KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 3.9.2025

COM(2025) 598 final

2025/0265(CNS)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

ustanawiające Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i Likwidacji Obiektów Jądrowych na lata 2028–2034 oraz uchylające rozporządzenia (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948

{SWD(2025) 254 final}

UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

•Przyczyny i cele wniosku

Niniejsze uzasadnienie towarzyszy wnioskowi Komisji dotyczącemu rozporządzenia Rady (Euratom) ustanawiającego Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i Likwidacji Obiektów Jądrowych na lata 2028–2034 (INSC-D) 1 . Wniosek przedstawiono w kontekście kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF), jak określono w dokumencie „Droga ku następnym wieloletnim ramom finansowym” 2 . Instrument ten ma wejść w życie w 2028 r. wraz z rozpoczęciem obowiązywania kolejnych WRF 3 .

Powody przedstawienia wniosku

W celu optymalizacji zobowiązań Wspólnoty Euratom i zmniejszenia obciążeń administracyjnych związanych z przyjęciem nowego wniosku proponowane rozporządzenie łączy następujące instrumenty zewnętrzne i wewnętrzne:

1)rozporządzenie Rady ustanawiające Europejski Instrument Współpracy Międzynarodowej w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego (INSC) 4 , którego celem jest współpraca UE w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i radiacyjnego z krajami partnerskimi;

2)programy finansowe dotyczące likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami promieniotwórczymi 5 6 , które są ukierunkowane na działania likwidacyjne w Bułgarii i na Słowacji 7 , a także na terenie ośrodków Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) w Geel, Isprze, Karlsruhe i Petten6.

Uzasadnieniem dla wniosku dotyczącego INSC-D są dwa główne czynniki: 1) zdecydowany zamiar Komisji dotyczący kontynuowania działań w ramach obecnego INSC w następnych WRF; 2) zobowiązania prawne do kontynuowania trwających prac JRC związanych z likwidacją obiektów jądrowych. W związku z tym planowane działania w ramach nowego instrumentu stanowią kontynuację działań prowadzonych w ramach obecnego INSC oraz programu JRC w zakresie likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami (NDWMP). Wprowadzono również pewne niewielkie zmiany w celu wykorzystania wniosków wyciągniętych z wdrażania WRF na lata 2021–2027, śledzenia ostatnich zmian w technologii jądrowej oraz lepszego uwzględnienia ewentualnych zmian w przyszłym kontekście i priorytetach UE.

Komponenty zewnętrzne i wewnętrzne zachowują charakter odróżniający tam, gdzie jest to konieczne, aby zapewnić jasność w przydziale zasobów i uwzględnić różne potrzeby. Komponent zewnętrzny instrumentu będzie stanowił uzupełnienie instrumentu „Globalny wymiar Europy”, a jego komponent wewnętrzny będzie służył osiąganiu celów obecnego NDWMP realizowanego przez JRC.

Problemy, które wniosek ma rozwiązać

Priorytetem Unii Europejskiej zawsze było zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, a także odpowiedniej ochrony radiologicznej ludności i personelu narażonego na promieniowanie podczas wykonywania zawodu. Ponieważ awarie jądrowe na dużą skalę mogą mieć skutki transgraniczne, a skażenie promieniotwórcze może rozprzestrzeniać się w kilku krajach, Euratom konsekwentnie prowadzi współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego z krajami partnerskimi, zwłaszcza z krajami położonymi blisko pod względem geograficznym, ale nie tylko.

Instrument współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i likwidacji obiektów jądrowych przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa jądrowego i radiacyjnego w krajach partnerskich, aby zapewnić bezpieczeństwo jądrowe obywatelom UE i ochronę środowiska. Leży to w bezpośrednim interesie Wspólnoty, ponieważ zmniejszenie potencjalnego zagrożenia związanego z awariami jądrowymi lub innymi skutkującymi promieniowaniem w państwach spoza UE zwiększa bezpieczeństwo jądrowe i ochronę materiałów i instalacji jądrowych w UE oraz globalną pewność dotyczącą pokojowego wykorzystania energii jądrowej.

Na mocy Traktatu Euratom ustanowiono Wspólny Ośrodek Badań Jądrowych (który obecnie działa jako JRC) będący instytutem badawczym odpowiedzialnym za realizację programów badań jądrowych i innych zadań powierzonych przez Komisję. JRC jest obecnie właścicielem obiektów badań jądrowych w czterech państwach członkowskich, a mianowicie w Geel (Belgia), Karlsruhe (Niemcy), Isprze (Włochy) i Petten (Niderlandy). Niektóre z tych obiektów są trwale zamknięte, a inne nadal działają. JRC jest odpowiedzialne za bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi w tych obiektach zgodnie z odpowiednią dyrektywą europejską 8 i stosownymi przepisami obowiązującymi w krajach przyjmujących.

Komisja Europejska odpowiada za likwidację nieużywanych obiektów jądrowych zgodnie z planami likwidacji przedłożonymi organom ds. bezpieczeństwa jądrowego odpowiednich przyjmujących państw członkowskich. Prace te są w toku i wewnętrzny komponent instrumentu ma na celu kontynuowanie i rozwijanie działań oraz rozpowszechnianie cennej wiedzy zdobytej podczas procesu likwidacji odpadów promieniotwórczych i postępowania z nimi, zarówno na terenie ośrodków JRC, jak i w ramach programów pomocy na rzecz likwidacji obiektów jądrowych (NDAP) 9 , we wszystkich państwach członkowskich UE.

W związku z tym nowy instrument ma na celu spełnienie dwojakiego rodzaju wymogów wynikających z podstawy prawnej Wspólnoty Euratom.

Główne cele

Komponent zewnętrzny: propagowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń w krajach partnerskich. Cel ten zostanie osiągnięty przez przekazywanie wiedzy specjalistycznej i najlepszych praktyk związanych z UE kluczowym zainteresowanym stronom w krajach partnerskich, w tym w drodze budowania partnerstw z organami regulacyjnymi ds. energii jądrowej i ich organizacjami wsparcia technicznego.

Komponent wewnętrzny: kontynuowanie likwidacji obiektów jądrowych Komisji na terenie odpowiednich ośrodków JRC zgodnie z potrzebami określonymi w stosownych planach likwidacji oraz bezpieczne gospodarowanie związanym z tym wypalonym paliwem jądrowym, materiałami jądrowymi i odpadami promieniotwórczymi.

Kontekst instytucjonalny

Europejskie zaangażowanie we wspieranie międzynarodowej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego rozpoczęło się w latach 1991–2006, po wypadku w Czarnobylu, w ramach pomocy doradczej dla Wspólnoty Niepodległych Państw. Przez ponad trzy dziesięciolecia w różnych instytucjach WE oraz w organizacjach eksperckich w ramach Wspólnoty Euratom zgromadzono znaczną wiedzę specjalistyczną i doświadczenie obejmujące całą dziedzinę bezpieczeństwa jądrowego.

W odniesieniu do komponentu wewnętrznego instrumentu Komisja Europejska ustanowiła w 1999 r. program likwidacji w celu zajęcia się odziedziczonymi materiałami z działań badawczych w dziedzinie jądrowej prowadzonych w przeszłości i obecnie. Od tego czasu działania likwidacyjne na terenie wszystkich ośrodków JRC koordynuje specjalna dyrekcja realizująca konkretny program. Niniejszy wniosek przewiduje właściwe i skuteczne wykorzystanie odpowiedniej wiedzy instytucjonalnej w kolejnym okresie WRF. JRC zainicjowało program zarządzania wiedzą w ramach obecnych WRF, aby dzielić się wiedzą fachową i doświadczeniami zgromadzonymi podczas trwających działań likwidacyjnych finansowanych przez UE na terenie ośrodków JRC, na Litwie i Słowacji oraz w Bułgarii.

•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

·propagowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej;

·propagowanie bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi;

·propagowanie sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych.

Wniosek dotyczący komponentu zewnętrznego obejmuje następujące ulepszenia w porównaniu z obecnym INSC:

·zapewnienie wsparcia na rzecz bezpiecznego stosowania innowacyjnych technologii (takich jak małe reaktory modułowe) w następstwie możliwego i przewidywanego rozwoju zastosowań technologii jądrowej;

·zapewnienie szybkiej i właściwej reakcji w wyjątkowych przypadkach (w tym w stanie wojny);

·rozszerzenie zakresu wsparcia na operatorów elektrowni jądrowych;

·zwiększenie wsparcia na rzecz poprawy gotowości na wypadek sytuacji wyjątkowej i zdolności reagowania w takiej sytuacji;

·zwiększenie wsparcia dla działań związanych z remediacją środowiska, aby w większym stopniu przyczynić się do globalnych wysiłków na rzecz ochrony środowiska;

·umożliwienie bardziej kompleksowego podejścia do wdrażania, w tym przy wyborze procedur pomocy i beneficjentów współpracy.

•Spójność z innymi politykami UE

Podczas wdrażania niniejszego rozporządzenia zapewniona zostanie zgodność z innymi obszarami działań zewnętrznych oraz innymi odpowiednimi politykami UE. Jak odzwierciedlono w Agendzie ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 10 i ujęto w sposób skonsolidowany w Europejskim Zielonym Ładzie 11 , obejmuje to uwzględnienie wpływu wszystkich polityk na zrównoważony rozwój na wszystkich szczeblach – na szczeblu krajowym, w UE, w innych krajach oraz na szczeblu globalnym.

Poszukiwane będą synergie z działaniami w ramach innych programów UE, aby zmaksymalizować wpływ interwencji. Działania finansowane w ramach komponentu zewnętrznego niniejszego wniosku powinny być spójne i komplementarne w stosunku do działań prowadzonych w ramach instrumentu „Globalny wymiar Europy” 12 , decyzji w sprawie stowarzyszenia zamorskiego, łącznie z Grenlandią 13 , a także wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.

Komponent wewnętrzny ma na celu poszukiwanie potencjalnych synergii na szczeblu unijnym i międzynarodowym w zakresie zarządzania wiedzą i rozpowszechniania przydatnych informacji uzyskanych podczas wdrażania realizowanego przez JRC NDWMP i programu pomocy na rzecz likwidacji obiektów jądrowych na Litwie i Słowacji oraz w Bułgarii (NDAP). Obejmie to aktywne przekazywanie wiedzy unijnym organom ds. bezpieczeństwa jądrowego, podmiotom prowadzącym działalność w zakresie likwidacji i organizacjom gospodarującym odpadami promieniotwórczymi oraz współpracę z organizacjami międzynarodowymi (np. Międzynarodową Agencją Energii Atomowej i Agencją Energii Jądrowej OECD).

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

•Podstawa prawna

Podstawę prawną niniejszego wniosku stanowi art. 203 Traktatu 14 ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej („Wspólnota”).

Art. 203 Traktatu Euratom 15 jest podstawą procedury dotyczącej wcześniejszych instrumentów prawnych obejmujących zarówno komponent wewnętrzny, jak i zewnętrzny. Upoważnia on Radę, stanowiącą na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, do podejmowania właściwych działań zmierzających do osiągnięcia celów Euratom.

•Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)

·Pomimo tego szerokiego zakresu możliwości współpracy wielostronnej i dwustronnej, którymi dysponują państwa członkowskie UE, współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego z krajami partnerskimi w ramach UE i Wspólnoty Euratom przynosi znaczne korzyści i może wnieść wartość dodaną. Status Euratomu jako wspólnoty ponadnarodowej zwiększa wpływ polityczny, dostęp do wielostronnych traktatów mających na celu sprostanie globalnym wyzwaniom i wynikającą z tego siłę.

·Obecność na całym świecie zapewniają delegatury UE, które tworzą sieć umożliwiającą uzyskiwanie z pierwszej ręki wiarygodnych informacji na temat wydarzeń mających wpływ na kraje na całym świecie.

·Wspólnota uzupełnia działania państw członkowskich związane z radzeniem sobie z potencjalnie niebezpiecznymi sytuacjami lub podejmowaniem szczególnie kosztownych interwencji.

·Wspólnota może przeprowadzać interwencje na większą skalę poprzez skoordynowane wysiłki, wykraczające poza ewentualny wkład poszczególnych państw członkowskich lub innych pojedynczych darczyńców. W przypadku zakrojonych na szeroką skalę ambitnych projektów, takich jak remediacja nieczynnych kopalni uranu w Azji Środkowej lub kontynuacja przeciwdziałania skutkom katastrofy w Czarnobylu z 1986 r., wspólne działanie UE powoduje wzrost efektywności w koordynacji funduszy.

·Wspólnota może wykorzystać znaczną wspólną wiedzę specjalistyczną i reputację wszystkich państw członkowskich.

·Wspólnota umożliwia skuteczne wypełnianie zobowiązań prawnych UE przez likwidację zamkniętych na stałe obiektów jądrowych na terenie JRC.

•Proporcjonalność

Zgodność z zasadą proporcjonalności

Zgodnie z zasadą proporcjonalności żadne działanie Unii nie powinno wykraczać poza to, co jest konieczne do rozwiązania danej kwestii lub osiągnięcia celów określonych w Traktatach. W tym względzie, jak wynika z różnych ocen i dostępnych dowodów, INSC i NDWMP okazały się w obecnym i poprzednim okresie WRF skutecznymi narzędziami zaspokajania potrzeb krajów partnerskich i Komisji Europejskiej, a także osiągania celów współpracy międzynarodowej UE w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i likwidacji obiektów jądrowych.

·Wybór instrumentu

Jednym z celów Traktatu Euratom jest osiągnięcie wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego w UE. Cel ten należy zrealizować również poza UE. Ponieważ Traktat Euratom nie przewiduje niezbędnych uprawnień, odpowiednie środki należy przedsięwziąć na podstawie art. 203. Proponowany instrument ma formę rozporządzenia, co zapewnia jego jednolite stosowanie, wiążący w całości charakter i bezpośrednie stosowanie.

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

•Oceny ex post/oceny adekwatności obowiązującego prawodawstwa

Oceny poprzednich i obecnych instrumentów, które wejdą w zakres komponentu zewnętrznego INSC-D w WRF na lata 2028–2034, obejmowały:

·zewnętrzny przegląd śródokresowy oceniający dziewięć unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego w okresie od 2014 r. do połowy 2017 r. 16 ;

·niezależną ocenę ex post INSC dotyczącą okresu 2014–2020 17 ;

·ocenę skutków ex ante wniosku INSC dotyczącą okresu 2021–2027 18 ;

·przegląd śródokresowy INSC dotyczący okresu 2021–2027 19 .

Najnowsze sprawozdanie z przeglądu śródokresowego zewnętrznych instrumentów finansowych na lata 2021–2027 opublikowano w marcu 2024 r. Podsumowano w nim wyniki dwóch odrębnych procedur: 1) oceny końcowej instrumentów finansowania zewnętrznego w ramach WRF na lata 2014–2020 oraz 2) przeglądu śródokresowego instrumentów finansowania zewnętrznego w ramach WRF na lata 2021–2027. Poniższe opisy koncentrują się na wynikach przeglądu śródokresowego WRF na lata 2021–2027 oraz poprzedniego przeglądu śródokresowego przeprowadzonego w 2017 r.

We wszystkich wymienionych wyżej sprawozdaniach stwierdzono, że instrumenty finansowania zewnętrznego są adekwatne do zakładanych celów, a osiąganie celów przebiega zgodnie z planem. Instrumenty określają zakres, cele i procedury wdrażania polityki. Ze sprawozdań wynika również, że wspomagający charakter instrumentów finansowania zewnętrznego umożliwia objęcie większości potrzeb i celów działań zewnętrznych UE.

·W rozporządzeniu odpowiadającym trwającemu INSC20 nieznacznie dostosowano zakres i cele instrumentu, aby podkreślić przejrzystość i współpracę z krajami partnerskimi.

·Zachowano wyraźną ciągłość między rozporządzeniami dotyczącymi INSC odpowiadającymi poprzedniemu i obecnemu okresowi WRF. Pomimo pewnych nowych aspektów wprowadzonych na lata 2021–2027 (np. dążenia do większej przejrzystości w zakresie energii jądrowej w krajach partnerskich) podstawowa logika instrumentu i tryby działania pozostały praktycznie niezmienione.

·Biorąc pod uwagę jego główne cele (np. propagowanie kultury bezpieczeństwa jądrowego w krajach partnerskich itp.), INSC jest w pełni zgodny z zasadami i priorytetami politycznymi UE. 

·Za obszar, w którym występują słabości, uznano zdolność do wyznaczania wspólnych celów z krajami partnerskimi.

·Istnieje wyraźna tendencja do planowania i realizacji mniejszej liczby działań i projektów, aczkolwiek większych. Można to również zauważyć w przypadku INSC, ponieważ od 2014 r. liczba umów stale maleje.

·Ramy dotyczące rezultatów INSC nadal były ukierunkowane głównie na wyniki, pomimo ponawianych starań o wprowadzenie ram zorientowanych na wyniki i oddziaływanie.

·INSC wielokrotnie dowiódł swojej wysokiej elastyczności dzięki szybko zainicjowanej, dostosowanej, zacieśnionej lub zawieszonej współpracy z Białorusią, Iranem, a zwłaszcza z Ukrainą, dzięki szybkim przydziałom środków budżetowych i sprawnej koordynacji.

W sprawozdaniu stwierdzono, że mogą istnieć możliwości pełniejszego dostosowania INSC do Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej oraz Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – „Globalny wymiar Europy” (ISWMR – „Globalny wymiar Europy”) i odwrotnie.

Ustalenia z oceny i proponowany nowy program 

Ostatnie oceny przeprowadzone w odniesieniu do programu JRC likwidacji obiektów jądrowych

Służba audytu wewnętrznego JRC przeprowadziła audyt NDWMP w 2024 r. i wydała sześć zaleceń mających na celu poprawę realizacji programu. JRC przedłożyło plan działania, który został uzgodniony i wdrożony w celu rozwiązania wszystkich kwestii:

·ustalenia dotyczące nadzoru JRC (ważne);

·wewnętrzna organizacja JRC w zakresie obowiązków wynikających z NDWMP (bardzo ważna);

·plany likwidacji dla obiektów JRC (bardzo ważne);

·szacunkowe koszty likwidacji obiektów jądrowych JRC (bardzo ważne);

·potrzeby w zakresie elastyczności budżetu NDWMP (bardzo ważne);

·planowanie i przydział zasobów ludzkich (ważne).

Konsultacje z zainteresowanymi stronami

Otwarte konsultacje publiczne

Zgodnie z odpowiednimi przepisami Komisja przeprowadziła otwarte konsultacje publiczne dotyczące finansowania unijnego na rzecz działań zewnętrznych w kolejnych WRF 20 . Wyniki tych konsultacji związanych z INSC były następujące.

Około 50 % respondentów pozytywnie oceniło cele INSC i zgodziło się w dużej mierze lub w pewnym stopniu z tymi celami 21 . Tylko 13 % respondentów było całkowicie im przeciwnych, a 27 % nie miało jednoznacznej (pozytywnej ani negatywnej) opinii.

Powyższe wyniki wskazują, że większość respondentów popiera udzielanie przez UE pomocy krajom partnerskim w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i radiacyjnego oraz zabezpieczeń.

Konsultacje z innymi zainteresowanymi stronami

Wyniki konsultacji z zainteresowanymi stronami zostały wykorzystane do uzupełnienia wniosków sformułowanych na podstawie dokumentów. Przy sporządzaniu dokumentów oceniających, które stanowiły podstawę sprawozdania z przeglądu śródokresowego dotyczącego okresu 2021–2024 oceniającego instrumenty finansowania zewnętrznego, przeprowadzono następujące rodzaje konsultacji z zainteresowanymi stronami:

·bezpośrednie i zdalne częściowo ustrukturyzowane wywiady z około 350 kluczowymi zainteresowanymi stronami, w tym pracownikami Komisji Europejskiej (jej Sekretariatu Generalnego i dyrekcji generalnych, takich jak Dyrekcja Generalna ds. Partnerstw Międzynarodowych, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia, Dyrekcja Generalna ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej itp.), Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych oraz delegatur UE.

·Przeprowadzono również wywiady z zewnętrznymi zainteresowanymi stronami, takimi jak przedstawiciele agencji ONZ, państw członkowskich UE i rządów krajów partnerskich.

·Komisja zorganizowała ukierunkowane konsultacje z konkretnymi grupami zainteresowanych stron, w skład których wchodzili m.in. eksperci z państw członkowskich UE oraz przedstawiciele odpowiednich agencji ONZ i międzynarodowych instytucji finansowych.

·Powyższe konsultacje uzupełniły trzy ankiety elektroniczne, dzięki którym uzyskano dobrowolnie udzielone dodatkowe informacje i opinie głównie od delegatur UE.

Najważniejsze przesłania przekazane przez zainteresowane strony, z którymi przeprowadzono konsultacje, podsumowano w załączniku III do tomu II sprawozdania z przeglądu śródokresowego. Szczegóły nie zostały tu powtórzone i w trosce o zwięzłość przytoczono jedynie najważniejsze punkty.

Zainteresowane strony zgodziły się, że instrumenty finansowania zewnętrznego powinny bardziej elastycznie reagować na kryzysy i nagłe zmiany sytuacji geopolitycznej. Podkreślono również, że należy zapewnić większą spójność między polityką wewnętrzną i zewnętrzną UE oraz między samymi instrumentami finansowania zewnętrznego. Ogólnie uznano znaczny wkład instrumentów finansowania zewnętrznego w realizację celów zrównoważonego rozwoju określonych w Agendzie 2030 i wskazano, że organizowanie działań związanych z celami zrównoważonego rozwoju zwiększa spójność między polityką wewnętrzną i zewnętrzną.

Ogólnie z zadowoleniem przyjęto wprowadzenie nowego szeroko zakrojonego instrumentu (ISWMR – „Globalny wymiar Europy”) w obecnych WRF i zachęcano do dalszego uproszczenia całościowej struktury instrumentów finansowania zewnętrznego. Pozytywnie przyjęto również zajęcie się wymiarami tematycznymi w programach geograficznych i zgodnie przyznano, że połączenie programów geograficznych i tematycznych zazwyczaj przynosi pozytywne rezultaty.

Spójność i komplementarność wniosku dotyczącego INSC-D z instrumentem „Globalny wymiar Europy” zostanie zapewniona przede wszystkim poprzez realizację związanych z pokojowym wykorzystaniem energii jądrowej działań w zakresie współpracy międzynarodowej; będą to działania prowadzone w obszarach, które mają charakter pomocniczy w stosunku do szerszych celów tego instrumentu, zgodnie z polityką rozwoju i współpracy międzynarodowej w dziedzinie zdrowia, rolnictwa, przemysłu i projektów społecznych.

•Gromadzenie i wykorzystywanie wiedzy specjalistycznej na potrzeby INSC

Trzy sprawozdania z oceny, o których mowa powyżej, przygotowano jako część niezależnych ocen przeprowadzonych w latach 2017–2024 przez wybrane konsorcja składające się z uznanych zewnętrznych firm eksperckich. Oceny opierały się nie tylko na dokumentach, lecz także na szeroko zakrojonych konsultacjach bezpośrednich i zdalnych, w których uczestniczyła również duża liczba pracowników Komisji Europejskiej. Mimo że znaczna część informacji zawartych w sprawozdaniach z oceny pochodzi bezpośrednio od pracowników Komisji, sprawozdania odzwierciedlają wnioski niezależnych ekspertów zewnętrznych i w żadnym wypadku nie są uznawane za sprawozdania z samooceny Komisji.

Wszystkie wyżej wymienione sprawozdania z oceny są publicznie dostępne.

Jeżeli chodzi o opinię odpowiednich międzynarodowych organizacji zawodowych na temat współpracy UE z krajami partnerskimi w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, na 7. spotkaniu przeglądowym MAEA dotyczącym Konwencji bezpieczeństwa jądrowego w 2017 r. oficjalnie uznano wyjątkową wartość dodaną INSC przez stwierdzenie, że wdrożenie instrumentu współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego w celu pomocy państwom spoza UE uznano za dobrą praktykę 22 .

W ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci Wspólnota Euratom systematycznie stosowała INSC jako skuteczne narzędzie osiągnięcia i utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej i skutecznych zabezpieczeń w krajach partnerskich. Rolę INSC w przekazywaniu przepisów i najlepszych praktyk Wspólnoty uznała również Europejska Grupa Organów Regulacyjnych ds. Bezpieczeństwa Jądrowego (ENSREG) w stanowisku 23 w sprawie INSC. ENSREG utworzyła również grupę roboczą, która ma zgłaszać uwagi dotyczące wieloletnich programów indykatywnych INSC, przeprowadzać przegląd sprawozdań śródokresowych dotyczących instrumentu oraz przedstawiać propozycje w sprawie konieczności i wykonalności potencjalnych projektów wspierających kraje partnerskie.

Wykorzystanie zewnętrznej wiedzy specjalistycznej na potrzeby programu JRC dotyczącego likwidacji obiektów jądrowych

·Na terenie ośrodków JRC odnotowano znaczne postępy w zarządzaniu zainteresowanymi stronami.

·W JRC w Isprze i Petten poczyniono postępy w zakresie bezpiecznego odzyskiwania, przetwarzania i przechowywania odpadów historycznych.

·Ze względu na fakt, że wiele kosztów zależy od czasu, opóźnienia w realizacji projektu są jednoznaczne ze wzrostem kosztów, chociaż wskaźniki monitorowania „zarządzania wartością wypracowaną” wskazują ogólnie na efektywność finansową programu.

·Ramy zarządzania są adekwatne do zakładanych celów i dostosowane do założeń NDWMP.

·Wdrażanie NDWMP jest zgodne z dorobkiem UE oraz prawodawstwem UE, ustawodawstwem krajowym i politykami unijnymi i krajowymi.

·We wszystkich elektrowniach jądrowych zgodnie z celami wytworzono produkty oparte na wiedzy.

·Zarządzanie wiedzą zachęciło do współpracy i wymiany informacji między trzema programami pomocy na rzecz likwidacji obiektów jądrowych.

·Przewidywanie i przygotowywanie wniosków o licencje poprzez wczesne zaangażowanie organu regulacyjnego w celu ograniczenia ich wpływu na realizację programu.

•Ocena ex ante

Z instrumentu służącego lepszemu stanowieniu prawa nr 9 wynika, że „programy, które zapewniają ciągłość w odniesieniu do ich szerokiej treści i struktury oraz są małe” wymagają jedynie oceny ex ante. W rezultacie na potrzeby wniosku dotyczącego INSC-D przygotowano kompleksowe sprawozdanie 25 z oceny ex ante zawierające analizę skutków różnych wariantów strategicznych

Analiza wykazała, że tylko jeden wariant 26 jest w stanie spełnić wszystkie istotne wymogi. Wpływ przeszłych i obecnie realizowanych elementów współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego oraz spodziewany wpływ INSC-D w krajach partnerskich można podsumować w następujący sposób:

·zwiększenie możliwości i zdolności regulacyjnych krajowego organu regulacyjnego ds. energii jądrowej;

·utworzenie lub dalszy rozwój kompetentnej organizacji wsparcia technicznego wspomagającej organ regulacyjny ds. energii jądrowej;

·wdrożenie krajowego centrum reagowania w przypadku awarii jądrowych wyposażonego w najnowocześniejsze narzędzia diagnozowania wypadków, prognozowania i wspierania podejmowania decyzji;

·stworzenie lub dalszy rozwój krajowego systemu monitorowania promieniowania z możliwością wczesnego ostrzegania;

·zapewnienie kompleksowych szkoleń i opieki dydaktycznej dla organów regulacyjnych i ekspertów organizacji wsparcia technicznego;

·udział w testach warunków skrajnych UE i w przeprowadzanej po nich wzajemnej ocenie ENSREG;

·remediacja terenów wyrobisk zanieczyszczonych materiałem promieniotwórczym.

W przypadku działań JRC związanych z likwidacją obiektów jądrowych wdrożenie NDWMP skutecznie poprawiło bezpieczeństwo jądrowe i radiacyjne na terenie objętych programem ośrodków JRC z korzyścią dla obywateli UE i środowiska.

Oczekuje się, że dzięki kontynuacji NDWMP:

·zobowiązania prawne i zobowiązania WE zostaną należycie wypełnione;

·zagrożenia jądrowe i radiologiczne na terenie objętych programem ośrodków JRC zostaną jeszcze bardziej ograniczone;

·całkowite zwolnienie danych obiektów z kontroli regulacyjnej zostanie osiągnięte na końcowym etapie realizacji programu;

·uzyskana zostanie znaczna fachowa wiedza technologiczna i wiedza praktyczna, która zostanie udostępniona zainteresowanym stronom z UE zaangażowanym w likwidację obiektów jądrowych i gospodarowanie odpadami.

Wyjaśnienie wyborów strategicznych

Przy opracowywaniu wniosku INSC-D zbadano kilka wariantów strategicznych.

Wariant A – scenariusz bazowy (utrzymanie dwóch odrębnych instrumentów). Został odrzucony jako sprzeczny z celami Komisji w zakresie uproszczenia.

Wariant B – zakończenie programu. Został odrzucony ze względu na wysokie ryzyko zmniejszenia wpływu UE na globalną współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego oraz konflikt z prawnymi i politycznymi zobowiązaniami Euratomu.

Wariant C – pełna integracja z innym instrumentem UE. Został odrzucony ze względu na bariery prawne wynikające z Traktatu Euratom, które uniemożliwiały połączenie działań w zakresie bezpieczeństwa jądrowego na przykład z instrumentem „Globalny wymiar Europy”.

Wariant D – połączenie dwóch instrumentów Euratomu. Wybrano ten wariant jako rozwiązanie preferowane. Spełnia on wszystkie wymogi: dostosowanie do ram prawnych Traktatu Euratom, przestrzeganie procedur działań zewnętrznych UE oraz zapewnienie postępów w realizacji programu Komisji na rzecz uproszczenia. Dzięki konsolidacji międzynarodowej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i zobowiązań JRC w zakresie likwidacji obiektów jądrowych w jeden instrument wariant ten zapewnił wykonalność, spójność i skuteczność regulacyjną, co czyni z niego optymalny wybór dla wniosku dotyczącego INSC-D.

•Uproszczenie

Proponowany INSC-D formalnie łączy dwa wcześniej odrębne rozporządzenia w jeden instrument. Połączenie to jest motywowane i uzasadnione wieloma czynnikami strategicznymi i regulacyjnymi, np. celami Komisji dotyczącymi uproszczenia przepisów i Programem lepszego stanowienia prawa. Zgodnie z zasadami uproszczenia w kolejnych WRF należy wyeliminować nakładające się na siebie procesy i potencjalne obciążenia administracyjne przez łączenie programów, które mogą wymagać podobnego wsparcia technicznego lub logistycznego.

Połączenie to jest możliwe dzięki tej samej podstawie prawnej (Euratom). Wysiłki na rzecz uproszczenia WRF zmierzają do zmniejszenia złożoności w UE w celu zwiększenia przejrzystości i koordynacji oraz stworzenia prostszych ram regulacyjnych i finansowych dla zainteresowanych stron (agencji, państw członkowskich, wykonawców). Połączenie jest również zgodne z podejściem obejmującym całą administrację rządową określonym w Nowym europejskim planie na rzecz innowacji, propagującym współpracę międzyagencyjną zamiast stosowania podejść fragmentarycznych.

Połączenie instrumentu (INSC) i programu (NDWMP), które początkowo były odrębne, ale są oparte na tej samej podstawie prawnej i mają wspólne cele, przyczynia się do uproszczenia propagowanego przez Komisję Europejską.

•Prawa podstawowe

Instrument ten nie ma wpływu na prawa podstawowe.

4.WPŁYW NA BUDŻET

W komunikacie z dnia 16 lipca 2025 r. 27 Komisja Europejska zaproponowała przeznaczenie na instrument INSC-D kwoty 966 000 000 EUR.

5.POZOSTAŁE ASPEKTY

•Plany wdrożenia i monitorowanie, ocena i sprawozdania

Wdrażanie INSC-D będzie monitorowane za pomocą ram wykonania dotyczących budżetu na okres po roku 2027. Ramy te przewidują sporządzenie sprawozdania z wdrażania na etapie wdrażania oraz przeprowadzenie oceny retrospektywnej zgodnie z art. 34 ust. 3 rozporządzenia 2024/2509 28 . Ocenę należy przeprowadzić zgodnie z wytycznymi dotyczącymi lepszego stanowienia prawa 29 w oparciu o wskaźniki istotne z punktu widzenia celów instrumentu.

Z metodycznego punktu widzenia wykorzystanie wspólnych ram wykonania uzasadnia fakt, że stosowanie wskaźników wykonania zagregowanych na poziomie programów może znacznie uprościć różne obowiązki sprawozdawcze w odniesieniu do wszystkich przyszłych programów WRF. Oczekuje się, że podejście to pozwoli na znaczne zmniejszenie obciążeń administracyjnych przez obniżenie liczby wskaźników i przypisanie ich do każdego obszaru interwencji.

·Zakres geograficzny

Komponent zewnętrzny proponowanego INSC-D obejmuje cały świat. Priorytet przyznaje się jednak osobom i podmiotom z państw przystępujących, państw kandydujących, w tym z Ukrainy, potencjalnych państw kandydujących i państw objętych europejską polityką sąsiedztwa.

Zakres geograficzny komponentu wewnętrznego ogranicza się do obiektów JRC zaangażowanych w działania JRC związane z likwidacją obiektów jądrowych, tj. Geel w Belgii, Ispra we Włoszech, Karlsruhe w Niemczech i Petten w Niderlandach.

2025/0265 (CNS)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

ustanawiające Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i Likwidacji Obiektów Jądrowych na lata 2028–2034 oraz uchylające rozporządzenia (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 203,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego 30 ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Celem niniejszego rozporządzenia jest ustanowienie zasad i procedur współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego i działań likwidacyjnych prowadzonych przez Europejską Wspólnotę Energii Atomowej („Wspólnota”) w ramach Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i Likwidacji Obiektów Jądrowych („instrument”).

(1)W celu utrzymania i promowania ciągłej poprawy bezpieczeństwa jądrowego oraz jego uregulowania Rada przyjęła dyrektywę 2009/71/Euratom 31 . Dyrektywa ta, wraz z wdrożonymi we Wspólnocie wysokimi standardami bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej oraz gospodarowania odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, jest przykładem, który należy wykorzystać jako zachętę dla krajów partnerskich do przyjęcia podobnych wysokich standardów.

(2)Wspólnota i jej państwa członkowskie są umawiającymi się stronami Konwencji bezpieczeństwa jądrowego przyjętej w dniu 17 czerwca 1994 r. 32 i Wspólnej konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi przyjętej w dniu 5 września 1997 r. 33

(3)Państwa członkowskie są stronami Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT) 34 , zawarły umowę o zabezpieczeniach wszechstronnych i podpisały protokół dodatkowy do tej umowy z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej 35 .

(4)Ponieważ Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej („Traktat Euratom”) obejmuje zarówno politykę wewnętrzną, jak i zewnętrzną oraz przewiduje synergię między tymi dwiema politykami, niniejszy instrument ma dwa komponenty dotyczące odpowiednio działań zewnętrznych i wewnętrznych.

(5)Komponent zewnętrzny instrumentu powinien wspierać działania w ramach międzynarodowej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego w oparciu o działania wcześniej wspierane na podstawie rozporządzenia Rady (Euratom) 2021/948 36 . Komponent zewnętrzny jest spójny z działaniami zewnętrznymi wspieranymi na podstawie rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] 37 i uzupełnia te działania. 

(6)Komponent wewnętrzny instrumentu powinien wspierać działania Komisji w obszarze likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami promieniotwórczymi (program JRC w zakresie likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami), uwzględniając zobowiązania Komisji w dziedzinie energii jądrowej wynikające z wcześniejszych badań jądrowych prowadzonych na terenie ośrodków Wspólnego Centrum Badawczego (JRC), a mianowicie JRC-Geel w Belgii, JRC-Karlsruhe w Niemczech, JRC-Ispra we Włoszech i JRC-Petten w Niderlandach, w oparciu o działania wcześniej wspierane na mocy rozporządzenia Rady (Euratom) 2021/100 38 .

(7)Oceny programów wykazały, że złożona struktura finansowania unijnego jest czynnikiem ograniczającym wpływ budżetu Unii ze względu na obciążenia administracyjne. W związku z tym działania prowadzone w dziedzinie współpracy międzynarodowej w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i likwidacji obiektów badawczych JRC na podstawie rozporządzeń (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948 należy przegrupować tak, aby regulował je jeden akt prawny. 

(8)Ogólnym celem instrumentu jest przyczynienie się do wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, likwidacji obiektów jądrowych oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych.

(9)Niniejsze rozporządzenie ma również na celu zapewnienie większej elastyczności w podejściu do programowania, w tym w odniesieniu do form pomocy i kwalifikujących się podmiotów, aby reagować na nieprzewidziane potrzeby zidentyfikowane w ramach ocen i konsultacji na podstawie rozporządzenia (Euratom) 2021/948.

(10)Współpraca oferowana przez Wspólnotę na podstawie niniejszego rozporządzenia nie ma na celu promowania energii jądrowej w krajach partnerskich 39 ..

(11)Niniejsze rozporządzenie określa orientacyjną pulę środków finansowych na cały instrument. Do celów niniejszego rozporządzenia ceny bieżące oblicza się przez zastosowanie stałego deflatora w wysokości 2 %.

(12)W szybko zmieniającym się otoczeniu gospodarczym, społecznym i geopolitycznym niedawne doświadczenia pokazały, że potrzebne są bardziej elastyczne wieloletnie ramy finansowe i unijne programy wydatków. W tym celu i zgodnie z celami niniejszego rozporządzenia, przy jednoczesnym zapewnieniu wystarczającej przewidywalności wykonania budżetu, finansowanie to powinno należycie uwzględniać zmieniające się potrzeby polityczne i priorytety Unii określone w odpowiednich dokumentach opublikowanych przez Komisję, w konkluzjach Rady i rezolucjach Parlamentu Europejskiego.

(13)Do niniejszego instrumentu stosuje się rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 40 (UE, Euratom) 2024/2509. W rozporządzeniu tym określono zasady ustanawiania i wdrażania budżetu ogólnego Unii, w tym zasady odnoszące się do dotacji, nagród, darowizn o charakterze niefinansowym, zamówień oraz zarządzania pośredniego w formie instrumentów finansowych i gwarancji budżetowych.

(14)Kwotę środków przydzielonych na instrument, a także okres programowania i podział środków między poszczególne działania należy poddać przeglądowi na podstawie wyników oceny przeprowadzonej zgodnie z art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 202X/XXXX 41 [rozporządzenie w sprawie wykonania].

(15)Zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/2509, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 42 , rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2988/95 43 , rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2185/96 44 oraz rozporządzeniem Rady (UE) 2017/1939 45 interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków w zakresie zapobiegania nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i prowadzenia w ich sprawie postępowań, odzyskiwania środków utraconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania kar administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 i rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy doszło do nadużycia finansowego, korupcji lub jakiegokolwiek innego nielegalnego działania, naruszającego interesy finansowe Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe oraz inne nielegalne działania, naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 46 . Zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/2509 każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, są zobowiązane w pełni współpracować w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznać Komisji, OLAF-owi, EPPO i Trybunałowi Obrachunkowemu niezbędne prawa i dostęp, a także zapewnić, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonywaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa.

(16)Instrument ma być realizowany zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 202X/XXXX [rozporządzenie w sprawie wykonania], które ustanawia przepisy dotyczące monitorowania wydatków i ram wykonania budżetu, w tym przepisy zapewniające jednolite stosowanie zasady „nie czyń poważnych szkód” i zasady równości płci, o których mowa odpowiednio w art. 33 ust. 2 lit. d) i f) rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509, przepisy dotyczące monitorowania i sprawozdawczości w zakresie wykonania programów i działań Unii, przepisy dotyczące utworzenia unijnego portalu finansowego oraz przepisy dotyczące oceny programów, a także inne przepisy horyzontalne mające zastosowanie do wszystkich programów unijnych, takie jak przepisy dotyczące informacji, komunikacji i widoczności.

(17)Formy finansowania unijnego i metody jego realizacji określone w niniejszym rozporządzeniu powinny być wybierane w zależności od ich potencjału w zakresie osiągnięcia celów szczegółowych działań i możliwości uzyskania rezultatów, z uwzględnieniem w szczególności kosztów kontroli, obciążeń administracyjnych oraz spodziewanego ryzyka niezgodności z przepisami. Powinno to obejmować uwzględnianie korzystania z płatności ryczałtowych, stawek zryczałtowanych i kosztów jednostkowych, a także finansowanie niepowiązane z kosztami, o którym mowa w art. 125 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509.

(18)Koordynację działań realizowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia należy osiągnąć poprzez bieżące prace i dialog z państwami członkowskimi, krajami partnerskimi i ich odpowiednimi organami, w szczególności z właściwymi organami regulacyjnymi ds. bezpieczeństwa jądrowego, zabezpieczeń jądrowych i likwidacji obiektów jądrowych, aby uniknąć powielania działań.

(19)Aby zapewnić spójne wdrażanie działań zewnętrznych, zasady i procedury określone w rozporządzeniu (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] powinny mieć zastosowanie, w odpowiednich przypadkach, do wdrażania komponentu zewnętrznego instrumentu, a przepisy wykonawcze wynikające z niniejszego rozporządzenia powinny odnosić się do przepisów przewidzianych we wspomnianym rozporządzeniu.

(20)W przypadku komponentu zewnętrznego instrumentu roczne lub wieloletnie plany działania i środki, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, powinny stanowić programy prac w rozumieniu rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509. Roczne lub wieloletnie plany działania powinny składać się z zestawu środków zebranych w jednym dokumencie.

(21)Komisja powinna przyjąć wieloletnie programy indykatywne spójne z wieloletnimi programami indykatywnymi, o których mowa w rozdziale 1 rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy], i uzupełniające w stosunku do nich.

(22)Ogólne ramy polityki wdrażania zewnętrznego komponentu instrumentu powinny być tworzone przez polityki określone w układach o stowarzyszeniu, umowach o partnerstwie i współpracy, umowach wielostronnych, umowach o współpracy w dziedzinie jądrowej, protokołach ustaleń i innych porozumieniach ustanawiających stosunki między Wspólnotą a jej krajami partnerskimi, a także konkluzjach Rady Europejskiej i konkluzjach Rady, oświadczeniach przyjętych podczas szczytów, konkluzjach ze spotkań na wysokim szczeblu z krajami partnerskimi, komunikatach Komisji oraz wspólnych komunikatach Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

(23)Z komponentu zewnętrznego instrumentu można finansować działania w dowolnym kraju partnerskim zgodnie z kryteriami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. Priorytet należy przyznać osobom i podmiotom z państw przystępujących, państw kandydujących, w tym z Ukrainy, potencjalnych państw kandydujących i państw objętych europejską polityką sąsiedztwa.

(24)Współpraca międzynarodowa będzie oparta na podstawowych zasadach bezpieczeństwa określonych w normach bezpieczeństwa MAEA.

(25)Biorąc pod uwagę ciągłą potrzebę poprawy bezpieczeństwa pokojowego wykorzystania energii jądrowej w krajach partnerskich, instrument powinien zmierzać do osiągnięcia celów, którymi są propagowanie najwyższego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w krajach partnerskich. Obejmuje to remediację terenów skażonych radiologicznie w wyniku prowadzonej na nich wcześniej działalności oraz zwiększenie zdolności regulacyjnych.

(26)Biorąc pod uwagę, że pokojowe wykorzystanie energii jądrowej ciągle się rozwija, instrument powinien być w stanie zapewnić działania w nowych dziedzinach związanych z bezpieczeństwem jądrowym oraz gotowością na wypadek sytuacji wyjątkowych i reagowaniem na nie, na przykład przyczyniając się do bezpieczeństwa małych i modułowych reaktorów oraz ochrony radiologicznej w nowych zastosowaniach radiologicznych w medycynie.

(27)Rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie powoduje szkody w ukraińskiej infrastrukturze, z uwzględnieniem obiektów jądrowych tego kraju, o czym świadczy atak z użyciem dronów w Czarnobylu 14 lutego 2025 r. na nową bezpieczną powłokę ochronną w Czarnobylu. Jeżeli chodzi o wsparcie Unii na potrzeby Ukrainy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, środki uruchomione z Rezerwy na rzecz Ukrainy, o której mowa w art. 6 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 202X/XXXX [rozporządzenie w sprawie WRF], mogą zostać udostępnione w ramach komponentu zewnętrznego instrumentu w formie bezzwrotnego wsparcia, instrumentów finansowych i tworzenia rezerw na gwarancję budżetową. Wsparcie udzielane Ukrainie w ramach komponentu zewnętrznego instrumentu przewidzianego niniejszym rozporządzeniem w formie pożyczek na podstawie decyzji Rady 77/270/Euratom powinno być udzielane w ramach kwoty określonej w decyzji Rady 77/270/Euratom i pułapu, o którym mowa w art. 6 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia w sprawie instrumentu „Globalny wymiar Europy”. Jeżeli pożyczki te mają zostać udzielone Ukrainie jako państwu suwerennemu, powinny być objęte gwarancją udzieloną zgodnie z art. 2 ust. 3 akapit drugi rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 202X/XXXX [rozporządzenie w sprawie WRF]. W związku z tym należy przewidzieć odstępstwo od art. 214 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509 i nie ustalać wskaźnika zasilenia rezerw dla tych pożyczek dla Ukrainy, jak przewidziano w art. 24 ust. 3 akapit ostatni rozporządzenia w sprawie instrumentu „Globalny wymiar Europy”.

(28)W celu zapewnienia spójności gwarancje budżetowe i instrumenty finansowe, w tym w połączeniu z bezzwrotnym wsparciem w działaniach łączonych, w ramach zewnętrznego komponentu instrumentu, powinny być wdrażane zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] za pośrednictwem umów zawartych w odniesieniu do tego rodzaju wsparcia w ramach mechanizmów realizacji instrumentu „Globalny wymiar Europy”.

(29)Jeżeli chodzi o komponent zewnętrzny, w przypadku gdy wsparcie unijne w ramach instrumentu ma być udzielane w formie gwarancji budżetowej lub instrumentu finansowego, również gdy jest połączone z bezzwrotnym wsparciem w ramach działania łączonego, konieczne jest, aby takie wsparcie było przyznawane wyłącznie za pośrednictwem mechanizmów realizacji instrumentu „Globalny wymiar Europy”, zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi mechanizmów realizacji tego instrumentu.

(30)Ścisłą współpracę z organizacjami międzynarodowymi realizującymi cele podobne do celów instrumentu, o których mowa w tytule II rozdział 10 Traktatu Euratom, w szczególności z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA), uznaje się za niezbędną do pomyślnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego.

(31)Najefektywniejsze wykorzystanie dostępnych środków można osiągnąć poprzez zapewnienie spójności i komplementarności unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego, a także poprzez stworzenie synergii z innymi politykami i programami Unii. Aby zmaksymalizować wpływ połączonych interwencji na osiągnięcie wspólnego celu, w niniejszym rozporządzeniu należy umożliwić połączenie puli środków finansowych z innymi programami Wspólnoty i Unii, pod warunkiem że wkłady nie pokrywają tych samych kosztów.

(32)Poprzedni program finansowy na podstawie rozporządzenia (Euratom) 2021/100 wykazał dodatkową wspólnotową wartość dodaną wynikającą z gromadzenia i rozpowszechniania wiedzy. Na podstawie art. 8 Traktatu Euratom i zgodnie z art. 7 dyrektywy Rady 2011/70/Euratom 47 JRC jest odpowiedzialne za zarządzanie swoimi historycznymi zobowiązaniami wynikającymi z działań w dziedzinie jądrowej oraz za likwidację swoich obiektów jądrowych, które zostały zamknięte zgodnie z odpowiednim ustawodawstwem krajowym. Zgodnie z powyższym w 1999 r. rozpoczęto realizację programu likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami w JRC w drodze publikacji komunikatu do Parlamentu Europejskiego i Rady 48 ; od tej pory Komisja przekazywała regularnie aktualne informacje dotyczące postępów w realizacji programu 49 .

(33)Komisja uznała, że najlepszym wariantem dla spełnienia wymogów wynikających z art. 5 ust. 1 lit. f) i art. 7 dyrektywy Rady 2011/70/Euratom jest realizacja strategii łączącej działania z zakresu likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami promieniotwórczymi oraz rozpoczęcie rozmów między JRC a przyjmującymi państwami członkowskimi na temat ewentualnego przeniesienia zobowiązań związanych z likwidacją obiektów jądrowych i gospodarowaniem wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi w przypadku wzajemnych porozumień między Komisją a przyjmującymi państwami członkowskimi. JRC powinno zapewnić i utrzymywać odpowiednie zasoby do celów wypełniania swoich obowiązków związanych z likwidacją obiektów jądrowych i bezpieczeństwem gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi.

(34)W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 50 .

(35)Komisja powinna niezwłocznie przyjąć mające zastosowanie akty wykonawcze w celu przyjęcia lub zmiany rocznych lub wieloletnich planów działania i środków w ramach komponentu zewnętrznego instrumentu, jeżeli jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą w należycie uzasadnionych przypadkach wymagających szybkiej reakcji Wspólnoty.

(36)Zgodnie z art. 9 decyzji Rady 2010/427/UE wysoki przedstawiciel, jako wiceprzewodniczący Komisji, zapewnia ogólną koordynację polityczną działań zewnętrznych Unii, w tym ich jednolitość, spójność i skuteczność, w szczególności przez wdrożenie niniejszego instrumentu.

(37)Odesłania do instrumentów pomocy zewnętrznej w decyzji Rady 2010/427/UE 51 powinny być rozumiane jako odesłania do niniejszego rozporządzenia i do rozporządzeń, do których odsyła niniejsze rozporządzenie. Komisja powinna zapewnić, aby niniejsze rozporządzenie było wdrażane zgodnie z rolą, jaką pełni Europejska Służba Działań Zewnętrznych, jak określono w przywołanej decyzji.

(38)Aby zapewnić ciągłość udzielania wsparcia odpowiednim obszarom polityki oraz umożliwić rozpoczęcie wdrażania od początku obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2028–2034, niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2028 r.

(39)W ramach unijnych środków ograniczających przyjętych na podstawie art. 29 TUE i art. 215 ust. 2 TFUE żadne środki finansowe ani zasoby gospodarcze nie mogą być udostępniane, bezpośrednio ani pośrednio, wyznaczonym osobom fizycznym lub prawnym, podmiotom lub organom ani na ich rzecz. W związku z tym takie osoby fizyczne lub prawne, podmioty lub organy, a także osoby prawne, podmioty lub organy będące ich własnością lub przez nie kontrolowane, nie powinny otrzymywać wsparcia.

(40)Należy zatem uchylić rozporządzenia (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustanawia Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i Likwidacji Obiektów Jądrowych („instrument”) oraz określa cele instrumentu, jego orientacyjny budżet na okres od dnia 1 stycznia 2028 r. do dnia 31 grudnia 2034 r., formy finansowania unijnego oraz zasady przyznawania takiego finansowania w ramach instrumentu. Uwzględniono w nim również specyfikę każdego z dwóch komponentów instrumentu: komponentu zewnętrznego i komponentu wewnętrznego.

Artykuł 2

Cele instrumentu

1.Ogólnym celem komponentu zewnętrznego instrumentu jest przyczynienie się do wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, likwidacji obiektów jądrowych oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w krajach partnerskich, w uzupełnieniu rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] i w oparciu o działania we Wspólnocie, w tym odpowiednie ramy regulacyjne Euratomu.

2.Ogólnym celem komponentu wewnętrznego instrumentu jest wspieranie likwidacji obiektów jądrowych Komisji we Wspólnym Centrum Badawczym (JRC), zgodnie z potrzebami określonymi w odpowiednich planach likwidacji, oraz bezpieczne gospodarowanie wypalonym paliwem jądrowym, materiałami jądrowymi i odpadami promieniotwórczymi związanymi z tymi obiektami. Ponadto instrument wspiera gromadzenie wiedzy wynikającej z procesu likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania powstałymi w ten sposób odpadami promieniotwórczymi, która będzie udostępniana zainteresowanym stronom Wspólnoty.

3.Komponent zewnętrzny instrumentu ma następujące cele szczegółowe:

a)propagowanie kultury efektywnego bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem oraz wdrażania najwyższych norm bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem, w tym w zakresie bezpieczeństwa dostaw, gotowości i reagowania na sytuacje wyjątkowe oraz rozwijania zdolności i przejrzystości procesów decyzyjnych władz w krajach partnerskich;

b)wspieranie odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji i remediacji byłych terenów obiektów jądrowych i samych obiektów jądrowych w krajach partnerskich;

c)wzmacnianie sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w krajach partnerskich.

4.Komponent wewnętrzny instrumentu ma następujące cele szczegółowe:

a)wsparcie planu likwidacji i prowadzenie działań zgodnie z prawem krajowym przyjmującego państwa członkowskiego w zakresie demontażu i dekontaminacji obiektów jądrowych Komisji zlokalizowanych na terenie ośrodków JRC, bezpieczne gospodarowanie powiązanymi z nimi odpadami promieniotwórczymi i, w stosownych przypadkach, przygotowanie opcjonalnego przeniesienia stosownych zobowiązań wynikających z działań w dziedzinie jądrowej z JRC na przyjmujące państwo członkowskie;

b)dalsze rozwijanie przez JRC więzi i wymiany między zainteresowanymi stronami w Unii w zakresie likwidacji obiektów jądrowych z myślą o zapewnieniu rozpowszechniania wiedzy i wymiany doświadczeń we wszystkich istotnych obszarach, takich jak regulacja i szkolenia, oraz w celu tworzenia potencjalnych synergii na poziomie Unii.

Przeniesienie, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a), będzie dobrowolne dla każdego z przyjmujących państw członkowskich oraz będzie stanowić przedmiot porozumienia dwustronnego zawartego między Komisją a przyjmującym państwem członkowskim. Porozumienie dwustronne musi zawierać postanowienie, zgodnie z którym wszystkie koszty likwidacji obiektów jądrowych Komisji zlokalizowanych na terenie obiektów JRC i przechowywania związanych z nimi odpadów promieniotwórczych pokrywa Wspólnota; porozumienie to musi być w pełni zgodne z dyrektywą 2011/70/Euratom. Negocjacje między Komisją a przyjmującym państwem członkowskim muszą się zakończyć w ciągu dwóch lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 3

Budżet

1.Orientacyjna pula środków finansowych na realizację instrumentu na okres od dnia 1 stycznia 2028 r. do dnia 31 grudnia 2034 r. wynosi 966 000 000 EUR w cenach bieżących.

2.Ponadto zasoby finansowe dla Ukrainy uruchomione na podstawie art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] z Rezerwy na rzecz Ukrainy zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE, Euratom) 202X/XXXX [rozporządzenie w sprawie WRF] mogą zostać wykorzystane, w stosownych przypadkach, do zapewnienia wsparcia Unii dla Ukrainy na podstawie niniejszego rozporządzenia. 

3.Środki finansowe można wprowadzać do budżetu Unii poza 2034 r., aby pokryć niezbędne wydatki oraz aby umożliwić zarządzanie działaniami, które nie zakończyły się z końcem instrumentu.

4.Pulę środków finansowych, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, zasoby finansowe, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, oraz kwoty dodatkowych zasobów, o których mowa w art. 3, można wykorzystać także na pomoc techniczną i administracyjną na wdrażanie instrumentu, np. na działania przygotowawcze, monitorowanie, kontrolę, audyt i ewaluację, na instytucjonalne systemy i platformy informatyczne, na działania informacyjne i komunikacyjne oraz działania na rzecz widoczności, w tym komunikację instytucjonalną o priorytetach politycznych Unii, oraz na wszelką inną pomoc techniczną i administracyjną lub wydatki związane z personelem, poniesione przez Komisję na zarządzanie instrumentem.

5.W odniesieniu do komponentu zewnętrznego instrumentu do wykonania niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie zasady i procedury dotyczące przeniesień, rocznych rat, spłat, dochodów i środków odzyskanych z instrumentów finansowych finansowanych w ramach niniejszego instrumentu lub odpowiadających mu poprzednich instrumentów oraz nadwyżek z gwarancji budżetowych i pożyczek zasilonych w ramach niniejszego instrumentu lub poprzednich instrumentów, określone w art. 22 rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy].

Artykuł 4

Dodatkowe zasoby

Państwa członkowskie, instytucje, organy i agencje Unii, kraje partnerskie, organizacje międzynarodowe, międzynarodowe instytucje finansowe lub inne osoby trzecie mogą wnieść dodatkowe wkłady finansowe lub niefinansowe na rzecz instrumentu. Dodatkowe wkłady finansowe uważa się za zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel w rozumieniu art. 21 ust. 2 lit. a), d) lub e) lub art. 21 ust. 5 rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509.

Artykuł 5

Finansowanie alternatywne, łączone i kumulacyjne

1.Instrument jest wdrażany w synergii z innymi programami Wspólnoty i Unii. Działanie, które otrzymało wkład z innego programu Wspólnoty i Unii, może również otrzymać wkład. Do odpowiedniego wkładu stosuje się zasady danego programu unijnego albo do wszystkich wkładów można zastosować jednolity zbiór zasad oraz można zawrzeć jedno zobowiązanie prawne Jeżeli wkład Unii opiera się na kosztach kwalifikowalnych, skumulowane wsparcie z budżetu Unii nie przekracza łącznych kosztów kwalifikowalnych działania i może być obliczane proporcjonalnie zgodnie z warunkami wsparcia.

2.Procedury wyboru w ramach instrumentu mogą być przeprowadzane wspólnie w ramach zarządzania bezpośredniego lub pośredniego z państwami członkowskimi, instytucjami, organami i agencjami Unii, krajami partnerskimi, organizacjami międzynarodowymi, międzynarodowymi instytucjami finansowymi lub innymi osobami trzecimi („partnerzy procedury wspólnego wyboru”), pod warunkiem zapewnienia ochrony interesów finansowych Unii. Takie procedury podlegają jednolitemu zbiorowi zasad i prowadzą do zawarcia jednego zobowiązania prawnego. W tym celu partnerzy procedury wspólnego wyboru mogą udostępnić zasoby na rzecz instrumentu zgodnie z art. [4] niniejszego rozporządzenia lub można im powierzyć wykonanie procedury wyboru, w stosownych przypadkach zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509. W ramach procedur wspólnego wyboru przedstawiciele partnerów mogą również być członkami komisji oceniającej, o której mowa w art. 153 ust. 3 rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509.

Artykuł 6

Wdrażanie i formy finansowania unijnego

1.Instrument jest realizowany zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/2509 w ramach zarządzania bezpośredniego lub zarządzania pośredniego z podmiotami, o których mowa w art. 62 ust. 1 lit. c) tego rozporządzenia.

2.Finansowanie unijne może być udzielane w dowolnej formie zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/2509, w szczególności w formie dotacji, nagród, zamówień, darowizn o charakterze niefinansowym, gwarancji budżetowych, instrumentów finansowych i działań łączonych.

ROZDZIAŁ II

WDRAŻANIE RÓŻNYCH KOMPONENTÓW INSTRUMENTU

Sekcja 1: Przepisy szczegółowe dotyczące wdrażania komponentu zewnętrznego instrumentu

Artykuł 7

Ramy polityki

Ogólne ramy polityki wdrażania instrumentu obejmują politykę określoną w układach o stowarzyszeniu, umowach o partnerstwie i współpracy, w tym w umowach o współpracy w dziedzinie jądrowej, umowach wielostronnych, prawnie niewiążących instrumentach, takich jak protokoły uzgodnień, oświadczenia i inne porozumienia ustanawiające stosunki między Unią lub Wspólnotą a jej krajami partnerskimi, a także konkluzje Rady Europejskiej i konkluzje Rady, oświadczenia przyjęte podczas szczytów, wnioski ze spotkań na wysokim szczeblu z krajami partnerskimi, strategie i komunikaty Komisji i wspólne komunikaty Komisji oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

Artykuł 8

Wdrażanie i kwalifikowalność zgodnie z instrumentem „Globalny wymiar Europy”

1.O ile w niniejszym rozporządzeniu nie określono inaczej, unijne finansowanie komponentu zewnętrznego instrumentu wdraża się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/2509 oraz, w stosownych przypadkach, tytułem II rozdział II i rozdział III rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy], z wyjątkiem art. 19, art. 20 ust. 2 i 3 oraz art. 26 tego rozporządzenia. Zasady kwalifikowalności określone w art. 20 ust. 1 i 4–12 rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] mają zastosowanie do wszystkich działań finansowanych w ramach komponentu zewnętrznego.

2.Jeżeli wsparcie Unii jest udzielane w formie gwarancji budżetowej lub instrumentu finansowego, w tym w przypadku połączenia z bezzwrotnym wsparciem w ramach działania łączonego, wsparcie to jest udzielane wyłącznie za pośrednictwem mechanizmu realizacji instrumentu „Globalny wymiar Europy” i wykonywane zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami mechanizmu realizacji instrumentu „Globalny wymiar Europy” w drodze umów zawartych na ten rodzaj wsparcia w ramach mechanizmu realizacji instrumentu „Globalny wymiar Europy”.

3.Wsparcia Unii w formie gwarancji budżetowej udziela się w ramach maksymalnej kwoty gwarancji budżetowej określonej w rozporządzeniu w sprawie instrumentu „Globalny wymiar Europy”.

4.Jeżeli instrument korzysta z mechanizmu realizacji instrumentu „Globalny wymiar Europy”, zapewnia on tworzenie rezerw na gwarancję budżetową i finansowanie do instrumentów finansowych, w tym w przypadku połączenia z bezzwrotnym wsparciem w ramach działania łączonego.

Artykuł 9

Pożyczki Euratomu

1.Wsparcia Unii dla Ukrainy w formie pożyczek na podstawie decyzji Rady 77/270/Euratom udziela się w granicach maksymalnej kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy]. Przepisy art. 24 ust. 3 akapit ostatni rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy] mają zastosowanie do pożyczek udzielanych Ukrainie na podstawie decyzji Rady 77/270/Euratom.

2.Wskaźnikiem zasilenia rezerw na wsparcie Unii w formie pożyczek dla Armenii na podstawie decyzji Rady 77/270/Euratom jest wskaźnik zasilenia rezerw określony w art. 24 rozporządzenia (UE) 202X/XXXX [Globalny wymiar Europy].

Artykuł 10

Wieloletnie programy indykatywne

1.Wdrażanie komponentu zewnętrznego instrumentu odbywa się poprzez wieloletnie programy indykatywne przyjmowane w drodze aktów wykonawczych zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 17 ust. 3. Wieloletnie programy indykatywne:

a)zapewniają spójne ramy współpracy między Wspólnotą a krajami partnerskimi lub zainteresowanymi regionami w sposób zgodny z ogólnym celem i zakresem oraz założeniami, zasadami i polityką Wspólnoty i w oparciu o ramy polityki, o których mowa w art. 7 niniejszego rozporządzenia;

b)stanowią ogólną podstawę współpracy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem oraz określają cele współpracy Wspólnoty, mając na względzie potrzeby zainteresowanych państw, priorytety Wspólnoty, sytuację międzynarodową oraz działania zainteresowanych krajów partnerskich;

c)wskazują wartość dodaną współpracy, o której mowa w lit. b), oraz sposoby unikania nakładania się innych programów i inicjatyw, w szczególności programów i inicjatyw organizacji międzynarodowych realizujących podobne cele oraz programów i inicjatyw innych głównych darczyńców;

d)określają priorytety geograficzne i polityczne wybrane do finansowania unijnego, cele szczegółowe oraz, w stosownych przypadkach, orientacyjne alokacje finansowe i metody realizacji;

e)są oparte na dialogu z krajami lub regionami partnerskimi, w którym uczestniczą odpowiednie zainteresowane strony, w szczególności organy rządowe i regulacyjne oraz wyznaczone przez nie organizacje, a także, w stosownych przypadkach, na konsultacjach z Europejską Grupą Wysokiego Szczebla ds. Bezpieczeństwa Jądrowego i Gospodarowania Odpadami (ENSREG) ustanowioną decyzją Komisji 2007/530/Euratom 52 .

2.Wieloletnie programy indykatywne mogą być poddawane przeglądowi ad hoc, jeżeli jest to konieczne do ich skutecznego wdrożenia, w szczególności w przypadku znaczących zmian ram polityki, o których mowa w art. 6, lub w następstwie sytuacji kryzysowej lub pokryzysowej. Procedura sprawdzająca, o której mowa w art. 17 ust. 3, ma również zastosowanie do przeglądów, które skutkują istotną zmianą treści wieloletniego programu indykatywnego.

Artykuł 11

Przyjmowanie planów działania i środków

1.Roczne lub wieloletnie plany działania i środki w ramach komponentu zewnętrznego instrumentu stanowią programy prac w rozumieniu rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509.

2.Komisja przyjmuje plany działania i środki, o których mowa w ust. 1, w drodze aktów wykonawczych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 17 ust. 3.

3.Procedura sprawdzająca, o której mowa w ust. 2, nie jest wymagana w przypadku:

a)środków specjalnych i środków wsparcia, w przypadku których finansowanie unijne nie przekracza 10 mln EUR;

b)zmian technicznych, pod warunkiem że nie wpłyną one znacząco na cele danego planu działania lub środka, takich jak:

(i)zmiana metody wykonywania;

(ii)realokacja środków finansowych między działaniami zawartymi w planie działania;

(iii)zwiększenie budżetu planów działania i środków o nie więcej niż 20 % tego budżetu.

W terminie jednego miesiąca od ich przyjęcia o środkach specjalnych i środkach wsparcia oraz o zmianach technicznych przyjętych na podstawie niniejszego ustępu informowane są państwa członkowskie za pośrednictwem komitetu, o którym mowa w art. 17 ust. 1. Jest o nich również informowany Parlament Europejski.

4.W przypadku należycie uzasadnionej szczególnie pilnej potrzeby związanej z koniecznością szybkiej reakcji Wspólnoty Komisja przyjmuje lub zmienia plany działania lub środki, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, w drodze aktów wykonawczych mających natychmiastowe zastosowanie, zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 17 ust. 4.

Artykuł 12

Kryteria współpracy międzynarodowej

1.Z komponentu zewnętrznego instrumentu można finansować działania w krajach partnerskich zgodnie z kryteriami określonymi w niniejszym artykule.

2.Podstawą współpracy jest wspólne porozumienie lub umowa wzajemna między krajem partnerskim a Wspólnotą.

3.Kraje partnerskie pragnące współpracować ze Wspólnotą w dziedzinie zabezpieczeń materiałów jądrowych muszą być stronami Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej i muszą mieć zawartą umowę o zabezpieczeniach wszechstronnych z MAEA lub obowiązujący je protokół dodatkowy z MAEA.

4.Kraje partnerskie pragnące współpracować ze Wspólnotą w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego muszą być aktywnymi stronami Konwencji bezpieczeństwa jądrowego i Wspólnej konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi lub innych odpowiednich konwencji lub podjęły kroki dowodzące zdecydowanego dążenia do przystąpienia do takich konwencji.

5.Kraje partnerskie pragnące współpracować ze Wspólnotą w dziedzinie gotowości na wypadek sytuacji wyjątkowych i reagowania na nie, ochrony przed promieniowaniem lub gospodarowania odpadami promieniotwórczymi i niespełniające kryteriów określonych w ust. 3 lub 4 nie powinny posiadać na swoim terytorium żadnych obiektów jądrowych.

6.Współpraca z krajami partnerskimi niespełniającymi kryteriów określonych w art. 12 ust. 3–5 ma charakter wyjątkowy, na bezpośredni wniosek zainteresowanych krajów partnerskich, i ogranicza się do wsparcia, o które wnioskują w przypadku awarii jądrowej lub zagrożenia radiologicznego, o których mowa w Konwencji o wczesnym powiadamianiu o awarii jądrowej i Konwencji o pomocy w przypadku awarii jądrowej lub zagrożenia radiologicznego.

7.Współpraca z kandydatami lub potencjalnymi kandydatami, którzy nie są w stanie spełnić kryteriów określonych w art. 12 ust. 3–6 ze względu na status kraju, stanowi wyjątek.

8.Aby możliwe było zapewnienie i monitorowanie zgodności z celami dotyczącymi współpracy w ramach instrumentu, dany kraj partnerski aprobuje przeprowadzanie oceny podjętych działań. Ocena ta umożliwia monitorowanie i sprawdzenie przestrzegania celów; jest także warunkiem dalszego wypłacania środków przez Wspólnotę.

Artykuł 13

EUROPEJSKA SŁUŻBA DZIAŁAŃ ZEWNĘTRZNYCH (ESDZ)

Komponent zewnętrzny instrumentu jest wdrażany z uwzględnieniem roli ESDZ przewidzianej w decyzji Rady 2010/427/UE, w szczególności w jej art. 3 i 9.

Sekcja 2: Przepisy szczegółowe dotyczące wdrażania komponentu wewnętrznego instrumentu

Artykuł 14

Programy prac

1.Wdrażanie komponentu wewnętrznego instrumentu odbywa się na podstawie programów prac, o których mowa w art. 110 rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509.

Program prac dotyczący komponentu wewnętrznego instrumentu:

a)ma na celu przedstawienie przeglądu działań planowanych w okresie objętym wieloletnim programem prac;

b)stanowi ogólną podstawę realizacji działań objętych niniejszym rozporządzeniem i opiera się na najwyższych normach bezpieczeństwa jądrowego i najlepszych praktykach w zakresie wypełniania zobowiązań Wspólnoty wynikające z działań w dziedzinie jądrowej.

Artykuł 15

Wdrażanie i formy finansowania unijnego oraz kryteria kwalifikowalności dotyczące wdrażania komponentu wewnętrznego instrumentu

O ile w niniejszym rozporządzeniu nie określono inaczej, unijne finansowanie komponentu wewnętrznego instrumentu wdraża się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/2509.

Do finansowania unijnego w ramach komponentu wewnętrznego instrumentu kwalifikują się wyłącznie następujące działania:

a)bezpieczna konserwacja i eksploatacja zamkniętych obiektów jądrowych;

b)demontaż przestarzałych lub niewykorzystywanych obiektów jądrowych lub obu tych elementów;

c)bezpieczne postępowanie z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, w tym zbieranie, oznaczanie właściwości, przetwarzanie, transport i przechowywanie;

d)ograniczanie zasobu materiałów jądrowych w obiektach JRC;

e)tworzenie i budowa obiektów gospodarowania odpadami promieniotwórczymi;

f)opracowywanie i aktualizacja planów likwidacji, badań technicznych i dokumentacji licencyjnej;

g)wsparcie zewnętrzne w zakresie opracowywania i oceny projektów oraz zarządzania nimi;

h)wsparcie operacyjne, w tym ochrona radiologiczna, utrzymanie sprzętu i obiektów;

i)negocjacje z przyjmującymi państwami członkowskimi w celu przeniesienia zobowiązań Komisji wynikających z działań w dziedzinie jądrowej;

j)komunikacja i współpraca z zewnętrznymi zainteresowanymi stronami;

k)gromadzenie, tworzenie, ocena i rozpowszechnianie wiedzy o likwidacji obiektów jądrowych, w tym działania szkoleniowe;

l)wszelkie inne działania wspierające likwidację obiektów jądrowych Komisji w obiektach JRC oraz wiedzę na temat likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami, o których mowa w art. 2.

Artykuł 16

Zapewnienie udostępniania wiedzy

1.Wiedza uzyskana w trakcie realizacji programu JRC w zakresie likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami jest rozpowszechniana na poziomie Wspólnoty.

2.Działania służące realizacji celu, o którym mowa w ust. 1, są finansowane w ramach instrumentu. JRC koordynuje strukturyzację wiedzy i jej rozpowszechnianie wśród państw członkowskich.

3.Proces rozpowszechniania wiedzy jest włączony do programów prac, o których mowa w art. 16, i w nich zdefiniowany.

ROZDZIAŁ III

UPRAWNIENIA WYKONAWCZE, PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

Artykuł 17

Procedura komitetowa

1.Komisję wspomaga komitet ds. komponentu zewnętrznego instrumentu. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.Komitet zbiera się w różnych składach w zależności od tematu lub przedmiotu obrad.

3.W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

4.W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 8 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 w związku z jego art. 5.

5.W przypadku gdy opinia komitetu ma zostać uzyskana w drodze procedury pisemnej, procedura ta kończy się bez osiągnięcia rezultatu, gdy – przed upływem terminu na wydanie opinii – zdecyduje o tym przewodniczący komitetu lub wniesie o to zwykła większość członków komitetu.

6.Zgodnie z umowami międzynarodowymi zawartymi przez Unię przedstawiciele krajów partnerskich lub organizacji międzynarodowych mogą zostać zaproszeni jako obserwatorzy do udziału w posiedzeniach komitetu na warunkach określonych w jego regulaminie, z uwzględnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego Unii lub jej państw członkowskich. Przedstawiciele krajów partnerskich lub organizacji międzynarodowych nie uczestniczą w obradach dotyczących kwestii związanych z kryteriami kwalifikowalności zgodnie z art. 8 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 18

Uchylenie

Rozporządzenia (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948 tracą moc ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2028 r.

Artykuł 19

Przepisy przejściowe

1.Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na kontynuację lub modyfikację danych działań aż do ich zamknięcia, zgodnie z rozporządzeniami (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948, które stosuje się nadal do tych działań aż do ich zamknięcia.

2.Z puli środków finansowych przeznaczonych na instrument pokrywane mogą być również wydatki na pomoc techniczną i administracyjną, niezbędne w celu zapewnienia przejścia między instrumentem a środkami przyjętymi na podstawie rozporządzeń (Euratom) 2021/100 i (Euratom) 2021/948.

Artykuł 20

Wejście w życie i rozpoczęcie stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2028 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia r.

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH I CYFROWYCH REGULACJI

1.    STRUKTURA WNIOSKU/INICJATYWY    3

1.1.    Tytuł wniosku/inicjatywy    3

1.2.    Obszary polityki, których dotyczy wniosek/inicjatywa    3

1.3.    Cel(e)    3

1.3.1.    Cel(e) ogólny(-e)    3

1.3.2.    Cel(e) szczegółowy(-e)    3

1.3.3.    Oczekiwane wyniki i wpływ    3

1.3.4.    Wskaźniki dotyczące realizacji celów    3

1.4.    Wniosek/inicjatywa dotyczy:    4

1.5.    Uzasadnienie wniosku/inicjatywy    4

1.5.1.    Potrzeby, które należy zaspokoić w perspektywie krótko- lub długoterminowej, w tym szczegółowy terminarz przebiegu realizacji inicjatywy    4

1.5.2.    Wartość dodana z tytułu zaangażowania Unii Europejskiej (może wynikać z różnych czynników, na przykład korzyści koordynacyjnych, pewności prawa, większej efektywności lub komplementarności). Na potrzeby tej sekcji „wartość dodaną z tytułu zaangażowania Unii Europejskiej” należy rozumieć jako wartość wynikającą z unijnej interwencji, wykraczającą poza wartość, która zostałaby wytworzona przez same państwa członkowskie.    4

1.5.3.    Główne wnioski wyciągnięte z podobnych działań    4

1.5.4.    Spójność z wieloletnimi ramami finansowymi oraz możliwa synergia z innymi właściwymi instrumentami    5

1.5.5.    Ocena różnych dostępnych możliwości finansowania, w tym możliwości przegrupowania środków    5

1.6.    Czas trwania wniosku/inicjatywy i jego/jej wpływu finansowego    6

1.7.    Planowane metody wykonania budżetu    6

2.    ŚRODKI ZARZĄDZANIA    8

2.1.    Zasady nadzoru i sprawozdawczości    8

2.2.    System zarządzania i kontroli    8

2.2.1.    Uzasadnienie dla proponowanych metod wykonania budżetu, mechanizmów finansowania wykonania, sposobów dokonywania płatności i strategii kontroli    8

2.2.2.    Informacje dotyczące zidentyfikowanego ryzyka i systemów kontroli wewnętrznej ustanowionych w celu jego ograniczenia    8

2.2.3.    Oszacowanie i uzasadnienie efektywności kosztowej kontroli (relacja kosztów kontroli do wartości zarządzanych funduszy powiązanych) oraz ocena prawdopodobnego ryzyka błędu (przy płatności i przy zamykaniu)    8

2.3.    Środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom    9

3.    SZACUNKOWY WPŁYW FINANSOWY WNIOSKU/INICJATYWY    10

3.1.    Działy wieloletnich ram finansowych i linie budżetowe po stronie wydatków, na które wniosek/inicjatywa ma wpływ    10

3.2.    Szacunkowy wpływ finansowy wniosku na środki    12

3.2.1.    Podsumowanie szacunkowego wpływu na środki operacyjne    12

3.2.1.1.    Środki z uchwalonego budżetu    12

3.2.1.2.    Środki z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel    17

3.2.2.    Szacowany produkt finansowany ze środków operacyjnych    22

3.2.3.    Podsumowanie szacunkowego wpływu na środki administracyjne    24

3.2.3.1. Środki z uchwalonego budżetu    24

3.2.3.2.    Środki z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel    24

3.2.3.3.    Ogółem środki    24

3.2.4.    Szacowane zapotrzebowanie na zasoby ludzkie    25

3.2.4.1.    Finansowane z uchwalonego budżetu    25

3.2.4.2.    Finansowane z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel    26

3.2.4.3.    Zapotrzebowanie na zasoby ludzkie ogółem    26

3.2.5.    Przegląd szacowanego wpływu na inwestycje związane z technologiami cyfrowymi    28

3.2.6.    Zgodność z obowiązującymi wieloletnimi ramami finansowymi    28

3.2.7.    Udział osób trzecich w finansowaniu    28

3.3.    Szacunkowy wpływ na dochody    29

4.    Wymiar cyfrowy    29

4.1.    Wymogi cyfrowe    30

4.2.    Dane    30

4.3.    Rozwiązania cyfrowe    31

4.4.    Ocena interoperacyjności    31

4.5.    Środki wspierające cyfrowe wdrażanie    32

1.    STRUKTURA WNIOSKU/INICJATYWY 

1.1.    Tytuł wniosku/inicjatywy

Rozporządzenie Rady (Euratom) ustanawiające Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i Likwidacji Obiektów Jądrowych na lata 2028–2034.

1.2.    Obszary polityki, których dotyczy wniosek/inicjatywa 

Bezpieczeństwo jądrowe

1.3.    Cel(e)

1.3.1.    Cel(e) ogólny(-e)

·1. Ogólnym celem komponentu zewnętrznego instrumentu jest wspieranie promowania najwyższego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz stosowania sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w krajach partnerskich.   

·2. Ogólnym celem komponentu wewnętrznego instrumentu jest wspieranie likwidacji obiektów jądrowych Komisji na terenie ośrodków JRC oraz bezpieczne gospodarowanie związanym z tym wypalonym paliwem jądrowym, materiałami jądrowymi i odpadami promieniotwórczymi.

1.3.2.    Cel(e) szczegółowy(-e)

·1. propagowanie kultury efektywnego bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, wdrażanie najwyższych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz ciągłe podnoszenie poziomu bezpieczeństwa jądrowego, w tym propagowanie przejrzystości procesów podejmowania przez organy krajów partnerskich decyzji dotyczących bezpieczeństwa obiektów jądrowych; 

·2. wspieranie odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacja i remediacja byłych terenów obiektów jądrowych i samych obiektów jądrowych, 

·3. ustanowienie sprawnych i skutecznych zabezpieczeń materiałów jądrowych w krajach partnerskich. 

·1. wsparcie planu likwidacji i prowadzenie działań zgodnie z prawem krajowym przyjmującego państwa członkowskiego w zakresie demontażu i dekontaminacji obiektów jądrowych Komisji zlokalizowanych na terenie ośrodków JRC, bezpieczne gospodarowanie związanymi z tym odpadami promieniotwórczymi oraz, w stosownych przypadkach, przygotowanie opcjonalnego przeniesienia odpowiednich zobowiązań wynikających z działań w dziedzinie jądrowej z JRC na przyjmujące państwo członkowskie; 

·2. dalsze rozwijanie przez JRC więzi i wymiany między zainteresowanymi stronami w Unii w zakresie likwidacji obiektów jądrowych z myślą o zapewnieniu rozpowszechniania wiedzy i wymiany wiedzy specjalistycznej we wszystkich istotnych obszarach, takich jak regulacje i szkolenia, oraz w celu tworzenia synergii na poziomie Unii.

1.3.3.    Oczekiwane wyniki i wpływ

·Zwiększony poziom zarządzania bezpieczeństwem jądrowym i ochroną radiologiczną w zewnętrznych krajach partnerskich zgodnie z dorobkiem Euratomu i najlepszymi praktykami UE 

·Gospodarowanie odpadami promieniotwórczymi i działania związane z likwidacją w zewnętrznych krajach partnerskich zgodnie z dorobkiem Euratomu i najlepszymi praktykami UE 

·Poprawa zdolności w zakresie zabezpieczeń materiałów jądrowych w zewnętrznych krajach partnerskich. 

·Od 2021 r. program JRC w zakresie likwidacji obiektów jądrowych i gospodarowania odpadami jest finansowany w oparciu o określoną podstawę prawną. W programie, który rozpoczął się w 1999 r. w ramach budżetu JRC, wykorzystano nowe podejście, dzięki czemu zwiększyła się efektywność jego realizacji. Program skutecznie doprowadził do poprawy bezpieczeństwa jądrowego na terenie ośrodków JRC z korzyścią dla obywateli UE i środowiska. Kontynuacja programu jest konieczna w celu wypełnienia zobowiązań prawnych Komisji Europejskiej, ograniczenia zagrożeń jądrowych w dążeniu do całkowitego zwolnienia obiektów z kontroli regulacyjnej oraz stworzenia i wymiany wiedzy z zainteresowanymi stronami w UE zajmującymi się likwidacją obiektów jądrowych i gospodarowaniem odpadami promieniotwórczymi.

1.3.4.    Wskaźniki dotyczące realizacji celów

Wskaźniki produktów i oddziaływania do celów monitorowania postępów i osiągnięć tego programu będą odpowiadać wspólnym wskaźnikom przewidzianym w rozporządzeniu xxx [rozporządzenie w sprawie wykonania]”.

1.4.    Wniosek/inicjatywa dotyczy: 

 nowego działania 

 nowego działania, będącego następstwem projektu pilotażowego/działania przygotowawczego 53  

 przedłużenia bieżącego działania 

 połączenia lub przekształcenia co najmniej jednego działania pod kątem innego/nowego działania

1.5.    Uzasadnienie wniosku/inicjatywy 

1.5.1.    Potrzeby, które należy zaspokoić w perspektywie krótko- lub długoterminowej, w tym szczegółowy terminarz przebiegu realizacji inicjatywy

1.5.2.    Wartość dodana z tytułu zaangażowania Unii Europejskiej

1.5.3.    Główne wnioski wyciągnięte z podobnych działań

1.5.4.    Spójność z wieloletnimi ramami finansowymi oraz możliwa synergia z innymi właściwymi instrumentami

1.6.    Czas trwania wniosku/inicjatywy i jego/jej wpływu finansowego

 Ograniczony czas trwania

–    Czas trwania wniosku/inicjatywy: od 1.1.2028 r. do 31.12.2034 r.

–    Czas trwania wpływu finansowego: od 2028 r. do 2034 r. w odniesieniu do środków na zobowiązania oraz od 2028 r. do 2041 r. w odniesieniu do środków na płatności.

 Nieograniczony czas trwania

–Wprowadzenie w życie z okresem rozruchu od RRRR r. do RRRR r.,

–po którym następuje faza operacyjna.

1.7.    Planowane metody wykonania budżetu

 Bezpośrednie zarządzanie przez Komisję

– w ramach jej służb, w tym za pośrednictwem jej pracowników w delegaturach Unii

– przez agencje wykonawcze

 Zarządzanie dzielone z państwami członkowskimi

 Zarządzanie pośrednie przez przekazanie zadań związanych z wykonaniem budżetu:

– państwom trzecim lub organom przez nie wyznaczonym

– organizacjom międzynarodowym i ich agencjom (wyszczególnić)

– Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu i Europejskiemu Funduszowi Inwestycyjnemu

– organom, o których mowa w art. 70 i 71 rozporządzenia finansowego

– organom prawa publicznego

– podmiotom podlegającym prawu prywatnemu, które świadczą usługi użyteczności publicznej, w zakresie, w jakim są im zapewnione odpowiednie gwarancje finansowe

– podmiotom podlegającym prawu prywatnemu państwa członkowskiego, którym powierzono realizację partnerstwa publiczno-prywatnego i zapewniono odpowiednie gwarancje finansowe

– podmiotom lub osobom odpowiedzialnym za wykonanie określonych działań w dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na mocy tytułu V Traktatu o Unii Europejskiej oraz określonym we właściwym podstawowym akcie prawnym

– podmiotom mającym siedzibę w państwie członkowskim, podlegającym prawu prywatnemu państwa członkowskiego lub prawu Unii i kwalifikującym się, zgodnie z przepisami sektorowymi, do powierzenia im wykonywania środków finansowych Unii lub gwarancji budżetowych, w zakresie, w jakim podmioty te są kontrolowane przez podmioty prawa publicznego lub podmioty podlegające prawu prywatnemu świadczące usługi użyteczności publicznej, a także posiadają odpowiednie gwarancje finansowe w formie odpowiedzialności solidarnej organów kontrolnych lub równoważne gwarancje finansowe, które mogą być ograniczone, w odniesieniu do każdego działania, do maksymalnej kwoty wsparcia Unii.

Uwagi

2.    ŚRODKI ZARZĄDZANIA 

2.1.    Zasady nadzoru i sprawozdawczości 

2.2.1.    Uzasadnienie dla proponowanych metod wykonania budżetu, mechanizmów finansowania wykonania, sposobów dokonywania płatności i strategii kontroli

2.2.2.    Informacje dotyczące zidentyfikowanego ryzyka i systemów kontroli wewnętrznej ustanowionych w celu jego ograniczenia

2.2.3.    Oszacowanie i uzasadnienie efektywności kosztowej kontroli 

2.3.    Środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom 

3.    SZACUNKOWY WPŁYW FINANSOWY WNIOSKU/INICJATYWY 

3.1.    Działy wieloletnich ram finansowych i linie budżetowe po stronie wydatków, na które wniosek/inicjatywa ma wpływ 

1)Proponowane nowe linie budżetowe

3.2.    Szacunkowy wpływ finansowy wniosku na środki 

3.2.1.    Podsumowanie szacunkowego wpływu na środki operacyjne 

–    Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania środków operacyjnych

–    Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków operacyjnych, jak określono poniżej

3.2.1.1.    Środki z uchwalonego budżetu

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)