Swobodny przepływ wyrobów pirotechnicznych na jednolitym rynku

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2013/29/UE – przepisy UE dotyczące wyrobów pirotechnicznych

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

• Dyrektywa określa przepisy, których celem jest osiągnięcie swobodnego przepływu wyrobów pirotechnicznych* na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej (UE) przy dążeniu do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska.
• Dyrektywa przekształca obowiązujące przepisy dotyczące wyrobów pirotechnicznych (dyrektywa 2007/23/WE) w celu dostosowania ich do tak zwanych nowych ram prawnych, czyli pakietu środków służących poprawie nadzoru rynku oraz podniesieniu jakości ocen zgodności.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

W dyrektywie wymieniono klasy wyrobów pirotechnicznych, do których ma ona zastosowanie, i pogrupowano je pod względem rodzaju zastosowania.

Wyroby pirotechniczne widowiskowe skonstruowane przez producenta na użytek własny i zatwierdzone do wyłącznego użytku w państwie członkowskim UE, w którym producent ma siedzibę, oraz pozostające w tym państwie członkowskim, nie są objęte jej zakresem.

W dyrektywie określono zasadnicze wymagania bezpieczeństwa, które muszą być spełnione przez wyroby pirotechniczne udostępniane na rynku. Produkty te zostały wymienione w załączniku I do dyrektywy.

Dyrektywa określa procedury oceny zgodności, w których jest przeprowadzane badanie typu UE*. Jednostka notyfikowana bada projekt techniczny wyrobu oraz weryfikuje i poświadcza, że projekt spełnia wymagania dyrektywy.

Określono w niej minimalne wymagania wiekowe i inne ograniczenia dotyczące dostępu do wyrobów pirotechnicznych:

• Wyroby pirotechniczne widowiskowe. Klasa F1: 12 lat, klasa F2: 16 lat, klasa F3: 18 lat.
• Wyroby pirotechniczne przeznaczone do użytku teatralnego. Klasa T1: 18 lat.
• Inne wyroby pirotechniczne. Klasa P1: 18 lat.
• Niektóre wyroby pirotechniczne mogą być udostępniane wyłącznie osobom o wiedzy specjalistycznej – są to na przykład wyroby pirotechniczne klasy F4, czyli wyroby pirotechniczne widowiskowe do zastosowań profesjonalnych, które charakteryzują się wysokim poziomem zagrożenia.

Państwa członkowskie mogą podwyższyć te ograniczenia wiekowe oraz ograniczyć ludności dostęp do niektórych wyrobów pirotechnicznych ze względów porządku publicznego, bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony oraz ochrony środowiska.

Wszystkie przedsiębiorstwa i organizacje w obrębie łańcucha dostaw i dystrybucji muszą zapewnić, że udostępniają na rynku wyłącznie wyroby pirotechniczne, które spełniają określone w dyrektywie wymagania. Dyrektywa nakłada obowiązki na wszystkie podmioty uczestniczące w tym łańcuchu.

Producenci podają swoje nazwisko lub nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy oraz kontaktowy adres pocztowy na wyrobie pirotechnicznym, a jeżeli nie jest to możliwe – na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do wyrobu pirotechnicznego. Dane kontaktowe należy podać w języku łatwo zrozumiałym dla użytkowników końcowych i organów nadzoru rynku.

Instrukcje obsługi oraz informacje na temat bezpieczeństwa należy podać w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów i innych użytkowników końcowych w państwie członkowskim, w którym wyrób ma zostać udostępniony na rynku.

Etykiety należy przygotować w języku urzędowym (językach urzędowych) państwa, w którym udostępnia się wyrób pirotechniczny. Etykiety te muszą zawierać co najmniej minimalne informacje wymagane na podstawie dyrektywy.

Do celów nadzoru rynku producenci sporządzają deklarację zgodności UE dla każdego produktu zgodnie ze wzorem określonym w załączniku III do dyrektywy. Wskazuje się w niej, że wyrób spełnia zasadnicze wymagania bezpieczeństwa. Poprzez sporządzenie deklaracji zgodności UE producent przyjmuje na siebie odpowiedzialność prawną za zgodność wyrobu pirotechnicznego z wymaganiami dyrektywy.

Producenci zapewniają, że na etykiecie znajduje się numer rejestracyjny przypisany do wyrobu przez jednostkę notyfikowaną przeprowadzającą ocenę zgodności.

Importerzy muszą zapewnić, że wprowadzają do obrotu jedynie wyroby zgodne z dyrektywą. Spoczywa na nich obowiązek zapewnienia:

• przeprowadzenia przez producenta odpowiedniej procedury oceny zgodności;
• opatrzenia wyrobu pirotechnicznego oznakowaniem CE;
• zgodności etykiety z wymogami;
• by dokumentacja sporządzona przez producenta pozostawała do dyspozycji właściwych organów na ich żądanie.

Zarówno producenci, jak i importerzy muszą prowadzić wykaz numerów rejestracyjnych wyrobów, które udostępniają na rynku. Dyrektywą wykonawczą 2014/58/UE wprowadzono system identyfikowalności wyrobów pirotechnicznych.

Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie zapewniają, że producenci, importerzy, dystrybutorzy, sprzedawcy detaliczni itp. mogą wprowadzać wyroby pirotechniczne do obrotu wyłącznie pod warunkiem, że są one odpowiednio przechowywane i używane zgodnie z przeznaczeniem, tak że nie zagrażają zdrowiu i bezpieczeństwu.

Państwa członkowskie muszą określić zasady dotyczące sankcji stosowanych w przypadku niestosowania się do wymagań dyrektywy. Takie zasady mogą obejmować sankcje karne w przypadku poważnych naruszeń.

Od 1 stycznia 2024 roku decyzja wykonawcza (UE) 2023/1096 nakłada na państwa członkowskie obowiązek gromadzenia za każdy rok kalendarzowy co najmniej następujących danych dotyczących wypadków na ich terytorium, które były związane z użyciem wyrobów pirotechnicznych kategorii od F1 do F4, i przekazywania ich Komisji Europejskiej do 1 października kolejnego roku kalendarzowego:

• ogólna liczba wypadków skutkujących obrażeniami lub ogólna liczba urazów związanych z używaniem wyrobów pirotechnicznych;
• liczbę urazów z podziałem na grupy wiekowe ofiar wypadków;
• liczbę urazów z podziałem na rodzaj (urazy dłoni i ramion; urazy twarzy i głowy; urazy oczu, narządu słuchu, inne urazy);
• liczbę urazów z podziałem na ich dotkliwość (urazy wymagające hospitalizacji; zgony; inne urazy).

W przypadku, gdy państwa członkowskie nie są w stanie zebrać powyższych danych, mogą zebrać dane z reprezentatywnych próbek i dokonać ich ekstrapolacji.

Ponadto powinny gromadzić następujące dane, o ile są dostępne:

• rodzaj wyrobu pirotechnicznego, który spowodował wypadek;
• czy wypadek był spowodowany nieprawidłowym użytkowaniem, użytkowaniem niezgodnym z przeznaczeniem lub wadliwym działaniem wyrobu;
• czy dany wyrób pojawił się na rynku nielegalnie;
• wszelkie inne informacje, które państwo członkowskie uzna za istotne dla analizy danych dotyczących wypadków.

OD KIEDY PRZEPISY TE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa 2013/29/UE zmieniła i zastąpiła dyrektywę 2007/23/WE wraz z jej późniejszymi zmianami. Większość nowych przepisów zawartych w dyrektywie 2013/29/UE obowiązuje od 1 lipca 2015 r., natomiast przepisy dotyczące nowych wymagań bezpieczeństwa dla najniebezpieczniejszych kategorii wyrobów pirotechnicznych (kategorie P1, P2, T2 i F4) obowiązują od 4 lipca 2013 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Przepisy dotyczące chemikaliów (Komisja Europejska)
• Wyroby pirotechniczne (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/29/UE z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do udostępniania na rynku wyrobów pirotechnicznych (wersja przekształcona) (Dz.U. L 178 z 28.6.2013, s. 27–65).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2023/1096 z dnia 2 czerwca 2023 r. ustanawiająca zasady stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/29/UE w odniesieniu do regularnego gromadzenia i uaktualniania danych dotyczących wypadków związanych z używaniem wyrobów pirotechnicznych (Dz.U. L 146 z 6.6.2023, s. 24–26).

Komunikat Komisji w ramach wdrażania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/29/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do udostępniania na rynku wyrobów pirotechnicznych (Publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy prawodawstwa harmonizacyjnego Unii) (Dz.U. C 149 z 12.5.2017, s. 1–5).

Dyrektywa wykonawcza Komisji 2014/58/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiająca, zgodnie z dyrektywą 2007/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, system identyfikowalności wyrobów pirotechnicznych (Dz.U. L 115 z 17.4.2014, s. 28–31).

Ostatnia aktualizacja: 26.04.2024