ADVIES VAN DE EUROPESE CENTRALE BANK

van 8 mei 2020

inzake een voorstel voor een verordening betreffende de instelling van een Europees instrument voor tijdelijke steun om het risico op werkloosheid in noodsituaties te beperken (SURE) naar aanleiding van de uitbraak van COVID‐19

(CON/2020/14)

(2020/C 190/01)

Inleiding en rechtsgrondslag

Op 2 april 2020 heeft de Europese Commissie een voorstel aangenomen voor een verordening van de Raad betreffende de instelling van een Europees instrument voor tijdelijke steun om het risico op werkloosheid in noodsituaties te beperken (SURE), naar aanleiding van de uitbraak van COVID‐19 (hierna de “ontwerpverordening” genoemd) (1).

De bevoegdheid van de ECB om een advies uit te brengen, is gebaseerd op artikel 127, lid 4, tweede alinea, van het Verdrag, aangezien de ontwerpverordening betrekking heeft op de monetaire functies en de werking van het ESCB uit hoofde van hoofdstuk IV van de statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank (hierna de “ESCB-statuten” genoemd), en met name de artikelen 17 en 21.2 van de ESCB-statuten, die bepalen dat de ECB en de nationale centrale banken (NCB’s) rekeningen mogen openen voor onder meer overheidsinstanties en mogen optreden als fiscaal agent voor onder meer instellingen van de Unie en centrale overheden.

Overeenkomstig de eerste zin van artikel 17.5 van het reglement van orde van de Europese Centrale Bank heeft de Raad van bestuur dit advies goedgekeurd.

1.   Algemene opmerkingen

Het instrument dat bij de ontwerpverordening moet worden ingesteld (het “SURE-instrument”), zou financiële steun verlenen in de vorm van leningen (“SURE-leningen”) door de Europese Unie aan lidstaten die te maken hebben met, of ernstig bedreigd worden door, een ernstige economische verstoring als gevolg van de uitbraak van de door het coronavirus veroorzaakte ziekte (COVID‐19) voor de financiering van werktijdverkorting of soortgelijke maatregelen ter bescherming van werknemers en zelfstandigen, waardoor werkloosheid en inkomstenderving worden teruggedrongen (2). Het totaalbedrag aan leningen bedraagt maximaal 100 miljard EUR. De ECB is verheugd over de bekrachtiging door de Europese Raad van het akkoord van de Eurogroep over drie vangnetten voor werkenden, bedrijven en staten, d.w.z. het SURE-instrument, in combinatie met crisisondersteuning bij een pandemie door het Europees stabiliteitsmechanisme en een pan-Europees garantiefonds (3).

2.   Specifieke opmerkingen

Overeenkomstig artikel 10, lid 1, van de ontwerpverordening treft de Commissie met de ECB de nodige regelingen voor het beheer van de leningen. Uit hoofde van artikel 10, lid 2, van de ontwerpverordening opent de begunstigde lidstaat een speciale rekening bij de NCB voor het beheer van de ontvangen financiële bijstand. Tevens maakt de begunstigde lidstaat de hoofdsom en de rente die hij uit hoofde van de lening verschuldigd is, twintig Target2-werkdagen vóór de overeenkomstige vervaldatum over op een rekening van de Unie bij de ECB.

Zoals hierboven vermeld, kunnen de ECB en de NCB’s overeenkomstig de artikelen 17 en 21.2 van de ESCB-statuten, rekeningen openen en optreden als fiscaal agent voor de Commissie en de lidstaten. Op basis hiervan hebben de ECB en de NCB’s in het verleden taken uitgevoerd in verband met het beheer van leningen die voortvloeien uit economische aanpassingsprogramma’s, zoals het Europees financieel stabilisatiemechanisme (EFSM) (4) en het mechanisme voor financiële bijstand van de Unie op middellange termijn (MTFA), waaronder leningen kunnen worden verstrekt aan lidstaten die verkeren in moeilijkheden, of die ernstig bedreigd worden door grote moeilijkheden, met betrekking tot de lopende rekening van de betalingsbalans of het kapitaalverkeer (5). Om ervoor te zorgen dat de organisatie van de ESCB-werkzaamheden door het ESCB als een interne aangelegenheid wordt behandeld, wordt voorgesteld om te verwijzen naar de begunstigde lidstaat die de bedragen die hij uit hoofde van de lening verschuldigd is, vóór de overeenkomstige vervaldatum overmaakt op een rekening bij het ESCB.

Dit advies wordt op de ECB-website bekendgemaakt.

(1)  COM(2020) 139 final.

(2)  Zie artikel 1, lid 2, van de ontwerpverordening.

(3)  Zie de inleidende verklaring, persconferentie, Christine Lagarde, president van de ECB, Luis de Guindos, vicepresident van de ECB, Frankfurt am Main, 30 april 2020, beschikbaar op de website van de ECB (www.ecb.europa.eu).

(4)  Zie artikel 8, lid 1, van Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme (PB L 118 van 12.5.2010, blz. 1); Besluit ECB/2010/17 betreffende het beheer van door de Unie opgenomen en verstrekte leningen in het kader van het Europees financieel stabilisatiemechanisme (PB L 275 van 20.10.2010, blz. 10).

(5)  Zie artikel 9 van Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad van 18 februari 2002 houdende instelling van een mechanisme voor financiële ondersteuning op middellange termijn van de betalingsbalansen van lidstaten (PB L 53 van 23.02.2002, blz. 1); Besluit ECB/2003/14 betreffende het beheer van de opgenomen en verstrekte leningen van de Europese Gemeenschap uit hoofde van het mechanisme voor financiële ondersteuning op lange termijn (PB L 297, 15.11.2003, blz. 35).