Decyzja ustanawia program działania w zakresie środowiska (ósmy) na okres do 2030 r., określając cele priorytetowe i warunki niezbędne do ich osiągnięcia.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Długoterminowym celem priorytetowym jest zapewnienie, by najpóźniej do 2050 r. Europejczycy cieszyli się dobrą jakością życia z uwzględnieniem poziomów krytycznych dla planety w zdrowej gospodarce, w której nic się nie marnuje, wzrost ma charakter regeneracyjny, osiągnięto neutralność klimatyczną, a nierówności znacznie zmniejszono.

Opierając się na Europejskim Zielonym Ładzie, ma na celu przyspieszenie transformacji ekologicznej w kierunku neutralnej dla klimatu, zasobooszczędnej gospodarki, uznając, że dobrostan i dostatek człowieka zależy od zdrowego ekosystemu.

Sześć celów priorytetowych

Osiągnięcie celu redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. i neutralności klimatycznej do roku 2050.
Wzmocnienie zdolności do przystosowania poprzez wzmocnienie odporności i ograniczenie podatności na zmianę klimatu.
Dążenie do modelu wzrostu o charakterze regeneracyjnym, uniezależnienie wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów i degradacji środowiska oraz przyspieszenie przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Dążenie do osiągnięcia zerowego poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby oraz ochrona zdrowia i dobrostanu Europejczyków.
Ochrona, zachowanie i przywrócenie bioróżnorodności poprzez poprawę stanu ekosystemów i środowiska oraz zwalczanie pustynnienia i degradacji gleby.
Ograniczenie presji środowiskowych i klimatycznych związanych z produkcją i konsumpcją, w szczególności w obszarze energii, rozwoju przemysłowego, budownictwa i infrastruktury, mobilności i systemu żywnościowego.

Utworzenie warunków koniecznych do osiągnięcia celów priorytetowych

Aby osiągnąć cele priorytetowe, Komisja Europejska, państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE), organy regionalne i lokalne oraz zainteresowane podmioty:

zapewnią skuteczne, sprawne i pełne wdrożenie unijnego ustawodawstwa i unijnych strategii w dziedzinie środowiska i klimatu, nadając priorytet egzekwowaniu prawa oraz udoskonalając wytyczne i zalecenia;
zapewnią minimalizację nierówności społecznych wynikających ze skutków i strategii politycznych związanych z klimatem i środowiskiem oraz zapewnią, by środki podejmowane w celu ochrony środowiska i klimatu były sprawiedliwe i sprzyjające włączeniu społecznemu;
uwzględnią perspektywę płci na wszystkich etapach procesu kształtowania polityki;
wzmocnią zachęty korzystne dla środowiska oraz wycofają dotacje o skutkach szkodliwych dla środowiska, w szczególności dotacje na paliwa kopalne;
włączą działania na rzecz bioróżnorodności, przyczyniając się do osiągnięcia celu zakładającego, że w ramach wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 na cele związane z bioróżnorodnością przeznaczone zostanie 7,5 % rocznych wydatków w 2024 r. i 10 % rocznych wydatków w 2026 r. i 2027 r.;
będą promować należyte zarządzanie chemikaliami i szybko zastąpią substancje potencjalnie niebezpieczne;
zajmą się kwestią degradacji gruntów oraz zagwarantują ochronę i zrównoważone użytkowanie gleby, w tym poprzez wprowadzenie przepisów dotyczących zdrowej gleby do 2023 r.
przekształcą unijny system żywnościowy, tak aby przyczyniał się on do ochrony bioróżnorodności i dobrostanu zwierząt, zapewniając jednocześnie sprawiedliwą transformację zainteresowanym stronom;
uznają powiązania między zdrowiem ludzi, zdrowiem zwierząt i środowiskiem poprzez włączenie podejścia „Jedno zdrowie” w kształtowanie polityki;
wykorzystają istniejące narzędzia i metody oraz udoskonalą metody monitorowania, narzędzia oceny i mierzalne wskaźniki na potrzeby rozwiązań opartych na zasobach przyrody;
uruchomią zasoby ze źródeł publicznych i prywatnych, w tym budżetu UE, za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz na poziomie krajowym;
wykorzystają opodatkowanie środowiskowe, instrumenty rynkowe oraz narzędzia ekologicznego planowania budżetu i finansowania;
zapewnią, by polityki i działania opierały się na najlepszej dostępnej wiedzy naukowej i technologiach, jednocześnie wzmacniając bazę wiedzy;
wykorzystają potencjał technologii cyfrowych i technologii danych (w tym danych dostarczanych w czasie rzeczywistym) w celu wsparcia polityki, jednocześnie zapewniając przejrzystość, autentyczność, interoperacyjność i publiczną dostępność danych i informacji;
zmobilizują szerokie wsparcie ze strony społeczeństwa obywatelskiego, we współpracy z przedsiębiorstwami, w szczególności małymi i średnimi przedsiębiorstwami, partnerami społecznymi, obywatelami, społecznościami i innymi zainteresowanymi stronami oraz poprzez promowanie debaty, edukacji ekologicznej przez całe życie i działań prowadzonych przez społeczności;
wzmocnią współpracę między instytucjami unijnymi w zakresie polityki klimatycznej i środowiskowej;
wprowadzą wysokie standardy dotyczące przejrzystości, udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości zarówno na poziomie Unii, jak i państw członkowskich, zgodnie z konwencją z Aarhus;
będą wspierać globalne przyjęcie celów priorytetowych poprzez partnerstwa i sojusze z państwami trzecimi takie jak G-7 i G-20.

Monitorowanie i sprawozdawczość

Komisja, przy wsparciu Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów co roku monitoruje i ocenia postępy w zakresie osiągania celów priorytetowych oraz przedstawia sprawozdania w tej sprawie, przeprowadzając przegląd śródokresowy do 31 marca 2024 r. i pełną ocenę do 31 marca 2029 r., po której w stosownym przypadku sporządzi propozycję następnego programu działań w zakresie środowiska do 31 grudnia 2029 r.
Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej i Komisja co roku wymieniają poglądy na temat oceny, podjętych działań i ewentualnych przyszłych działań.

OD KIEDY DECYZJA MA ZASTOSOWANIE?

Ma ona zastosowanie od 2 maja 2022 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

Unijny program działań w zakresie środowiska do 2030 r. (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/591 z dnia 6 kwietnia 2022 r. w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (Dz.U. L 114 z 12.4.2022, s. 22–36).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia (COM(2020) 380 final z 20.5.2020).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Europejski Zielony Ład (COM(2019) 640 final z 11.12.2019).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (wersja ujednolicona) (Dz.U. L 126 z 21.5.2009, s. 13–22).

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 401/2009 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1–849). Tekst opublikowany ponownie w sprostowaniu (Dz.U. L 136 z 29.5.2007, s. 3–280)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 29.04.2022

Top