(1)

Op 8 juni 2023 is bij de Commissie een verzoek tot registratie van het Europees burgerinitiatief “Taxing great wealth to finance the ecological and social transition” (Grote vermogens belasten om de ecologische en sociale transitie te financieren) ingediend.

(2)

De doelstellingen van het initiatief zijn door de organisatoren als volgt geformuleerd: “een Europese belasting op grote vermogens invoeren. Deze belasting zou bijdragen tot de eigen middelen van de Unie, en dankzij de inkomsten zou het Europese beleid op het gebied van ecologische en sociale transitie en ontwikkelingssamenwerking, medegefinancierd door de lidstaten, kunnen worden versterkt en bestendigd. De bijdrage zou worden gebruikt om de klimaatverandering tegen te gaan en ongelijkheid te bestrijden en zij zou er mede voor zorgen dat de Europese burgers een billijk aandeel leveren in het verwezenlijken van deze doelstellingen.”

(3)

Een bijlage bij het initiatief bevat nadere bijzonderheden over het onderwerp, de doelstellingen en de achtergrond van het initiatief. Het initiatief verwijst naar de doelstelling van de Unie om het welzijn van haar volkeren te bevorderen, sociale uitsluiting te bestrijden en sociale rechtvaardigheid en bescherming te bevorderen, zoals bepaald in artikel 3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU). Volgens het initiatief doen de instellingen van de Unie weliswaar inspanningen, met name op het gebied van belastingen, om meer billijkheid te bewerkstelligen maar is de ongelijkheid niettemin gestaag toegenomen. Vandaag is bijna de helft van de rijkdom in de wereld in het bezit van de rijkste 1 % mensen van de wereld en produceert die 1 % ook meer CO2 dan de armste helft van de wereldbevolking. Volgens de organisatoren moet de Unie zich richten op een eerlijke en democratische klimaattransitie om deze uitdagingen aan te pakken, en zouden Europese initiatieven ter bestrijding van de klimaatcrisis, de COVID-19-pandemie en de agressie tegen Oekraïne moeten worden versterkt door een belasting op grote vermogens in te stellen. De organisatoren zijn van mening dat drie wetgevingsmaatregelen nodig zijn om een Europese belasting op grote vermogens te kunnen invoeren en verzoeken de Europese Commissie daarom om: i) een voorstel op te stellen voor een richtlijn betreffende een Europese belasting op grote vermogens, op grond van artikel 115 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU); ii) een wijziging voor te stellen van Besluit (EU, Euratom) 2020/2053 van de Raad (2), op grond van artikel 311, derde alinea, VWEU; iii) maatregelen voor te stellen om de herstel- en veerkrachtfaciliteit en de fondsen die verband houden met de Europese Green Deal en het cohesiebeleid te versterken.

(4)

In het kader van haar registratieverzoek heeft de groep organisatoren ook een bij het initiatief gevoegd document met een juridische analyse van de voorgestelde handelingen ingediend.

(5)

Wat de doelstellingen van het initiatief betreft, is de Commissie bevoegd tot het voorstellen van een richtlijn tot instelling van een Europese belasting op grote vermogens, op grond van artikel 115 VWEU, een wijziging van Besluit (EU, Euratom) 2020/2053, op grond van artikel 311, derde alinea, VWEU, en wijzigingen van de Verordeningen (EU) 2021/1056 (3) en (EU) 2021/241 (4) van het Europees Parlement en de Raad, op grond van artikel 175 VWEU.

(6)

Om die redenen valt volgens de Commissie geen van de onderdelen van het initiatief duidelijk buiten het kader van haar bevoegdheden om een voorstel in te dienen voor een rechtshandeling van de Unie ter uitvoering van de Verdragen.

(7)

Deze conclusie doet geen afbreuk aan de beoordeling of in dit geval voldaan is aan de concrete materiële voorwaarden voor optreden van de Commissie, met inbegrip van naleving van het evenredigheidsbeginsel en het subsidiariteitsbeginsel en de verenigbaarheid met de grondrechten.

(8)

De groep organisatoren heeft het nodige bewijs verstrekt dat zij aan de vereisten van artikel 5, leden 1 en 2, van Verordening (EU) 2019/788 voldoet en heeft de contactpersonen aangewezen overeenkomstig artikel 5, lid 3, eerste alinea, van die verordening.

(9)

Het initiatief is niet kennelijk beledigend, lichtzinnig of ergerlijk en druist niet kennelijk in tegen de in artikel 2 VEU vastgelegde waarden van de Unie, noch tegen de in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie vervatte rechten.

(10)

Het Europees burgerinitiatief “Grote vermogens belasten om de ecologische en sociale transitie te financieren” moet derhalve worden geregistreerd.

(11)

De conclusie dat aan de voorwaarden voor registratie krachtens artikel 6, lid 3, van Verordening (EU) 2019/788 is voldaan, impliceert geenszins dat de Commissie de feitelijke juistheid van de inhoud van het initiatief bevestigt; deze is de uitsluitende verantwoordelijkheid van de groep organisatoren van het initiatief. De inhoud van het initiatief geeft alleen de standpunten weer van de groep organisatoren en kan in geen geval worden opgevat als een weergave van de standpunten van de Commissie,