Este documento é um excerto do sítio EUR-Lex
Documento 52019AE5743
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions — The annual Union work programme for European standardisation for 2020’ (COM(2019) 486 final)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów »Roczny program prac Unii w zakresie normalizacji europejskiej na 2020 r.«” (COM(2019) 486 final)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów »Roczny program prac Unii w zakresie normalizacji europejskiej na 2020 r.«” (COM(2019) 486 final)
EESC 2019/05743
Dz.U. C 311 z 18.9.2020, p. 45—51
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
18.9.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 311/45 |
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów »Roczny program prac Unii w zakresie normalizacji europejskiej na 2020 r.«”
(COM(2019) 486 final)
(2020/C 311/05)
Sprawozdawca: |
Gerardo LARGHI |
Współsprawozdawczyni: |
Elżbieta SZADZIŃSKA |
Wniosek o konsultację |
Komisja Europejska, 19.12.2019 |
Podstawa prawna |
Art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
Sekcja odpowiedzialna |
Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji |
Data przyjęcia przez sekcję |
2.3.2020 |
Data przyjęcia na sesji plenarnej |
10.6.2020 |
Sesja plenarna nr |
552 |
Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) |
206/0/7 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. |
Komitet zgadza się z Komisją, że normalizacja ma kluczowe znaczenie dla strategii jednolitego rynku i że należy ją nieustannie aktualizować. |
1.2. |
EKES uważa, że pilnie potrzebna jest modernizacja europejskiego systemu normalizacji, by sprostać globalnym wyzwaniom w oparciu o innowacyjny proces współpracy z myślą o opracowaniu w odpowiednim czasie norm w szybko zmieniającym się środowisku technologicznym. |
1.3. |
EKES jest zdania, że z punktu widzenia nowego podejścia modułowego opartego na wymogach przekrojowych (takich jak ochrona środowiska, Zielony Ład, gospodarka o obiegu zamkniętym) konieczne jest podejście międzysektorowe. |
1.4. |
EKES odnotowuje, że roczny program prac na rok 2020 nie tylko rozwija i uzupełnia wcześniej wytyczone priorytety, lecz zawiera również nowe cele. |
1.5. |
Zdaniem EKES-u proces normalizacji powinien rozpocząć się od etapu badań naukowych i rozwoju przy wsparciu ze strony przemysłu, przedstawicieli MŚP i gospodarki społecznej, konsumentów, partnerów społecznych, obrońców środowiska i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego. |
1.6. |
EKES jest zdania, że istotne jest, by wieloletnie ramy finansowe umożliwiały realizację przewidzianych działań, wspierając finansowo i organizacyjnie szerokie uczestnictwo słabszych i dysponujących mniejszymi środkami organizacji i przedstawicieli. |
1.7. |
Komitet zgadza się, że sztuczna inteligencja ma znaczenie dla jednolitego rynku, i uważa, że obecne przepisy w dziedzinie bezpieczeństwa muszą zostać uaktualnione. Zwłaszcza normalizacja w dziedzinie bezpieczeństwa technologicznego będzie musiała uwzględniać wytyczne etyczne dotyczące wiarygodnej sztucznej inteligencji opracowane w 2019 r. z myślą o sztucznej inteligencji ukierunkowanej na człowieka. |
1.8. |
Komitet apeluje, by CAM – minimalne kryteria środowiskowe – stały się obowiązkowymi normami odnośnie do zamówień publicznych i by użycie surowców wtórnych było jednym z preferowanych kryteriów. |
1.9. |
EKES z zadowoleniem przyjmuje możliwość złożenia nowego wniosku o normalizację odnośnie do internetu rzeczy, cyberbezpieczeństwa, ochrony bezpieczeństwa, prywatności i łączności. |
1.10. |
Komitet życzy sobie, by „europejski format wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej” gwarantował bezpieczeństwo sieci i systemu informatycznego dzięki opracowaniu najnowocześniejszych norm. |
1.11. |
EKES odnotowuje, że potencjalne awarie systemów pojazdów zautomatyzowanych, bezpieczeństwo danych, cyberataki, komunikacja i kwestie etyczne wymagają opracowania specjalnych norm. |
1.12. |
Komitet przyjmuje z zadowoleniem postulat Komisji dotyczący sporządzenia bądź przeglądu zharmonizowanych norm w kluczowych sektorach, takich jak ochrona środowiska, włączenie społeczne i jednolity rynek towarów. Popiera wniosek o sporządzenie norm dotyczących recyklingu i ponownego wykorzystania narzędzi połowowych z tworzyw sztucznych, bezpieczeństwa wyrobów pirotechnicznych, limitów migracji dla substancji chemicznych objętych ograniczeniem stosowanych w wyrobach konsumpcyjnych, charakterystyki energetycznej silników elektrycznych i sprzętu gospodarstwa domowego, materiałów nawozowych i budownictwa. Szczególnie istotna jest decyzja w sprawie inwestowania środków w harmonizację technologii produkcji w sektorze stali. |
1.13. |
Komitet nalega na pluralistyczne podejście do kwestii normalizacji, które obejmowałoby cele dotyczące zdolności do zatrudnienia, praw społecznych, poszanowania różnorodności biologicznej i środowiska. Uważa, że ułatwiłoby to przejście od zgodności do kompatybilności i stanowiłoby pozytywny czynnik konkurencyjności systemu europejskiego. |
1.14. |
EKES uważa, że za pomocą prawa i normalizacji trzeba wyeliminować starą praktykę celowego postarzania produktów. |
1.15. |
Komitet popiera opracowanie norm umożliwiających osobom z niepełnosprawnościami i cyfrowym analfabetom uzyskanie lepszego dostępu do produktów i usług na jednolitym rynku. |
1.16. |
Komitet wyraża poparcie dla dialogu politycznego z międzynarodowymi organami normalizacyjnymi oraz dla dwustronnych negocjacji z państwami trzecimi. |
1.17. |
Komitet z zadowoleniem przyjmuje środki przyjęte przez Komisję w celu wspierania udziału zainteresowanych stron w działalności normalizacyjnej. |
1.18. |
Komitet zwraca się do wszystkich zainteresowanych stron o utworzenie forum ad hoc ds. angażowania szerokiego grona podmiotów w europejski system normalizacji, którego zadaniem byłoby organizowanie corocznego wysłuchania publicznego w celu oceny postępów poczynionych w tej dziedzinie. |
1.19. |
Komitet zgadza się z Komisją co do sporządzenia planu działania na rzecz normalizacji w sektorze obronności i przestrzeni kosmicznej oraz co do opracowania norm w sektorze gospodarki o obiegu zamkniętym i w sektorze gospodarki społecznej. |
1.20. |
Komitet apeluje, by normalizacja europejska została przygotowania z użyciem języka całkowicie zrozumiałego dla użytkowników końcowych, takich jak MŚP i konsumenci. |
2. Wnioski Komisji Europejskiej
2.1. |
Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1025/2012 Komisja opublikowała komunikat przedstawiający roczny program prac Unii Europejskiej w zakresie normalizacji europejskiej w 2020 r. określający działania, które Komisja zamierza podjąć w 2020 r., by poprawić zarządzanie europejskim systemem normalizacji, angażowanie szerokiego grona podmiotów oraz oddziaływanie tego systemu na szczeblu międzynarodowym. |
2.2. |
Zgodnie z tym programem strategiczne priorytety normalizacji europejskiej na rzecz prawodawstwa i polityki Unii Europejskiej obejmują następujące działania:
|
2.2.1. |
Ponadto Komisja zamierza:
|
3. Uwagi ogólne
3.1. |
Komitet zgadza się z Komisją, że normalizacja ma kluczowe znaczenie dla strategii jednolitego rynku. |
3.2. |
EKES uważa, że techniczne normy bezpieczeństwa oraz normy prawne w tym zakresie muszą być na bieżąco aktualizowane, zwłaszcza z uwagi na ryzyko, jakie może się wiązać z najnowocześniejszymi technologiami. |
3.3. |
EKES jest zdania, że oprócz wymogu zgodności obejmującego koncepcję respektowania norm i charakterystyki (skuteczność, trwałość itd.) należy podkreślić podejście modułowe oparte na przekrojowych wymogach (takich jak poszanowanie środowiska, Zielony Ład, gospodarka o obiegu zamkniętym). W związku z tym Komisja słusznie zaktualizowała swoje podejście zgodnie z Zielonym Ładem i swym kompleksowym programem prac na rok 2020. |
3.4. |
EKES po raz kolejny (18) podziela pogląd o istnieniu pilnej potrzeby efektywnej i skutecznej modernizacji systemu normalizacji europejskiej i uważa za niezbędne przyjęcie nowej wspólnej wizji i podjęcie konkretnych działań w odpowiedzi – nadal na zasadzie dobrowolności – na globalne wyzwania normalizacji za pośrednictwem innowacyjnego procesu współpracy opartego na konsensusie w sprawie terminowego opracowania norm w szybko zmieniającym się środowisku technologicznym. |
3.5. |
EKES stwierdza, że roczny program prac na rok 2020 nie tylko rozwija i uzupełnia wcześniej wytyczone priorytety, lecz zawiera również nowe cele, by dostosować system europejskiej normalizacji do wciąż zmieniającego się międzynarodowego kontekstu i wyzwań na globalnym rynku. |
3.6. |
Zdaniem EKES-u proces normalizacji powinien rozpocząć się od etapu badań naukowych i rozwoju za pośrednictwem działań konormatywnych i przednormatywnych oraz wzmocnienia mechanizmów przenoszenia norm europejskich na szczebel międzynarodowy, lecz jedynie przy wsparciu sektora przemysłowego, przedstawicieli MŚP i gospodarki społecznej, konsumentów, partnerów społecznych, obrońców środowiska i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego. |
3.7. |
EKES wzywa wszystkich partnerów do wysiłków na rzecz szybkiej i skutecznej koordynacji różnych europejskich referencyjnych systemów planowania, opracowywania i monitorowania. |
3.8. |
Istotne jest opracowanie odpowiednich wieloletnich ram finansowych w celu praktycznej realizacji planowanych działań (19), przy wsparciu finansowym i organizacyjnym szerokiego udziału słabszych i dysponujących mniejszymi środkami organizacji i organów przedstawicielskich za pośrednictwem działań mających na celu opracowywanie norm technicznych i regulacyjnych, działań w zakresie „uświadamiania, edukowania i zrozumienia” oraz poprzez angażowanie szerokiego grona podmiotów na szczeblu „europejskim” i w „wymiarze międzynarodowym”. |
3.9. |
Komitet popiera opracowanie norm w sektorze gospodarki o obiegu zamkniętym, aby w decydujący sposób przyczynić się do zrównoważonej produkcji i tym samym do zachowania zasobów naturalnych (20) i utrzymania całej różnorodności biologicznej. |
3.10. |
Ponadto Komitet zwraca się o opracowanie norm w sektorze gospodarki społecznej w celu rozpowszechnienia najlepszych praktyk i wzmocnienia potencjału społecznego i gospodarczego tego tak istotnego sektora gospodarki. |
3.11. |
Komitet apeluje, by CAM – minimalne kryteria środowiskowe – stały się obowiązkowymi normami w wypadku zamówień publicznych i by użycie surowców wtórnych było jednym z preferowanych kryteriów. |
3.12. |
Komitet zgadza się co do znaczenia sztucznej inteligencji dla jednolitego rynku i uważa, że obecne normy i przepisy w dziedzinie bezpieczeństwa muszą zostać uaktualnione w odpowiedzi na nowe zagrożenia związane ze sztuczną inteligencją z uwzględnieniem wytycznych etycznych dla wiarygodnej sztucznej inteligencji opracowanych w 2019 r. z myślą o sztucznej inteligencji ukierunkowanej na człowieka. |
3.13. |
EKES z zadowoleniem przyjmuje możliwość złożenia nowego wniosku o normalizację odnośnie do internetu rzeczy, cyberbezpieczeństwa, ochrony bezpieczeństwa, prywatności i łączności. |
3.14. |
Komitet życzy sobie, by „europejski format wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej” gwarantował bezpieczeństwo sieci i systemu informatycznego dzięki opracowaniu najnowocześniejszych norm. |
3.15. |
Do produktów wysokiego ryzyka należą również zautomatyzowane pojazdy, które wymagają opracowania specjalnych norm. |
3.16. |
Komitet przyjmuje z zadowoleniem postulat Komisji, zgodny z poparciem Nowego Zielonego Ładu, by opracować lub zmienić zharmonizowane normy w takich kluczowych sektorach jak jednolity rynek, technologie produkcji w sektorze stali, obronność i technologia kosmiczna, ochrona środowiska i włączenie społeczne. Popiera propozycję opracowania norm dotyczących recyklingu i ponownego wykorzystania narzędzi połowowych z tworzyw sztucznych, bezpieczeństwa wyrobów pirotechnicznych, limitów migracji dla substancji chemicznych objętych ograniczeniem stosowanych w wyrobach konsumpcyjnych, charakterystyki energetycznej silników elektrycznych i sprzętu gospodarstwa domowego, materiałów nawozowych oraz budownictwa. |
3.17. |
EKES podkreśla, że celowe postarzanie produktów obciąża konsumentów kosztami w wysokości około 100 mld EUR rocznie: praktyki tej należy zakazać w drodze prawnej, a w każdym razie wyeliminować ją za pomocą normalizacji. |
3.18. |
Komitet popiera opracowanie norm umożliwiających osobom z niepełnosprawnościami uzyskanie lepszego dostępu do produktów i usług na jednolitym rynku. Podkreśla, że specjalna normalizacja odnośnie do niepełnosprawności powinna również obejmować normy zatrudnienia i włączenia społecznego. |
3.19. |
Komitet wyraża poparcie dla dialogu politycznego z międzynarodowymi organami normalizacyjnymi oraz dla dwustronnych negocjacji z państwami trzecimi. |
3.20. |
Komitet ponawia apel o monitorowanie inicjatyw najważniejszych uczestników procesu normalizacji, zmierzających do zaangażowania w europejski system normalizacji jak najszerszego grona zainteresowanych podmiotów. EKES proponuje w szczególności, by zachęcać do podejmowania wszelkich działań mających na celu rozpowszechnianie, koordynację i rozumienie kwestii norm, być może również poprzez ustanowienie forum ad hoc ds. angażowania szerokiego grona podmiotów w europejski system normalizacji, które co roku oceniałoby postępy poczynione w tej dziedzinie. |
3.21. |
EKES zwraca uwagę Komisji na wpływ, jaki decyzje normalizacyjne mogą wywrzeć na życie społeczne, na takie kwestie jak mobilność, co ujawniło się podczas dialogu Komisji z zainteresowanymi stronami. Dlatego też wnosi o kontynuowanie dialogu w tej tak delikatnej kwestii oraz wspólnych prac ze wszystkimi organami europejskimi i zainteresowanymi stronami. |
3.22. |
Komitet apeluje, by uwzględniono wpływ, jaki dostępność norm może wywrzeć na tych obywateli, którzy są najmniej przygotowani do radzenia sobie z nowościami, takich jak niektóre osoby starsze i cyfrowi analfabeci, a także skutki gospodarcze tego zjawiska dla MŚP. |
4. Uwagi szczegółowe
4.1. |
Jeżeli chodzi o ekoprojekt (21), istotne jest opracowanie odpowiednich dobrych praktyk, w których określono by wymogi techniczne, i które przewidywałyby, w krótkim czasie, wstępne odniesienie – na zasadzie dobrowolności – do nowych tematów, które nie zostały jeszcze skonsolidowane w drodze normalizacji technicznej. |
4.2. |
W ramach planu prac na lata 2016–2019 (22) dotyczących ekoprojektu oraz etykietowania energetycznego (23) Komisja wydała szereg rozporządzeń (24). W odniesieniu do wszystkich tych produktów realizowanych jest obecnie ponad czterdzieści procedur związanych ze zleceniami normalizacji. |
4.3. |
Komisja wydała zalecenie (25), które zawiera wytyczne ułatwiające przemysłowi poszukiwanie dobrowolnych umów będących alternatywą i wsparciem dla regulacji oraz które przewiduje klauzule przeglądowe. Podczas przeglądu ważne jest uwzględnienie aspektów związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym, efektywnym gospodarowaniem zasobami, możliwością naprawy, recyklingiem oraz trwałością. |
4.4. |
Angażowanie szerokiego grona podmiotów. EKES podkreśla ponownie „znaczenie ułatwienia dostępu do procesu normalizacji MŚP oraz partnerom społecznym […]” oraz „pogłębionego monitorowania działań prowadzonych przez najważniejsze podmioty normalizacji, po to by wzmocnić pluralizm ESN” (26). Uważa, że zorganizowane 5 listopada 2019 r. w jego siedzibie spotkanie na temat angażowania szerokiego grona podmiotów w europejski system normalizacji może służyć za przykład współpracy oraz konstruktywnego dialogu między instytucjami i zainteresowanymi stronami. |
4.5. |
Wsparcie dla europejskich norm na całym świecie. Konieczne są większe naciski, zdolności przedstawicielskie, kompetencje i spójność, w szczególności w ramach ISO/IEC i ITU – zwłaszcza w przypadku małych przedsiębiorstw, konsumentów i środowiska – oraz na forach wielostronnych i w umowach o wolnym handlu. |
4.5.1. |
Zgodnie ze swym podejściem do gospodarki o obiegu zamkniętym Komitet uważa, że wybór harmonizacji polityki w zakresie mobilności stanowi również istotny krok na drodze do zrównoważonej mobilności dla Europy (27). |
4.6. |
EKES jest zdania, że decydujące znaczenie ma szybkość, z jaką zaspokaja się potrzeby normalizacyjne europejskiego systemu produkcji. W tym kontekście ważne jest dalsze nadrabianie zaległości strukturalnych w zakresie nowych metod pracy. |
4.7. |
Komitet zgadza się co do dziedzin strategicznych wskazanych przez Komisję, a mianowicie sztucznej inteligencji; internetu rzeczy; łańcucha bloków; cyberbezpieczeństwa, zwłaszcza infrastruktury krytycznej takiej jak sieci łączności i transportu; dostępności; pomocy w tworzeniu bezpiecznych systemów wymiany cyfrowej w sektorze opieki zdrowotnej na szczeblu europejskim (e-zdrowie). |
4.8. |
EKES podtrzymuje swoje wielokrotnie przedstawiane stanowisko na temat pilnej potrzeby stałych negocjacji z innymi konkurentami międzynarodowymi. Podstawą działań Komisji na rok 2020 i późniejsze lata powinny być: zawarcie umowy handlowej z Japonią, planowana kontynuacja dialogu z USA i Chinami, a także umowy o wolnym handlu z Australią, Nową Zelandią, Indonezją i krajami Mercosuru. |
Bruksela, dnia 10 czerwca 2020 r.
Luca JAHIER
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
(1) Zob. działania i środki dotyczące narzędzi połowowych w europejskiej strategii na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym – COM(2018) 28 final i działanie 13 w załączniku do tego komunikatu.
(2) Zob. szczegółowe informacje dotyczące działań 1–3 w załączniku do komunikatu.
(3) Zob. działanie 7 w załączniku do komunikatu.
(4) Zob. działanie 8 w załączniku do komunikatu.
(5) Zob. działanie 6 w załączniku do komunikatu.
(6) Zob. działanie 5 w załączniku do komunikatu.
(7) Zob. działanie 4 w załączniku do komunikatu.
(8) Zob. działanie 9 w załączniku do komunikatu.
(9) Zob. działanie 11 w załączniku do komunikatu.
(10) Zob. działanie 12 w załączniku do komunikatu.
(11) COM(2018) 237 final.
(12) COM(2017) 477 final.
(13) Zob. działanie 10 w załączniku do komunikatu.
(14) Rozporządzenie (UE) 2018/1092.
(15) Standardy dla małych przedsiębiorstw (Small Business Standards), europejskie stowarzyszenie ds. koordynacji udziału konsumentów w procesie normalizacji (ANEC), Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC) oraz Europejska Obywatelska Organizacja Normalizacyjna ds. Środowiska (ECOS).
(16) Załącznik III do rozporządzenia w sprawie europejskiej normalizacji (UE) nr 1025/2012.
(17) COM(2018) 441 final.
(18) Dz.U. C 376 z 22.12.2011, s. 69.
(19) Por. załącznik dotyczący wspólnej inicjatywy normalizacji w ramach strategii jednolitego rynku:https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/3/2016/EN/3-2016-3211-EN-F1-1-ANNEX-1.PDF.
(20) Dz.U. C 264 z 20.7.2016, s. 98; Dz.U. C 367 z 10.10.2018, s. 97; Dz.U. C 283 z 10.8.2018, s. 61 i Dz.U. C 62 z 15.2.2019, s. 207.
(21) Punkty 1, 2, 3 załącznika COM 486, przewidziany w dyrektywie 2005/32/WE, przekształconej w 2009/125/WE.
(22) COM(2016) 773 final.
(23) Zgodnie z dyrektywą 2009/125/WE.
(24) Rozporządzenia delegowane Komisji (UE) 2019/2013, (UE) 2019/2014, (UE) 2019/2015, (UE) 2019/2016, (UE) 2019/2017, (UE) 2019/2018, (UE) 2019/2019, (UE) 2019/2020, (UE) 2019/2021, (UE) 2019/2022, (UE) 2019/2023, (UE) 2019/2024 (Dz.U. L 315 z 5.12.2019).
(25) C(2016) 7770.