W rozporządzeniu zobowiązuje się organy państw UE do wprowadzenia rozróżnienia między towarami, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci lub stosowanie tortur*, a towarami, które mogłyby być użyte w takich celach.
W rozporządzeniu zakazuje się handlu towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, stosowania tortur oraz do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania*.
W rozporządzeniu ustanawia się system pozwoleń mający w zamierzeniu uniemożliwiać wywóz towarów, które mogą być wykorzystywane do takich celów.
W rozporządzeniu wprowadza się przepisy dotyczące świadczenia usług pośrednictwa*, pomocy technicznej*, szkoleń i reklamy w związku z takimi towarami.
Rozporządzenie ujednolica rozporządzenie (WE) nr 1236/2005, które zostało kilkakrotnie znacząco zmienione.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakazy

Na mocy rozporządzenia zakazuje się:

wywozu i przywozu towarów, które nie mają żadnego innego praktycznego zastosowania niż wykonywanie kary śmierci, stosowanie tortur oraz inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie (załącznik II);
świadczenia pomocy technicznej w odniesieniu do takich towarów;
pośrednikom i dostawcom pomocy technicznej zapewniania państwom trzecim szkolenia z używania takich towarów; oraz zarówno
- promowania takich towarów na targach handlowych lub wystawach w UE, jak i
- sprzedaży lub nabywania przestrzeni reklamowej w mediach drukowanych lub w internecie oraz sprzedaży lub nabywania czasu reklamowego w telewizji lub radiu w związku z takimi towarami.

Pozwolenia na wywóz

W rozporządzeniu ustanowiono przepisy dotyczące udzielania pozwoleń na wywóz.

W załączniku I wymieniono właściwe organy państw UE, które mogą udzielać takich pozwoleń. Właściwe organy nie udzielają pozwolenia, jeżeli istnieją uzasadnione podstawy, aby przypuszczać, że takie towary mogłyby być użyte w wymienionych powyżej celach. Pozwolenie nie jest wymagane w przypadku towarów, które są jedynie przewożone przez obszar celny UE.
Towary, które mogłyby być użyte w celu stosowania tortur lub do innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, są wymienione w załączniku III.
Załącznik III nie obejmuje:
- broni palnej podlegającej kontroli na mocy rozporządzenia (UE) nr 258/2012;
- produktów podwójnego zastosowania podlegających kontroli na mocy rozporządzenia (WE) nr 428/2009;
- towarów podlegających kontroli zgodnie ze wspólnym stanowiskiem 2008/944/WPZiB.
Towary, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci i które zostały zatwierdzone lub są faktycznie używane do wykonywania kary śmierci w jednym państwie trzecim lub w większej liczbie państw trzecich, które nie zniosły kary śmierci, są wymienione w załączniku IV. Warunki i wymogi dotyczące wydawania „generalnego unijnego pozwolenia na wywóz” określono w części 3 załącznika V. W części 2 tego załącznika wymieniono miejsca przeznaczenia, w odniesieniu do których pozwolenia na wywóz nie są wymagane.
Pozwolenia na wywóz, przywóz i tranzyt towarów, które mogłyby być użyte w celu stosowania tortur, są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem zamieszczonym w załączniku VII.
Pozwolenia dotyczące usług pośrednictwa są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem zamieszczonym w załączniku VIII.
Pozwolenia dotyczące pomocy technicznej są wydawane na formularzach zgodnych ze wzorem zamieszczonym w załączniku IX.
Wszystkie takie pozwolenia są ważne w całej UE.
Organy państw UE mogą odmówić udzielenia pozwolenia oraz unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.
Jeżeli pozwolenie nie zostało udzielone, organy celne zatrzymują zgłoszone towary i zwracają uwagę na możliwość złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia. Jeżeli wniosek o udzielenie pozwolenia nie zostanie złożony w ciągu sześciu miesięcy, towary podlegają zniszczeniu.
W razie wydania decyzji o odrzuceniu wniosku o udzielenie pozwolenia organy państwa UE informują o tym wszystkie pozostałe państwa UE oraz Komisję Europejską.
Komisja Europejska może zmienić wykazy towarów w razie pojawienia się na rynku nowego sprzętu lub nowych substancji.
Państwa UE sporządzają roczne sprawozdania z działalności.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 20 lutego 2019 r. Rozporządzenie (UE) 2019/125 ujednolica i zastępuje rozporządzenie (WE) nr 1236/2005 wraz z jego kolejnymi zmianami.

KONTEKST

Całkowity zakaz tortur i niewłaściwego traktowania, który jest zawarty w najważniejszych konwencjach ONZ dotyczących praw człowieka, odzwierciedlono na szczeblu UE w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, zgodnie z którą „nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu”. W 2012 r. Rada zatwierdziła „Wytyczne w sprawie polityki UE wobec państw trzecich dotyczącej tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (Aktualizacja wytycznych)”.
Ponadto karta zakazuje kary śmierci. Karta stanowi również, że „nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu”. W kwietniu 2013 r. Rada zatwierdziła „wytyczne UE w sprawie kary śmierci”.
Więcej informacji:
- Środki przeciwdziałania torturom (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Tortury: każde działanie, którym zadaje się osobie umyślnie ostry ból lub cierpienie, fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od tej osoby lub od osoby trzeciej informacji lub przyznania się, w celu ukarania tej osoby za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo za czyn, o popełnienie którego ta osoba lub osoba trzecia jest podejrzana, lub w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na tę osobę lub osobę trzecią, lub w jakimkolwiek innym celu wynikającym z jakiejkolwiek formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza publicznego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym albo z ich polecenia, lub za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo. Kary śmierci w żadnym razie nie uznaje się za karę zgodną z prawem.

Inne okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie: każde działanie funkcjonariusza publicznego lub innej osoby występującej w charakterze urzędowym albo podjęte z ich polecenia, lub za ich wyraźną lub dorozumianą zgodą, przez które zadawany jest osobie ból lub cierpienie fizyczne bądź psychiczne osiągające minimalny poziom dotkliwości. Pojęcie to nie obejmuje jednak bólu lub cierpienia wynikającego wyłącznie ze zgodnych z prawem kar, związanego z tymi karami lub wywołanego przez nie przypadkowo. Kary śmierci w żadnym razie nie uznaje się za karę zgodną z prawem.

Usługi pośrednictwa: negocjowanie lub zawieranie transakcji kupna, sprzedaży lub dostawy odnośnych towarów z państwa trzeciego do innego państwa trzeciego lub sprzedaż lub kupno odnośnych towarów znajdujących się w państwie trzecim w celu ich przekazania do innego państwa trzeciego.

Pomoc techniczna: każde wsparcie techniczne związane z naprawami, opracowywaniem, wytwarzaniem, testowaniem, utrzymaniem, montażem lub serwisem technicznym wszelkiego innego rodzaju i może przyjmować takie formy, jak wskazówki, porady, szkolenie, przekazywanie wiedzy praktycznej lub umiejętności lub usługi konsultingowe. Pomoc techniczna obejmuje również pomoc udzielaną ustnie lub przy wykorzystaniu środków elektronicznych.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/125 z dnia 16 stycznia 2019 r. w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (tekst jednolity) (Dz.U. L 30 z 31.1.2019, s. 1–57)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 258/2012 z dnia 14 marca 2012 r. wdrażające art. 10 Protokołu Narodów Zjednoczonych przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i obrotowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (protokół NZ w sprawie broni palnej), oraz ustanawiające zezwolenia na wywóz i środki dotyczące przywozu i tranzytu dla broni palnej, jej części i komponentów oraz amunicji (Dz.U. L 94 z 30.3.2012, s. 1–15)

Rozporządzenie Rady (WE) nr 428/2009 z dnia 5 maja 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania (Dz.U. L 134 z 29.5.2009, s. 1–269)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 428/2009 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określające wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego (Dz.U. L 335 z 13.12.2008, s. 99–103)

Ostatnia aktualizacja: 05.04.2019

Top

All

Choose the experimental features you want to try