCO, UNMISS, UNOCI oraz UNSOM), jak również niektórym rządom, które zwróciły się o wsparcie dochodzeniowe w ramach mechanizmu iTrace.

Wraz ze zwiększaniem się zakresu i skali dochodzeń, mechanizm iTrace stopniowo stawał się coraz żywotniejszym narzędziem, jeśli chodzi o: a) generowanie informacji, mogącej dawać podstawy do działania, o transferach nielegalnej broni do regionów dotkniętych konfliktami, zwłaszcza do określonych regionów będących przedmiotem troski państw członkowskich UE; b) umożliwianie w czasie rzeczywistym nabywania wiedzy o nielegalnym handlu bronią na skalę światową; c) profilowanie przenikania w celu zwiększenia zdolności unijnych organów kontroli wywozu do oceny ryzyka zagrożenia nielegalnym przejęciem przed wywozem; oraz d) ułatwianie wymiany informacji między dość słabo skomunikowanymi organami oenzetowskimi, międzynarodowymi, regionalnymi i krajowymi.

1.2.   Celem niniejszej decyzji jest zatem kontynuowanie prac nad projektem pilotażowym w ramach decyzji 2013/698/WPZiB przez dalsze zapewnianie decydentom politycznym, ekspertom w dziedzinie kontroli broni i urzędnikom zajmującym się kontrolą wywozu broni dostępu do systematycznie gromadzonych istotnych informacji, które umożliwiłyby im opracowanie skutecznych i opartych na dowodach strategii skierowanych przeciwko nielegalnemu rozprzestrzenianiu broni konwencjonalnej oraz amunicji do tych rodzajów broni, by zwiększyć bezpieczeństwo międzynarodowe i regionalne. Decyzja ta będzie zatem nadal stanowić dla nich wsparcie umożliwiające połączenie skutecznej strategii reagowania z właściwymi działaniami zapobiegawczymi, by zająć się kwestią nielegalnego popytu i podaży oraz zapewnić skuteczną kontrolę broni konwencjonalnej w państwach trzecich.

1.3.   Niniejsza decyzja przewiduje ciągłe utrzymywanie i dalsze wzmacnianie publicznie dostępnego systemu internetowego iTrace, który będzie śledzić nielegalną BSiL i inną nielegalną broń konwencjonalną oraz amunicję, z uwzględnieniem konkretnych rodzajów broni, dostawców, kierunków transferu i nielegalnych odbiorców. Skupiając się na regionach dotkniętych przez konflikty, iTrace służy jako globalny mechanizm raportowania umożliwiający rządom poszczególnych państw monitorowanie nielegalnego handlu BSiL i inną bronią konwencjonalną oraz amunicją oraz diagnozowanie przypadków jej przenikania.

2.   Cele ogólne

Opisane poniżej działanie będzie w dalszym stopniu wspierać społeczność międzynarodową w walce z destabilizującymi skutkami przenikania BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji oraz nielegalnego handlu nimi. Nadal będzie ono zapewniać decydentom politycznym, ekspertom w dziedzinie kontroli broni i urzędnikom zajmującym się kontrolą wywozu broni dostęp do istotnych informacji, które umożliwią im opracowanie skutecznych i opartych na dowodach strategii skierowanych przeciwko nielegalnemu rozprzestrzenianiu BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji, by zwiększyć bezpieczeństwo międzynarodowe i regionalne. W szczególności działanie to zapewni:

a)

konkretne informacje o nielegalnym handlu BSiL i inną bronią konwencjonalną niezbędne do skuteczniejszego monitorowania realizacji Programu działania ONZ dotyczącego nielegalnego handlu BSiL;

b)

konkretne informacje wspierające wdrażanie międzynarodowego instrumentu umożliwiającego śledzenie;

c)

konkretne informacje umożliwiające wyśledzenie najważniejszych szlaków i podmiotów zaangażowanych w dostawy broni konwencjonalnej oraz amunicji do regionów dotkniętych konfliktem lub do międzynarodowych organizacji terrorystycznych oraz przedstawienie dowodów uczestnictwa grup i osób fizycznych w nielegalnym handlu, stanowiące wsparcie dla krajowych postępowań sądowych;

d)

pogłębienie współpracy między właściwymi organami ONZ, misjami i innymi organizacjami międzynarodowymi w dziedzinie śledzenia BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz bezpośredniego przekazywania informacji z korzyścią dla istniejących mechanizmów monitorowania, w tym z systemem Interpolu do zarządzania rejestrowaniem i śledzeniem nielegalnej broni (iARMS) będącym uzupełnieniem mechanizmu iTrace i dzięki któremu będzie zapewniona ciągła koordynacja;

e)

istotne informacje umożliwiające określenie priorytetowych obszarów współpracy międzynarodowej i pomocy na rzecz skutecznego zwalczania przenikania BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji oraz nielegalnego handlu nimi, takich jak finansowanie przedsięwzięć dotyczących bezpieczeństwa zapasów broni lub zarządzania granicami;

f)

mechanizm wspierający monitorowanie wdrażania Traktatu o handlu bronią, w szczególności wykrywanie nielegalnego przenikania przerzucanej broni konwencjonalnej, oraz wspierający rządy w ocenianiu ryzyka przenikania przed wywozem broni konwencjonalnej, zwłaszcza ryzyka przenikania w granicach państwa kupującego lub ponownego wywozu na niepożądanych warunkach.

3.   Trwałość projektu w dłuższym okresie i jego wyniki

Działanie wzmocni trwałe ramy ciągłego monitorowania nielegalnego rozprzestrzeniania BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji. Oczekuje się, że w dużym stopniu zwiększy zasób dostępnych informacji dotyczących broni i będzie znacząco wspierać ukierunkowany rozwój skutecznej kontroli broni konwencjonalnej i polityk kontroli wywozu broni. Projekt umożliwi w szczególności:

a)

dalszy rozwój systemu zarządzania informacjami, który zapewni długookresowe gromadzenie danych dotyczących nielegalnej broni konwencjonalnej i ich analizę;

b)

zapewnienie decydentom zajmującym się kontrolą broni konwencjonalnej i ekspertom w tej dziedzinie narzędzia umożliwiającego określenie skuteczniejszych strategii i priorytetów w dziedzinie pomocy i współpracy (na przykład przez identyfikowanie możliwości współpracy regionalnej lub subregionalnej, mechanizmy koordynacji i wymiany informacji, które należy ustanowić lub wzmocnić; przez identyfikowanie niewystarczająco zabezpieczonych krajowych zapasów broni, nieodpowiednie zarządzanie zasobami, tras nielegalnego transferu, nieskutecznych kontroli granicznych oraz niewystarczających zdolności w zakresie egzekwowania prawa);

c)

korzystanie z charakteryzującej go elastyczności, by generować merytoryczne informacje, niezależnie od szybkich zmian wymogów dotyczących polityki działania;

d)

znaczne zwiększenie skuteczności organizacji i osób fizycznych monitorujących broń w kontekście międzynarodowym, dzięki udostępnieniu im mechanizmu wymiany informacji, których zakres stale się powiększa.

4.   Opis działania

4.1.   Projekt 1: Wzmocnienie globalnego systemu zarządzania informacjami o śledzeniu broni (iTrace) i internetowego portalu umożliwiającego mapowanie sytuacji

4.1.1.   Cel projektu

Projekt ten udoskonali oprogramowanie iTrace, opracowane początkowo przez CAR na potrzeby projektu realizowanego w ramach decyzji 2013/698/WPZiB, jak również ułatwi użytkownikowi obsługę systemu. Udoskonalenia obejmują: ulepszoną analitykę danych; opracowanie „zestawu funkcji użytkownika”, który dostarczy konkretnym grupom użytkowników jasne instrukcje, w jaki sposób odnosić największe korzyści ze stosowania systemu; duże prędkości transmisji danych (w tym z wykorzystaniem satelitarnej transmisji strumieniowej); natychmiastową aktualizację dokumentów merytorycznych; aplikację iTrace do urządzeń mobilnych działającą z oprogramowaniem iOS® oraz Android®; oraz ulepszenia bazy danych, aby można w niej było umieścić coraz więcej rodzajów broni i komponentów.

4.1.2.   Działania w ramach projektu

W ramach omawianego projektu podjęte zostaną następujące działania:

a)

System zostanie wzmocniony, aby umożliwić tworzenie złożonych analiz wieloletnich trendów w zakresie nielegalnego handlu bronią. Udoskonalenia te będą obejmować możliwości wyszukiwania i wizualizacji danych, które pozwolą użytkownikom rozpatrywanie złożonych relacji między dużymi zbiorami danych.

b)

Opracowanie zestawu funkcji użytkownika, który zapewni czytelny interfejs między stroną logującą iTrace a samym portalem. Ten zestaw funkcji użytkownika zostanie uszeregowany tematycznie i będzie zawierać filmiki wideo z instrukcjami skierowanymi do konkretnych grup użytkowników (np. decydentów odpowiedzialnych za politykę kontroli zbrojeń lub urzędników wydających zezwolenia wywozowe), będzie przedstawiać konkretne funkcje systemu (np. generowanie statystyk przenikania lub profilowanie państw) oraz będzie dostarczać wskazówek na temat wyszukiwania zaawansowanego i wykorzystywania danych. Pakiet ten będzie również zawierał interaktywną funkcję pomocy uporządkowaną według najczęściej zadawanych pytań.

c)

System ten zostanie zmieniony, aby umożliwić natychmiastową aktualizację informacji odnoszących się do poszczególnych krajów (w tym sprawozdań krajowych, prawodawstwa oraz mechanizmów kontroli uzbrojenia). System będzie uzyskiwać informacje – w czasie rzeczywistym – z licznych istniejących baz danych, umożliwiając szybkie wyszukiwanie i otrzymywanie dokumentów merytorycznych dotyczących aplikacji mobilnych (zob. pkt 4.1.2 lit. e) poniżej).

d)

System zostanie ponownie skonfigurowany, aby umożliwić przyjmowanie danych z arkusza MS Excel® oraz innych aplikacji z arkuszami za pośrednictwem satelitarnego łącza nadrzędnego. Oczekuje się, że ruch ten pozwoli na pięciokrotne zwiększenie prędkości wprowadzania danych. Gromadzenie dużych ilości danych (zwłaszcza w Iraku i Syrii) narzuciło taki sposób postępowania.

e)

W odpowiedzi na zapotrzebowanie ze strony użytkowników w ramach projektu zostanie opracowana uproszczona wersja iTrace, przeznaczona do urządzeń iOS® i Android®. Niniejsza aplikacja ma zapewniać decydentom dostęp do map geoprzestrzennych, do monitorowania przenikania i do opcji dokumentów krajowych znajdujących się w iTrace na każdej platformie i w każdym forum.

f)

System ten zostanie zmodyfikowany, aby przyjąć nowe bazy danych, odzwierciedlić większy zakres broni, amunicji, części składowych oraz pojazdów wojskowych zidentyfikowanych w trakcie poszerzonego zakresu działalności CAR prowadzonej w latach 2013–15.

4.1.3.   Wyniki projektu

Projekt umożliwi:

a)

każdemu użytkownikowi internetu wyszukiwanie danych dotyczących konkretnego miejsca, kraju, regionu lub kontynentu;

b)

zidentyfikowanie i wyświetlenie obrazów stanowiących dowód przeniknięcia BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji lub nielegalnego handlu nimi w tym miejscu, kraju, regionie lub na tym kontynencie;

c)

zaznaczenie na internetowej mapie świata dat transferu, szlaków nielegalnych dostaw i danych handlarzy nielegalną bronią powiązanych z dowolnym elementem (spośród wielu tysięcy) BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji będących przedmiotem nielegalnego handlu;

d)

automatyczne wyszukiwanie podobnych przypadków (BSiL i inna broń konwencjonalna lub amunicja tego samego typu, kraj produkcji lub seria produkcyjna) i zaznaczenie tych elementów oraz ich lokalizacji na internetowej mapie świata;

e)

identyfikację i mapowanie powiązań między typami przenikniętej lub będącej przedmiotem nielegalnego handlu BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji lub między stronami nielegalnego handlu w wymiarze międzynarodowym;

f)

generowanie kompleksowych sprawozdań (np. dotyczących skali przenikania broni w danym państwie lub pochodzenia przenikniętej broni konwencjonalnej) możliwych do ściągnięcia w formacie PDF;

g)

przechowywanie, na szczeblu krajowym i globalnym, dotychczasowej, merytorycznie istotnej dokumentacji na temat transferów BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji, w tym: krajowych sprawozdań dotyczących wywozu broni, krajowych sprawozdań przesyłanych do Rejestru broni konwencjonalnej ONZ oraz do Programu działania ONZ dotyczącego nielegalnego handlu BSiL, tekstów odpowiednich instrumentów krajowych, regionalnych i międzynarodowych oraz zweryfikowanych sprawozdań dotyczących transferów nielegalnej BSiL i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji – sporządzonych przez grupy monitorowania sankcji ONZ, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i międzynarodowe środki masowego przekazu;

h)

dane strumieniowe kompatybilne z bazą iARMS Interpolu, co umożliwi Interpolowi porównanie w systemie iARMS broni stanowiącej narzędzie przestępstwa z wykorzystaniem generowanych przez iTrace informacji o nielegalnej broni;

i)

tworzenie statystyki przenikania, która pomoże ekspertom w dziedzinie kontroli broni konwencjonalnej określić priorytety w zakresie usprawnień, pomocy i współpracy, a organom wydającym pozwolenia na wywóz broni rozpoznać konkretne zagrożenie dotyczące przenikania.

4.1.4.   Wskaźniki realizacji projektu

W ramach projektu nadal będzie utrzymywany i ulepszany bezpłatny, publicznie dostępny internetowy system mapowania, bez ograniczeń co do potencjalnych beneficjentów.

4.1.5.   Beneficjenci projektu

iTrace będzie nadal w coraz większym stopniu zapewniał kompleksowe informacje wyraźnie skierowane między innymi do: decydentów odpowiedzialnych za krajową politykę kontroli broni; organów wydających pozwolenia na wywóz broni; organizacji regionalnych i międzynarodowych (w tym grup monitorowania sankcji ONZ, misji pokojowych ONZ, UNODC, UNODA i Interpolu); pozarządowych organizacji badawczych (w tym Bońskiego Międzynarodowego Centrum Konwersji (BICC), Grupy Badawczo-Informacyjnej ds. Pokoju i Bezpieczeństwa (GRIP), Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI) i Small Arms Survey); organizacji wspierających (w tym Amnesty International i Human Rights Watch) oraz międzynarodowych środków masowego przekazu.

4.2.   Projekt 2: Badania terenowe niezbędne, by nadal wprowadzać do systemu iTrace w czasie rzeczywistym udokumentowane dowody na przenikanie BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji oraz na nielegalny handel nimi, a także inne istotne informacje.

4.2.1.   Cel projektu

W ramach projektu prowadzone będą badania terenowe w zakresie BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji znajdujących się w obrocie na obszarach objętych konfliktem. Projekt będzie stale rozbudowywany i nada priorytet kilku państwom, których sytuacja jest przedmiotem szczególnej troski państw członkowskich UE, takim jak Irak, Libia, Mali, Republika Środkowoafrykańska, Sudan Południowy, Somalia i Syria. Ustanowienie formalnych umów wymiany informacji z szeregiem organizacji, w tym z misjami ONZ, ułatwi realizację projektu, wraz z wysyłaniem do rządów krajowych wniosków o oficjalne śledzenie.

Ponadto w ramach projektu nadal będą prowadzone badania dokumentacyjne i zostaną zweryfikowane (w tym poprzez badania terenowe) istniejące już informacje na temat istotnych transferów uzyskane od organizacji innych niż CAR, do wprowadzenia do systemu iTrace.

4.2.2.   Działania w ramach projektu

W ramach omawianego projektu podjęte zostaną następujące działania:

a)

zaangażowanie wykwalifikowanych ekspertów w dziedzinie broni do przeprowadzenia w terenie analizy nielegalnej BSiL i innej broni konwencjonalnej, amunicji i powiązanego materiału odzyskanych z państw pogrążonych w konflikcie;

b)

analiza, przegląd i weryfikacja udokumentowanych dowodów dotyczących nielegalnej BSiL i innej nielegalnej broni konwencjonalnej, amunicji i jej użytkowników, w tym: zdjęć broni, jej części składowych oraz oznaczeń wewnętrznych i zewnętrznych, opakowań, odnośnej dokumentacji przewozowej oraz wyników badań terenowych (użytkownicy, dostawy i szlaki transferu);

c)

przegląd i weryfikacja dodatkowych dowodów z niedawnej przeszłości dotyczących istotnych transferów BSiL i innej broni konwencjonalnej oraz amunicji zebranych przez organizacje inne niż CAR, w tym sprawozdań grup monitorowania sankcji ONZ, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i międzynarodowych środków masowego przekazu;

d)

zapisywanie wszystkich zebranych i zweryfikowanych dowodów w systemie zarządzania informacjami iTrace i w internetowym portalu służącym do mapowania;

e)

identyfikacja i wspieranie lokalnych partnerów, by zapewnić nieprzerwane gromadzenie danych dla iTrace przez cały czas trwania proponowanego działania i po jego zakończeniu;

f)

dalsza współpraca z rządami państw członkowskich UE pozwalająca z góry ustalić krajowe punkty kontaktowe oraz mechanizm koordynacji, by doprecyzować zakres badań prowadzonych przez CAR i zapobiec ewentualnym konfliktom interesów przed rozpoczęciem tych badań.

Projekt będzie realizowany stopniowo w pełnym dwuletnim okresie realizacji projektu iTrace.

4.2.3.   Wyniki projektu

Projekt umożliwi:

a)

udokumentowanie na miejscu fizycznych dowodów na przenikanie broni konwencjonalnej i amunicji do niej lub nielegalnego handlu nimi w regionach pogrążonych w konflikcie;

b)

weryfikację i opis przypadków nielegalnego handlu na podstawie dowodów zebranych przez CAR, organizacje posiadające aktualne umowy o wymianie informacji z CAR oraz, w odpowiednich przypadkach, inne organizacje; dowody te dotyczą przenikania broni konwencjonalnej oraz amunicji lub nielegalnego handlu nimi we wszystkich regionach;

c)

udostępnienie konkretnych dowodów wizualnych na przenikanie broni konwencjonalnej oraz amunicji lub na nielegalny handel nimi, w tym zdjęć poszczególnych egzemplarzy, numerów seryjnych, oznaczeń fabrycznych, skrzyń, spisów przewożonych przedmiotów, dokumentów przewozowych i zezwoleń dla użytkownika końcowego;

d)

generowanie opisów nielegalnej działalności, w tym szlaków nielegalnego handlu, podmiotów uczestniczących w przenikaniu lub transferze i ocen czynników dodatkowych (w tym nieskutecznego zarządzania zapasami, braku bezpieczeństwa tych zapasów oraz zamierzonych i zorganizowanych – przy współudziale struktur państwowych – nielegalnych sieci dostaw);

e)

wprowadzanie wyżej wymienionych dowodów do systemu zarządzania informacjami iTrace i internetowego portalu służącego do mapowania w celu ich pełnego udostępnienia opinii publicznej.

4.2.4.   Wskaźniki realizacji projektu

Do 30 misji w terenie (w tym, w razie potrzeby, misji poszerzonych) w okresie dwuletnim w celu wygenerowania opartych na dowodach danych do wprowadzenia do systemu zarządzania informacjami iTrace i internetowego portalu służącego do mapowania.

4.2.5.   Beneficjenci projektu

Zob. sekcja 4.1.5 zawierająca pełny wykaz beneficjentów, identyczny dla wszystkich projektów wymienionych w niniejszej decyzji.

4.3.   Projekt 3: Działalność informacyjna skierowana do zainteresowanych stron i międzynarodowa koordynacja

4.3.1.   Cel projektu

Projekt ukaże korzyści ze stosowania iTrace decydentom na szczeblu międzynarodowym i krajowym, ekspertom w dziedzinie kontroli broni konwencjonalnej i organom udzielającym pozwolenia na wywóz broni. Zostaną również opracowane działania informacyjne mające na celu dalszą koordynację wymiany informacji i budowanie trwałych partnerstw z osobami fizycznymi i organizacjami zdolnymi do generowania informacji, które mogą zostać wprowadzone do systemu iTrace.

4.3.2.   Działania w ramach projektu

W ramach omawianego projektu podjęte zostaną następujące działania:

a)

Prezentacje przygotowane przez personel CAR przedstawiane na potrzeby odpowiednich konferencji międzynarodowych zajmujących się nielegalnym handlem bronią konwencjonalną we wszystkich jego aspektach. Celem tych prezentacji będzie przedstawienie iTrace ze szczególnym uwzględnieniem: 1) konkretnych korzyści płynących ze wspomagania przez iTrace procesu monitorowania realizacji Programu działania ONZ, Traktatu o handlu bronią i innych odnośnych instrumentów międzynarodowych; 2) użyteczności iTrace dla określania priorytetowych dziedzin międzynarodowej pomocy i współpracy; oraz 3) użyteczności iTrace – jako mechanizmu profilowania oceny ryzyka – dla organów udzielających pozwolenia na wywóz broni;

b)

Prezentacje przygotowane przez personel CAR na potrzeby rządów krajowych i operacji pokojowych. Celem tych prezentacji będzie przedstawienie iTrace odnośnym departamentom misji, zachęcenie do zawierania i rozwijania formalnych umów o wymianie informacji pozwalających na generowania informacji, które mogą być wprowadzane do iTrace, oraz wsparcie decydentów w określaniu priorytetowych dziedzin międzynarodowej pomocy i współpracy.

Projekt będzie realizowany w pełnym dwuletnim okresie realizacji projektu iTrace.

4.3.3.   Wyniki projektu

Projekt:

a)

ukaże korzyści ze stosowania iTrade decydentom na szczeblu międzynarodowym i krajowym, którzy zajmują się wdrażaniem porozumień dotyczących kontroli broni konwencjonalnej i kontroli wywozu broni (Program działania ONZ, Traktatu o handlu bronią, i inne odnośne instrumenty międzynarodowe) oraz oceną ich realizacji;

b)

zapewni istotne informacje wspomagające decydentów i ekspertów w dziedzinie kontroli broni konwencjonalnej w określeniu priorytetowych dziedzin międzynarodowej pomocy i współpracy oraz formułowaniu skutecznych strategii przeciwdziałania rozprzestrzenianiu broni;

c)

dostarczy organom udzielającym pozwolenia na wywóz broni szczegółowych informacji na temat iTrace i jego użyteczności dla oceny ryzyka, a ponadto zapewni możliwości otrzymywania dalszych informacji zwrotnych i doskonalenia systemu;

d)

ułatwi wymianę informacji między rządami krajowymi i operacjami pokojowymi ONZ, w tym przetwarzanie danych i ich analizę z wykorzystaniem systemu iTrace;

e)

będzie służył dalszemu budowaniu sieci ekspertów w dziedzinie kontroli broni konwencjonalnej zaangażowanych w badania terenowe dotyczące przenikania broni konwencjonalnej i amunicji oraz nielegalnego handlu nimi;

f)

będzie służył popularyzacji śledzenia broni konwencjonalnej i amunicji do niej jako środka wspierającego monitorowanie realizacji Programu działania ONZ i traktatu o handlu bronią, a także innych międzynarodowych i regionalnych instrumentów kontroli broni i jej wywozu.

4.3.4.   Wskaźniki realizacji projektu

Personel CAR będzie uczestniczył w maksymalnie 12 konferencjach. Na wszystkich konferencjach zostanie zaprezentowany system iTrace. Programy tych konferencji i krótkie streszczenia zostaną włączone do sprawozdania końcowego.

4.3.5.   Beneficjenci projektu

Zob. sekcja 4.1.5 zawierająca pełny wykaz beneficjentów, identyczny dla wszystkich projektów wymienionych w niniejszej decyzji.

4.4.   Projekt 4: Sprawozdania merytoryczne iTrace

4.4.1.   Cel projektu

W ramach projektu zostaną sporządzone sprawozdania dotyczące zasadniczych kwestii merytorycznych opracowane na podstawie wprowadzonych do systemu iTrace danych z badań terenowych. Sprawozdania zostaną opracowane w taki sposób, by wyróżnić konkretne dziedziny budzące troskę społeczności międzynarodowej, w tym najważniejsze wzorce nielegalnego handlu bronią konwencjonalną i amunicją oraz kanały ich dystrybucji w regionach, a także priorytetowe dziedziny, którymi społeczność międzynarodowa powinna poświęcić uwagę.

4.4.2.   Działania w ramach projektu

Dogłębna analiza prowadząca do opracowania, przeglądu, redakcji i publikacji maksymalnie dziesięciu sprawozdań merytorycznych iTrace.

4.4.3.   Wyniki projektu

Projekt umożliwi:

a)

opracowanie maksymalnie dziesięciu sprawozdań, z których każde będzie poświęcone oddzielnemu problemowi budzącemu troskę społeczności międzynarodowej;

b)

zagwarantowanie dystrybucji sprawozdań merytorycznych iTrace wśród wszystkich państw członkowskich UE;

c)

opracowanie ukierunkowanej strategii informacyjnej, by zapewnić jak największy zasięg globalny;

d)

utrzymanie wyeksponowania działania na arenie politycznej i w międzynarodowych środkach masowego przekazu, między innymi poprzez prezentowanie informacji dotyczących nielegalnej broni budzących największe obawy; zapewnianie istotnych merytorycznie analiz wspierających toczące się procesy kontroli broni i opracowywanie sprawozdań w taki sposób, by wywoływały jak największe zainteresowanie międzynarodowych środków masowego przekazu.

4.4.4.   Wskaźniki realizacji projektu

Maksymalnie dziesięć dostępnych w internecie sprawozdań merytorycznych iTrace opracowanych w okresie realizacji proponowanego działania i rozprowadzanych na całym świecie.

4.4.5.   Beneficjenci projektu

Zob. sekcja 4.1.5 zawierająca pełny wykaz beneficjentów, identyczny dla wszystkich projektów wymienionych w niniejszej decyzji.

5.   Lokalizacja

Projekt 1 będzie zlokalizowany w Zjednoczonym Królestwie. Uznaje się, że wymagane wyniki badań terenowych nie mogą zostać powielone na odległość i że realizacja projektu 2 będzie wymagać wysłania wielu ekspertów w dziedzinie broni konwencjonalnej do regionów pogrążonych w konflikcie. Delegowanie ekspertów będzie oceniane w każdym konkretnym przypadku pod kątem bezpieczeństwa, dostępu do informacji i łatwości jej uzyskania. Organizacja CAR nawiązała już kontakty lub rozpoczęła realizację projektów w wielu spośród odnośnych państw. Projekt 3 będzie realizowany na międzynarodowych konferencjach na całym świecie, we współpracy z rządami krajowymi oraz odnośnymi organizacjami, by zapewnić jak największe wyeksponowanie tego projektu. Projekt 4 zostanie opracowany w Zjednoczonym Królestwie.

6.   Czas trwania

Całkowity szacowany czas trwania połączonych projektów wynosi 24 miesiące.

7.   Podmiot odpowiedzialny za realizację; wyeksponowanie działań UE

Techniczne wykonanie niniejszej decyzji powierza się CAR. CAR zrealizuje swoje zadanie pod kierownictwem wysokiego przedstawiciela.

CAR wyłoniła się z rozszerzającej się sieci śledczych zajmujących się bronią; sieć ta była od 2006 r. pionierem w kwestii identyfikacji i śledzenia broni konwencjonalnej i amunicji. CAR skupia się na identyfikacji i śledzeniu broni w terenie. To indywidualne podejście do poszczególnych przypadków oraz zdolności techniczne niezbędne do jego stosowania są fundamentalne dla kompleksowego zmapowania przenikania broni konwencjonalnej do państw pogrążonych w konflikcie i w granicach tych państw, nad czym w chwili obecnej społeczność międzynarodowa nie sprawuje wystarczającego nadzoru. W tym celu CAR wysyła niewielkie zespoły śledczych, mających co najmniej dziesięcioletnie doświadczenie w zakresie broni, na tereny objęte konfliktem, by badali i dokumentowali obecność nielegalnej broni na miejscu.

Od maja 2013 r. CAR rozmieściła personel terenowy w 18 regionach pogrążonych w konflikcie, bezpośrednio wsparła siedem grup monitorowania sankcji ONZ, przeprowadziła oficjalne umowy o wymianie informacji z dwiema misjami pokojowymi ONZ, a także zapewniła pomoc techniczną dwóm misjom w dziedzinie WPBiO. CAR zapewnia również siedmiu rządom krajowym regularne wsparcie techniczne w zakresie identyfikacji i śledzenia broni. CAR jest jedyną organizacją – poza systemem ONZ – która poświęca się wyłącznie identyfikacji i śledzeniu broni konwencjonalnej, amunicji i powiązanego materiału, w terenie, we współczesnych konfliktach zbrojnych.

W dniu 25 listopada 2013 r. na mocy decyzji 2013/698/WPZiB upoważniono CAR do opracowania i wdrożenia iTrace – globalnego mechanizmu raportowania w zakresie nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji. W fazie pilotażowej (iTrace I) projekt był przede wszystkim skoncentrowany na dokumentowaniu nielegalnej broni w Afryce Subsaharyjskiej, położono też dodatkowy nacisk na Bliski Wschód (Irak i Syria), a także na wprowadzanie ustaleń do systemu iTrace. Projekt umożliwił dotychczas udokumentowanie ponad 200 000 pozycji, obejmujących broń, amunicję i i powiązany materiał, będących w obiegu w regionach pogrążonych w konflikcie.

CAR podejmie wszelkie stosowne środki w celu wyeksponowania faktu, że działanie jest w pełni finansowane przez Unię. Środki te zostaną przedsięwzięte zgodnie z Podręcznikiem dotyczącym komunikacji i widoczności w ramach działań zewnętrznych Unii Europejskiej opracowanym i opublikowanym przez Komisję.

CAR zapewni w związku z tym wyeksponowanie wkładu Unii przez używanie stosownego logo i prowadzenie działań promocyjnych, podkreślając rolę odgrywaną przez Unię, zapewniając przejrzystość unijnych działań i podnosząc świadomość co do przyczyn przyjęcia niniejszej decyzji oraz powodów jej wspierania przez UE, a także rezultatów tego wsparcia. Na materiałach wyprodukowanych w wyniku tego projektu w widocznym miejscu zostanie umieszczona flaga UE zgodnie z unijnymi wytycznymi dotyczącymi prawidłowego wykorzystywania i reprodukcji flagi.

8.   Sprawozdawczość

CAR będzie przygotowywać kwartalne sprawozdania opisowe.


(1)  Decyzja Rady 2013/698/WPZiB z dnia 25 listopada 2013 r. w sprawie wsparcia globalnego mechanizmu raportowania w zakresie nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej i innej nielegalnej broni konwencjonalnej oraz amunicji w celu zmniejszenia ryzyka nielegalnego handlu nimi (Dz.U. L 320 z 30.11.2013, s. 34).


Top