Het beste halen uit afgedankte elektrische en elektronische apparatuur

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2012/19/EU betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA)

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

De richtlijn heeft ten doel het milieu en de gezondheid van de mens te beschermen door de bevordering van duurzame productie en consumptie. Dat gebeurt door:

• de preventie van afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA)*;
• de bevordering van hergebruik, recycling en andere manieren van nuttige toepassing van elektrische en elektronische apparatuur (EEA)*;
• bij te dragen tot efficiënt hulpbronnengebruik en de terugwinning van waardevolle secundaire grondstoffen.

KERNPUNTEN

De wetgeving:

• voorziet in een herschikking en de intrekking van de oorspronkelijke AEEA-richtlijn (Richtlijn 2002/96/EG) die sinds de goedkeuring aanzienlijke wijzigingen heeft ondergaan;
• voorziet in de indeling van AEEA in verschillende categorieën, zoals kleine en grote apparaten, warmte- of koude-uitwisselende apparatuur, schermen, lampen en kleine IT- en telecommunicatieapparatuur;
• is niet van toepassing op bepaalde soorten elektrische en elektronische apparatuur, met name materiaal voor militaire doeleinden of apparatuur die is ontworpen om de ruimte ingestuurd te worden, gloeilampen, actieve implanteerbare medische hulpmiddelen of vervoermiddelen.

De EU-landen moeten:

• samenwerking tussen producenten en recycleerders stimuleren om elektrische apparatuur te ontwerpen die kan worden hergebruikt, ontmanteld of nuttig toegepast overeenkomstig de richtlijn inzake ecologisch ontwerp (Richtlijn 2009/125/EG);
• de samen met het ongesorteerd stedelijk afval te verwijderen AEEA tot een minimum beperken;
• particuliere huishoudens en distributeurs de mogelijkheid bieden om AEEA kosteloos in te leveren;
• de verwijdering van gescheiden ingezamelde AEEA die niet op de juiste wijze is verwerkt, verbieden;
• een jaarlijks minimum-inzamelingspercentage van AEEA halen. Vanaf 2016 is dit 45 % van het totale gewicht van de elektrische en elektronische apparatuur die in de voorgaande drie jaren is verkocht, en vanaf 2019 wordt dit streefcijfer verhoogd tot 65 %, hetgeen overeenkomt met een streefcijfer voor inzameling van 85 % van de totale hoeveelheid geproduceerde AEEA. De EU-landen mogen ambitieuzere streefcijfers vaststellen.

Bulgarije, Tsjechië, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Roemenië, Slovenië en Slowakije mogen het bereiken van het inzamelingspercentage voor 2019 uitstellen tot 2021 wegens hun tekort aan noodzakelijke infrastructuur en hun lage niveau van EEA-verbruik.

De EU-landen moeten ook:

• controleren of alle installaties die AEEA verwerken een officiële vergunning hebben;
• een register opzetten van alle bedrijven die elektrische en elektronische apparatuur produceren of invoeren;
• inspecties uitvoeren om de naleving van de wetgeving te garanderen en sancties vast te stellen voor schending van de wet;
• van producenten eisen dat zij:
  • de minimale streefcijfers voor verwerking bereiken voor de verschillende AEEA-categorieën,
  • voorzien in de financiering van de inzameling, verwerking, nuttige toepassing en milieuhygiënisch verantwoorde verwijdering van de producten die afkomstig zijn van alle gebruikers, met uitzondering van particuliere huishoudens, en die na 13 augustus 2005 zijn verkocht,
  • informatie verstrekken aan het publiek over hoe AEEA kan worden ingeleverd en ingezameld.

Uitvoeringshandelingen

In april 2017 heeft de Europese Commissie Uitvoeringsverordening (EU) 2017/699 vastgesteld. Hierin worden de methoden vastgesteld voor het berekenen van:

• het gewicht van de in elk EU-land verkochte EEA;
• de hoeveelheid in elk EU-land gegenereerde AEEA in gewicht.

In februari 2019 heeft de Commissie Uitvoeringsverordening (EU) 2019/290 vastgesteld, waarin het formaat voor registratie en rapportage van producenten van elektrische en elektronische apparatuur aan het register wordt vastgesteld.

De Commissie heeft de volgende verslagen aan het Europees Parlement en de Raad gepresenteerd:

• het verslag over de herziening van het toepassingsgebied van Richtlijn 2012/19/EU en over de herbeoordeling van de termijnen voor het halen van de inzamelingspercentages en de eventuele vaststelling van afzonderlijke inzamelingspercentages voor één of meer van de in bijlage III bij de richtlijn vermelde categorieën van soorten van elektrische en elektronische apparatuur;
• het verslag over de herziening van de streefcijfers voor nuttige toepassing van AEEA, over de eventuele vaststelling van afzonderlijke streefcijfers voor AEEA die moet worden voorbereid voor hergebruik en over de herziening van de in artikel 11, lid 6, van Richtlijn 2012/19/EU bepaalde berekeningsmethode van de streefcijfers voor nuttige toepassing;
• het verslag over de uitoefening van de bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen die aan de Commissie is verleend uit hoofde van de AEEA-richtlijn.

Op basis van deze verslagen kwam de Commissie tot de conclusie dat de wetgeving niet hoeft te worden gewijzigd.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is van toepassing sinds 13 augustus 2012. Met Richtlijn 2012/19/EU is Richtlijn 2002/96/EG (en de latere wijzigingen daarvan) herzien en vervangen. De nieuwe regels in Richtlijn 2012/19/EU moesten in de EU-landen vóór 14 februari 2014 worden omgezet in nationale wetgeving.

ACHTERGROND

• De hoeveelheid afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, zoals computers, televisies, koelkasten en mobiele telefoons, neemt elk jaar toe. In 2005 ging het om ongeveer 9 miljoen ton. Naar verwachting zal deze hoeveelheid tegen 2020 tot ongeveer 12 miljoen ton stijgen.
• Het afval bevat niet alleen schaarse en dure hulpbronnen die kunnen worden hergebruikt, maar ook gevaarlijk materiaal dat goed moet worden beheerd om milieu- en gezondheidsproblemen te voorkomen.
• Zie voor meer informatie:
  • Afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2012/19/EU van het Europees Parlement en de Raad van 4 juli 2012 betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) (PB L 197 van 24.7.2012, blz. 38-71)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2012/19/EU werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Uitvoeringsverordening (EU) 2019/290 van de Commissie van 19 februari 2019 tot vaststelling van het formaat voor registratie en rapportage van producenten van elektrische en elektronische apparatuur aan het register (PB L 48 van 20.2.2019, blz. 6-16)

Uitvoeringsverordening (EU) 2017/699 van de Commissie van 18 april 2017 tot vaststelling van een gemeenschappelijke methode voor de berekening van het gewicht van de in elke lidstaat in de handel gebrachte elektrische en elektronische apparatuur (EEA) en van een gemeenschappelijke methode voor de berekening van de hoeveelheid gegenereerde afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) in gewicht in elke lidstaat (PB L 103 van 19.4.2017, blz. 17-21)

Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten (PB L 285 van 31.10.2009, blz. 10-35)

Zie de geconsolideerde versie.

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de herziening van het toepassingsgebied van Richtlijn 2012/19/EU betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (de nieuwe AEEA-richtlijn) en over de herbeoordeling van de termijnen voor het halen van de inzamelingspercentages als bedoeld in artikel 7, lid 1, van de nieuwe AEEA-richtlijn en de eventuele vaststelling van afzonderlijke inzamelingspercentages voor één of meer van de in bijlage III bij de richtlijn vermelde categorieën van soorten van elektrische en elektronische apparatuur (COM(2017) 171 final van 18 april 2017)

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de uitoefening van de bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen die aan de Commissie is verleend uit hoofde van Richtlijn 2012/19/EU betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) (COM(2017) 172 final van 18 april 2017)

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de herziening van de streefcijfers voor nuttige toepassing van AEEA over de eventuele vaststelling van afzonderlijke streefcijfers voor AEEA die moet worden voorbereid voor hergebruik en over de herziening van de in artikel 11, lid 6, van Richtlijn 2012/19/EU bepaalde berekeningsmethode van de streefcijfers voor nuttige toepassing (COM(2017) 173 final van 18 april 2017)

Laatste bijwerking 24.07.2019