16.5.2006   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 115/56

1.1

uważa ESK za potężne narzędzie służące prezentowaniu, wspieraniu, wzbogacaniu i doświadczaniu kultury europejskiej i kultur lokalnych i docenia fakt, że wyznaczenie na ESK może mieć bardzo pozytywny wpływ na miasta, nie tylko w sektorze kultury, ale także poprzez zapewnienie możliwości gospodarczych i możliwości zatrudnienia w sektorze turystyki, wypoczynku i sportu oraz, że może się również stać się katalizatorem odnowy miast;

1.2

dostrzega, że wpływ ESK może być większy, jeżeli impreza ta stanowić będzie integralną część długoterminowej strategii kulturalnego rozwoju miasta oraz uznaje za ważne, by ESK promowała bardziej zrównoważone podejście do rozwoju kulturalnego. Ponadto, Komitet dostrzega, że ESK coraz bardziej nabiera wymiaru regionalnego, jako że miasta angażują okoliczne obszary w opracowywanie i realizację swoich programów kulturalnych;

1.3

uważa, że wartość i potencjał ESK są niedoceniane, przede wszystkim w rezultacie niskiego poziomu pomocy finansowej ze strony UE oraz ponieważ nie podkreśla się rozwoju wymiaru europejskiego ESK i zwiększania widoczności miast oraz ponieważ brakuje wsparcia dla miast w zakresie przygotowywania i realizacji ich programów kulturalnych;

1.4

jest zdania, że w przeszłości Unia Europejska nie wykorzystała możliwości posłużenia się inicjatywą ESK dla celów wsparcia promowania integracji i tożsamości europejskiej, jeżeli weźmiemy pod uwagę wysoką widoczność i powszechną znajomość ESK. Komitet sądzi, że ESK może pomóc obywatelom w identyfikowaniu się z Unią Europejską.

1.5

z zadowoleniem przyjmuje przedłożoną przez Komisję Europejską propozycję zreformowania procedury selekcji ESK oraz wprowadzenia procesu monitorowania wyznaczonych miast w okresie przygotowywania programów kulturalnych;

1.6

uważa, że wniosek Komisji Europejskiej zawiera propozycje naprawy wielu niedostatków obecnego procesu selekcji oraz że proponowane podejście wprowadza właściwą równowagę pomiędzy potrzebą: zapewnienia prawdziwego elementu konkurencji pomiędzy miastami, wzmocnienia roli komisji selekcyjnej, położenia większego nacisku na europejski wymiar ESK oraz uznania wkładu Państw Członkowskich i roli Rady w procesie nominowania i wyznaczania;

1.7

z zadowoleniem przyjmuje i wspiera następujące aspekty proponowanej procedury selekcji i monitorowania:

1.8

wzywa Komisję Europejską do pełnego rozważenia centralnej roli, jaką miasta będą odgrywały w procesie selekcji i monitorowania oraz w tym kontekście jest zdania, że wniosek w jego obecnej treści jest zarówno niejednoznaczny jak i nakazowy oraz wprowadza niepewność dla miast, które chciałyby zorganizować obchody ESK;

1.9

posiada pewne zastrzeżenia co do następujących aspektów proponowanej procedury selekcji i monitorowania:

1.10

uważa, że konieczne są dalsze wyjaśnienia niektórych aspektów proponowanej procedury selekcji i monitorowania, a w szczególności:

1.11

popiera skład komisji selekcyjnej (opisany w art. 5) obejmujący 13 członków — 7 z instytucji europejskich oraz 6 nominowanych przez zainteresowane Państwa Członkowskie. Uprasza jednakże, by wśród osób nominowanych przez Państwa Członkowskie znalazła się osoba z właściwego krajowego zrzeszenia reprezentującego władze lokalne i/lub miejskie;

1.12

z zadowoleniem przyjmuje kryteria dotyczące powiązań pomiędzy programami dwu wyznaczonych miast, co zalecał w swojej wcześniejszej opinii (CdR 393/2003fin) oraz uważa, że komisja monitorująca ma do odegrania kluczową rolę przy zapewnianiu, by te synergie zostały wypracowane na etapie przygotowywania programu;

1.13

podkreśla, że wszystkie Państwa Członkowskie traktowane są w ramach inicjatywy ESK tak samo, bez względu na datę ich przystąpienia. Komitet jest rozczarowany, że Komisja Europejska ponownie nie przewidziała dalszego rozszerzenia UE oraz prosi Komisję Europejską o wyjaśnienie sytuacji państw obecnie prowadzących negocjacje akcesyjne.

1.14

z zadowoleniem przyjmuje zawartą w programie Kultura 2007 propozycję potrojenia, w stosunku do obecnego programu, wkładu finansowego Wspólnoty dla każdej Stolicy Kultury, ponieważ wierzy, że zapewni to maksymalny stopień widoczności zaangażowania UE, będzie odpowiadało ponowionemu naciskowi na europejski wymiar programów kulturalnych miast oraz pomoże w większym stopniu sprostać oczekiwaniom wyznaczonych miast;

1.15

ostrzega przed jakimkolwiek uszczuplaniem budżetu projektu Europejskiej Stolicy Kultury w ramach programu Kultura 2007 w trakcie toczących się negocjacji nad perspektywami finansowymi na lata 2007 — 2013;

1.16

uważa, że Komisja powinna natychmiast wyjaśnić swoją propozycję finansowego wspierania wyznaczonych miast poprzez „nagrodę” oraz objaśnić potencjalne korzyści z tej procedury dla wyznaczonych miast w porównaniu do obecnej praktyki. Ponadto, Komitet chciałby poprosić Komisję o używanie terminu innego niż „nagroda” na nazwanie takiego wsparcia, jako że nagroda sugeruje uzyskanie wyróżnienia lub zaszczytu w wyniku wygrania konkursu, a nie otrzymanie płatności w zamian za spełnienie pewnych kryteriów programu;

1.17

wyraża zaniepokojenie często odczuwanymi przez miasta długimi opóźnieniami w realizowaniu przez Komisję Europejską płatności dla Stolic Kultury, gdzie może się zdarzyć, że miasta otrzymają znaczną część funduszy dopiero po zakończeniu roku, na który zostały wyznaczone;

1.18

z zadowoleniem przywitałby dalsze propozycje wsparcia, jakiego Komisja Europejska mogłaby udzielać wyznaczonym miastom przy przygotowywaniu i realizacji ich programów kulturalnych;

1.19

z zadowoleniem przywitałby także wsparcie ze strony Komisji Europejskiej dla miast po zakończeniu roku, na który zostały wyznaczone, w celu zapewnienia by wpływy ESK utrzymywały się przez dłuższy okres czasu oraz by ESK pozostawiła po sobie spuściznę kulturalną w danym mieście. Komisja monitorująca mogłaby odegrać tu pewną rolę przy zapewnianiu, by w programach miast zapisana była trwałość działań w sektorze kulturalnym, a pomoc finansowa UE pomogłaby to osiągnąć.

1.20

wspiera ogólne propozycje Komisji w odniesieniu do włączania krajów trzecich w projekt ESK poprzez wznowienie inicjatywy „Miesiąca Kultury”, raczej niż dodatkowe obchody ESK w kraju trzecim. Komitet chciałby jednak wyjaśnienia, jak inicjatywa „Miesiąca Kultury” byłaby wspierana finansowo na szczeblu UE;

1.21

jest zdania, że muszą istnieć synergie pomiędzy wyznaczonymi ESK a (przynajmniej dwoma) miastami, gdzie odbywa się inicjatywa „Miesiąca Kultury”, przy czym powiązania takie powinny skupiać się głównie wokół transgranicznej i międzyregionalnej współpracy kulturalnej. Takie działania i powiązania z „Miesiącem Kultury” powinny stanowić centralny element programów kulturalnych ESK. Komitet uważa, że podejście takie wzmocniłoby europejski wymiar ESK;

1.22

sądzi zatem, że propozycja przyszłego zaangażowania państw trzecich powinna była zostać opracowana w połączeniu z obecnym wnioskiem dotyczącym ESK, tak by procesy wyznaczania miast odbywały się w tym samym czasie zarówno dla projektu ESK jak i dla inicjatywy „Miesiąca Kultury”;

1.23

podtrzymuje swoje zobowiązanie do angażowania się w obchody ESK oraz pragnie nadal aktywnie uczestniczyć w procesie selekcji i monitorowania zaproponowanym przez Komisję Europejską;

1.24

chciałby, aby jaśniej sformułowany został zapis dotyczący nominowania członków komisji selekcyjnej, tak by zostało zapewnione, że jeden z jej wybieranych członków nadal reprezentuje Komitet w procesie wyznaczania. Komitet pragnąłby także kontynuować praktykę wyznaczania zastępcy dla swojego reprezentanta, w celu zachowania aktywnego udziału także w przypadku, gdy przedstawiciel ten nie jest w stanie uczestniczyć w posiedzeniach komisji;

2.1

zaleca, by miasta wykorzystywały obchody ESK jako część swojej długoterminowej strategii rozwoju kulturalnego w celu promowania bardziej trwałego podejścia do rozwoju kulturalnego oraz zwiększenia wpływu i dziedzictwa pozostałego po ESK w miastach;

2.2

zwraca się do Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji Europejskiej z prośbą o minimalizowanie potencjalnych opóźnień pomiędzy momentem mianowania miast przez Państwa Członkowskie a wyznaczeniem ich przez Radę, tak by miasta dysponowały możliwie najdłuższym czasem na przygotowanie programu;

2.3

wnosi, by Państwa Członkowskie uwzględniły wśród sześciu nominowanych przez siebie członków komisji selekcyjnej ESK jednego przedstawiciela krajowego zrzeszenia reprezentującego władze lokalne lub miejskie;

2.4

uprasza Komisję Europejską o zmniejszenie obciążeń administracyjnych nałożonych na wyznaczone miasta w okresie przygotowawczym, przy wdrażaniu nowych rozwiązań odnośnie monitorowania;

2.5

wnosi, by wyznaczone miasta były informowane, z odpowiednim wyprzedzeniem przed rozpoczęciem realizacji ich programu, o wysokości pomocy finansowej, jaką otrzymają od UE, w celu usprawnienia planowania. Komitet wyraża zadowolenie z intencji Komisji Europejskiej przyznawania „nagrody” miastom, które spełniają kryteria, sześć miesięcy przez rozpoczęciem roku, na który zostały wyznaczone, ale życzyłby sobie dalszych informacji odnośnie tego, jak i na jakich warunkach „nagroda” będzie przyznawana;

2.6

żąda, by Komisja Europejska natychmiast usprawniła procedury wykorzystywania funduszy oraz przyspieszyła proces wypłacania tych funduszy dla Stolic Kultury;

2.7

uprasza, by Komisja Europejska, w ramach procesu monitorowania, umożliwiła wyznaczonym miastom łatwy dostęp do praktycznego doświadczenia i specjalistycznej wiedzy poprzez wspieranie świadczenia usług doradczych. Usługi te powinny być elastyczne i dostosowane do potrzeb miast oraz powinny być dodatkowe do jakichkolwiek informacji zapewnianych miastom za pośrednictwem strony internetowej Komisji. Mogłoby to mieć miejsce dzięki:

2.8

prosi Komisję Europejską o przedstawienie dalszych propozycji, jak mogłaby ona wspierać wyznaczone miasta w przygotowywaniu i realizacji ich programów kulturalnych, w szczególności poprzez:

2.9

prosi Komisję Europejską o zapewnienie wsparcia finansowego i innego rodzaju pomocy dla miast po zakończeniu roku, na który zostały wyznaczone, w celu zapewnienia by wpływy ESK utrzymywały się przez dłuższy czas oraz by ESK pozostawiła po sobie spuściznę kulturalną w mieście.

2.10

prosi Komisję Europejską o bezzwłoczne wyjaśnienie, jakie rozwiązania zostaną zastosowane w odniesieniu do obchodów ESK w przypadku dalszego rozszerzenia UE;

2.11

zaleca, by dwa miasta z krajów trzecich gościły u siebie inicjatywę „Miesiąca Kultury” oraz by miasta te były wyznaczane w tym samym czasie co ESK, tak by mogły pomiędzy nimi powstać synergie na wczesnym etapie przygotowań oraz by wzmocnić europejski wymiar programów kulturalnych ESK.

2.12

podkreśla, że jego przedstawiciel w komisji selekcyjnej nadal powinien pozostawać jednym z jej wybieranych członków, tak jak miało to miejsce w przeszłości oraz aby ułatwić wewnętrzną koordynację prosi, by przedstawiciel ten był mianowany na dwa, a nie trzy lata.

2.13

prosi, aby wniosek dotyczący decyzji potwierdził rolę Komitetu Regionów w komisji monitorującej oraz aby komisji tej powierzono odgrywanie aktywnej roli w zapewnianiu, by synergie pomiędzy programami kulturalnymi wyznaczonych miast zostały wypracowane na etapie przygotowywania programu.