Ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2009/125/EG betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

In de richtlijn wordt een kader vastgesteld voor de Europese Commissie om geharmoniseerde minimumeisen inzake ecologisch ontwerp* te bepalen voor energiegerelateerde producten die worden verkocht in de Europese Unie (EU). De richtlijn is niet van toepassing op middelen voor het vervoer van personen of goederen.
De richtlijn heeft tot doel de energie-efficiëntie* van producten en de bescherming van het milieu te verbeteren, en zo bij te dragen aan duurzame ontwikkeling, waarbij dit op een geharmoniseerde manier gebeurt om de interne markt van de EU te ondersteunen en versnippering van de markt en hogere prijzen te voorkomen die het gevolg kunnen zijn van uiteenlopende nationale regels over dezelfde aspecten.

KERNPUNTEN

De eisen voor ecologisch ontwerp kunnen betrekking hebben op alle stadia van de levensduur van een product en de reparatie en recycling aan het einde van de levensduur. Tot nu toe lag de nadruk in de meeste gevallen op energieverbruik tijdens het gebruik, omdat maatregelen op dat gebied prioriteit kregen. De meest recente verordeningen hebben echter een meer holistisch perspectief, waarbij rekening wordt gehouden met de totale hoeveelheid energie die wordt gebruikt tijdens de levensduur van het product. Voor met name elektronische producten is de productiefase goed voor een derde tot zelfs tweederde van de energie die tijdens de levensduur van het product wordt gebruikt. Dit suggereert eisen om het gebruik van deze ingebedde energie te maximaliseren met vereisten op het gebied van betrouwbaarheid en repareerbaarheid, om de levensduur van het product te verlengen, en recyclebaarheid, om materialen efficiënter terug te winnen.
Producten die aan de eisen voldoen, zijn voorzien van de CE-markering en mogen overal in de EU worden verkocht.

Uitvoeringshandelingen

Door middel van uitvoeringshandelingen die in het kader van de richtlijn zijn aangenomen, heeft de Commissie eisen inzake ecologisch ontwerp vastgesteld voor het in de handel brengen van de volgende goederen:

huishoudelijke afwasmachines (Verordening (EG) nr. 1275/2008);
door motoren aangedreven ventilatoren met een elektrisch ingangsvermogen tussen 125 W en 500 kW (Verordening (EU) nr. 327/2011);
airconditioners en ventilatoren (Verordening (EU) nr. 206/2012);
waterpompen (Verordening (EU) nr. 547/2012);
stand-alone natloper-circulatiepompen en in producten ingebouwde natloper-circulatiepompen (Verordening (EU) nr. 622/2012);
huishoudelijke droogtrommels (Verordening (EU) nr. 2023/2533);
computers en computerservers (Verordening (EU) nr. 617/2013);
stofzuigers (Verordening (EU) nr. 666/2013);
elektriciteitsverbruik van elektrische en elektronische huishoud- en kantoorapparatuur in de stand-by- en uit-stand (Verordening (EU) nr. 801/2013);
ruimteverwarmingstoestellen en combinatieverwarmingstoestellen (Verordening (EU) nr. 813/2013);
waterverwarmingstoestellen en warmwatertanks (Verordening (EU) nr. 814/2013);
huishoudelijke ovens, kookplaten en afzuigkappen (Verordening (EU) nr. 66/2014);
kleine, middelgrote en grote vermogenstransformatoren (Verordening (EU) nr. 548/2014);
ventilatie-eenheden (Verordening (EU) nr. 1253/2014);
professionele koelbewaarkasten, snelkoelers/-vriezers, condensoreenheden en proces-chillers (Verordening (EU) 2015/1095);
toestellen voor lokale ruimteverwarming die vaste brandstoffen gebruiken (Verordening (EU) 2015/1185);
toestellen voor lokale ruimteverwarming (Verordening (EU) 2015/1188);
verwarmingsketels voor vaste brandstoffen (Verordening (EU) 2015/1189);
energiegerelateerde producten, luchtverwarmingsproducten, koelproducten, hogetemperatuurproces-chillers en ventilatorluchtkoelers (Verordening (EU) 2016/2281);
servers en gegevensopslagproducten (Verordening (EU) 2019/424);
elektromotoren en snelheidsvariatoren (Verordening (EU) 2019/1781);
externe stroomvoorzieningen (Verordening (EU) 2019/1782);
kleine, middelgrote en grote vermogenstransformatoren (Verordening (EU) 2019/1783);
lasapparatuur (Verordening (EU) 2019/1784);
koelapparaten (Verordening (EU) 2019/2019);
lichtbronnen en afzonderlijke voorschakelapparatuur (Verordening (EU) 2019/2020);
koelapparaten met een directe-verkoopfunctie (Verordening (EU) 2019/2024);
elektronische beeldschermen (Verordening (EU) 2019/2021).

Verordening (EU) 2023/826 tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1275/2008 en Verordening (EG) 107/2009, en tot vaststelling van eisen inzake het ecologisch ontwerp voor het energieverbruik van elektrische en elektronische huishoud- en kantoorapparaten in de uitstand, de standby-stand en de netwerkgebonden standby-stand, is van toepassing vanaf 9 mei 2025.

VANAF WANNEER TREDEN DE REGELS IN WERKING?

De richtlijn moest op 20 november 2010 in nationale wetgeving zijn omgezet. De verordeningen tot vaststelling van eisen inzake ecologisch ontwerp voor specifieke productgroepen zijn bindend in alle lidstaten en scheppen verplichtingen vanaf de toepassingsdatum(-data) zoals bepaald in de afzonderlijke verordeningen.

De richtlijn zal de komende jaren geleidelijk worden vervangen als de wettelijke basis voor productspecifieke regels die door de Commissie worden aangenomen door de nieuwe verordening inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten die in 2024 is aangenomen.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

Energielabel en ecologisch ontwerp (Europese Commissie).
Verordening betreffende ecologisch ontwerp voor duurzame producten (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Ecologisch ontwerp. De integratie van milieuaspecten in het productontwerp met het doel de milieuprestaties van het product over zijn gehele levenscyclus te verbeteren.

Energie-efficiëntie. Minder energie gebruiken om dezelfde dienst te leveren. Voorbeelden van producten zijn energie-efficiënte koelkasten en wasmachines.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten (herschikking) (PB L 285 van 31.10.2009, blz. 10-35).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2009/125/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2023/826 van de Commissie van 17 april 2023 tot vaststelling van eisen inzake ecologisch ontwerp voor het energieverbruik van elektrische en elektronische huishoud- en kantoorapparaten in de uitstand, de standby-stand en de netwerkgebonden standby-stand overeenkomstig Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1275/2008 van de Commissie en Verordening (EG) nr. 107/2009 van de Commissie (PB L 103 van 18.4.2023, blz. 29-47).

Verordening (EU) 2019/424 van de Commissie van 15 maart 2019 tot vaststelling van eisen inzake ecologisch ontwerp voor servers en gegevensopslagproducten overeenkomstig Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 617/2013 van de Commissie (PB L 74 van 18.3.2019, blz. 46-66).