Regels betreffende de verplichtingen van bewaarders voor EU-beleggingsfondsen

 

SAMENVATTING VAN:

Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/438 tot aanvulling van Richtlijn 2009/65/EG betreffende de verplichtingen van bewaarders

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• In deze gedelegeerde verordening worden in detail de specifieke rechten en verplichtingen uiteengezet van bewaarders* en beheer- en beleggingsmaatschappijen die onder de EU-regels voor instellingen voor collectieve belegging in effecten (icbe’s)* vallen.
• In 2018 werd de verordening gewijzigd door Verordening (EU) 2018/1619 met betrekking tot de bewaarnemingsverplichtingen van bewaarders. Dit gebeurde vanwege een afwijkend beschermingsniveau voor financiële instrumenten in bewaarneming door bewaarders als gevolg van uiteenlopende nationale wetgeving en insolventiewetgeving. Het doel van de wijziging was in de eerste plaats om meer duidelijkheid en consistentie te verschaffen in de wijze waarop activa gescheiden worden gehouden, zodat beleggers beter worden beschermd en de marktefficiëntie wordt vergroot.

KERNPUNTEN

Schriftelijke overeenkomst

De bewaarder moet een schriftelijke overeenkomst met de beleggings- of beheermaatschappij hebben voor elk door laatstgenoemde beheerde beleggingsfonds. Deze overeenkomst moet gegevens bevatten als:

• een beschrijving van de te verlenen diensten en de wijze waarop de verplichtingen inzake bewaring, toezicht en vertrouwelijkheid moeten worden uitgeoefend;
• regels voor de wederzijdse overdracht van informatie tussen de bewaarder en de beheer- en beleggingsmaatschappijen en met een derde partij;
• procedures om het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te voorkomen en om informatie te verstrekken bij het openen van nieuwe geldrekeningen;
• bevestiging dat de bewaarder door middel van toegang tot boeken en controles ter plaatse het gedrag van de beheer- of beleggingsmaatschappij en de kwaliteit van de informatie die hij ontvangt, kan beoordelen.

In Verordening (EU) 2018/1619 worden de minimumgegevens vastgesteld die moeten worden opgenomen in de overeenkomst tussen een bewaarder en een derde partij bij delegatie van de bewaring van activa van de icbe-cliënten van de bewaarder.

Due diligence en toezicht

De bewaarder moet over procedures beschikken om het volgende te kunnen doen:

• wanneer hij wordt benoemd de risico’s beoordelen die aan de aard, schaal en complexiteit van het beleggingsbeleid en de beleggingsstrategie van de icbe verbonden zijn;
• op basis van deze risicobeoordeling een passend toezicht uitwerken, met inbegrip van controles van de beheer- of beleggingsmaatschappij;
• ervoor zorgen dat de verkoop en terugbetaling van de activa van een icbe overeenstemmen en dat er adequate procedures worden gehanteerd om deze activa te waarderen;
• nagaan of de instructies van de beheer- of beleggingsmaatschappij volledig legaal zijn;
• de beheer- of beleggingsmaatschappij opsporen en informeren wanneer verschuldigde betalingen te laat worden verricht;
• de nauwkeurigheid van dividenduitkeringen controleren;
• doeltreffend toezicht houden op een icbe-kasstroom door er, bijvoorbeeld, voor te zorgen dat zijn geld op een rekening bij een centrale bank of een vergunninghoudende kredietinstelling staat;
• aan het einde van elke werkdag gegevens ontvangen van de beheer- of beleggingsmaatschappij over betalingen die door of namens de beleggers zijn verricht;
• ervoor zorgen dat financiële instrumenten van icbe’s die hij niet fysiek in zijn bezit kan hebben, naar behoren worden geregistreerd;
• garanderen dat hij zonder onnodige vertraging toegang heeft tot alle informatie die hij van een beheer- of beleggingsmaatschappij nodig heeft om zijn verschillende taken uit te kunnen voeren, zoals het verifiëren van de eigendom en het registreren van de activa van een icbe in zijn administratie;
• due diligence en doorlopende controle toepassen wanneer hij een andere onderneming aanwijst om de activa van zijn icbe-cliënten in bewaring te houden;
• de activa van een icbe-cliënt volledig beschermen als de bewaarnemer van deze activa in een niet-EU-land vervolgens failliet gaat.

Scheidingsverplichting

De icbe-richtlijn schrijft voor dat wanneer een bewaarder bewaringstaken delegeert aan bewaarnemers, de activa ook op het niveau van de bewaarder moeten worden gescheiden. In wijzigingsverordening (EU) 2018/1619 wordt gespecificeerd op welke wijze aan deze eis moet worden voldaan.

Ontheffing van aansprakelijkheid

Bewaarders zijn, indien zij hun taken volledig hebben vervuld, niet aansprakelijk voor enig verlies in de volgende omstandigheden:

• natuurverschijnselen waarop de mens geen vat of invloed heeft;
• de vaststelling van een wet, verordening of decreet met gevolgen voor de in bewaarneming gehouden activa;
• oorlog, oproer of andere grote onlusten;
• indien de icbe’s nooit wettelijk eigenaar van het financiële instrument zijn geweest, indien de eigendom ervan is hen ontnomen of indien de icbe’s niet in staat zijn geweest het te vervreemden.

Onafhankelijkheid:

De volgende regels zijn van toepassing:

• Niemand kan tegelijkertijd lid of functionaris zijn van de raad van bestuur van een beheermaatschappij en van die van een bewaarder.
• Voor beide partners worden grenzen gesteld aan het gezamenlijke lidmaatschap van de raad van bestuur en de raad van toezicht.
• Beheer- of beleggingsmaatschappijen moeten bij de keuze en aanstelling van bewaarders duidelijke besluitvormingsprocessen hanteren.

Belangenconflicten tussen beheer- of beleggingsmaatschappijen en bewaarders, met inbegrip van hun raden van bestuur en toezichthoudende taken, moeten worden vastgesteld en vermeden.

VANAF WANNEER IS DEZE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 13 oktober 2016 van toepassing. De wijzigingen die met Gedelegeerde Verordening (EU) 2018/1619 worden ingevoerd, zijn vanaf 1 april 2020 van toepassing.

ACHTERGROND

Voor meer informatie zie:

• Investeringsfondsen (Europese Commissie)
• Bewaarnemingstaken van bewaarders voor icbe-fondsen (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/438 van de Commissie van 17 december 2015 tot aanvulling van Richtlijn 2009/65/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende de verplichtingen van bewaarders (PB L 78 van 24.3.2016, blz. 11–30)

Gedelegeerde Verordening (EU) 2018/1619 van de Commissie van 12 juli 2018 tot wijziging van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/438 met betrekking tot de bewaartaken van bewaarders (PB L 271 van 30.10.2018, blz. 6-9)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 26 juni 2013 betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen, tot wijziging van Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad (PB L 182 van 29.6.2013, blz. 19-76)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2013/34/EU zijn opgenomen in het oorspronkelijke document. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Richtlijn 2013/36/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 betreffende toegang tot het bedrijf van kredietinstellingen en het prudentieel toezicht op kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, tot wijziging van Richtlijn 2002/87/EG en tot intrekking van de Richtlijnen 2006/48/EG en 2006/49/EG (PB L 176 van 27.6.2013, blz. 338-436)

Zie geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 575/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 betreffende prudentiële vereisten voor kredietinstellingen en beleggingsondernemingen en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 648/2012 (PB L 176 van 27.6.2013, blz. 1-337)

Zie geconsolideerde versie.

Richtlijn 2009/65/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 tot coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende bepaalde instellingen voor collectieve belegging in effecten (icbe’s) (PB L 302 van 17.11.2009, blz. 32–96)

Zie geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 08.04.2019