Back to EUR-Lex homepage

EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search
You are here

Glossary of summaries

Rynek wewnętrzny

Rynek wewnętrzny odnosi się do rynku jednolitego w Unii Europejskiej.

Jego celem jest utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych lub przeszkód regulacyjnych, na którym swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału jest zagwarantowany na mocy artykułów Traktatów.

Swobodny przepływ towarów (art. 26 i 28–37 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE))

  • Wraz z utworzeniem rynku wewnętrznego wyeliminowano cła i ograniczenia ilościowe.
  • Swobodny przepływ towarów opiera się na zasadzie wzajemnego uznawania krajowych przepisów technicznych, usuwania barier fizycznych i technicznych oraz normalizacji.
  • W 2008 r. przyjęto nowe ramy prawne propagujące swobodny przepływ towarów za pomocą unijnego systemu i oznakowania zgodności CE.

Swobodny przepływ kapitału (art. 63–66 TFUE)

  • Ograniczenia w przepływie kapitału i płatności między krajami UE i krajami niebędącymi członkami UE są zakazane od 2004 r., na mocy traktatu z Maastricht. Istnieją jednak pewne wyjątki związane głównie z opodatkowaniem i względami dotyczącymi polityki publicznej.
  • Swobodny przepływ kapitału przyczynia się do wzrostu gospodarczego dzięki umożliwieniu skutecznego inwestowania kapitału, a także propaguje stosowanie waluty euro jako waluty międzynarodowej.

Swoboda przedsiębiorczości i świadczenia usług (art. 26, 49–62 TFUE)

Swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług gwarantują mobilność przedsiębiorstw i wysoko wykwalifikowanych pracowników w UE. Osoby samozatrudnione i wysoko wykwalifikowani pracownicy lub osoby prawne w rozumieniu art. 54 TFUE, które prowadzą działalność zgodnie z prawem w jednym z krajów UE, mogą:

  • prowadzić działalność gospodarczą w sposób stały i ciągły w innym kraju UE (swoboda przedsiębiorczości: art. 49 TFUE);
  • tymczasowo oferować i świadczyć swoje usługi w innych krajach UE, pozostając jednocześnie w kraju swojego pochodzenia (swoboda świadczenia usług: art. 56 TFUE).

Swobodny przepływ pracowników (art. 26 i 45–48 TFUE)

  • Swoboda ta obejmuje takie kwestie, jak prawo pracowników do przemieszczania się i pobytu, prawo wjazdu i pobytu dla członków rodzin, i wiąże się ze zniesieniem dyskryminacji ze względu na przynależność państwową w zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy i zatrudnienia. Ograniczenia mogą mieć zastosowanie do zatrudnienia w administracji publicznej.
  • Europejski Urząd ds. Pracy pełni funkcję specjalnej agencji ds. swobodnego przepływu pracowników, w tym pracowników delegowanych.

Brak przeszkód regulacyjnych utrudniających swobodny przepływ oznacza, że:

  • przedsiębiorstwa unijne czerpią korzyści z:
    • ogromnego rynku, na którym działa ponad 400 mln konsumentów;
    • dostępu do wielu dostawców towarów i usług w obrębie jednolitego rynku;
    • niższych kosztów wynikających z korzyści skali i zharmonizowanych przepisów, norm i wymogów obowiązujących na całym terytorium.
  • Obywatele UE czerpią korzyści z:
    • procesu tworzenia dodatkowych miejsc pracy;
    • niższych cen i większego wyboru produktów i usług;
    • wysokiego poziomu jakości i bezpieczeństwa, który gwarantują zharmonizowane przepisy i normy;
    • coraz częściej wprowadzanych innowacji, badań i rozwoju;
    • możliwości mieszkania, pracy, nauki i prowadzenia działalności gospodarczej w całej UE;
    • sprzedaży towarów i transferowania pieniędzy bez żadnych ograniczeń.

Niektóre kraje niebędące członkami UE również dostosowują swoje przepisy do przepisów obowiązujących na jednolitym rynku, rozszerzając ich zakres poza UE. Są to kraje niebędące członkami UE należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego: Norwegia, Islandia i Liechtenstein. Szwajcaria również jest uczestnikiem jednolitego rynku na mocy umów dwustronnych z UE. Kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące również dążą do dostosowania swoich przepisów do unijnego dorobku prawnego, co stanowi jeden z warunków na drodze do ich przyszłego członkostwa w UE.

ZOBACZ TAKŻE

Top