Trefwoorden
Samenvatting

Trefwoorden

++++

1. Steunmaatregelen van de staten ° Begrip ° Door Lid-Staat aan onderneming verleende financiële steun ° Beoordelingscriterium ° Redelijkheid van operatie voor particulier investeerder die beleid op middellange of lange termijn toepast ° Afwezig bij herkapitalisatie die duurder is dan liquidatie, alvorens onderneming wordt verkocht

(EEG-Verdrag, art. 92, lid 1)

2. Steunmaatregelen van de staten ° Ongunstige beïnvloeding van handelsverkeer tussen Lid-Staten ° Aantasting van mededinging ° Beoordelingscriteria

(EEG-Verdrag, art. 92)

3. Steunmaatregelen van de staten ° Verbod ° Afwijkingen ° Steunmaatregelen die ontwikkeling van bepaalde streken beogen ° Exploitatiesteun aan ondernemingen in moeilijkheden op basis van ad hoc beslissingen ° Criteria volgens welke daaronder begrepen

(EEG-Verdrag, art. 92, lid 3, sub a)

4. Steunmaatregelen van de staten ° Verbod ° Afwijkingen ° Steunmaatregelen die in aanmerking kunnen komen voor afwijking, bedoeld in artikel 92, lid 3, sub c, van Verdrag ° Steun aan onderneming in moeilijkheden, die niet wordt verleend in kader van herstructureringsplan, gericht op vermindering of heroriëntatie van bedrijvigheid ° Daarvan uitgesloten

(EEG-Verdrag, art. 92, lid 3, sub c)

5. Steunmaatregelen van de staten ° Terugvordering van onwettige steun ° Schending van evenredigheids-, vertrouwens- en rechtszekerheidsbeginsel ° Afwezig

Samenvatting

1. Teneinde vast te stellen of de deelneming van de overheid in het kapitaal van een onderneming, in welke vorm dan ook, staatssteun in de zin van artikel 92 van het Verdrag is, dient te worden beoordeeld of in soortgelijke omstandigheden een particulier investeerder die qua omvang vergelijkbaar is met de organen die de publieke sector beheren, ertoe zou kunnen worden gebracht een zo belangrijke kapitaalinbreng te doen.

Weliswaar kan een moedermaatschappij gedurende een bepaalde tijd de verliezen van een van haar dochtermaatschappijen dragen om de beëindiging van haar bedrijf onder de beste voorwaarden mogelijk te maken, en kunnen dergelijke beslissingen niet slechts worden ingegeven door de waarschijnlijkheid dat hierdoor indirecte materiële winst wordt behaald, doch ook door andere overwegingen, zoals het behoud van het aanzien van de groep of de heroriëntatie van haar bedrijvigheid, maar een particulier investeerder die een algemeen of sectorieel structuurbeleid wil voeren, waarbij de rentabiliteit op lange termijn bepalend is, kan zich niet na jaren van aanhoudende verliezen veroorloven om een kapitaalinbreng te doen die economisch gezien niet alleen duurder blijkt dan liquidatie van de activa, maar bovendien is gekoppeld aan de verkoop van de onderneming, waardoor elk vooruitzicht op winst, ook op termijn, verdwijnt.

2. Wanneer financiële steun van een staat de positie van een onderneming ten opzichte van andere concurrerende ondernemingen in het intracommunautaire handelsverkeer versterkt, moet dit handelsverkeer worden geacht door de steun te worden beïnvloed. In dit verband is het niet noodzakelijk, dat de begunstigde zelf aan de uitvoer deelneemt. Immers, wanneer een staat steun toekent aan een onderneming, kan de binnenlandse produktie in stand blijven of stijgen, met als gevolg dat de kansen van in andere Lid-Staten gevestigde ondernemingen om hun produkten uit te voeren naar de markt van die Lid-Staat, afnemen.

Ook de betrekkelijk geringe omvang van een steun of de betrekkelijk geringe omvang van de betrokken onderneming sluiten niet a priori de mogelijkheid uit, dat het handelsverkeer tussen Lid-Staten ongunstig wordt beïnvloed.

3. Gelet op de in haar mededeling van 3 februari 1979 inzake regionale steunmaatregelen verstrekte aanwijzingen, was de Commissie terecht van mening, dat ad hoc steunmaatregelen, dat wil zeggen steunmaatregelen die niet deel uitmaken van een door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling gefinancierd nationaal programma van communautair belang, in beginsel niet voldoen aan het criterium van regionale specificiteit, dat de toepassing van artikel 92, lid 3, sub c, van het Verdrag beheerst. Deze steunmaatregelen zijn namelijk niet in de eerste plaats bedoeld om de ontwikkeling van bepaalde economische regio' s te bevorderen, maar worden toegekend in de vorm van exploitatiesteun voor ondernemingen die in moeilijkheden verkeren. In die omstandigheden moet de betrokken staat aantonen, dat die steunmaatregelen inderdaad aan het criterium van regionale specificiteit voldoen. De Commissie moet echter eerst nader preciseren, op grond van welke criteria zij ad hoc steunmaatregelen bij wijze van uitzondering van regionale aard acht. Het feit dat steun is toegekend op basis van ad hoc beslissingen, kan dus niet uitsluiten, dat zij als regionale steunmaatregelen in de zin van de genoemde bepaling kunnen worden aangemerkt.

4. Steun aan bedrijven in moeilijkheden kan slechts verenigbaar met artikel 92, lid 3, sub c, van het Verdrag worden verklaard, indien hij gepaard gaat met een herstructureringsplan, gericht op een vermindering en heroriëntatie van hun bedrijvigheid. Zodra steun volgens het bij de privatisering van een onderneming ingediende plan enkel tot gevolg heeft, dat de begunstigde onderneming haar bedrijvigheid op grotere schaal kan voortzetten, mag de Commissie de afwijking van artikel 92, lid 3, sub c, van het Verdrag niet toepasselijk verklaren.

5. De terugvordering van onwettige staatssteun teneinde de vroegere toestand te herstellen, kan in beginsel niet worden beschouwd als een maatregel die onevenredig is aan de doelstellingen van de verdragsbepalingen inzake staatssteun.

Bovendien kan een Lid-Staat wiens instanties in strijd met de procedureregels van artikel 93 steun hebben toegekend, zich niet op het gewettigd vertrouwen van de ontvangers van de steun of op het rechtszekerheidsbeginsel beroepen om zich te onttrekken aan zijn verplichting, de nodige maatregelen te treffen voor de uitvoering van een beschikking waarbij de Commissie hem gelast de steun terug te vorderen.