This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62021CJ0770
Judgment of the Court (Fifth Chamber) of 21 September 2023.#'OGL-Food Trade Lebensmittelvertrieb' GmbH v Direktor na Teritorialna direktsia 'Mitnitsa Plovdiv' pri Agentsia 'Mitnitsi'.#Request for a preliminary ruling from the Administrativen sad Sofia-grad.#Reference for a preliminary ruling – Customs union – Regulation (EU) No 952/2013 – Union Customs Code – Articles 70 and 74 – Determination of the customs value – Customs value of fruit and vegetables to which an entry price applies – Regulation (EU) No 1308/2013 – Article 181 – Delegated Regulation (EU) 2017/891 – Article 75(5) and (6) – Declared transaction value higher than the standard import value – Disposal of products under conditions confirming the correctness of the transaction value – Sale by the importer at a loss – Relationship between the importer and the exporter – Judicial review of the decision determining the customs debt.#Case C-770/21.
Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 21 września 2023 r.
„OGL-Food Trade Lebensmittelvertrieb” GmbH przeciwko Direktor na Teritorialna direktsia „Mitnitsa Plovdiv” pri Agentsia „Mitnitsi”.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Administrativen sad Sofia-grad.
Odesłanie prejudycjalne – Unia celna – Rozporządzenie (UE) nr 952/2013 – Unijny kodeks celny – Artykuły 70 i 74 – Ustalanie wartości celnej – Wartość celna owoców i warzyw, do których stosuje się cenę wejścia – Rozporządzenie (UE) nr 1308/2013 – Artykuł 181 – Rozporządzenie delegowane (UE) 2017/891 – Artykuł 75 ust. 5 i 6 – Zadeklarowana wartość transakcyjna przewyższająca standardową wartość w przywozie – Zbycie towarów w warunkach potwierdzających prawidłowość wartości transakcyjnej – Sprzedaż ze stratą przez importera – Powiązanie między importerem a eksporterem – Kontrola sądowa decyzji ustalającej dług celny.
Sprawa C-770/21.
Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 21 września 2023 r.
„OGL-Food Trade Lebensmittelvertrieb” GmbH przeciwko Direktor na Teritorialna direktsia „Mitnitsa Plovdiv” pri Agentsia „Mitnitsi”.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Administrativen sad Sofia-grad.
Odesłanie prejudycjalne – Unia celna – Rozporządzenie (UE) nr 952/2013 – Unijny kodeks celny – Artykuły 70 i 74 – Ustalanie wartości celnej – Wartość celna owoców i warzyw, do których stosuje się cenę wejścia – Rozporządzenie (UE) nr 1308/2013 – Artykuł 181 – Rozporządzenie delegowane (UE) 2017/891 – Artykuł 75 ust. 5 i 6 – Zadeklarowana wartość transakcyjna przewyższająca standardową wartość w przywozie – Zbycie towarów w warunkach potwierdzających prawidłowość wartości transakcyjnej – Sprzedaż ze stratą przez importera – Powiązanie między importerem a eksporterem – Kontrola sądowa decyzji ustalającej dług celny.
Sprawa C-770/21.
Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2023:690
*A9* Administrativen sad Sofia-grad, opredelenie ot 23/11/2021 (11614)
z dnia 21 września 2023 r. ( *1 )
Odesłanie prejudycjalne – Unia celna – Rozporządzenie (UE) nr 952/2013 – Unijny kodeks celny – Artykuły 70 i 74 – Ustalanie wartości celnej – Wartość celna owoców i warzyw, do których stosuje się cenę wejścia – Rozporządzenie (UE) nr 1308/2013 – Artykuł 181 – Rozporządzenie delegowane (UE) 2017/891 – Artykuł 75 ust. 5 i 6 – Zadeklarowana wartość transakcyjna przewyższająca standardową wartość w przywozie – Zbycie towarów w warunkach potwierdzających prawidłowość wartości transakcyjnej – Sprzedaż ze stratą przez importera – Powiązanie między importerem a eksporterem – Kontrola sądowa decyzji ustalającej dług celny
W sprawie C‑770/21
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Administrativen sad Sofia-grad (sąd administracyjny w Sofii, Bułgaria) postanowieniem z dnia 23 listopada 2021 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 13 grudnia 2021 r., w postępowaniu:
OGL-Food Trade Lebensmittelvertrieb GmbH
przeciwko
Direktor na Teritorialna direktsia „Mitnitsa Plovdiv” pri Agentsia „Mitnitsi”,
TRYBUNAŁ (piąta izba),
w składzie: E. Regan, prezes izby, D. Gratsias (sprawozdawca), M. Ilešič, I. Jarukaitis i Z. Csehi, sędziowie,
rzecznik generalny: J. Richard de la Tour,
sekretarz: R. Stefanova-Kamisheva, administratorka,
uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 25 stycznia 2023 r.,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– |
w imieniu OGL-Food Trade Lebensmittelvertrieb GmbH – G. Goranov, advokat, i C. Salder, Rechtsanwalt, |
– |
w imieniu Direktor na Teritorialna direktsia „Mitnitsa Plovdiv” pri Agentsia „Mitnitsi” – E. Dimitrova, E. Harizanova, N. Kancheva i S. Kirilova, |
– |
w imieniu rządu bułgarskiego – M. Georgieva, T. Mitova i E. Petranova, w charakterze pełnomocników, |
– |
w imieniu Komisji Europejskiej – F. Clotuche-Duvieusart, D. Drambozova, M. Morales Puerta i F. Moro, w charakterze pełnomocników, |
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 20 kwietnia 2023 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni:
|
2 |
Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy spółką OGL-Food Trade Lebensmittelvertrieb GmbH (zwaną dalej „OGL-Food”) a Direktor na Teritorialna direktsia „Mitnitsa Plovdiv” pri Agentsia „Mitnitsi” (dyrektorem terytorialnej dyrekcji urzędu celnego w mieście Płowdiw w ramach służby celnej, Bułgaria; zwanym dalej „dyrektorem urzędu celnego”) w przedmiocie zadeklarowanej wartości transakcyjnej w odniesieniu do przywozu świeżych cukinii pochodzących z Turcji. |
Ramy prawne
Przepisy prawa celnego
Unijny kodeks celny
3 |
Zgodnie z art. 1 ust. 1 unijnego kodeksu celnego: „Niniejsze rozporządzenie ustanawia unijny kodeks celny […] określający ogólne przepisy i procedury mające zastosowanie do towarów wprowadzanych na obszar celny Unii lub z niego wyprowadzanych. Nie naruszając prawa międzynarodowego i konwencji międzynarodowych oraz prawodawstwa unijnego w innych dziedzinach, kodeks [ten] stosowany jest w sposób jednolity na całym obszarze celnym Unii”. |
4 |
Artykuł 5 tego kodeksu, zatytułowany „Definicje”, przewiduje: „Do celów [unijnego] kodeksu [celnego] stosuje się następujące definicje:
[…]
[…]”. |
5 |
Artykuł 22 wspomnianego kodeksu, zatytułowany „Decyzje wydawane na wniosek”, stanowi w ust. 6 i 7: „6. Przed wydaniem decyzji, która byłaby niekorzystna dla wnioskodawcy, organy celne powiadamiają wnioskodawcę o podstawach, na których zamierzają oprzeć decyzję, dając wnioskodawcy możliwość przedstawienia swojego stanowiska w określonym terminie, rozpoczynającym swój bieg z dniem doręczenia powiadomienia lub z dniem uznania go za doręczone. Po upływie tego terminu wnioskodawca jest powiadamiany w odpowiedniej formie o wydanej decyzji. […] 7. Decyzja niekorzystna dla wnioskodawcy określa podstawy, na których ją oparto, i zawiera pouczenie o prawie do wniesienia odwołania, o którym mowa w art. 44”. |
6 |
Artykuł 44 unijnego kodeksu celnego, zatytułowany „Prawo do wniesienia odwołania”, ma następujące brzmienie: „1. Każda osoba ma prawo do odwołania się od wydanej przez organy celne decyzji w zakresie stosowania przepisów prawa celnego, dotyczącej jej bezpośrednio i indywidualnie. […] 2. Z prawa do odwołania korzysta się co najmniej:
[…]”. |
7 |
Artykuł 46 unijnego kodeksu celnego, zatytułowany „Zarządzanie ryzykiem i kontrole celne”, stanowi w ust. 1: „Organy celne mogą przeprowadzać wszelkie kontrole celne, które uznają za niezbędne. Kontrole celne mogą polegać w szczególności na rewizji towarów, pobieraniu próbek, weryfikacji prawidłowości i kompletności informacji podanych w zgłoszeniu, deklaracji lub powiadomieniu oraz istnienia, autentyczności, prawidłowości i ważności dokumentów, kontroli księgowości i pozostałej dokumentacji, kontroli środków transportu, kontroli bagażu i innych towarów przewożonych przez osoby lub na osobach oraz na przeprowadzaniu oficjalnych dochodzeń i innych podobnych czynności”. |
8 |
Zgodnie z art. 70 tego kodeksu, zatytułowanym „Metoda ustalania wartości celnej na podstawie wartości transakcyjnej”: „1. Zasadniczą podstawą wartości celnej towarów jest wartość transakcyjna, tj. cena faktycznie zapłacona lub należna za towary, gdy zostały one sprzedane w celu wywozu na obszar celny Unii, w razie potrzeby skorygowana. 2. Cena faktycznie zapłacona lub należna to całkowita płatność, która została lub ma zostać dokonana przez kupującego sprzedającemu lub przez kupującego stronie trzeciej na korzyść sprzedającego za przywożone towary i obejmująca wszystkie płatności, które zostały lub mają zostać dokonane jako warunek sprzedaży przywożonych towarów. 3. Wartość transakcyjna stosowana jest pod warunkiem spełnienia wszystkich następujących warunków: […]
|
9 |
Artykuł 74 tego kodeksu, zatytułowany „Zastępcze metody ustalania wartości celnej”, przewiduje: „1. Jeżeli wartość celna towarów nie może zostać ustalona na podstawie art. 70, ustala się ją, stosując kolejno procedury z ust. 2 lit. a)–d), aż do pierwszej litery, na podstawie której możliwe będzie ustalenie wartości celnej towarów. […] 2. Zgodnie z ust. 1 wartością celną jest: […]
[…]”. |
Rozporządzenie wykonawcze do unijnego kodeksu celnego
10 |
W tytule II rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, dotyczącym „[e]lementów, na podstawie których stosowane są należności celne przywozowe lub wywozowe oraz inne środki dotyczące wymiany towarowej”, znajduje się rozdział 3 tego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Wartość celna towarów”. Zawarty w tym rozdziale 3 art. 127 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Przepisy ogólne” i dotyczący art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, ma następujące brzmienie: „1. Do celów niniejszego rozdziału dwie osoby są uznawane za powiązane, jeżeli spełniony jest jeden z następujących warunków: […]
[…]”. |
11 |
Artykuł 134 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Transakcje między osobami powiązanymi”, i dotyczący art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, stanowi: „1. W przypadku gdy kupujący i sprzedający są ze sobą powiązani, okoliczności związane ze sprzedażą są badane, w razie potrzeby, aby ustalić, czy powiązanie to nie wpłynęło na cenę; zgłaszającemu umożliwia się przedłożenie dodatkowych szczegółowych informacji, które mogą być niezbędne do zbadania tych okoliczności. 2. Wartość towarów należy jednak ustalać zgodnie z art. 70 ust. 1 [unijnego] kodeksu [celnego], jeśli zgłaszający wykaże, że zadeklarowana wartość transakcyjna jest bardzo zbliżona do jednej z następujących wartości testowych, określonych w tym samym lub w zbliżonym okresie: […]
[…]”. |
12 |
Artykuł 142 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, zatytułowany „Metoda dedukcyjna”, ustanawiający szczegółowe zasady stosowania art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego, przewiduje: „1. Cena jednostkowa wykorzystywana do określenia wartości celnej zgodnie z art. 74 ust. 2 lit. c) [unijnego] kodeksu [celnego] jest to cena, po której przywożone towary bądź przywożone identyczne lub podobne towary są sprzedawane w Unii – w takim samym stanie, w jakim zostały przywiezione – w tym samym lub przybliżonym czasie, co czas przywozu towarów, których wartość celna ma zostać określona. […] 4. Następujące sprzedaże nie są uwzględniane do celów ustalenia wartości celnej zgodnie z art. 74 ust. 2 lit. c) [unijnego] kodeksu [celnego]: […]
[…]”. |
Przepisy dotyczące przywozu owoców i warzyw, do których stosuje się cenę wejścia
Rozporządzenie nr 1308/2013
13 |
Artykuł 181 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. 2013, L 347, s. 671), zatytułowany „System cen wejścia w odniesieniu do niektórych produktów sektorów owoców i warzyw, przetworzonych owoców i warzyw oraz sektora wina”, stanowi: „1. Na potrzeby stosowania stawki opłat celnych wspólnej taryfy celnej w odniesieniu do produktów sektorów owoców i warzyw, przetworzonych owoców i warzyw oraz soku i moszczu winogronowego, cena wejścia danej partii towaru jest równa jej wartości celnej, obliczonej na podstawie [unijnego kodeksu celnego] oraz [rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego]. 2. W celu zapewnienia skuteczności systemu Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 227 aktów delegowanych w celu wprowadzenia przepisów stanowiących, że prawdziwość deklarowanej przywozowej wartości celnej dostawy sprawdza się przy wykorzystaniu ryczałtowej wartości przywozowej, oraz określających warunki, na jakich wymagane jest wniesienie zabezpieczenia. 3. Komisja przyjmuje akty wykonawcze ustanawiające przepisy w zakresie obliczania ryczałtowej wartości przywozowej, o której mowa w ust. 2. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 229 ust. 2”. |
Rozporządzenie delegowane 2017/891
14 |
Rozporządzenie delegowane 2017/891, które zostało przyjęte między innymi na podstawie art. 181 ust. 2 rozporządzenia nr 1308/2013, zawiera tytuł III, zatytułowany „Handel z państwami trzecimi – System cen wejścia”, który obejmuje art. 73–75. |
15 |
Artykuł 73 tego rozporządzenia delegowanego stanowi: „Do celów niniejszego rozdziału:
[…]”. |
16 |
Artykuł 74 tego rozporządzenia delegowanego, zatytułowany „Powiadomienia dotyczące cen i ilości produktów przywożonych”, przewiduje w ust. 1: „W odniesieniu do każdego produktu oraz w odniesieniu do okresów określonych w części A załącznika VII dla każdego dnia handlowego oraz dla każdego miejsca pochodzenia państwa członkowskie zgłaszają Komisji najpóźniej do godziny 12.00 w południe (czasu obowiązującego w Brukseli) następnego dnia roboczego następujące dane:
Na potrzeby akapitu pierwszego lit. a) państwa członkowskie powiadamiają Komisję o rynkach importowych, które uznają za reprezentatywne i które obejmują Londyn, Mediolan, Perpignan i Rungis. W przypadku gdy łączne ilości, o których mowa w akapicie pierwszym lit. b), są mniejsze niż dziesięć ton, odpowiadających im cen nie zgłasza się Komisji”. |
17 |
Zgodnie z art. 75 wspomnianego rozporządzenia delegowanego, zatytułowanym „Podstawa cen wejścia”: „1. Na potrzeby art. 181 ust. 1 rozporządzenia [nr 1308/2013] produkty sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, o których mowa w tym artykule, są produktami wymienionymi w załączniku VII do niniejszego rozporządzenia. 2. Gdy wartość celna produktów wymienionych w części A załącznika VII jest określona zgodnie z wartością transakcyjną, o której mowa w art. 70 [unijnego kodeksu celnego], i przewyższa ona o ponad 8 % stawkę ryczałtową obliczoną przez Komisję jako standardowa wartość w przywozie w momencie sporządzania zgłoszenia o dopuszczenie do swobodnego obrotu, importer musi złożyć zabezpieczenie zgodnie z art. 148 rozporządzenia wykonawczego [do unijnego kodeksu celnego]. Do tego celu kwotą należności celnej przywozowej, której mogą podlegać produkty wymienione w części A załącznika VII do niniejszego rozporządzenia, jest kwota należności celnej, którą importer uiściłby, gdyby dany produkt został sklasyfikowany na podstawie odpowiedniej standardowej wartości w przywozie. […] 3. Gdy wartość celna produktów wymienionych w części A załącznika VII jest obliczona zgodnie z art. 74 ust. 2 lit. c) [unijnego kodeksu celnego], należności celne zostaną odliczone zgodnie z art. 38 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego [Komisji (UE) 2017/892 z dnia 13 marca 2017 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw (Dz.U. 2017, L 138, s. 57)]. W takim przypadku importer składa zabezpieczenie równe kwocie należności celnej, którą musiałby zapłacić, gdyby klasyfikacja produktów została dokonana na podstawie mającej zastosowanie standardowej wartości w przywozie. 4. Wartość celna towarów przywożonych do konsygnacji ustalana jest bezpośrednio zgodnie z art. 74 ust. 2 lit. c) [unijnego kodeksu celnego], a do tego celu standardową wartość w przywozie obliczoną zgodnie z art. 38 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2017/892 stosuje się podczas obowiązujących okresów. 5. Importer ma jeden miesiąc od sprzedaży danych produktów, z zastrzeżeniem terminu do czterech miesięcy od daty przyjęcia zgłoszenia o dopuszczenie do swobodnego obrotu, na wykazanie, że partia towarów została zbyta zgodnie z warunkami potwierdzającymi poprawność cen, o których mowa w art. 70 [unijnego kodeksu celnego], lub na określenie wartości celnej, o której mowa w art. 74 ust. 2 lit. c) tego [kodeksu]. Niedotrzymanie jednego z powyższych terminów pociąga za sobą utratę złożonego zabezpieczenia, bez uszczerbku dla stosowania przepisów ust. 6. Złożone zabezpieczenie jest zwalniane w stopniu, w jakim warunki zbytu towaru zostały udowodnione w sposób zgodny z wymogami organów celnych. W przeciwnym wypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi, stanowiąc płatność z tytułu należności celnych przywozowych. Aby udowodnić, że partia towarów została zbyta zgodnie z warunkami określonymi w akapicie pierwszym, importer udostępnia, oprócz faktury, wszystkie dokumenty konieczne do przeprowadzenia odpowiednich kontroli celnych w odniesieniu do sprzedaży i zbytu każdego produktu z danej partii, w tym dokumenty dotyczące transportu, ubezpieczenia, przeładunku i składowania danej partii. […] 6. Na należycie uzasadniony wniosek importera termin czterech miesięcy, o którym mowa w ust. 5 akapit pierwszy, może być przedłużony przez właściwe organy państwa członkowskiego maksymalnie o trzy miesiące. […]”. |
18 |
Część A załącznika VII do rozporządzenia delegowanego 2017/891 zawiera między innymi następującą pozycję:
|
Rozporządzenie nr 2658/87
19 |
Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej [t]aryfy [c]elnej (Dz.U. 1987, L 256, s. 1), zmienione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2018/1602 z dnia 11 października 2018 r. (Dz.U. 2018, L 273, s. 1), zawiera w załączniku 2 sekcji I części trzeciej załącznika I między innymi następującą pozycję:
|
Postępowanie główne i pytania prejudycjalne
20 |
W dniu 23 kwietnia 2019 r. OGL-Food, działając jako importer, złożył w urzędzie celnym w Swilengradzie (Bułgaria) zgłoszenie celne, w którym w ramach procedury dopuszczenia do swobodnego obrotu w celu konsumpcji końcowej zgłosił objęte podpozycją 07099310 nomenklatury taryfowej i statystycznej „świeże cukinie” o wadze 4800 kg, pochodzące z Turcji, o przeliczonej na euro wartości celnej wynoszącej 90,81 EUR za 100 kg (zwane dalej „sporną partią”). Eksporterem była spółka z siedzibą w Antalyi (Turcja). |
21 |
Na dzień 23 kwietnia 2019 r. Komisja ustaliła dla cukinii wszelkiego pochodzenia standardową wartość w przywozie na poziomie 53,80 EUR za 100 kg. Ponieważ zadeklarowana wartość transakcyjna dla spornej partii przekraczała ową standardową wartość w przywozie o więcej niż 8 %, OGL-Food złożył zabezpieczenie w wysokości 982,17 BGN (lewów bułgarskich, około 502 EUR), zgodnie z art. 75 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2017/891. |
22 |
Biorąc pod uwagę koszty transportu, rozładunku, przeładunku i ubezpieczenia poniesione do punktu wejścia spornej partii do Unii Europejskiej, koszty transportu po przybyciu do tego punktu wejścia oraz koszty poniesione w bułgarskim urzędzie ds. bezpieczeństwa żywności, bułgarskie organy celne ustaliły całkowitą cenę, jaką OGL‑Food zapłacił za zakup spornej partii, na 109,6 EUR za 100 kg. |
23 |
Pismem z dnia 24 kwietnia 2019 r. bułgarskie organy celne poinformowały OGL‑Food, że zgodnie z art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 był on zobowiązany udowodnić w terminach przewidzianych w tym przepisie, że sporna partia została zbyta w warunkach potwierdzających prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej. W tym celu OGL-Food został wezwany do przedstawienia między innymi zgłoszenia celnego państwa wywozu, faktury przewozowej, umowy handlowej, faktur „podatkowych” dotyczących sprzedaży spornej partii na pierwszym poziomie handlowym, rozliczenia ceny sprzedaży tej partii opartego na cenie zakupu, wyciągów z rachunków bankowych, bankowych wyciągów płatniczych na rzecz sprzedawcy, księgi zakupów i sprzedaży, księgi transakcji oraz zamówień dostawy towarów. OGL-Food został również poinformowany o konsekwencjach nieprzedstawienia żądanych dowodów, a mianowicie o przepadku zabezpieczenia na podstawie art. 75 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia delegowanego 2017/891. |
24 |
W dniu 23 maja 2019 r. OGL‑Food przedstawił bułgarskim organom celnym fakturę zakupu spornej partii, fakturę przewozową, międzynarodowy list przewozowy, fakturę sprzedaży spornej partii na pierwszym poziomie handlowym w Unii, zamówienia dostawy, potwierdzenia odbioru spornej partii, rozliczenie ceny sprzedaży oparte na cenie nabycia oraz wyciągi z ksiąg rachunkowych dotyczące przywozu i sprzedaży. Przedstawił on również sprawozdania dotyczące podatku od wartości dodanej (VAT) za okres od stycznia do kwietnia 2019 r., księgi zakupów i sprzedaży oraz deklaracje VAT dotyczące dostaw wewnątrzwspólnotowych za ten sam okres. Na podstawie przedstawionych dowodów OGL‑Food wniósł o zwolnienie złożonego zabezpieczenia. |
25 |
Zgodnie z rozliczeniem ceny sprzedaży dostarczonym przez OGL-Food spółka ta sprzedała sporną partię za cenę 106 EUR za 100 kg. Biorąc pod uwagę fakt, że cena ta była niższa od całkowitej ceny wynoszącej 109,6 EUR za 100 kg, którą OGL-Food zapłacił za zakup spornej partii, bułgarskie organy celne uznały, że spółka ta nie przedstawiła dowodu zbycia tej partii w warunkach potwierdzających prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej i że w związku z tym zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit trzeci rozporządzenia delegowanego 2017/891 zabezpieczenie ulegało przepadkowi – jako zapłata należności celnych przywozowych. |
26 |
Na podstawie art. 22 ust. 6 unijnego kodeksu celnego OGL‑Food powiadomiono o tych podstawach, na których dyrektor urzędu celnego zamierzał oprzeć swoją decyzję, i wezwano tę spółkę do przedstawienia swojego stanowiska w terminie 30 dni. |
27 |
W swoich uwagach dotyczących wspomnianych podstaw OGL‑Food podniósł przede wszystkim, że art. 75 rozporządzenia delegowanego 2017/891 dla udowodnienia prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej jako wartości celnej nie wymaga przedstawienia dowodu odsprzedaży towarów z zyskiem. Następnie podkreślił on, że sprzedaż spornej partii wpisywała się w ramy długotrwałych stosunków handlowych z międzynarodową siecią supermarketów i że analiza tych stosunków w dłuższym okresie wykazałaby, że stosunki te umożliwiają mu osiąganie zysków. Wreszcie OGL-Food zauważył, że cena, po której sprzedał sporną partię, była znacznie wyższa od standardowej wartości w przywozie obliczonej przez Komisję na dzień 23 kwietnia 2019 r. dla produktów identycznych z produktami, które wchodziły w skład spornej partii. |
28 |
Decyzją z dnia 30 października 2020 r. (zwaną dalej „decyzją ustalającą dług celny”) dyrektor urzędu celnego postanowił między innymi, że złożone zabezpieczenie ulega przepadkowi, stanowiąc płatność z tytułu należności celnych ustalonych na kwotę 982,17 BGN. Decyzja ta opierała się, po pierwsze, na okoliczności, że OGL-Food nie przedstawił dowodów mogących wyjaśnić istotną różnicę między zadeklarowaną wartością transakcyjną wynoszącą 90,81 EUR za 100 kg a standardową wartością w przywozie wynoszącą 53,80 EUR za 100 kg, takich jak wyjątkowa jakość lub ekologiczne pochodzenie spornej partii, którą opisano po prostu jako partię „najwyższej jakości”. Po drugie, dyrektor urzędu celnego, uwzględniając stratę poniesioną przy sprzedaży spornej partii, uznał, że OGL-Food nie udowodnił zbycia tej partii w warunkach potwierdzających prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej w rozumieniu art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891. |
29 |
OGL-Food wniósł skargę o stwierdzenie nieważności decyzji ustalającej dług celny do Administrativen sad Sofia-grad (sądu administracyjnego w Sofii, Bułgaria), który jest sądem odsyłającym, w której podnosi, że dowody przedstawione dyrektorowi urzędu celnego, które nie zostały zakwestionowane, potwierdzają, że zadeklarowana wartość transakcyjna spełnia warunki określone w art. 70 unijnego kodeksu celnego. W tym kontekście OGL-Food utrzymuje, po pierwsze, że istnienie zysku wynikającego ze sprzedaży produktów porównywalnych z produktami wchodzącymi w skład ze spornej partii konkretnemu klientowi należy ustalać w skali miesiąca, a nie na poziomie każdej indywidualnej transakcji. Po drugie, OGL‑Food twierdzi, że wartość tej partii, obliczona zgodnie z art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego przez biegłego sądowego, potwierdza, choćby pośrednio, że nie doszło do sztucznego zawyżenia ceny wspomnianej partii. OGL-Food dodaje ponadto, że spółka ta i międzynarodowa sieć supermarketów, której sprzedał sporną partię, nie są wspólnikami w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 127 ust. 1 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego. |
30 |
Dyrektor urzędu celnego podkreśla ze swej strony, po pierwsze, że OGL-Food nie przedstawił dowodów pozwalających uzasadnić wysoki poziom zadeklarowanej wartości transakcyjnej w stosunku do standardowej wartości w przywozie, takich jak wyjątkowa jakość omawianych produktów lub ich pochodzenie z rolnictwa ekologicznego. Po drugie, sprzedaż przez OGL-Food spornej partii ze stratą nie jest zgodna z logiką rynku, która nakazuje dążyć przedsiębiorstwu do osiągnięcia zysku handlowego. Po trzecie, unijny kodeks celny stosuje się bez uszczerbku dla rozporządzenia delegowanego 2017/891. Tymczasem to rozporządzenie delegowane wyklucza możliwość uwzględnienia innych operacji przywozu w celu oceny prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej do celów przywozu spornej partii. Ponadto, po czwarte, metoda ustalania wartości celnej przewidziana w art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego nie ma w tym przypadku zastosowania. |
31 |
Sąd odsyłający wydaje się uważać, że analiza leżąca u podstaw decyzji ustalającej dług celny, która jest niekorzystna dla OGL‑Food, nie jest zgodna z orzecznictwem krajowym wydanym w sprawie oceny dowodów dotyczących prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej na podstawie art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891. Niemniej jednak sąd odsyłający uważa, że w celu rozstrzygnięcia zawisłego przed nim sporu należy z urzędu rozważyć możliwość, że OGL-Food utrzymuje z eksporterem spornej partii i ze swoim klientem w Unii stosunki pozwalające na uznanie wszystkich osób za „ze sobą powiązane” w rozumieniu, odpowiednio, art. 70 ust. 3 lit. d) i art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego. |
32 |
Z jednej strony bowiem należałoby ocenić, czy w braku umowy handlowej lub innego powiązania prawnego między stronami rozpatrywane w postępowaniu głównym trwałe, okresowe i powtarzające się stosunki dostaw, odzwierciedlone w fakturach i związanych z nimi zapisach księgowych, są wystarczające do uznania eksportera i OGL‑Food za osoby będące „prawnie uznanymi wspólnikami w działalności gospodarczej” w rozumieniu art. 127 ust. 1 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, a zatem – za osoby „ze sobą powiązane” w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) tego kodeksu, w którym to przypadku należałoby następnie zbadać, czy związek ten miał wpływ na zadeklarowaną wartość transakcyjną spornej partii. |
33 |
Z drugiej strony OGL-Food podniósł przed sądem odsyłającym, że dyrektor urzędu celnego powinien był przyjąć zadeklarowaną wartość transakcyjną ze względu na to, że była ona zbliżona do wartości celnej towarów identycznych lub podobnych określonej zgodnie z art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego, jak to obliczył biegły sądowy. Sąd ten uważa, że w celu dokonania oceny znaczenia tego argumentu, opartego na art. 134 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, należy ocenić, czy OGL-Food i jego klient w Unii są osobami ze sobą powiązanymi w rozumieniu art. 142 ust. 4 lit. b) tego rozporządzenia wykonawczego, który ustanawia zasady wykonania art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego. W tym względzie wspomniany sąd uważa, że pojęcie „osób ze sobą powiązanych” ma to samo znaczenie zarówno w kontekście art. 70 ust. 3 lit. d) i art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego, jak i w kontekście art. 127 ust. 1 i art. 142 ust. 4 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego. |
34 |
Sąd odsyłający zastanawia się jednak, czy importer może uzyskać zastosowanie metody przewidzianej w art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego po raz pierwszy przy wniesieniu skargi na decyzję ustalającą dług celny, czyli po upływie terminów przewidzianych w art. 75 ust. 5 i 6 rozporządzenia delegowanego 2017/891. W przypadku odpowiedzi przeczącej sąd ten żywi wątpliwości co do poszanowania, w świetle art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”), prawa importera do obrony oraz co do kwestii, czy może on stwierdzić, że importer jest osobą powiązaną z eksporterem na podstawie art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, skoro w decyzji ustalającej dług celny nie podważono z tego powodu wartości transakcyjnej. |
35 |
Sąd odsyłający zastanawia się również, czy art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że w celu wykazania poprawności cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, importer powinien przedstawić umowę sprzedaży lub inny równoważny dokument, czy organ celny może uwzględnić okoliczność, że przywiezione towary zostały sprzedane ze stratą na rynku Unii, oraz czy okoliczności towarzyszące tej sprzedaży ze stratą mają znaczenie do celów stosowania tego przepisu. |
36 |
Sąd odsyłający zastanawia się wreszcie, czy art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że nie kwestionując autentyczności faktury wystawionej przez eksportera i dowodu zapłaty na jego rzecz, organ celny może ustalić wartość celną na poziomie standardowej wartości w przywozie, w przypadku gdy zadeklarowana wartość transakcyjna jest rażąco wysoka i w braku przedstawienia umowy między eksporterem a importerem lub innych dowodów potwierdzających wysoki poziom zadeklarowanej wartości transakcyjnej. |
37 |
W tych okolicznościach Administrativen sad Sofia-grad (sąd administracyjny w Sofii) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
|
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
Uwagi wstępne
38 |
Zgodnie z załącznikiem 2 sekcji I części trzeciej załącznika I do rozporządzenia nr 2658/87 na cła zawarte we wspólnej taryfie celnej na produkty rozpatrywane w postępowaniu głównym składa się cło ad valorem w wysokości 12,8 % oraz cło zmienne, wyrażone w euro. Wysokość tego cła zmiennego wzrasta wraz ze spadkiem wartości celnej przywożonych produktów. |
39 |
Wartość celną przywożonych produktów ustala się, zgodnie z art. 70 ust. 1 unijnego kodeksu celnego, w pierwszej kolejności na podstawie zadeklarowanej wartości transakcyjnej. Niemniej jednak zgodnie z art. 70 ust. 3 lit. d) tego kodeksu wartość transakcyjna jest stosowana, pod warunkiem że kupujący i sprzedający, czyli importer i eksporter, nie są ze sobą powiązani lub powiązanie między nimi nie miało wpływu na cenę. |
40 |
Ponadto z art. 74 ust. 1 akapit pierwszy unijnego kodeksu celnego wynika, że jeżeli nie można ustalić wartości celnej towarów na podstawie zadeklarowanej wartości transakcyjnej w myśl art. 70 tego kodeksu, wartość tę należy ustalić na podstawie pierwszego z tych przepisów art. 74 ust. 2 lit. a)–d) tego kodeksu, który umożliwi jej ustalenie. |
41 |
Wśród tych przepisów art. 74 ust. 2 lit. c) unijnego kodeksu celnego przewiduje metodę ustalania wartości celnej, która została określona w art. 142 rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego jako „metoda dedukcyjna” (zwaną dalej „metodą dedukcyjną”). Metoda ta jest oparta na cenie jednostkowej, po jakiej towary przywożone lub towary identyczne lub podobne sprzedawane są na obszarze celnym Unii w największych zbiorczych ilościach osobom niepowiązanym ze sprzedającymi. |
42 |
Artykuł 134 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, który jest przepisem regulującym transakcje między osobami „ze sobą powiązanymi” w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) tego kodeksu, przewiduje, że nawet jeżeli importer i eksporter są ze sobą powiązani, wartość towarów należy ustalać zgodnie z art. 70 ust. 1 tego kodeksu, jeśli zgłaszający wykaże, że zadeklarowana wartość transakcyjna jest bardzo zbliżona do wartości celnej towarów identycznych lub podobnych, ustalonej zgodnie z metodą dedukcyjną. |
43 |
Należy jednak zauważyć, że zgodnie z art. 1 ust. 1 akapit drugi unijnego kodeksu celnego kodeks ten ma zastosowanie bez uszczerbku dla prawodawstwa unijnego w innych dziedzinach. Otóż rozporządzenie nr 1308/2013 i rozporządzenie delegowane 2017/891 ustanawiają szczególne przepisy celne dotyczące przywozu owoców i warzyw. |
44 |
Na potrzeby stosowania stawki opłat celnych wspólnej taryfy celnej w odniesieniu do produktów sektora owoców i warzyw art. 181 rozporządzenia nr 1308/2013 przewiduje bowiem mechanizm zwany „ceną wejścia”, który opiera się na progach minimalnych cen importowych, poniżej których mają zastosowanie dodatkowe szczególne należności celne, które są tym wyższe, im niższa jest wartość przywozowa. |
45 |
W tym kontekście art. 181 ust. 2 rozporządzenia nr 1308/2013 upoważnia Komisję do przyjmowania aktów delegowanych w celu wprowadzenia przepisów stanowiących, że prawdziwość deklarowanej przywozowej wartości celnej dostawy sprawdza się przy wykorzystaniu ryczałtowej wartości przywozowej, oraz określających warunki, na jakich wymagane jest wniesienie zabezpieczenia. |
46 |
Rozporządzenie delegowane 2017/891, które zostało przyjęte na podstawie art. 181 ust. 2 rozporządzenia nr 1308/2013, zawiera, po pierwsze, art. 74, zgodnie z którym w celu obliczenia tej ryczałtowej wartości przywozowej państwa członkowskie powinny każdego dnia handlowego zgłaszać Komisji średnie reprezentatywne ceny produktów przywożonych z państw trzecich, sprzedawanych na rynkach przywozowych państw członkowskich oraz łączne ilości odnoszące się do tych cen. |
47 |
Po drugie, art. 75 rozporządzenia delegowanego 2017/891 przewiduje szczegółowe zasady ustalania cen wejścia danych produktów. |
48 |
W szczególności, po pierwsze, zgodnie z art. 75 ust. 2 tego rozporządzenia delegowanego, gdy wartość celna pewnych produktów, wśród których znajdują się produkty takie jak te rozpatrywane w postępowaniu głównym, jest określona zgodnie z wartością transakcyjną, o której mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, i ta wartość celna przewyższa o ponad 8 % stawkę ryczałtową obliczoną przez Komisję jako standardowa wartość w przywozie w rozumieniu art. 181 ust. 2 rozporządzenia nr 1308/2013 w momencie sporządzania zgłoszenia o dopuszczenie do swobodnego obrotu, importer musi złożyć zabezpieczenie. Zabezpieczenie to jest równe kwocie należności celnej, która zostałaby uiszczona, gdyby dany produkt został sklasyfikowany na podstawie odpowiedniej standardowej wartości w przywozie. |
49 |
Po drugie, zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia delegowanego 2017/891 importer ma jeden miesiąc od sprzedaży danych produktów, z zastrzeżeniem terminu do czterech miesięcy od daty przyjęcia zgłoszenia o dopuszczenie do swobodnego obrotu, na wykazanie, że partia towarów została zbyta zgodnie z warunkami potwierdzającymi poprawność cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, lub na określenie wartości celnej, o której mowa w art. 74 ust. 2 lit. c) tego kodeksu. Zgodnie z art. 75 ust. 5 akapity drugi i trzeci rozporządzenia delegowanego 2017/891 niedotrzymanie jednego z tych terminów pociąga za sobą utratę złożonego zabezpieczenia, stanowiąc płatność z tytułu należności celnych przywozowych; ma to miejsce również wtedy, gdy importer nie udowodni w sposób zgodny z wymogami organów celnych warunków zbytu partii towarów. Zabezpieczenie jest natomiast zwalniane w stopniu, w jakim warunki zbytu, o których mowa w art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891, zostały udowodnione w sposób zgodny z wymogami organów celnych. |
50 |
Zważywszy, że pytanie pierwsze dotyczy danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny, czy kupujący i sprzedający są ze sobą powiązani w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, podczas gdy pytanie drugie dotyczy w szczególności możliwości zastosowania tego przepisu przez sąd krajowy w okolicznościach takich jak te rozpatrywane w postępowaniu głównym, należy najpierw zbadać pytanie drugie. |
W przedmiocie pytania drugiego
51 |
Pytanie drugie opiera się na okoliczności, że sąd krajowy, do którego wpłynęła skarga na decyzję organów celnych ustalającą dług celny, ma – w myśl prawa krajowego – obowiązek zbadać z urzędu zgodność z prawem tej decyzji oraz może gromadzić nowe dowody, jak również z urzędu wyznaczyć biegłego sądowego. |
52 |
W tym względzie z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, że OGL-Food powołał się przed sądem odsyłającym na obliczenie wartości celnej dokonane zgodnie z metodą dedukcyjną, aby wykazać, za pomocą argumentu, zgodnie z którym wynik tego obliczenia był zbieżny z zadeklarowaną wartością transakcyjną, prawidłowość tej ostatniej wartości. Ponadto z odesłania sądu odsyłającego do art. 134 rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego wynika, że – jak zresztą OGL-Food potwierdził na rozprawie – spółka ta chciała skorzystać z przewidzianej w ust. 2 lit. b) tego artykułu możliwości wykazania, że wartość transakcyjna była „bardzo zbliżona” do wartości celnej towarów identycznych lub podobnych, ustalonej zgodnie z metodą dedukcyjną. Zdaniem OGL-Food zbieżność ta powinna była skłonić organy celne do uznania prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej. |
53 |
Wydaje się ponadto, że odesłanie do art. 134 rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, który stanowi przepis wykonawczy do art. 70 ust. 3 lit. d) tego kodeksu, skłoniło sąd odsyłający do zastanowienia się nad możliwością zastosowania z urzędu tego ostatniego przepisu, mimo że w sprawie w postępowaniu głównym organy celne nie wykluczyły zadeklarowanej wartości transakcyjnej na tej podstawie, że OGL-Food i eksporter byli „ze sobą powiązani” w rozumieniu tego ostatniego przepisu. |
54 |
I tak, w części pierwszej pytania drugiego sąd odsyłający zastanawia się w istocie, czy sąd krajowy może z urzędu i po raz pierwszy w ramach zawisłego przed nim sporu podnieść kwestię, czy importer i eksporter są ze sobą powiązani w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, a jeśli tak, to czy ewentualne powiązanie istniejące między nimi miało wpływ na cenę faktycznie zapłaconą lub należną w rozumieniu tego przepisu. |
55 |
W części drugiej pytania drugiego, którą należy zbadać w pierwszej kolejności, sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 75 ust. 5 i 6 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie temu, by importer, który nie zdecydował się w terminach przewidzianych w tych przepisach na ustalenie wartości celnej przywożonej partii towarów zgodnie z metodą dedukcyjną, lecz przeciwnie, ustalił tę wartość zgodnie z art. 70 unijnego kodeksu celnego, mógł skutecznie oprzeć się, na poparcie swojej skargi do sądu na decyzję organów celnych ustalającą dług celny, na obliczeniu wartości celnej dokonanym zgodnie z metodą dedukcyjną w celu wykazania poprawności cen, o których mowa w art. 70 tego kodeksu. |
56 |
Tytułem wstępu należy przypomnieć, że prawo Unii dotyczące obliczania wartości celnej ma na celu ustanowienie sprawiedliwego, jednolitego i neutralnego systemu, wykluczającego stosowanie arbitralnych lub fikcyjnych wartości celnych. Wartość celna powinna w konsekwencji odzwierciedlać rzeczywistą wartość ekonomiczną przywożonego towaru (wyrok z dnia 9 czerwca 2022 r., Baltic Master,C‑599/20, EU:C:2022:457, pkt 24 i przytoczone tam orzecznictwo). |
57 |
Cel ten powinien mieć pierwszeństwo również wtedy, gdy wartość celna jest ustalana na podstawie przepisów szczególnych, takich jak przepisy przewidziane w art. 75 rozporządzenia delegowanego 2017/891, mające zastosowanie w niniejszym przypadku. |
58 |
W tym względzie z art. 75 ust. 5 akapit pierwszy i art. 75 ust. 6 tego rozporządzenia delegowanego wynika, że importer może albo wybrać ustalenie wartości celnej przywożonej partii towarów na podstawie zadeklarowanej wartości transakcyjnej, w którym to przypadku musi on udowodnić w ściśle określonych terminach, że partia ta została zbyta w warunkach potwierdzających poprawność cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, albo ustalić w tych samych terminach wartość celną zgodnie z metodą dedukcyjną. |
59 |
Ponadto zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891, aby wykazać, że przywożona partia towarów została zbyta zgodnie z warunkami potwierdzającymi prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej, importer udostępnia, oprócz faktury, wszystkie dokumenty konieczne do przeprowadzenia odpowiednich kontroli celnych w odniesieniu do sprzedaży i zbytu każdego produktu z tej partii, w tym dokumenty dotyczące transportu, ubezpieczenia, przeładunku i składowania wspomnianej partii. |
60 |
Z powyższego wynika, że art. 75 ust. 5 i 6 rozporządzenia delegowanego 2017/891 nakłada na importera obowiązek dokonania w ściśle określonych terminach wyboru między zastosowaniem dwóch różnych przepisów unijnego kodeksu celnego przewidujących alternatywne metody ustalania wartości celnej. W konsekwencji, na obliczenie wartości celnej dokonane zgodnie z metodą dedukcyjną można się skutecznie powołać na poparcie skargi do sądu tylko wtedy, gdy importer uprzednio wybrał, w terminach przewidzianych w tym celu w art. 75 ust. 5 akapit pierwszy i art. 75 ust. 6 tego rozporządzenia delegowanego, ustalenie wartości celnej zgodnie z tą metodą. Natomiast, jeżeli importer wybrał metodę wartości transakcyjnej, w ramach takiej skargi nie można powoływać się na wynik takiego obliczenia w celu wykazania, zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891, a co więcej – po upływie wspomnianych terminów – poprawności cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego. |
61 |
Ponadto art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 wymaga, aby poprawność cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, została potwierdzona poprzez odniesienie do warunków zbytu partii towarów, zgodnie z definicją tego terminu zawartą w art. 73 lit. a) tego rozporządzenia delegowanego, a nie poprzez odniesienie do sprzedaży na obszarze celnym Unii towarów niewchodzących w skład tej partii. |
62 |
Wymóg ten wyklucza możliwość, aby importer mógł na mocy art. 134 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego – przepisu, na który OGL-Food powołał się przed sądem odsyłającym i który wzbudził wątpliwości tego sądu – ustalić wartość celną na podstawie zadeklarowanej wartości transakcyjnej z uwagi na to, że jest ona bardzo zbliżona do wartości celnej towarów identycznych lub podobnych, ustalonej zgodnie z metodą dedukcyjną. |
63 |
Ponadto obliczenie wartości celnej, takie jak dokonane przez biegłego sądowego powołanego w postępowaniu głównym, przy zastosowaniu metody dedukcyjnej, które uwzględnia – jak wynika z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym – cenę sprzedaży spornej partii na rzecz sieci supermarketów będącej klientem OGL-Food, nie spełnia wymogów określonych w art. 134 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego, który to przepis wyklucza uwzględnienie wartości opartej na cenie jednostkowej odpowiadającej sprzedaży na obszarze celnym Unii samych przywożonych towarów. |
64 |
Z powyższych rozważań wynika, że art. 75 ust. 5 i 6 rozporządzenia delegowanego 2017/891 nie pozwala importerowi, który nie zdecydował się w terminach przewidzianych w tych przepisach na ustalenie wartości celnej przywożonych towarów według metody dedukcyjnej, lecz który ustalił tę wartość zgodnie z art. 70 unijnego kodeksu celnego, oprzeć się – na poparcie swojej skargi do sądu na decyzję organów celnych ustalającą dług celny – na obliczeniu wartości celnej dokonanym zgodnie z tą metodą, powołując się na art. 134 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do tego kodeksu w celu wykazania poprawności cen, o których mowa w art. 70 wspomnianego kodeksu. |
65 |
Wniosku tego nie podważają art. 41 ust. 2 lit. c) i art. 47 akapit pierwszy karty. Pierwszy z tych przepisów jest bowiem adresowany nie do państw członkowskich, lecz wyłącznie do instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii (wyrok z dnia 5 listopada 2014 r., Mukarubega,C‑166/13, EU:C:2014:2336, pkt 44). Co się tyczy drugiego z tych postanowień karty, ustanawia ono prawo do skutecznego środka prawnego przysługujące każdemu, kogo prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone, w związku z czym nie przesądza ono o możliwości stosowania przepisów prawa materialnego, na które powołuje się zainteresowana osoba. |
66 |
W drugiej kolejności, co się tyczy części pierwszej drugiego pytania prejudycjalnego, prawdą jest, że art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 nie stoi na przeszkodzie temu, by organy celne zbadały, czy importer i eksporter są ze sobą powiązani w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, a jeśli tak, to czy powiązanie to miało wpływ na cenę. |
67 |
Jednakże w odniesieniu do produktów, do których ma zastosowanie cena wejścia, kwestia, czy ewentualne powiązania pomiędzy importerem a eksporterem miały wpływ na cenę w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, może wpłynąć na prawidłowość wartości towarów wskazanej w zgłoszeniu celnym. |
68 |
W tym względzie z art. 46 ust. 1 akapit drugi unijnego kodeksu celnego wynika, że kontrole celne polegają między innymi na weryfikacji prawidłowości i kompletności informacji podanych w zgłoszeniu. Z powyższego wynika, że weryfikacja prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej, dokonana zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891, stanowi, jak wynika ponadto z samego brzmienia tego ostatniego przepisu, czynność podlegającą kontrolom celnym w rozumieniu art. 46 ust. 1 unijnego kodeksu celnego. |
69 |
Otóż art. 5 pkt 3 unijnego kodeksu celnego przyznaje uprawnienie do przeprowadzania kontroli celnych organom celnym, czyli, zgodnie z art. 5 pkt 1 tego kodeksu, administracjom celnym państw członkowskich odpowiedzialnym za stosowanie przepisów prawa celnego oraz wszelkim innym organom upoważnionym na mocy prawa krajowego do stosowania niektórych przepisów prawa celnego. Tak więc organy sądowe, na których spoczywa orzekanie zgodnie z art. 44 unijnego kodeksu celnego w przedmiocie odwołań od decyzji wydanych przez organy celne w wyniku kontroli celnej, należy odróżnić od tych organów celnych. |
70 |
W związku z tym, rozpatrując skargę na decyzję organu celnego ustalającą dług celny zgodnie z art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891, organ sądowy nie może podnieść z urzędu i po raz pierwszy kwestii istnienia powiązania między importerem a eksporterem w rozumieniu art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, oraz tego, czy to ewentualne powiązanie miało wpływ na cenę w rozumieniu tego ostatniego przepisu, podczas gdy kontrola celna przeprowadzona przez organ celny nie dotyczyła istnienia takiego powiązania, lecz warunków zbytu przywożonej partii towarów na rynku Unii, które zdaniem tego organu nie potwierdziły prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej. |
71 |
Wniosek ten pozostaje miarodajny również w sytuacji, gdy kwestia, czy przesłanki zastosowania art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego są spełnione, może pojawić się w ramach badania argumentu, który strona kwestionująca decyzję organów celnych ustalającą dług celny wywodzi z art. 134 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego do unijnego kodeksu celnego. |
72 |
Artykuł 47 akapit pierwszy karty nie ma w tym względzie znaczenia. Przepis ten, który ustanawia prawo do skutecznego środka prawnego przysługujące każdemu, kogo prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone, nie przesądza bowiem o podziale kompetencji między organami administracyjnymi, takimi jak organy celne z jednej strony, a organami sądowymi z drugiej strony, który to podział wynika z właściwych przepisów prawa Unii, w niniejszym przypadku z art. 5 pkt 1 i art. 44 unijnego kodeksu celnego. |
73 |
W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie trzeba odpowiedzieć, że art. 75 ust. 5 i 6 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że:
|
W przedmiocie pytania pierwszego
74 |
Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, do celów zastosowania art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego, czy pewne okoliczności faktyczne, takie jak trwały charakter stosunków handlowych, znacząca różnica między zadeklarowaną wartością transakcyjną a mającą zastosowanie standardową wartością w przywozie, późniejsza sprzedaż ze stratą i nieprzedstawienie umowy dotyczącej przywozu są istotne dla oceny istnienia powiązania między importerem a eksporterem lub między importerem a jego klientem w Unii. |
75 |
Jednakże z odpowiedzi udzielonej na pytanie drugie wynika, że art. 75 ust. 5 i 6 rozporządzenia delegowanego 2017/891 stoi na przeszkodzie zastosowaniu art. 70 ust. 3 lit. d) unijnego kodeksu celnego z urzędu i po raz pierwszy przez sąd krajowy rozpatrujący skargę na decyzję organów celnych ustalającą dług celny, jeżeli kontrola celna nie dotyczyła istnienia powiązania między importerem a eksporterem. |
76 |
Ponieważ bezsporne jest, że w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym przeprowadzona kontrola celna nie dotyczyła istnienia takiego powiązania, nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytanie pierwsze. |
W przedmiocie pytania trzeciego
77 |
Poprzez pytanie trzecie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że zbycie partii przywożonych towarów w drodze sprzedaży ze stratą stanowi poważną wskazówkę, że zadeklarowana wartość transakcyjna została sztucznie zawyżona, co zobowiązuje importera do dostarczenia organom celnym, w celu wykazania, że wartość ta jest prawidłowa – poza dokumentami dotyczącymi transportu, ubezpieczenia, przeładunku i składowania, wyraźnie wymienionymi w akapicie czwartym tego przepisu, oraz dowodu zapłaty zadeklarowanej wartości transakcyjnej – umowy lub równoważnego dokumentu określającego cenę, po jakiej przywożona partia towarów została przez niego zakupiona. |
78 |
Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 75 ust. 5 akapity pierwszy, trzeci i czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891, których brzmienie jest jasne, jeżeli importer zdecyduje się ustalić wartość celną przywożonej partii towarów na podstawie zadeklarowanej wartości transakcyjnej, spoczywa na nim ciężar udowodnienia, że partia ta została zbyta zgodnie z warunkami potwierdzającymi poprawność cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego. |
79 |
W tym względzie należy przypomnieć, że w odniesieniu do zbytu partii towarów pojęcie „warunków” w rozumieniu art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891 oznacza wszystkie okoliczności zaistniałe po dopuszczeniu towarów do swobodnego obrotu w Unii, które mogą potwierdzać lub podważyć prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej wskazanej w zgłoszeniu celnym [zob. analogicznie wyrok z dnia 11 marca 2020 r., X (Pokrycie dodatkowych należności celnych przywozowych), C‑160/18, EU:C:2020:190, pkt 37]. |
80 |
Możliwość potwierdzenia prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej w świetle wszystkich tych warunków odpowiada potrzebie upewnienia się przez organy celne, że w ramach systemu, w którym im wyższa jest ta wartość, tym niższa jest kwota zmiennych należności celnych podlegających zapłacie przez importera, importer nie będzie miał możliwości ustalenia wartości celnej na podstawie sztucznie zawyżonej zadeklarowanej wartości transakcyjnej [zob. analogicznie wyrok z dnia 11 marca 2020 r., X (Pokrycie dodatkowych należności celnych przywozowych), C‑160/18, EU:C:2020:190, pkt 38–40]. |
81 |
Spoczywający na importerze dowód obejmuje zatem wszystkie warunki związane z przebiegiem sprzedaży partii towarów przywożonej do Unii, które mogą stanowić zbiór zgodnych poszlak pozwalających na potwierdzenie poprawności cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego [zob. analogicznie wyrok z dnia 11 marca 2020 r., X (Pokrycie dodatkowych należności celnych przywozowych), C‑160/18, EU:C:2020:190, pkt 42]. |
82 |
Sprzedaż przywożonej partii towarów ze stratą jest niewątpliwie daleka od potwierdzenia poprawności tych cen, ale może wzbudzić co do niej wątpliwości. Taka bowiem sprzedaż ze stratą, która ze swej natury nie stanowi dochodowej praktyki handlowej, może bowiem stanowić istotną poszlakę, że zadeklarowana wartość transakcyjna została sztucznie podwyższona przez importera w celu uniknięcia podlegających zapłacie należności celnych przywozowych lub obniżenia ich kwoty, w szczególności w przypadku wielokrotnej lub mającej miejsce przez dłuższy czas sprzedaży ze stratą. Jednakże samo ustalenie, że importer sprzedał towary w Unii ze stratą, nie może pozwolić organom celnym na automatyczne stwierdzenie, że zadeklarowana wartość transakcyjna nie odpowiada rzeczywistości [zob. analogicznie wyrok z dnia 11 marca 2020 r., X (Pokrycie dodatkowych należności celnych przywozowych), C‑160/18, EU:C:2020:190, pkt 44, 45]. |
83 |
W tych okolicznościach do importera należy wykazanie nie tylko tego, że ową sprzedaż ze stratą można wytłumaczyć okolicznościami, które nie wpływają na poprawność cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, lecz również tego, że inne warunki zbytu tej partii towarów potwierdzają poprawność tych cen. |
84 |
W tym celu importer powinien, zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891, udostępnić organom celnym, oprócz faktury, wszystkie dokumenty niezbędne do przeprowadzenia odpowiednich kontroli celnych w odniesieniu do sprzedaży i zbycia każdego produktu z przywiezionej partii towarów, w tym dokumenty dotyczące transportu, ubezpieczenia, przeładunku i składowania wspomnianej partii. |
85 |
Ponieważ, jak wynika z użytego w tym przepisie wyrażenia „w tym”, ta lista dokumentów nie ma charakteru wyczerpującego, nic nie stoi na przeszkodzie, aby importer – jeżeli dokumenty dotyczące transportu, ubezpieczenia, przeładunku i składowania danej partii towarów nie są wystarczające do wykazania prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej, dostarczył organom celnym inne dokumenty związane ze sprzedażą i zbyciem tej partii, takie jak w szczególności umowa zawarta na piśmie między nim a eksporterem lub inny równoważny dokument pozwalający na ustalenie istotnych elementów stosunku umownego, w tym tych, które dotyczą warunków towarzyszących ustaleniu ceny, za jaką została zakupiona przywożona partia towarów. |
86 |
Natomiast, jeżeli dokumenty wymienione w art. 75 ust. 5 akapit czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891 przedstawione przez importera wystarczają, aby przekonać organy celne o poprawności cen, o których mowa w art. 70 unijnego kodeksu celnego, to nie można wymagać, aby importer przedstawił dodatkowo pisemną umowę wiążącą go z eksporterem lub równoważny dokument określający cenę, za jaką przywożona partia towarów została przez niego zakupiona. |
87 |
W świetle powyższych rozważań na pytanie trzecie należy odpowiedzieć, że art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że zbycie partii przywożonych towarów w drodze sprzedaży ze stratą stanowi poważną wskazówkę, że zadeklarowana wartość transakcyjna została sztucznie zawyżona, która nie zobowiązuje importera do dostarczenia organom celnym, w celu wykazania, że wartość ta jest prawidłowa, poza dokumentami dotyczącymi transportu, ubezpieczenia, przeładunku i składowania, wyraźnie wymienionymi w akapicie czwartym tego przepisu, oraz dowodu zapłaty zadeklarowanej wartości transakcyjnej – umowy lub równoważnego dokumentu określającego cenę, po jakiej przywożona partia towarów została przez niego zakupiona, jeżeli te pierwsze dokumenty wystarczą do wykazania prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej. |
W przedmiocie pytania czwartego
88 |
Poprzez pytanie czwarte sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że w celu ustalenia wartości celnej organy celne powinny pominąć zadeklarowaną wartość transakcyjną partii przywożonych towarów, jeżeli wartość ta jest znacznie wyższa od standardowej wartości w przywozie ustalonej przez Komisję, jeżeli partia ta została sprzedana ze stratą na obszarze celnym Unii i jeżeli importer – mimo że wezwano go do przedstawienia wszelkich dokumentów potwierdzających, że rzeczona partia towarów została zbyta w warunkach, które potwierdzają prawidłowość tej wartości – nie przedstawił w tym celu wystarczających dokumentów, nawet jeśli organy te nie kwestionują autentyczności faktury wystawionej przez eksportera ani tego, że importer faktycznie ją uiścił. |
89 |
Należy przypomnieć, że z art. 75 ust. 5 akapity pierwszy, trzeci i czwarty rozporządzenia delegowanego 2017/891 wynika, iż do importera należy udowodnienie w sposób zgodny z wymogami organów celnych, że warunki zbytu danej partii towarów wskazują na prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej w rozumieniu art. 70 unijnego kodeksu celnego, tak aby zabezpieczenie złożone tytułem zapłaty należności celnych przywozowych mogło zostać zwolnione. |
90 |
Tymczasem z orzecznictwa Trybunału wynika, że różnica w cenie przekraczająca 50 %, taka jak stwierdzona w niniejszej sprawie między zadeklarowaną wartością transakcyjną partii przywożonych towarów a ryczałtową wartością przywozową ustaloną przez Komisję, jest wystarczająca, aby organ celny powziął wątpliwości co do prawidłowości tej zadeklarowanej wartości transakcyjnej (zob. analogicznie wyrok z dnia 16 czerwca 2016 r., EURO 2004. Hungary,C‑291/15, EU:C:2016:455, pkt 38, 39). Jest tak tym bardziej w sytuacji, gdy takiej różnicy w cenie towarzyszy sprzedaż ze stratą danej partii klientowi importera, ponieważ – jak wskazano już w pkt 82 niniejszego wyroku – taka sprzedaż ze stratą nie jest ze swej natury rentowną praktyką handlową. |
91 |
W tym względzie nie ma znaczenia, że organy celne nie kwestionują autentyczności dokumentów przedstawionych przez importera w celu poświadczenia prawidłowości zadeklarowanej wartości transakcyjnej. Autentyczność tych dokumentów nie jest bowiem decydująca, lecz stanowi jeden z wielu czynników, które organy te powinny wziąć pod uwagę (zob. podobnie wyrok z dnia 16 czerwca 2016 r., EURO 2004. Hungary,C‑291/15, EU:C:2016:455, pkt 41). |
92 |
To samo dotyczy faktu, że importer jest w stanie udowodnić, iż cena faktycznie przez niego zapłacona odpowiada zadeklarowanej wartości transakcyjnej (zob. podobnie wyrok z dnia 16 czerwca 2016 r., EURO 2004. Hungary,C‑291/15, EU:C:2016:455, pkt 44). |
93 |
W tych okolicznościach na importerze tym spoczywa natomiast, jak wynika już z pkt 78–87 niniejszego wyroku, obowiązek przedstawienia organom celnym wszelkich dokumentów mogących wykazać, że partia przywożonych towarów została zbyta w warunkach potwierdzających prawidłowość zadeklarowanej wartości transakcyjnej. |
94 |
W przypadku nieprzedstawienia tego rodzaju dokumentu w rozsądnym terminie organy celne mają zatem prawo odrzucić zadeklarowaną wartość transakcyjną i w związku z tym zatrzymać, zgodnie z art. 75 ust. 5 akapit trzeci rozporządzenia delegowanego 2017/891, wniesione zabezpieczenie tytułem zapłaty należności celnych przywozowych. |
95 |
W świetle powyższych rozważań na pytanie czwarte należy odpowiedzieć, że art. 75 ust. 5 rozporządzenia delegowanego 2017/891 należy interpretować w ten sposób, że w celu ustalenia wartości celnej organy celne powinny pominąć zadeklarowaną wartość transakcyjną partii przywożonych towarów, jeżeli wartość ta jest znacznie wyższa od standardowej wartości w przywozie ustalonej przez Komisję, jeżeli partia ta została sprzedana ze stratą na obszarze celnym Unii i jeżeli importer – mimo że wezwano go do przedstawienia wszelkich dokumentów potwierdzających, że rzeczona partia towarów została zbyta w warunkach, które potwierdzają prawidłowość tej wartości – nie przedstawił w tym celu wystarczających dokumentów, nawet jeśli organy te nie kwestionują autentyczności faktury wystawionej przez eksportera ani tego, że importer faktycznie ją uiścił. |
W przedmiocie kosztów
96 |
Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi. |
Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje: |
|
|
|
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: bułgarski.