Wybierz funkcje eksperymentalne, które chcesz wypróbować

Ten dokument pochodzi ze strony internetowej EUR-Lex

Dokument 62010CJ0614

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 16 października 2012 r.
Komisja Europejska przeciwko Republice Austrii.
Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Dyrektywa 95/46/WE – Przetwarzanie danych osobowych i swobodny przepływ tych danych – Ochrona osób fizycznych – Artykuł 28 ust. 1 – Krajowy organ nadzorczy – Niezawisłość – Urząd nadzorczy i Bundeskanzleramt – Powiązania osobowe i organizacyjne.
Sprawa C‑614/10.

Zbiór orzeczeń – ogólne

Identyfikator ECLI: ECLI:EU:C:2012:631

WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba)

z dnia 16 października 2012 r. ( *1 )

„Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego — Dyrektywa 95/46/WE — Przetwarzanie danych osobowych i swobodny przepływ tych danych — Ochrona osób fizycznych — Artykuł 28 ust. 1 — Krajowy organ nadzorczy — Niezawisłość — Urząd nadzorczy i Bundeskanzleramt — Powiązania osobowe i organizacyjne”

W sprawie C-614/10

mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie, na podstawie art. 258 TFUE, uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, wniesioną w dniu 22 grudnia 2010 r.,

Komisja Europejska, reprezentowana przez B. Martenczuka oraz B.R. Killmanna, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

strona skarżąca,

popierana przez:

Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EIOD), reprezentowanego przez H. Kranenborga, I. Chatelier oraz H. Hijmansa, działających w charakterze pełnomocników,

interwenient,

przeciwko

Republice Austrii, reprezentowanej przez G. Hessego, działającego w charakterze pełnomocnika, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

strona pozwana,

popieranej przez:

Republikę Federalną Niemiec, reprezentowaną przez T. Henzego oraz J. Möllera, działających w charakterze pełnomocników,

interwenient,

TRYBUNAŁ (wielka izba),

w składzie: V. Skouris, prezes, K. Lenaerts (sprawozdawca), wiceprezes, A. Tizzano, M. Ilešič, G. Arestis, M. Berger, E. Jarašiūnas, prezesi izb, E. Juhász, A. Borg Barthet, J.C. Bonichot, M. Safjan, D. Šváby i A. Prechal, sędziowie,

rzecznik generalny: J. Mazák,

sekretarz: K. Malacek, administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 25 kwietnia 2012 r.,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 3 lipca 2012 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1

W swej skardze Komisja Europejska zwraca się do Trybunału o stwierdzenie, że nie przyjmując wszelkich przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych potrzebnych, aby obowiązujące w Austrii ustawodawstwo spełniało kryterium niezależności Datenschutzkommission (komisji ochrony danych, zwanej dalej „DSK”), ustanowionej jako organ nadzorczy w zakresie ochrony danych osobowych, Republika Austrii uchybiła zobowiązaniom, jakie ciążą na niej na mocy art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281, s. 31).

Ramy prawne

Prawo Unii

2

Artykuł 28 ust. 1 dyrektywy 95/46 zatytułowany „Organ nadzorczy” stanowi:

„Każde państwo członkowskie zapewni, że jeden lub więcej organów władzy publicznej będzie odpowiedzialnych za kontrolę stosowania na jego terytorium przepisów przyjętych przez państwa członkowskie na mocy niniejszej dyrektywy.

Organy te postępują w sposób całkowicie niezależny przy wykonywaniu powierzonych im funkcji [zadań]”.

3

Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. 2001, L 8, s. 1) ustanawia w swym rozdziale V niezależny organ nadzorczy, a mianowicie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (zwanego dalej „EIOD”).

4

Artykuł 43 ust. 3 rozporządzenia nr 45/2001 normujący statut i ogólne warunki wypełniania obowiązków przez EIOD stanowi:

„Budżet [EIOD] jest umieszczony w osobnej pozycji [linii] budżetu w sekcji VIII ogólnego budżetu Unii Europejskiej”.

Prawo austriackie

Bundes-Verfassungsgesetz

5

Paragraf 20 ust. 2 Bundes-Verfassungsgesetz (federalnej ustawy konstytucyjnej, zwanej dalej „BVG”) w brzmieniu zmienionym z dnia 1 stycznia 2008 r. stanowi, co następuje:

„Ustawa może zwolnić organy z obowiązku przestrzegania instrukcji wydawanych przez organy naczelne:

[…]

2)   nadzorujące przestrzeganie obowiązujących ustaw przez organy administracji oraz udzielanie zamówień publicznych,

3)   rozstrzygające w ostatniej instancji, jeżeli są one zorganizowane w sposób kolegialny, w ich skład wchodzi co najmniej jeden sędzia, a ich decyzje nie mogą być unieważnione ani zmienione w trybie administracyjnym,

[…]

8)   jeżeli wymaga tego prawo Unii Europejskiej.

Ustawa konstytucyjna kraju związkowego może tworzyć inne niezależne organy. Ustawa przewiduje stosowne prawo nadzoru zadań wykonywanych przez niezależny organ przez organy naczelne, co najmniej prawo do uzyskania informacji na temat wszelkich aspektów zarządzania organami niezależnymi – a w odniesieniu do organów innych niż te, o których mowa w pkt 2, 3 i 8 – prawo odwołania organów niezależnych z ważnego powodu”.

Beamten Dienstrechtsgesetz 1979

6

Paragraf 45 ust. 1 Beamten-Dienstrechtsgesetz 1979 (ustawy – prawo o służbie urzędniczej z 1979 r., zwanej dalej „BDG 1979”) stanowi:

„Przełożony zapewnia, by jego podwładni wykonywali swe zadania służbowe z poszanowaniem przepisów ustaw, a także w sposób celowy, gospodarny i oszczędny. Sprawuje kierownictwo nad podwładnymi, a w razie potrzeby wydaje polecenia, w celu zapewnienia, że usunięte zostaną błędy i braki, a godziny służby będą przestrzegane. Wspiera awans służbowy swych podwładnych w zależności od osiąganych przez nich wyników oraz wyznacza im zadania, które w jak największym stopniu odpowiadają ich zdolnościom”.

Datenschutzgesetz 2000

7

Datenschutzgesetz 2000 (ustawa z 2000 r. w sprawie ochrony danych, zwana dalej „DSG 2000”) ma na celu transpozycję dyrektywy 95/46 do prawa austriackiego.

8

Zgodnie z § 36 ust. 1 DSG 2000 w skład DSK wchodzi sześciu członków wyznaczanych na pięcioletnią kadencję przez Bundespräsident (prezydenta federalnego) na wniosek Bundesregierung (rządu federalnego).

9

Paragraf 36 ust. 2 DSG 2000 stanowi, że pięciu członków DSK proponują: organy na mocy ustawy reprezentujące interesy zawodowe, austriackie kraje związkowe oraz prezes Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego). Zgodnie z § 36 ust. 3 DSG 2000 szósty członek DSK jest proponowany „spośród urzędników federalnych będących prawnikami”.

10

Jako że funkcja członka DSK jest pomyślana jako działalność w niepełnym wymiarze czasu pracy, zgodnie z § 36 ust. 3a DSG 2000 wykonywana jest równolegle z inną działalnością zawodową.

11

Na mocy § 37 ust. 1 DSG 2000 członkowie DSK są „niezależni i nie są związani żadnymi instrukcjami w zakresie wykonywanych przez nich funkcji”. Paragraf 37 ust. 2 DSG 2000 stanowi, że pracownicy urzędu DSK „podlegają jedynie technicznym instrukcjom prezesa lub członka zarządzającego [DSK]”.

12

Paragraf 38 ust. 1 DSG 2000 stanowi, że DSK wydaje swój regulamin wewnętrzny, powierzając zarządzanie bieżącymi sprawami jednemu ze swych członków, zwanemu „członkiem zarządzającym”.

13

Paragraf 38 ust. 2 DSG 2000 stanowi:

„W celu wsparcia zarządzania [DSK] Bundeskanzler [kanclerz federalny] tworzy urząd, zapewniając mu konieczne wyposażenie i personel. Posiada on prawo do uzyskania w każdym czasie informacji od prezesa i członka zarządzającego na temat wszelkich aspektów zarządzania [DSK]”.

Regulamin wewnętrzny DSK

14

Paragraf 4 ust. 1 regulaminu wewnętrznego DSK stanowi, że wyznaczony zgodnie z § 36 ust. 3 DSG 2000 urzędnik federalny pełni funkcję członka zarządzającego.

15

Paragraf 7 ust. 1 regulaminu wewnętrznego przewiduje, że bez uszczerbku dla nadzoru służbowego sprawowanego przez Bundeskanzleramt pracownicy urzędu otrzymują instrukcje jedynie od prezesa lub członka zarządzającego DSK.

Postępowanie poprzedzające wniesienie skargi

16

W dniu 5 lipca 2005 r. Komisja skierowała do Republiki Austrii wezwanie do usunięcia uchybienia, w którym wskazała, że faktyczny i prawny sposób organizacji DSK nie spełnia kryterium niezależności wymaganego przez art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

17

W piśmie z dnia 2 listopada 2005 r. Republika Austrii przekazała Komisji w odpowiedzi swe uwagi, w których twierdziła, że DSK spełnia wymogi rzeczonej dyrektywy.

18

W dniu 8 stycznia 2008 r. Komisja skierowała do Republiki Austrii ponowne wezwanie do usunięcia uchybienia, w którym zażądała od tego państwa członkowskiego dostarczenia jej pełniejszych informacji w odniesieniu do konsekwencji, jakie miało dla DSK wejście w życie zmiany BVG z dnia 1 stycznia 2008 r.

19

W dodatkowych uwagach przedłożonych w dniach 9 stycznia. i 7 marca 2008 r. Republika Austrii wyjaśniła, że zmienione brzmienie § 20 ust. 2 BVG nie miało żadnego wpływu na niezależność DSK.

20

Następnie w dniu 9 października 2009 r. Komisja skierowała do Republiki Austrii uzasadnioną opinię, w której powtórzyła wcześniej sformułowane zarzuty.

21

Jako że argumentacja Republiki Austrii przedstawiona w jej piśmie z dnia 9 grudnia 2009 r. w odpowiedzi na uzasadnioną opinię nie przekonała Komisji, ta ostatnia wniosła ona niniejszą skargę.

22

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 18 maja 2011 r. Republika Federalna Niemiec została dopuszczona do udziału w sprawie w charakterze interwenienta popierającego żądania Republiki Austrii.

23

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 7 lipca 2011 r. EIOD został dopuszczony do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji.

24

W piśmie z dnia 25 listopada 2011 r. Republika Austrii wniosła na podstawie art. 44 ust. 3 akapit drugi regulaminu postępowania przed Trybunałem o rozstrzygnięcie sprawy przez wielką izbę.

W przedmiocie skargi

Argumentacja stron

25

Komisja i EIOD twierdzą, że Republika Austrii transponowała art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 w nieprawidłowy sposób, ponieważ obowiązujące krajowe przepisy nie pozwalają DSK na wykonywanie jej zadań „w całkowicie niezależny sposób” w rozumieniu rzeczonego przepisu. Komisja i EIOD odnoszą się w tym zakresie, po pierwsze, do tego, że zgodnie z obowiązującymi przepisami członek zarządzający DSK musi zawsze być urzędnikiem Bundeskanzleramt (urzędu kanclerza federalnego). Wszystkimi bieżącymi sprawami DSK zarządza więc de facto federalny urzędnik związany instrukcjami swego pracodawcy i podlegający nadzorowi służbowemu przewidzianemu w § 45 ust. 1 BDG 1979. Paragraf 37 ust. 1 DSG 2000 przewiduje jedynie zwykłą autonomię funkcjonalną organu nadzorczego.

26

Po drugie, Komisja i EIOD podnoszą, że urząd DSK jest strukturalnie włączony do służb Bundeskanzleramt. Z powodu takiego włączenia DSK nie jest niezależna pod względem organizacyjnym ani materialnym. Jak bowiem wynika z § 38 ust. 2 DSG 2000 i z § 7 ust. 1 regulaminu wewnętrznego, wszyscy pracownicy urzędu DSK podlegają Bundeskanzleramt, a zatem jego nadzorowi administracyjnemu.

27

Po trzecie, Komisja i EIOD odnoszą się do przysługującego Bundeskanzler prawa do uzyskania informacji wynikającego z § 20 ust. 2 BVG i z § 38 ust. 2 DSG 2000.

28

Republika Austrii i Republika Federalna Niemiec wnoszą o oddalenie skargi.

29

Republika Austrii i Republika Federalna Niemiec podkreślają, że DSK jest „kolegialnym organem sprawującym funkcje sądowe” w rozumieniu BVG. Organ ten stanowi niezawisły sąd w rozumieniu art. 267 TFUE oraz art. 6 ust. 1 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., spełniający również wymóg niezależności przewidziany w art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

30

Według Republiki Austrii art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 odnosi się do niezależności funkcjonalnej. DSK korzysta z takiej niezależności, ponieważ zgodnie z § 37 ust. 1 DSG 2000 jej członkowie są niezależni i nie są związani żadnymi instrukcjami w zakresie wykonywanych przez nich funkcji.

31

Żadna z przedstawionych przez Komisję okoliczności nie może podważyć niezależności DSK w rozumieniu art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

32

Po pierwsze, członek zarządzający niekoniecznie musi być urzędnikiem Bundeskanzleramt. Zgodnie z § 4 ust. 1 regulaminu wewnętrznego i § 36 ust. 3 DSG 2000 proponowany jest on spośród urzędników federalnych będących prawnikami. Ponadto sama DSK może swobodnie zdecydować o mianowaniu swego członka zarządzającego, samodzielnie zmieniając swój regulamin wewnętrzny. Okoliczność, iż awans służbowy członka zarządzającego, podobnie jak każdego innego urzędnika, zależy od decyzji przełożonego, a ostatecznie ministra, nie ma wpływu na jego niezależność.

33

Po drugie, jeżeli chodzi o włączenie urzędu DSK do służb Bundeskanzleramt, Republika Austrii podnosi, że z punktu widzenia prawa budżetowego wszystkie organy administracji federalnej podlegają jakiemuś departamentowi ministerstwa. Zapewnienie wystarczających środków materialnych i osobowych różnym organom wykonawczym należy bowiem do rządu przy współdziałaniu z parlamentem. Ponadto urząd zajmuje się wyłącznie zarządzaniem programami działań DSK. Pracownicy urzędu stosują się do instrukcji prezesa i członka zarządzającego DSK. Okoliczność, że pracownicy urzędu są pod względem prawnym – zarówno hierarchicznie, jak też w zakresie wynagrodzenia – powiązani z Bundeskanzleramt, nie ma wpływu na ich niezależność. Nadzór służbowy w znaczeniu nadzoru dyscyplinarnego stanowi gwarancję prawidłowego działania DSK.

34

Po trzecie, jeżeli chodzi o „prawo do uzyskania informacji” przysługujące Bundeskanzler, Republika Austrii przypomina, że prawo to ma na celu zagwarantowanie demokratycznego powiązania w pewien sposób niezależnych organów z Parlamentem. Nie umożliwia ono wywierania jakiegokolwiek wpływu na zarządzanie DSK. Ponadto prawo do uzyskania informacji nie stoi również w sprzeczności z wymogami niezawisłości mającymi zastosowanie do sądu.

35

Republika Federalna Niemiec dodaje w uwagach interwenienta, że ograniczony nadzór służbowy jest zgodny z art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46. Ograniczony nadzór służbowy gwarantuje jedynie, że osoba, w stosunku do której jest on wykonywany, działa w sposób zgodny ze swymi obowiązkami. Nie narusza on natomiast jej niezależności materialnej i osobistej i w szczególności nie umożliwia wywierania wpływu na tę osobę w kwestiach merytorycznych. Niemieckie orzecznictwo konstytucyjne uznaje zgodność ograniczonego nadzoru służbowego w stosunku do sędziów z zasadą ich niezawisłości.

Ocena Trybunału

36

Artykuł 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 wymaga od państw członkowskich ustanowienia jednego lub więcej organów nadzorujących ochronę danych osobowych wykonujących powierzone im zadania w sposób całkowicie niezależny. Wymóg nadzoru przez niezależny organ przestrzegania przepisów prawa Unii dotyczących ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych wynika również z prawa pierwotnego Unii, a w szczególności z art. 8 ust. 3 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i z art. 16 ust. 2 TFUE.

37

Ustanowienie w państwach członkowskich organów nadzorczych stanowi istotny element ochrony osób w związku z przetwarzaniem danych osobowych (wyrok z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie C-518/07 Komisja przeciwko Niemcom, Zb.Orz. s. I-1885, pkt 23).

38

W celu dokonania oceny zasadności niniejszej skargi należy zbadać, czy – jak twierdzi Komisja – obowiązujące w Austrii przepisy nie pozwalają DSK na wykonywanie jej zadań „w sposób całkowicie niezależny” w rozumieniu art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

39

W tym względzie należy na wstępie odrzucić argumentację Republiki Austrii i Republiki Federalnej Niemiec, wedle której DSK korzysta ze stopnia niezależności wymaganego przez art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46, ponieważ spełnia warunek niezawisłości przewidziany w art. 267 TFUE pozwalający uznać ją za sąd państwa członkowskiego.

40

Ze wspomnianego wyroku w sprawie Komisja przeciwko Niemcom wynika, że sformułowaniu „w sposób całkowicie niezależny” zawartemu w art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 należy nadać autonomiczną i w konsekwencji niezależną od art. 267 TFUE wykładnię opartą na samym brzmieniu przepisu dyrektywy 95/46, a także na jej celach i systematyce (zob. ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Niemcom, pkt 17, 29).

41

Trybunał orzekł już w ww. wyroku w sprawie Komisja przeciwko Niemcom (pkt 30), iż wykładni sformułowania „w sposób całkowicie niezależny”, zawartego w art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46, należy dokonywać w ten sposób, że organy nadzorcze w zakresie ochrony danych osobowych powinny korzystać z niezależności, pozwalającej im na wykonywanie ich zadań bez wpływu z zewnątrz. Trybunał uściślił w tym samym wyroku, że rzeczone organy powinny pozostawać poza jakimkolwiek bezpośrednim czy pośrednim wpływem z zewnątrz, mogącym nadawać kierunek ich decyzjom (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Niemcom, pkt 19, 25, 30, 50).

42

Okoliczność, iż DSK korzysta z niezależności funkcjonalnej, ponieważ zgodnie z § 37 ust. 1 DSG 2000 jej członkowie „są niezależni i nie są związani żadnymi instrukcjami w zakresie wykonywanych przez nich funkcji”, z pewnością stanowi warunek konieczny, aby organ ten mógł spełnić kryterium niezależności w rozumieniu art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46. Niemniej jednak wbrew twierdzeniom Republiki Austrii taka niezależność funkcjonalna nie wystarcza sama w sobie dla uchronienia rzeczonego organu od wszelkiego wpływu z zewnątrz.

43

Wymagana na podstawie art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 niezależność ma bowiem na celu wykluczenie nie tylko bezpośredniego wpływu pod postacią instrukcji, lecz również, jak przypomniano w pkt 41 niniejszego wyroku, jakiegokolwiek pośredniego wpływu z zewnątrz, mogącego nadawać kierunek decyzjom organu nadzorczego.

44

Tymczasem różne elementy austriackich uregulowań, w które wymierzone są trzy zarzuty zawarte w skardze Komisji, stoją na przeszkodzie możliwości przyjęcia, iż DSK wykonuje swe zadania poza jakimkolwiek pośrednim wpływem.

45

Co się tyczy przede wszystkim pierwszego zarzutu odnoszącego się do pozycji członka zarządzającego w ramach DSK, z brzmienia § 36 ust. 3 i § 38 ust. 1 DSG 2000 w związku z § 4 ust. 1 regulaminu wewnętrznego DSK wynika, że rzeczony członek jest urzędnikiem federalnym.

46

Następnie należy zaznaczyć, że na mocy § 38 ust. 1 DSG 2000 ów urzędnik federalny zarządza bieżącymi sprawami DSK.

47

Jak zauważa Republika Austrii, niewątpliwie, na mocy obowiązujących przepisów członek zarządzający DSK niekoniecznie musi być urzędnikiem Bundeskanzleramt, chociaż nie zaprzeczono temu, iż wspomniane stanowisko było zawsze zajmowane przez takiego urzędnika.

48

Niemniej jednak, niezależnie od tego, do jakiego organu federalnego należy członek zarządzający DSK, bezspornie istnieje pomiędzy nim oraz rzeczonym organem federalnym stosunek służbowy umożliwiający przełożonemu tegoż członka zarządzającego nadzorowanie jego działalności.

49

W tym względzie należy przypomnieć, że § 45 ust. 1 BDG 1979 przyznaje przełożonemu szerokie uprawnienia kontrolne względem urzędników należących do jego departamentu. Przepis ten bowiem nie tylko umożliwia przełożonemu zapewnianie, by jego podwładni wykonywali swe zadania służbowe z poszanowaniem przepisów ustaw, a także w sposób celowy, gospodarny i oszczędny, lecz również sprawowanie kierownictwa nad podwładnymi w zakresie wykonywanych przez nich zadań, zapewnianie, że usunięte zostaną błędy i braki, a godziny służby będą przestrzegane, wspieranie awansu służbowego swych podwładnych w zależności od osiąganych przez nich wyników oraz wyznaczanie im zadań, które w jak największym stopniu odpowiadają ich zdolnościom.

50

Tymczasem, biorąc pod uwagę pozycję zajmowaną przez członka zarządzającego w ramach DSK, art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 stoi na przeszkodzie nadzorowi służbowemu, jakiemu podlega ów członek na mocy § 45 ust. 1 BDG 1979. Nawet jeżeli § 37 ust. 1 DSG 2000 ma na celu uniemożliwienie przełożonemu członka zarządzającego wydawanie mu instrukcji, to § 45 ust. 1 BDG 1979 przyznaje przełożonemu uprawnienia nadzorcze mogące utrudniać niezależne wykonywanie przez DSK jej zadań.

51

W tym względzie wystarczy wspomnieć, iż nie jest wykluczone, że ocena członka zarządzającego DSK przez jego przełożonego w celu wsparcia awansu służbowego tego urzędnika może doprowadzić do jakiejś formy „przewidywanego posłuszeństwa” z jego strony (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Niemcom, pkt 36).

52

Co więcej, ze względu na związki członka zarządzającego DSK z organem politycznym podlegającym nadzorowi DSK, nie jest ona wolna od podejrzeń o stronniczość. Tymczasem w świetle roli strażników prawa do poszanowania życia prywatnego, jaką wypełniają organy nadzorcze, art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46 wymaga, by ich decyzje, a tym samym one same, pozostawały poza jakimkolwiek podejrzeniem stronniczości (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Niemcom, pkt 36).

53

Republika Austrii odpiera jednakże, iż urzędnik federalny wyznaczony zgodnie z § 36 ust. 3 DSG 2000 wykonuje funkcję członka zarządzającego na mocy § 4 ust. 1 regulaminu wewnętrznego DSK. Skoro obecność w DSK urzędnika Bundeskanzleramt jako członka zarządzającego opiera się na samodzielnej decyzji tego organu, to nie ma ona wpływu na niezależność rzeczonego organu.

54

Należy odrzucić tę argumentację.

55

Jak wynika z pkt 48–52 niniejszego wyroku, stosunek służbowy pomiędzy członkiem zarządzającym DSK i federalnym organem, do którego należy, ma wpływ na niezależność DSK, a w rozpatrywanym przypadku sposób wyznaczania rzeczonego członka nie podważa tego stwierdzenia. Tymczasem do Republiki Austrii należy przyjęcie przepisów prawnych koniecznych do zapewnienia wspomnianemu organowi nadzorczemu możliwości wykonywania jego zadań „w sposób całkowicie niezależny” w rozumieniu art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

56

Następnie w odniesieniu do drugiego zarzutu podniesionego przez Komisję należy przypomnieć, iż zgodnie z § 38 ust. 2 DSG 2000 Bundeskanzleramt zapewnia urzędowi DSK konieczne wyposażenie i personel. Bezsporne jest, iż w skład urzędu DSK wchodzą urzędnicy Bundeskanzleramt.

57

Jak utrzymuje Komisja, włączenie urzędu DSK do służb Bundeskanzleramt również nie pozwala uznać, iż rzeczony organ nadzorczy może wykonywać swe zadania poza jakimkolwiek wpływem ze strony Bundeskanzleramt.

58

Jak podkreśla Republika Austrii, niewątpliwie DSK nie musi posiadać niezależnej linii budżetowej takiej jak przewidziana w art. 43 ust. 3 rozporządzenia nr 45/2001 dla EIOD, aby mogła spełnić kryterium niezależności, o którym mowa w art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46. Państwa członkowskie nie mają bowiem obowiązku powtarzania w ich krajowym ustawodawstwie przepisów analogicznych do przepisów rozdziału V rozporządzenia nr 45/2001 w celu zapewnienia całkowitej niezależności ich organu (organów) nadzorczego (nadzorczych) i mogą postanowić, że z punktu widzenia prawa budżetowego organ nadzorczy jest zależny od określonego departamentu ministerstwa. Przyznanie potrzebnych takiemu organowi środków ludzkich i materialnych nie może jednak uniemożliwiać mu wykonywania jego zadań „w sposób całkowicie niezależny” w rozumieniu art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

59

Tymczasem obowiązujące w Austrii ramy prawne nie spełniają tego ostatniego warunku. W skład personelu oddanego do dyspozycji urzędu DSK wchodzą bowiem urzędnicy Bundeskanzleramt, w stosunku do których Bundeskanzleramt sprawuje nadzór służbowy przewidziany w § 45 ust. 1 BDG 1979. Jak natomiast wynika z pkt 49–52 niniejszego wyroku, taki nadzór ze strony państwa jest nie do pogodzenia z wymogiem niezależności przewidzianym w art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46, jaki muszą spełniać organy nadzorcze w zakresie ochrony danych osobowych.

60

Należy odrzucić argument Republiki Austrii, iż sposób organizacji urzędu nie może mieć wpływu na niezależność DSK, ponieważ urząd jedynie wykonuje decyzje DSK.

61

W świetle bowiem po pierwsze obciążenia pracą organu nadzorującego ochronę danych osobowych, a po drugie okoliczności, iż zgodnie z § 36 ust. 3a DSG 2000 członkowie DSK wykonują swe funkcje równolegle z inną działalnością zawodową, należy przyjąć, że członkowie tego organu przy wykonywaniu ich funkcji korzystają w dużej mierze ze wsparcia udostępnionego im personelu. Okoliczność, iż w skład urzędu wchodzą urzędnicy Bundeskanzleramt podlegającego nadzorowi DSK, niesie ryzyko wpływu na jej decyzje. W każdym razie jest niemożliwe ze względu na takie powiązanie organizacyjne DSK i Bundeskanzleramt, aby DSK pozostawała poza jakimikolwiek podejrzeniami o stronniczość, a więc jest ono niezgodne z wymogiem „niezależności” w rozumieniu art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

62

Co się tyczy zarzutu trzeciego podniesionego przez Komisję, należy stwierdzić, że zgodnie z § 20 ust. 2 BVG i § 38 ust. 2 DSG 2000 Bundeskanzler ma prawo do uzyskania w każdym czasie od prezesa i członka zarządzającego DSK informacji na temat wszelkich aspektów zarządzania tym organem nadzorczym.

63

Tego rodzaju prawo do uzyskania informacji również może spowodować poddanie DSK pośredniemu wpływowi Bundeskanzler, który to wpływ jest niezgodny z kryterium niezależności wskazanym w art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46. W tym zakresie wystarczy zaznaczyć po pierwsze, że prawo do uzyskania informacji jest bardzo szerokie, gdyż dotyczy „wszelkich aspektów zarządzania [DSK]”, i po drugie, że jest ono bezwarunkowe.

64

W tych warunkach prawo do uzyskania informacji, o którym mowa w § 20 ust. 2 BVG i § 38 ust. 2 DSG 2000 stoi na przeszkodzie uznaniu, iż DSK może we wszystkich okolicznościach działać poza jakimikolwiek podejrzeniami o stronniczość.

65

Wreszcie w odniesieniu do argumentu Republiki Federalnej Niemiec przedstawionego w pkt 35 niniejszego wyroku wystarczy przypomnieć, że członek zarządzający DSK jest urzędnikiem federalnym podlegającym nadzorowi służbowemu, którego charakter nie wyklucza, iż przełożony tego członka wywiera pośredni wpływ na decyzje wspomnianego organu nadzorczego (zob. pkt 48–52 niniejszego wyroku).

66

W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że nie przyjmując wszelkich przepisów potrzebnych, aby obowiązujące w Austrii ustawodawstwo spełniało kryterium niezależności DSK, a dokładniej tworząc ramy prawne, na mocy których:

członek zarządzający DSK jest urzędnikiem federalnym podlegającym nadzorowi służbowemu,

urząd DSK jest włączony do służb Bundeskanzleramt i

Bundeskanzler posiada bezwarunkowe prawo do uzyskania informacji na temat wszelkich aspektów zarządzania DSK,

Republika Austrii uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46.

W przedmiocie kosztów

67

Zgodnie z art. 69 § 2 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja wniosła o obciążenie Republiki Austrii kosztami postępowania, a ta ostatnia przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami postępowania.

68

Zgodnie z art. 69 § 4 akapity pierwszy i trzeci tego samego regulaminu Republika Federalna Niemiec i EIOD, które przystąpiły do sprawy w charakterze interwenientów, pokrywają własne koszty.

 

Z powyższych względów Trybunał (wielka izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Nie przyjmując wszelkich przepisów potrzebnych, aby obowiązujące w Austrii ustawodawstwo spełniało kryterium niezależności Datenschutzkommission (komisji ochrony danych), a dokładniej tworząc ramy prawne, na mocy których:

członek zarządzający Datenschutzkommission jest urzędnikiem federalnym podlegającym nadzorowi służbowemu,

urząd Datenschutzkommission jest włączony do służb Bundeskanzleramt i

Bundeskanzler posiada bezwarunkowe prawo do uzyskania informacji na temat wszelkich aspektów zarządzania Datenschutzkommission,

Republika Austrii uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy art. 28 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych.

 

2)

Republika Austrii zostaje obciążona kosztami poniesionymi przez Komisję Europejską.

 

3)

Republika Federalna Niemiec i Europejski Inspektor Ochrony Danych pokrywają własne koszty.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: niemiecki.

Góra