Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Niewiązanie pomocy na rzecz krajów rozwijających się

Legal status of the document This summary has been archived and will not be updated, because the summarised document is no longer in force or does not reflect the current situation.

Niewiązanie pomocy na rzecz krajów rozwijających się

Unia Europejska zachęca do refleksji oraz proponuje konkretne zalecenia w zakresie niewiązania pomocy wspólnotowej i dwustronnej państw członkowskich w celu wzmocnienia jej skuteczności. Komisja Europejska zaleca szczególnie całkowite niewiązanie pomocy żywnościowej i jej transportu. Wszystkie te propozycje są nie tylko zgodne z duchem zaleceń Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC) Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), ale stanowią także ich pogłębienie.

AKT

Communication from the Commission to the Council and to the European Parliament Untying: Enhancing the effectiveness of aid [COM(2002) 639 final - Not published in the Official Journal] (Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego – Niewiązanie: wzmocnienie efektywności pomocy [COM (2002) 639 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]).

STRESZCZENIE

W niniejszym komunikacie Komisja proponuje całkowite uwolnienie pomocy wspólnotowej i pomocy dwustronnej w państwach członkowskich, pod warunkiem otrzymania obustronnej zgody państw będących beneficjentami oraz innych państw-darczyńców.

Pomoc wiązana jest przyznawana pod warunkiem, że beneficjent użyje jej w celu zakupienia dóbr i usług od dostawców pochodzących z krajów będących donatorami. W konsekwencji fakt uwolnienia pomocy oznacza otwarcie rynków dla dostawców pochodzących nie tylko z krajów oferujących pomoc.

ZALECENIA KOMISJI

Informowanie

Komisja proponuje:

  • pracę na szczeblu europejskim dążącą do usprawnienia przekazywania informacji kierowanych do wszystkich donatorów, dotyczących skutków całkowitego i nieograniczonego niewiązania pomocy, jego skuteczności, alokacji środków oraz struktury i uczestników rozwoju,
  • podjęcie w ramach partnerstwa konkretnych działań z każdym państwem członkowskim w celu usprawnienia przekazywania informacji dotyczących związku między niewiązaniem pomocy i wprowadzaniem decentralizacji oraz harmonizacji procedur i roli krajów będących beneficjentami.

Przegląd instrumentów finansowych dotyczących rozwoju

Chcąc w jeszcze większym stopniu uwolnić pomoc wspólnotową Komisja proponuje, aby, w zakresie polityki i procedur określonych na szczeblu wspólnoty oraz umów o partnerstwie, zmiany zostały wprowadzone do podstaw prawnych całej gamy instrumentów finansowych związanych z pomocą wspólnotową. W związku z tym Komisja opowiada się za rewizją każdego instrumentu finansowego dotyczącego rozwoju w ramach stopniowego podejścia opartego na włączaniu wspólnych koncepcji.

Całkowite niewiązanie pomocy żywnościowej

Komisja zaleca, aby obecne wysiłki donatorów na rzecz niewiązania pomocy w ramach DAC OECD były kontynuowane i przedłużone, co ma doprowadzić do całkowitego niewiązania pomocy opartego szczególnie na zasadzie całkowitej wzajemności między donatorami. Komisja zaleca także całkowite niewiązanie pomocy żywnościowej (została ona wyłączona z zakresu działania zaleceń DAC) oraz jej transportu i proponuje wprowadzenie tych elementów do ponownych negocjacji Konwencji o pomocy żywnościowej zatwierdzonej przez członków Komitetu ds. Pomocy Żywnościowej (Argentyna, Australia, Kanada, Wspólnota Europejska i jej państwa członkowskie, Japonia, Norwegia, Szwajcaria i Stany Zjednoczone Ameryki).

Kwestie dotyczące niewiązania pomocy dwustronnej państw członkowskich

Komisja zachęca wszystkie podmioty Unii Europejskiej do respektowania zasad rynku wewnętrznego i dyrektyw dotyczących zamówień publicznych. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w części dotyczącej przepływu towarów i usług oraz zasady w zakresie zamówień publicznych Unii Europejskiej zakazują wszelkich kryteriów dyskryminacyjnych wspierających przedsiębiorstwa krajowe ze szkodą dla przedsiębiorców mających swe siedziby w innych krajach Unii. Wiązana pomoc dwustronna mogłaby naruszyć prawodawstwo wspólnotowe dotyczące konkurencji i zasady rynku wewnętrznego oraz zasadę niedyskryminacji, o której mowa w artykule 12 traktatu WE.

W przypadku zamówień publicznych przyznanych przez władze kraju będącego beneficjentem, gdy władze nie działają w imieniu ani na rzecz instytucji zamawiającej państwa członkowskiego, Komisja proponuje, by państwa członkowskie zobowiązały się do uwolnienia pomocy i systematycznego umieszczania klauzuli umownej w instrumentach, za pomocą których przyznawana jest pomoc. To zobowiązałoby władze kraju będącego beneficjentem do stosowania procedur udzielania opartych na podstawowych zasadach dyrektyw w zakresie zamówień publicznych, takich jak zasada równości traktowania, przejrzystości, wzajemnego uznawania i proporcjonalności.

RAMY OGÓLNE

Kontekst historyczny

Na posiedzeniu wysokiego szczebla DAC OECD Komisja zobowiązała się do stosowania zasad i celów zalecenia DAC w zakresie niewiązania pomocy (EN) (niewiązanie ogranicza się do państw najmniej rozwiniętych, jednak państwa członkowskie DAC zostały wezwane do jak najszerszego zastosowania niewiązania pomocy). Oprócz tego konkluzje Rady Europejskiej na posiedzeniu w Barcelonie w marcu 2002 r. potwierdziły, że Unia Europejska chce jeszcze bardziej przyspieszyć dyskusje na temat niewiązania pomocy.

Sytuacja dotycząca niewiązania pomocy wspólnotowej

Pomoc wspólnotowa nie jest w szerokim zakresie wiązana od ponad 25 lat i to w stopniu przekraczającym zalecenia DAC. Zaproszenia do składania ofert są otwarte dla państw członkowskich i wszystkich państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz dla wszystkich śródziemnomorskich krajów partnerskich w ramach programu MEDA i dla krajów beneficjentów Ameryki Łacińskiej i Azji. Poza tym pomoc wspólnotowa jest stopniowo kierowana ku wsparciu bilansu płatniczego i budżetu, dziedziny z definicji całkowicie nieograniczonej wiązaniem.

Zgodnie ze zobowiązaniami Komisji rewizja rozporządzenia finansowego Wspólnoty wprowadziła konieczne elementy dla kontynuowania niewiązania pomocy wspólnotowej. Rozporządzenia (WE) nr 2110/2005 (uchylone przez rozporządzenie nr 1905/2006) i 2112/2005 (uchylone przez rozporządzenie nr 1085/2006), w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty miały na celu zastosowanie zasady niewiązania pomocy na rzecz najbiedniejszych krajów rozwijających się w przypadku wszystkich instrumentów wspólnotowych pomocy rozwojowej (tematycznych i geograficznych).

Zalety niewiązania pomocy

Niewiązanie pomocy jest ważnym aspektem toczącej się debaty na temat spójności i skuteczności wysiłków w zakresie pomocy i wiarygodności darczyńców. Podejście Komisji opiera się na postulacie, według którego niewiązanie pomocy jest środkiem wzmacniającym przejrzystość oraz odpowiedzialność w dziedzinie zarządzania i dostarczania pomocy.

Ponadto zwolennicy niewiązania pomocy podkreślają, że poprawia ono skuteczność pomocy. Niewiązanie powinno ułatwić korzystanie z pomocy budżetowej zapewniając w każdym kraju będącym donatorem rozłączenie pomocy i interesu handlowego, których połączenie jest ważną przyczyną inercji. Przyznano ogólnie, że całkowite niewiązanie pomocy podniosłoby wartość publicznej pomocy rozwojowej dzięki dostawom o lepszym stosunku kosztu do skuteczności oraz zwiększyłoby ogół dostępnych zasobów finansowych dla działań rozwojowych. Według szacunków wiązanie pomocy podniosłoby od 15% do 30% koszt wielu dóbr i usług.

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2007

Top