20.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 213/12

(1)

W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia nowej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytułowanej „Europa 2020”, opartej na ściślejszej koordynacji polityki gospodarczej, która skupiać się będzie na najważniejszych obszarach wymagających podjęcia działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności.

(2)

W dniu 13 lipca 2010 r. Rada przyjęła zalecenie w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii (na lata 2010–2014), a w dniu 21 października 2010 r. decyzję dotyczącą wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw członkowskich (1), które razem stanowią „zintegrowane wytyczne”. Państwa członkowskie zostały poproszone o uwzględnienie zintegrowanych wytycznych w swojej krajowej polityce gospodarczej i polityce zatrudnienia.

(3)

Dnia 12 stycznia 2011 r. Komisja przyjęła pierwszą roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając w ten sposób nowy cykl zarządzania gospodarczego w UE i pierwszy europejski semestr zintegrowanej i prowadzonej ex ante koordynacji polityki, który ma swoje umocowanie w strategii „Europa 2020”.

(4)

Dnia 25 marca 2011 r. Rada Europejska zatwierdziła priorytety dotyczące konsolidacji budżetowej i reform strukturalnych (zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 15 lutego i 7 marca 2011 r. i w związku z przedstawioną przez Komisję roczną analizą wzrostu gospodarczego). Podkreśliła ona również priorytetowe znaczenie przywrócenia dobrej sytuacji budżetowej i stabilności finansów publicznych, zmniejszenia bezrobocia w drodze reform rynku pracy oraz podjęcia nowych działań służących zwiększeniu tempa wzrostu.

(5)

W dniu 3 maja 2010 r. Grecja przedstawiła obszerny program dostosowawczy, którego realizacja jest wspierana przez pomoc finansową udzieloną przez państwa członkowskie należące do strefy euro oraz MFW w łącznej wysokości 110 miliardów EUR. W towarzyszącym protokole ustaleń i jego kolejnych uzupełnieniach określono warunki dotyczące polityki gospodarczej, na podstawie których wypłacana jest pomoc finansowa.

(6)

Główne elementy warunków dotyczących polityki zostały zawarte w decyzji Rady 2010/320/UE z 10 maja 2010 r. (2), a także w zmieniających ją późniejszych decyzjach Rady (3), skierowanych do Grecji celem wzmocnienia i pogłębienia nadzoru budżetowego oraz wezwania Grecji do zastosowania środków służących ograniczeniu deficytu uznanemu za niezbędne w celu likwidacji nadmiernego deficytu, zgodnie z art. 136 i art. 126 ust. 9 Traktatu.

(7)

W dniu 25 marca 2011 r. Rada Europejska wezwała także państwa członkowskie uczestniczące w pakcie euro plus, by przedstawiły swoje zobowiązania w ramach tego paktu odpowiednio wcześnie, tak by mogły zostać włączone do ich programów stabilności lub konwergencji oraz krajowych programów reform. Grecja ma przedłożyć aktualizację programu stabilności i konkretnych zobowiązań oraz działań na rok 2011 podjętych w ramach paktu euro plus w oparciu o zaktualizowany program dostosowań ekonomicznych.

(8)

W ciągu ostatniej dekady wzrost gospodarczy w Grecji miał niezrównoważone podstawy: znacznemu ożywieniu konsumpcji oraz inwestycji w nieruchomości mieszkaniowe towarzyszył wysoki wzrost płac realnych i szybki wzrost akcji kredytowej, a niski poziom realnych stóp procentowych związany z przyjęciem euro i liberalizacją rynków finansowych przyczyniał się do utrwalenia tej sytuacji. Światowy kryzys gospodarczo-finansowy w latach 2008–2009 ujawnił greckie słabości, w tym: niezrównoważoną politykę budżetową, częściowo skrywaną przez niewiarygodne statystyki i okresowo wysokie dochody; nieelastyczne rynki produktowe i rynek pracy; utratę konkurencyjności oraz rosnące zadłużenie zagraniczne. Kryzys gospodarczy i kryzys zaufania dotknęły również sektor bankowy, choć nie stanowił on źródła problemów. Stopień pogorszenia sytuacji budżetowej stał się widoczny późno ze względu na istotne braki w greckich systemach statystyki i rachunków narodowych. Opóźniło to wdrożenie środków naprawczych. Na początku 2010 r., gdy pojawiły się obawy co do stabilności finansów publicznych Grecji, a jednocześnie awersja do ryzyka na światowych rynkach finansowych osiągnęła rekordowy poziom, nastroje rynkowe w stosunku do Grecji uległy gwałtownemu pogorszeniu. W kwietniu 2010 r. władze Grecji zwróciły się o międzynarodową pomoc finansową, gdyż w sytuacji znacznych potrzeb w zakresie finansowania były pozbawione dostępu do międzynarodowych rynków kapitałowych.

(9)

Grecja zobowiązała się do wdrożenia gospodarczego i finansowego programu dostosowawczego w celu skorygowania nierównowagi budżetowej i zewnętrznej oraz przywrócenia zaufania do kraju w perspektywie krótkoterminowej. W perspektywie średnioterminowej Grecja powinna stworzyć podstawy takiego modelu wzrostu gospodarczego, który będzie się w większym stopniu opierał na eksporcie i inwestycjach pobudzających wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Program dostosowawczy przewiduje kompleksowe działania na trzech frontach: (i) strategię przyspieszonej konsolidacji budżetowej, wspieranej przez środki polityki budżetowej o charakterze strukturalnym i skuteczniejszą kontrolę budżetową; (ii) reformy strukturalne na rynku pracy i rynkach produktowych celem rozwiązania problemów utraty konkurencyjności i wzrostu gospodarczego; oraz (iii) wysiłki na rzecz zagwarantowania stabilności systemu bankowego.

(10)

Komisja dokonała oceny projektu krajowego programu reform. Komisja wzięła pod uwagę nie tylko jego znaczenie dla zrównoważonego charakteru polityki budżetowej i polityki społeczno-gospodarczej w Grecji, ale także jego zgodność z przepisami oraz wytycznymi UE, ze względu na konieczność wzmocnienia całościowego zarządzania gospodarczego w UE poprzez wnoszenie na poziomie UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. W tym kontekście Komisja podkreśla pilny charakter wdrożenia planowanych środków w celu zastosowania się do decyzji 2010/320/UE,