Geïntegreerde EU-regeling politieke crisisrespons (IPCR)

 

SAMENVATTING VAN:

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1993 inzake de geïntegreerde EU-regeling politieke crisisrespons

WAT IS HET DOEL VAN HET BESLUIT?

In dit besluit worden de regelingen vastgesteld voor de geïntegreerde politieke crisisrespons (IPCR) van de Europese Unie (EU). Deze versterken het vermogen van de EU om snel politieke beslissingen te nemen als het gaat om grote interne of externe crises* van interne of externe oorsprong, die ernstige gevolgen of een grote politieke betekenis hebben. Crises waarvoor de IPCR is geactiveerd, waren in de regel van sectoroverschrijdende aard.

KERNPUNTEN

De IPCR:

• ondersteunt een snelle en gecoördineerde besluitvorming op politiek niveau van de EU voor grote en complexe crises;
• is ontwikkeld om flexibel en schaalbaar te zijn, en biedt de Raad van de Europese Unie de nodige instrumenten voor het nemen van beslissingen over de respons van de EU;
• staat onder de politieke en strategische controle van het Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie;
• kan op twee manieren in werking worden gesteld, afhankelijk van de ernst van de situatie:
  • informatiedelen — om een duidelijk en geïntegreerd beeld van de situatie te geven en de basis te leggen voor een eventuele volledige activering,
  • volledige activering — om algehele strategische coördinatie te ondersteunen door responsmaatregelen voor te bereiden;
• kan eveneens werken in monitoringmodus, in geval van een dreigende of zich voordoende crisis zonder dat de IPCR in werking wordt gesteld, om het delen van informatie en bestaande rapporten mogelijk te maken;
• ondersteunt geïnformeerde besluitvorming in de Raad en een effectieve politieke coördinatie in de EU door gebruik te maken van de volgende “ondersteunende elementen”:
  • informele rondetafels voor een onderbouwde politieke besluitvorming, met relevante deelnemers zoals bepaald door het Voorzitterschap,
  • rapporten over geïntegreerde situatiekennis- en -analyse (ISAA-rapporten), ter ondersteuning van een onderbouwde discussie bij de rondetafels van de IPCR en om de besluitvormers een duidelijk beeld te geven van de situatie, opgesteld door de Europese Commissie en de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO),
  • een speciaal webplatform van de IPCR om informatie uit te wisselen en te verzamelen tussen relevante belanghebbenden, en dat zich beperkt tot die belanghebbenden;
  • een zeven dagen per week en 24 uur per dag beschikbaar centraal contactpunt binnen het Coördinatiecentrum voor respons in noodsituaties (Emergency Response Centre, ERCC) van de Commissie om 24/7 contact met belangrijke actoren te verzekeren;
• verzekert dat de dragende elementen:
  • zijn toegesneden op de behoeften van de politieke besluitvormers,
  • kunnen worden gebruikt in de voornaamste door de crisis getroffen sectoren,
  • een consistent geheel vormen dat de verschillende dimensies van de crisis omspant,
  • voldoende gedetailleerd zijn.

Het besluit tot het activeren of deactiveren van de IPCR valt onder de bevoegdheid van het Voorzitterschap, met bepaalde uitzonderingen. De IPCR wordt automatisch volledig geactiveerd wanneer een EU-lidstaat zich op de solidariteitsclausule beroept (artikel 222 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie). Het besluit tot het activeren van de IPCR in de modus informatiedelen kan ook, in overleg met het Voorzitterschap, door het secretariaat-generaal van de Raad, de Commissie en de EDEO worden genomen.

Het Voorzitterschap:

• heeft de bevoegdheid de IPCR te activeren, deactiveren, escaleren en de-escaleren;
• raadpleegt en ontvangt waar nodig advies van de lidstaten, het secretariaat van de Raad, de Commissie, de EDEO, EU-agentschappen en relevante belanghebbenden en organisaties;
• ontwikkelt standaardwerkwijzen van de IPCR en past deze indien noodzakelijk aan;
• stelt de secretaris-generaal van de Raad en het Europees Parlement onmiddellijk in kennis wanneer de IPCR wordt geactiveerd; het secretariaat van de Raad brengt vervolgens de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid op de hoogte.

De slotbepalingen vereisen:

• uitwerking van een paraatheidsbeleid met begeleidende maatregelen en een kader voor de communicatiestrategie;
• een evaluatie van de regelingen binnen twaalf maanden nadat ze zijn gedeactiveerd, teneinde de nodige lessen te trekken en toe te passen.

VANAF WANNEER IS HET BESLUIT VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 18 december 2018 van toepassing.

ACHTERGROND

Na de terroristische aanslagen op het WTC op 11 september 2001 stelde de EU vast dat er een kader nodig is om haar respons op ernstige crises te coördineren. De Raad heeft dit kader op 25 juni 2013 gecreëerd met de invoering van de IPCR-regelingen.

De IPCR is momenteel volledig geactiveerd voor de situatie in het Midden-Oosten, de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne en voor migratiekwesties. Sinds 2 mei 2023 zijn de IPCR-activeringen voor COVID-19 en de aardbevingen in Syrië en Turkije gedeactiveerd en overgeschakeld naar de monitoringmodus.

Zie voor meer informatie:

• De geïntegreerde IPCR-regelingen politieke crisisrespons (Raad van de Europese Unie)
• Crisisbeheersing en -respons (Europese Dienst voor extern optreden).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1993 van de Raad van 11 december 2018 inzake de geïntegreerde EU-regeling politieke crisisrespons (PB L 320 van 17.12.2018, blz. 28-34)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de Europese Unie — Titel III — Bepalingen betreffende de instellingen — Artikel 16 (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 24)

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Vijfde deel — Extern optreden van de Unie — Titel VII — Solidariteitsclausule — Artikel 222 (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 148)

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Zevende deel — Algemene en slotbepalingen — Artikel 346 (oud artikel 296 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 194)

Besluit van de Raad 2014/415/EU van 24 juni 2014 inzake de regeling voor de toepassing van de solidariteitsclausule door de Unie (PB L 192 van 1.7.2014, blz. 53-58)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Besluit 2014/415/EU werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Besluit 2013/488/EU van de Raad van 23 september 2013 betreffende de beveiligingsvoorschriften voor de bescherming van gerubriceerde EU-informatie (PB L 274 van 15.10.2013, blz. 1-50)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 15.03.2024