Dyrektywa ma na celu ograniczenie spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza zagrożeń dla zdrowia i oddziaływań na środowisko. W związku z tym ustanawia się w niej krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji*.
W dyrektywie dostosowuje się także zobowiązania w zakresie redukcji emisji określone w prawie UE do zobowiązań międzynarodowych (w następstwie zmiany w 2012 r. protokołu z Göteborga).

Ten akt prawny stanowił element zaprezentowanego w 2013 r. przez UE pakietu dotyczącego czystego powietrza, który obejmował program „Czyste powietrze dla Europy”.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres

Zakresem dyrektywy objętych jest pięć rodzajów zanieczyszczeń powietrza:

dwutlenek siarki;
tlenki azotu;
niemetanowe lotne związki organiczne;
amoniak;
pył drobny.

Zobowiązania w zakresie redukcji emisji

W dyrektywie określono zobowiązania w zakresie redukcji emisji każdego rodzaju zanieczyszczenia, które mają być spełnione przez wszystkie państwa UE do roku 2020 i 2030.
Zobowiązania w zakresie redukcji emisji każdego rodzaju zanieczyszczenia na którykolwiek rok w okresie 2020–2029 są takie same jak te w zmienionym protokole z Göteborga.
W odniesieniu do okresu począwszy od roku 2030 uzgodniono nowe, bardziej ambitne cele.

Zobowiązania w zakresie redukcji emisji

Dla każdego państwa UE określone zostaną orientacyjne poziomy emisji w 2025 r.
Przy ich obliczaniu wykorzystywana będzie liniowa ścieżka redukcji, co oznacza, że emisje będą każdego roku redukowane o stałą wartość procentową, z myślą o spełnieniu przewidzianych na 2030 r. zobowiązań w zakresie redukcji emisji.
Państwa UE mogą jednak realizować nieliniową ścieżkę redukcji, jeżeli jest to bardziej efektywne.

Jeśli państwo UE odchodzi od zaplanowanej ścieżki, musi wskazać powody takiego działania oraz wyjaśnić, jakie działania podejmie w celu ponownego znalezienia się na tej ścieżce.

Elastyczne podejście

Dyrektywa zezwala – w określonych okolicznościach – na pewną elastyczność w odniesieniu do spełnienia zobowiązań w zakresie redukcji emisji, np.:
- bilanse emisji mogą być na określonych warunkach skorygowane w celu uwzględnienia rozwoju wiedzy naukowej;
- w razie wyjątkowo chłodnej zimy lub wyjątkowo suchego lata dane państwo może spełnić wymogi dyrektywy przez uśrednienie swoich rocznych emisji za ten rok, rok poprzedzający i rok kolejny.

Programy krajowe

Zgodnie z dyrektywą krajowe programy ograniczania zanieczyszczenia powietrza muszą być przekazane do dnia 1 kwietnia 2019 r.
Państwa UE aktualizują swoje programy co najmniej raz na cztery lata i rozważają środki służące redukcji emisji mające zastosowanie do wszystkich odpowiednich sektorów, w tym:
- rolnictwa;
- energii;
- przemysłu;
- transportu drogowego;
- żeglugi śródlądowej;
- ogrzewania gospodarstw domowych;
- używania maszyn jezdnych nieporuszających się po drogach; oraz
- stosowania rozpuszczalników.

Europejskie Forum Czystego Powietrza

Zgodnie z dyrektywą Komisja Europejska ma powołać Europejskie Forum Czystego Powietrza, aby dokonywać wymiany doświadczeń i dobrych praktyk, w tym na temat redukcji emisji pochodzących z ogrzewania gospodarstw domowych i z transportu drogowego, tak aby móc zasilać informacjami i wzmacniać krajowe programy ograniczania zanieczyszczenia powietrza i ich realizację.

Uchylenie

Dyrektywa (UE) 2016/2284 uchyliła dyrektywę 2001/81/WE w sprawie krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczenia powietrza z dniem 1 lipca 2018 r. Niemniej jednak pułapy określone w dyrektywie 2001/81/WE będą w dalszym ciągu obowiązywały do momentu wejścia w życie w dniu 1 stycznia 2020 r. nowych zobowiązań dotyczących redukcji, określonych w dyrektywie (UE) 2016/2284.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od dnia 31 grudnia 2016 r., przy czym do porządku krajowego krajów UE miała zostać włączona do dnia 1 lipca 2018 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

Redukcja krajowych emisji (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji: zobowiązania państw UE w zakresie redukcji emisji substancji, które określają minimalną redukcję emisji, jaką należy osiągnąć w docelowym roku kalendarzowym, wyrażoną jako wielkość procentową całkowitej ilości emisji uwolnionych w roku odniesienia (2005 r.).

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2284 z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, zmiany dyrektywy 2003/35/WE oraz uchylenia dyrektywy 2001/81/WE (Dz.U. L 344 z 17.12.2016, s. 1–31)

DOKUMENT POWIĄZANY

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Program „Czyste powietrze dla Europy” (COM(2013) 918 final z 18.12.2013)

Ostatnia aktualizacja: 29.08.2019

Top

All

Choose the experimental features you want to try